LESMAP Indios no Brasil - KMKG

inleiding
In deze lesmap stellen we een aantal
teksten en documenten voor die je
zullen helpen bij het voorbereiden van
een bezoek aan de europalia.brasiltentoonstelling
‘Indios no Brasil’ die
van 14 oktober 2011 tot 19 februari 2012
plaatsvindt in het Jubelparkmuseum.
Aanvullend vind je oefeningen en
lesideeën om na het bezoek in de klas
verder uit te werken.
Op de tentoonstelling kun je zo’n 300
recente stukken zien die gemaakt
werden door verschillende volkeren uit
het Amazonegebied. Het merendeel werd
geselecteerd uit de collecties van de
grote antropologische musea van Rio de
Janeiro, Belém, Brasília en Sao Paulo in
Brazilië. Zelfs nu Brazilië als opkomende
economische grootmacht regelmatig
in de belangstelling staat, niet in het
minst naar aanleiding van ecologische
vraagstukken, heersen er in Europa nog
heel wat vooroordelen over de kunst en
cultuur van de inheemse bevolking van
het land. De tentoonstelling nodigt dan
ook uit om de westerse bril even af te
zetten en de veelheid aan Braziliaanse
indianen te ontdekken.
Het grote aantal stukken toont aan hoe
de indianen een identiteit opbouwen.
De Kayapó zeggen immers dat je bij de
geboorte nog geen indiaan bent, maar
er gaandeweg één wordt. Wapens,
werktuigen, manden en aardewerk geven
een helder beeld van het dagelijkse leven
in de dorpen en illustreren onder andere
hoe mannen en vrouwen de taken
onderling verdelen. De tentoonstelling
legt ook uit hoe de mens zich tot zijn
omgeving verhoudt, niet alleen tot de
natuur en de dierenwereld, maar ook
tot andere inheemse groepen. Maskers,
verentooien en muziekinstrumenten
zijn stille getuigen van de ceremonies
die de sociale banden aanhalen en de
geestenwereld te vriend houden.
In de lesmap zetten we de stukken van
de tentoonstelling in hun geografische,
historische en etnografische context.
Maar we willen vooral de hedendaagse
Amazone-indianen op de voorgrond
plaatsen: een waaier aan volkeren
die zich constant aan de wereld en de
moderniteit aanpassen en binnen dat
kader hun creativiteit de vrije loop laten.
Zo verdedigen ze hun cultuur en tonen
de wereld met welke moeilijkheden ze
vandaag te kampen hebben.
In deze lesmap tref je een aantal foto’s
aan van stukken uit de verzameling
Amerika van het Jubelparkmuseum,
onder meer van een van onze
meesterwerken: de verenmantel van de
Tupinamba. Een van de zalen Amerika
is volledig gewijd aan de Amazoneindianen.
Een bezoek aan dit zaaltje mag
zeker niet ontbreken!
3