LESMAP Indios no Brasil - KMKG

ook getuige van het kannibalisme van
bijna alle stammen en de grote rivaliteit
die er tussen de verschillende groepen
heerste. Oorlogszucht en het eten van
mensen maakten van de indianen baarlijke
duivels. Toen duidelijk werd dat de
Europeanen gekomen waren om zich
met de traditionele gang van zaken in de
dorpen te mengen, keerde de woede van
de indianen zich tegen de blanken. Ze
waren immers niet van plan de roof en
onderdrukking van hun mensen zomaar
te ondergaan. Sommige vochten lang en
hard, terwijl andere groepen zich terugtrokken
in het dichte woud, waar ze
vandaag nog steeds wonen.
In Europa groeide het beeld van de
ongetemde en wreedaardige indiaan
door de verspreiding van ooggetuigenverslagen.
Een van de eerste was het
boek van de Duitse ontdekkingsreiziger
Hans Staden.
Gravure uit het boek van Hans Staden <
Bron: http://commons.wikimedia.org/wiki/
File:Cannibals.23232.jpg?uselang=de
wie was hans staden?
In 1552 werd Hans Staden een
tijdlang vastgehouden in een
Tupinambadorp. Hij was daar getuige
van de kannibalistische praktijken
van dit volk en berichtte er uitvoerig
over in zijn bestseller Warhaftige
Historia und beschreibung eyner
Landtschafft der Wilden Nacketen,
Grimmigen Menschfresser-Leuthen
in der Newenwelt America gelegen
(Waarachtig verhaal en beschrijving
van een land van wilde, grimmige,
mensenetende mensen gelegen in de
Nieuwe Wereld, Amerika - 1557) voorzien
van veel gravures om het geheel
nog aanschouwelijker te maken.
Het rituele karakter van het
kannibalisme is onvergefelijk in
christelijke ogen. De indianen eten
immers geen mensen omdat ze honger
hebben, maar uit wraakzucht (oog om
oog, tand om tand). Dieren hebben
nog het voordeel dat ze uit instinct
reageren – mensen hebben die luxe niet,
die hebben de Rede. Vanuit westers
oogpunt was Brazilië een vagevuur:
een plaats om je zonden af te branden.
Portugal probeerde dan ook het land te
bevolken met veroordeelde criminelen
en prostituees die in het thuisland niet
meer welkom waren. Ze kregen er ‘een
tweede kans’.
de nobele wilde. Jean-Jacques rousseau
versus Charles darwin.
Naar aanleiding van de ontdekking van
Amerika ontstaat in het Europa van
het einde van de 16de eeuw het concept
van de ‘nobele wilde’. De basisideeën
werden neergepend door de Franse
denker Michel de Montaigne (1533-1592).
Latere Franse filosofen, Denis Diderot
(1713-1784), Voltaire (1694-1778) en vooral
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778),
werkten het idee verder uit. Dit zijn allen
11
belangrijke filosofen uit de periode van
de Verlichting.
Rousseau schreef in 1755 Discours sur
l’origine et les fondements de l’inégalité
parmi les hommes, vertaald als Het
vertoog over de ongelijkheid.
> Bron: http://commons.wikimedia.org/wiki/
File:DOI_Rousseau.jpg?uselang=fr
[…] Als de natuur ons heeft voorbestemd
om gezond te zijn, durf ik bijna zeker te
stellen dat de toestand van nadenken
een tegennatuurlijke toestand is, en
dat de mens die nadenkt een ontaard
dier is. Als we aan de goede gesteldheid
van de Wilde Mensen denken, althans
van díe wilden die wij niet met onze