Teamwork Jos ontmoet Jet Inspiratie en passie Buurtzorg vijf jaar
18.09.2013 • Views
Share Embed Flag

Teamwork Jos ontmoet Jet Inspiratie en passie Buurtzorg vijf jaar

Teamwork Jos ontmoet Jet Inspiratie en passie Buurtzorg vijf jaar

Teamwork Jos ontmoet Jet Inspiratie en passie Buurtzorg vijf jaar

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
dejongteksten.nl

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

JOSSY!<br />

EENMALIGE UITGAVE TER GELEGENHEID VAN HET VIJFJARIG BESTAAN VAN BUURTZORG NEDERLAND, WINTER 2011-2012<br />

<strong>Teamwork</strong><br />

De m<strong>en</strong>selijke aanpak<br />

<strong>Jos</strong> <strong>ontmoet</strong> <strong>Jet</strong><br />

E<strong>en</strong> interview met<br />

<strong>Jet</strong> Bussemaker<br />

<strong>Inspiratie</strong> <strong>en</strong> <strong>passie</strong><br />

Wat beweegt de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

in het veld<br />

<strong>Buurtzorg</strong> <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong><br />

Met veel verhal<strong>en</strong>, interviews<br />

van voor <strong>en</strong> achter de scherm<strong>en</strong>

j<br />

EEN CLUB DIE IS<br />

GEMAAKT DOOR<br />

DE MENSEN<br />

IN HET VELD<br />

E<strong>en</strong> echte glossy. Het begon als e<strong>en</strong> grapje. We gaan<br />

e<strong>en</strong> glossy mak<strong>en</strong> om te vier<strong>en</strong> dat we <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong> bestaan.<br />

Om de wereld e<strong>en</strong>s te vertell<strong>en</strong> wie we nou eig<strong>en</strong>lijk<br />

zijn <strong>en</strong> hoe we over de ding<strong>en</strong> d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Niet alle<strong>en</strong> voor<br />

de medewerkers want die wet<strong>en</strong> natuurlijk wel waar<br />

<strong>Buurtzorg</strong> voor staat. E<strong>en</strong> glossy voor de cliënt<strong>en</strong>, hun<br />

familie <strong>en</strong> ieder ander die geïnteresseerd is in de<br />

<strong>Buurtzorg</strong>werkwijze. Hoe we in <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong> bijna 400<br />

teams, meer dan 4000 collega’s kreg<strong>en</strong> <strong>en</strong> bijna<br />

100.000 cliënt<strong>en</strong> verpleegd hebb<strong>en</strong>.<br />

Maar ja, to<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> de blad<strong>en</strong>makers. Die vond<strong>en</strong><br />

het wel leuk dat er op het hoofdkantoor al e<strong>en</strong> bijnaam<br />

was verzonn<strong>en</strong> voor het blad. De <strong>Jos</strong>sy! Ik moest dan<br />

maar de hoofdredacteur word<strong>en</strong>. En ook: e<strong>en</strong> interview<br />

houd<strong>en</strong> met de voormalige staatssecretaris <strong>Jet</strong><br />

Bussemaker, kookles nem<strong>en</strong> voor de culinaire rubriek,<br />

e<strong>en</strong> column schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> ga zo maar door.<br />

JOSSY! • 1<br />

Uiteraard moest mijn hoofd op de cover, want dat<br />

hoort bij zo’n soort blad. Is dat niet e<strong>en</strong> beetje ijdel?<br />

vroeg ik nog. Welnee, je mag best trots zijn op wat er is<br />

bereikt, werd er gezegd.<br />

En dat b<strong>en</strong> ik ook. Vooral omdat het nou juist niet e<strong>en</strong><br />

prestatie is van e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele persoon, e<strong>en</strong> stel of e<strong>en</strong><br />

klein groepje m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> hoofdkantoor.<br />

<strong>Buurtzorg</strong> is gemaakt door de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in het veld, van<br />

het eerste huisbezoek in 2006 tot het misschi<strong>en</strong> wel<br />

ti<strong>en</strong> miljo<strong>en</strong>ste bezoek begin 2012 als we <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong><br />

bestaan. Daarom zett<strong>en</strong> we die vooral in de schijnwerpers<br />

in dit blad, net als de cliënt<strong>en</strong> want die kom<strong>en</strong><br />

natuurlijk altijd écht voorop.<br />

<strong>Jos</strong> de Blok

inhoud<br />

12- <strong>Teamwork</strong>:<br />

De kracht van sam<strong>en</strong>werking<br />

in de superteams van <strong>Buurtzorg</strong><br />

20- <strong>Jos</strong> <strong>ontmoet</strong> <strong>Jet</strong><br />

E<strong>en</strong> bijzondere <strong>ontmoet</strong>ing<br />

met de ex-staatssecretaris<br />

30- De cliënt voorop<br />

Hoe de zorgontvangers<br />

weer echt belangrijk word<strong>en</strong><br />

8 & 78- Buzz<br />

Leuke bericht<strong>en</strong> <strong>en</strong> ding<strong>en</strong> van<br />

voor <strong>en</strong> achter de scherm<strong>en</strong><br />

JOSSY! • 3

inhoud<br />

50- Toekomst van de zorg<br />

Hoe ziet onze zorg eruit in het <strong>jaar</strong> 2025<br />

66- De nieuwe garde<br />

Nu nog op school maar de g<strong>en</strong>eratie van<br />

morg<strong>en</strong> staat al te trappel<strong>en</strong><br />

58- Ron leert <strong>Jos</strong> kok<strong>en</strong><br />

Topkok Ron Arnold leert<br />

<strong>Jos</strong> hoe je e<strong>en</strong> ‘mega vega’ maal bereidt<br />

74- Hoe het allemaal begon<br />

E<strong>en</strong> gesprek met <strong>Jos</strong> <strong>en</strong> Gonnie aan de<br />

keuk<strong>en</strong>tafel waar het allemaal begon<br />

En verder<br />

columns, gedicht<strong>en</strong>, lezersaanbieding<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> puzzel waarbij je e<strong>en</strong> fiets kan winn<strong>en</strong><br />

EENMALIGE UITGAVE DOOR BRIGHTERWORLD/DIFBOOKS I.O.V. BUURTZORG NEDERLAND. ONDER REDACTIE VAN JOS DE BLOK, MARLEEN DE JONG,<br />

CARIEN NEELEMAN EN FONS BURGER. UITGEVER: JACQUI BURGER. VORMGEVING: BURGER&JANSEN, DRUK ALBE DE COKER ANTWERPEN.<br />

JOSSY! • 4

Buzz<br />

Eiland kram<strong>en</strong><br />

Zorg verl<strong>en</strong><strong>en</strong> op e<strong>en</strong> eiland is heel<br />

anders dan op het vasteland. Dat is<br />

de ervaring van verpleegkundig<strong>en</strong><br />

Itie Fiege <strong>en</strong> J<strong>en</strong>ny Akkerman van<br />

het team Terschelling. Ze gev<strong>en</strong><br />

niet alle<strong>en</strong> (medische) zorg aan<br />

eilanders, maar help<strong>en</strong> ook vakantiegangers<br />

<strong>en</strong> verl<strong>en</strong><strong>en</strong> zelfs<br />

kraamzorg. “Als er vraag naar is,<br />

waarom zoud<strong>en</strong> wij die zorg dan<br />

niet bied<strong>en</strong>?” zegt <strong>Jet</strong>ty. Op e<strong>en</strong><br />

eiland is het vaak toch e<strong>en</strong> beetje<br />

improviser<strong>en</strong>. “Wij zijn tweeënhalf<br />

<strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> met zijn vier<strong>en</strong> van<br />

start gegaan, mét salaris, maar nog<br />

zónder klant<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> zijn we eerst<br />

maar begonn<strong>en</strong> met bij m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

thuis poets<strong>en</strong>”, vertelt Itie, “dan<br />

war<strong>en</strong> we vast binn<strong>en</strong>.” Inmiddels<br />

zijn ze met zijn elv<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> ze<br />

e<strong>en</strong> dertigtal vaste klant<strong>en</strong> <strong>en</strong> do<strong>en</strong><br />

ze ‘alles wat nodig is’. Dus wil<br />

iemand kraamzorg, dan kan dat.<br />

Die flexibiliteit is nodig op e<strong>en</strong><br />

eiland, maar het is ook tek<strong>en</strong><strong>en</strong>d<br />

voor het <strong>Buurtzorg</strong>concept, vind<strong>en</strong><br />

ze. “Dat is onze kracht. En ook wij<br />

var<strong>en</strong> er wel bij.”<br />

Ecare<br />

<strong>Buurtzorg</strong> drijft voor<br />

e<strong>en</strong> belangrijk deel<br />

op de automatisering.<br />

De bed<strong>en</strong>ker hiervan<br />

is Ard Leferink van<br />

Ecare. Het bedrijf<br />

ontwikkelde in 2008<br />

het <strong>Buurtzorg</strong>web <strong>en</strong><br />

daarna het Plein. De<br />

zorg werd georganiseerd<br />

<strong>en</strong> geadministreerd<br />

in e<strong>en</strong> nieuw<br />

uniek systeem. Geert<br />

Quint is de briljante<br />

programmeur van het<br />

geheel. Edwin Oude<br />

Midd<strong>en</strong>dorp organiseerde<br />

het geheel tot<br />

e<strong>en</strong> goed lop<strong>en</strong>de<br />

organisatie zodat<br />

<strong>Buurtzorg</strong> de overheadkost<strong>en</strong><br />

zo laag<br />

mogelijk kon houd<strong>en</strong>.<br />

Het systeem zorgt er<br />

bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> voor dat<br />

de medewerkers met<br />

zo weinig mogelijk<br />

administratie afkunn<strong>en</strong>.<br />

Ecare is ook<br />

betrokk<strong>en</strong> bij de<br />

automatisering van<br />

andere instelling<strong>en</strong> in<br />

binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>land.<br />

JOSSY! • 6<br />

Groot verschil<br />

Ramata Soucko volgt e<strong>en</strong> opleiding tot<br />

ziek<strong>en</strong>verzorgster. In Mali. Zij kan dat<br />

do<strong>en</strong> dankzij het Majafonds, opgericht<br />

om project<strong>en</strong> te ondersteun<strong>en</strong> in het<br />

buit<strong>en</strong>land. In haar dorp, Kati, wil<br />

Ramata e<strong>en</strong> wijkc<strong>en</strong>trum op<strong>en</strong><strong>en</strong>, want<br />

gezondheidszorg is voor de meeste<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in Mali niet te betal<strong>en</strong>. Zodra<br />

ze haar diploma heeft, gaat ze beginn<strong>en</strong>.<br />

En hopelijk volg<strong>en</strong> er na haar<br />

meer. Onlangs kwam Ramata naar<br />

Nederland om te kijk<strong>en</strong> bij <strong>Buurtzorg</strong>.<br />

Dik ingepakt. De coördinator van<br />

project Kati, Marle<strong>en</strong> de Kok: “Dankzij<br />

Ramata krijg<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in Mali niet<br />

alle<strong>en</strong> gezondheidszorg, maar ook<br />

goede voorlichting.”<br />

Het Majafonds ondersteunt nog neg<strong>en</strong><br />

andere project<strong>en</strong>, onder andere in<br />

Egypte, Pol<strong>en</strong>, Tunesië <strong>en</strong> Zuid-Afrika.<br />

De project<strong>en</strong> zijn kleinschalig, maar ze<br />

mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> groot verschil.<br />

Meer informatie? Stuur e<strong>en</strong> mail naar:<br />

info@buurtzorgnederland.com

Edith Schippers, minister van VWS:<br />

“Wijkzusters werk<strong>en</strong> door alle regels he<strong>en</strong>, door alle financieringsstructur<strong>en</strong><br />

die we bedacht hebb<strong>en</strong>. Zij do<strong>en</strong> gewoon wat nodig is.”<br />

<strong>Jos</strong> de Blok: “Je kunt terugvall<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> aantal<br />

goede collega’s <strong>en</strong> hebt ge<strong>en</strong> last van de organisatie.”<br />

Buzz<br />

Uitsprak<strong>en</strong><br />

<strong>Buurtzorg</strong>cliënt<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> onderzoek van het<br />

gezondheidsinstituut Nivel: “Het personeel is<br />

professioneel <strong>en</strong> telefonisch goed bereikbaar.<br />

We ervar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoge kwaliteit van zorg.”<br />

Marc Chavannes in NRC handelsblad:<br />

“Waarde creër<strong>en</strong> in de zorg, met hoofd, hart <strong>en</strong> hand<strong>en</strong>.<br />

Cijfers schiet<strong>en</strong> tekort om dat uit te drukk<strong>en</strong>.”<br />

Het Sociaal <strong>en</strong> Cultureel Planbureau:<br />

“De gezondheidszorg kostte de overheid dit <strong>jaar</strong> 68,6 miljard euro <strong>en</strong><br />

voor volg<strong>en</strong>d <strong>jaar</strong> staat 74,5 miljard op de begroting. Dat is ongeveer<br />

ti<strong>en</strong> proc<strong>en</strong>t van wat we met zijn all<strong>en</strong> in Nederland verdi<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

Bij ongewi jzigd beleid is dit perc<strong>en</strong>tage in 2040 verdubbeld.”<br />

Het kabinet: “In 2013 zull<strong>en</strong> er 12.000 extra verpleegkundig<strong>en</strong><br />

zijn. Daarvoor is 825 miljo<strong>en</strong> euro extra uitgetrokk<strong>en</strong>.”<br />

Guido Heez<strong>en</strong>, tr<strong>en</strong>dwatcher in human resource:<br />

“Ideeën van medewerkers zijn vaak slimme manier<strong>en</strong> om beter <strong>en</strong><br />

handiger te kunn<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>. Want wie wet<strong>en</strong> er nu beter wat er aan<br />

de hand is in de organisatie <strong>en</strong> wat er moet verbeter<strong>en</strong> dan de eig<strong>en</strong><br />

medewerkers?”<br />

<strong>Jos</strong> de Blok, geëmotioneerd na het winn<strong>en</strong><br />

van de prijs voor Beste Werkgever:<br />

“Wij hebb<strong>en</strong> bij <strong>Buurtzorg</strong> e<strong>en</strong> hoge<br />

sociale intellig<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> daar heb ik nu ook last van.”<br />

JOSSY! • 7

Buzz<br />

Fysio <strong>en</strong> ergo plussers<br />

Steeds vaker krijg<strong>en</strong> <strong>Buurtzorg</strong>teams hulp van fysiotherapeut<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ergotherapeut<strong>en</strong>. Sinds de start van dit project in 2008 hebb<strong>en</strong> inmiddels<br />

120 <strong>Buurtzorg</strong>+ teams in het land e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband met<br />

gespecialiseerde thuiszorgfysio- <strong>en</strong> ergotherapeut<strong>en</strong> uit de buurt, zegt<br />

Noor Kouw<strong>en</strong>hov<strong>en</strong>, één van de coördinator<strong>en</strong>. Zij bied<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de<br />

teams e<strong>en</strong> echte toegevoegde waarde. De <strong>Buurtzorg</strong>therapeut<strong>en</strong> zijn<br />

bek<strong>en</strong>d met de doelgroep <strong>en</strong> werk<strong>en</strong> vooral prev<strong>en</strong>tief. Door de nauwe<br />

sam<strong>en</strong>werking zijn de lijn<strong>en</strong> kort. Als <strong>Buurtzorg</strong>medewerkers bijvoorbeeld<br />

signaler<strong>en</strong> dat het beweg<strong>en</strong> of het dagelijks functioner<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> cliënt<br />

achteruitgaat of zi<strong>en</strong> dat de cliënt vaak struikelt, dan roep<strong>en</strong> ze mete<strong>en</strong><br />

de hulp in van de <strong>Buurtzorg</strong>therapeut in hun team. Dat voorkomt in e<strong>en</strong><br />

vroeg stadium e<strong>en</strong> hoop problem<strong>en</strong>.<br />

Meer informatie? Mail naar n.kouw<strong>en</strong>hov<strong>en</strong>@buurtzorgnederland.com.<br />

Winning team<br />

<strong>Buurtzorg</strong> Nederland heeft voor het tweede achtere<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de<br />

<strong>jaar</strong> de Goud<strong>en</strong> Gazelle gekreg<strong>en</strong>. De prijs<br />

wordt <strong>jaar</strong>lijks door het Financieele Dagblad uitgereikt<br />

aan de snelst groei<strong>en</strong>de onderneming<strong>en</strong> van Nederland.<br />

Ook werd de organisatie dit <strong>jaar</strong> b<strong>en</strong>oemd tot Beste<br />

Werkgever van Nederland. <strong>Buurtzorg</strong> kreeg e<strong>en</strong><br />

prachtig rapport: voor betrokk<strong>en</strong>heid e<strong>en</strong> 9,5, voor<br />

verloopbest<strong>en</strong>digheid (hoe lang werknemers blijv<strong>en</strong>)<br />

e<strong>en</strong> 9,1 <strong>en</strong> voor algem<strong>en</strong>e tevred<strong>en</strong>heid e<strong>en</strong> 8,7.<br />

JOSSY! • 8<br />

Wat uw ‘loopje’ zegt<br />

over uw gezondheid?<br />

Wat is de invloed van<br />

luchtvervuiling op uw<br />

gezondheid? Wie is<br />

eerder g<strong>en</strong>eigd te gaan<br />

rok<strong>en</strong>? En kan dem<strong>en</strong>tie<br />

al word<strong>en</strong> opgespoord<br />

vóórdat iemand de<br />

symptom<strong>en</strong> krijgt? Daar<br />

war<strong>en</strong> de onderzoekers<br />

van het Erasmus Medisch<br />

C<strong>en</strong>trum in Rotterdam<br />

ook b<strong>en</strong>ieuwd naar,<br />

dus volgd<strong>en</strong> ze 10.000<br />

kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> 13.000<br />

45-plussers. Dat leidde<br />

tot de t<strong>en</strong>toonstelling<br />

Van Piep tot Stok: jong<br />

geleerd, oud gezond die<br />

is te zi<strong>en</strong> in het Natuurhistorisch<br />

Museum<br />

Rotterdam. U kunt daar<br />

hor<strong>en</strong> wat uw ‘loopje’<br />

zegt over uw gezondheid,<br />

de bloedvat<strong>en</strong> in<br />

uw og<strong>en</strong> bestuder<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ler<strong>en</strong> hoe je geluid<strong>en</strong> uit<br />

e<strong>en</strong> MRI-scanner kunt<br />

herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />

Nog te zi<strong>en</strong> tot 25 maart<br />

2012 in het Natuurhistorisch<br />

Museum Rotterdam.

Zorgp<strong>en</strong>sion<br />

Dit voor<strong>jaar</strong> ging de bel bij het<br />

<strong>Buurtzorg</strong>kantoor op Terschelling.<br />

E<strong>en</strong> vrouw kwam binn<strong>en</strong>: “Wij<br />

will<strong>en</strong> op Terschelling dolgraag iets<br />

do<strong>en</strong> in de zorg.” E<strong>en</strong> van de<br />

teamled<strong>en</strong> suggereerde: “Wij<br />

zoek<strong>en</strong> nog e<strong>en</strong> echtpaar voor e<strong>en</strong><br />

zorgp<strong>en</strong>sion op Terschelling. Is dat<br />

iets voor jullie?”<br />

Hans Lamers <strong>en</strong> zijn vrouw Jeanetta<br />

hoefd<strong>en</strong> daar niet lang over na te<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Lamers ging in zee met<br />

<strong>Buurtzorg</strong>p<strong>en</strong>sions <strong>en</strong> het resultaat<br />

is De Jonge Jan. Met e<strong>en</strong> beetje<br />

geluk op<strong>en</strong>t het p<strong>en</strong>sion in mei 2012<br />

zijn deur<strong>en</strong>. Eilanders kunn<strong>en</strong> er<br />

tijdelijk terecht voor 24-uursopvang<br />

<strong>en</strong> dagbesteding, maar ook bezoekers<br />

van buit<strong>en</strong>af zijn welkom. Het<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team Terschelling levert<br />

de zorg. Medische zorg op maat,<br />

terwijl het voelt als thuiskom<strong>en</strong>.<br />

De Jonge Jan, die de uitstraling<br />

van e<strong>en</strong> typisch Terschellingse<br />

boerderij houdt, krijgt zes tot acht<br />

kamers van circa dertig vierkante<br />

meter met eig<strong>en</strong> douche <strong>en</strong> toilet.<br />

<strong>Buurtzorg</strong> Nederland<br />

bestaat <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong>! Om<br />

dat te vier<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong><br />

alle medewerkers e<strong>en</strong><br />

tajine. Deze typisch<br />

Marokkaanse kookpott<strong>en</strong><br />

zijn stuk voor<br />

stuk met de hand<br />

beschilderd <strong>en</strong><br />

vervolg<strong>en</strong>s geïmporteerd<br />

naar Nederland.<br />

De vraag is: hoe<br />

<strong>en</strong> wat kook je daarmee?<br />

Vandaar dat<br />

onze <strong>Buurtzorg</strong>ers<br />

ook e<strong>en</strong> speciaal<br />

kookboek erbij<br />

krijg<strong>en</strong>. De volg<strong>en</strong>de<br />

keer staat lamsbout<br />

met dadels of kip met<br />

pruim<strong>en</strong> op het m<strong>en</strong>u!<br />

B<strong>en</strong>t u ook geïnteresseerd?<br />

Mail dan naar<br />

info@brighterworld.nl<br />

JOSSY! • 9<br />

Buzz<br />

Pimp je rollator<br />

Lat<strong>en</strong> we eerlijk zijn: eig<strong>en</strong>lijk wil je<br />

toch liever niet met e<strong>en</strong> rollator<br />

word<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>. T<strong>en</strong>zij die rollator er<br />

niet meer uitziet als e<strong>en</strong> be<strong>jaar</strong>d<strong>en</strong>voertuig.<br />

Teg<strong>en</strong>woordig zijn ze te<br />

koop in allerlei kleur<strong>en</strong> <strong>en</strong> hippe<br />

modell<strong>en</strong>. Maar nóg leuker is het om<br />

er e<strong>en</strong> uniek exemplaar van te<br />

mak<strong>en</strong>. Versier hem e<strong>en</strong>s met<br />

bloem<strong>en</strong>slingers (onder andere te<br />

koop bij KitchKitch<strong>en</strong>), vul ballonn<strong>en</strong><br />

met helium <strong>en</strong> bind ze aan het stuur,<br />

hang er kleine knuffeltjes aan (te<br />

koop bij X<strong>en</strong>os <strong>en</strong> de Hema). Of ga<br />

mee met de seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> hang hem<br />

vol met (plastic) kerstball<strong>en</strong> of<br />

paaseier<strong>en</strong>. Gegarandeerd vrolijke<br />

reacties!

24 uur dwars door nederland<br />

Team<br />

work<br />

HET IS GEEN BAAN vAN<br />

9 TOT 5. zORG IS EEN<br />

vOLCONTINUBEDRIJf.<br />

in je e<strong>en</strong>tje is dat onmogelijk.<br />

daarom<br />

is teamwork het<br />

toverwoord bij deze<br />

werkers in het veld.<br />

Tekst Cari<strong>en</strong> Neeleman<br />

Fotografie Arie Kievit<br />

JOSSY! • 10

JOSSY! • 126

08:00 uur<br />

TEAM KATENDRECHT/fEIJENOORD<br />

AANTAL CLIENTEN: CA 45<br />

TEAMGROOTTE: 9 MEDEWERKERS<br />

Wijkverpleegkundige Danique Regales<br />

(34) werkt drie dag<strong>en</strong> bij <strong>Buurtzorg</strong> <strong>en</strong> twee<br />

dag<strong>en</strong> als praktijkverpleegkundige op het<br />

gezondheidsc<strong>en</strong>trum Kat<strong>en</strong>drecht.<br />

Precies om acht uur op<strong>en</strong>t Danique het kantoor<br />

op de Putselaan. Ev<strong>en</strong> later stapp<strong>en</strong><br />

haar collega’s Marie-<strong>Jos</strong>é Slingerland <strong>en</strong><br />

Pepi Bakker binn<strong>en</strong>. Of het vandaag druk<br />

wordt? Marie -<strong>Jos</strong>é schiet in de lach. “Dat<br />

weet je nooit van tevor<strong>en</strong>. Soms heb je e<strong>en</strong><br />

rustig rooster, maar kom<strong>en</strong> er plotseling<br />

ziekmelding<strong>en</strong> of spoedgevall<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>.<br />

Dan is het gedaan met de rust. We kunn<strong>en</strong><br />

nog wel wat collega’s gebruik<strong>en</strong>.”<br />

09:00 uur<br />

In e<strong>en</strong> naoorlogse noodwoning zitt<strong>en</strong> Ria<br />

Tegelaar (71) <strong>en</strong> buurman Piet Sturm (65)<br />

in de piepkleine woonkamer op Danique te<br />

wacht<strong>en</strong>. De steunkous<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> al klaar.<br />

Eerst is Piet aan de beurt. Als de vrolijke<br />

wijkverpleegkundige op haar knieën voor<br />

Piet zit, moet hij lach<strong>en</strong>. “Dat laat ik haar<br />

graag do<strong>en</strong>”, zegt hij in plat Rotterdams.<br />

Ria, in haar rolstoel, grinnikt.<br />

Het lijkt misschi<strong>en</strong> simpel werk voor e<strong>en</strong><br />

wijkverpleegkundige - steunkous<strong>en</strong> aantrekk<strong>en</strong><br />

- maar Danique houdt zo ook e<strong>en</strong> oogje<br />

in het zeil. ”Piet heeft zo zijn problem<strong>en</strong>, hij<br />

lijdt aan ernstig hartfal<strong>en</strong>. We kom<strong>en</strong> elke<br />

dag, dus we zi<strong>en</strong> hoe het met hem gaat. Als<br />

het niet goed met hem is, schakel<strong>en</strong> we de<br />

huisarts in. We hebb<strong>en</strong> dus ook e<strong>en</strong><br />

signaalfunctie.”<br />

Sam<strong>en</strong> met twee collega’s <strong>en</strong> huisarts<br />

Hanneke Blok van het gezondheidsc<strong>en</strong>trum<br />

Kat<strong>en</strong>drecht begon Danique als wijkverpleegkundige<br />

drie <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> het<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team. “Die sam<strong>en</strong>werking met het<br />

gezondheidsc<strong>en</strong>trum <strong>en</strong> huisarts<strong>en</strong> is erg<br />

BIJ HET AfSCHEID IS ER<br />

EEN DIKKE KNUffEL<br />

EN EEN KUS wanneer<br />

zie ik je weer?<br />

belangrijk. Via de huisarts krijg<strong>en</strong> we cliënt<strong>en</strong>. Elke week wissel<strong>en</strong> we<br />

informatie uit over die cliënt<strong>en</strong>.”<br />

Als Danique terminale patiënt<strong>en</strong> begeleidt, heeft ze dagelijks contact met<br />

de huisarts. “Ik doe dat werk met veel liefde. Mijn collega’s wet<strong>en</strong> dat <strong>en</strong> het<br />

fijne van <strong>Buurtzorg</strong> is dat ik daar de ruimte voor krijg.”<br />

Buit<strong>en</strong> het gezondheidsc<strong>en</strong>trum houdt e<strong>en</strong> oudere man haar staande. Zijn<br />

vrouw is kortgeled<strong>en</strong> na e<strong>en</strong> lang ziekbed overled<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> half <strong>jaar</strong> lang<br />

kwam Danique dagelijks over de vloer om de vrouw te verzorg<strong>en</strong>. Nu bouwt<br />

ze langzaam de huisbezoekjes aan de man af.<br />

09:30 uur<br />

Op de elfde verdieping van e<strong>en</strong> huurflat op Kat<strong>en</strong>drecht woont mevrouw De<br />

Reus. De 86-jarige dame vertelt graag over vroeger: “To<strong>en</strong> ik e<strong>en</strong> jong meisje<br />

was, vertelde ik niemand op mijn werk waar ik woonde. Kat<strong>en</strong>drecht had e<strong>en</strong><br />

slechte naam vanwege de ‘publieke vrouw<strong>en</strong>’. Veel te snel naar haar zin zijn de<br />

steunkous<strong>en</strong> aan. Mevrouw houdt wel van e<strong>en</strong> praatje. “Hoe laat stond u<br />

vandaag op?” vraagt Danique als ze klaar is. “Om zes uur maar meestal b<strong>en</strong> ik<br />

om vier uur klaar wakker. Wil je echt ge<strong>en</strong> koffie?”, vraagt mevrouw De Reus.<br />

Bij het afscheid is er e<strong>en</strong> dikke knuffel <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kus <strong>en</strong> de vraag wanneer ze<br />

Danique weer ziet. “Zondag”, zegt die met e<strong>en</strong> brede glimlach.<br />

12:00 uur<br />

TEAM STEENWIJK 1, AANTAL CLIENTEN: 37, TEAMGROOTTE: 10 MEDEWERKERS<br />

Wijkverpleegkundige Annie Beute (64 <strong>jaar</strong>)<br />

Wijkverpleegkundige Annie Beute is net klaar met haar werk bij H<strong>en</strong>nie<br />

Brinks. Deze 32-jarige vrouw kreeg op haar 18de multiple sclerose. Elke<br />

ocht<strong>en</strong>d komt e<strong>en</strong> medewerker van <strong>Buurtzorg</strong> haar help<strong>en</strong> met aankled<strong>en</strong>. En<br />

heeft H<strong>en</strong>nie trek, dan mak<strong>en</strong> ze ook e<strong>en</strong> boterham <strong>en</strong> koffie voor haar klaar.<br />

In de zorgmap rapporter<strong>en</strong> de medewerkers de bijzonderhed<strong>en</strong> van die dag.<br />

Annie is de oudste medewerker van <strong>Buurtzorg</strong>. Met haar 64 <strong>jaar</strong> heeft ze<br />

nog <strong>en</strong>ergie voor ti<strong>en</strong>. Het vooruitzicht om met p<strong>en</strong>sio<strong>en</strong> te gaan, is voor<br />

haar e<strong>en</strong> schrikbeeld. “Dit werk is veel te leuk. We hebb<strong>en</strong> net ons team<br />

opgesplitst. Met mijn team gaan we naar e<strong>en</strong> sociale woningbouwwijk. Voor<br />

ons e<strong>en</strong> nieuwe buurt, die we moet<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Kijk<strong>en</strong> wat er speelt <strong>en</strong><br />

wat voor actie wij kunn<strong>en</strong> ondernem<strong>en</strong>. In deze wijk vrag<strong>en</strong> de bewoners<br />

JOSSY! • 13

IK KREEG HET ADvIES<br />

zELf NOOIT pATIENT<br />

TE WORDEN dan had je<br />

niets te vertell<strong>en</strong><br />

niet snel om hulp. In ons nieuwe kantoor zett<strong>en</strong> we daarom de deur<strong>en</strong><br />

wag<strong>en</strong>wijd op<strong>en</strong>. Dan stapp<strong>en</strong> buurtbewoners makkelijker binn<strong>en</strong>.”<br />

Vroeger werkte Annie bij e<strong>en</strong> grote zorgorganisatie. De manier van<br />

werk<strong>en</strong> was e<strong>en</strong> bron van frustratie. “Ik had het gevoel dat ik mijn vak niet<br />

meer kon uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong>. Ik moest wacht<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>verzorg<strong>en</strong>de e<strong>en</strong><br />

seintje gaf dat de wijkverpleegkundige bij e<strong>en</strong> patiënt moest kom<strong>en</strong>. Dan<br />

kwam ik bij e<strong>en</strong> cliënt die ik niet k<strong>en</strong>de om e<strong>en</strong> morfinepleister te plakk<strong>en</strong><br />

of e<strong>en</strong> pomp aan te sluit<strong>en</strong>. Wij, als werkers in het veld, hadd<strong>en</strong> niet<br />

meer de regie over de zorg. En dan zat er ook nog e<strong>en</strong> laag managers<br />

tuss<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> contact meer had met de werkvloer. Ik heb daar wat<br />

teg<strong>en</strong>aan geschopt, maar zonder resultaat.”<br />

In mei 2007 begon Annie sam<strong>en</strong> met nog twee collega’s het team in<br />

Ste<strong>en</strong>wijk. “In het begin was het onw<strong>en</strong>nig. Ge<strong>en</strong> managers die over je<br />

schouder meekek<strong>en</strong>. Niemand die zei hoe lang je bij e<strong>en</strong> cliënt mocht<br />

blijv<strong>en</strong>. Maar ik heb nu mijn vak weer terug <strong>en</strong> dat is fantastisch. Ik kan<br />

mijn eig<strong>en</strong> tijd weer indel<strong>en</strong> <strong>en</strong> draag zelf de verantwoordelijkheid.”<br />

13:30 uur<br />

Om half twee stapp<strong>en</strong> Mieke, Giny, Annie, Greta, Miriam <strong>en</strong> Ineke het<br />

kantoor binn<strong>en</strong>. Tijd voor de wekelijkse teammeeting. Miriam Wasser leidt<br />

de vergadering met strakke hand <strong>en</strong> iedere<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> rol in het team.<br />

Vanuit het hoofdkantoor in Almelo krijgt ieder team e<strong>en</strong> training in de<br />

Oplossing Gerichte Interactie Methode. Volg<strong>en</strong>s de filosofie van directeur<br />

<strong>Jos</strong> de Blok is elk team in staat zijn eig<strong>en</strong> problem<strong>en</strong> op te loss<strong>en</strong> zonder<br />

tuss<strong>en</strong>komst van het hoofdkantoor. Binn<strong>en</strong> het team kan iedere<strong>en</strong> meeprat<strong>en</strong>,<br />

iedere m<strong>en</strong>ing weegt ev<strong>en</strong> zwaar.<br />

Miriam vraagt of er nog opmerking<strong>en</strong> zijn over de notul<strong>en</strong>. Daarna roll<strong>en</strong><br />

onbegrijpelijke term<strong>en</strong> over tafel. “Zett<strong>en</strong> we de rol van de pb’er op de<br />

ag<strong>en</strong>da? En wordt het nieuwe 0-uurcontract ook inzetbaar voor team 2?” Pas<br />

als het gaat over de ver<strong>jaar</strong>dag van e<strong>en</strong> cliënt is het voor e<strong>en</strong> leek weer te<br />

begrijp<strong>en</strong>. Annie: “Ze wordt maar één keer 65 <strong>jaar</strong> <strong>en</strong> we zijn allemaal<br />

uitg<strong>en</strong>odigd. We mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geldboompje. Zull<strong>en</strong> we er allemaal <strong>vijf</strong> euro in<br />

hang<strong>en</strong>?” Annie lacht. “Dit is wat ik zo fijn vind aan <strong>Buurtzorg</strong>. Hier wordt<br />

persoonlijk contact met cliënt<strong>en</strong> gewaardeerd. Gelukkig wel.”<br />

JOSSY! • 14<br />

17:30 uur<br />

TEAM WINTERSWIJK WEST<br />

AANTAL CLIËNTEN: 27<br />

TEAMGROOTTE: 11 MEDEWERKERS<br />

Wijkverpleegkundig<strong>en</strong> Wilma Hasselo<br />

(52) <strong>en</strong> Patty Boschker (25)<br />

B<strong>en</strong> Uffink (60), voorzitter cliënt<strong>en</strong>raad<br />

<strong>Buurtzorg</strong>, voormalig wethouder van<br />

Winterwijk, voormalig directeur van e<strong>en</strong><br />

verzorgingshuis <strong>en</strong> nu eig<strong>en</strong>aar van e<strong>en</strong><br />

informatiebureau.<br />

Wijkverpleegkundig<strong>en</strong> Patty Boschker <strong>en</strong><br />

Wilma Hasselo mak<strong>en</strong> deel uit van het<br />

‘dreamteam’ van B<strong>en</strong> Uffink. B<strong>en</strong> is<br />

chronisch patiënt <strong>en</strong> al twee <strong>jaar</strong> cliënt bij<br />

<strong>Buurtzorg</strong>. Drie <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> kreeg hij door<br />

e<strong>en</strong> bloeding in zijn rugg<strong>en</strong>merg e<strong>en</strong><br />

dwarslaesie. De voormalig wethouder van<br />

Sociale Zak<strong>en</strong> nodigde, to<strong>en</strong> hij nog in het<br />

revalidatiec<strong>en</strong>trum zat, Wilma uit voor e<strong>en</strong><br />

k<strong>en</strong>nismakingsgesprek. De op<strong>en</strong>ingszin van<br />

Wilma “wat kunn<strong>en</strong> we voor jou do<strong>en</strong>” gaf<br />

voor B<strong>en</strong> de doorslag om voor <strong>Buurtzorg</strong> te<br />

kiez<strong>en</strong>. Zijn w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> staan c<strong>en</strong>traal.<br />

Als voormalig directeur van e<strong>en</strong> verzorgingshuis<br />

<strong>en</strong> oud-verpleegkundige wist B<strong>en</strong><br />

precies wat voor zorg hij wilde. “To<strong>en</strong> ik in<br />

de zorg werkte, kreeg ik ooit het advies om<br />

nooit zelf patiënt te word<strong>en</strong>, want dan heb<br />

je niets meer te vertell<strong>en</strong>. Iedere<strong>en</strong> beslist<br />

dan over je. <strong>Buurtzorg</strong> doet dat anders. Bij<br />

<strong>Buurtzorg</strong> staat de kwaliteit van lev<strong>en</strong><br />

voorop, is de cliënt het middelpunt. Als ik<br />

in het ziek<strong>en</strong>huis b<strong>en</strong>, is iedere<strong>en</strong> met<br />

onderdel<strong>en</strong> van mijn lijf bezig. Bijna<br />

niemand vraagt hoe het met míj gaat. Bij<br />

<strong>Buurtzorg</strong> krijg ik zorg <strong>en</strong> persoonlijke<br />

aandacht. Daar d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> ze niet in protocoll<strong>en</strong>.<br />

Bij mij kom<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> 36 specialist<strong>en</strong><br />

over de vloer, maar deskundige meid<strong>en</strong> die<br />

alles kunn<strong>en</strong>. Door h<strong>en</strong> kan ik als e<strong>en</strong><br />

zelfstandig m<strong>en</strong>s functioner<strong>en</strong>.”<br />

B<strong>en</strong> kijkt met pretog<strong>en</strong> naar de twee<br />

wijkverpleegkundig<strong>en</strong> aan tafel. Zelfs als hij

JOSSY! • 15

JOSSY! • 16

e<strong>en</strong> hele dag op pad moet naar e<strong>en</strong> congres<br />

of e<strong>en</strong> vergadering, kan hij rek<strong>en</strong><strong>en</strong> op<br />

<strong>Buurtzorg</strong>. “Ik bel naar het <strong>Buurtzorg</strong>team<br />

in de stad waar ik he<strong>en</strong> moet <strong>en</strong> die regel<strong>en</strong><br />

dan alle zorg die ik nodig heb. Of soms<br />

neem ik e<strong>en</strong> van mijn eig<strong>en</strong> meid<strong>en</strong> mee.<br />

Dat is toch fantastisch?”<br />

B<strong>en</strong> is de rest van zijn lev<strong>en</strong> afhankelijk van<br />

zorg. “Als chronisch patiënt b<strong>en</strong> je constant<br />

met je lijf bezig. Dan heb je weer e<strong>en</strong><br />

blaasontsteking of pijn in je rug <strong>en</strong> doorligwond<strong>en</strong><br />

of je steunkous<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> te strak.<br />

De zorg moet ge<strong>en</strong> bron van frustratie zijn.<br />

Want je krijgt toch elke morg<strong>en</strong> indringers<br />

aan je bed. Je vrijheid b<strong>en</strong> je kwijt. Het<br />

mooie is dat ik de meid<strong>en</strong> van <strong>Buurtzorg</strong> nu<br />

zie als gezinsuitbreiding. Dat is e<strong>en</strong> verrijking<br />

van mijn lev<strong>en</strong>. Wij hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

persoonlijke band opgebouwd. We hebb<strong>en</strong><br />

veel plezier maar ook hele diepe gesprekk<strong>en</strong>.<br />

Door mijn dwarslaesie is mijn hele<br />

wereld omgekeerd. Ik heb geleerd wat<br />

belangrijk is in het lev<strong>en</strong>. Het contact met<br />

de meid<strong>en</strong> van <strong>Buurtzorg</strong> is e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>gewone<br />

ervaring. En als voorzitter van de<br />

cliënt<strong>en</strong>raad weet ik dat ik niet voor mezelf<br />

alle<strong>en</strong> spreek.”<br />

18:30 uur<br />

TEAM BINNENMAAS 1 (MIJNSHEERENLAND,<br />

HEINENOORD, WESTMAAS)<br />

AANTAL CLIËNTEN: 63<br />

TEAMGROOTTE: 11 MEDEWERKERS<br />

Wijkverpleegkundige Rianne Colijn (48)<br />

<strong>en</strong> stagiaire Linda van Kruining (22)<br />

(3de <strong>jaar</strong>s hbo-v )<br />

Het raam van het <strong>Buurtzorg</strong>kantoor is<br />

verlicht. Rianne Colijn is sam<strong>en</strong> met<br />

stagiaire Linda op kantoor. Collega Marian<br />

Stout<strong>en</strong> (51) heeft avonddi<strong>en</strong>st <strong>en</strong> is al op<br />

pad. Bij e<strong>en</strong> bakje koffie vertelt wijkverpleegkundige<br />

Rianne over <strong>Buurtzorg</strong>. “Ik<br />

b<strong>en</strong> nu e<strong>en</strong>maal e<strong>en</strong> ’Jan de regelaar’.<br />

Iedere<strong>en</strong> ontwikkelt hier zijn kwaliteit<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>verzorgster maakt de routes, daar<br />

is zij goed in. En e<strong>en</strong> andere collega maakt<br />

onze roosters. Die weet weer alles van onze<br />

MIJN HELE WERELD OM-<br />

GEKEERD ik heb nu<br />

geleerd wat belangrijk<br />

is in het lev<strong>en</strong><br />

contract<strong>en</strong>, wat voor werk we leuk vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> de behoeft<strong>en</strong> van onze<br />

cliënt<strong>en</strong>. Zo word<strong>en</strong> al onze tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> b<strong>en</strong>ut. En wet<strong>en</strong> we iets niet, dan<br />

kunn<strong>en</strong> we ook nog advies vrag<strong>en</strong> aan onze collega’s in het land.”<br />

18:45 uur<br />

Tijd om op pad te gaan. Om exact zev<strong>en</strong> uur ’s avonds moet de sondevoeding<br />

van mevrouw Westdijk word<strong>en</strong> aangeslot<strong>en</strong>. Rianne gaat met de auto.<br />

Linda rijdt vanavond met haar mee. Overdag doet de stagiaire alles op de<br />

fiets. “En met deze natte zomer was dat ge<strong>en</strong> pretje”, lacht Rianne.<br />

De 82-jarige mevrouw Westdijk staat al in de deurop<strong>en</strong>ing van de kleine<br />

be<strong>jaar</strong>d<strong>en</strong>woning te wacht<strong>en</strong>. Het slangetje van de sondevoeding hangt uit<br />

haar neus. Collega Marian wipt ev<strong>en</strong> langs. Sam<strong>en</strong> met Linda zet ze de<br />

sondevoeding klaar. Rianne helpt mevrouw Westdijk ondertuss<strong>en</strong> in haar<br />

nachtjapon. De magere, breekbare vrouw krijgt ’s nachts calorierijke sondevoeding,<br />

omdat ze anders te veel vermagert. “Mevrouw heeft ook parkinson.<br />

Et<strong>en</strong> smaakt haar niet meer. Met moeite eet ze e<strong>en</strong> boterham”, vertelt Marian.<br />

19:30 uur<br />

Rianne <strong>en</strong> Linda besluit<strong>en</strong> nog ev<strong>en</strong> naar het echtpaar Zev<strong>en</strong>berg<strong>en</strong> in<br />

Mijnsheer<strong>en</strong>land te gaan. Ev<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> of alles goed is. In mei heeft mevrouw<br />

e<strong>en</strong> stoma gekreg<strong>en</strong>. Linda heeft haar daarmee ler<strong>en</strong> omgaan. Vlak<br />

na de ziek<strong>en</strong>huisopname kwam er twee keer per dag hulp van <strong>Buurtzorg</strong>.<br />

Nu nog maar twee keer per week.<br />

Bij aankomst wordt Linda als e<strong>en</strong> kleinkind binn<strong>en</strong>gehaald. E<strong>en</strong> knuffel <strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> praatje, het gaat de stille stagiaire steeds beter af. “Dit is totaal ander<br />

werk dan in het verzorgingshuis waar ik stage liep. Dat is meer routine. Hier<br />

is er veel meer afwisseling. Ik b<strong>en</strong> continu op pad, dat is best spann<strong>en</strong>d.”<br />

Rianne kan zich zich niet meer voorstell<strong>en</strong> dat ze erg<strong>en</strong>s anders werkt. De<br />

afgelop<strong>en</strong> twee dag<strong>en</strong> heeft ze hard gewerkt. Te hard, eig<strong>en</strong>lijk, maar ze<br />

houdt het goed vol omdat ze met zoveel plezier werkt.<br />

JOSSY! • 17

Jole<strong>en</strong> Hakker,<br />

voormalig roeister nu topsporter <strong>en</strong> wereldkampio<strong>en</strong><br />

tijdrijd<strong>en</strong> op de baan 2010<br />

JOSSY! • 18<br />

Foto: Adze Slijp

cOLuMN:<br />

TEGENSLAGEN<br />

HOU JE ALTIJD<br />

IK ZIE ZE ALS<br />

uITDAGINGEN<br />

Op mijn twaalfde werd ik blind door e<strong>en</strong> operatie die<br />

verkeerd afliep. Maar daar wil ik het eig<strong>en</strong>lijk helemaal<br />

niet over hebb<strong>en</strong>. Mijn motto is: kijk niet naar wat er<br />

niet kan, maar kijk vooral naar wat er wél kan. Ik b<strong>en</strong><br />

altijd gek geweest op sport. Dat bleef ik dan ook<br />

gewoon do<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik heb veel doel<strong>en</strong> bereikt. Ik deed<br />

mee aan de Paralympics in Peking voor roei<strong>en</strong>. En bij<br />

de Wereldkampio<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> roei<strong>en</strong> voor gehandicapt<strong>en</strong><br />

stond ik drie <strong>jaar</strong> achter elkaar op het podium.<br />

Later werd ik eerste bij de Europese<br />

Kampio<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> triathlon voor gehandicapt<strong>en</strong>. Ik<br />

kwam in aanraking met wielr<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> rolde zo de<br />

Nederlandse Kampio<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> tijdrijd<strong>en</strong> in. Voor ik<br />

het wist was ik wereldkampio<strong>en</strong> op de tijdrit wielr<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

in Canada. Vervolg<strong>en</strong>s sleepte ik nog wat bekers in<br />

de wacht bij Europese <strong>en</strong> wereldkampio<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>.<br />

Vorig <strong>jaar</strong> nog wereldkampio<strong>en</strong>, dit <strong>jaar</strong> gediskwalificeerd<br />

voor de wereldbeker omdat ik e<strong>en</strong> verkeerd<br />

wedstrijdpak droeg. Maar daar wil ik het liever ook niet<br />

over hebb<strong>en</strong>…<br />

jJole<strong>en</strong><br />

Hakker<br />

JOSSY! • 19<br />

Nu voel ik mij e<strong>en</strong> ware blindganger met als doel: de<br />

Paralympics in Lond<strong>en</strong> in 2012 <strong>en</strong> daarna verder, op<br />

naar Rio. E<strong>en</strong> blindganger? Ik voel mij e<strong>en</strong> topsporter<br />

<strong>en</strong> dat b<strong>en</strong> ik ook. Maar sam<strong>en</strong>werking is daarbij<br />

hartstikke belangrijk. Want ik b<strong>en</strong> wel afhankelijk van<br />

de persoon die met mij op die tandem zit. Heb je ge<strong>en</strong><br />

goede ‘piloot’ – zo heet dat - die kan zi<strong>en</strong> wat ik niet zie,<br />

dan kan ik e<strong>en</strong> wedstrijd wel op m’n buik schrijv<strong>en</strong>.<br />

Iedere<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperking heeft andere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

nodig. Of het nou op topsportniveau is of in het kleine<br />

dagelijks lev<strong>en</strong> van steunkous<strong>en</strong> aantrekk<strong>en</strong>, hulp bij<br />

het dagelijkse wasje of e<strong>en</strong> wandelingetje mak<strong>en</strong>.<br />

Het gaat erom dat je e<strong>en</strong> doel hebt <strong>en</strong> dat probeert te<br />

hal<strong>en</strong>. Dat hoeft niet per se sport te zijn. Heb je e<strong>en</strong><br />

beperking, of b<strong>en</strong> je oud <strong>en</strong> krakkemikkig, dan nog<br />

kan je elke dag e<strong>en</strong> doel stell<strong>en</strong>. Teg<strong>en</strong>slag<strong>en</strong> hou je<br />

altijd. Ik zie ze als uitdaging<strong>en</strong>.

<strong>Jos</strong>:<br />

“Ik b<strong>en</strong><br />

nog<br />

altijd<br />

de<br />

wijk<br />

verpleeg<br />

kundige<br />

die ik<br />

ooit was.”<br />

Tekst Wim de Jong<br />

Fotografie R<strong>en</strong>é Bosch

INTERVIEW:<br />

JOS DE BLOK &<br />

JET BUSSEMAKER

HIJ IS DIRECTEUR BUURTzORG.<br />

zIJ RECTOR AAN DE HOGESCHOOL.<br />

ZE KENNEN ELKAAR UIT DE TIJD DAT ZIJ<br />

NOG STAATSSECRETARIS<br />

VAN VOLKSGEZONDHEID WAS.<br />

zE DELEN HUN pASSIE vOOR DE zORG.<br />

EEN DUBBELINTERVIEW MET<br />

JET BUSSEMAKER EN JOS DE BLOK<br />

Aha, daar is hij eindelijk! <strong>Jet</strong> Bussemaker, de fotograaf <strong>en</strong> de<br />

schrijver van dit verhaal kek<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> poosje naar zijn komst uit.<br />

Maar na e<strong>en</strong> half uurtje wacht<strong>en</strong> is het dan toch zover. <strong>Jos</strong> de Blok<br />

heeft na lang zoek<strong>en</strong> alsnog e<strong>en</strong> parkeerplaats in de drukke<br />

Amsterdamse binn<strong>en</strong>stad bemachtigd <strong>en</strong> de weg naar het roemruchte<br />

Maagd<strong>en</strong>huis gevond<strong>en</strong>.<br />

Enigszins bezweet, maar vrolijk lach<strong>en</strong>d, wandelt <strong>Jos</strong> de sjieke<br />

Reg<strong>en</strong>tessekamer binn<strong>en</strong>, waar hij hartelijk wordt omhelsd door<br />

<strong>Jet</strong>. Zij zetelt teg<strong>en</strong>woordig in het Maagd<strong>en</strong>huis als lid van het<br />

College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam <strong>en</strong> als<br />

rector van de Hogeschool van Amsterdam. Maar de twee k<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

elkaar uit e<strong>en</strong> ‘vorig lev<strong>en</strong>’ van <strong>Jet</strong>, to<strong>en</strong> ze voor de PvdA staatssecretaris<br />

van Volksgezondheid, Welzijn <strong>en</strong> Sport was in het vierde<br />

kabinet-Balk<strong>en</strong><strong>en</strong>de.<br />

EMOTIE<br />

Dat hun vri<strong>en</strong>dschapsband nog altijd hecht is, mag blijk<strong>en</strong> uit de<br />

warme zo<strong>en</strong> die <strong>Jet</strong> <strong>en</strong> <strong>Jos</strong> elkaar bij hun weerzi<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>. “Jaha”,<br />

zegt <strong>Jet</strong> grapp<strong>en</strong>derwijs, “wij hebb<strong>en</strong> veel sam<strong>en</strong>. Lat<strong>en</strong> we het nu<br />

maar bek<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.” Vrijwel onmiddellijk moet<strong>en</strong> ze van de fotograaf<br />

ook zo dicht mogelijk bij elkaar gaan staan om die sterke onderlinge<br />

band ook in hun dubbelportret tot uitdrukking te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Iets waar ze allebei trouw<strong>en</strong>s ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel probleem mee hebb<strong>en</strong>. Ze<br />

hebb<strong>en</strong> elkaar bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> al e<strong>en</strong>s eerder gekust, onthult <strong>Jos</strong>.<br />

Teg<strong>en</strong> <strong>Jet</strong>: “Weet je nog? Je bracht <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> e<strong>en</strong> werkbezoek<br />

aan <strong>Buurtzorg</strong> in Utrecht. Je was erg ontroerd door de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die<br />

je er had gesprok<strong>en</strong>. Bij je afscheid vroeg ik je of ik je e<strong>en</strong> zo<strong>en</strong><br />

mocht gev<strong>en</strong>.”<br />

JOSSY! • 22<br />

<strong>Jet</strong>: “Ja, ik was geëmotioneerd geraakt. De<br />

<strong>en</strong>ergie, de <strong>passie</strong>, de betrokk<strong>en</strong>heid: het<br />

spatte er voor mij vanaf. Ik vond het<br />

ontzett<strong>en</strong>d inspirer<strong>en</strong>d wat ik bij julllie had<br />

gezi<strong>en</strong> <strong>en</strong> gehoord.” <strong>Jos</strong>: “Die zo<strong>en</strong> was e<strong>en</strong><br />

bevestiging van het moois dat die middag<br />

was gebeurd. Er was helemaal ge<strong>en</strong> afstand<br />

meer tuss<strong>en</strong> alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die er to<strong>en</strong> bij<br />

war<strong>en</strong>. Ik vond het gewéldig. Balk<strong>en</strong><strong>en</strong>de<br />

zelf is op de fiets ook nog e<strong>en</strong>s ooit met<br />

<strong>Buurtzorg</strong> de wijk in geweest. Maar die<br />

<strong>ontmoet</strong>ing met <strong>Jet</strong> is me het dierbaarst. Je<br />

schreef na je bezoek op je weblog: “Dit is<br />

waar ik het voor doe.”<br />

<strong>Jet</strong>: “Ik was al eerder <strong>en</strong>thousiast. Ik had<br />

over het ontstaan <strong>en</strong> de werkwijze van<br />

<strong>Buurtzorg</strong> gelez<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> interview met <strong>Jos</strong>.<br />

Dat artikel heb ik heel veel lat<strong>en</strong> kopiër<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> aan al mijn medewerkers rondgestuurd<br />

met de opmerking: dit is iets waar we wat<br />

mee moet<strong>en</strong>.”<br />

<strong>Jos</strong>: “Voor e<strong>en</strong> heleboel wijkverpleegkundig<strong>en</strong><br />

is die steun van <strong>Jet</strong> erg belangrijk<br />

geweest. Ze wild<strong>en</strong> graag voor <strong>Buurtzorg</strong><br />

werk<strong>en</strong>, maar het was voor h<strong>en</strong> in die<br />

begintijd ook e<strong>en</strong> onzekere stap. Zou het de<br />

juiste keuze zijn? Ze moest<strong>en</strong> er e<strong>en</strong> lange,<br />

zekerheid bied<strong>en</strong>de loopbaan bij e<strong>en</strong> andere

<strong>Jet</strong>: Ik vond het<br />

ontzett<strong>en</strong>d<br />

inspirer<strong>en</strong>d<br />

wat ik<br />

zag <strong>en</strong> hoorde

‘Ik zoek van<br />

jongs af aan<br />

de discussie<br />

wel steeds op<br />

maar ik b<strong>en</strong> niet<br />

agressief of heftig.’

zorgorganisatie voor opgev<strong>en</strong>. In sommige<br />

gevall<strong>en</strong> reageerde hun oude werkgever ook<br />

bepaald onprettig. Soms gebeurd<strong>en</strong> er schokk<strong>en</strong>de<br />

ding<strong>en</strong>. Ging ik ’s avonds met e<strong>en</strong><br />

bloemetje de weg op om ze thuis gerust te stell<strong>en</strong>.<br />

Ik b<strong>en</strong> het hele land door geweest.”<br />

KRACHTEN BUNDELEN<br />

<strong>Jet</strong>: “Als staatssecretaris werd mij verwet<strong>en</strong> dat ik<br />

<strong>Jos</strong> <strong>en</strong> <strong>Buurtzorg</strong> voortrok. Maar dat is dus nooit<br />

gebeurd. <strong>Buurtzorg</strong> heeft nooit meer of andere<br />

financiële steun gekreg<strong>en</strong> dan andere organisaties.<br />

Ik heb ook steeds teg<strong>en</strong> al die wantrouwige<br />

zorgbestuurders gezegd: kijk naar wat <strong>Buurtzorg</strong><br />

in positieve zin voor de hele zorgsector wil<br />

betek<strong>en</strong><strong>en</strong>, niet naar de mogelijke concurr<strong>en</strong>tie<br />

die jullie ervan ondervind<strong>en</strong>. Laat je door de<br />

aanpak van <strong>Jos</strong> inspirer<strong>en</strong>, net als mij overkwam.”<br />

<strong>Jos</strong>: “Die negatieve houding van collega’s in de<br />

zorg is na <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong> wel grot<strong>en</strong>deels verdw<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

hoor. Concurr<strong>en</strong>tie in onze sector is natuurlijk<br />

ook flauwekul. We moet<strong>en</strong> de strijd niet met<br />

elkaar aangaan, maar juist onze kracht<strong>en</strong><br />

bundel<strong>en</strong> om onze cliënt<strong>en</strong> nu <strong>en</strong> in de toekomst<br />

zo goed mogelijk te kunn<strong>en</strong> help<strong>en</strong>.” Met<br />

e<strong>en</strong> andere zorgverl<strong>en</strong>er in Tw<strong>en</strong>te heeft <strong>Jos</strong><br />

zojuist e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband opgezet,<br />

waarbij de concurr<strong>en</strong>t gratis van de k<strong>en</strong>nis over<br />

het opzett<strong>en</strong> van zorgteams <strong>en</strong> de webfaciliteit<strong>en</strong><br />

van <strong>Buurtzorg</strong> gebruik mag mak<strong>en</strong>.<br />

Dus je geeft je bedrijfsgeheim<strong>en</strong> voor niks <strong>en</strong><br />

niem<strong>en</strong>dal weg?, constateert de interviewer. <strong>Jos</strong>:<br />

“Jawel. Maar daar doe ik niet moeilijk over. Kijk<br />

e<strong>en</strong>s, de hele zorgsector wordt door de sam<strong>en</strong>leving<br />

bekostigd uit algem<strong>en</strong>e middel<strong>en</strong>. Alle<br />

k<strong>en</strong>nis die in ons beroepsveld wordt opgedaan,<br />

is met andere woord<strong>en</strong> intellectueel eig<strong>en</strong>dom<br />

van alle Nederlanders. Dan wil ik er dus ge<strong>en</strong><br />

geld meer op verdi<strong>en</strong><strong>en</strong>.”<br />

<strong>Jet</strong>: “Je b<strong>en</strong>t in al die jar<strong>en</strong> dat ik je nu k<strong>en</strong> nog<br />

ge<strong>en</strong> steek veranderd, <strong>Jos</strong>. Je b<strong>en</strong>t niet t<strong>en</strong> onder<br />

gegaan aan het succes van <strong>Buurtzorg</strong> of naast je<br />

scho<strong>en</strong><strong>en</strong> gaan lop<strong>en</strong> van verwaandheid.<br />

M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> mete<strong>en</strong> wat ze aan je hebb<strong>en</strong>. Je<br />

staat erg<strong>en</strong>s voor, <strong>en</strong> je windt er ge<strong>en</strong> doekjes<br />

om. En al snel werd er door beleidsmakers <strong>en</strong><br />

collegabestuurders naar je geluisterd.”<br />

<strong>Jos</strong>: “Ik d<strong>en</strong>k inderdaad wel dat ik mezelf b<strong>en</strong><br />

geblev<strong>en</strong>. Ik b<strong>en</strong> nog altijd de wijkverpleegkundige<br />

die ik ooit was. E<strong>en</strong> beetje eig<strong>en</strong>zinnig ook,<br />

ja dat klopt wel. Ik zit nu vaak in commissies met<br />

JOS:”IK zIT NU vAAK<br />

MET ALLERLEI<br />

pROfESSOREN EN<br />

HET GAAT ER Op DIE<br />

BIJEENKOMSTEN<br />

ALTIJD HEEL<br />

BELEEfD AAN TOE. “<br />

allerlei professor<strong>en</strong>. Het gaat er op die bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> altijd heel<br />

beleefd aan toe. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> prat<strong>en</strong> er heel voorzichtig met elkaar,<br />

waar ik op mijn beurt dus wel gewoon zeg dat ik het met dit of dat<br />

niet e<strong>en</strong>s b<strong>en</strong>. Veel aanwezig<strong>en</strong> will<strong>en</strong> er nog wel e<strong>en</strong>s van schrikk<strong>en</strong>.<br />

Maar zo zit ik in elkaar. Als er besluit<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, wil ik me duidelijk kunn<strong>en</strong> uitsprek<strong>en</strong>. Het is mij in<br />

zulke gevall<strong>en</strong> niet om de confrontatie zelf te do<strong>en</strong>.”<br />

vREEMDE EEND<br />

<strong>Jet</strong>: “Je b<strong>en</strong>t in de zorg e<strong>en</strong> vreemde e<strong>en</strong>d in de bijt. Maar daarin b<strong>en</strong><br />

je niet de <strong>en</strong>ige, ook niet door je kleding. Ik kwam op bije<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />

van de sector waarin de verteg<strong>en</strong>woordiger van de dak- <strong>en</strong> thuisloz<strong>en</strong>zorg<br />

naast Hans Wiegel, gestok<strong>en</strong> in driedelig pak, kon word<strong>en</strong><br />

aangetroff<strong>en</strong>. Dus de sector heeft wel meer figur<strong>en</strong> van verschill<strong>en</strong>d<br />

pluimage. In je gedrag b<strong>en</strong> je wel bijzonder. Ik vind het knap van jou<br />

dat jij zelf nooit boos b<strong>en</strong>t geword<strong>en</strong> op al die zorgbestuurders die<br />

jou in de begintijd van <strong>Buurtzorg</strong> in e<strong>en</strong> kwaad daglicht probeerd<strong>en</strong><br />

te stell<strong>en</strong>. In plaats daarvan ging je zelfs nog met e<strong>en</strong> bos bloem<strong>en</strong> bij<br />

ze langs om de plooi<strong>en</strong> glad te strijk<strong>en</strong>!”<br />

<strong>Jos</strong>: “Ik b<strong>en</strong> opgevoed door <strong>en</strong> grootgebracht met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die het<br />

goed bedoel<strong>en</strong>. Ik besef dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zich af <strong>en</strong> toe aan mijn<br />

opvatting<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> stor<strong>en</strong>, maar toch niet aan mijn persoon zelf.<br />

Ik zoek van jongsaf aan de discussie wel steeds op, maar ik b<strong>en</strong> niet<br />

agressief of heftig.” <strong>Jet</strong>: “Dat verschil is ook wel jouw kracht. Je<br />

b<strong>en</strong>t heel prettig in de omgang <strong>en</strong> speelt ge<strong>en</strong> spelletje.”<br />

En <strong>Jos</strong> verwez<strong>en</strong>lijkte met <strong>Buurtzorg</strong> ook nog ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> links ideaal,<br />

oppert de interviewer: hij heeft in de 21-ste eeuw alsnog arbeiderszelfbestuur<br />

in Nederland ingevoerd. <strong>Jos</strong> knikt geamuseerd. “Ik<br />

neem het begrip zelf ook nog wel e<strong>en</strong>s in de mond. Laatst hadd<strong>en</strong><br />

we Agnes Jongerius van de vakbond op bezoek. Bracht ik het ook<br />

JOSSY! • 25

<strong>Jet</strong>: Als<br />

staatssecretaris<br />

werd mij<br />

verwet<strong>en</strong> dat ik<br />

<strong>Jos</strong> <strong>en</strong> <strong>Buurtzorg</strong><br />

voortrok<br />

JOSSY! • 126

ter sprake: we hebb<strong>en</strong> wijkverpleegkundig<strong>en</strong>zelfbestuur bij<br />

<strong>Buurtzorg</strong>, dat zal jullie toch heel erg aansprek<strong>en</strong>. Ze kon erom<br />

lach<strong>en</strong>, maar het is wel waar.”<br />

JET: “JOS, GA JIJ ER MAAR<br />

EENS vOOR zORGEN DAT<br />

ER MEER STUDENTEN vOOR<br />

EEN OpLEIDING<br />

vERpLEEGKUNDE AAN MIJN<br />

HOGESCHOOL KIEzEN!”<br />

MULTINATIONAL<br />

Terwijl fotograaf R<strong>en</strong>é steeds weer nieuwe poses bed<strong>en</strong>kt die <strong>Jet</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>Jos</strong> voor de camera kunn<strong>en</strong> aannem<strong>en</strong> (‘Nog iets dichter bij elkaar<br />

als dat kan’), vertelt de laatste over de aandacht die <strong>Buurtzorg</strong><br />

inmiddels in binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>land oproept. Veel organisaties<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> het nodige te kunn<strong>en</strong> opstek<strong>en</strong> van de kleinschalige opzet<br />

<strong>en</strong> de betrokk<strong>en</strong> werkwijze van <strong>Buurtzorg</strong>.<br />

<strong>Jos</strong> geeft doorlop<strong>en</strong>d workshops, houdt lezing<strong>en</strong> <strong>en</strong> adviseert<br />

uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de clubs van leidinggev<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Hij komt regelmatig<br />

over de vloer bij het bedrijfslev<strong>en</strong>, diverse maatschappelijke<br />

organisaties zoals ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> instelling<strong>en</strong> als de gehandicapt<strong>en</strong>zorg.<br />

Ook binn<strong>en</strong> die instelling<strong>en</strong> wordt onderzocht of de<br />

ideeën van <strong>Jos</strong> in praktijk kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gebracht. “Je wordt nog<br />

e<strong>en</strong> multinationale onderneming als je niet uitkijkt”, zegt <strong>Jet</strong> er<br />

met e<strong>en</strong> knipoogje over.<br />

Tuss<strong>en</strong> alle bedrijv<strong>en</strong> door sloeg<strong>en</strong> <strong>Jos</strong> <strong>en</strong> neg<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordigers<br />

van andere zorgorganisaties de hand<strong>en</strong> dan ook nog ine<strong>en</strong> om de<br />

soapserie Malaika van de grond te till<strong>en</strong>. Die speelt zich vanaf september<br />

2012 op RTL5 af in e<strong>en</strong> fictief gezondheidsc<strong>en</strong>trum (Malaika) <strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> verpleegstersflat. Bedoeling van de gesponsorde, drie miljo<strong>en</strong><br />

kost<strong>en</strong>de soap is dat de serie meer jonger<strong>en</strong> aanspoort om te kiez<strong>en</strong><br />

voor e<strong>en</strong> baan in de zorg. E<strong>en</strong> missie waar <strong>Jos</strong> volop in gelooft: “Als je<br />

kijkt hoeveel stagiairs nu al bij <strong>Buurtzorg</strong> blijv<strong>en</strong> hang<strong>en</strong> omdat ze het<br />

werk zo leuk <strong>en</strong> bevredig<strong>en</strong>d vind<strong>en</strong>, ja dan b<strong>en</strong> ik heel optimistisch<br />

over het effect dat de soapserie kan hebb<strong>en</strong>.”<br />

<strong>Jet</strong>: “Heel goed, dat idee. Want het vooroordeel bestaat nog<br />

steeds dat werk<strong>en</strong> in de zorg gelijkstaat aan bill<strong>en</strong> afveg<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

huiz<strong>en</strong> schoonhoud<strong>en</strong>, terwijl het echt e<strong>en</strong> prachtig beroep met<br />

veel kant<strong>en</strong> is. Ik kan me ook voorstell<strong>en</strong> dat het jonger<strong>en</strong><br />

aantrekt door de flexibele arbeidsur<strong>en</strong> <strong>en</strong> de zelfstandigheid van<br />

JOSSY! • 27<br />

het werk. Ja <strong>Jos</strong>, ga jij er maar e<strong>en</strong>s voor<br />

zorg<strong>en</strong> dat er meer stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in het hoger<br />

beroepsonderwijs voor e<strong>en</strong> opleiding<br />

verpleegkunde aan mijn Hogeschool van<br />

Amsterdam kiez<strong>en</strong>!”<br />

Op zIJN KOp<br />

Het gesprek komt daarna als vanzelf op de<br />

kwestie of het grote succes van <strong>Buurtzorg</strong><br />

het persoonlijk lev<strong>en</strong> van <strong>Jos</strong> niet volledig<br />

op zijn kop heeft gezet. Hij ziet er nog best<br />

relaxed uit, zo in zijn informele zwarte<br />

T-shirt <strong>en</strong> die beminnelijke twinkeling in<br />

zijn og<strong>en</strong>. Maar eh, komt hij met al zijn ideal<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> zijn overvolle ag<strong>en</strong>da nog wel<br />

<strong>en</strong>igszins aan zichzelf toe? Nadat hij zijn<br />

gehoor eerst lekker heeft gemaakt met de<br />

vakantie op Bali die er voor hem binn<strong>en</strong>kort<br />

in het vat zit <strong>en</strong> de kookcursus<br />

Marokkaans et<strong>en</strong> die hij speciaal voor de<br />

uitgave van dit blad mocht doorlop<strong>en</strong>, komt<br />

<strong>Jos</strong> toch snel weer op het onderwerp<br />

<strong>Buurtzorg</strong> terecht.<br />

<strong>Jos</strong>: “Ja hoor, ook in mijn werk voor<br />

<strong>Buurtzorg</strong> b<strong>en</strong> ik altijd relaxed. Dat komt<br />

doordat ik aan iets positiefs kan bouw<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> organisatie waarin m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet<br />

gevang<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> in regeltjes, procedures <strong>en</strong><br />

system<strong>en</strong>, maar waarin ze hun eig<strong>en</strong><br />

besluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoordelijkheid kunn<strong>en</strong><br />

nem<strong>en</strong>. Dat leidt tot prettige relaties tuss<strong>en</strong><br />

collega’s, én tuss<strong>en</strong> zorgverl<strong>en</strong>ers <strong>en</strong> hun<br />

cliënt<strong>en</strong>. Je schept er verbond<strong>en</strong>heid mee<br />

op de werkvloer. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> schar<strong>en</strong> zich<br />

achter e<strong>en</strong> idee <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk doel.”

‘JAHA’, ZEGT JET GRAPPENDERWIJS,<br />

SAMEN. LATEN WE HET NU M<br />

JOSSY! • 28

WIJ HEBBEN vEEL<br />

AAR BEKENNEN.”<br />

JOSSY! • 29<br />

<strong>Jos</strong>: “Ik b<strong>en</strong> onlangs gevraagd om de<br />

Nederlandse ver<strong>en</strong>iging van managers te kom<strong>en</strong><br />

toesprek<strong>en</strong>. Het thema van de lezing is ‘bezieling’.<br />

Hoe je voorkomt dat organisaties ontzield<br />

rak<strong>en</strong>. Da’s toch wel aardig als je nagaat dat ik<br />

me in voorgaande jar<strong>en</strong> toch ook zo teg<strong>en</strong><br />

managers in de zorg heb gekeerd. Ik heb me in<br />

de jar<strong>en</strong> neg<strong>en</strong>tig vreselijk gestoord aan hun<br />

verhaal dat er in de zorg geld moest word<strong>en</strong><br />

verdi<strong>en</strong>d in plaats van dat cliënt<strong>en</strong> de best<br />

mogelijke behandeling mocht<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.”<br />

Lijkt <strong>Jos</strong> met zijn strev<strong>en</strong> naar bezieling op de<br />

werkvloer <strong>en</strong> naar het lever<strong>en</strong> van het allerbeste<br />

‘zorgproduct’ allicht niet e<strong>en</strong> beetje op Steve<br />

Jobs, de dit <strong>jaar</strong> overled<strong>en</strong> g<strong>en</strong>iale oprichter <strong>en</strong><br />

leidsman van Apple, de iPod <strong>en</strong> de iPhone?,<br />

vraagt de interviewer zich hardop af.<br />

<strong>Jos</strong> <strong>en</strong> <strong>Jet</strong> moet<strong>en</strong> uitgebreid grinnik<strong>en</strong>. <strong>Jos</strong>:<br />

“Nou, ik heb gelez<strong>en</strong> dat Jobs e<strong>en</strong> ontzett<strong>en</strong>de<br />

perfectionist <strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> klootzak was. En zo zou<br />

ik mezelf toch niet will<strong>en</strong> typer<strong>en</strong>. Maar de<br />

vergelijking gaat misschi<strong>en</strong> op als het gaat over<br />

bezieling <strong>en</strong> het realiser<strong>en</strong> van de beste prestaties<br />

in de thuiszorg. Ik vind het fijn als ik daar aan<br />

kan bijdrag<strong>en</strong>. Ik ga ook nog steeds zelf de wijk<br />

in, hè. Om de zoveel tijd word ik door e<strong>en</strong> van<br />

onze teams uitg<strong>en</strong>odigd om weer e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> dagje<br />

mee te kom<strong>en</strong> draai<strong>en</strong>. Ga ik weer ev<strong>en</strong> aan de<br />

bak, Wass<strong>en</strong>, verpleg<strong>en</strong>, noem maar op. En ik<br />

heb er nog altijd heel veel plezier in. Ik b<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

blijf e<strong>en</strong> wijkverpleegkundige.”

DE<br />

CLIËNT<br />

voorop IN DE WERELD<br />

vAN DE zORG<br />

DRAAIT HET<br />

OM DE CLIËNT<br />

die staat altijd<br />

op de eerste<br />

plaats<br />

Tekst Marije Ravelli<br />

Fotografie Arj<strong>en</strong> Born

Cliënt: Mevrouw Ans de Soete<br />

<strong>Buurtzorg</strong>medewerker: Gré Schuurman<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team: Ruurlo<br />

“zE WEET WAT<br />

IK NODIG HEB”<br />

“In mei 2009 kwam ik uit het ziek<strong>en</strong>huis. Ik<br />

begreep dat ik thuis hulp nodig zou hebb<strong>en</strong><br />

vanwege mijn parkinson. Ik las e<strong>en</strong> artikel<br />

over <strong>Buurtzorg</strong> <strong>en</strong> dacht: dat is iets voor mij.<br />

Kleinschalig met e<strong>en</strong> vast team m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Er<br />

volgde e<strong>en</strong> intakegesprek, waarbij Gré<br />

aanwezig was. Al snel bleek dat er aandacht<br />

<strong>en</strong> begrip was voor mijn situatie. Dat gaf mij<br />

vertrouw<strong>en</strong>.”<br />

“Gré is zeker bijzonder. ze heeft echt aandacht<br />

voor dieg<strong>en</strong>e die teg<strong>en</strong>over haar zit<br />

<strong>en</strong> daarnaast is ze ook heel praktisch <strong>en</strong><br />

lekker doortast<strong>en</strong>d. ze weet wat ik nodig<br />

heb <strong>en</strong> geeft handige tips voor lastige<br />

situaties <strong>en</strong> komt vaak met concrete oplossing<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> hulpmiddel<strong>en</strong>.”<br />

“Door haar b<strong>en</strong> ik weer gaan internett<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

e- mail<strong>en</strong>. ze haalt me over om op de scootmobiel<br />

te stapp<strong>en</strong>. Moeilijke zaak want ik<br />

dacht: je gaat erop zitt<strong>en</strong> drukt de voetpedal<strong>en</strong><br />

in <strong>en</strong> rijd<strong>en</strong> maar. Mooi niet. Het voelt<br />

soms of je omkiepert.”<br />

“Af <strong>en</strong> toe do<strong>en</strong> we wat extra’s. We winkel<strong>en</strong><br />

wel e<strong>en</strong>s sam<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar nodig zal ze me<br />

help<strong>en</strong>. zo stimuleert ze mij ook om contact<strong>en</strong><br />

te onderhoud<strong>en</strong>. Helpt ev<strong>en</strong>tueel mee<br />

met vervoer regel<strong>en</strong>. Ik doe natuurlijk zoveel<br />

mogelijk zelf maar door de <strong>en</strong>ergieke <strong>en</strong><br />

positieve inzet van Gré kom ik e<strong>en</strong> heel eind.<br />

Gezi<strong>en</strong> de omstandighed<strong>en</strong> kan ik het niet<br />

beter hebb<strong>en</strong>.”

Cliënt: Thom Gijz<strong>en</strong><br />

<strong>Buurtzorg</strong>medewerker: Saskia de Wilde<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team: Baarn<br />

“SASKIA KOMT ELKE<br />

DAG Op SCHOOL OM<br />

MIJ TE HELpEN”<br />

“Op e<strong>en</strong> vakantie to<strong>en</strong> ik nog in groep twee zat, moest ik<br />

heel veel plass<strong>en</strong> <strong>en</strong> drink<strong>en</strong>. Ik was erg moe <strong>en</strong> werd steeds<br />

dunner. Ik had ook e<strong>en</strong> hele droge tong. Na e<strong>en</strong> tijdje war<strong>en</strong><br />

we erachter dat ik suikerziekte had.”<br />

JOSSY! • 32<br />

“Saskia komt elke dag op school, soms wel twee keer, om<br />

mij te help<strong>en</strong>. We prikk<strong>en</strong> om te kijk<strong>en</strong> of er insuline bij<br />

moet. Ik heb e<strong>en</strong> apparaatje dat met e<strong>en</strong> slangetje in mijn<br />

be<strong>en</strong> zit. De hele dag krijg ik insuline, maar soms moet er<br />

wat bij.”<br />

“Met Saskia heb ik het meestal over mijn diabetes, maar ook<br />

over voetbal of over Simone – mijn nieuwe moeder – die<br />

heeft e<strong>en</strong> kindje in haar buik. Ik weet al dat het e<strong>en</strong> jongetje<br />

is. Dat is wel spann<strong>en</strong>d, want ik b<strong>en</strong> <strong>en</strong>ig kind.”<br />

“Op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t zal Saskia niet meer kom<strong>en</strong>. Ik<br />

d<strong>en</strong>k als ik in groep zev<strong>en</strong> zit. Dan kan ik het zelf do<strong>en</strong>.<br />

Saskia zal ik niet miss<strong>en</strong>, want ik zie haar nog wel vaker hier<br />

op school <strong>en</strong> in Baarn.”<br />

“Ik b<strong>en</strong> al vaker in e<strong>en</strong> magazine geweest hoor. Mijn moeder<br />

maakte blad<strong>en</strong>, e<strong>en</strong>tje over kanker, dat had ze zelf ook. Mag<br />

ik wat vrag<strong>en</strong>? Hoe lang duurt dit gesprek? Ik moet namelijk<br />

zo weer naar de klas. We gaan spelletjes do<strong>en</strong>.”

Cliënt: Margriet van Berg<strong>en</strong><br />

<strong>Buurtzorg</strong>medewerker: Agnes Sass<br />

Man/mantelzorger: Cor Toon<strong>en</strong><br />

<strong>Buurtzorg</strong>team: Arnhem Zuid<br />

“Agnes komt prat<strong>en</strong>d binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> gaat weer prat<strong>en</strong>d weg. Ze is<br />

als e<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>din voor me. Ik k<strong>en</strong> haar nog uit mijn revalidatietijd,<br />

dus inmiddels al drie <strong>jaar</strong>. Ze zegt heel vaak dat ze het<br />

zo bijzonder vindt dat ik nog leef. Dat ik haar sterkste cliënt<br />

b<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s het wass<strong>en</strong> <strong>en</strong> aankled<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we het over<br />

van alles. De tuin, de kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> winkel<strong>en</strong>. Daar b<strong>en</strong> ik dol<br />

op. En het kan gewoon vanachter de laptop.”<br />

“Ik heb sinds derti<strong>en</strong> <strong>jaar</strong> diabetes, maar de laatste jar<strong>en</strong><br />

komt er steeds wat bij. Eerst de diagnose chronisch vermoeidheidssyndroom,<br />

to<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hartinfarct, daarop volgde<br />

e<strong>en</strong> hers<strong>en</strong>infarct. Ik kreeg e<strong>en</strong> hers<strong>en</strong>bloeding vanwege e<strong>en</strong><br />

nieuw medicijn, dat werkte niet zoals verwacht. En onlangs<br />

kreeg ik e<strong>en</strong> epileptische aanval.”<br />

JOSSY! • 33<br />

“Door faillissem<strong>en</strong>t van het bedrijf is Cor nu thuis. Hij is<br />

mijn man, mijn huishoudster, mijn kok <strong>en</strong> mijn klusjesman.<br />

Hij heeft bijvoorbeeld de tuin verbouwd, zodat ik kan<br />

tuinier<strong>en</strong> vanuit mijn rolstoel. En hij lakt mijn nagels, altijd<br />

pass<strong>en</strong>d bij mijn outfit.”<br />

“Zonder <strong>Buurtzorg</strong> had ik nooit thuis kunn<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>.<br />

Onlangs organiseerd<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> groot feest ter ere van ons<br />

25-jarig huwelijk. Iedere<strong>en</strong> was erbij, vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, familie <strong>en</strong><br />

het hele <strong>Buurtzorg</strong>team. En dan te bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat ik er bijna<br />

niet meer was geweest.”<br />

“HIJ IS MIJN MAN,<br />

MIJN HUISHOUDSTER,<br />

MIJN KLUSJESMAN…”

Cliënt: Leo Meijer<br />

<strong>Buurtzorg</strong>medewerker: Paul de Bont<br />

vrouw/mantelzorger: Ria Meijer<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team: Arnhem Zuid<br />

“WE HALEN REGELMA-<br />

TIG GRAppEN MET<br />

ELKAAR UIT”<br />

“Ik heb MS, mijn vrouw Ria verzorgt me al twintig <strong>jaar</strong>.<br />

Noem het mantelzorg, het hoort erbij zegt zij altijd. Ze is e<strong>en</strong><br />

sterke vrouw hoor, met veel humor. Ria kreeg e<strong>en</strong> hers<strong>en</strong>tumor,<br />

waarop twee operaties volgd<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> kwam er e<strong>en</strong><br />

ziekte aan haar hand<strong>en</strong> bij, door overbelasting, weer e<strong>en</strong><br />

operatie! Daar bov<strong>en</strong>op brak ze <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong> geled<strong>en</strong><br />

JOSSY! • 34<br />

haar knieschijf. Niet alle<strong>en</strong> had zij nu zelf hulp nodig, ook<br />

mijn zorg viel weg. We hebb<strong>en</strong> heel ev<strong>en</strong> andere reguliere<br />

zorg gehad. Maar dat war<strong>en</strong> te veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> paar<br />

wek<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor kon ik niet naar mijn werk. To<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong> we <strong>Buurtzorg</strong> ingeschakeld. Paul komt het vaakst,<br />

hij is de sterkste man uit het team. Het is echt e<strong>en</strong> schat. Hij<br />

is heel precies in zijn werk én hij heeft humor.”<br />

“We hal<strong>en</strong> regelmatig grapp<strong>en</strong> met elkaar uit, de beste vorig<br />

<strong>jaar</strong>. Paul zat ook in het complot. We hadd<strong>en</strong> onze<br />

Persoonlijk Begeleider (PB’er) Leonie wijs gemaakt dat we<br />

e<strong>en</strong> promotiefilmpje ging<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> héél bijzonder<br />

matras. We hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> filmset in de kamer gefabriekt –<br />

met lamp<strong>en</strong> <strong>en</strong> al - ik lag op het matras. Leonie wist van niks<br />

<strong>en</strong> moest e<strong>en</strong> tekst voordrag<strong>en</strong>. Paul kwam binn<strong>en</strong>, vermomd<br />

als cameraman. Maar Leonie was zo serieus aan het<br />

lez<strong>en</strong> dat ze niet e<strong>en</strong>s doorhad dat ze door haar collega’s<br />

voor het lapje werd gehoud<strong>en</strong>. Het was voor ons als e<strong>en</strong><br />

vakantie. Iets wat we al jar<strong>en</strong> niet meer kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.”

Cliënt: Peter Keijser<br />

<strong>Buurtzorg</strong>medewerker: Sjoerd Gro<strong>en</strong><br />

<strong>Buurtzorg</strong>team: Amsterdam - Pijp - Rivier<strong>en</strong>buurt<br />

“Zijn jullie er nu al? Ik dacht dat jullie over e<strong>en</strong> kwartier pas<br />

kwam<strong>en</strong>. Wat mijn verhaal is? Laat me vooruit kijk<strong>en</strong>. Het<br />

verled<strong>en</strong> daar kan je niks aan do<strong>en</strong>. Ik hoop toekomstgericht<br />

te word<strong>en</strong> <strong>en</strong> eindelijk het verled<strong>en</strong> achter me te lat<strong>en</strong>.”<br />

“Ik b<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hele vreemde man. To<strong>en</strong> ik <strong>Buurtzorg</strong> kreeg via<br />

de GGZ – tja ik heb e<strong>en</strong> verled<strong>en</strong> dat wil je niet wet<strong>en</strong> –<br />

dacht ik: mijn huis is heilig, er komt ge<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s in. Maar<br />

to<strong>en</strong> kreeg ik het derde telefoontje. Ik dacht: godver weer die<br />

<strong>Buurtzorg</strong>. Gelukkig heb ik opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Als ik terug kijk zie<br />

ik dat ik me totaal aan het isoler<strong>en</strong> was.”<br />

“Vier <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> mocht alle<strong>en</strong> Sjoerd kom<strong>en</strong>, nu komt het<br />

hele team bij me over de vloer. De band met Sjoerd gaat<br />

natuurlijk heel diep. Ik k<strong>en</strong> hem al vanaf het begin. We<br />

JOSSY! • 35<br />

prat<strong>en</strong> over alles, ik heb heel veel interesses, toneel, Ajax,<br />

politiek, dat soort ding<strong>en</strong>.”<br />

“Wat me tot tran<strong>en</strong> toe roerde is dat Sjoerd me hielp op de<br />

dag dat ik naar de dokter moest van de GGZ. Ik was bang.<br />

En hij hielp me. Hij deed de licht<strong>en</strong> uit, de tv uit. ‘Peter,<br />

vergeet je shag niet’. Ik stapte in de stadsmobiel <strong>en</strong> hij<br />

zwaaide me uit. Het deed me aan e<strong>en</strong> zin uit e<strong>en</strong> gedicht<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>: Als ik de angst heb om de brug over te gaan, zwaai<br />

me na <strong>en</strong> ik zal mijn angst overwinn<strong>en</strong>.”<br />

“MIJN HUIS IS HEILIG<br />

ER KOMT<br />

GEEN MENS IN”

Gedicht<strong>en</strong> froukje van der ploeg<br />

In opdracht van <strong>Jos</strong> de Blok<br />

<strong>Buurtzorg</strong>: november 2011<br />

Zusterblik<br />

Zij komt het huis binn<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> ziet hoe de ruimte<br />

iemand beschrijft<br />

Verhal<strong>en</strong> aan de muur<br />

boek<strong>en</strong> in de kast krant<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> de post op de mat die zegt<br />

dat wij bestaan<br />

Zij weet hoe donker de koffie<br />

hoe zoet de thee hoe dik de boter<br />

Hoeveel voet<strong>en</strong> het huis<br />

betred<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer verlat<strong>en</strong><br />

Zij loopt e<strong>en</strong> extra keer<br />

voor brood <strong>en</strong> koffie<br />

als er buit<strong>en</strong> sneeuw is<br />

JOSSY! • 36

Padd<strong>en</strong>stoel<br />

Wij groei<strong>en</strong> van onderaf<br />

Want daar in de grond<br />

zit onze <strong>en</strong>ergie<br />

Bov<strong>en</strong> ons is de wereld blauw<br />

helder, ge<strong>en</strong> glaz<strong>en</strong> plafonds<br />

om onze boll<strong>en</strong> aan te stot<strong>en</strong><br />

ge<strong>en</strong> touwtjes die ons<br />

van bov<strong>en</strong>af aanstur<strong>en</strong><br />

Wij beweg<strong>en</strong> zelf<br />

want wij zijn de kern<br />

Zwemm<strong>en</strong> rustig rondjes<br />

in het diepe, het water<br />

is warm <strong>en</strong> de lucht is wijd.<br />

JOSSY! • 37

De spin <strong>en</strong> de zeester<br />

Elke dag mak<strong>en</strong> ze mijn wereld<br />

iets groter, ligg<strong>en</strong>d in mijn bed<br />

zag ik het plafond, de kleur<br />

van de lamp <strong>en</strong> de spin in de hoek<br />

Later zag ik mijn woonkamer opnieuw<br />

de geheim<strong>en</strong> van mijn boek<strong>en</strong>kast<br />

ze duw<strong>en</strong> me mijn stoel uit<br />

voorbij mijn angst om te vall<strong>en</strong><br />

De straat op, de voordeur door<br />

mijn oude winterjas vernieuwd<br />

tot ik mijn koelkast weer zelf<br />

vull<strong>en</strong> kan met verse melk<br />

Nu loop ik door de zee, mijn voet<br />

vist e<strong>en</strong> zeester omhoog de spin<br />

in de hoek van mijn slaapkamer<br />

is dood, de zeester kriebelt in mijn hand.<br />

JOSSY! • 38

Padd<strong>en</strong>stoel<br />

Wij groei<strong>en</strong> van onderaf<br />

Want daar in de grond<br />

zit onze <strong>en</strong>ergie<br />

Bov<strong>en</strong> ons is de wereld blauw<br />

helder, ge<strong>en</strong> glaz<strong>en</strong> plafonds<br />

om onze boll<strong>en</strong> aan te stot<strong>en</strong><br />

ge<strong>en</strong> touwtjes die ons<br />

van bov<strong>en</strong>af aanstur<strong>en</strong><br />

Wij beweg<strong>en</strong> zelf<br />

want wij zijn de kern<br />

Zwemm<strong>en</strong> rustig rondjes<br />

in het diepe, het water<br />

is warm <strong>en</strong> de lucht is wijd.<br />

Leeftijd<br />

Wij zijn uit de luiers<br />

staan op eig<strong>en</strong> b<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

zonder te wiebel<strong>en</strong><br />

Wij zijn met steeds meer hand<strong>en</strong><br />

breid<strong>en</strong> uit als e<strong>en</strong> olievlek<br />

Over eiland<strong>en</strong> <strong>en</strong> polders<br />

in sted<strong>en</strong> <strong>en</strong> verstopte wijk<strong>en</strong><br />

niemand d<strong>en</strong>kt ons meer weg<br />

Maar weet wij verbaz<strong>en</strong> ons<br />

nog steeds, zi<strong>en</strong> de wereld<br />

zoals wij zijn, e<strong>en</strong> kind<br />

van <strong>vijf</strong> <strong>jaar</strong>, og<strong>en</strong> op<strong>en</strong><br />

arm<strong>en</strong> wijd, geestdriftig<br />

kunn<strong>en</strong> we niet wacht<strong>en</strong><br />

te ler<strong>en</strong> wat wij nog niet beheers<strong>en</strong><br />

JOSSY! • 39

<strong>Inspiratie</strong> &<br />

<strong>passie</strong><br />

Tekst Cari<strong>en</strong> Neeleman<br />

Fotografie Hester Doove<br />

Styling Nicole de Werk<br />

Visagie Niels Wahlers<br />

EEN pELGRIMSpAD LOpEN,<br />

MUzIEK MAKEN Of HONDEN<br />

fOKKEN. deze zev<strong>en</strong> verpleegkundig<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong> allemaal<br />

zo hun eig<strong>en</strong> <strong>passie</strong>. LEES WAT<br />

zIJ vERTELLEN OvER WAT<br />

HEN INSpIREERT<br />

JOSSY! • 40

Wie: Pepie Bakker<br />

Leeftijd: 36 <strong>jaar</strong><br />

<strong>passie</strong>: Schilder<strong>en</strong><br />

“In mijn vorige baan had ik<br />

vastomlijnde tak<strong>en</strong>. Het werk bij<br />

<strong>Buurtzorg</strong> is veel rijker <strong>en</strong> uitgebreider.<br />

Het vraagt meer initiatief<br />

van je. Die uitdaging vind ik<br />

fantastisch. De keerzijde is dat<br />

het ook meer stress oplevert.<br />

Door mijn karakter <strong>en</strong> mijn hbo-v<br />

opleiding zie ik veel <strong>en</strong> trek ik<br />

veel werk naar me toe. Er is<br />

niemand die me daar in teg<strong>en</strong>houdt.<br />

E<strong>en</strong> avondje thuis op de<br />

bank heb ik dan echt nodig om<br />

me op te lad<strong>en</strong>.<br />

Naast de zorg is kunst mijn grote<br />

<strong>passie</strong>. Ik heb e<strong>en</strong> <strong>jaar</strong> Rietveld<br />

Academie gevolgd maar ik heb<br />

die niet afgemaakt omdat ik<br />

wilde reiz<strong>en</strong>, avontur<strong>en</strong> belev<strong>en</strong>.<br />

Tek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> schilder<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong><br />

wez<strong>en</strong>lijk onderdeel van mij. Het<br />

is heel bevrijd<strong>en</strong>d. Als ik er goed<br />

in zit, dan geeft dat zo’n <strong>en</strong>ergie,<br />

ik krijg idee na idee. Maar met<br />

twee kleine kinder<strong>en</strong> lukt het me<br />

niet om helemaal op te gaan in<br />

het schilder<strong>en</strong>. Het is heerlijk om<br />

mijn <strong>vijf</strong>jarige dochter Bo te zi<strong>en</strong><br />

schilder<strong>en</strong>. Ze is zo vrij <strong>en</strong> los<br />

terwijl ik altijd heel gedetailleerd<br />

werk. Heel priegelig <strong>en</strong> netjes.<br />

Ik heb het tek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> schilder<strong>en</strong><br />

op e<strong>en</strong> laag pitje gezet. Toevallig<br />

schilder ik nu iets voor e<strong>en</strong><br />

veiling van KIKA, het fonds voor<br />

kinder<strong>en</strong> met kanker. Op die<br />

manier blijf ik toch met mijn<br />

<strong>passie</strong> bezig. Als de meid<strong>en</strong><br />

ouder zijn, dan pik ik het weer<br />

op. Mijn ambitie is om e<strong>en</strong><br />

kinderboek te illustrer<strong>en</strong>.”

Wie: Harice Kiris<br />

Leeftijd: 24 <strong>jaar</strong><br />

<strong>passie</strong>: Motorrijd<strong>en</strong><br />

“Ik b<strong>en</strong> de wijk ingerold. To<strong>en</strong><br />

merkte ik dat ik het werk erg<br />

leuk vond. Het is heel anders<br />

dan in e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis. Ik kom<br />

nu bij de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> thuis <strong>en</strong> heb<br />

alle tijd voor ze. En als ik klaar<br />

b<strong>en</strong> stap ik op de fiets <strong>en</strong> kan ik<br />

alles de revue lat<strong>en</strong> passer<strong>en</strong>.<br />

Zo b<strong>en</strong> ik fris als ik bij de<br />

volg<strong>en</strong>de klant b<strong>en</strong>.<br />

Naast mijn fulltime baan volg ik<br />

de verkorte hbo-v opleiding.<br />

Die combinatie vraagt veel van<br />

me. Ik deed veel vrijwilligerswerk<br />

zoals EHBO’er bij het<br />

Nederlandse Rode Kruis <strong>en</strong> ik<br />

gaf zwemles aan allochtone<br />

vrouw<strong>en</strong>. Daar b<strong>en</strong> ik allemaal<br />

mee gestopt. Ge<strong>en</strong> tijd meer.<br />

Maar ik wil toch één keer in de<br />

week iets do<strong>en</strong> waar ik <strong>en</strong>ergie<br />

van krijg. Vandaar dat ik met<br />

motorrijd<strong>en</strong> b<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong>.<br />

Het is heerlijk om te do<strong>en</strong>.<br />

Ik hou ervan om ding<strong>en</strong> te<br />

do<strong>en</strong> die niet veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

do<strong>en</strong> of durv<strong>en</strong>.<br />

Motorrijd<strong>en</strong> vond ik altijd al<br />

erg leuk. Ik b<strong>en</strong> aangestok<strong>en</strong><br />

door mijn broer. Ik heb het<br />

eerste praktijkexam<strong>en</strong> al<br />

gehaald. Binn<strong>en</strong>kort heb ik<br />

mijn theorie-exam<strong>en</strong> <strong>en</strong> als ik<br />

dat heb, kan ik afrijd<strong>en</strong>. Mijn<br />

broer is al op zoek naar e<strong>en</strong><br />

motor. Mijn favoriete is e<strong>en</strong><br />

Yamaha R1, e<strong>en</strong> snelle racemotor.<br />

Maar die is te zwaar voor<br />

mij, daar vlieg ik zo vanaf. Ik zie<br />

mezelf al op de motor de wijk<br />

in gaan. Vooral hier in Amsterdam<br />

is het hartstikke handig<br />

met parker<strong>en</strong>.”

Wie: Agnes de Wit<br />

Leeftijd: 54 <strong>jaar</strong><br />

<strong>passie</strong>: Wandel<strong>en</strong><br />

“Ik wandel al mijn hele lev<strong>en</strong>.<br />

Lekker rustig in mijn eig<strong>en</strong><br />

tempo. Alle seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> vind ik<br />

prachtig, in de winter met<br />

sneeuw <strong>en</strong> in het voor<strong>jaar</strong> alles<br />

fris gro<strong>en</strong>. Het mooie van<br />

wandel<strong>en</strong> is dat je zo de deur<br />

uit kunt lop<strong>en</strong>, je hebt er ge<strong>en</strong><br />

dure uitrusting voor nodig.<br />

Meer dan ti<strong>en</strong> <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong><br />

hoorde ik over de pelgrimstocht<br />

naar Santiago de compostella<br />

in Spanje. Dat wil ik<br />

ook, dacht ik. E<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis zei<br />

teg<strong>en</strong> mij: mete<strong>en</strong> do<strong>en</strong>! Ik heb<br />

dat advies opgevolgd <strong>en</strong> in<br />

april 2001 stapte ik met e<strong>en</strong><br />

rugzak van twaalf kilo in de<br />

trein naar Zuid Frankrijk. In zes<br />

wek<strong>en</strong> wandelde ik naar<br />

Santiago. Elke dag lop<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

het <strong>en</strong>ige waar ik me druk over<br />

hoefde te mak<strong>en</strong> was e<strong>en</strong> plek<br />

in de herberg.<br />

Het lop<strong>en</strong> is voor mij onthaast<strong>en</strong>,<br />

meditatie. Alle muiz<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

over werk verdwijn<strong>en</strong> uit<br />

mijn hoofd. Ik hoef niets te<br />

regel<strong>en</strong>, het is puur lichamelijk.<br />

De <strong>en</strong>e voet voor de andere<br />

zett<strong>en</strong> <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van de<br />

natuur.<br />

Bij het lop<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> pelgrimspad<br />

heb je e<strong>en</strong> doel om naar<br />

toe te lop<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />

collega loop ik nu vanuit mijn<br />

woonplaats in etappes naar<br />

Santiago. Elk <strong>jaar</strong> gaan we<br />

twee wek<strong>en</strong> wandel<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>d<br />

<strong>jaar</strong> start<strong>en</strong> we in Brabant<br />

<strong>en</strong> we lop<strong>en</strong> dan tot in België.<br />

Als ik erover praat krijg ik al de<br />

kriebels <strong>en</strong> zou ik zo mijn<br />

rugzak will<strong>en</strong> pakk<strong>en</strong>.”

Wie: Nellie Schol<br />

Leeftijd: 50 <strong>jaar</strong><br />

<strong>passie</strong>: Muziek<br />

“Muziek is mijn grote liefde, mijn<br />

lust <strong>en</strong> mijn lev<strong>en</strong>. Vooral de<br />

piano. Het was mijn grote w<strong>en</strong>s<br />

om naar het conservatorium te<br />

gaan. Helaas is dat niet gelukt.<br />

Van de <strong>vijf</strong> kinder<strong>en</strong> was ik de<br />

<strong>en</strong>ige die de liefde voor klassieke<br />

muziek met m’n moeder<br />

deelde. Als neg<strong>en</strong>jarige zat ik op<br />

mijn kamer al naar Bach te<br />

luister<strong>en</strong>. En op mijn <strong>vijf</strong>ti<strong>en</strong>de<br />

was ik de jongste die in het koor<br />

de Mattheus Passion van Bach<br />

meezong.<br />

Elke week heb ik e<strong>en</strong> vaste<br />

kooravond. Ik zing in het Bachkoor<br />

van Apeldoorn. Mijn zang-<br />

<strong>en</strong> pianoless<strong>en</strong> volg ik op mijn<br />

vrije dag<strong>en</strong>. Ik begeleid op piano<br />

ook veel kor<strong>en</strong> <strong>en</strong> soms kerkdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>.<br />

Het is meer dan e<strong>en</strong> hobby voor<br />

mij. Ik haal er mijn <strong>en</strong>ergie uit. Ik<br />

kan er mijn gevoel<strong>en</strong>s in kwijt:<br />

verdriet, geluk, e<strong>en</strong>zaamheid,<br />

vertrouw<strong>en</strong>, respect, eerlijkheid.<br />

Als ik zing wordt mijn hoofd leeg.<br />

Het is zoiets als mediter<strong>en</strong>. Ik<br />

vergelijk het ook wel e<strong>en</strong>s met<br />

intimiteit, met e<strong>en</strong> mooie vrijpartij.<br />

Dat gevoel van ‘los zijn van<br />

alles’, dat is het gevoel dat zing<strong>en</strong><br />

of piano spel<strong>en</strong> mij br<strong>en</strong>gt.<br />

Muziek is voor mij e<strong>en</strong> noodzaak.<br />

Ik werk in de palliatieve zorg <strong>en</strong><br />

dat is best zwaar. Gelukkig kan ik<br />

goed afstand nem<strong>en</strong> van mijn<br />

werk. Waarschijnlijk omdat het<br />

mijn tweede keus is maar als ik<br />

muziek maak, dan vall<strong>en</strong> alle<br />

beslommering<strong>en</strong> van me af. Dat<br />

is de m<strong>en</strong>s achter de zuster.”

Wie: Ni<strong>en</strong>ke Dijkstra<br />

Leeftijd: 22 <strong>jaar</strong><br />

Passie: Fotografie<br />

“Wat ik altijd bij me heb, is mijn<br />

fototoestel, e<strong>en</strong> spiegelreflexcamera.<br />

Het is e<strong>en</strong> soort verl<strong>en</strong>gstuk<br />

van mezelf. Ik zie onderweg<br />

naar mijn cliënt<strong>en</strong> zoveel mooie<br />

inspirer<strong>en</strong>de ding<strong>en</strong>. Die moet ik<br />

fotografer<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> mooie zonsopgang,<br />

koei<strong>en</strong> in de mist, e<strong>en</strong><br />

ooievaar op e<strong>en</strong> lantaarnpaal.<br />

Ge<strong>en</strong> dag is hetzelfde, ook bij de<br />

cliënt<strong>en</strong> niet. Ik zit veel in mijn<br />

leaseauto want Friesland is<br />

uitgestrekt. De afwisseling van<br />

het werk<strong>en</strong> bij cliënt<strong>en</strong> <strong>en</strong> het<br />

onderweg zijn, vind ik heerlijk.<br />

De laatste tijd krijg ik ook opdracht<strong>en</strong>.<br />

Zo heb ik vorige week<br />

e<strong>en</strong> geregistreerd partnerschap<br />

gefotografeerd. En ik werk ook<br />

voor de kabelkrant rond mijn<br />

woonplaats Feanwâldsterwâl. Ik<br />

fotografeer alles, ook sport zoals<br />

voetbal <strong>en</strong> korfbal. Die snelheid<br />

in de sport is e<strong>en</strong> uitdaging. Ik<br />

moet dan zorg<strong>en</strong> dat mijn camera<br />

goed is ingesteld, anders<br />

krijg je ge<strong>en</strong> mooie foto’s.<br />

Ik heb e<strong>en</strong> keer meegedaan aan<br />

e<strong>en</strong> fotowedstrijd van <strong>Buurtzorg</strong><br />

Nederland. To<strong>en</strong> heb ik patiënt<strong>en</strong><br />

gefotografeerd. Dat doe ik<br />

eig<strong>en</strong>lijk nooit behalve als de<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> er zelf om vrag<strong>en</strong>. Mijn<br />

foto’s werd<strong>en</strong> door de jury wel<br />

uitgekoz<strong>en</strong>. Dat is leuk.<br />

Bij <strong>Buurtzorg</strong> heb ik het heel erg<br />

naar mijn zin. Mijn oudere collega’s<br />

b<strong>en</strong> ik erg dankbaar voor<br />

het vertrouw<strong>en</strong> dat ze in mij<br />

stell<strong>en</strong>. En gelukkig heb ik naast<br />

het werk mijn fotografie, want<br />

het is belangrijk om er iets heel<br />

anders naast te hebb<strong>en</strong>.”

Wie: Kitty Noordhuiz<strong>en</strong><br />

Leeftijd: 44 <strong>jaar</strong><br />

<strong>passie</strong>: Schap<strong>en</strong>doez<strong>en</strong><br />

“Vier schap<strong>en</strong>doez<strong>en</strong> heb ik. Het<br />

zijn fantastische hond<strong>en</strong>, heel<br />

vrolijk <strong>en</strong> spontaan. Ik hou van<br />

hond<strong>en</strong> waar je wat mee moet<br />

do<strong>en</strong>. Die actief zijn, door de<br />

modder roll<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de zee<br />

duik<strong>en</strong>. Als mijn schap<strong>en</strong>doez<strong>en</strong><br />

te weinig beweging krijg<strong>en</strong>,<br />

gaan ze rottigheid uithal<strong>en</strong>.<br />

Iedere ocht<strong>en</strong>d, weer of ge<strong>en</strong><br />

weer, ga ik met de hond<strong>en</strong> naar<br />

het strand. En ik sport met ze.<br />

Met elke hond zit ik op e<strong>en</strong><br />

training. Beh<strong>en</strong>digheid, schap<strong>en</strong><br />

hoed<strong>en</strong> <strong>en</strong> doggy dance. Dat<br />

vind<strong>en</strong> ze geweldig. Ik b<strong>en</strong> ook<br />

actief binn<strong>en</strong> de schap<strong>en</strong>doez<strong>en</strong>ver<strong>en</strong>iging.<br />

Ik zit in de fokaangeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />

commissie. Ik<br />

fok zelf ook, vandaar. Op mijn<br />

website kan je alle hond<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>.<br />

Sinds april werk ik in e<strong>en</strong> psychogeriatrisch<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team. We<br />

zorg<strong>en</strong> voor dem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>de<br />

cliënt<strong>en</strong>. Het is heel bijzonder<br />

werk. Ik vind het mooi om ervoor<br />

te zorg<strong>en</strong> dat dem<strong>en</strong>ter<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

zolang mogelijk thuis kunn<strong>en</strong><br />

won<strong>en</strong>. Dat geeft <strong>en</strong>orme voldo<strong>en</strong>ing.<br />

Het is wel pittig werk. Ik<br />

b<strong>en</strong> continu aan het improviser<strong>en</strong>.<br />

Je hebt niet alle<strong>en</strong> met de<br />

cliënt te mak<strong>en</strong> maar ook met de<br />

familie <strong>en</strong> de andere zorgverl<strong>en</strong>ers.<br />

Het is dan heerlijk om thuis<br />

te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> op het strand met de<br />

hond<strong>en</strong> te gaan lop<strong>en</strong>. uitwaai<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> m’n hoofd leeg mak<strong>en</strong>, vooral<br />

als het stormt.<br />

O, voor ik het vergeet: sommige<br />

cliënt<strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van dier<strong>en</strong>.<br />

Het ontspant ze <strong>en</strong> ze hoev<strong>en</strong><br />

niets. Mijn hond<strong>en</strong> gaan soms<br />

mee. Dat vind<strong>en</strong> cliënt<strong>en</strong> fijn, <strong>en</strong><br />

mijn hond<strong>en</strong> ook.”

Wie: Nelly Philips<strong>en</strong><br />

Leeftijd: 54 <strong>jaar</strong><br />

<strong>passie</strong>: Tango<br />

“Met acht collega’s b<strong>en</strong> ik, naast<br />

mijn werk als verpleegkundige,<br />

bezig om e<strong>en</strong> buurtzorghuis op<br />

te zett<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> huis voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

die uitbehandeld zijn. We will<strong>en</strong><br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit heel Nederland de<br />

geleg<strong>en</strong>heid gev<strong>en</strong> om e<strong>en</strong><br />

weekje bij ons door te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Het is geweldig dat we van<br />

<strong>Buurtzorg</strong> de kans krijg<strong>en</strong> om dit<br />

huis op te zett<strong>en</strong>.<br />

Ik zing in twee kor<strong>en</strong> maar mijn<br />

echte <strong>passie</strong> is tango dans<strong>en</strong>.<br />

Ti<strong>en</strong> <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> volgde ik<br />

sam<strong>en</strong> met mijn man e<strong>en</strong> workshop.<br />

Hij kwam er bleek van<br />

ell<strong>en</strong>de vandaan. Dat werkte<br />

niet. Toch bleef bij mij het verlang<strong>en</strong><br />

sluimer<strong>en</strong>. uiteindelijk heb<br />

ik op e<strong>en</strong> van mijn kor<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

danspartner gevond<strong>en</strong>. Hij kreeg<br />

de kans niet om nee te zegg<strong>en</strong>,<br />

zo graag wilde ik dans<strong>en</strong>. Mijn<br />

man vond het eerst moeilijk maar<br />

nu gunt hij het me van harte. Blij<br />

dat hij niet mee hoeft.<br />

Ik zit nu drie <strong>jaar</strong> op les. Het is<br />

fantastisch. Bij tango moet e<strong>en</strong><br />

vrouw volg<strong>en</strong>, de man heeft de<br />

leiding. Daar had ik in het begin<br />

moeite mee. Nu vind ik die<br />

overgave heerlijk. Ik hoef niet te<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, gewoon volg<strong>en</strong>. Ik voel<br />

me dan op <strong>en</strong> top vrouw: door de<br />

dans, door de jurkjes <strong>en</strong> natuurlijk<br />

door mijn tangoscho<strong>en</strong><strong>en</strong> met<br />

hoge hakk<strong>en</strong>. Dat gevoel is e<strong>en</strong><br />

mooi teg<strong>en</strong>wicht voor mijn werk.<br />

Misschi<strong>en</strong> vind ik het zo prettig<br />

omdat ik in mijn werk al veel<br />

verantwoordelijkheid draag.<br />

Hoelang ik blijf dans<strong>en</strong>? Ik hoop<br />

tot mijn tachtigste.”

Kety de Kwaast<strong>en</strong>iet, lid van het directieteam<br />

van <strong>Buurtzorg</strong> Nederland<br />

JOSSY! • 48<br />

Foto: Bas Czerwinski

cOLuMN:<br />

Deze column gaat over Kety. E<strong>en</strong> vrouw die niet zoals <strong>Jos</strong><br />

<strong>en</strong> ik vaak op de voorgrond treedt maar die het zeker<br />

verdi<strong>en</strong>t om e<strong>en</strong>s in het zonnetje gezet te word<strong>en</strong>. Achter<br />

de scherm<strong>en</strong> bij <strong>Buurtzorg</strong> gebeurt er wel e<strong>en</strong>s wat waar<br />

veel tijd <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergie in gaat zitt<strong>en</strong>. Iemand probeert dan<br />

verbet<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lastig probleem op te loss<strong>en</strong>. Soms gaat het<br />

over e<strong>en</strong> cliënt of zijn of haar familie die tot het uiterste<br />

toe gelijk wilt krijg<strong>en</strong>. Of het is e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis dat ge<strong>en</strong><br />

patiënt<strong>en</strong> naar ons wil verwijz<strong>en</strong>. Maar ook het bij elkaar<br />

zoek<strong>en</strong> van goede kandidat<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> cliënt<strong>en</strong>raad is<br />

e<strong>en</strong> hele klus. Dat zijn de kluss<strong>en</strong> die Kety klaart.<br />

Of neem nou e<strong>en</strong> regio waar de teams het lastig vind<strong>en</strong><br />

om het met elkaar e<strong>en</strong>s te word<strong>en</strong> over verpleegtechnische<br />

handeling<strong>en</strong>: het wordt opgelost <strong>en</strong> we gaan gewoon<br />

weer verder. En natuurlijk niet te verget<strong>en</strong> is de <strong>jaar</strong>lijks<br />

terugker<strong>en</strong>de aanbesteding bij de zorgkantor<strong>en</strong>: de vele<br />

docum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die met e<strong>en</strong> beetje doelmatig plak- <strong>en</strong><br />

knipwerk leid<strong>en</strong> tot goede afsprak<strong>en</strong>.<br />

Het voor elkaar krijg<strong>en</strong> van nieuwe ding<strong>en</strong>: e<strong>en</strong><br />

<strong>Buurtzorg</strong>huis, vakgroep<strong>en</strong>, de <strong>Buurtzorg</strong>academie:<br />

O<br />

Ode aan de<br />

vrouw achter<br />

de scherm<strong>en</strong>.<br />

JOSSY! • 49<br />

voor je het weet staat het op de rails. En zijn er obstakels,<br />

dan werkt ze die vakkundig weg. Met veel g<strong>en</strong>oeg<strong>en</strong> gaat<br />

ze af op macho mann<strong>en</strong> die zij - na ze indring<strong>en</strong>d in de<br />

og<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> - laat afdruip<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />

minderwaardigheidscomplex. Iemand dus, waar je wat<br />

aan hebt. Die, als je haar belt, ervoor zorgt dat de<br />

ding<strong>en</strong> voor elkaar kom<strong>en</strong>. Vaak niet zo zichtbaar,<br />

meestal wat op de achtergrond.<br />

Erg<strong>en</strong>s in haar zit het koninginnetje dat wil reger<strong>en</strong><br />

over zorgland <strong>en</strong> alle onrecht die daar speelt uit wil<br />

bann<strong>en</strong>. Dan zou ze het liefst e<strong>en</strong> kroontje opzett<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

met e<strong>en</strong> veeg de zakk<strong>en</strong>vullers, praatjesmakers <strong>en</strong><br />

ander tuig de wereld uit help<strong>en</strong>. Soms droomt ze daar<br />

wel e<strong>en</strong>s van: dat je ’s ocht<strong>en</strong>ds opstaat, naar je werk<br />

gaat <strong>en</strong> merkt dat er eig<strong>en</strong>lijk helemaal ge<strong>en</strong> problem<strong>en</strong><br />

meer zijn. Maar ja, wat moet ze dan want: problem<strong>en</strong><br />

zijn er om opgelost te word<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar is onze Kety de<br />

Kwaast<strong>en</strong>iet absoluut e<strong>en</strong> Kei in!!<br />

Gonnie Kron<strong>en</strong>berg.

RON LEERT JOS<br />

kok<strong>en</strong><br />

CHEf RON ARNOLD<br />

MIST HET GEBRUIK<br />

vAN zIJN HANDEN<br />

MAAR MET DIE VAN<br />

JOS MAAKT HIJ<br />

VOOR DE LEZERS VAN<br />

JOSSY EEN<br />

GRANDIOOS MENU<br />

Tekst fons Burger<br />

Fotografie R<strong>en</strong>é Bosch<br />

Receptuur Ron Arnold<br />

Uitvoering <strong>Jos</strong> de Blok

Ron is e<strong>en</strong> kok met de bijzondere gave<br />

om van e<strong>en</strong> tas vol gewone boodschapp<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> maaltijd te bereid<strong>en</strong> die je niet<br />

snel meer vergeet. <strong>Jos</strong> kan prima pizza<br />

mak<strong>en</strong>, maar verder heeft hij weinig<br />

tijd om zijn culinaire vaardighed<strong>en</strong> te<br />

ontwikkel<strong>en</strong>. Ron is door A.L.S.<br />

langzaam verlamd geraakt. Maar zijn<br />

ideeën is hij nog niet kwijt.

Het voorgerecht is soep<br />

met vegaballetjes jos zit<br />

met zijn hand<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> grote<br />

kwak met geit<strong>en</strong>kaas Hoe<br />

kan je van die kleefpasta<br />

ball<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>?<br />

Met kerst geef je cadeautjes. Ook aan de medewerkers van<br />

<strong>Buurtzorg</strong>. Iemand kwam op het lumineuze idee van e<strong>en</strong> tajine. De<br />

Marokkaanse kookpot met die typische kegelvormige deksel. En het<br />

volg<strong>en</strong>de idee was e<strong>en</strong> kok te vrag<strong>en</strong> om er wat leuke recept<strong>en</strong> bij te<br />

schrijv<strong>en</strong>. Dat werd dus Ron Arnold. E<strong>en</strong> kok die in zijn lev<strong>en</strong><br />

honderdduiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> maaltijd<strong>en</strong> bereidde. Zowel in vooraanstaande<br />

restaurants als later in zijn eig<strong>en</strong> cateringbedrijf de Kookvogels.<br />

Daar kookte hij bij optred<strong>en</strong>s van grote sterr<strong>en</strong> voor crew <strong>en</strong><br />

artiest<strong>en</strong>.<br />

Maar wat doe je met e<strong>en</strong> tajine? Het ligt voor de hand om er e<strong>en</strong><br />

Noord Afrikaans potje van te mak<strong>en</strong>, maar dat is te e<strong>en</strong>voudig voor<br />

Ron. In zijn boekje ‘De ontdekking van de tajine’ is daarom<br />

gekoz<strong>en</strong> voor de integratie van deze Marokkaanse kookpot in<br />

Nederland. Hollandse gerecht<strong>en</strong>, gekruist met Noord Afrikaanse.<br />

Stamppot zoals je die nog nooit geget<strong>en</strong> hebt, net als garnal<strong>en</strong>cocktail,<br />

soep met ball<strong>en</strong> of rijstebrij met e<strong>en</strong> Marokkaanse twist.<br />

<strong>Jos</strong> wilde wel ler<strong>en</strong> kok<strong>en</strong> van Ron. Want Rons theorie: ‘iedere<strong>en</strong><br />

kan kok<strong>en</strong>’ <strong>en</strong> zijn stijl ‘doe maar e<strong>en</strong> beetje uit de losse pols’<br />

sprak<strong>en</strong> hem wel aan. Ron is namelijk van m<strong>en</strong>ing dat je kookwekkers<br />

uit de keuk<strong>en</strong> moet bann<strong>en</strong>, net als weegschal<strong>en</strong>. Kok<strong>en</strong> is ge<strong>en</strong><br />

wiskunde. Iets is gaar als je dat met je vork zelf hebt vastgesteld. En<br />

hoeveel ingrediënt<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> gerecht gaan, hangt af van je smaak.<br />

Wordt het te nat dan gooi je er nog iets droogs bij. Klontert je<br />

gerecht, voeg gewoon wat water toe.<br />

Het eerste (voor)gerecht kan niet mis gaan. Soep met ball<strong>en</strong>.<br />

Hoewel? Als <strong>Jos</strong> met zijn hand<strong>en</strong> in de grote kwak met verse geit<strong>en</strong>kaas<br />

verdwijnt, kijkt hij wat hulpeloos om zich he<strong>en</strong>. Hoe kan je van<br />

die kleefpasta soepball<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>? “Doe er nog maar e<strong>en</strong> paar<br />

schepp<strong>en</strong> extra zelfrijz<strong>en</strong>d bakmeel bij,” zegt Ron.<br />

De ball<strong>en</strong> word<strong>en</strong> perfect gedraaid. De padd<strong>en</strong>stoel<strong>en</strong> keurig in<br />

rep<strong>en</strong> gescheurd. Misschi<strong>en</strong> is het bouillonblokje e<strong>en</strong> teleurstelling.<br />

Je kan natuurlijk ook van gro<strong>en</strong>te e<strong>en</strong> bouillon mak<strong>en</strong> maar dat is<br />

misschi<strong>en</strong> iets waar harde werkers van <strong>Buurtzorg</strong> nou net ge<strong>en</strong> tijd<br />

voor hebb<strong>en</strong>.<br />

JOSSY! • 52<br />

Voorgerecht<br />

BOUILLON vAN OESTERzWAMMEN<br />

EN CITROENTIJM EN KRUIDIGE<br />

GEITENKAASDUMpLINGS<br />

Scheid het wit uit drie eier<strong>en</strong> (breek ze<br />

door midd<strong>en</strong> <strong>en</strong> sch<strong>en</strong>k het gele bolletje<br />

van de <strong>en</strong>e naar de andere schaal, laat<br />

het wit in e<strong>en</strong> kom druip<strong>en</strong>). M<strong>en</strong>g de<br />

verse geit<strong>en</strong>kaas sam<strong>en</strong> met het eiwit,<br />

e<strong>en</strong> gesnipperde verse peper (twee<br />

als je van heet houdt), zev<strong>en</strong> eetlepels<br />

zelfrijz<strong>en</strong>d bakmeel, snufje zout <strong>en</strong><br />

gehakte bladselderij. Zorg dat het e<strong>en</strong><br />

lekker kneedbare pap wordt <strong>en</strong> draai<br />

er ball<strong>en</strong> van.<br />

Scheur de oesterzwamm<strong>en</strong> in flinke<br />

rep<strong>en</strong>.<br />

Warm de tajine langzaam op met e<strong>en</strong><br />

beetje olie op de bodem. Fruit daarin<br />

gesnipperde knoflook, klein gesned<strong>en</strong><br />

blokjes ui <strong>en</strong> fijn gesned<strong>en</strong> tijm. Als<br />

de ui lekker goudgeel is, voeg je de<br />

oesterzwamm<strong>en</strong> toe <strong>en</strong> bak je die e<strong>en</strong><br />

paar minut<strong>en</strong> mee. Vul daarna de<br />

tajine tot de rand met water. Brokkel er<br />

e<strong>en</strong> bouillonblokje in. Laat het geheel<br />

e<strong>en</strong> kwartiertje opstaan tot het water<br />

bijna kookt. Voeg dan de ball<strong>en</strong> toe.<br />

Nog e<strong>en</strong> kwartiertje <strong>en</strong> de soep is klaar.<br />

Boodschapp<strong>en</strong><br />

3 bakjes oesterzwamm<strong>en</strong><br />

halve kilo zachte geit<strong>en</strong>kaas<br />

e<strong>en</strong> paar eier<strong>en</strong><br />

flink wat eetlepels zelfrijz<strong>en</strong>d bakmeel<br />

e<strong>en</strong> of twee Spaanse pepers<br />

olijfolie<br />

bosje (citro<strong>en</strong>)tijm<br />

bladselderij<br />

zout<br />

lekker brood voor erbij

JOSSY! • 53

JOSSY! • 54

Hoofdgerecht<br />

KOOLTACO MET zOETE AARDAppEL EN<br />

GROENE ASpERGE IN EEN KRUIDIGE SAUS<br />

vAN HANOUT EN TOMAAT<br />

Bak e<strong>en</strong> grof gesned<strong>en</strong> ui, wat knoflook<br />

<strong>en</strong> verse peper, in e<strong>en</strong> flinke laag<br />

olie in e<strong>en</strong> tajine die je langzaam<br />

hebt opgewarmd. Voeg daarna twee<br />

eetlepels hanout toe. Daarna voeg je<br />

de in kleine schijfjes gesned<strong>en</strong> tomaat<br />

toe <strong>en</strong> schep je alles lekker door elkaar<br />

(beetje zout naar smaak toevoeg<strong>en</strong>).<br />

Neem e<strong>en</strong> groot blad kool in je hand<br />

<strong>en</strong> vul dit met blokjes zoete aardappel<br />

(van ca 3cm), wat asperges, vier of <strong>vijf</strong><br />

blaadjes salie <strong>en</strong> strooi er vervolg<strong>en</strong>s<br />

e<strong>en</strong> flinke snuf hanout, wat gehakte<br />

bladpeterselie <strong>en</strong> wat zout op. Vouw de<br />

blad<strong>en</strong> dicht <strong>en</strong> leg ze opgerold in het<br />

bedje van tomaat. Deksel erop <strong>en</strong> na<br />

e<strong>en</strong> half uurtje is alles gaar.<br />

In de tuss<strong>en</strong>tijd kook je e<strong>en</strong> pan<br />

met pasta. Als die beetgaar is gaat<br />

het water eruit <strong>en</strong> erin gaan: twee<br />

hand<strong>en</strong> met geschaafde Parmezaanse<br />

kaas, e<strong>en</strong> beetje olie <strong>en</strong> wat gehakte<br />

bladpeterselie. Flink doorm<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

klaar is Kees.<br />

Boodschapp<strong>en</strong><br />

2 zoete aardappels<br />

bosje gro<strong>en</strong>e asperges<br />

savooie kool (mag ook spitskool zijn)<br />

ui, knoflook <strong>en</strong> rijpe tomat<strong>en</strong><br />

hanout ‘Arabische kerrie’ bij de<br />

Marokkaanse winkel<br />

salie<br />

mooie pasta<br />

bladselderij<br />

stukje Parmezaanse kaas<br />

Handigheid met het mes<br />

heeft <strong>Jos</strong> niet echt. ron<br />

grapt: “je b<strong>en</strong>t nog steeds<br />

sneller dan ik” Hij heeft zijn<br />

humor nog niet verlor<strong>en</strong><br />

Als je zo’n driegang<strong>en</strong>maaltijd maakt is het slim om eerst alles voor te<br />

bereid<strong>en</strong>. Zo staat <strong>Jos</strong> op aanwijzing van Ron e<strong>en</strong> half uurtje te snijd<strong>en</strong>.<br />

Handigheid met het mes heeft hij niet echt. Maar Ron, die zijn humor<br />

niet heeft verlor<strong>en</strong>, grapt: ”Je b<strong>en</strong>t nog steeds sneller dan ik.”<br />

Ron houdt ervan om keuk<strong>en</strong>s van de wereld met elkaar te combiner<strong>en</strong>.<br />

Nederland is e<strong>en</strong> multicultureel land. Dat werd het eerst<br />

duidelijk to<strong>en</strong> de Chinez<strong>en</strong> met hun restaurants Nederland overspoeld<strong>en</strong>.<br />

Daarna kwam<strong>en</strong> de pizzabakkers <strong>en</strong> pastakokers die onze<br />

mag<strong>en</strong> veroverd<strong>en</strong>. En teg<strong>en</strong>woordig zijn er in e<strong>en</strong> beetje gemiddelde<br />

stad in Nederland ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de ‘keuk<strong>en</strong>s’ te vind<strong>en</strong><br />

in e<strong>en</strong> veelvoud van restaurants.<br />

Noord Afrikan<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> veel bijzondere kruid<strong>en</strong> <strong>en</strong> specerij<strong>en</strong>.<br />

Karwijzaad, korianderzaad, komijn <strong>en</strong> kaneel zijn favoriet<strong>en</strong> aan de<br />

zuidkant van de Middellandse Zee. Vaak gebruik<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> harissa,<br />

e<strong>en</strong> soort Marokkaanse sambal. Maar in dit gerecht nem<strong>en</strong> we<br />

hanout, e<strong>en</strong> kerrie die in veel Arabische gerecht<strong>en</strong> zit.<br />

Kerrie is altijd e<strong>en</strong> verzameling kruid<strong>en</strong>. Meestal bestaat hanout uit<br />

pim<strong>en</strong>t, kardemon, kaneel, kruidnagel, gember, nootmuskaat,<br />

peper <strong>en</strong> gemal<strong>en</strong> kurkuma. Maar vaak stopp<strong>en</strong> de handelar<strong>en</strong> er<br />

nog veel meer smak<strong>en</strong> in. Het e<strong>en</strong>voudigste is om dat maar aan de<br />

winkelier over te lat<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> kant <strong>en</strong> klaar zakje te kop<strong>en</strong>.<br />

“Het is helemaal niet moeilijk om vegetarisch te kok<strong>en</strong>,” zegt Ron.<br />

“Veel van mijn collega’s beginn<strong>en</strong> toch altijd met e<strong>en</strong> stukje vlees of<br />

vis <strong>en</strong> verzinn<strong>en</strong> daar dan wat om he<strong>en</strong> met gro<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> koolhydrat<strong>en</strong>.<br />

Da’s nerg<strong>en</strong>s voor nodig.” Ron stelt de gro<strong>en</strong>te c<strong>en</strong>traal <strong>en</strong> dan<br />

is er eig<strong>en</strong>lijk nauwelijks nog iets nodig. We mak<strong>en</strong> er pasta bij,<br />

maar zelf laat hij die staan. De zoete aardappels vull<strong>en</strong> al g<strong>en</strong>oeg.<br />

“En”, zegt <strong>Jos</strong>, “er komt nog e<strong>en</strong> toetje.”<br />

JOSSY! • 55

Ron houdt ervan om met<br />

drank te kok<strong>en</strong> jos doet<br />

eerst nog e<strong>en</strong> beetje<br />

zuinig met de fles Maar<br />

Ron moedigt hem aan<br />

om flink scheutig te zijn<br />

Ron houdt ervan om met drank te kok<strong>en</strong>. Maar dronk<strong>en</strong> word je<br />

heus niet van zijn et<strong>en</strong>. Het zijn eerder de ingrediënt<strong>en</strong> die dronk<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong>. Na het kookproces hebb<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> heerlijke smaak. Dit<br />

komt door de wijn, cognac, calvados of welke andere drank dan ook<br />

die erin is verwerkt. De appeltjes word<strong>en</strong> dronk<strong>en</strong> <strong>en</strong> wij g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong><br />

alle<strong>en</strong> van hun geweldige aroma.<br />

Vooral dus bij toetjes, zoals deze appeltjes, kan de cognacsmaak er<br />

net voor zorg<strong>en</strong> dat het gerecht meer diepte krijgt. <strong>Jos</strong> doet eerst nog<br />

e<strong>en</strong> beetje zuinig met het flesje, maar Ron moedigt hem aan om<br />

flink scheutig te zijn.<br />

Kok<strong>en</strong> in de tajine vereist voorzichtigheid. Hoewel de bruine<br />

aardewerk pott<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> ov<strong>en</strong> zijn gebakk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> temperatuur<br />

van 2000 grad<strong>en</strong>, moet je niet overmoedig zijn als je ze op het vuur<br />

zet. Zorg dat ze geleidelijk opwarm<strong>en</strong> <strong>en</strong> verdeel de warmte zo veel<br />

mogelijk. Gebruik e<strong>en</strong> vlamverdeler <strong>en</strong> als je er iets in gaat fruit<strong>en</strong>,<br />

begin dan heel rustig anders barst het ding onvermijdelijk.<br />

Ook moet je bij e<strong>en</strong> nieuwe tajine deze de eerste keer voor gebruik<br />

24 uur onder water zett<strong>en</strong>. De ste<strong>en</strong> zuigt zich vol water <strong>en</strong> de<br />

structuur verandert zodat hij niet meer kapot kan. Overig<strong>en</strong>s kun<br />

je, als je hem e<strong>en</strong> tijdje niet hebt gebruikt, de tajine het best ev<strong>en</strong><br />

voor gebruik e<strong>en</strong> uurtje in het water zett<strong>en</strong>.<br />

De appeltjes met walnootpasta zijn in de verte wel e<strong>en</strong> beetje te<br />

vergelijk<strong>en</strong> met amandelspijs maar smak<strong>en</strong> absoluut minder suf.<br />

Dit komt door de zoetzure appel, de flinke hoeveelheid rietsuiker<br />

<strong>en</strong> uiteraard de crème fraiche met die heerlijke cognacsmaak. <strong>Jos</strong><br />

giet die er heel zorgvuldig overhe<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo onder dat witte laagje<br />

do<strong>en</strong> ze d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan kleine sneeuwpopjes.<br />

JOSSY! • 56<br />

Nagerecht<br />

DRONKEN AppELTJES IN DE SNEEUW<br />

AppELTJES UIT DE TAJINE MET WALNOOT,<br />

COGNAC EN vANILLE CRèME fRAîCHE<br />

Verpulver de walnot<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />

keuk<strong>en</strong>machine, met e<strong>en</strong> bl<strong>en</strong>der<br />

of staafmixer. Voeg daaraan e<strong>en</strong><br />

ongeveer gelijke hoeveelheid suiker<br />

toe. Scheid het geel van zes eier<strong>en</strong> (als<br />

het goed is heb je er nog drie over van<br />

het voorgerecht). M<strong>en</strong>g dit door de<br />

walnot<strong>en</strong> <strong>en</strong> suiker.<br />

Hol vier (als je met z’n vier<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t)<br />

appeltjes aan de bov<strong>en</strong>kant uit.<br />

Verwijder het klokhuis met e<strong>en</strong><br />

appelboor <strong>en</strong> vul de appeltjes met de<br />

walnootsmurrie.<br />

M<strong>en</strong>g de crème fraîche met e<strong>en</strong> flinke<br />

neut cognac, wat suiker <strong>en</strong> het merg<br />

van e<strong>en</strong> vanillestokje.<br />

Zet de appeltjes recht in de tajine<br />

(altijd langzaam opwarm<strong>en</strong>). Giet de<br />

crème fraîche er voorzichtig overhe<strong>en</strong>.<br />

Laat het geheel e<strong>en</strong> minuut of twintig<br />

kok<strong>en</strong> <strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet daarna van dit<br />

heerlijke toetje.<br />

Boodschapp<strong>en</strong><br />

4 zoetzure appels (middelmaat)<br />

6 eier<strong>en</strong><br />

ca. e<strong>en</strong> kwart kilo gepelde walnoot<br />

dezelfde hoeveelheid rietsuiker<br />

paar glaz<strong>en</strong> cognac<br />

merg van e<strong>en</strong> paar vanillestokjes<br />

halve liter crème fraîche

JOSSY! • 57

2035<br />

DE TOEKOMST<br />

vAN DE zORG<br />

NEDERLAND vERGRIJST<br />

EN DE JONGERE<br />

GENERATIE MAAKT<br />

zICH NU AL zORGEN.<br />

wie gaat straks hun<br />

oude dag betal<strong>en</strong>? <strong>en</strong><br />

hoe ziet die zorg er<br />

eig<strong>en</strong>lijk uit over pakweg<br />

25 <strong>jaar</strong>? EEN KIJK-<br />

JE IN DE TOEKOMST<br />

vAN HET JAAR 2035.<br />

Tekst Mirjam Jans<strong>en</strong><br />

Fotografie Arj<strong>en</strong> Born<br />

JOSSY! • 58

JOSSY! • 59

E<strong>en</strong> fotografische impressie van de toekomst. Kijk<strong>en</strong> we<br />

over 25 <strong>jaar</strong> zo televisie? Br<strong>en</strong>gt de moderne techniek<br />

straks het hele (virtuele) lev<strong>en</strong> naar onze luie stoel?<br />

JOSSY! • 60

Stel je de wereld voor over zo’n <strong>vijf</strong><strong>en</strong>twintig<br />

<strong>jaar</strong>. Je voelt je niet lekker. Als vitale oudere<br />

pak je je draagbare computer, logt in <strong>en</strong> zoekt<br />

wat informatie over jouw mogelijke aando<strong>en</strong>ing.<br />

Je maakt online e<strong>en</strong> afspraak met je<br />

huisarts. Die stelt op afstand - via satellietverbinding<br />

- de diagnose die jij zelf al vermoedde.<br />

De camerapil die je ev<strong>en</strong> voor je afspraak<br />

hebt ingeslikt, maakt dat mogelijk. De<br />

huisarts gaat vervolg<strong>en</strong>s in gesprek met<br />

diverse specialist<strong>en</strong>, online natuurlijk.<br />

Privégegev<strong>en</strong>s zijn hierbij absoluut niet van<br />

belang. Iedere<strong>en</strong> moet nou e<strong>en</strong>maal snel <strong>en</strong><br />

gemakkelijk je gegev<strong>en</strong>s kunn<strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong>:<br />

het gaat erom dat je zo snel mogelijk geholp<strong>en</strong><br />

wordt. Is het orgaan niet meer helemaal<br />

in orde, dan gaan we dit niet oplapp<strong>en</strong>, maar<br />

print<strong>en</strong> we ‘gewoon’ e<strong>en</strong> nieuw orgaan uit<br />

onze eig<strong>en</strong> stamcell<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> immers<br />

e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamd g<strong>en</strong>paspoort.<br />

Afvloeiingsregeling<br />

En is het zó erg dat de arts ge<strong>en</strong> mogelijkhed<strong>en</strong><br />

meer ziet? Dan kunn<strong>en</strong> we zelf besliss<strong>en</strong><br />

om e<strong>en</strong> waardig einde aan ons lev<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong><br />

mak<strong>en</strong>. Alle medische zorg hierna is immers<br />

zinloos (je gaat toch dood, dat heeft de<br />

dokter zelf gezegd). Dus e<strong>en</strong> second opinion<br />

betaal je zelf. Dat is e<strong>en</strong> gevolg van de<br />

consequ<strong>en</strong>t doorgevoerde privatisering, ook<br />

wel commercialisering, van de zorg.<br />

Doet dit beeld d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> slechte scène<br />

uit e<strong>en</strong> <strong>en</strong>ge film? Dit toekomstsc<strong>en</strong>ario kan<br />

volg<strong>en</strong>s tr<strong>en</strong>dwatcher Adjiedj Bakas al over<br />

pakweg ti<strong>en</strong> <strong>jaar</strong> realiteit zijn! Op zijn<br />

website <strong>en</strong> in zijn boek ‘De toekomst van<br />

gezondheid’ vertelt Bakas dat het de <strong>en</strong>ige<br />

manier is om de stijg<strong>en</strong>de kost<strong>en</strong> in de<br />

gezondheidszorg te beheers<strong>en</strong>. En om zo te<br />

voorkom<strong>en</strong> dat Nederland failliet gaat.<br />

Natuurlijk raakt hij hiermee e<strong>en</strong> punt waar<br />

vel<strong>en</strong> van ons over klag<strong>en</strong>: de almaar<br />

stijg<strong>en</strong>de kost<strong>en</strong> van de zorg, terwijl je er<br />

steeds minder goede zorg voor terug krijgt.<br />

Maar vergeet hij niet iets heel belangrijks?<br />

Want over de m<strong>en</strong>s <strong>en</strong> zijn persoonlijke<br />

w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> rept de tr<strong>en</strong>dwatcher met ge<strong>en</strong><br />

woord. Betek<strong>en</strong>t dit dat we zijn overgeleverd<br />

aan technologie <strong>en</strong> daar zonder slag of stoot<br />

“WAT IN DEzE vISIE<br />

ONTBREEKT, IS HET<br />

MENSELIJK CONTACT.<br />

DAT zAL ALTIJD DE<br />

BASIS BLIJvEN.”<br />

in moet<strong>en</strong> meegaan? Dat we verget<strong>en</strong> dat we m<strong>en</strong>s zijn, met<br />

eig<strong>en</strong> w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>en</strong> vooral mogelijkhed<strong>en</strong> om sturing te gev<strong>en</strong><br />

aan onze eig<strong>en</strong> toekomst?<br />

”Nee”, zegt Kety de Kwaast<strong>en</strong>iet, directeur Innovaties <strong>en</strong><br />

Kwaliteit bij <strong>Buurtzorg</strong> Nederland. “Het is te zwartgallig.<br />

E<strong>en</strong> aantal voorspelling<strong>en</strong> zal best uitkom<strong>en</strong>, zoals de<br />

voortgaande digitalisering <strong>en</strong> de technologische ontwikkeling<strong>en</strong>.<br />

Maar de patiënt zal altijd verscheid<strong>en</strong>e arts<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

onderzoek<strong>en</strong> raadpleg<strong>en</strong>, die legt zich echt niet neer bij het<br />

oordeel van één arts. Zeker niet als het om het opgev<strong>en</strong> van<br />

zijn eig<strong>en</strong> lev<strong>en</strong> gaat.” Kety mist dan ook zeker de eig<strong>en</strong> regie<br />

van cliënt<strong>en</strong> in de toekomstsc<strong>en</strong>ario’s van Bakas. Die eig<strong>en</strong><br />

regie is juist e<strong>en</strong> uitgangspunt waar <strong>Buurtzorg</strong> Nederland<br />

mee werkt <strong>en</strong> die ze dan ook stimuleert in haar zorgverl<strong>en</strong>ing.<br />

Ook J<strong>en</strong>nie Mast, projectmedewerker bij <strong>Buurtzorg</strong>,<br />

vindt de schets niet compleet. “Wat ontbreekt, is het<br />

m<strong>en</strong>selijk contact. Ik b<strong>en</strong> ervan overtuigd dat dat altijd de<br />

basis blijft.”<br />

Kost<strong>en</strong> omlaag<br />

Caroli<strong>en</strong> Smits, Lector Innover<strong>en</strong> in de Ouder<strong>en</strong>zorg aan<br />

Windesheim, schetst e<strong>en</strong> vergelijkbaar beeld als dat van<br />

Bakas. Natuurlijk moet<strong>en</strong> we die stijg<strong>en</strong>de zorgkost<strong>en</strong> in de<br />

toekomst beheers<strong>en</strong>. Smits, De Kwaast<strong>en</strong>iet <strong>en</strong> Bakas vind<strong>en</strong><br />

dat we daarom vooral moet<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong> naar prev<strong>en</strong>tie, het<br />

efficiënt organiser<strong>en</strong> van de zorg <strong>en</strong> nieuwe technologieën.<br />

Maar waar het zwaartepunt moet ligg<strong>en</strong>, daarover verschill<strong>en</strong><br />

ze nogal van m<strong>en</strong>ing. Bakas d<strong>en</strong>kt dat we straks e<strong>en</strong> apparaatje<br />

hebb<strong>en</strong> dat ons hele lichaam continu in de gat<strong>en</strong> houdt<br />

<strong>en</strong> bijvoorbeeld meet hoeveel je beweegt. Blijkt op e<strong>en</strong><br />

bepaald mom<strong>en</strong>t dat je niet voldo<strong>en</strong>de beweegt, dan krijg je<br />

twee keuzes. Of je gaat per direct meer premie betal<strong>en</strong> omdat<br />

je je eig<strong>en</strong> gezondheid in gevaar br<strong>en</strong>gt. Of je verlichting in<br />

huis gaat binn<strong>en</strong> ti<strong>en</strong> minut<strong>en</strong> uit <strong>en</strong> je moet zo snel mogelijk<br />

naar de sportschool om e<strong>en</strong>s flink te gaan beweg<strong>en</strong>...<br />

JOSSY! • 61

DE KOSTENBESpARING<br />

DENKT BUURTzORG JUIST<br />

TE BEREIKEN MET<br />

HAAR EENvOUDIGE<br />

ORGANISATIE, zONDER<br />

ALLERLEI BAzEN.<br />

Kety de Kwaast<strong>en</strong>iet moet er hard om lach<strong>en</strong>. “Wat e<strong>en</strong><br />

flauwekul. Weer het totaal neger<strong>en</strong> van de zelfstandigheid<br />

van de m<strong>en</strong>s. Als het zo ver komt, ga ik desnoods met mijn<br />

gepimpte rollator de barricades op om te protester<strong>en</strong>.”<br />

Ook Smits gaat het te ver. “De techniek kan het straks, <strong>en</strong><br />

we zull<strong>en</strong> hier als individu ook gebruik van mak<strong>en</strong>. Maar ik<br />

b<strong>en</strong> het niet e<strong>en</strong>s met het dwing<strong>en</strong>de ervan. Het mag niet zo<br />

zijn dat onze zorgverzekeraars hier de regie over krijg<strong>en</strong>.” De<br />

huidige prev<strong>en</strong>tieprogramma’s moet<strong>en</strong> we voortzett<strong>en</strong>.<br />

“Teg<strong>en</strong> die tijd hebb<strong>en</strong> ze echt hun effect bewez<strong>en</strong>”, aldus<br />

De Kwaast<strong>en</strong>iet. Het is natuurlijk niet zomaar dat we met<br />

z’n all<strong>en</strong> zo lang gezond blijv<strong>en</strong>.<br />

Touwtjes in eig<strong>en</strong> hand<strong>en</strong><br />

Bakas legt het zwaartepunt van de toekomstige zorg dus bij<br />

nieuwe techniek<strong>en</strong>. De zorg legt dit liever bij de eig<strong>en</strong> regie<br />

van de m<strong>en</strong>s. Dit is ook het uitgangspunt <strong>en</strong> de kracht van de<br />

organisatie <strong>Buurtzorg</strong>. Cliënt<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> heel goed wat ze will<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> dit steeds luider hor<strong>en</strong>. Zij bepal<strong>en</strong> zelf hoe ze will<strong>en</strong><br />

lev<strong>en</strong>, hoe ze zorg will<strong>en</strong> ontvang<strong>en</strong>, <strong>en</strong> in welke vorm. Voor<br />

dit alles zijn volg<strong>en</strong>s Kety ge<strong>en</strong> organisaties met veel macht<br />

nodig, <strong>en</strong> al helemaal ge<strong>en</strong> zorgverzekeraar die de di<strong>en</strong>st<br />

uitmaakt. De kost<strong>en</strong>besparing d<strong>en</strong>kt <strong>Buurtzorg</strong> juist te<br />

bereik<strong>en</strong> met haar e<strong>en</strong>voudige organisatie, zonder allerlei<br />

baz<strong>en</strong>. Daarmee, <strong>en</strong> met e<strong>en</strong> doelmatige automatisering,<br />

bespaart <strong>Buurtzorg</strong> <strong>en</strong>orm op de kost<strong>en</strong>.<br />

Zwaar voor familie<br />

Hoe zi<strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong> - de aanstaande ouder<strong>en</strong> - die toekomstige<br />

zorg eig<strong>en</strong>lijk? De huidige veertigers <strong>en</strong> <strong>vijf</strong>tigers zijn<br />

verdeeld. Is de één er volop mee bezig door bijvoorbeeld<br />

ervaring<strong>en</strong> met de eig<strong>en</strong> ouder(s), de ander wil er nog<br />

helemaal niets van wet<strong>en</strong>.<br />

R<strong>en</strong>é van Man<strong>en</strong> (zelfstandig ondernemer, 43 <strong>jaar</strong>) d<strong>en</strong>kt<br />

nog niet aan zijn oude dag, hoewel zijn ouders hem er wel<br />

dagelijks aan help<strong>en</strong> herinner<strong>en</strong> hoe het is om afhankelijk<br />

te zijn van zorg. Zijn vader is 90 <strong>en</strong> heeft binn<strong>en</strong>kort e<strong>en</strong><br />

JOSSY! • 62<br />

vorm van zorg nodig. Zijn moeder is 87 <strong>en</strong><br />

zwaar dem<strong>en</strong>t. Ze wordt sinds e<strong>en</strong> paar <strong>jaar</strong><br />

drie maal per week gewass<strong>en</strong> door de<br />

thuiszorg, <strong>en</strong> ze hebb<strong>en</strong> hulp in de huishouding.<br />

Zijn familie heeft het er moeilijk mee,<br />

vooral omdat de ouders zelf niet erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

dat ze hulp nodig hebb<strong>en</strong>.<br />

“Waar bemoei<strong>en</strong> jullie je mee?”, vrag<strong>en</strong> de<br />

ouders zich hardop af. “Het huis is schoon,<br />

we hebb<strong>en</strong> schone kleding aan, wat is het<br />

probleem?” Het probleem is dat het huis al<br />

lang niet meer schoon is <strong>en</strong> die kleding de<br />

hele week nog niet gewass<strong>en</strong>. Maar ze zi<strong>en</strong><br />

het niet. “Natuurlijk gaat het binn<strong>en</strong>kort<br />

e<strong>en</strong> keer mis. Mijn moeder heeft al e<strong>en</strong>s per<br />

ongeluk e<strong>en</strong> dubbele dosis medicijn<strong>en</strong><br />

gekreg<strong>en</strong> <strong>en</strong> is in het ziek<strong>en</strong>huis beland.<br />

Maar we hebb<strong>en</strong> ons erbij neergelegd. Mijn<br />

ouders zijn toch het gelukkigst zo.”<br />

Ook Mabel van d<strong>en</strong> Bergh (s<strong>en</strong>ior adviseur<br />

over won<strong>en</strong>, welzijn <strong>en</strong> zorg, 57 <strong>jaar</strong>) heeft<br />

de ervaring dat het ev<strong>en</strong> kan dur<strong>en</strong> voordat<br />

ouder<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat ze zorg nodig hebb<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> daarmee zorg accepter<strong>en</strong>. Haar schoonmoeder<br />

is 86 <strong>en</strong> woont nu in e<strong>en</strong> verzorgingshuis.<br />

To<strong>en</strong> ze nog zelfstandig woonde<br />

in haar be<strong>jaar</strong>d<strong>en</strong>woning, is ze diverse ker<strong>en</strong><br />

’s nachts gevall<strong>en</strong>. Ze lag daarna ur<strong>en</strong>lang<br />

op e<strong>en</strong> ste<strong>en</strong>koude vloer. Uit onderzoek<br />

bleek dat ze ernstig dem<strong>en</strong>t was, het verzorgingshuis<br />

was de <strong>en</strong>ige oplossing. “Hoewel<br />

we nu opgelucht zijn, is het voor ons als<br />

mantelzorgers ongelooflijk moeilijk geweest<br />

om deze keuze te mak<strong>en</strong>. Nog steeds zijn we<br />

iedere dag bezorgd om haar.” Van d<strong>en</strong><br />

Bergh d<strong>en</strong>kt al na over haar eig<strong>en</strong> oude dag,<br />

<strong>en</strong> heeft er vertrouw<strong>en</strong> in. “Ik ga straks zelf<br />

mijn zorg inkop<strong>en</strong>, ik zorg er dus wel voor<br />

dat die goed is.” Toch ziet ze dat dit niet<br />

voor iedere<strong>en</strong> is weggelegd. “Gaan we<br />

opkom<strong>en</strong> voor de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met de lagere<br />

inkom<strong>en</strong>s?”, vraagt ze zich af.<br />

Will<strong>en</strong> én kunn<strong>en</strong><br />

En hoe gaan we om met de steeds ingewikkelder<br />

digitale wereld <strong>en</strong> nieuwe techniek<strong>en</strong>? Nu<br />

al constateert J<strong>en</strong>nie Mast, van <strong>Buurtzorg</strong>, dat<br />

er e<strong>en</strong> tweedeling bestaat. Aan de <strong>en</strong>e kant de<br />

groep m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die dit geruisloos in hun lev<strong>en</strong><br />

integreert. Maar er is ook de groep die er

JOSSY! • 63<br />

Slimme apparatuur houdt straks zorgvuldig bij hoe onze<br />

gezondheid is <strong>en</strong> grijpt automatisch in als het nodig is.

Gelukkig komt, ondanks al die moderne apparatuur,<br />

straks de wijkverpleegkundige gezellig langs want e<strong>en</strong><br />

robot is ook maar e<strong>en</strong> saai ding dat nooit terugpraat.<br />

JOSSY! • 64

nauwelijks mee om weet te gaan, achterblijft<br />

<strong>en</strong> het uiteindelijk opgeeft.<br />

Ook Saskia Maarse (grafisch vormgever, 45<br />

<strong>jaar</strong>) is hier wat huiverig voor. “Gaan we de<br />

ouder<strong>en</strong> verplicht<strong>en</strong> alle digitale ontwikkeling<strong>en</strong><br />

bij te houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> te begrijp<strong>en</strong>? Ik<br />

merk dat het mij nu al veel inspanning kost<br />

om me steeds weer in alle nieuwe techniek<strong>en</strong><br />

te verdiep<strong>en</strong>.”<br />

De vader van Hele<strong>en</strong> Laut<strong>en</strong>schutz (52 <strong>jaar</strong>)<br />

maakt gebruik van <strong>Buurtzorg</strong> sinds hij vorig<br />

<strong>jaar</strong> voor be<strong>en</strong>mergkanker is behandeld. Hij<br />

verheugt zich <strong>en</strong>orm op de bezoekjes van de<br />

<strong>Buurtzorg</strong>medewerkers. Haar moeder erk<strong>en</strong>t<br />

dat deze begeleiding beter is voor de situatie<br />

thuis. Zelf d<strong>en</strong>kt Laut<strong>en</strong>schutz nog niet aan<br />

haar oudedagvoorzi<strong>en</strong>ing. Wel bed<strong>en</strong>kt ze<br />

meestal, als ze haar zieke tante bezoekt, hoe<br />

deprimer<strong>en</strong>d e<strong>en</strong> verpleeghuis is - los van de<br />

waardering die ze heeft voor de verplegers. Ze<br />

zou toch heel graag zo lang mogelijk zelfstandig<br />

blijv<strong>en</strong> won<strong>en</strong>. Daarin staat ze niet alle<strong>en</strong>,<br />

voor vel<strong>en</strong> is dat het ideaal. Het is ook één<br />

van de speerpunt<strong>en</strong> van <strong>Buurtzorg</strong>. Zowel<br />

J<strong>en</strong>nie Mast als De Kwaast<strong>en</strong>iet voorspell<strong>en</strong><br />

dan ook het verdwijn<strong>en</strong> van instelling<strong>en</strong><br />

zoals verpleeg- <strong>en</strong> verzorghuiz<strong>en</strong>.<br />

Voorbereid op de toekomst<br />

De Kwaast<strong>en</strong>iet is als directeur Innovaties <strong>en</strong><br />

Kwaliteit bij <strong>Buurtzorg</strong> Nederland dagelijks<br />

bezig met de toekomst van zorg.<br />

Opleiding<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> kwaliteitssysteem,<br />

nieuwe vondst<strong>en</strong>: alles in het tek<strong>en</strong> van<br />

vernieuwing maar vooral verbetering van de<br />

zorg die <strong>Buurtzorg</strong> levert. Ze heeft e<strong>en</strong> groot<br />

vertrouw<strong>en</strong> in de eig<strong>en</strong> organisatie. Dat blijkt<br />

wanneer ze, gevraagd naar haar toekomstbeeld<br />

van de gezondheidszorg in Nederland,<br />

als geheel vanzelfsprek<strong>en</strong>d de k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van<br />

<strong>Buurtzorg</strong> Nederland opsomt, maar dan<br />

doorgevoerd in het hele land...<br />

Ook Mast houdt zich bezig met vernieuwing<strong>en</strong>.<br />

“We kijk<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>Buurtzorg</strong> voortdur<strong>en</strong>d<br />

naar verbeterpunt<strong>en</strong>, zowel in<br />

doelmatigheid als in het m<strong>en</strong>selijk contact.<br />

Voorwaarde is altijd dat ze sam<strong>en</strong> opgaan.”<br />

De Kwaast<strong>en</strong>iet is niet bang voor het<br />

gevreesde personeelstekort in de zorg.<br />

“Door het verbeterde scholingsaanbod <strong>en</strong><br />

HET IS STRAKS HEEL<br />

NORMAAL OM EEN JAAR<br />

ONBETAALD vERLOf<br />

TE NEMEN. HET WORDT<br />

GEWOON HEEL LEUK EN<br />

SEXY, WERKEN IN DE zORG<br />

de grote zelfstandigheid binn<strong>en</strong> de <strong>Buurtzorg</strong>teams wordt<br />

het veel interessanter voor beroepskracht<strong>en</strong> in de zorg.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> neemt de uitwisseling van k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> ervaring<br />

binn<strong>en</strong> Europa e<strong>en</strong> grote vlucht. Het is straks heel normaal<br />

dat je als professional via allerlei uitwisselingsmogelijkhed<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> werkbezoek<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land gaat werk<strong>en</strong>. Ofwel,<br />

het wordt gewoon heel leuk <strong>en</strong> sexy, werk<strong>en</strong> in de zorg!”<br />

Ouder <strong>en</strong> wijzer<br />

Hoopgev<strong>en</strong>d is het feit dat vrijwel alle ‘kinder<strong>en</strong>’ zog<strong>en</strong>oemde<br />

lev<strong>en</strong>skunst terugzi<strong>en</strong> bij de oudere(n) in hun omgeving.<br />

Dit, ondanks het feit dat je bij ouder<strong>en</strong> toch vaak d<strong>en</strong>kt aan<br />

problem<strong>en</strong>. Als je ouder wordt, komt daar veel bij kijk<strong>en</strong>.<br />

Over lev<strong>en</strong>skunst zegt Smits in haar publicatie ‘De zorg voor<br />

<strong>en</strong> door ouder<strong>en</strong>, innovaties in zorgcultur<strong>en</strong>’: “De meeste<br />

ouder<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> zichzelf e<strong>en</strong> 7 of 8 voor het ‘vak’ lev<strong>en</strong>skunst.<br />

Dit betek<strong>en</strong>t voor h<strong>en</strong> actief zijn <strong>en</strong> greep houd<strong>en</strong> op hun<br />

lev<strong>en</strong>. En daarnaast op<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> staan voor verandering<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het accepter<strong>en</strong> daarvan (berusting in het feit dat je als<br />

oudere bepaalde ding<strong>en</strong> niet meer kunt). Ze selecter<strong>en</strong> wat<br />

goed voor h<strong>en</strong> is <strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> hiervoor hun best do<strong>en</strong>.<br />

Tegelijkertijd wet<strong>en</strong> ze dat ze voor e<strong>en</strong> goede lev<strong>en</strong>skunst<br />

hun doel<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwachting<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> bijstell<strong>en</strong>.”<br />

Kunn<strong>en</strong> wij dat ook? Is het van alle tijd<strong>en</strong>, die lev<strong>en</strong>skunst?<br />

En is het voor ons allemaal weggelegd? Smits aarzelt.<br />

“Ouder <strong>en</strong> daarmee wijzer is niet altijd waar.” Ze bedoelt<br />

dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die bevoorrecht zijn in opleiding <strong>en</strong> sociaaleconomische<br />

status, zich als nét wat grotere lev<strong>en</strong>skunst<strong>en</strong>aars<br />

kunn<strong>en</strong> ontpopp<strong>en</strong>. “Maar over het algeme<strong>en</strong> is het<br />

wel zo dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> beter kunn<strong>en</strong> relativer<strong>en</strong> met het<br />

verstrijk<strong>en</strong> van de jar<strong>en</strong>.”<br />

Dus wet<strong>en</strong> we de regie over ons lev<strong>en</strong> te behoud<strong>en</strong>, <strong>en</strong><br />

tegelijkertijd blij te zijn met de kleine ding<strong>en</strong>, dan kunn<strong>en</strong><br />

wij allemaal die gelukkige lev<strong>en</strong>skunst<strong>en</strong>aar word<strong>en</strong>.<br />

JOSSY! • 65

De nieuwe garde<br />

komt<br />

eraan<br />

Tekst Marle<strong>en</strong> de Jong<br />

Fotografie Luc Schol<br />

zE zIJN JONG, ENTHOUSIAST EN<br />

vOL AMBITIE ze houd<strong>en</strong> van vrijheid<br />

<strong>en</strong> will<strong>en</strong> zelf hun zaakjes<br />

regel<strong>en</strong> WAT DRIJfT DE GENERA-<br />

TIE vAN MORGEN DIE NU NOG Op<br />

SCHOOL zIT MAAR STRAKS IN DE<br />

zORG WERKT?<br />

JOSSY! • 66

JOSSY! • 67<br />

Werk<strong>en</strong> op kantoor,<br />

da’s niks voor mij. Ik<br />

moet beweg<strong>en</strong>.<br />

Jessica Remeijer, 15 <strong>jaar</strong>, 3e klas vmbo<br />

zorg <strong>en</strong> welzijn in Rotterdam<br />

“Werk<strong>en</strong> op kantoor, da’s niks voor mij. Ik<br />

kan niet stilzitt<strong>en</strong>. Ik moet beweg<strong>en</strong>,<br />

doén. Ik zorg graag voor m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Van<br />

jongsaf aan zorgde ik al voor mijn broertjes<br />

<strong>en</strong> zusjes. Werk<strong>en</strong> in de zorg past<br />

gewoon bij mij. Mijn vader werkte altijd<br />

als verzorg<strong>en</strong>de in het ziek<strong>en</strong>huis. Dat wil<br />

ik ook, maar dan liever nog e<strong>en</strong> niveau<br />

hoger. Al moet ik studer<strong>en</strong> tot m’n 25ste,<br />

het liefst word ik verpleegkundige. Ik wil<br />

ervoor zorg<strong>en</strong> dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> niet hoev<strong>en</strong> te<br />

lijd<strong>en</strong>. Dat ze ge<strong>en</strong> pijn hebb<strong>en</strong>. Ik wil<br />

help<strong>en</strong>, zodat ze van hun ziekte af kom<strong>en</strong>.<br />

Door echt te luister<strong>en</strong> naar wat ze<br />

nodig hebb<strong>en</strong>. Ik wil dat ze hun verdriet<br />

vertell<strong>en</strong>. Dat moet<strong>en</strong> ze niet binn<strong>en</strong><br />

houd<strong>en</strong>, want dan krijg<strong>en</strong> ze nog meer<br />

problem<strong>en</strong>. Het lijkt me fijn om gesprekjes<br />

aan te knop<strong>en</strong> met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.”<br />

“To<strong>en</strong> ik ti<strong>en</strong> was, is mijn opa gestorv<strong>en</strong><br />

aan slokdarmkanker. Hij probeerde met<br />

ons mee te et<strong>en</strong>, maar spuugde alles<br />

weer uit. Hij had speciale voeding nodig.<br />

Ik merkte dat hij het ook heel erg vond<br />

dat hij mij niet kon zi<strong>en</strong> opgroei<strong>en</strong>. Ik wil<br />

niet dat andere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> dat meemak<strong>en</strong>.<br />

Je moet daarover kunn<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>.”<br />

“Het liefst ga ik in e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis werk<strong>en</strong>.<br />

Daar weet je dan op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t<br />

de weg <strong>en</strong> krijg je e<strong>en</strong> goede start.<br />

Het is altijd druk in e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis, dat<br />

vind ik leuk. Je <strong>ontmoet</strong> er nieuwe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />

En patiënt<strong>en</strong> zijn blij als je langs<br />

komt, vooral oude m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.”

Bij voetball<strong>en</strong>,<br />

als er iemand valt,<br />

dan help ik mete<strong>en</strong>.<br />

Ron Ros<strong>en</strong>thal, 18 <strong>jaar</strong>, 2e <strong>jaar</strong>s mbo<br />

zorg <strong>en</strong> welzijn in Rotterdam<br />

“Ik volgde eerst de opleiding tot banketbakker,<br />

werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> ler<strong>en</strong> tegelijk. Maar de<br />

praktijk viel me erg teg<strong>en</strong>. Het was hard<br />

werk<strong>en</strong>. Nou heb ik helemaal niks teg<strong>en</strong><br />

hard werk<strong>en</strong>, maar ik vond het lop<strong>en</strong>de<br />

band werk. Zag mezelf dat niet de rest<br />

van m’n lev<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> b<strong>en</strong> ik met mijn<br />

ouders gaan prat<strong>en</strong>. Mijn moeder dacht<br />

dat de zorg wel iets voor me zou zijn. Ik<br />

b<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong> zorgzaam type. Bij voetball<strong>en</strong><br />

vergeet ik de bal als er iemand valt,<br />

dan help ik mete<strong>en</strong>. Na het bezoek<strong>en</strong> van<br />

e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> dag over mbo zorg <strong>en</strong> welzijn<br />

b<strong>en</strong> ik er vanzelf ingerold.”<br />

“Eerst zag ik er teg<strong>en</strong>op om weer naar<br />

school te gaan. Maar het valt erg mee. De<br />

theorie gaat goed, omdat het me echt<br />

interesseert. Ik loop al mete<strong>en</strong> stage, bij<br />

e<strong>en</strong> welzijnsorganisatie. De volg<strong>en</strong>de<br />

stage is d<strong>en</strong>k ik in e<strong>en</strong> verpleeg- of verzorghuis.<br />

Ik zou uiteindelijk wel in de<br />

revalidatie will<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>. Mijn opa zat in<br />

e<strong>en</strong> revalidatiehuis. Ik vind het mooi om<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> via oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> te help<strong>en</strong>. Ze<br />

word<strong>en</strong> dan weer zelfstandig <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />

terug de maatschappij in. Maar het is nog<br />

e<strong>en</strong> lange weg, ik weet het nog niet<br />

precies. Ik weet niet zoveel van thuiszorg,<br />

maar het schrikt mij niet af. Dus wie weet..”<br />

“We zitt<strong>en</strong> met drie jong<strong>en</strong>s in de klas, de<br />

rest zijn allemaal meid<strong>en</strong>. Ik heb daar<br />

ge<strong>en</strong> probleem mee, kan goed met<br />

iedere<strong>en</strong> opschiet<strong>en</strong>. Straks in de toekomst<br />

heb ik ook vooral vrouwelijke<br />

collega’s, d<strong>en</strong>k ik.”<br />

JOSSY! • 68

Ik wilde vroeger<br />

be<strong>jaar</strong>d<strong>en</strong>verzorgster<br />

word<strong>en</strong>. Dat was<br />

mijn moeder ook.<br />

JOSSY! • 69<br />

Annemieke van voorthuiz<strong>en</strong>, 21 <strong>jaar</strong>, 4e<br />

<strong>jaar</strong>s hbo-verpleegkunde in Utrecht<br />

“Biologie was op de middelbare school<br />

mijn favoriete vak. Snijd<strong>en</strong> in koei<strong>en</strong>og<strong>en</strong>,<br />

of e<strong>en</strong> echte long of e<strong>en</strong> echt hart in de<br />

les. Heerlijk! Ik heb dus veel interesse in<br />

het m<strong>en</strong>selijk lichaam. Mijn familie vroeg:<br />

‘waarom word je ge<strong>en</strong> arts?’. Maar dan<br />

b<strong>en</strong> je naar mijn idee minder met m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

bezig. In verpleegkunde komt alles mooi<br />

bij elkaar: zorg voor het lichaam, gecombineerd<br />

met de sociale, m<strong>en</strong>selijke kant.<br />

Dat zorgzame zat er altijd al in bij mij. Ik<br />

wilde vroeger be<strong>jaar</strong>d<strong>en</strong>verzorgster<br />

word<strong>en</strong>. Dat was mijn moeder ook.”<br />

“Nieuw dit <strong>jaar</strong> is dat wij als vierde<strong>jaar</strong>s e<strong>en</strong><br />

heel <strong>jaar</strong> stage lop<strong>en</strong>. Ik doe dat bij het<br />

<strong>Buurtzorg</strong>team in Scherp<strong>en</strong>zeel. Dat bevalt<br />

heel goed. Er is in de opleiding verpleegkunde<br />

te weinig aandacht voor thuiszorg.<br />

Het is e<strong>en</strong> ondergeschov<strong>en</strong> kindje. Veel<br />

stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> voor het ziek<strong>en</strong>huis, daar<br />

is meer actie. Maar daar is het ook meer<br />

lop<strong>en</strong>de bandwerk. Je kunt minder goed<br />

e<strong>en</strong> relatie met patiënt<strong>en</strong> opbouw<strong>en</strong>. To<strong>en</strong><br />

mijn medestud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> hoord<strong>en</strong> dat ik<br />

bewust voor thuiszorg koos, zeid<strong>en</strong> ze ‘doe<br />

effe normáál… dan heb je werk<strong>en</strong> in het<br />

ziek<strong>en</strong>huis niet meegemaakt’. Maar ik zei:<br />

‘jullie hebb<strong>en</strong> de thuiszorg niet gezi<strong>en</strong>’.<br />

Inmiddels zi<strong>en</strong> ze hoe <strong>en</strong>thousiast ik b<strong>en</strong><br />

over <strong>Buurtzorg</strong>. Ze begrijp<strong>en</strong> dat ik mijn<br />

plek gevond<strong>en</strong> heb.”

JOSSY! • 70<br />

Dat heb ik van huis uit<br />

meegekreg<strong>en</strong>: als je<br />

iets wilt, moet je er<br />

hard voor werk<strong>en</strong><br />

Susan Haqparast, 28 <strong>jaar</strong>, 3e <strong>jaar</strong>s hboverpleegkunde<br />

in zwolle<br />

“Ik héb iets met ouder<strong>en</strong>. Ze zijn zo<br />

afhankelijk van jouw deskundigheid. Niet<br />

dat ik alles weet hoor, maar je kun sommige<br />

ding<strong>en</strong> wel voor ze oploss<strong>en</strong>. ’t Zijn<br />

kleine ding<strong>en</strong>. Als iemand teg<strong>en</strong> mij zegt<br />

dat het net lijkt of er e<strong>en</strong> <strong>en</strong>gel aan haar<br />

bed staat, dan heb ik zo’n persoon<br />

blijkbaar geraakt. Ze merk<strong>en</strong> dat ik het<br />

echt erg vind als zij pijn hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> lijd<strong>en</strong>.<br />

Ze voel<strong>en</strong> dat ik het méén. Ik vind het fijn<br />

om het lijd<strong>en</strong> te help<strong>en</strong> verzacht<strong>en</strong>. Dan<br />

zie ik hoe ze daar van opknapp<strong>en</strong>.”<br />

“In de Aziatische cultuur hor<strong>en</strong> ouder<strong>en</strong><br />

bij het gezin. Als je opa <strong>en</strong> oma hulpbehoev<strong>en</strong>d<br />

word<strong>en</strong>, b<strong>en</strong> je er voor ze. Ik kan<br />

ouder<strong>en</strong> in Nederland begrijp<strong>en</strong> die hun<br />

kleinkinder<strong>en</strong> bijvoorbeeld miss<strong>en</strong>. Ze<br />

vind<strong>en</strong> het bijzonder om e<strong>en</strong> moderne<br />

jonge meid aan hun bed te krijg<strong>en</strong>, die<br />

zich zo in h<strong>en</strong> verdiept.”<br />

“Ik b<strong>en</strong> wat ouder dan de meeste stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>,<br />

maar zo voel ik het niet. Ik kwam op<br />

mijn 12e van Afghanistan naar Nederland<br />

met mijn ouders. Omdat ik ge<strong>en</strong> woord<br />

Nederlands sprak, voelde ik me lange tijd<br />

erg e<strong>en</strong>zaam. Ik wilde die e<strong>en</strong>zaamheid<br />

verdrijv<strong>en</strong> door iets zinvols te do<strong>en</strong>. Ik<br />

had e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme wil om goed Nederlands<br />

te ler<strong>en</strong>. Lag ’s nachts in bed met e<strong>en</strong><br />

zaklamp woordjes te ler<strong>en</strong>… Dat heb ik<br />

van huis uit meegekreg<strong>en</strong>: als je iets wilt,<br />

moet je er hard voor werk<strong>en</strong>. Ik heb stage<br />

gelop<strong>en</strong> bij <strong>Buurtzorg</strong> Hard<strong>en</strong>berg. Dat is<br />

prima bevall<strong>en</strong>. Ik b<strong>en</strong> nu naast mijn<br />

studie doktersassist<strong>en</strong>te bij e<strong>en</strong> huisarts<strong>en</strong>post<br />

in Emm<strong>en</strong>.”

Ik weet niet of ik in<br />

de thuiszorg blijf<br />

werk<strong>en</strong>, maar dan wel<br />

liever bij <strong>Buurtzorg</strong><br />

Cilina Botswain, 21 <strong>jaar</strong>, 3e <strong>jaar</strong>s hboverpleegkunde<br />

in Rotterdam<br />

“Eig<strong>en</strong>lijk wilde ik kinderarts word<strong>en</strong>.<br />

Vanaf de mavo in Aruba is dat e<strong>en</strong> lange<br />

weg. Ik vind het leuk om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te<br />

help<strong>en</strong> <strong>en</strong> echt e<strong>en</strong> relatie met ze op te<br />

bouw<strong>en</strong>. Oude m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kun je goed met<br />

kinder<strong>en</strong> vergelijk<strong>en</strong>. Voor e<strong>en</strong> klein kind<br />

doe je ook alles: et<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>, wass<strong>en</strong>, tot<br />

aan tand<strong>en</strong> poets<strong>en</strong> toe. Dat doe je in de<br />

thuiszorg ook, met ouder<strong>en</strong> of ziek<strong>en</strong> die<br />

dat niet zelf meer kunn<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong> je nodig. Het is fijn als je dan veel<br />

voor ze kan do<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> cliënt is altijd meer<br />

dan alle<strong>en</strong> z’n ziekte. Ik probeer op e<strong>en</strong><br />

holistische manier naar m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te kijk<strong>en</strong>.<br />

Dat leer ik op school. En de thuiszorg is<br />

natuurlijk ook méér dan alle<strong>en</strong> maar<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> help<strong>en</strong> bij de dagelijkse ding<strong>en</strong>.<br />

We zijn ook verpleegkundig<strong>en</strong> <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />

dus verpleegkundige handeling<strong>en</strong><br />

verricht<strong>en</strong>. We zorg<strong>en</strong> ervoor dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

kunn<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong>.”<br />

“Ik werk hard. Twee dag<strong>en</strong> naar school <strong>en</strong><br />

drie dag<strong>en</strong> stage bij het <strong>Buurtzorg</strong>team<br />

Rotterdam charlois. Daar is het leuk. In<br />

het week<strong>en</strong>d werk ik als verzorg<strong>en</strong>de in<br />

verpleeghuiz<strong>en</strong>, om zoveel mogelijk<br />

ervaring op te do<strong>en</strong>. In 2013 b<strong>en</strong> ik klaar<br />

met mijn opleiding. Ik weet niet of ik nog<br />

kinderarts ga word<strong>en</strong>. Ik weet ook niet of<br />

ik in de thuiszorg blijf, maar dan wel liever<br />

bij <strong>Buurtzorg</strong>. Ik blijf hoe dan ook in de<br />

zorg werk<strong>en</strong>. Dat wilde ik als klein kind al,<br />

to<strong>en</strong> ik op tv verpleegkundig<strong>en</strong> zag. Dat<br />

wilde ik óók.”<br />

JOSSY! • 71

Vijf <strong>jaar</strong> <strong>Buurtzorg</strong><br />

Jarig<br />

Tekst fons Burger<br />

Fotografie R<strong>en</strong>é Bosch <strong>en</strong><br />

het archief van <strong>Buurtzorg</strong>

HET BEGON AAN DE<br />

KEUKENTAfEL <strong>en</strong> groeide<br />

door hard werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> veel<br />

plezier uit tot e<strong>en</strong> successtory<br />

DE pASSIE vAN JOS EN<br />

GONNIE LOOpT DAAR ALS EEN<br />

RODE DRAAD DOORHEEN.

Informatiebije<strong>en</strong>komst Gouda 2007<br />

Almelo de hele 5 <strong>jaar</strong><br />

Op<strong>en</strong>ing hoofdkantoor 2007<br />

Bornsestraat 2008<br />

Kerstmis 2007<br />

Nootdorp 2008<br />

JOSSY! • 74<br />

Het principe is eig<strong>en</strong>lijk heel simpel.<br />

Iemand is ziek, oud of hulpbehoev<strong>en</strong>d. Hij<br />

wil het liefst thuis blijv<strong>en</strong> won<strong>en</strong> maar kan<br />

dat niet meer alle<strong>en</strong>. Er is hulp nodig.<br />

Vroeger had je daar e<strong>en</strong> wijkverpleegkundige<br />

voor. Die zorgde er ook nog e<strong>en</strong>s voor<br />

dat andere ding<strong>en</strong> geregeld werd<strong>en</strong> door<br />

familie of bur<strong>en</strong>.<br />

In de loop der jar<strong>en</strong> is echter e<strong>en</strong> hele<br />

industrie ontstaan rond de wijkverpleging.<br />

Steeds meer organisaties fuseerd<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

werd<strong>en</strong> groter <strong>en</strong> groter. Ze kreg<strong>en</strong> uitgebreide<br />

rad<strong>en</strong> van bestuur, talloze directeur<strong>en</strong>,<br />

regiomanagers, teamleiders die alles<br />

organiseerd<strong>en</strong>, coördineerd<strong>en</strong> <strong>en</strong> zich veel<br />

bezig hield<strong>en</strong> met vergader<strong>en</strong>.<br />

Erg<strong>en</strong>s onderaan heb je dan de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die<br />

het eig<strong>en</strong>lijke werk do<strong>en</strong>. Die op hun fietsje<br />

door de reg<strong>en</strong> naar hun cliënt gaan om<br />

medicijn<strong>en</strong> te gev<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> terminale cliënt te<br />

wass<strong>en</strong> of soms alle<strong>en</strong> maar voor e<strong>en</strong> praatje<br />

of om te kijk<strong>en</strong> of alles goed gaat.<br />

Ze zijn bijna onbetaalbaar geword<strong>en</strong> door al<br />

die overhead. Moet<strong>en</strong> luister<strong>en</strong> naar hun<br />

leidinggev<strong>en</strong>de <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> nauwelijks tijd<br />

voor wat aandacht of e<strong>en</strong> praatje.<br />

Spirit<br />

<strong>Jos</strong> de Blok <strong>en</strong> Gonnie Kron<strong>en</strong>berg zijn<br />

e<strong>en</strong> paar apart. E<strong>en</strong> <strong>jaar</strong> of zes geled<strong>en</strong> was<br />

hun ong<strong>en</strong>oeg<strong>en</strong> over de situatie in<br />

thuiszorgland zo groot geword<strong>en</strong> dat ze<br />

ontslag nam<strong>en</strong>. Ze beslot<strong>en</strong> e<strong>en</strong> nieuwe<br />

organisatie op te richt<strong>en</strong>. In e<strong>en</strong> kantoortje<br />

aan huis. Met e<strong>en</strong> beetje geld van de bank,<br />

ge<strong>en</strong> personeel maar e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme spirit om<br />

iets te gaan verander<strong>en</strong>.<br />

<strong>Buurtzorg</strong> is nu e<strong>en</strong> van de grootste organisaties<br />

van Nederland als het gaat om<br />

wijkverpleging.<br />

E<strong>en</strong> van <strong>Jos</strong>’ eerste vakantiebaantjes was<br />

e<strong>en</strong> job in e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis. Na de middelbare<br />

school deed hij HEAO, e<strong>en</strong> opleiding<br />

tot manager. Hij wist al snel dat hij daar<br />

niet gelukkig van zou word<strong>en</strong>. Hij wilde de<br />

verpleging in. “Je kan heel snel iets voor<br />

iemand betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Iedere patiënt heeft<br />

zijn eig<strong>en</strong> verhaal, die diversiteit sprak me<br />

<strong>en</strong>orm aan. Na mijn opleiding b<strong>en</strong> ik na<br />

e<strong>en</strong> aantal jar<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis de thuiszorg

ingegaan. De wijk in. Dat vond ik<br />

helemaal het paradijs. Je was vrij, kon je<br />

eig<strong>en</strong> tempo bepal<strong>en</strong> <strong>en</strong> was overal<br />

welkom. Wel was het zo dat mijn ideeën<br />

over economie me part<strong>en</strong> blev<strong>en</strong> spel<strong>en</strong>.<br />

Hoe kun je ding<strong>en</strong> efficiënter do<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

goedkoper? Hoewel in die tijd de verspilling<br />

nog reuze meeviel.”<br />

Gonnie kwam uit e<strong>en</strong> hele andere hoek.<br />

Ze had niets te mak<strong>en</strong> met verpleging. Ze<br />

deed na haar ath<strong>en</strong>eum e<strong>en</strong> secretaresseopleiding<br />

<strong>en</strong> kwam in Groning<strong>en</strong> terecht<br />

bij het ministerie van Onderwijs. Pas to<strong>en</strong><br />

ze in 1988 bij e<strong>en</strong> kruisver<strong>en</strong>iging ging<br />

werk<strong>en</strong> kwam ze met de zorg in aanraking.<br />

En met de eerste golv<strong>en</strong> van fusies. Ze<br />

verhuisde van de <strong>en</strong>e functie naar de<br />

andere, van de <strong>en</strong>e directeur naar de<br />

volg<strong>en</strong>de. “Ik kreeg daar in 2000 g<strong>en</strong>oeg<br />

van <strong>en</strong> besloot om te solliciter<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong><br />

andere functie, die van opleidingscoördinator.<br />

Maar dat paste k<strong>en</strong>nelijk om e<strong>en</strong> of<br />

andere red<strong>en</strong> niet in hun plaatje <strong>en</strong> ik<br />

werd niet aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Ik was daar zo<br />

teleurgesteld over dat ze e<strong>en</strong> andere<br />

functie voor me bedacht<strong>en</strong>. Ik mocht voor<br />

de directeur innovaties gaan werk<strong>en</strong>. Ik<br />

heb to<strong>en</strong> bedong<strong>en</strong> dat ik na drie maand<strong>en</strong><br />

mocht besliss<strong>en</strong> of ik dat echt wel<br />

wilde. Maar e<strong>en</strong> gesprek daarover heb ik<br />

nooit meer aangevraagd want die directeur,<br />

dat was <strong>Jos</strong>.”<br />

Managem<strong>en</strong>tlag<strong>en</strong><br />

De organisatie waar <strong>Jos</strong> <strong>en</strong> Gonnie voor<br />

werkt<strong>en</strong> had <strong>vijf</strong>duiz<strong>en</strong>d m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in di<strong>en</strong>st,<br />

e<strong>en</strong> raad van bestuur van drie man,<br />

derti<strong>en</strong> directeur<strong>en</strong> <strong>en</strong> twee managem<strong>en</strong>tlag<strong>en</strong><br />

met e<strong>en</strong> veelvoud aan kantoorpersoneel.<br />

<strong>Jos</strong>: “Als directeur innovatie heb ik<br />

voorgesteld om de boel te reorganiser<strong>en</strong>.<br />

Ik zei dat het met drie directeur<strong>en</strong> veel<br />

beter zou gaan <strong>en</strong> dat de teams meer<br />

zelfstandigheid zoud<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>.<br />

Maar ze wild<strong>en</strong> er niet aan. Gonnie <strong>en</strong> ik<br />

hadd<strong>en</strong> het heel gezellig met elkaar <strong>en</strong> zijn<br />

uiteindelijk, ja, ja, heel stereotiep, ook e<strong>en</strong><br />

stel geword<strong>en</strong>. In januari 2006 hebb<strong>en</strong> we<br />

zelf maar het goede voorbeeld gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

zijn we opgestapt.”<br />

GONNIE:“MAAR EEN<br />

GESpREK DAAROvER HEB IK<br />

NOOIT MEER<br />

AANGEvRAAGD WANT DIE<br />

DIRECTEUR, DAT WAS JOS.”<br />

Gonnie: “We begonn<strong>en</strong> met niets. Onze omzet was het eerste <strong>jaar</strong><br />

maar e<strong>en</strong> paar honderd euro. In het begin deed ik alle administratie<br />

handmatig. Aanvankelijk war<strong>en</strong> we met vier m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> maar we zijn<br />

uiteindelijk met z’n tweeën overgeblev<strong>en</strong>. We hadd<strong>en</strong> één laptop.”<br />

<strong>Jos</strong>: ”Ja, Gonnie was erg zuinig. Er kon ge<strong>en</strong> tweede computer van<br />

af. We hadd<strong>en</strong> er toch al één? We woond<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> ruim huis, e<strong>en</strong><br />

oude tandartspraktijk, daar hebb<strong>en</strong> we ons kantoor ingericht. We<br />

hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>vijf</strong>jar<strong>en</strong>plan gemaakt want we wist<strong>en</strong> zeker dat onze<br />

formule aan zou slaan. De wijkverpleegkundig<strong>en</strong> <strong>en</strong> wijkziek<strong>en</strong>verzorg<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />

c<strong>en</strong>traal. Ze zo zelfstandig mogelijk lat<strong>en</strong> werk<strong>en</strong>,<br />

zonder baz<strong>en</strong> of managers die zich met hun werk bemoeid<strong>en</strong>, dat<br />

was ons motto. En dat sprak <strong>en</strong>orm aan. Want er was e<strong>en</strong> grote<br />

onvrede in de thuiszorg. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die heel verdrietig war<strong>en</strong> dat ze<br />

hun beroep niet meer behoorlijk kond<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>.”<br />

Groei<strong>en</strong>de omzet<br />

Het ging allemaal vanzelf. Door de publiciteit die <strong>Jos</strong> <strong>en</strong> Gonnie<br />

kreg<strong>en</strong>, kwam<strong>en</strong> er steeds meer werkers in de thuiszorg die zich bij<br />

<strong>Buurtzorg</strong> wild<strong>en</strong> aansluit<strong>en</strong>. <strong>Jos</strong> ging er dan op af. Met de auto<br />

naar Limburg of Groning<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan ’s avonds bij iemand thuis het<br />

hele verhaal do<strong>en</strong>. Als er dan e<strong>en</strong> groepje m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> was dat besloot<br />

mee te do<strong>en</strong>, regeld<strong>en</strong> ze vanuit ‘hoofdkantoor keuk<strong>en</strong>tafel’ geld<br />

om e<strong>en</strong> ruimte te hur<strong>en</strong> <strong>en</strong> de salariss<strong>en</strong> te betal<strong>en</strong>. Meer was<br />

eig<strong>en</strong>lijk niet nodig. Ja, cliënt<strong>en</strong> natuurlijk. Maar ook daar leek<br />

ge<strong>en</strong> gebrek aan omdat steeds meer huisarts<strong>en</strong> op de hoogte<br />

raakt<strong>en</strong> van de directe <strong>en</strong> professionele b<strong>en</strong>adering van <strong>Buurtzorg</strong><br />

Nederland.<br />

Gonnie: “De omzet groeide. In 2006 nog 549 euro, in 2007 was<br />

dat al e<strong>en</strong> miljo<strong>en</strong>, in 2008 11 miljo<strong>en</strong>, <strong>en</strong> nu in 2011 gaan we de<br />

125 miljo<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>. We zijn met 4200 medewerkers <strong>en</strong> elke maand<br />

kom<strong>en</strong> er ti<strong>en</strong> tot <strong>vijf</strong>ti<strong>en</strong> teams bij.”<br />

Op het hoofdkantoor in Almelo zitt<strong>en</strong> niet meer dan 25 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />

Die do<strong>en</strong> daar alle noodzakelijke administratie. De reguliere<br />

organisaties hebb<strong>en</strong> voor dezelfde job zeker ti<strong>en</strong> keer zoveel<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> nodig.<br />

JOSSY! • 75

Sinterklaas 2010<br />

<strong>Jos</strong> wordt 50 (nooit)<br />

Kerst 2008<br />

Woodstockfeest 2009<br />

JOSSY! • 76<br />

Personeelsfeest 2010<br />

Verhuizing 2011<br />

Kerst 2008

De directie bestaat uit drie m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Naast <strong>Jos</strong><br />

<strong>en</strong> Gonnie is dat Kety de Kwaast<strong>en</strong>iet volg<strong>en</strong>s<br />

<strong>Jos</strong>: “Iemand die 100% voor de inhoud gaat<br />

<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> wat mogelijk is, met liefde haar<br />

doel bereikt.” De teams in het land (dat zijn<br />

er inmiddels bijna vierhonderd) werk<strong>en</strong><br />

geheel zelfstandig. Ge<strong>en</strong> teamleider of<br />

administratieve medewerkers. Iedere<strong>en</strong> doet<br />

alles <strong>en</strong> niemand is de baas. Ook het hoofdkantoor<br />

legt zo weinig mogelijk regels op <strong>en</strong><br />

gaat er vanuit dat de medewerkers vrouws <strong>en</strong><br />

mans g<strong>en</strong>oeg zijn om zelf te verzinn<strong>en</strong> hoe ze<br />

het werk moet<strong>en</strong> organiser<strong>en</strong>.<br />

De verpleegkundig<strong>en</strong> do<strong>en</strong> alles bij de<br />

cliënt. De intake, persoonlijke verzorging,<br />

wondverzorging <strong>en</strong> medisch-technische<br />

handeling<strong>en</strong>. Vroeger kwam<strong>en</strong> daar<br />

verscheid<strong>en</strong>e person<strong>en</strong> voor <strong>en</strong> die moest<strong>en</strong><br />

dan ook veel tijd bested<strong>en</strong> aan het coördiner<strong>en</strong><br />

van hun onderlinge tak<strong>en</strong>.<br />

Gaat er iets mis, dan is er per provincie e<strong>en</strong><br />

coach die bij e<strong>en</strong> probleem om raad wordt<br />

gevraagd of bij e<strong>en</strong> conflict kan bemiddel<strong>en</strong>.<br />

Het zijn ge<strong>en</strong> chefs of kleine baasjes. De<br />

teams moet<strong>en</strong> in principe hun problem<strong>en</strong><br />

zelf oploss<strong>en</strong> <strong>en</strong> do<strong>en</strong> dat ook.<br />

Besparing op thuiszorg<br />

<strong>Jos</strong>: “Wij hebb<strong>en</strong> zonder moeite aangetoond<br />

dat het voor minder geld kan. Dat de thuiszorg<br />

30% goedkoper kan. Los van de overhead<br />

die e<strong>en</strong> stuk naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> ging, is ook<br />

het werk op de vloer beter georganiseerd. E<strong>en</strong><br />

gemiddelde cliënt krijgt niet per dag drie<br />

verschill<strong>en</strong>de gezicht<strong>en</strong> te zi<strong>en</strong> die om de<br />

beurt iets kom<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat de volg<strong>en</strong>de<br />

dag mogelijk weer drie andere gezicht<strong>en</strong> zijn.<br />

Bij ons is er e<strong>en</strong> verpleegkundige of ziek<strong>en</strong>verzorg<strong>en</strong>de<br />

<strong>en</strong> die regelt sam<strong>en</strong> met de familie,<br />

de mantelzorgers <strong>en</strong> de hulp in de huishouding<br />

dat de cliënt de optimale hulp krijgt.”<br />

Gonnie: “Het was voor sommige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

best e<strong>en</strong> stap. Om na 25 <strong>jaar</strong> bij dezelfde<br />

organisatie te hebb<strong>en</strong> gewerkt ine<strong>en</strong>s over te<br />

stapp<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> bedrijf dat nog maar net<br />

bestond. Maar uiteindelijk heeft niemand<br />

er spijt van gekreg<strong>en</strong>. Er is e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm goede<br />

sfeer <strong>en</strong> dynamiek. Ieder start<strong>en</strong>d team<br />

komt e<strong>en</strong> kijkje nem<strong>en</strong> in Almelo. We<br />

organiser<strong>en</strong> regelmatig feest<strong>en</strong> of e<strong>en</strong><br />

symposium. Het is altijd heel erg gezellig.”<br />

JOS: “HUISARTSEN IN<br />

SOMMIGE pLAATSEN<br />

WAAR WE NOG NIET zIJN<br />

vERTEGENWOORDIGD<br />

ROEpEN OM BUURTzORG.”<br />

Reacties<br />

De buit<strong>en</strong>wereld reageerde verschill<strong>en</strong>d. Sommige ‘concurrer<strong>en</strong>de’<br />

organisaties werd<strong>en</strong> boos. <strong>Jos</strong>: “Ze begonn<strong>en</strong> de overstappers<br />

te dreig<strong>en</strong> met boetes <strong>en</strong> juridische briev<strong>en</strong> van <strong>vijf</strong> kantjes.<br />

Maar eig<strong>en</strong>lijk war<strong>en</strong> dat er niet zoveel. Er kwam<strong>en</strong> ook heel<br />

<strong>en</strong>thousiaste reacties van bijvoorbeeld de politiek. Balk<strong>en</strong><strong>en</strong>de<br />

kwam langs <strong>en</strong> ging met de fiets de wijk in. Staatssecretaris <strong>Jet</strong><br />

Bussemaker prees ons. In interviews begonn<strong>en</strong> steeds meer<br />

politici ons als voorbeeld te noem<strong>en</strong>. Tje<strong>en</strong>k Willink heeft ons<br />

regelmatig in zijn speeches g<strong>en</strong>oemd.”<br />

Iedere<strong>en</strong> was vooral verbaasd over de op<strong>en</strong>heid van <strong>Buurtzorg</strong>.<br />

Of het nu ging om het salaris van de directie (dat nog niet<br />

e<strong>en</strong>derde is van vergelijkbare directies) of hoe de beslissing<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. <strong>Jos</strong> <strong>en</strong> Gonnie vind<strong>en</strong> dat ze g<strong>en</strong>oeg verdi<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

<strong>Jos</strong>: “Het vraagt om e<strong>en</strong> andere manier van kijk<strong>en</strong>. Wij<br />

vind<strong>en</strong> onze voorbeeldfunctie belangrijker dan winst mak<strong>en</strong>.<br />

Ja, noem het maar e<strong>en</strong> missionaristaak (lacht). We word<strong>en</strong> nu<br />

als voorbeeld g<strong>en</strong>oemd in het buit<strong>en</strong>land. Ik geef adviez<strong>en</strong> van<br />

Zwed<strong>en</strong> tot Moldavië maar ook in de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong>. In ons<br />

eig<strong>en</strong> land zie je interesse bij organisaties als de politie. Hoe<br />

kunn<strong>en</strong> we het werk van de wijkag<strong>en</strong>t beter organiser<strong>en</strong>? Of in<br />

de jeugdzorg, ook daar word<strong>en</strong> we uitg<strong>en</strong>odigd om mee te<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over andere oplossing<strong>en</strong>.”<br />

<strong>Buurtzorg</strong> is nog niet klaar met groei<strong>en</strong>. Hoewel bijna <strong>vijf</strong>tig<br />

proc<strong>en</strong>t van de wijkverpleegkundig<strong>en</strong> in Nederland bij deze organisatie<br />

werkt, is er nog ruimte voor groei. Gonnie: “Huisarts<strong>en</strong>,<br />

in sommige plaats<strong>en</strong> waar wij nog niet zijn verteg<strong>en</strong>woordigd,<br />

roep<strong>en</strong> om <strong>Buurtzorg</strong>.” <strong>Jos</strong>: “We zoud<strong>en</strong> best wel will<strong>en</strong> dat er bij<br />

andere zorgorganisaties ook verandering<strong>en</strong> ontstaan maar<br />

vooralsnog gebeurt dat niet. Daarom zal <strong>Buurtzorg</strong> Nederland de<br />

kom<strong>en</strong>de jar<strong>en</strong> nog flink kunn<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>.”<br />

JOSSY! • 77

Buzz<br />

Keurig<br />

met kurk<br />

Lev<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> beperking<br />

gaat vaak gepaard<br />

met grote berg<strong>en</strong> was.<br />

Uw hand<strong>en</strong> trill<strong>en</strong> te veel<br />

om het kopje koffie<br />

goed vast te houd<strong>en</strong> of<br />

et<strong>en</strong> met reumahand<strong>en</strong><br />

leidt steevast tot e<strong>en</strong><br />

kliederboel. E<strong>en</strong> slab<br />

voordo<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> oplossing,<br />

maar niet erg chic.<br />

Dat is anders met de<br />

product<strong>en</strong> die Fairtrade<br />

importeert uit China.<br />

Ooit e<strong>en</strong> knoeidoek<br />

gezi<strong>en</strong> die is gemaakt<br />

van kurk? Bijzonder<br />

design <strong>en</strong> nog goed<br />

voor de wereld ook. Dan<br />

mag e<strong>en</strong> slab bijna ge<strong>en</strong><br />

slab meer het<strong>en</strong>.<br />

Lezersaanbieding<strong>en</strong><br />

Verfrissing<br />

Van langdurig staan krijg<br />

je vermoeide b<strong>en</strong><strong>en</strong>.<br />

Maar van langdurig<br />

zitt<strong>en</strong> ook. Dat komt<br />

doordat het bloed in de<br />

b<strong>en</strong><strong>en</strong> zakt. Weleda<br />

heeft e<strong>en</strong> verfriss<strong>en</strong>de<br />

gel, waardoor u weer<br />

ur<strong>en</strong> vooruit kunt:<br />

V<strong>en</strong>adoron. ‘s Ocht<strong>en</strong>ds<br />

<strong>en</strong> ‘s avonds inwrijv<strong>en</strong>.<br />

De gel ruikt lekker, werkt<br />

verkoel<strong>en</strong>d <strong>en</strong> is honderd<br />

proc<strong>en</strong>t natuurlijk.<br />

V<strong>en</strong>adoron bevat onder<br />

andere Arnica, sleedoorn<br />

<strong>en</strong> koper, die de<br />

doorbloeding in de<br />

b<strong>en</strong><strong>en</strong> bevorder<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

bloedvat<strong>en</strong> stevig <strong>en</strong><br />

elastisch houd<strong>en</strong>.<br />

Weleda geeft 25 flesjes<br />

weg. Stuur uw adresgegev<strong>en</strong>s<br />

naar info@weleda.nl.<br />

De eerste 25 inz<strong>en</strong>ders<br />

krijg<strong>en</strong> V<strong>en</strong>adoron ter<br />

waarde van €11,50<br />

gratis thuisgestuurd.<br />

JOSSY! • 78<br />

3xgeluk<br />

Scherv<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> geluk,<br />

<strong>en</strong> dat geldt zeker voor<br />

deze hangertjes van A<br />

Beautiful Story. Het geluk<br />

gaat niet alle<strong>en</strong> naar de<br />

lezers die de hanger met<br />

dertig proc<strong>en</strong>t korting<br />

kunn<strong>en</strong> bestell<strong>en</strong>, maar<br />

ook naar de maker van<br />

de hangers in Nepal. En<br />

het derde gelukje: e<strong>en</strong><br />

deel van de winst gaat<br />

naar de stichting Stop<br />

Kindermisbruik. De<br />

sterling zilver<strong>en</strong> hanger<br />

met porselein<strong>en</strong> scherf is<br />

te krijg<strong>en</strong> in roze <strong>en</strong> in wit<br />

(exclusief ketting).<br />

De hanger ter waarde<br />

van €79,95 is te bestell<strong>en</strong><br />

via www.abeautifulstory.<br />

nl <strong>en</strong> onder vermelding<br />

van ‘<strong>Buurtzorg</strong>’ krijgt u<br />

het sieraad dertig proc<strong>en</strong>t<br />

goedkoper.<br />

Hoooked<br />

Grote stek<strong>en</strong> snel klaar<br />

Hoooked. De naam zegt<br />

het al: als je e<strong>en</strong>maal<br />

gaat hak<strong>en</strong> <strong>en</strong> brei<strong>en</strong>,<br />

dan wil je niet meer<br />

stopp<strong>en</strong>. Het duurzame<br />

war<strong>en</strong>huis Izmooizo in<br />

Rotterdam doet de<br />

lezers dan ook e<strong>en</strong><br />

aanbod: <strong>vijf</strong> euro korting<br />

op e<strong>en</strong> giftset van<br />

Hoooked RibbonXL.<br />

RibbonXL is e<strong>en</strong> dikke,<br />

lichtgewicht draadstof,<br />

gemaakt van recyclevezels<br />

(80% kato<strong>en</strong>). Elke<br />

rol weegt e<strong>en</strong> kwart kilo<br />

<strong>en</strong> met naald<strong>en</strong> van 8 tot<br />

10 mm heeft u zó e<strong>en</strong><br />

poef gebreid. Of e<strong>en</strong> tas.<br />

Of e<strong>en</strong> jas. Ge<strong>en</strong> houd<strong>en</strong><br />

meer aan!<br />

Wie de giftset bestelt,<br />

ontvangt twee boll<strong>en</strong><br />

RibbonXL, e<strong>en</strong> bamboe<br />

haaknaald <strong>en</strong> e<strong>en</strong> boekje<br />

met leuke patron<strong>en</strong>. Ga<br />

naar info@izmooizo.nl <strong>en</strong><br />

vermeld de kortingscode<br />

‘<strong>Buurtzorg</strong>’:<br />

u betaalt dan ge<strong>en</strong><br />

€ 19,95, maar €14,95.

Win e<strong>en</strong><br />

Roetz-bike<br />

E<strong>en</strong> jong, Nederlands<br />

fiets<strong>en</strong>merk met e<strong>en</strong> missie.<br />

De tr<strong>en</strong>dy, robuuste stadsfiets<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> gemaakt van<br />

frames van oude fiets<strong>en</strong>.<br />

Verder is veel gebruik<br />

gemaakt van natuurlijke<br />

material<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat is onder<br />

meer terug te zi<strong>en</strong> in de<br />

hout<strong>en</strong> spatbord<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

kurk<strong>en</strong> handvatt<strong>en</strong> (FSC).<br />

De productie vindt plaats bij<br />

sociale werkplaats<strong>en</strong> de<br />

fiets<strong>en</strong> zijn te koop op<br />

twintig plekk<strong>en</strong> in Nederland<br />

(www.roetz-bikes.nl).<br />

Horizontaal<br />

Horizontaal<br />

1.dief; 4.veiligheid, vastheid,<br />

beslistheid; 11.publieke omroep;<br />

13.randje; 14.verpleegd, netjes;<br />

15.kalmte, berusting; 17.moeder;<br />

19.mijns inzi<strong>en</strong>s (afk.); 22.<br />

paramedicus voor het bewegingsapparaat;<br />

24.wie alles over e<strong>en</strong><br />

bepaald onderwerp weet; 25.<br />

verharde huid; 29.getal 3,14; 31.<br />

niet meer ziek; 32.het oef<strong>en</strong><strong>en</strong> om<br />

beter te word<strong>en</strong>; 35.oost (Frans);<br />

36.reststof van verbranding; 37.<br />

auw!; 38.vreemd; 42.kookgerei;<br />

44.medische instelling; 48.dat wat<br />

aangebod<strong>en</strong> wordt; 49.vervanging<br />

voor de toilet; 53.ontk<strong>en</strong>ning;<br />

54.vader; 55.in herinnering<br />

(Latijnse afk.); 56.vod; 57.<br />

voegwoord; 58.vervall<strong>en</strong> huisje;<br />

59.uiting van blijdschap; 61.<br />

populaire groet; 62.droog;<br />

64.trommels; 65.persoonlijk voornaamwoord;<br />

67.niet lang; 68.<br />

muzieknoot; 69.sterk groei<strong>en</strong>de<br />

thuiszorgorganisatie; 72.spetter;<br />

73.sanitair meubel; 74.omzetbelasting<br />

(afk.); 75.Europese Unie<br />

(afk.); 76.ultieme staat van rust;<br />

78.beweg<strong>en</strong>de beeld<strong>en</strong> vastlegg<strong>en</strong>;<br />

81.dun; 83.religieuze stroming<br />

(afk.); 86.(hout<strong>en</strong>) gebouwtje;<br />

88.verstevigde be<strong>en</strong>bekleding;<br />

93.nauw, griezelig; 94.overdrev<strong>en</strong><br />

zedig; 95. sterr<strong>en</strong>beeld (Latijn);<br />

96.voorzetsel; 98.voorzetsel;<br />

99.ontvangers/z<strong>en</strong>ders van<br />

elektrische golv<strong>en</strong><br />

Verticaal<br />

1. zuivelproduct; 2.vrucht; 3.<br />

beweeggrond, argum<strong>en</strong>t; 4.voor<br />

jezelf kunn<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong>; 5.laag water;<br />

6.heel erg warm; 7.boomsoort; 8.<br />

gediplomeerde beroepskracht in<br />

JOSSY! • 79<br />

Buzz<br />

De Buzzel<br />

verpleging; 9.arts; 11.soort ploeg;<br />

12.lofzang; 16.deel van het be<strong>en</strong>;<br />

17.pill<strong>en</strong>; 18.slee; 21.ego; 23.<br />

vlek; 26.educatie; 27.voertuig;<br />

28.meubelstuk in de slaapkamer;<br />

33.belangstelling; 34.groet aan de<br />

lezer (Latijnse afk.); 39.l<strong>en</strong>gtemaat;<br />

41.deel van het gezicht;<br />

43.rond; 45.ontspanningstherapie<br />

voor de nek; 46.nationaliteit in<br />

Noord-Europa; 47.medisch<br />

hulpmiddel; 48.veranda’s; 51.<br />

noodoproep (afk.); 52.(ik) heb<br />

verdriet; 63.hond<strong>en</strong>liefhebb<strong>en</strong>d<br />

insect; 65.persoonlijk voornaamwoord;<br />

66.feestelijke mijlpaal;<br />

68.alternatieve lichaamsreiniging<br />

met fruit; 69.kinderziekte; 71.<br />

vorm van boeddhisme met<br />

meditatie; 73.café; 77.hulpmiddel<br />

om beter te zi<strong>en</strong>; 79.persoon;<br />

82.nauwe doorgang; 84.plaats in<br />

Noord-Brabant; 85.niet; 86.<br />

ste<strong>en</strong>; 87.op<strong>en</strong> plek in het bos;<br />

89.gehoororgaan; 91.gro<strong>en</strong>te; 92.<br />

niet (Engels); 97.boomsoort<br />

Stuur de oplossing naar<br />

Brighter World<br />

Heemraadssingel 221<br />

3023CD Rotterdam

Buzz<br />

Patiënt<strong>en</strong> op canvas<br />

R<strong>en</strong>s Tol (43) zit voor zijn raam met uitzicht op de rondfladder<strong>en</strong>de<br />

meeuw<strong>en</strong> voor het Amsterdamse Waterlooplein. R<strong>en</strong>s’ huis is vol van<br />

activiteit. E<strong>en</strong> grote ronde tafel <strong>en</strong> stoel<strong>en</strong> op wieltjes, e<strong>en</strong> bureau dat zich<br />

uitspreidt over de hele breedte van de kamer <strong>en</strong> zelfgemaakte kunstwerk<strong>en</strong><br />

waar je maar kijk<strong>en</strong> kunt.<br />

Marieke Zwart, twee <strong>jaar</strong> geled<strong>en</strong> afgestudeerd aan de Rietveld Academie,<br />

portretteert in opdracht van <strong>Buurtzorg</strong> <strong>vijf</strong> cliënt<strong>en</strong>. Hun leefwereld is niet<br />

veel groter dan hun huis, dus noemt Marieke haar werk<strong>en</strong> ‘Thuiswereld<strong>en</strong>’.<br />

“Hun huis is hun jas”, vindt Marieke, daarom legt ze de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vast tuss<strong>en</strong><br />

hun spull<strong>en</strong>. Alle cliënt<strong>en</strong> die zijn geportretteerd krijg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> werk voor<br />

thuis. Dat is e<strong>en</strong> belangrijk onderdeel van het project. “Hun thuiswereld is<br />

dan verrijkt met e<strong>en</strong> v<strong>en</strong>ster naar buit<strong>en</strong> <strong>en</strong> omgekeerd met e<strong>en</strong> v<strong>en</strong>ster van<br />

buit<strong>en</strong> naar binn<strong>en</strong>.”<br />

R<strong>en</strong>s is e<strong>en</strong> van de geportretteerd<strong>en</strong>. Hij maakt zelf ook kunst <strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong><br />

indrukwekk<strong>en</strong>d oeuvre opgebouwd dat zich niet laat vang<strong>en</strong> in één bepaalde<br />

stijl. Pure graffiti-werk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> afgewisseld met stillev<strong>en</strong>s <strong>en</strong> secure<br />

tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> met Aziatische invloed<strong>en</strong>. Altijd heeft hij met veel plezier hard<br />

gewerkt. De garage in het ouderlijk huis werd al als werkruimte gebruikt <strong>en</strong><br />

op jonge leeftijd ging R<strong>en</strong>s aan de slag als decorbouwer. Dat kan hij nu niet<br />

meer, want hij heeft MS. Maar film werkt ook nu nog als e<strong>en</strong> grote inspiratiebron<br />

voor zijn werk. Plann<strong>en</strong> <strong>en</strong> ideeën zijn er nog g<strong>en</strong>oeg: over animatie<br />

<strong>en</strong> het ontwerp<strong>en</strong> van ‘special effects’ bijvoorbeeld. Voor nu is er eerst e<strong>en</strong><br />

eig<strong>en</strong> expositie, start<strong>en</strong>d op 1 december aan de Her<strong>en</strong>gracht te Amsterdam.<br />

Als alle werk<strong>en</strong> van Marieke af zijn, volgt er e<strong>en</strong> expositie.<br />

Zie ook www.mariekezwart.nl<br />

JOSSY! • 80<br />

Naar verwachting is in<br />

2030 één op de drie<br />

Nederlanders 60-plusser.<br />

Ze hebb<strong>en</strong> tijd <strong>en</strong><br />

geld. Zijn vitaal <strong>en</strong><br />

<strong>en</strong>ergiek. Hoezo oud?<br />

Dat gegev<strong>en</strong> inspireerd<strong>en</strong><br />

de schrijvers van Het<br />

Nieuwe Oud, e<strong>en</strong> boek<br />

vol bruis<strong>en</strong>de verhal<strong>en</strong><br />

van bek<strong>en</strong>de <strong>en</strong> minder<br />

bek<strong>en</strong>de 60-plussers die<br />

nog lang niet klaar zijn<br />

met lev<strong>en</strong>. Zo vertelt<br />

Wieteke van Dort<br />

(schrijfster <strong>en</strong> actrice) dat<br />

ze e<strong>en</strong> digitaal hangmaparchief<br />

heeft aangelegd<br />

voor alles wat ze nog wil<br />

do<strong>en</strong>. En Cees Helder<br />

(kok) is gestopt met<br />

werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> weer opnieuw<br />

begonn<strong>en</strong>: “Ik had ge<strong>en</strong><br />

zin om oud te word<strong>en</strong>.”<br />

Cor Boonstra (ondernemer):<br />

“Ik voel me beter<br />

dan ik ooit had gedacht<br />

te zijn wanneer ik bov<strong>en</strong><br />

de 70 <strong>jaar</strong> zou kom<strong>en</strong>.”<br />

E<strong>en</strong> hart onder de riem<br />

voor iedere<strong>en</strong> die ouder<br />

wordt. Prijs:<br />

E 27,50, te bestell<strong>en</strong> bij<br />

wwwhetnieuweoud.nl

Prat<strong>en</strong> als remedie<br />

Als medewerker van Buurtdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> helpt<br />

psychologiestud<strong>en</strong>t Kees Zwart (22) cliënt<strong>en</strong><br />

van <strong>Buurtzorg</strong> met dagelijkse ding<strong>en</strong>, zoals<br />

boodschapp<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>en</strong> afwass<strong>en</strong>. Voor Gerard<br />

van der Maad<strong>en</strong> zijn de gesprekk<strong>en</strong> het<br />

belangrijkst. Buurtdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> aanvull<strong>en</strong>de<br />

onderdeel van <strong>Buurtzorg</strong>.<br />

Voordat ik binn<strong>en</strong> gelat<strong>en</strong> word, laat ik de<br />

telefoon ev<strong>en</strong> overgaan. Gerard (68) vindt het<br />

fijn om zeker te wet<strong>en</strong> dat ik het b<strong>en</strong>. Op deze<br />

plek huist zijn familie al g<strong>en</strong>eraties lang. Nu is<br />

hij al e<strong>en</strong> tijdje alle<strong>en</strong>. Enkele hers<strong>en</strong>bloeding<strong>en</strong>,<br />

kort na elkaar, hebb<strong>en</strong> zijn spraakvermog<strong>en</strong><br />

ernstig aangetast. Dat maakt alledaagse<br />

zak<strong>en</strong> ine<strong>en</strong>s tot moeilijke opgav<strong>en</strong>. Ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

telefoontje pleg<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> praatje met de buurman<br />

of gewoon ev<strong>en</strong> iets uitlegg<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> voorbijganger:<br />

dat gaat allemaal niet meer.<br />

Maar de motivatie tot verbetering is er. Gerard<br />

volgt diverse specialistische therapieën <strong>en</strong> neemt<br />

voorgeschrev<strong>en</strong> medicatie nauwgezet in. De<br />

conclusie is echter steeds: blijv<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>, dat is<br />

het allerbelangrijkst.<br />

En prat<strong>en</strong> is wat we do<strong>en</strong>. Over onze bezighed<strong>en</strong><br />

van vroeger, onze toekomstplann<strong>en</strong>, of<br />

gewoon over de voetbalwedstrijd van e<strong>en</strong> dag<br />

eerder. Wanneer iets me niet duidelijk is, laat ik<br />

dit direct merk<strong>en</strong>. Het opschrijv<strong>en</strong> van woord<strong>en</strong><br />

is e<strong>en</strong> handige methode om sam<strong>en</strong> te kom<strong>en</strong> tot<br />

e<strong>en</strong> goed gesprek. Door het regelmatige contact<br />

zijn we intuss<strong>en</strong> goed op elkaar afgestemd.<br />

Ook met de buurtbewoners is regelmatig<br />

contact. En hoe dat gaat! Op elke straathoek is<br />

wel e<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>de. Voor fruit gaan we naar ons<br />

vaste mannetje op de eerste hoek van de<br />

Amsterdamse T<strong>en</strong> Kate markt. We schudd<strong>en</strong><br />

winkeliers de hand <strong>en</strong> bij de tramconducteur<br />

staan we op de eerste rij. Op vrijdag is er ‘de<br />

soos’, waar gezellig de week wordt doorg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

Allemaal sociale bezighed<strong>en</strong> die voor e<strong>en</strong> cliënt<br />

als Gerard ess<strong>en</strong>tieel zijn voor het onderhoud<strong>en</strong><br />

van e<strong>en</strong> band met zijn vertrouwde omgeving.<br />

Voor de praktische uitvoering is er de m<strong>en</strong>selijke<br />

aanpak van Buurtdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> onmisbare<br />

schakel in het zorgstelsel.<br />

Buzz<br />

In Zwed<strong>en</strong> heet het Granvård<br />

<strong>Buurtzorg</strong> gaat de gr<strong>en</strong>s over. Het eerste buit<strong>en</strong>landse team is deze<br />

maand begonn<strong>en</strong> in Zwed<strong>en</strong>, met Mona Lindström als drijv<strong>en</strong>de<br />

kracht. Ze start met twee collega’s in het stadje Bålsta, op zo’n<br />

<strong>vijf</strong>tig kilometer van Stockholm. Mona woonde <strong>en</strong> werkte zes <strong>jaar</strong> in<br />

Nederland, waarvan het laatste <strong>jaar</strong> bij <strong>Buurtzorg</strong>. Ze keek daar de<br />

kunst af, waarna ze terugkeerde naar haar vaderland. “Hier gaan<br />

we Grannvård het<strong>en</strong>, onze vertaling van <strong>Buurtzorg</strong>. We moet<strong>en</strong><br />

wel vertal<strong>en</strong>, want ons woord ‘sorg’ betek<strong>en</strong>t ‘rouw’.”<br />

<strong>Buurtzorg</strong> wil nog meer teams opricht<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land. En als<br />

het aan Mona ligt, blijft het in Zwed<strong>en</strong> ook niet bij één team. Ze<br />

wil op d<strong>en</strong> duur parttime gaan werk<strong>en</strong> als coach, zodat ze meer<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> voor <strong>Buurtzorg</strong> kan werv<strong>en</strong> <strong>en</strong> opleid<strong>en</strong>. “Als team b<strong>en</strong> je<br />

zelfstur<strong>en</strong>d, waardoor iedere<strong>en</strong> zich meer verantwoordelijk voelt<br />

voor goede zorg. Het bevordert de sam<strong>en</strong>werking in het team <strong>en</strong><br />

je krijgt e<strong>en</strong> goede relatie met cliënt<strong>en</strong> doordat je ze vaak ziet.<br />

Dat is e<strong>en</strong> mooi concept.”<br />

<strong>Buurtzorg</strong> in cijfers<br />

• bij<strong>Buurtzorg</strong>werk<strong>en</strong>4100vrouw<strong>en</strong><strong>en</strong>30mann<strong>en</strong><br />

• elkemaandkom<strong>en</strong>ergemiddeld150collega’sbij<br />

• 65%isverpleegkundigeofwijkverpleegkundige<br />

• B<strong>en</strong>W<strong>en</strong>tinkisdeeerstecoach<strong>en</strong>vanafhetbegin“deman”<br />

achter<strong>Jos</strong><br />

• circa90%werktparttime<br />

• Joopkoek,departnervanMaritdeJong(deallereerstepati<strong>en</strong>t)<br />

iswijkziek<strong>en</strong>verzorg<strong>en</strong>degeword<strong>en</strong><strong>en</strong>symboolvan<strong>Buurtzorg</strong><br />

• gemiddeldeleeftijdvanmedewerkersis48<strong>jaar</strong><br />

• dejongstemedewerkeris20<strong>jaar</strong><strong>en</strong>deoudste64<br />

• ongeveer45.000cliënt<strong>en</strong>tuss<strong>en</strong>0<strong>en</strong>105<strong>jaar</strong>oud<br />

• deeerstemedewerkervan<strong>Buurtzorg</strong>isEdithMol<strong>en</strong>kampuit<br />

Enschede.Vijf<strong>jaar</strong>indi<strong>en</strong>st!

Bewustzijn<br />

Zeg de ding<strong>en</strong><br />

die het lichter mak<strong>en</strong><br />

op het mom<strong>en</strong>t dat het nodig is<br />

Want je valt sam<strong>en</strong><br />

met je lichaam, e<strong>en</strong>malig<br />

gebouwd, niet inwisselbaar<br />

Begrijp hoe e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong><br />

in elkaar zit <strong>en</strong> onthoud<br />

hoe slimmer de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

hoe eig<strong>en</strong>wijzer<br />

Want als je weet<br />

waar je mee bezig b<strong>en</strong>t<br />

heb je ge<strong>en</strong> uitleg nodig.<br />

Froukje van der Ploeg i.o. van <strong>Buurtzorg</strong><br />

JOSSY! • 126

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!