Barometer van de Stedelijke Vernieuwing - Mitros

Door Charlotte Huisman
de Volkskrant, 20 februari 2012
Volksbuurt leeft op na renovatie
De nieuwbouw aan de Kastanjestraat staat te glimmen
in het fletse zonnetje. Op de plek waar tot 2007
een besloten ring van krappe, maar knusse sociale
huurwoningen stond, in de volksmond Het Kleine
Wijk geheten, staan nu voornamelijk koopwoningen.
Stadshistorici betreurden de sloop van dit authentieke,
Utrechtse buurtje van de arbeiderswijk Ondiep.
Maar met de tot de eerste verdieping doorlopende
dakpannen sluit de vorm van de nieuwbouwrijtjeshuizen
goed aan bij het oorspronkelijke uiterlijk van
de volksbuurt.
‘Het was wel even spannend hoor, om een huis te
kopen in Ondiep, zeker omdat ik een zoontje heb’,
vertelt een 35­jarige zichtbaar gehaaste werkende
moeder, een van de nieuwe bewoners. ‘Maar in deze
wijk krijg je veel huis voor je geld voor Utrechtse
begrippen, dicht bij de binnenstad.’
Deze vrouw zegt ‘de wijk’ in plaats van ‘het wijk’, het
Utrechtse dialect. In de Kastanjestraat hoor je nu
vaker het Nederlands van de hoger opgeleiden dan
de volkse Utrechtse tongval, die voorheen over heerste
in het buurtje. Wie een van de bekende Ondiepse
hoofdstraten, de Laan van Chartroise, uitspreekt als
‘Sjartrwaze’ in plaats van het lokaal gebruikelijke
‘Sjartreuze’, werd tot voorkort, zo wordt gezegd, de
wijk uitgeknikkerd, van: ‘God jochie, heb je gestudeerd
of zo?’ Dat zal nu minder gebeuren.
Zwarte bladzijde
Het mag uitzonderlijk heten dat tijdens de crisis op de
huizenmarkt de koopwoningen er nog redelijk goed
verkopen. Zeker gezien de naam van Ondiep. Het is
inmiddels vijf jaar geleden dat hier de vlam in de pan
sloeg. Op zondagavond 11 maart 2007 schoot een
motor agent de 54­jarige buurtbewoner Rinie Mulder
dood, aan het Boerhaaveplein. De man was dronken
en bedreigde de politie met een mes. Daarvoor had de
man het aan de stok gehad met hangjongeren.
In de week erop trokken honderden relschoppers, veel
van buiten de wijk, brandstichtend door Ondiep. Ze
gooiden met stenen naar de politie, staken containers,
auto’s en panden in de fik. Een man reed in op
leden van de Mobiele Eenheid. De wijk werd afgesloten.
Ondiep was landelijk nieuws. En de Nederlandse
taal werd verrijkt met het woord reltoerist.
Daarna keerde de rust weer terug in de buurt, voorheen
vooral bekend als de bakermat van voetballer
Wesley Sneijder. Ondiep wil het liefst zo min mogelijk
worden herinnerd worden aan deze zwarte bladzijde.
Het gaat nu tenslotte zichtbaar goed met de wijk. Van
fabrieksarbeider tot arts, het woont nu allemaal in
Ondiep. Op de basisscholen zien ze het percentage
leerlingen met een leerproblemen dalen.
3
Barometer van de Stedelijke Vernieuwing