Ecce Homo (deel 1) Over kwaliteit Paul Klee en ... - de Aardespiegel

More documents

Recommendations

Info

want het verstand is onderworpen aan de wetten van logica. Voor beide drijfveren zoekt het verstand een toe- vluchtsoord. Schiller wijst naar de kunst door de analogie naar voren te brengen van kunst met het spel van het kind. Daar komen we bij de "spieltrieb" terecht en het beste zou ik dit kunnen illustreren aan de hand van de te- keningen en het spel van bijvoorbeeld mijn eigen zoon van zeven. Hij tekent met een speels gemak een formatie straaljagers bediend door katten. Ik denk dat Klee zich door dit soort waarnemingen liet inspireren. Maar dan: een kind wordt toch eens volwassen? Ik denk dat Klee op een belangrijke aanwijzing stuitte in de tijd dat hij voor zijn kind zorgde en dat het niet zoals sommige historici menen, een verloren tijd was die voor veel oponthoud in zijn ontwikkeling zorgde. Hij vond in die tijd juist een sleutel waarmee hij de deur tot zijn levenswerk kon openen. Ik denk ook dat het in het algemeen een aanwijzing kan zijn voor kunstenaars om dichter bij de eigen originele scheppingskracht te komen. Maar de aanwijzing is niet het eindstation. Letterlijk aanknopen bij kinderlijke figuraties heeft tot mooie kunstwerken geleid bij Klee en leden van Cobra en alles heeft in het licht van zijn tijd een bijzondere betekenis. Wat daarna kwam, valt buiten het bestek van deze bespreking, maar ergens is de titel van de tentoonstelling heel bevredigend: de kunst staat nog in zijn kinderschoenen. Harrie Fiegel Kunstspiegel door Evelien Nijeboer Philosophy van Mark Kramer www.aardespiegel.nu - donderdag 5 april 2012 - tweede jaargang Nr. 17 Dit werkje ziet er grappig uit, maar ik ben onmiddellijk geneigd om het heel serieus te nemen. Het is een micro-installatie, een klein beeldhouwwerkje of assemblage – een idee in de vorm van een beeld. Ik hoef er eigenlijk niets over te zeggen want het beeld spreekt voor zich. De poppetjes op de rand van de toiletrol – wat zijn ze klein... Hoofden hebben ze niet, wel gedachtenwolkjes. Je denkt tenslotte vooral met je lichaam, de hersenen zijn de spiegel van het lichaam. De perspex gedachtenwolkjes vertellen een verhaal op zich, door zowel hun vorm als hun materiaal. Ze zijn voor hun grootte heel licht, die perspex wolkjes, dat is wonderlijk. De perspex bolletjes maken allemaal klei- ne euritmische B-gebaartjes: beschrijven, beschermen, beschouwen. Dat is geen overbodig gebaar als je boven een zwart gat hangt. Maar eigenlijk zijn het dus geen wolkjes, ze zijn net als veel hedendaags gedachtengoed uitein- delijk nogal materieel en kunstmatig. In vorm verschillen de wolkjes enigszins, anders hoeven de twee figuurtjes het nergens over te hebben. Maar verder zijn ze vooral overeenkomstig – in principe zijn de twee denkers het wel eens, ze slijpen zich alleen aan elkaars verschillen. Een ander gezichtspunt op dit fenomeen vind je in het werk van René Daniëls: “twee I's strijdend om één punt.” Maar dit terzijde. Mark Kramer (1971) is een Nederlandse kunstenaar en zijn werk is t/m 20 april te zien in galerie Phoebus in Rotterdam René Daniëls, twee I’s strijdend om één punt. 10 terug naar boven
Het mooist aan het werkje van Mark Kramer vind ik het donker gemaakte gat in de wc-rol. Door de manier waar- op de poppetjes erop zitten lijkt de WC-rol zelf wel een wc, maar dan een hele grote – een mensheids-toilet. Doel en methode vallen samen, helemaal zoals het hoort in de filosofie. De wolkjes en het gat horen evenzeer bij elkaar als dat ze met elkaar contrasteren. Als het hoofd een metamorfose is van het lichaam, zijn de hersenen een metamorfose van de darmen, misschien wel de darmen uit een vorig leven. Samen kijken de figuurtjes in dat donkere gat. Hoe diep dat gat is, kunnen ze niet weten. Ze vormen er zich gedachten over (in dit geval tevergeefs – de gedachtenwolkjes zijn net zo materieel als dat wat naar beneden valt en in het toilet terecht komt). En nog steeds lijken de perspex droedels te zweven, en zijn ze wit in plaats van het gebruikelijke vieze bruin. Dit gaat over reguliere en materialistische filosofie – we doen alsóf we bewustzijn hebben, maar eigenlijk is dat een effect wat door stofjes wordt bewerkstelligd. De schijn is belangrijk, we móeten doen alsof, maar je moet altijd weten waar het bodemloze gat zit – alleen de zwaartekracht is reëel. Maar het is waar en ze hebben gelijk: je moet weten waar het gat zit, het luik naar de bodemloze put. Samen in het gat van de menselijkheid kijken – echte filosofie kan niet zonder. Dat gat is waar je je aan afmeet, waar we onze individualiteit aan ontlenen en tegen afzetten – zonder dat er overigens sprake is van zoiets als vaste grond. Het is een klein poëtisch beeld van de afgrond in onszelf die we ooit, binnenkort of later moeten zien te overbrug- gen. Ecce homo (deel 2) de levende Christus www.aardespiegel.nu - donderdag 5 april 2012 - tweede jaargang Nr. 17 Evelien Nijeboer door Jac Hielema “Gezien de wereldproblematiek is het in onze tijd van het allergrootste belang een actuele verhouding te vinden tot de levende Christus of het Wezen van Liefde.”, schrijft Roland van Vliet in Wie denken de mensen dat Ik Ben? Maar hoe vind je een actuele verhouding tot de levende Christus? “Door je te verdiepen in de persoonlijkheid van Christus Jezus zoals hij verschijnt in de evangeliën, maar ook in de apocriefe geschriften.”, herhaalde Judith von Halle op zaterdag 24 maart tijdens een openbare gespreksavond over “de christologie van Rudolf Steiner”. Ze zei dit ook al tijdens haar eerste voordracht in Nederland op 12 juni 2010, waarin ze refereerde aan voordrachten van Rudolf Steiner over de theosofie van de Rosenkruisers. Daarin spreekt Rudolf Steiner over het wezen van de in- wijding. In de laatste voordracht van die reeks zegt hij dat er twee voor de huidige mens begaanbare innerlijke scholingswegen zijn: de zogenoemde rosenkruiserweg, genoemd naar de grondlegger ervan Christian Rosen- kreutz, en de christelijke scholingsweg. De rosenkruiserweg is ook christelijk en volgens Rudolf Steiner de meest begaanbare weg voor de huidige mens, de antroposofische weg is een rosenkruiserweg. Hij stelt zelfs dat ieder- een vandaag de dag de rosenkruiserweg kan gaan, ‘in welk beroep en in welke levenssfeer hij ook mag staan’*. Terwijl wie ‘de oude, zuiver christelijke scholingsweg in deze moderne tijd wil gaan, de mogelijkheid moet hebben, om zich een tijd lang af te zonderen van het uiterlijke leven, om zich er vervolgens des te intensiever mee te ver- 11 terug naar boven
Page 1 and 2: edactioneel Lijdenstijd, lijdenswee
Page 3 and 4: colofon De volgende Aardespiegel ve
Page 5 and 6: Over kwaliteit door Evelien Nijeboe
Page 7 and 8: wijs!) tijdelijk zoek. Met zelfrefl
Page 9: Séban, straaljagers met katten, 20
Page 13 and 14: • het vormen van de Steen der Wij
Page 15 and 16: Heel bijzonder daarbij is dat de au
Page 17: * zie De Aardespiegel van 20 oktobe

Ecce Homo (deel 1) Over kwaliteit Paul Klee en ... - de Aardespiegel

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?