Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

Managementsamenvatting
Afgelopen jaren is het besef dat de beschikbaarheid van fossiele energiedragers en
uranium beperkt is, sterker dan ooit actueel geworden. De oorzaak hiervan ligt in
fysieke, politieke en economische belemmeringen gekoppeld aan een stijgende
mondiale vraag. Het belang van deze problematiek kan de komende decennia alleen
verder toenemen.
Doel en analysekader
Dit rapport beoogt de leden van het Vlaams Parlement en andere geïnteresseerden
inzicht te geven in het zgn. upstream-gedeelte van de markt voor fossiele energie en
kernenergie; het traject van het lokaliseren van de voorraden tot het moment van
ontginning.
Het rapport geeft inzicht in de terminologie, de huidige reserves, de technieken en de
marktactoren. Maar bovenal biedt het rapport een analysekader om de krachten die
werken op het zoeken en winnen van de energiedragers te kunnen verklaren. De
ontwikkelingen in het upstream-gedeelte kunnen namelijk niet los worden gezien van
wat er verder in de energieketens gebeurt. Het analysekader wordt in het rapport
toegepast op de historische ontwikkelingen in met name de olie- en de gasmarkt om
daaruit de drijvende krachten in de markt te duiden en toekomstverkenningen mogelijk
te maken.
Daarnaast geeft het rapport inzicht in vijf aspecten van de duurzaamheid van de exploratie
en winning van olie, gas, kolen en uranium en de mogelijkheid om hiermee
op een meer duurzame wijze om te gaan. Het rapport besluit met de betekenis van
het voorgaande voor de Noordwest-Europese samenleving in het algemeen en voor
die in Vlaanderen in het bijzonder.
Voorraden voldoende, maar beschikbaarheid niet gegarandeerd
De omvang en kwaliteit van energievoorkomens in de wereld is niet exact bekend.
Een voorkomen wordt als reserve getypeerd wanneer de mate van waarschijnlijkheid
van de aanwezigheid hoog genoeg is en de ontginning ervan, economisch gezien,
interessant is. Beide factoren evolueren in de tijd, in relatie tot technische
vooruitgang en ontwikkelingen op de energiemarkt. Voorraden zijn in de toekomst
mogelijk commercieel winbaar, tegen de dan geldende marktprijzen. Deze zijn in
omvang minder goed bekend dan de reserves.
De informatie in dit rapport maakt duidelijk dat de winbare voorraden aan kolen, olie,
gas en uranium aanzienlijk zijn en tenminste toereikend voor vele tientallen jaren,
zelfs bij een sterk toenemende vraag wereldwijd. De additionele voorkomens zijn nog
veel groter.
De aanwezigheid van grote voorraden betekent niet automatisch dat de komende
tientallen jaren in Vlaanderen de gewenste energiedragers beschikbaar zullen zijn.
Op korte termijn is de beschikbare capaciteit van de aanwezige installaties een vast
gegeven. Het totale aanbod op deze termijn is vooral afhankelijk van besluiten van
overheden en energiemaatschappijen over de inzet van capaciteit. Daarnaast kunnen
zich door calamiteiten, politieke onrust of oorlogen tijdelijke onderbrekingen van
de productie voordoen.
Zoeken, vinden en winnen
1