Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

More documents

Recommendations

Info

ning. Traditioneel werd hiervoor richtprijs van ongeveer 15 dollar per vat gehanteerd, tegenwoordig ligt dat bedrag rond de 20 dollar. OPEC streefde er echter naar om door middel van volumebeleid de prijs op een bepaald niveau te houden van tussen de 22 en 25 dollar per vat. Dat betekende dat OPEC constant moet blijven schatten of - bij een gegeven vraag - het eigen productievolume plus het non-OPEC-aanbod tot de gewenste olieprijs leidt. OPEC dient daarbij rekening te houden met de lange- en kortetermijnontwikkelingen in de vraag naar olie en in de non-OPEC-productie en met kortetermijnfluctuaties in de eigen productie. De geschiedenis laat zien dat OPEC grote moeite heeft met het juist schatten van vraag- en aanbodontwikkelingen en steeds geplaagd wordt door incidenten op de oliemarkt, die tot korte termijn verstoringen leiden. Bovendien stimuleren relatief hoge olieprijzen het zoeken naar en de productie van non-OPEC-olie, waarmee productiebeperking nog moeilijker wordt. Een structureel probleem was bovendien dat de eigen leden (met name Venezuela en Qatar) de overeengekomen productiequota ontduiken en in het geheim meer olie verkopen; het zogenaamde free rider-gedrag, ofwel cheaten. Hierdoor gaat het prijsopdrijvende effect van de gezamenlijke productiebeperking verloren. Ook heeft OPEC grote moeite om de sterk uiteenlopende belangen van de grote en kleine producenten onder haar leden op één lijn te brengen. De kleinere of dichtbevolkte producenten met beperkte reserves, de zogenaamde haviken (Algerije, Libië en Iran), streven vooral naar relatief hoge prijzen om op korte termijn de vruchten van hun olieproductie te plukken. De grote producenten, zoals Saoedi Arabië, Koeweit en de Verenigde Arabische Republieken, hechten echter meer belang aan het handhaven van de rol van olie op de wereldenergiemarkt door middel van een stabiele gematigde olieprijs. Dit verzekert immers dat er op de lange termijn een markt voor hun gigantische reserves blijft bestaan en dat alternatieve brandstoffen geen al te grote rol gaan spelen (zie Odell, 2001, 2002; Adelman, 1996, 1990; Yergin, 1991, Van der Linde, 1991, 2000; Claes, 2001; Hartshorn, 1993; Verleger, 1990; Parra, 2005; Noreng, 2002). Gedreven door de economische boom in de VS, Azië en de EU begon de vraag naar olie vervolgens weer te stijgen (zie Figuur 25), wat een opwaartse druk op de prijs veroorzaakte. OPEC onderschatte in november 1997 echter de vraaguitval als gevolg van de inmiddels op gang komende Aziatische crisis en verhoogde haar productie met ongeveer 10%. Bovendien was Irak weer gaan produceren. De combinatie van een ruim aanbod, een beperkte vraag en de milde winter op het Noordelijk halfrond leidde tot een sterke prijsdaling (zie Figuur 25). 58 Zoeken, vinden en winnen
Figuur 24 Consumptie van olie Miljoen Ton 1200 1000 800 600 400 200 0 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 Noord Amerika Zuid Amerika EU Ander Europa FSU Midden Oosten Afrika Azië/Pacific Bron: BP, Statistical Review of World Energy, 2006. Figuur 25 Prijs van ruwe olie (Wereld Gemiddelde) dollars per barrel 70 60 50 40 30 20 10 0 1/3/1997 4/3/1997 7/3/1997 10/3/1997 1/3/1998 4/3/1998 7/3/1998 10/3/1998 1/3/1999 Bron: DOE, EIA, Nov. 2005. Zoeken, vinden en winnen 4/3/1999 7/3/1999 10/3/1999 1/3/2000 4/3/2000 7/3/2000 10/3/2000 1/3/2001 4/3/2001 7/3/2001 10/3/2001 1/3/2002 4/3/2002 7/3/2002 10/3/2002 1/3/2003 4/3/2003 7/3/2003 10/3/2003 1/3/2004 4/3/2004 7/3/2004 10/3/2004 1/3/2005 4/3/2005 7/3/2005 10/3/2005 59
Page 1 and 2:
viWTA Rol van de fossiele bronnen e
Page 3 and 4:
CE CE Oplossingen voor Oplossingen
Page 5:
Voorwoord Het energiebeleid is een
Page 8 and 9:
7 Dynamische analyse van de waardek
Page 10 and 11:
Op de middellange termijn wordt het
Page 12 and 13:
en op internationaal niveau zijn te
Page 14 and 15:
(NOC’s) in OPEC countries. Some c
Page 16 and 17: Sectie A Hoe en waarom; het vertrek
Page 18 and 19: 1 Inleiding 1.1 Aanleiding voor het
Page 20 and 21: 2 De beschikbaarheid van de dragers
Page 22 and 23: 2.2 Kolen Reserves en resources Res
Page 24 and 25: Figuur 4 Bekende kolenvoorkomens (e
Page 26 and 27: Exploratietechnieken Fossiele energ
Page 28 and 29: Figuur 7 Een overzicht van gepublic
Page 30 and 31: De huidige ontwikkeling van Liquifi
Page 32 and 33: Figuur 9 Uranium voorraden wereldwi
Page 34 and 35: 3 Analytisch kader voor toekomstver
Page 36 and 37: sociaal-economische ontwikkeling, a
Page 38 and 39: nomie van de meeste OECD-landen gro
Page 40 and 41: namelijk zo dat de bedrijven die w
Page 42 and 43: Sectie B Dynamische analyses Sectie
Page 44 and 45: 4 Dynamische analyse van de waardek
Page 46 and 47: de kolenlagen. In Tabel 3 is aangeg
Page 48 and 49: Uit dit figuur blijkt verder dat de
Page 50 and 51: Uit deze figuur blijkt dat de kolen
Page 54 and 55: zine en diesel- of huisbrandolie, k
Page 56 and 57: Deze karakteritieken omvatten de ma
Page 58 and 59: Miljoen Ton 1901 1910 1920 1930 193
Page 60 and 61: 5.2.2 1959-1973: De Independents Na
Page 62 and 63: Ten derde werd er krachtig geïnves
Page 64 and 65: vrees bestond dat de Straat van Hor
Page 68 and 69: De ineenstorting van de olieprijzen
Page 70 and 71: 5.3 De huidige situatie op de werel
Page 72 and 73: Aan OPEC-zijde spelen er aantal zak
Page 74 and 75: Figuur 29 Reserves Production Ratio
Page 76 and 77: zich sterk op het Midden-Oosten en
Page 79 and 80: 5.5 Conclusies met betrekking tot h
Page 83 and 84: eigendomsverhoudingen. Hierin speel
Page 85 and 86: worden. Voor de consumenten geldt d
Page 87 and 88: veel gevallen wordt gas gevonden in
Page 89 and 90: Intrastate transacties, binnen een
Page 91 and 92: Azië en de Pacific Anders dan in d
Page 93 and 94: afnemersmarkt. Dit is een voordeel
Page 95 and 96: Figuur 37 Verhouding regionale prod
Page 97 and 98: of the Madrid Guidelines and their
Page 99 and 100: De toekomst van aardgas in Europa n
Page 101 and 102: termijn vraag en aanbodpatronen bep
Page 103 and 104: Tot slot moet dit effect financieel
Page 105 and 106: Figuur 42 Netto ontrekking van gas
Page 107 and 108: 98 Zoeken, vinden en winnen
Page 109 and 110: Na de mijnbouw wordt het uranium on
Page 111 and 112: 7.3 Uraniumprijzen; vraag en aanbod
Page 113 and 114: Tabel 12 geeft een overzicht van de
Page 115 and 116: 106 Zoeken, vinden en winnen
Page 117 and 118:
108 Zoeken, vinden en winnen
Page 119 and 120:
De ontwikkelingsaspecten die spelen
Page 121 and 122:
kolenwinning in de VS verantwoordel
Page 123 and 124:
ij de veroorzaker beschouwen sommig
Page 125 and 126:
CO2 0.019 CH4 0.437 N2O 5.624 SO2 3
Page 127 and 128:
effecten in de schadekosten niet zi
Page 129 and 130:
8.6 Handelingsperspectieven voor de
Page 131 and 132:
gasvoorraden in toegankelijke OECD-
Page 133 and 134:
aliseerde chemie. Andere sectoren z
Page 135 and 136:
gevonden, maar wel een grote hoevee
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
problemen en vanwege de politieke e
Page 141 and 142:
lige gevolgen zijn bijvoorbeeld de
Page 143 and 144:
In het tweede scenario opereren lan
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Crude Oil Equivalent - Equivalent v
Page 153 and 154:
eserves attributed to improved reco
Page 155 and 156:
Reserves - Reserves Reserves are th
Page 157 and 158:
In situ leaching (ISL) The recovery
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Gewonnen erts wordt vervolgens fijn
Page 163 and 164:
B.4 Conversie Figuur 48 De kernener
Page 165 and 166:
uis wordt dichtgelast. De brandstof
Page 167 and 168:
C.2 Klimaatverandering Klimaatveran
Page 169 and 170:
Dit betekent dat de volgende schade
Page 171 and 172:
C.5.1 Risicomaat Het is de vraag of
Page 173 and 174:
Geluid en visuele vervuiling; in de
Page 175 and 176:
PKB Ruimte voor de Rivier De Tweede
Page 177 and 178:
D Referenties en bibliografie De re
Page 179 and 180:
IEA, 1995 International Energy Agen
Page 181 and 182:
D.2 Kolen Tilton, 2003 J.E. Tilton
Page 183 and 184:
Bielecki, 2000 J. Bielecki Energy s
Page 185 and 186:
Hammer, 1988 A. Hammer Hammer, Witn
Page 187 and 188:
Marcel, 2003 V. Marcel, J.V. Mitche
Page 189 and 190:
Sinclair, 1984 S. Sinclair The Worl
Page 191 and 192:
D.4 Gas Victor, 2003 D.G. Victor, N
Page 193 and 194:
Correljé, 2000 A.F. Correljé, P.R
Page 195 and 196:
IEA, 2002 International Energy Agen
Page 197 and 198:
D.5 Uranium Stern, 2001 J.P. Stern
Page 199 and 200:
NEA, 2000 Radiological Impacts of S
Page 201:
CE Oplossingen voor milieu, economi
show all

Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?