Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

Ten derde werd er krachtig geïnvesteerd in de ontwikkeling van de olieproductie in
een aantal Non-OPEC regio’s, zoals Alaska, Canada, Venezula en Mexico, en offshore
in de Noordzee, de Zuid Chinese Zee, de Barentszee (zie Tabel 7). De betrokken
MNOC’s trachten op deze wijze het verlies van hun up-stream assets aan OPEC
te compenseren. Grote hoeveelheden bewezen reserves werden toegevoegd, waardoor
de verhouding tussen de reserves en het jaarlijkse verbruik weer toenam tot
rond de 40 jaar (zie Figuur 22 en Figuur 23). Deze olie zou tegen veel hogere kosten
gewonnen worden dan in de traditionele OPEC-gebieden. In deze gebieden was bekend
dat er significante reserves aanwezig zouden kunnen zijn. Vanwege de hoge
kosten veroorzaakt door, onder meer, de onvriendelijke natuurlijke omgeving, loonkosten
en de relatief scherpe royalty voorwaarden in Europa waren oliemaatschappijen
terughoudend geweest. De te verwachten reserves werden in eerste instantie
dan ook niet hoog geschat, in tegenstelling tot de latere resultaten.
In algemene zin kan gesteld worden dat, onder invloed van een grote diversiteit aan
omstandigheden en belangen, er een grote varieteit aan strategieen ontstond. Er bestond
geen gecoördineerde, uniforme benadering (zie bijvoorbeeld Venn 2002: 113-
143; Clark 1990: 323-329).
Tegen het einde van de jaren ’70 begon deze olie de markt te bereiken op grote
schaal. Al vrij snel werd gestreefd naar het handhaven van hoge olieprijzen, door
middel van het beïnvloeden van het totale olieaanbod, door de beperking van de
productie door de OPEC-leden, met name Saoedi Arabië. Uiteindelijk leidde dit midden
jaren ’80 tot een situatie waarin OPEC niet meer in staat was de markt te beheersen.
Ook als gevolg van de teruglopende vraag naar olie door de substitutie van
gas, kernenergie, kolen en efficiëntie en door de wereldwijde recessie ontstond er
een surplus aan productie en capaciteit (zie Odell, 1983, 2001, 2002; Sampson,
1985, Grayson, 1981; Adelman, 1982, 1996; Hamilton, 1986; Yergin, 1991, Van der
Linde, 1991; Claes, 2001; Hartshorn, 1993; Luciani, 1984; Roncaglia, 1985; Venn,
2002).
Figuur 22 Lange termijn reserve/productie ratio
Bron: UNDP, World Energy Assessment, 2000, p.148.
In 1979/80 vond er een tweede olieprijsschok plaats doordat de productie van Iran en
Irak wegviel, als gevolg van de Iraanse revolutie tegen het regime van de Sjah en
vervolgens de oorlog tussen beide landen. Een aantal factoren speelde een rol in de
54
Zoeken, vinden en winnen