Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ... Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
Miljoen Ton 1901 1910 1920 1930 1939 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2005 Total World 20,7 100 44 100 92,5 100 189,3 100 278 100 528 100 1.066 100 2.322 100 3.049 100 3.180 100 3.613 100 3.895 100 Norway 25,8 0,8 82 2,6 160,2 4,4 138,2 3,5 Congo 3,2 0,1 8 0,3 14,2 0,4 13,1 0,3 Gabon 8,9 0,3 13,5 0,4 16,4 0,5 11,7 0,3 Denmark 0,3 0 9 0,3 17,7 0,5 18,4 0,5 Ecuador 10,6 0,3 14,9 0,5 20,9 0,6 27,6 0,7 Vietnam 2,7 0,1 16,2 0,4 19,1 0,5 Yemen 8,7 0,3 21,3 0,6 20,1 0,5 Thailand 2,7 0,1 6,6 0,2 11,2 0,3 Eq. Guinea 5,8 0,2 17,6 0,5 Sudan 8,6 0,2 18,7 0,5 Chad 9,1 0,2 Bron: 1901-1960: Clark 1990; 1970-2005: BP International Statistics of Trade, Webversion 2006. Noot: * betekent OPEC lid 50
Figuur 20 Consumptie van olie Miljoen Ton 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 Zoeken, vinden en winnen Noord Amerika Zuid Amerika EU Ander Europa FSU Midden Oosten Afrika Azië/Pacific Bron: BP, Statistical Review of World Energy, 2005. 5.2.1 Pre 1959: The Seven Sisters In de periode voor 1959 werd de olie markt feitelijk gecoördineerd door zeven grote multinationale oliemaatschappijen (MNOC’s): Standard Oil of New Jersey (Exxon), British Petroleum, Shell, Gulf, Texaco, Socal en Mobil. Daarnaast speelde het Franse CFP een kleinere rol. De Seven Sisters oefenden controle uit over de hele olie waardeketen, van put tot pomp, in vrijwel de gehele niet-communistische wereld. Dit was ook mogelijk door de veelal koloniale verhoudingen tussen Europa als hun voornaamste afnemer en de productielanden. Tabel 7 toont de origine van de ruwe olie en laat zien dat de er slechts een beperkt aantal producenten waren. De VS waren als grootste (rond 60% van het totaal) nog in belangrijke mate zelfvoorzienend, terwijl ook de Sovjet-Unie (ca. 10%) voor de eigen behoefte produceerde. Een belangrijk exportland was Venezuela (15%), terwijl ook Iran, Saudi-Arabië en Koeweit in het Midden Oosten langzaam hun bijdrage (rond de 4% ieder) begonnen te leveren. Door hun controle waren MNOCs waren in staat prijzen te bepalen, vraag en aanbod af te stemmen en investeringen in productie, raffinage en marktontwikkeling te coördineren. Daarnaast speelde de politieke controle van coloniale mogendheden, zoals Engeland en Frankrijk, over productielanden een belangrijke rol (zie Blair, 1978; Jacoby, 1974; Odell, 1983; Tugendhat, Hamilton, 1975; Yergin, 1991). 51
- Page 8 and 9: 7 Dynamische analyse van de waardek
- Page 10 and 11: Op de middellange termijn wordt het
- Page 12 and 13: en op internationaal niveau zijn te
- Page 14 and 15: (NOC’s) in OPEC countries. Some c
- Page 16 and 17: Sectie A Hoe en waarom; het vertrek
- Page 18 and 19: 1 Inleiding 1.1 Aanleiding voor het
- Page 20 and 21: 2 De beschikbaarheid van de dragers
- Page 22 and 23: 2.2 Kolen Reserves en resources Res
- Page 24 and 25: Figuur 4 Bekende kolenvoorkomens (e
- Page 26 and 27: Exploratietechnieken Fossiele energ
- Page 28 and 29: Figuur 7 Een overzicht van gepublic
- Page 30 and 31: De huidige ontwikkeling van Liquifi
- Page 32 and 33: Figuur 9 Uranium voorraden wereldwi
- Page 34 and 35: 3 Analytisch kader voor toekomstver
- Page 36 and 37: sociaal-economische ontwikkeling, a
- Page 38 and 39: nomie van de meeste OECD-landen gro
- Page 40 and 41: namelijk zo dat de bedrijven die w
- Page 42 and 43: Sectie B Dynamische analyses Sectie
- Page 44 and 45: 4 Dynamische analyse van de waardek
- Page 46 and 47: de kolenlagen. In Tabel 3 is aangeg
- Page 48 and 49: Uit dit figuur blijkt verder dat de
- Page 50 and 51: Uit deze figuur blijkt dat de kolen
- Page 52 and 53: 5 Dynamische analyse van de waardek
- Page 54 and 55: zine en diesel- of huisbrandolie, k
- Page 56 and 57: Deze karakteritieken omvatten de ma
- Page 60 and 61: 5.2.2 1959-1973: De Independents Na
- Page 62 and 63: Ten derde werd er krachtig geïnves
- Page 64 and 65: vrees bestond dat de Straat van Hor
- Page 66 and 67: ning. Traditioneel werd hiervoor ri
- Page 68 and 69: De ineenstorting van de olieprijzen
- Page 70 and 71: 5.3 De huidige situatie op de werel
- Page 72 and 73: Aan OPEC-zijde spelen er aantal zak
- Page 74 and 75: Figuur 29 Reserves Production Ratio
- Page 76 and 77: zich sterk op het Midden-Oosten en
- Page 79 and 80: 5.5 Conclusies met betrekking tot h
- Page 81 and 82: 6 Dynamische analyse van de waardek
- Page 83 and 84: eigendomsverhoudingen. Hierin speel
- Page 85 and 86: worden. Voor de consumenten geldt d
- Page 87 and 88: veel gevallen wordt gas gevonden in
- Page 89 and 90: Intrastate transacties, binnen een
- Page 91 and 92: Azië en de Pacific Anders dan in d
- Page 93 and 94: afnemersmarkt. Dit is een voordeel
- Page 95 and 96: Figuur 37 Verhouding regionale prod
- Page 97 and 98: of the Madrid Guidelines and their
- Page 99 and 100: De toekomst van aardgas in Europa n
- Page 101 and 102: termijn vraag en aanbodpatronen bep
- Page 103 and 104: Tot slot moet dit effect financieel
- Page 105 and 106: Figuur 42 Netto ontrekking van gas
- Page 107 and 108: 98 Zoeken, vinden en winnen
Miljo<strong>en</strong> Ton 1901 1910 1920 1930 1939 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2005<br />
Total World 20,7 100 44 100 92,5 100 189,3 100 278 100 528 100 1.066 100 2.322 100 3.049 100 3.180 100 3.613 100 3.895 100<br />
Norway 25,8 0,8 82 2,6 160,2 4,4 138,2 3,5<br />
Congo 3,2 0,1 8 0,3 14,2 0,4 13,1 0,3<br />
Gabon 8,9 0,3 13,5 0,4 16,4 0,5 11,7 0,3<br />
D<strong>en</strong>mark 0,3 0 9 0,3 17,7 0,5 18,4 0,5<br />
Ecuador 10,6 0,3 14,9 0,5 20,9 0,6 27,6 0,7<br />
Vietnam 2,7 0,1 16,2 0,4 19,1 0,5<br />
Yem<strong>en</strong> 8,7 0,3 21,3 0,6 20,1 0,5<br />
Thailand 2,7 0,1 6,6 0,2 11,2 0,3<br />
Eq. Guinea 5,8 0,2 17,6 0,5<br />
Sudan 8,6 0,2 18,7 0,5<br />
Chad 9,1 0,2<br />
Bron: 1901-1960: Clark 1990; 1970-2005: BP International Statistics of Trade, Webversion 2006.<br />
Noot: * betek<strong>en</strong>t OPEC lid<br />
50