Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

2.5 Uranium
Belangrijke spelers op de exploratiemarkt
De prospectie wordt uitgevoerd door of in opdracht van de grote internationale of nationale energie-
maatschappijen. Zij schakelen hiervoor veelal gespecialiseerde bedrijven in. De grootste op dit terrein
wereldwijd zijn Halliburton (ca. 100.000 medewerkers), Schlumberger (ca. 70.000 medewerkers) en
Baker Hughes (ca. 35.000 medewerkers). Deze bedrijven leveren een breed spectrum van diensten aan
de energiemaatschappijen. Zo leveren zij apparatuur, expertise en personeel voor exploratie- en exploi-
tatieboringen en voor het beheer van de bronnen en mijnen. De bedrijven bouwen ook wegen, platforms
en pijpleidingen en brengen medewerkers en voertuigen naar de winninglocatie. Van de genoemde be-
drijven verricht Schlumberger het meeste prospectie-onderzoek, via haar maatschappij WesternGeco.
Er zijn ook vele kleinere en meer gespecialiseerde bedrijven op de markt van geologisch en geofysisch
onderzoek, waarvan dicht bij huis Fugro en Compagnie Generale de Geophysique goede voorbeelden
zijn. In deelsegmenten behoren deze bedrijven tot de wereldtop.
Uranium komt over de hele wereld voor in verschillende soorten gesteenten en in
rivier- en zeewater. In veel gevallen gaat het om zeer lage concentraties die niet, of
niet gemakkelijk gewonnen kunnen worden. Alleen op een aantal plaatsen komt
uranium in voldoende concentratie voor om door middel van mijnbouw gewonnen te
kunnen worden.
De voorkomens van uranium worden door de Nuclear Energy Agency en de International
Atomic Energy Agency in een aantal categorieën ingedeeld (NEA & IAEA,
2006). Een gangbare indeling is die naar kwaliteit (gehalte of ‘grade’ + hoeveelheid of
‘tonnage’) van het erts:
zeer hoge kwaliteit erts (> 10% U);
hoge kwaliteit erts (‡ 2% U);
lage kwaliteit erts (0,1% U).
Ter vergelijking: de gemiddelde concentratie van uranium in de aardkorst (Clark
Value) bedraagt 3 ppm of 3 gram/ton.
Ook zijn er verschillende locaties waarin uranium een ‘bijproduct’ is in het erts dat
wordt gewonnen. Voorraden in Australië betreffen deels geassocieerd uranium in koperertsen
(Olympic Dam). Voorraden in Zuid-Afrika zijn deels geassocieerd uranium
in goudertsen (Witwatersrand).
Uraniumwinning heeft specifieke en langjarige effecten op het milieu in de omgeving
van de winninglocatie en op de gezondheid van de daar aanwezige mensen. Deze
effecten worden behandeld in het hoofdstuk duurzame ontwikkeling.
Uranium komt wereldwijd op een groot aantal plekken voor, maar de concentratie en
winbaarheid hiervan variëren sterk. Figuur 9 geeft een indruk van het voorkomen van
uranium wereldwijd. Canada, Australië en Kazachstan herbergen gezamenlijk meer
dan de helft van de wereldvoorraden uranium (NEA & IAEA, 2006).
Zoeken, vinden en winnen
23