Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

gevallen kleiner. ExternE geeft 50% (OESO) en 20% (niet-OESO) als centrale
waarden.
Andere schadekosten die worden meegenomen zijn die voor gewonden, trauma,
het opruimen van vervuild landoppervlak, economische schade van bijvoorbeeld
landvervuiling (voedselban), kosten van evacuatie.
Als het gaat om een ongeval in de nucleaire keten waarbij radioactieve straling
vrijkomt dan gaat het om dezelfde kostenposten alleen zijn de effecten en dus
schades waarschijnlijk groter. Daarbovenop zijn er de gezondheidseffecten; bij
een kernongeval gaat het immers niet alleen om directe doden en gewonden,
ook op lange tot zeer lange termijn zullen er ziekte- en sterfgevallen zijn. De mate
van internalisering van deze radiologische schades, met name de laat optredende,
ligt waarschijnlijk veel lager dan de bovengenoemde percentages. Zoals
de decennia sinds het ongeval in Tschernobyl hebben laten zien zijn er types
kanker die pas na vele jaren beginnen toe te nemen; recente schattingen van het
aantal doden als gevolg van dit ongeval lopen van 4.000 in totaal tot rond de
100.000 tot nu toe (Verenigde Naties, 2005, Greenpeace, 2006). Het Zwitserse
Paul Scherrer Institut, dat de ENSAD 9 beheert, gaat voor het totaal aantal doden
(‘latent fatalities’) als gevolg van het ongeval in Tschernobyl uit van een range
van zo’n 9.000 tot ruim 30.000 (Hirschberg en Burgherr, 2004).
In dit rapport worden frequenties van ongevallen en resulterende externe kosten
in de verschillende energieketens overgenomen uit Hirschberg en Burgherr
(2004) en Burgherr en Hirschberg (2004). Het betreft hier alleen ongevallen met
5 of meer dodelijke slachtoffers, omdat dit een goede vergelijkbaarheid geeft tussen
ketens. Er wordt onderscheid gemaakt naar OESO en niet-OESO-landen,
omdat vooral in de olie- en kolenketens grote verschillen zijn in zowel aantallen
ongevallen als in aantallen slachtoffers.
In Tabel 25 worden de slachtoffers voor de grootste rampen in verschillende
energieketens gegevens als eerste illustratie. Terwijl in de kolen- en olieketens
verreweg de meeste slachtoffers worden gemaakt, is de grootste ramp wat betreft
directe dodelijke slachtoffers het instorten van een stuwdam voor waterkracht
in China in 1975.
Tabel 25 Aantal dodelijke slachtoffers in grootste ramp in betreffende keten tussen 1969 en 2000
OESO Niet-OESO
Kolen 272 434
Olie 577 4.375
Gas 109 100
LPG 498 600
Nucleair ~30 (~30.000) Tussen haakjes ‘latente doden’
Waterkracht ~15 26.000
Bron: Burgherr en Hirschberg 2004, Hirschberg en Burgherr, 2000.
9 Energy-related Severe Accident Database.
162
Zoeken, vinden en winnen