Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Aan het eind <strong>van</strong> dit hoofdstuk wordt nog uitgebreider ingegaan op b<strong>en</strong>adering<strong>en</strong><br />
om de externe kost<strong>en</strong> <strong>van</strong> broeikasgass<strong>en</strong> te bepal<strong>en</strong>.<br />
C.3 Luchtvervuiling<br />
Met de term luchtvervuiling wordt e<strong>en</strong> groot aantal emissies aangeduid. Deze<br />
emissies hebb<strong>en</strong> niet allemaal dezelfde effect<strong>en</strong>; het kan gaan om verzur<strong>en</strong>de,<br />
vermest<strong>en</strong>de of toxische stoff<strong>en</strong> <strong>en</strong> diverse stoff<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> meerdere effect<strong>en</strong>,<br />
deels doordat ze chemische reacties veroorzak<strong>en</strong> waarbij weer andere stoff<strong>en</strong><br />
ontstaan.<br />
De belangrijkste industriële emissies in deze categorie zijn:<br />
NOx: stikstofoxid<strong>en</strong>, effect<strong>en</strong> verzuring, vermesting, smogvorming (via ozon)<br />
<strong>en</strong> hart-longstoorniss<strong>en</strong> (via nitrat<strong>en</strong>).<br />
SO2: zwaveldioxide, effect<strong>en</strong> verzuring <strong>en</strong> hart-longstoorniss<strong>en</strong> (via sulfat<strong>en</strong>).<br />
PM: de verzameling ‘deeltjes’ (particulate matter), effect<strong>en</strong> ademwegstoorniss<strong>en</strong>,<br />
aantasting bouwmaterial<strong>en</strong> (TSP).<br />
VOS: de verzameling vluchtige organische stoff<strong>en</strong>, effect<strong>en</strong> smogvorming (via<br />
ozon) met als gevolg ademwegstoorniss<strong>en</strong> <strong>en</strong> schade aan landbouwgewass<strong>en</strong>.<br />
Voor deze vier stoff<strong>en</strong> geldt dat de effect<strong>en</strong> e<strong>en</strong> complex geheel vorm<strong>en</strong> met<br />
deels onderlinge invloed<strong>en</strong>: het effect <strong>van</strong> VOS emissies is bijvoorbeeld afhankelijk<br />
<strong>van</strong> de aanwezigheid <strong>van</strong> NOx.<br />
Binn<strong>en</strong> ExternE wordt ook e<strong>en</strong> aantal andere emissies meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, waarvoor<br />
de oorzaak-gevolg ket<strong>en</strong> wat minder complex is:<br />
CO: koolmonoxide, effect hartstoorniss<strong>en</strong>.<br />
PAK, etc.: kankerverwekk<strong>en</strong>de koolwaterstoff<strong>en</strong>.<br />
Kankerverwekk<strong>en</strong>de zware metal<strong>en</strong> (As, Cd, Cr, Ni).<br />
Zware metal<strong>en</strong> met neuro-toxicologische effect<strong>en</strong> (Pb).<br />
Voor elke emissie wordt t<strong>en</strong> eerste gekek<strong>en</strong> naar de verspreiding. Hoe ver <strong>van</strong><br />
de bron kunn<strong>en</strong> de stoff<strong>en</strong> nog voorkom<strong>en</strong>, waar slaan ze neer, tot welke conc<strong>en</strong>tratieverandering<strong>en</strong><br />
leidt dit? Sommige stoff<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> zeer lokaal<br />
effect, andere regionaal. Weersomstandighed<strong>en</strong> zijn hierbij e<strong>en</strong> belangrijke<br />
factor, want windrichting, UV-straling <strong>en</strong> neerslag kunn<strong>en</strong> de verspreiding beïnvloed<strong>en</strong>.<br />
De locatie <strong>van</strong> emissie is hier dus al <strong>van</strong> belang, want op verschill<strong>en</strong>de<br />
locaties zijn de gemiddelde weersomstandighed<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>d.<br />
Vervolg<strong>en</strong>s wordt gekek<strong>en</strong> naar de blootstelling. Tred<strong>en</strong> conc<strong>en</strong>tratieverandering<strong>en</strong><br />
op in dichtbevolkte gebied<strong>en</strong> (voor gezondheidseffect<strong>en</strong>) of in landbouwgebied<strong>en</strong><br />
(voor gewasschade)? Hoeveel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, of oppervlakte, word<strong>en</strong> blootgesteld<br />
aan de stof? De locatie <strong>van</strong> emissie is hier met name <strong>van</strong> belang, in verband<br />
met afstand tot (dicht)bevolkte <strong>en</strong>/of landbouw gebied<strong>en</strong> .Vervolg<strong>en</strong>s wordt<br />
e<strong>en</strong> dosis-effect relatie toegepast. Wat is het gezondheidseffect bij blootstelling<br />
<strong>van</strong> e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s aan e<strong>en</strong> bepaalde (extra) dosis? Hoeveel gewasverlies (winst)<br />
treedt op bij blootstelling <strong>van</strong> e<strong>en</strong> hectare aan e<strong>en</strong> bepaalde (extra) dosis?<br />
Zoek<strong>en</strong>, vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> winn<strong>en</strong><br />
159
Change language