Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

C.2 Klimaatverandering
Klimaatverandering is het milieueffect dat wordt veroorzaakt door de emissie van
broeikasgassen. Hoewel dit milieuthema op dit moment zeer veel aandacht krijgt
in zowel wetenschap als beleid blijkt het nog heel lastig om de schade die met de
emissie van een kilogram broeikasgas gepaard gaat te bepalen.
De eerste stappen van de berekeningen zijn wel makkelijk, omdat broeikasgassen
zich heel snel door te hele atmosfeer verspreiden en daardoor een ‘globaal’
effect veroorzaken: het maakt helemaal niets uit waar de emissie optreedt, het
effect is altijd hetzelfde. Dit geldt zeker voor het belangrijkste gas, CO2. Het bepalen
van het impact potentieel, in termen van toegenomen infrarood-absorptie in
de atmosfeer, is daarom relatief simpel. Wat de bepaling bemoeilijkt is het feit dat
de broeikasgassen over het algemeen een lange levensduur hebben en het effect
daarom over honderden jaren kan blijven bestaan. Er wordt daarom een tijdhorizon
aangenomen voor de effectbepaling van in het algemeen 100 jaar. De
effecten van broeikasgassen worden uitgedrukt in CO2-equivalenten.
Hoe dit impact potentieel zich vertaalt naar daadwerkelijk impacts is met grote
onzekerheid omgeven. Wat wordt de gemiddelde temperatuurstijging, hoe
beïnvloedt dit weerextremen, zeespiegelniveau en de verspreiding van ziektes?
Welke schades en kosten zullen hiermee gemoeid zijn? Zijn doden bij overstromingen
in Bangladesh goedkoper dan doden bij overstromingen in Nederland?
De bepalingen van schadekosten per ton CO2 lopen dan ook uiteen van € 0,5 tot
zo’n € 90 (Tol, 2005). In de eerste versie van ExternE werd dan ook aangeraden
met een range aan schadekosten te werken. In ExternE 2005 (hoofdstuk 8 daarin)
worden schadekosten van € 9/ton CO2 berekend, maar hier worden terecht
diverse vraagtekens bij gezet. De aanbevolen prijs voor CO2 is € 19/ton, met onder-
en bovenwaarde voor eventuele gevoeligheidanalyse € 9/ton en € 50/ton.
Deze waarden zijn deels gebaseerd op preventiekosten, naast schadekosten.
Dat wil zeggen dat beleiddoelstellingen als leidraad zijn genomen. De externe
kostenbepalingen voor klimaatverandering zijn daarom intrinsiek anders dan die
voor andere milieueffecten en het is niet te zeggen welke schades wel en niet
meegenomen zijn in de prijs. Rechtvaardiging hiervoor ligt in het feit dat het effect
zelf ook intrinsiek anders is dan de andere en dat door ontbrekende kennis
de schadekostenberekeningen op dit moment waarschijnlijk systematisch te lage
uitkomsten geven.
Tabel 22 Aanpak voor bepaling externe kosten broeikasgassen
Inventarisatie CO2, CH4, N2O
Effectbepaling Globaal voor alle bronnen,
tijdhorizon 100 jaar
Waarde GWP100 volgens IPCC, 2001
Schaduwprijs € 19/ton CO2-equivalent Centrale waarde van schadekosten,
preventiekosten en emissiehandelprijs
Gevoeligheid? € 9/ton tot € 50/ton Beperkte schadebepaling / preventiekosten NL
158
Zoeken, vinden en winnen