Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ... Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...

samenlevingentechnologie.be
from samenlevingentechnologie.be More from this publisher
17.09.2013 Views

Het aanbod van uranium wordt in de huidige marktomstandigheden mede bepaald door de beschikbaarheid van zogenoemde secundaire voorraden, zoals uit opwerking, kernwapens, civiele voorraden en verarmd uranium. Deze gaan naar verwachting tot circa 2015 mee. De prijs van uranium op de spotmarkt varieert sterk (Figuur 46). In het verleden werden prijzen van minder dan 10$/kg tot meer dan 40$/kg betaald. Eind jaren zeventig was de prijs hoog door een verwachte sterke stijging van de vraag. In de jaren ‘80 en ‘90 daalde de prijs sterk omdat veel landen na het ongeluk in Tsjernobyl geen toekomst meer zagen voor kernenergie. De laatste jaren loopt de prijs van uranium weer op door een veranderende houding ten opzichte van kernenergie in Europa en de Verenigde Staten en door de aanbouw van nieuwe centrales in onder andere China en India. Figuur 46 Prijzen van uranium op de spotmarkt 1972 - 2005 Bron: WNA, 2006. De uraniumprijzen in lange-termijncontracten liggen aanzienlijk boven die van de spotmarkt. Bij stijgende vraag en continuering van de huidige productiecapaciteit zal mogelijk rond 2015 een gat ontstaan tussen productiecapaciteit en vraag, met hogere uraniumprijzen tot gevolg. In het uiterste geval ontstaat dan een gat tussen vraag en aanbod. Gelet op de mogelijke toename van de vraag naar uranium wereldwijd en de wetenschap dat het ontwikkelen van nieuwe mijnen (en zelfs het heropenen van gesloten mijnen) veel tijd kost, vanwege de daaraan gekoppelde procedures, is een dergelijk tekort niet ondenkbaar. Wanneer de gevolgen van de schaarste beperkt blijven tot een hogere uraniumprijs zullen deze geen belemmerende factor vormen voor de inzet van kernenergie, aangezien de uraniumprijs maar een klein deel uitmaakt van de totale kosten van kernenergie. Wel is het aantal landen met grote aangetoonde voorraden net als bij olie en gas beperkt, zodat bij toenemende schaarste een afhankelijkheid zal kunnen ontstaan van de grote leveranciers. Dat zijn met name Canada, Kazachstan en Australië. Zoeken, vinden en winnen 103

Tabel 12 geeft een overzicht van de structuurkenmerken, instituties, e.d. in de uraniummarkt, op de wijze zoals die ook voor de andere dragers in dit rapport in beeld wordt gebracht. Tabel 12 Overzicht van de internationale uraniummarkt De internationale uraniummarkt Afgelopen decennia Heden en toekomst Structuur Beperkt aantal grote mijnbouwcon- Beperkt aantal grote mijnbouwcon- Markt/ cerns (in overheidshanden en pricerns (in overheidshanden en privaat). eigendom vaat). Directe relaties tussen de Directe relaties tussen de aanbieders aanbieders en afnemers en afnemers Pricing / Con- Grotendeels via lange termijncon- Prijzen zullen naar verwachting sterk tractstracten gaan stijgen a.g.v. marktschaarste rond 2015 Instituties IAEA IAEA Politieke Non-proliferatie, reactorveiligheid In toenemende mate aandacht voor issues en afvalberging voorzieningszekerheid en afvalproblematiek bij de winning Productie- Australië, Kazachstan en Canada. Australië, Kazachstan en Canada. locatie Sluiting van kleinere sites Heropening van kleinere sites? Rol van Met name toepassing in elektrici- Met name toepassing in elektriciteits- uranium in energiemarkt teitsproductie en in de industrie productie en in de industrie Origine aan- VS: Intern, Canada VS: Intern, Canada voer naar VS, EU: Canada, Australië, Kazachstan EU: Canada, Australië, Kazachstan EU en Japan Japan: Australië Japan: Australië Technologie Traditionele mijnbouw en oplos- Als in het verleden, met meer aansingsmijnbouw, specifieke converdacht voor de langjarige berging van sie- en verrijkingsprocessen afval dat vrijkomt bij de winning Vraag Aanbod Daling vraag. Daling aanbod. Over- Groei vraag. Trage groei van het aan- Capaciteit capaciteitbod. Marktschaarste rond 2015? 7.4 Conclusies met betrekking tot de uraniummarkt Uit dit hoofdstuk kunnen de volgende conclusies worden getrokken met betrekking tot de huidige situatie en de ontwikkelingen op de uraniummarkt: Uranium wordt vrijwel uitsluitend toegepast als brandstof in kerncentrales voor elektriciteitopwekking. De vraag naar uranium is direct gerelateerd aan de rol van kernenergie in de elektriciteitmarkt. Vanwege de toepasbaarheid van uranium in kernwapens is er een strikt toezicht op de winning van en de handel in uranium. Er is geen vrije handel in uranium. Er bestaan directe relaties tussen de uiteindelijke gebruikers en de bedrijven die het uranium winnen. Acht grote mijnbouwconcerns zijn verantwoordelijk voor ruim 80% van de uraniumproductie in de wereld (WNA, 2006). Dit zijn zowel overheidsbedrijven als onafhankelijke bedrijven. De transacties tussen de aanbieders en vragers van uranium verlopen over het algemeen via lange-termijncontracten. De afgelopen twintig jaar is weinig exploratie verricht naar nieuwe voorraden van uranium, waardoor de voorraden slechts beperkt zijn veranderd. De verwachting is dat een hogere inspanning van exploratie en technische ontwik- 104 Zoeken, vinden en winnen

Het aanbod <strong>van</strong> uranium wordt in de huidige marktomstandighed<strong>en</strong> mede bepaald<br />

door de beschikbaarheid <strong>van</strong> zog<strong>en</strong>oemde secundaire voorrad<strong>en</strong>, zoals uit<br />

opwerking, kernwap<strong>en</strong>s, civiele voorrad<strong>en</strong> <strong>en</strong> verarmd uranium. Deze gaan naar<br />

verwachting tot circa 2015 mee.<br />

De prijs <strong>van</strong> uranium op de spotmarkt varieert sterk (Figuur 46). In het verled<strong>en</strong><br />

werd<strong>en</strong> prijz<strong>en</strong> <strong>van</strong> minder dan 10$/kg tot meer dan 40$/kg betaald. Eind jar<strong>en</strong><br />

zev<strong>en</strong>tig was de prijs hoog door e<strong>en</strong> verwachte sterke stijging <strong>van</strong> de vraag. In<br />

de jar<strong>en</strong> ‘80 <strong>en</strong> ‘90 daalde de prijs sterk omdat veel land<strong>en</strong> na het ongeluk in<br />

Tsjernobyl ge<strong>en</strong> toekomst meer zag<strong>en</strong> voor kern<strong>en</strong>ergie. De laatste jar<strong>en</strong> loopt<br />

de prijs <strong>van</strong> uranium weer op door e<strong>en</strong> verander<strong>en</strong>de houding t<strong>en</strong> opzichte <strong>van</strong><br />

kern<strong>en</strong>ergie in Europa <strong>en</strong> de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> <strong>en</strong> door de aanbouw <strong>van</strong> nieuwe<br />

c<strong>en</strong>trales in onder andere China <strong>en</strong> India.<br />

Figuur 46 Prijz<strong>en</strong> <strong>van</strong> uranium op de spotmarkt 1972 - 2005<br />

Bron: WNA, 2006.<br />

De uraniumprijz<strong>en</strong> in lange-termijncontract<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk bov<strong>en</strong> die <strong>van</strong> de<br />

spotmarkt.<br />

Bij stijg<strong>en</strong>de vraag <strong>en</strong> continuering <strong>van</strong> de huidige productiecapaciteit zal mogelijk<br />

rond 2015 e<strong>en</strong> gat ontstaan tuss<strong>en</strong> productiecapaciteit <strong>en</strong> vraag, met hogere<br />

uraniumprijz<strong>en</strong> tot gevolg. In het uiterste geval ontstaat dan e<strong>en</strong> gat tuss<strong>en</strong> vraag<br />

<strong>en</strong> aanbod. Gelet op de mogelijke to<strong>en</strong>ame <strong>van</strong> de vraag naar uranium wereldwijd<br />

<strong>en</strong> de wet<strong>en</strong>schap dat het ontwikkel<strong>en</strong> <strong>van</strong> nieuwe mijn<strong>en</strong> (<strong>en</strong> zelfs het herop<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

<strong>van</strong> geslot<strong>en</strong> mijn<strong>en</strong>) veel tijd kost, <strong>van</strong>wege de daaraan gekoppelde<br />

procedures, is e<strong>en</strong> dergelijk tekort niet ond<strong>en</strong>kbaar. Wanneer de gevolg<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />

de schaarste beperkt blijv<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> hogere uraniumprijs zull<strong>en</strong> deze ge<strong>en</strong><br />

belemmer<strong>en</strong>de factor vorm<strong>en</strong> voor de inzet <strong>van</strong> kern<strong>en</strong>ergie, aangezi<strong>en</strong> de<br />

uraniumprijs maar e<strong>en</strong> klein deel uitmaakt <strong>van</strong> de totale kost<strong>en</strong> <strong>van</strong> kern<strong>en</strong>ergie.<br />

Wel is het aantal land<strong>en</strong> met grote aangetoonde voorrad<strong>en</strong> net als bij olie <strong>en</strong> gas<br />

beperkt, zodat bij to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de schaarste e<strong>en</strong> afhankelijkheid zal kunn<strong>en</strong> ontstaan<br />

<strong>van</strong> de grote leveranciers. Dat zijn met name Canada, Kazachstan <strong>en</strong><br />

Australië.<br />

Zoek<strong>en</strong>, vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> winn<strong>en</strong><br />

103

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!