Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ... Rol van Fossiele bronnen: rapport - Instituut Samenleving en ...
De geschetste waardeketen is al relatief ingewikkeld ten opzichte van die bij de andere beschouwde energiedragers, terwijl het feitelijk nog een sterk vereenvoudigde weergave is. In de praktijk is de marktsituatie minder complex omdat er een strikt toezicht bestaat op de winning van en de handel in uranium en er, mede als gevolg daarvan, vrij directe relaties bestaan binnen een beperkte groep van actoren. De scheiding tussen wat kan worden aangeduid als het upstream-gedeelte van de waardeketen en het downstreamtraject ligt precies in het midden van de geschetste keten, bij de handel. Daar treffen aanbieders en afnemers elkaar, waarbij op deze markt in de regel sprake is van langjarige en stabiele handelsrelaties. 7.2 De organisatie van de uraniummarkt Zoals hierboven al is aangegeven is de organisatie van de uraniummarkt relatief eenvoudig, in die zin dat er een vrij directe relatie bestaat tussen de uiteindelijke gebruikers (m.n. exploitanten van kerncentrales) en de bedrijven die het uranium winnen. Acht grote mijnbouwconcerns zijn verantwoordelijk voor ruim 80% van de uraniumproductie in de wereld (WNA, 2006). Dit zijn zowel overheidsbedrijven als onafhankelijke bedrijven, zoals blijkt uit het overzicht van de organisaties in Tabel 11. Tabel 11 Organisaties met een jaarproductie van meer dan 1.000 ton uranium Organisatie Land Onafhankelijk of overheidsbedrijf? Tonnen U (in erts) Cameco Canada Onafhankelijk 8.038 Cogema(nu AREVA NC) Frankrijk Overheidsbedrijf 5.317 ERA Australië Onafhankelijk (dochter van Rio Tinto) 4.356 KazAtomProm Kazachstan Overheidsbedrijf 3.718 BHP Billiton Groot-Brittannië Onafhankelijk 3.706 Rossing Namibië Onafhankelijk (dochter van Rio Tinto) 3.038 Priargunsky Rusland Overheidsbedrijf 3.000 Navoi Oezbekistan Overheidsbedrijf 2.050 Bron: WNA, 2006 De transacties tussen de aanbieders en vragers van uranium lopen over het algemeen (meer dan 85%) via lange-termijncontracten. Deze contracten kunnen een looptijd tot tien jaar hebben, maar lopen meestal van 3 tot 5 jaar. Vaak hebben deze contracten een zekere mate van flexibiliteit, om aanpassingen aan de marktontwikkelingen mogelijk te maken. Ook bestaan spotmarktcontracten, die bestaan uit één levering tegen een prijs rond de prijs die op dat moment op de spotmarkt geldt. Op de markt wordt toezicht gehouden door onder meer het International Atomic Energy Agency (IAEA). Zoeken, vinden en winnen 101
7.3 Uraniumprijzen; vraag en aanbod De afgelopen twintig jaar is erg weinig exploratie verricht naar nieuwe voorraden van uranium, waardoor de bekende en afgeleide voorraden alleen beperkt zijn veranderd. Sinds 2001 zijn de uitgaven voor exploratie weer aan het stijgen. De verwachting is dat een hogere inspanning van exploratie de economische winbare voorraden aanzienlijk zal doen toenemen, vergelijkbaar met bijvoorbeeld goudwinning, waar aantrekkende prijzen geleid hebben tot het zoeken naar, en vinden van, nieuwe voorraden. Ook de technische ontwikkeling van exploratieinstrumenten zal de voorraad in conventionele ertsvoorraden in de toekomst laten toenemen. Duidelijk is dat, wanneer alle nu in aanbouw zijnde kernreactoren gereed zijn en de geplande reactoren worden gerealiseerd, de vraag naar uranium sterk zal toenemen (zie figuur 45). Op basis van de projecties van de vraag naar kernenergie gemaakt door de WNA (Figuur 45), komt deze organisatie tot een uraniumvraag tussen 50 en 160 kton uranium per jaar in 2030. Figuur 45 Prognoses van de vraag naar uranium in de komende 25 jaar (uranium als in erts) Bron: Gitzel, 2005. De vraag naar uranium is afhankelijk van een groot aantal factoren, waaronder de ontwikkelingen bij met name gas, kolen en hernieuwbare energie, het aantal draaiende kernreactoren wereldwijd, technologische ontwikkelingen en de beschikbaarheid van andere bronnen dan primair uranium. Er zijn, zoals opgemerkt, meerdere reactoren in aanbouw, met name in China en India, en er zijn wereldwijd plannen voor een nog groter aantal reactoren. De vraag naar uranium zal hierdoor in ieder geval op korte termijn stijgen, maar of deze groei van de vraag ook op langere termijn doorzet is nog onzeker. 102 Zoeken, vinden en winnen
- Page 60 and 61: 5.2.2 1959-1973: De Independents Na
- Page 62 and 63: Ten derde werd er krachtig geïnves
- Page 64 and 65: vrees bestond dat de Straat van Hor
- Page 66 and 67: ning. Traditioneel werd hiervoor ri
- Page 68 and 69: De ineenstorting van de olieprijzen
- Page 70 and 71: 5.3 De huidige situatie op de werel
- Page 72 and 73: Aan OPEC-zijde spelen er aantal zak
- Page 74 and 75: Figuur 29 Reserves Production Ratio
- Page 76 and 77: zich sterk op het Midden-Oosten en
- Page 79 and 80: 5.5 Conclusies met betrekking tot h
- Page 81 and 82: 6 Dynamische analyse van de waardek
- Page 83 and 84: eigendomsverhoudingen. Hierin speel
- Page 85 and 86: worden. Voor de consumenten geldt d
- Page 87 and 88: veel gevallen wordt gas gevonden in
- Page 89 and 90: Intrastate transacties, binnen een
- Page 91 and 92: Azië en de Pacific Anders dan in d
- Page 93 and 94: afnemersmarkt. Dit is een voordeel
- Page 95 and 96: Figuur 37 Verhouding regionale prod
- Page 97 and 98: of the Madrid Guidelines and their
- Page 99 and 100: De toekomst van aardgas in Europa n
- Page 101 and 102: termijn vraag en aanbodpatronen bep
- Page 103 and 104: Tot slot moet dit effect financieel
- Page 105 and 106: Figuur 42 Netto ontrekking van gas
- Page 107 and 108: 98 Zoeken, vinden en winnen
- Page 109: Na de mijnbouw wordt het uranium on
- Page 113 and 114: Tabel 12 geeft een overzicht van de
- Page 115 and 116: 106 Zoeken, vinden en winnen
- Page 117 and 118: 108 Zoeken, vinden en winnen
- Page 119 and 120: De ontwikkelingsaspecten die spelen
- Page 121 and 122: kolenwinning in de VS verantwoordel
- Page 123 and 124: ij de veroorzaker beschouwen sommig
- Page 125 and 126: CO2 0.019 CH4 0.437 N2O 5.624 SO2 3
- Page 127 and 128: effecten in de schadekosten niet zi
- Page 129 and 130: 8.6 Handelingsperspectieven voor de
- Page 131 and 132: gasvoorraden in toegankelijke OECD-
- Page 133 and 134: aliseerde chemie. Andere sectoren z
- Page 135 and 136: gevonden, maar wel een grote hoevee
- Page 137 and 138: 128 Zoeken, vinden en winnen
- Page 139 and 140: problemen en vanwege de politieke e
- Page 141 and 142: lige gevolgen zijn bijvoorbeeld de
- Page 143 and 144: In het tweede scenario opereren lan
- Page 145 and 146: 136 Zoeken, vinden en winnen
- Page 147 and 148: 138 Zoeken, vinden en winnen
- Page 149 and 150: 140 Zoeken, vinden en winnen
- Page 151 and 152: Crude Oil Equivalent - Equivalent v
- Page 153 and 154: eserves attributed to improved reco
- Page 155 and 156: Reserves - Reserves Reserves are th
- Page 157 and 158: In situ leaching (ISL) The recovery
- Page 159 and 160: 150 Zoeken, vinden en winnen
7.3 Uraniumprijz<strong>en</strong>; vraag <strong>en</strong> aanbod<br />
De afgelop<strong>en</strong> twintig jaar is erg weinig exploratie verricht naar nieuwe voorrad<strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> uranium, waardoor de bek<strong>en</strong>de <strong>en</strong> afgeleide voorrad<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> beperkt zijn<br />
veranderd. Sinds 2001 zijn de uitgav<strong>en</strong> voor exploratie weer aan het stijg<strong>en</strong>. De<br />
verwachting is dat e<strong>en</strong> hogere inspanning <strong>van</strong> exploratie de economische winbare<br />
voorrad<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk zal do<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>, vergelijkbaar met bijvoorbeeld<br />
goudwinning, waar aantrekk<strong>en</strong>de prijz<strong>en</strong> geleid hebb<strong>en</strong> tot het zoek<strong>en</strong> naar, <strong>en</strong><br />
vind<strong>en</strong> <strong>van</strong>, nieuwe voorrad<strong>en</strong>. Ook de technische ontwikkeling <strong>van</strong> exploratieinstrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
zal de voorraad in conv<strong>en</strong>tionele ertsvoorrad<strong>en</strong> in de toekomst lat<strong>en</strong><br />
to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>.<br />
Duidelijk is dat, wanneer alle nu in aanbouw zijnde kernreactor<strong>en</strong> gereed zijn <strong>en</strong><br />
de geplande reactor<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gerealiseerd, de vraag naar uranium sterk zal<br />
to<strong>en</strong>em<strong>en</strong> (zie figuur 45). Op basis <strong>van</strong> de projecties <strong>van</strong> de vraag naar kern<strong>en</strong>ergie<br />
gemaakt door de WNA (Figuur 45), komt deze organisatie tot e<strong>en</strong> uraniumvraag<br />
tuss<strong>en</strong> 50 <strong>en</strong> 160 kton uranium per jaar in 2030.<br />
Figuur 45 Prognoses <strong>van</strong> de vraag naar uranium in de kom<strong>en</strong>de 25 jaar (uranium als in erts)<br />
Bron: Gitzel, 2005.<br />
De vraag naar uranium is afhankelijk <strong>van</strong> e<strong>en</strong> groot aantal factor<strong>en</strong>, waaronder<br />
de ontwikkeling<strong>en</strong> bij met name gas, kol<strong>en</strong> <strong>en</strong> hernieuwbare <strong>en</strong>ergie, het aantal<br />
draai<strong>en</strong>de kernreactor<strong>en</strong> wereldwijd, technologische ontwikkeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> de beschikbaarheid<br />
<strong>van</strong> andere <strong>bronn<strong>en</strong></strong> dan primair uranium. Er zijn, zoals opgemerkt,<br />
meerdere reactor<strong>en</strong> in aanbouw, met name in China <strong>en</strong> India, <strong>en</strong> er zijn<br />
wereldwijd plann<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> nog groter aantal reactor<strong>en</strong>. De vraag naar uranium<br />
zal hierdoor in ieder geval op korte termijn stijg<strong>en</strong>, maar of deze groei <strong>van</strong> de<br />
vraag ook op langere termijn doorzet is nog onzeker.<br />
102<br />
Zoek<strong>en</strong>, vind<strong>en</strong> <strong>en</strong> winn<strong>en</strong>