VKW Monografie Ondernemer, onderneming en ... - Kauri

More documents

Recommendations

Info

uitzonderingen na 96 wereldwijd voordeed 97 . Maar ging die materiële vooruitgang niet gepaard met een ecologisch drama? Zagen we het ethische bewustzijn en gedrag van mensen niet afkalven als gevolg van welstand en markteconomie? Kwamen primaire maatschappelijke waarden als democratie, opporuniteit en tolerantie niet onder druk als gevolg van het ondernemingsgedragen economisme? Kortom, de vraag dient gesteld in welke mate de welvaartsverdiensten van economische vooruitgang nog opwegen tegen de geregeld naar voren gebrachte nadelen ervan inzake de bredere maatschappelijke ontwikkeling, zeker indien we daarbij ook in rekening brengen dat vanuit de bruto toegevoegde waarde gecreëerd door ondernemingen en zelfstandigen ruim tweederde van het totaal van de fiscale en parafiscale ontvangsten van de Belgische overheden 98 . In deze discussie ligt een eenvoudige argumentatie voor het rapen. Zowel inzake ecologisch bewustzijn als inzake de bredere maatschappelijke waarden als democratie, gelijkheid inzake opportuniteiten, tolerantie en intermenselijke warmte zetten de communistisch georganiseerde maatschappijen in het verleden prestaties neer die ver achterbleven bij wat zelfs in de meest kritische rapportering overeind blijft van het Westerse model. De nog enkele resterende regimes van het communistische of nauw verwante slag bevestigen ook anno 2007 nog elke dag opnieuw dit treurige verhaal. Eén van de meest elementaire en consistente kenmerken van communistische regimes is dat zij privaat initiatief en ondernemerschap bannen. Deze vaststelling vereist onmiddellijk nuancering: verwijzend naar schema 2 dat eerder in deze monografie aan de orde kwam, bannen zij ondernemerschap van het maatschappelijk productieve type. Aansluitend op de argumentatie ontwikkeld rond schema 2 ontbreekt in een communistisch georganiseerde maatschappij haast per definitie het institutionele kader dat positief georiënteerd ondernemerschap stimuleert. Ook persoonlijk engagement tot maatschappelijk verantwoord optreden brandt in een dergelijke ordening op een erg 96 We kunnen hier inzake BBP per capita en HDI-index onder meer verwijzen naar de verarming die zich in Afghanistan onder de Taliban en in Zimbabwe tijdens de jongste jaren van het bewind van Robert Mugabe voordeed. Wat de gemiddelde levensduur betreft, deed er zich onder Russische mannen in het recente verleden een opmerkelijke ommekeer voor, in belangrijke mate te wijten aan het breed verspreide alcoholisme. 97 Met deze stelling wordt helemaal niet beweerd dat die toename van de materiële welvaart zich ook op een gelijkmatige wijze voordeed. De wereldwijde inkomensverschillen namen inderdaad vooral in de loop van de 20 ste eeuw op een erg spectaculaire wijze toe. Voor de voorbije twee decennia dient terzake een zeer genuanceerd betoog gehouden te worden. Wat zeker niet klopt, is dat de inkomensverschillen op wereldvlak bleven escaleren. Zie hieromtrent de bijdrage van Van Overtveldt in Glaeser, Devooght & Van Overtveldt, 2006. 98 De argumentatie die hier volgt, stoelt in belangrijke mate op Friedman, 2005 en McCloskey, 2006. Alhoewel er talrijke parallellen te noteren vallen in de argumentaties van beide academici, valt het op dat zij zich toch behoorlijk verschillend politiek profileren. Benjamin Friedman – helemaal niet verwant met Milton Friedman – ziet zichzelf als “een Europees sociaal-democraat van het conservatieve type”. Deirdre McCloskey, die elk jaar drie tot zes maanden in Amsterdan doorbrengt en dus zeer goed de Europese gegevenheden met de Amerikaanse kan vergelijken, rekent zichzelf “in de Europese terminologie bij de rechts liberalen”. Gesprek met Friedman op 14 december 2005 en met McCloskey op 5 januari 2007.
vkw Metena maart 2007 laag pitje 99 . Maar vermits een communistisch systeem, hoe intens de repressie ook doorgevoerd wordt, de kenmerken die een persoon tot ondernemer maken niet kan wegbranden, zal die ondernemersenergie toch boven komen drijven. Onvermijdelijk zal het alzo gestuurde ondernemerschap echter vooral tot uiting komen via maatschappelijk gezien eerder onproductieve activiteiten. Verzacht ondernemen de zeden? Bovengaande vaststellingen inzake de negatieve kenmerken van communistisch georganiseerde maatschappijen kunnen echter niet volstaan om over te gaan tot de argumentatie dat een systeem waarin vrij ondernemerschap centraal staat als hoofdmotor van de economische ontwikkeling wel tot maatschappelijk voordelige ontwikkelingen leidt die het economische en de aspecten van de materiële welvaart in de strikte zin van het woord (ver) overstijgen. Of moeten we toch maar akkoord gaan met John Gray, de politieke filosoof verbonden aan de London School of Economics, die op het einde van de 20 ste eeuw argumenteerde dat de revival die de principes van de vrije markteconomie en van het vrije ondernemerschap in de laatste twee decennia van die 20 ste eeuw kende, “niet kon voorkomen dat als onbedoelde gevolgen van de politiek van het vrijmaken van markten, gemeenschappen verscheurd werden en ethos en onderling vertrouwen uitgehold werden” 100 . Voorafgaandelijk willen we hier nog eens in alle duidelijkheid stellen dat de begrippen vrije markteconomie, ondernemerschap, economische groei en globalisering onverbrekelijk bij elkaar horen. De logica achter deze identificatie vormt allicht dé rode draad uit wat we tot nu toe argumenteerden. Zeer bondig samengevat klinkt deze argumentatie als volgt. Ondernemers en ondernemingen staan centraal in het aanzwengelen van de economische groei. Een goed georganiseerde vrije markteconomie met duidelijke en niet geringe functies op te nemen door de overheden vormt de ideale biotoop om de hoogst mogelijke maatschappelijke meerwaarde te halen uit de activiteiten van ondernemers en ondernemingen. Verstandig georganiseerde globalisering zorgt ervoor dat ondernemers wereldwijd hun vleugels kunnen uitslaan en de welvaartscreatie ook in de armere gebieden van de wereld (eindelijk) op gang kunnen trekken. 99 Zie hieromtrent bijvoorbeeld Todorov, 2000 en Courtois et al., 1997. 100 Gray, 1998, p. 36.
Page 1: vkw Metena maart 2007 MONOGR AFIE n
Page 4 and 5: Johan Van Overtveldt is algemeen di
Page 7 and 8: 1. Inleiding vkw Metena maart 2007
Page 9 and 10: vkw Metena maart 2007 veel aandacht
Page 11 and 12: vkw Metena maart 2007 we nog een st
Page 13 and 14: vkw Metena maart 2007 drijfveer of
Page 15 and 16: vkw Metena maart 2007 omgeving twee
Page 17 and 18: vkw Metena maart 2007 onzekerheid e
Page 19 and 20: vkw Metena maart 2007 generatie bin
Page 21 and 22: vkw Metena maart 2007 dan gaat dat
Page 23 and 24: vkw Metena maart 2007 ren er drie t
Page 25 and 26: vkw Metena maart 2007 communicatie
Page 27 and 28: vkw Metena maart 2007 vaak reeds er
Page 29 and 30: vkw Metena maart 2007 nomische groe
Page 31 and 32: vkw Metena maart 2007 context de ev
Page 33 and 34: vkw Metena maart 2007 die opportuni
Page 35 and 36: vkw Metena maart 2007 De maatschapp
Page 37 and 38: vkw Metena maart 2007 dan zou ik ab
Page 39 and 40: vkw Metena maart 2007 • De social
Page 41 and 42: vkw Metena maart 2007 Voor de overi
Page 43: vkw Metena maart 2007 gegevens van
Page 47 and 48: vkw Metena maart 2007 Deirdre McClo
Page 49 and 50: vkw Metena maart 2007 niet de verdo
Page 51 and 52: vkw Metena maart 2007 grootschalige
Page 53 and 54: Bijlage 2 1996 1997 1998 1999 2000
Page 55 and 56: vkw Metena maart 2007 Casson, M. (2
Page 57 and 58: vkw Metena maart 2007 Kotter, J., R
Page 59 and 60: vkw Metena maart 2007 Say, J.B. (18
Page 61: vkw Metena maart 2007
Page 64: Met deze monografie geeft Johan Van

VKW Monografie Ondernemer, onderneming en ... - Kauri

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?