VKW Monografie Ondernemer, onderneming en ... - Kauri

More documents

Recommendations

Info

3. De maatschappelijke impact 3.1. Welvaartscreatie Van Robert Lucas, winnaar van de Nobelprijs Economie in 1995, komen de gevleugelde woorden dat “eens je over economische groei en ontwikkeling begint na te denken, het moeilijk wordt om nog over iets anders na te denken” 66 . Alhoewel in bepaalde kringen de tendens overheerst om erg smalend en negatief te doen over economische groei staat de argumentatie dat het zonder voldoende economische groei uitgesloten is om niet enkel inzake materiële welvaart maar ook met betrekking tot welzijn in het algemeen tot een menswaardig bestaan te komen nog altijd stevig overeind. De vrije markteconomie met een centrale plaats daarin voor ondernemers en ondernemerschap vormt, voor zover de mensheid tot nu toe kon achterhalen, de enige maatschappelijke organisatievorm die de intrinsieke mogelijkheden om tot langdurige periodes van economische groei te komen ook effectief omzet in realiteit. Deze vaststelling doet overigens niet af aan de mogelijkheid en de wenselijkheid om via verstandige sociale en ecologische bijsturing van het vrije marktmechanisme tot maatschappelijk meer hoogstaande resultaten van het economische groeiproces te komen. In dit eerste luik beperken we onze beschouwingen tot de aspecten van materiële welvaart. In het tweede luik gaan we dieper in op welzijn en in het derde onderdeel van dit tweede hoofdstuk komen nog andere en ruimere maatschappelijke bedenkingen, te koppelen aan economische groei, aan de orde. De (lange) weg naar de ondernemerseconomie Dat ondernemerschap een centrale plaats inneemt in het proces van economische groei klinkt vandaag vrij evident maar in een nog niet zover verleden lagen er in het denken rond economische groei heel andere accenten. Zonder hier een exhaustief overzicht te kunnen neerschrijven van dit denken rond economische groei 67 lijkt een kort overzicht ons toch bijzonder relevant. We delen de naoorlogse periode daarvoor op in drie deelperiodes 68 . De eerste van deze drie deelperiodes situeert zich grosso modo van het begin van de jaren 1950 tot het begin van de jaren 1980 en kunnen we typeren als die van de kapitaaleconomie. Vooral gebaseerd op het werk van Robert Solow, winnaar van de Nobelprijs Economie in 1987, kwamen economen tot de conclusie dat eco- 66 Lucas, 1988, p. 5. 67 Voor een zeer goed en erg toegankelijk overzicht terzake, zie Helpman, 2004. 68 We volgen hier de analyse van Audretsch, Keilbach & Lehmann, 2006, vooral de hoofdstukken 2 en 3. Het feit dat we ons hier beperken tot de naoorlogse periode houdt geenszins in dat we er van uitgaan dat er zich voordien geen interessante ontwikkelingen in het denken rond economische groei voordeden, wel integendeel. We voeren deze tijdslimiet gewoon in om het overzicht binnen de perken te houden van wat de context van deze monografie oplegt.
vkw Metena maart 2007 nomische groei in eerste instantie voortvloeit uit technologische vooruitgang maar dat de determinanten van de ontwikkeling van het technologisch kunnen zich in hoge mate buiten het economische systeem bevinden. In het economenjargon heet het dan dat technologie zich exogeen aan het economisch systeem ontwikkelt. Technologische vooruitgang hangt af van de vooruitgang die geboekt wordt in biologie, chemie, materialenleer, fysica en andere wetenschappen. Vanuit beleidsstandpunt kon economische groei dan ook best aangezwengeld worden door stimulering van de investeringen teneinde alzo de productiviteit van arbeid en kapitaal te verhogen. Zo speelde men in op de determinanten van de economische groei naast de technologische vooruitgang. Productie-efficiëntie via een sterk uitgebouwde kapitaalvoorraad haalde het in de afwegingen omtrent economische vooruitgang van inventiviteit en innovatie. In brede lagen van de economische intelligentsia leidde deze aandacht voor kapitaal en investeringen tot het geloof dat de economische toekomst vooral bij de grote ondernemingen lag. Typische uitingen daarvan waren de meeslepend geschreven maar nogal krakkemikkig onderbouwde verhalen van John Kenneth Galbraith en de veel beklijvender analyses van Alfred Chandler 69 . De reeds vermelde Robert Lucas zorgde in het begin van de jaren 1980 samen met Paul Romer voor een omwenteling inzake het denken rond economische groei 70 . Op basis van hun eigen onderzoek verwierpen Lucas en Romer de basishypothese van de kapitaaleconomie, nl. het exogene karakter van de technologische vooruitgang 71 . Zij introduceerden de kenniseconomie waarin, naast de klassieke productiefactoren arbeid en kapitaal, de productiefactor kennis een centrale plaats kreeg. Technologische vooruitgang werd alzo endogeen aan het economische systeem vermits investeringen in kennis en menselijk kapitaal de technologie naar een steeds hoger peil zouden drijven 72 . Ook absoluut centraal in de inzichten ontwikkeld door de denkers rond kenniseconomie was het thema van de kennis-spill over welke automatisch voortvloeit uit het feit dat het gebruik van kennis die circuleert niet kan ingeperkt worden 73 . Deze kenmerken van kennisproductie leidde Lucas, Romer en anderen tot de conclusie dat er zich in de productie wel eens positieve schaalvoordelen zouden kunnen voordoen, 69 Zie bijvoorbeeld Galbraith, 1956 en Chandler, 1977. Schumpeter, 1994 (1943) was een vroege uiting van dit denken rond de onvermijdelijkheid van de totaal-dominantie van de grote concerns. 70 Robert Lucas was in die dagen als professor verbonden aan de University of Chicago waar Paul Romer als doctoraal student rondhing. Voor beide vormde het werk van Gary Becker van diezelfde University of Chicago een seminale bron van inspiratie. Dat geldt zeker voor het baanbrekende onderzoek dat Becker leverde inzake human capital. Zie voor dit alles Van Overtveldt, 2007. 71 Zie Lucas, 1988 en Romer, 1986. 72 Voor een uitgebreid overzicht van de zogenaamde endogene groeitheorie, zie Aghion & Howitt, 1998. 73 De basisanalyse in dit verband blijft Arrow, 1962. Ook Jacobs, 1969 blijft een erg boeiende bijdrage.
Page 1: vkw Metena maart 2007 MONOGR AFIE n
Page 4 and 5: Johan Van Overtveldt is algemeen di
Page 7 and 8: 1. Inleiding vkw Metena maart 2007
Page 9 and 10: vkw Metena maart 2007 veel aandacht
Page 11 and 12: vkw Metena maart 2007 we nog een st
Page 13 and 14: vkw Metena maart 2007 drijfveer of
Page 15 and 16: vkw Metena maart 2007 omgeving twee
Page 17 and 18: vkw Metena maart 2007 onzekerheid e
Page 19 and 20: vkw Metena maart 2007 generatie bin
Page 21 and 22: vkw Metena maart 2007 dan gaat dat
Page 23 and 24: vkw Metena maart 2007 ren er drie t
Page 25 and 26: vkw Metena maart 2007 communicatie
Page 27: vkw Metena maart 2007 vaak reeds er
Page 31 and 32: vkw Metena maart 2007 context de ev
Page 33 and 34: vkw Metena maart 2007 die opportuni
Page 35 and 36: vkw Metena maart 2007 De maatschapp
Page 37 and 38: vkw Metena maart 2007 dan zou ik ab
Page 39 and 40: vkw Metena maart 2007 • De social
Page 41 and 42: vkw Metena maart 2007 Voor de overi
Page 43 and 44: vkw Metena maart 2007 gegevens van
Page 45 and 46: vkw Metena maart 2007 laag pitje 99
Page 47 and 48: vkw Metena maart 2007 Deirdre McClo
Page 49 and 50: vkw Metena maart 2007 niet de verdo
Page 51 and 52: vkw Metena maart 2007 grootschalige
Page 53 and 54: Bijlage 2 1996 1997 1998 1999 2000
Page 55 and 56: vkw Metena maart 2007 Casson, M. (2
Page 57 and 58: vkw Metena maart 2007 Kotter, J., R
Page 59 and 60: vkw Metena maart 2007 Say, J.B. (18
Page 61: vkw Metena maart 2007
Page 64: Met deze monografie geeft Johan Van

VKW Monografie Ondernemer, onderneming en ... - Kauri

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?