Allen die willen naar IJsland gaan… - Vrijzinnig Mechelen

Onder auspiciën van de Unie Vrijzinnige Verenigingen v.z.w. • Verantw. Uitg.: Fr. Ardies, Guldenstraat 27, 2800 Mechelen • nr 6 - december ‘10 - januari ‘11
België - Belgique
P.B.
3000 Leuven Mail
2/111
Tweemaandelijks tijdschrift voor de Regio Mechelen - Willebroek – Rumst
Met een
eindejaarsattentie
voor de leden
Allen die willen
naar IJsland gaan…
Documentaire bij de Grijze Geuzen.
p. 3
Nieuws over het
Ceremonium
p. 19
P4A8001
Afgiftekantoor 3000 Leuven
© Architektenkoöperatief bvba
J. Mooens – J. Van den Berghen – S. Bellengé

2
Edito November
Een stukje Carpe Diem.
De herfst is volop bezig, de winter komt. Alom regenbuien, watersnood, en een overvloed aan afgevallen
bladeren. Daar bovenop modder en vuil op de tientallen plaatsen waar wegen-, riolerings- of andere
werken aan de gang zijn. Een grauwe hemel die deze periode de bekende sombere tint geeft, en een
vroeg intredende duisternis.
Een periode ook vol menselijke contrasten.
Deze en de komende maand consumeren en vieren we als gekken. Talrijk waren de korte herfstvakanties
in de periode 1-14 november. Sinterklaas moet zijn hoogtepunt nog krijgen (cadeaus, cadeaus,) maar de
kerstacties zijn al volop in gang geschoten (cadeaus, cadeaus, eten en drinken). En wat met Kerstmis te
weinig of niet wordt gedaan, krijgt met Nieuwjaar nog een kans (cadeaus, cadeaus, eten en drinken) 1 .
En begin januari volgt nog een waterval van recepties. Het dient gezegd, de cadeaus, het eten en het
drinken, de recepties, ze dienen wel. Familiebanden worden nauwer aangehaald, vrienden ontmoeten
elkaar en babbelen bij. Kortom, we versterken ons eigen sociale wereldje.
Colofon
Maar de winter zorgt ook voor vereenzaming, voor grotere noden bij hen die het in deze wereld
moeilijk hebben. Wetenschappelijke studies tonen het aan: de armoede neemt toe in België. Meer sterfgevallen
door honger en kou, door gebrek aan een fatsoenlijk onderkomen of een degelijke opvang.
Hulporganisaties met tientallen vrijwilligers, maar ook met een voortdurend en schrijnend gebrek aan
middelen timmeren manhaftig aan de weg. We lezen erover in de krant, we zien het op televisie.
Onze sociale wereld mag echter niet stoppen bij onze familie, de vrienden en de kennissen waarmee het
gezellig babbelen en tafelen is.
Laten wij, vrijzinnigen, daarom vooral in deze barre tijd, waarin we bovendien voortdurend aangemaand
worden om te consumeren ten behoeve van de gezelligheid en de vriendschap, rondom ons oog hebben
voor de noden van hen die minder hebben. Een kleine bijdrage, welke dan ook, aan hun levensvreugde,
geeft extra stukje zinvolle inhoud aan het welbekende ‘Carpe Diem’.
Jean-Pierre De Greve
Voorzitter
1 Gelukkig zijn er na Nieuwjaar solden, zodat we niet in een put vallen, maar opnieuw kunnen consume-
ren. Budgetvriendelijk deze keer.
Verantwoordelijke uitgever:
Frieda Ardies
Guldenstraat 27, 2800 Mechelen
Redactie:
Frieda Ardies
Jean-Pierre De Greve
Monique Loyez
Josiane Rombauts
Frans Van der Vorst
Sebastiaan Verheyen
Secretariaat:
vzw Vrijzinnig Mechelen
t.a.v. J. Rombauts
Guldenstraat 27, 2800 Mechelen,
T. 015 21 24 71,
secretaris@vrijzinnigmechelen.be
www.vrijzinnigmechelen.be
Artikels of activiteiten mogen verzonden
worden naar: Redactie De Schakel
p/a Lindestraat 67, 2860 St. Kat Waver
deschakel@vrijzinnigmechelen.be
Onder de auspiciën van UVV
p/a CMD Mechelen
Onze-Lieve-Vrouwestraat 29,
2800 Mechelen
T. 015 45 02 25
Noot: Ondertekende artikelen vallen niet
onder de verantwoordelijkheid van de
redactie

Grijze Geuzen
Voorbije activiteiten:
DINSDAG 19 OKTOBER 2010: “Den Belleman” vertelt over mechelen.
Reeds 20 jaar werkzaam als Belleman van onze stad, schetste hij in het kort (en in beschaafd Nederlands) de
geschiedenis van Mechelen. Maar al vlug gaat “de Swa” verder in zijn eigen sappig Mechels dialect. Anekdotes,
vertellingen en zelfs liedjes (duchtig meegezongen door onze Grijze Geuzen) passeerden de revue.
Een namiddag die veel te vlug voorbij ging! Wij maken met onze Swa alvast een afspraak voor het volgend seizoen.
Komende activiteiten:
DINSDAG 21 DECEMBER 2010: “Vrijzinnige Plechtigheden”.
De medewerkers van het Centrum voor Morele Dienstverlening Mechelen zullen meer uitleg geven over “vrijzinnige
plechtigheden”. Er zijn in een mensenleven immers tal van bijzondere gelegenheden die vragen om een gepaste
plechtigheid: geboorte, de stappen naar volwassenheid, gaan samenleven of trouwen, jubilea, overlijden…
Voor iedere vrijzinnige plechtigheid kan je voor een professionele begeleiding terecht bij het CMD.
Maar het vinden van een geschikte locatie voor zulke plechtigheid is in Mechelen veel moeilijker. De vzw
Ceremonium wil hier een oplossing voor bieden. Jacques Trivier zal de bouw van het Ceremonium – een locatie voor
niet-religieuze plechtigheden – komen toelichten. Achteraf heerlijke pannenkoeken en koffie!
DINSDAG 18 JANUARI 2011: “Joris Surmont: Allen die willen naar IJsland gaan”. Met filmvertoning.
In deze voordracht geeft Joris Surmont een overzicht van de IJslandvisserij vanaf de 19 de eeuw tot en met 1994, het
jaar waarin de Amandine, de laatste Oostendse IJslandtreiler uit de vaart werd genomen. Na een korte pauze volgt
de vertoning van de documentaire film “Winden”. De film werd in de periode 1973-1974 door de spreker opgenomen
aan boord van de IJslandtreiler O.182 Caesar, die toen aan de IJslandse zuidkust viste. “Winden” verwijst naar
de kreet die de vissers slaakten om de bemanning te wekken als het net moest binnengehaald of gehieuwd worden.
OP UITSTAP MET DE GRIJZE GEUZEN MECHELEN
7 december 2010: “ENSOR ontmaskerd -
schilderijen en etsen.”
• In het ING Cultuurcentrum, Koningsplein 6, te
Brussel.
• Inkom: maximum € 8
En voor de liefhebbers aansluitend in de namiddag:
“De wereld van Lucas Cranach, Duitse renaissance
schilder.” (Bozar; maximum € 10) en Wim Delvoy
(ook in het Bozar; inkom gratis)
Afspraak om 9u30 in het station Mechelen Centraal,
in de grote lokettenhal.
De activiteiten van de Grijze Geuzen gaan door in het
V.O.C. Mechelen, Guldenstraat 27, Mechelen -
telkens van 14u tot 17u.
Ze zijn toegankelijk voor iedere geïnteresseerde 50-plusser en ze zijn gratis!
De Grijze Geuzen hopen ook U daar te mogen verwelkomen!
Info: Rita Drieghe – ( 015 21 85 21
8 grijzegeuzen@vrijzinnigmechelen.be
11 januari 2011: daguitstap naar Brugge
Naargelang het weer en de keuze van de
groep: “Luc Tuymans - visie op Centraal Europa.”
(6 locaties in Brugge) of “Van Eyck tot Dürer”
(Groeningemuseum).
Afspraak om 8u00 in het station Mechelen Centraal,
in de grote lokettenhal (trein naar Gent om 8.20 uur).
Vergeet niet vooraf in te schrijven via 8 vocmechelen@skynet.be
of ( 015 21 24 71.
3

4
MeLeMo
de Zoo van Antwerpen
Zaterdag 23 oktober stapten we met 60 jongeren de trein op richting Zoo van Antwerpen. De 4 gidsen stonden ons
reeds op te wachten om hun verhalen en weetjes over de dieren en de Zoo met ons te delen. De kinderen luisterden
geboeid en de gedragingen van de dieren brachten hen regelmatig aan het lachen.
In de namiddag gingen de groepen met hun juf zedenleer zelf op ontdekking. Jammer van het druilerige en koude
weer, maar het verblijf in de gebouwen van “Vriesland” brachten ons wat bescherming!
Op zondag 21 november werden al onze kinderen uitgenodigd
op de voorstelling van “Knots, Knetter en Stapel”. En zaterdag
18 december organiseren we het Joelfeest. Hou deze datum
reeds vrij!
Groetjes,
Anne Longrée, coördinator MeLeMo

HUJO
Denk jij om de 7 seconden aan seks?
De Fakkeltjesdagen zijn terug!
Ooit...in een ver verleden...bezocht Hujo de scholen met de enorm
populaire ‘Fakkeltjesdagen’
Nu... zijn de Fakkeltjesdagen weer terug van weggeweest!
Voor diegenen met een haperend geheugen: op de Fakkeltjesdagen
van Hujo krijgen alle leerlingen van een bepaalde school de kans
om te ontdekken hoe het leven van een journalist er uitziet. Kinderen worden
zelf reporter van hun krant. Wie mag er beslissen wat er in de krant komt en
verloopt dit altijd even eerlijk? Is het nieuws in de krant wel altijd even correct?
Wat doe je als journalist met je eigen mening? Allemaal vragen die op een speelse
manier onderzocht worden.
De nieuwbakken journalisten schrijven artikels, plaatsen foto’s, bedenken spelletjes, schrijven zoekertjes en nemen
diepte-interviews af. Ze gaan aan de slag met een blanco krant, stiften, bronmateriaal (oude tijdschriften en kranten)
en maken daarvan hun eigen versie van het nieuws.
Praktisch
Scholen en leerkrachten die geïnteresseerd zijn, kunnen ons altijd uitnodigen om een namiddag langs te komen.
Wees er snel bij, de beschikbare tijd is beperkt. Dit aanbod geldt alleen voor woensdagnamiddagen (13u30 – 16u).
Voor info, vragen en beschikbaarheid, contacteert u: info@hujo.be of 02 521 79 20.
Mythes en taboes over relaties en seksualiteit.
“Meisjes masturberen niet.”
“De penis van zwarte mannen is langer dan bij blanke mannen.”
Relaties en seksualiteit, een thema waar veel over gepraat en geschreven wordt. Maar is alles wat je hoort en leest
eigenlijk wel juist? Wat zijn verzinsels of halve waarheden?
Dit boekje geeft jongeren een antwoord en doorbreekt mythes en taboes rond relaties en seksualiteit. Bestaande
mythes en taboes worden op een leuke manier de wereld
uitgeholpen. Jongeren kunnen getuigenissen, cartoons,
FAQ’s lezen, testen welk flirttype ze zijn, hun eigen erotisch
verhaal schrijven, spin-the safe sex-bottle spelen en
nog zoveel meer. “Denk jij om de 7 seconden aan seks?”
kan gebruikt worden in verschillende contexten: alleen of
met vrienden, in de jeugdbeweging, op school, thuis,...
“Denk jij om de 7 seconden aan seks?” kost 5 euro en
kan worden besteld bij Jeugd en Seksualiteit vzw. Meer
informatie? Surf naar www.jeugdenseksualiteit.be.
5

Vrijzinnig Rumst Op
6
Vrijzinnig Rumst
donderdag 21 oktober ll. organiseerde de kern Volwassenenvorming een avondlezing over het ontstaan van
de religie. Marc Vermeersch, auteur van de Geschiedenis van de Mens, liet op een bijzondere en indrukwekkende
wijze aan de weinig aanwezigen (een 12 tal) weten dat religie in feite slechts een onderdeel is van de menselijke
ideologie en in oorsprong ook een onderdeel is van de (re)productie van de menselijke maatschappij. Hij toonde
aan dat religie gebonden ligt aan de vooroudercultus en dat alle ideeën over het bovennatuurlijke in se voortkomen
uit de sfeer van de reproductie.
Over de activiteiten: “Registratie Wilsverklaring tot Euthanasie”, georganiseerd door Volwassenenvorming op 13
november in Terhagen en “De Sint op Bezoek”, een initiatief van OVM Reet – Rumst – Terhagen op 28 november,
zal in een volgende De Schakel uitvoerig worden teruggekomen.
Samen met de Gemeentelijke Welzijnsraad
organiseert Vrijzinnig Rumst, onder auspiciën
van IMD Antwerpen en UVV in samenwerking
met UPV, op 9 december a.s. te 20 uur in het
Hof van Crequi (Nieuwstraat 105 te Terhagen
–Rumst), een avondlezing over de armoede,
onder het moto: “Dichterbij dan je denkt”.
De spreker is Paul Vaernewijck, coördinator van
het Belgische Netwerk Armoedebestrijding.
Er is vrije toegang voorzien en aan iedere
deelnemer wordt gratis, naar keuze, een
koffie, thee of soep aangeboden.
Dichterbij dan je denkt
avondlezing over de armoedeproblematiek in België
Aan de hand van concrete voorbeelden, geven we aan welke
gezichten armoede kan hebben en welke gevolgen dit met zich
meebrengt. Met Paul Vaernewyck, coördinator van het Belgisch
Netwerk Armoedebestrijding.
DONDERDAG 9 DECEMBER ‘10 - AANVANG 20u00
VRIJE TOEGANG MET GRATIS KOFFIE, THEE OF SOEP
Hof Van Crequi - Nieuwstraat 105 te Terhagen-Rumst
info: kern.rumst@vrijzinnigmechelen.be of 015 21 24 71
georganiseerd door
Vrijzinnig Rumst
erkende afdeling
v.u.: F. Possemiers, Guldenstr. 27, 2800 Mechelen - onder de auspiciën van IMD Antwerpen en UVV- i.s.m.

Vrijzinnig Katelijne-Waver
Bezoek aan het Paleis op de Meir op zondag 12 december 2010 om 10u30
Op zondag 12 december trekken we naar Antwerpen om een geleid bezoek te brengen aan het Paleis op de Meir.
Het bezoek duurt 1u30.
Voor de gegidste rondleiding + de toegangsprijs + een zoete verrassing betaalt u € 10,00 p.p. Kinderen – 12 jaar:
gratis. Carpooling is mogelijk. Verzamelen op het Rode Kruisplein om 9u45.
Inschrijven is verplicht, vermelden of u rechtstreeks naar het museum gaat of met carpooling. Betalen op het nummer
001-4129553-48 van Vrijzinnig Katelijne-Waver met vermelding: “bezoek Paleis op de Meir”. Er zijn nog slechts 3
plaatsen beschikbaar, snel zijn is de boodschap.
Inschrijven via kern.skw@vrijzinnigmechelen.be of bellen: 015 27 00 28 of 0478 39 55 85.
Willem Vermandere
op donderdag 23 december 2010 om 20 uur.
Winterzonnewendeconcert met Willem Vermandere in
zaal “Elzenstraat” Clemanceaustraat Sint-Katelijne-Waver
(naast de kerk). Deuren open om 19 uur. Mogelijkheid om
vooraf iets te drinken.
Kaarten in voorverkoop en tijdens de kantooruren te verkrijgen
aan € 15,00 (leden: € 12,00) bij:
• Zakenkantoor Nees-Feremans
Clemanceaustraat 111a - Sint-Katelijne Waver
• VOC Mechelen
Guldenstraat 27 - 2800 Mechelen
015 21 24 71
• kern.skw@vrijzinnigmechelen.be - 015 27 00 28
Nieuwjaarsreceptie op zaterdag 15 januari 2011 om 11 uur in het VOC Mechelen
Alle leden zijn welkom op deze nieuwjaarsdrink!
Lezing over de financiën van de levensbeschouwingen door ALAIN VANNIEUWENBURG
op donderdag 20 januari 2011 om 20 uur in het VOC Mechelen, Guldenstraat 27 te Mechelen.
Er is tegenwoordig heel wat te doen over de financiering van de levensbeschouwing door de overheid. Is dit een
rechtvaardige financiering, is deze al dan niet wel wenselijk, en welke levensbeschouwingen hebben er dan recht
op? Alain Vannieuwenburg geeft zijn goed geïnformeerde standpunten en opent het debat met het publiek. In de
marge van de deze activiteit worden ook de documenten voor de kerkuittreding ter beschikking gesteld.
Geïnteresseerd? Lees alvast het artikel op p. 16-17.
Vrijzinnig Katelijne-Waver
7

8
CMD
Steeds meer mensen vinden de weg naar
het Centrum voor Morele Dienstverlening
(of kortweg het CMD) n.a.v. een overlijden.
Nabestaanden worden sinds kort ook
bijgestaan door geëngageerde, vrijzinnige
vrijwilligers. Misschien hebt u ze al ontmoet
in het VOC of hebt u één van hen al horen
spreken in de gerenoveerde aula aan de
begraafplaats... Alleszins is het hoog tijd
om hen even kort aan u voor te stellen en
hen de kans te geven hun ervaringen als
vrijwilliger met u te delen....
In de eerste plaats luistert de vrijwilliger naar de
nabestaanden en probeert hij of zij een steun te
zijn in moeilijke & barre tijden. Al pratend krijgen
levensverhalen vorm: mensen kunnen stilstaan bij
wat de overledene voor hen heeft betekend en
nog steeds betekent. Aan de hand van wat er
verteld is tijdens het gesprek, maakt de vrijwilliger
een hertaling van het levensverhaal van de
overledene. Op basis van de ingrediënten die
de nabestaanden aanreiken, schrijft de vrijwilliger
een waardige en authentieke afscheidsrede
waarin ook muziek, symboliek en poëzie hun
plaats hebben.
We hebben enkele vragen op onze vrijwilligers
afgevuurd, hieronder kan u lezen hoe zij die op
hun eigen wijze of op hun unieke, eigenwijze
manier invullen.
De vrijwilligers van het
CMD Mechelen
Voornaam & leeftijd: François, 59 jaar.
Woonplaats: Mechelen
Persoonlijkheid in 3 woorden:
vertrouwenschenkend, kritisch, open.
Hoe ben je in het Centrum Morele Dienstverlening Mechelen
terecht gekomen?
Door de oproep gepubliceerd op de website van het VOC-
Mechelen om vrijwilligers Moreel Consulent aan te trekken.
Waarom ben je als vrijwilliger bij het CMD begonnen? Wat
was je motivatie, je drijfveer?
Twee redenen. De ongelukkige ervaringen rond het stervensproces
van mijn vader in een ziekenhuis inmiddels
twee jaar geleden en de wijze waarop (helaas) zijn uitvaart
plaatsvond.
Ik wou uitkijken naar een zinvolle tijdsbesteding, die in het
verlengde lag van een aspect in mijn loopbaan, eens deze
afgerond is midden 2011. Vandaar dat ik me reeds eind
2009 als vrijwilliger aanbood om voor mezelf ook na te
gaan of dit engagement me echt wel zou liggen.
Een vrijzinnig humanistische afscheidsplechtigheid is voor
mij...
op een waardige manier definitief afscheid nemen van
een overledene, waarbij deze overledene als Mens in een
toespraak (gebracht door de Moreel Consulent), bij wijze
van spreken “centraal wordt geplaatst”of “voor het voetlicht
wordt gebracht”, nodig voor de nabestaanden voor hun
verwerking van hun rouw.
Het vrijzinnig humanisme is voor mij...
Menswaardig zijn en Mede-Mens zijn; een zinvol leven leiden
en waardevol trachten te zijn voor mede-mensen.
Hoe vul jij dit engagement (vrijwilliger moreel consulent) in,
welk stukje van jezelf stop je erin?
Door heel beschikbaar te zijn voor het CMD en mijn ervaringen,
ook uit het professionele leven, in te zetten in die
heel moeilijke periode na een overlijden bij nabestaanden,
tijdens het gesprek met hen en bij de uitvaartplechtigheid.

CMD
Wat is voor jou het mooie/boeiende aan dit werk?
Het brengen van een mooie toespraak mét inhoud; kunnen/mogen
spreken voor publiek. Het gevoel dat ik heb
goed te hebben kunnen doen voor de nabestaanden. De
dankbaarheid die ik ervaar vanwege de nabestaanden.
Wat zijn de moeilijkheden die je hebt of kan ervaren?
Dat de nabestaanden heel weinig kunnen vertellen over
de overledene, dat sommige nabestaanden (en ook al
eens de overledene), geen enkele affiniteit hebben met
vrijzinnig humanisme, maar wel een uitvaart wensen
“waarbij iets méér over de overledene wordt gezegd.”
In die gevallen is het nodig om duidelijk te maken dat
een vrijzinnig humanistische uitvaart totaal iets anders
is dan een burgerlijke uitvaart. De toespraak bij de
opening van de nieuwe aula van de begraafplaats
van Mechelen en de inhoud van het persartikel in een
regionale krant hierover daags nadien, waarin telkens
uitsluitend sprake was van “burgerlijke uitvaarten” in de
aula, zijn in dit verband illustratief voor het gebrek aan
kennis over Vrijzinnig Humanisme.
Welke boodschap probeer jij de mensen mee te geven?
Dat de toespraak die ik zal brengen in feite hun toespraak
is over de overledene, en ik eigenlijk de “tolk”
ben, die hun verhaal over hun dierbare heb hertaald.
Welke dingen zijn je bijgebleven?
Twee indrukwekkende gebeurtenissen:
- na het plotse verlies van haar toekomstige echtgenoot,
het zien en meemaken van het existentiële, immense
verdriet van zijn jonge vrouw tijdens de uitvaarplechtigheid,
en dat zij er toch in slaagde om haar familie
en vrienden toe te spreken.
- net voor de uitvaartplechtigheid, hoe de drie volwassen
kinderen, samen, gearmd, stil afscheid namen van
hun vader aan zijn doodskist.
Voornaam & leeftijd: Bodo - 67 jaar
Woonplaats: Sint-Katelijne-Waver
Persoonlijkheid in 3 woorden: bij elke kwaliteit
die ik mijzelf zou toekennen is er wel weer
een gebrek dat dit weerlegt. Ik wil graag
loyaal en sociaal zijn maar mis vaak daadkracht
of betrap mij op remmende vormen van
een zekere lafheid.
Hobby’s/interesses: Muziek – schilder- en
beeldhouwkunst – literatuur – eten – drinken
- goede relaties met mensen in ’t algemeen en
met mijn vrouw in het bijzonder.
Hoe ben je in het CMD terecht gekomen? Per fiets.
Waarom ben je als vrijwilliger bij het CMD begonnen?
Wat was je motivatie, je drijfveer? Vrijwilliger – omdat
een professionele carrière er niet inzat.
Het vrijzinnig humanisme is voor mij... en voor iedereen
Hoe vul jij dit engagement (vrijwilliger moreel consulent)
in, welk stukje van jezelf stop je erin? hersencelletjes
Wat is voor jou het mooie/boeiende aan dit werk? het
morbide van alle funeraire aangelegenheden
Welke boodschap probeer jij de mensen mee te geven?
vóór hun overlijden: doe zo voort
Welke dingen zijn je bijgebleven?
dat het vorige altijd weer mislukt
Dit even ter relativering – elk serieus antwoord op dergelijke
vragen dreigt vreselijk wollig en melig te worden.
Maar kom, nu serieus...
Na lang aarzelen ben ik uiteindelijk samen met mijn
vrouw Rita in het VOC terechtgekomen, waar wij zowat
iedereen kenden. Dat het zo lang heeft geduurd voor ik
mij tot de georganiseerde vrijzinnigheid bekende, komt
door bezwaren die ik nog steeds heb, maar waarvoor
hier geen plaats is. Via het VOC kwam ik in contact met
het CMD en voelde ik de behoefte om het rouwproces bij
nabestaanden door enige omkadering vorm te geven.
Een vrijzinnig-humanistische afscheidsplechtigheid is
volgens mij een stap in het verwerkingsproces van
9

10
CMD
overlevenden. Een moment om stil te staan bij de eigen
eindigheid, een moment van zingeving en hopelijk van
troost... En dit alles in het besef van de waarden die elke
mens vertegenwoordigt. Het vrijzinnig-humanisme betekent
voor mij: vrij denken – niet gebonden aan kerken,
partijen, scholen, leerstellingen,... Denken vanuit mijn
Voornaam & leeftijd: Nin
Woonplaats: Mechelen
Persoonlijkheid in 3 woorden: nieuwsgierig,
doortastend, warm empathisch
Hobby’s/interesses: juwelen ontwerpen en
maken, lezen
Hoe ben je in het Centrum Morele
Dienstverlening Mechelen terecht gekomen?
Via Bodo die de uitvaart van mijn schoonmoeder
heeft begeleid. Hij heeft aan de
hand van wat wij vertelden haar levensverhaal
in een waardige afscheidstekst gegoten,
trouw aan de feiten.
Het was bemoedigend te constateren dat
door de ogen van een neutrale persoon haar
levensverhaal als het ware een andere dimensie kreeg.
Het levensverhaal te horen vertellen door Bodo werkte
verzachtend.
Waarom ben je als vrijwilliger bij het CMD begonnen?
Mijn antwoord ligt in het verlengde van het vorige. Door
als vrijwillig Moreel Consulent te werk gaan, hoop ik
ook voor anderen een betekenisvol verschil
te kunnen maken.
Het vrijzinnig humanisme is voor mij... tolerantie
Welke boodschap probeer jij de mensen
mee te geven? In de eerste plaats een boodschap
van troost dat op dergelijke momenten
ondergeschikt is aan een ideologische boodschap.
Indien u zelf interesse heeft om als vrijwilliger aan de slag te gaan
of wenst u meer informatie over dit of andere onderwerpen, slechts één adres:
Centrum Morele Dienstverlening Mechelen
Onze-Lieve-Vrouwestraat 29
2800 Mechelen
015/45 02 25
8 cmd.mechelen@uvv.be
eigen mens zijn – om mezelf en om de mensheid. Een
goed mens willen zijn (wat dat ook mag betekenen). Het
goede om het goede te willen, zonder een wereldvreemd
soort altruïsme maar als een zo gelukkig mogelijk mens,
genietend van al wat mooi en goed is. Anderen daarbij
helpen geeft een onmiskenbare voldoening.
Centrum Morele Dienstverlening Mechelen zit sinds kort ook op facebook!

EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC
>>
Hommage aan John Lundström
John Lundström werd geboren op 6 oktober 1919
in het Schipperskwartier, waar zijn vader een zeemanscafé
openhield. Zijn familienaam had hij van
zijn grootvader, een Zweedse zeeman die zich in
Antwerpen had gevestigd.
In de jaren ‘30 verhuisde het gezin Lundström
naar het Kiel, maar het zeemansleven zou een vast
thema in de muziek van John Lundström worden.
Naast zanger was hij animator van kinderen,
docent in de sociale school, overtuigd socialist en
lid van de Antwerpse Snorrenclub, waarvoor hij het
Snorrenliedje componeerde. John Lundström overleed
op 25 juli 1990 te Merksem.
>> Winterzonnewende
>>
Algemene Vergadering
Hierbij wordt u vriendelijk uitgenodigd op de
Algemene Vergadering van de vzw Vrijzinnig
Mechelen op woensdag 15 december 2010 om
19u00 in het VOC Mechelen.
AGENDA
1. Verwelkoming
2. Goedkeuring verslag vorige vergadering
3. Begroting 2011
4. Werking 2011
5. Bespreking voorstel tot aanpassing
van de structuur van de vereniging
6. Rondvraag
Hugo Antonissen en Daniel
Moortgat brengen op donderdag
9 december’10 een muzikale hommage
aan John Lundström.
Donderdag 09
december ‘10
14u00
Aanvang om 14u00 – VOC Mechelen – toegang € 5
(koffie en taart inbegrepen).
Gelieve vooraf in te schrijven via Rob Feremans,
Veluwestraat 3 bus 101, 2800 Mechelen,
8 robferemans@hotmail.com of ( 015 21 24 71
i.s.m. S-Plus
Op deze Algemene Vergadering
zijn alle leden - die in regel zijn
met hun bijdrage 2010 - welkom. De
Woensdag 15
december ’10
19u
statutaire effectieve leden hebben stemrecht, maar
iedereen kan op deze bijeenkomst zijn inbreng
doen.
Na deze vergadering volgt om 19u30
onze winterzonnewende! (zie boven)
Woensdag 15
december ’10
19u
Winterzonnewende in het VOC: dat is Vieren met een hoofdletter V!
Vanaf 18u00 serveren de chef-koks van het VOC een inmiddels legendarische IRISH STEW met alles erop
en eraan!
En na 19u30 is ook DOOLIN van de partij, een zeskoppige band die Ierse liederen en traditionals brengt.
Wij zorgen nog voor een vat authentieke GUINNESS; jullie voor het warme gezelschap?
Gelieve voor de Irish Stew (15 € per persoon) vooraf in te schrijven via 8 vocmechelen@skynet.be of
( 015 21 24 71. Vermeld ook of je komt eten tussen 18u00 en 19u00 of tussen 19u30 en 20u30.
Vrijzinnig Mechelen - kalender
11

Vrijzinnig Mechelen - kalender
12
EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC
Café Parole: India, de twee kanten van het economisch succes
>>Donderdag
India heeft in de afgelopen jaren
een opmerkelijke economische
groei gekend. Vele Indiërs profiteren
van de gestegen welvaart,
maar er is een nog veel grotere
groep mensen die hier niets van merkt. De kloof tussen
arm en rijk is in India even snel gegroeid als de
economie!
Deze Café Parole werd in het kader van het solidariteitsproject
Wereldkids reeds geprogrammeerd in
februari 2010, maar kon toen niet doorgaan wegens
>>
HVV De Zahir: met elkaar praten, naar elkaar luisteren
Deze gespreksgroep biedt jou de mogelijkheid om
zingeving meer aandacht en ruimte te geven in jouw
leven. Het vrijzinnig humanistisch levensbeschouwelijk
kader vormt hierbij de context. De deelnemers
beslissen samen welk onderwerp er besproken wordt.
Samenvatting van de avond over Zelfdoding met of zonder
hulp?
* Hoe meet men de grens van “ondragelijk en ernstig” bij
niet-mondige- patiënten? * De artsen staan voor een moeilijke
keuze van hoe en wanneer kan het niet meer verder? Zij
dragen de verantwoordelijkheid voor levensbeëindiging en
worden opgeleid om levens te redden. * De houding tegenover
levensbeëindiging hangt ook af van cultuur en persoonlijke
levensvisie. * Passieve of actieve euthanasie, soms een
Literaire Apero “Georges Simenon, schrijver van Maigret”
Maigret is de hoofdpersoon van
105 romans die Georges Simenon
geschreven heeft. Het eerste boek
uit de Maigret-reeks - Pietr-le-Letton -
is geschreven in1931. Hierin moet
een “massieve, boomgrote, breedgeschouderde”
Maigret in “zware jas
met zwartfluwelen bontkraag en bolhoed”, als commissaris
bij de Police Judiciaire in Parijs, een aantal
moorden zien te ontrafelen. Hij wordt geholpen door
zijn adjudant Torrence, die daarbij de dood vindt.
Torrence komt overigens in de latere Maigrets weer
terug.
de extreme weersomstandigheden.
Op algemene aanvraag nodigen
we Marc Colpaert, oprichter van
CIMIC en India-kenner, voor een
16 december ‘10
20u
tweede keer uit; de kloof is immers nog niet verdwenen…
Aanvang 20u - VOC Mechelen - toegang gratis
Meer info: 8 vocmechelen@skynet.be of
( 015 21 24 71
I.s.m. VormingPlus Regio Mechelen
Woensdag
22 december ‘10
20u
bewuste keuze. * Waarom nemen verpleegsters
soms de ultieme beslissing in
eigen handen, terwijl er toch medische
begeleiding voorhanden is in het ziekenhuis.
* Wat bij levensbeëindiging bij kinderen? * De informatie
voor hulpverlening bij levensbeëindiging is niet altijd
duidelijk en beschikbaar. * Elk geval moet apart bekeken
worden. * Er is nog veel werk aan de winkel… *
Wil U ook met ons discussiëren, debatteren,
uw mening kwijt over verschillende onderwerpen?
Voor meer info: 8 peter.algoet@h-vv.be of
bettyvercauteren701@hotmail.com
of bel Betty Vercauteren: ( 015 34 65 37
20 Januari 2011 – 20u00: Lezing over de financiering van de Levensbeschouwingen
i.s.m. Vrijzinnig Katelijne-Waver: zie p.7
>>
Voordrachtgever Guy van Hoof,
dichter en literair criticus, neemt ons
mee naar het ongekende universum
van deze fascinerende Belgische auteur.
Zondag
30 januari ’11
11u
Deuren open om 10u30 – aanvang bespreking om
11u00 – napraten vanaf 12u00.
Toegang gratis.
i.s.m. boekhandel Forum en het Willemsfonds afdeling
Mechelen

Tentoonstellingen in het VOC
en met
18 december
>>tot
2010.
Tentoonstelling Jan de Winter
Jan De Winter (1936) is naast een van de bekendste en meest sympathieke kunstenaars van
Mechelen, zondermeer ook een rare vogel. Met zijn karakteristiek gebeeldhouwde kop en zijn
ondertussen al wat getrimde baard en lange wilde piekharen, lijkt hij wat op Catweazle.
Catweazle was de hoofdfiguur uit een Engelse kinderserie die begin van de jaren ’70 op tv werd uitgezonden.
Het ging over een excentrieke, maar vooral heel aandoenlijke, tovenaar die bij toeval vanuit de 11 de in de 20 ste
eeuw belandde. En net als deze bekende tv-figuur kan je Jan een beetje wereldvreemd, wat tegendraads en
eigenwijs noemen. Maar vooral: Jan is een (h)eerlijke, oprechte en warme verschijning die met wat verlegen,
schuifelende blikken de wereld verkent. Een soms kinderlijke kunstenaar-tovenaar.
Al jaren verblijdt Jan De Winter ons met eigenwijs plastisch
werk dat de grenzen van het gewone overstijgt.
Zowel in zijn schilderijen, tekeningen, performances
en theaterwerk als in zijn cartoons (onder de naam
Duncan) neemt hij je altijd mee op een licht ironische,
dikwijls maatschappijkritische, soms satirische trip in
zijn fantasie- en denkwereld.
Naar aanleiding van het verschijnen van een door
hemzelf uitgegeven catalogus, met verhalen en herinneringen
en een breed overzicht van zijn werk, onder de
sprekende titels ‘Man Onderweg’ en ‘Een eigenzinnige
selectie herinneringen’, stelt Jan De Winter nu een aantal
van zijn werken ten toon in ons VOC. Een absolute
aanrader!
De tentoonstelling Jan de Winter is te bezichtigen
tijdens de openingsuren van het VOC tot en met 18
december 2010.
>>
Tentoonstelling Piet De Brandt
Piet De Brandt begon met gedichten en won
in 1991 de poëziewedstrijd van Asse.
Hij tekent in Oost-Indische inkt met vod. Ook bewerkt hij afgestorven
boomwortels tot beelden, waarmee hij genomineerd werd voor de
prijs van Ninove in 2000.
Al twee jaar stort hij zich nu op collages.
De tentoonstelling van Piet De Brandt is de hele maand januari
2011 te bezichtigen tijdens de openingsuren van het VOC.
januari
2011
Vrijzinnig Mechelen - kalender
13

Vrijzinnig Mechelen - Agenda
14
ACTIVITEIT TIJDSTIP PLAATS BIJKOMENDE INFO
Do 9/12/10 Hommage aan John Lundström 14u00 - 17u00 VOC Mechelen i.s.m. S-Plus - p. 11
Dichterbij dan je denkt: lezing over armoede in België 20u00 - 22u00 Hof van Crequi, Rumst Vrijzinnig Rumst - p. 6.
Za 11/12/10 VOC Café 10u00 - 14u00 VOC Mechelen
Zo 12/12/10 Bezoek aan het Paleis op de Meir 10u30 - 13u00 Antwerpen Vrijzinnig Katelijne-Waver - p. 12
Di 14/12/10 Creatieve Schildercursus 19u30 - 23u00 VOC Mechelen
Wo 15/12/10 Algemene Vergadering Vrijzinnig Mechelen 19u00 - 19u30 VOC Mechelen p. 11
Winterzonnewende 19u00 - … VOC Mechelen p. 11
Do 16/12/10 Café Parole over de kloof tussen arm en rijk in India 20u00 - 22u00 VOC Mechelen i.s.m. VormingPlus - p. 12
Za 18/12/10 VOC Café 10u00 - 14u00 VOC Mechelen
Joelfeest 14u00 - 17u00 K.A. Pitzemburg MeLeMo - p. 4.
Di 21/12/10 Namiddaglezing: “Vrijzinnige Plechtigheden” 14u00 - 17u00 VOC Mechelen Grijze Geuzen - p. 3
Creatieve Schildercursus 19u00 - 23u00 VOC Mechelen
Wo 22/12/10 Gespreksgroep “De Zahir” 20u00 - 22u00 VOC Mechelen p. 12
Do 23/12/10 Optreden Willem Vermandere 20u00 - … zaal “Elzenstraat”, SKW Vrijzinnig Katelijne-Waver - p. 12
Za 25/12/10 VOC Café GESLOTEN
Za 01/01/11 VOC Café GESLOTEN
Za 08/01/11 VOC Café 10u00 - 14u00 VOC Mechelen
Di 11/01/11 Creatieve Schildercursus 19u00 - 23u00 VOC Mechelen
Za 15/01/11 VOC Café GESLOTEN
Nieuwjaarsreceptie Vrijzinnig Mechelen 11u00 - 14u00 VOC Mechelen
Di 18/01/11 Namiddaglezing met Joris Surmont 14u00 - 17u00 VOC Mechelen Grijze Geuzen - p. 3
Creatieve Schildercursus 19u00 - 23u00 VOC Mechelen
Do 20/01/11 Avondlezing: “De financiering van de levensbeschouwingen” 20u00 - 22u00 VOC Mechelen i.s.m. Vrijzinnig Katelijne-Waver - p. 7
Di 25/01/11 Creatieve Schildercursus 19u00 - 23u00 VOC Mechelen
Za 29/01/11 VOC Café 10u00 - 14u00 VOC Mechelen
Zo 30/01/11 Literaire Apero met Guy van Hoof 10u30 - 12u00 VOC Mechelen i.s.m. Willemsfonds Mechelen - p. 12
Blijf op de hoogte van alle activiteiten van Vrijzinnig Mechelen: surf naar de activiteitenkalender op www.vrijzinnigmechelen.be!

nieuwjaarsreceptie in het voc:
Art deco parelkettingen haken
Met een beetje geduld en doorzettingsvermogen kun je na deze cursus prachtige
art deco parelkettingen haken. Materiaal om te beginnen wordt voorzien.
Maandag 21 februari ’11 aanvang 20u - Deelname € 15,00.
Inschrijven is noodzakelijk: mail naar christine.vdbroecke@pandora.be of bel: 015 21 24 71.
DO 9/12 HVV/Grijze Geuzen: “Duke Ellington”, door Prof. Dr. P. Van de Craen, i.s.m. UPV - 20u
ZAT 11/12 HVV/OVM: Lichtfeest - 14u
VRIJZINNIG VILVOORDE vzw
Frans Geldersstraat 21 - 1800 Vilvoorde
Selectie van de activiteiten in december ‘10
Voor meer informatie over deze en andere activiteiten:
sarah@vrijzinnigvilvoorde.be of 02 252 15 47 of www.vrijzinnigvilvoorde.be
15

16
Opinie
Beschouwing over de levensbeschouwing -
en wat dat mag kosten.
Religieuze en wereldlijke overheden hebben een gespannen
LAT - relatie. Het volstaat te verwijzen naar de strijd
tussen keizer en paus over de “volheid van macht” of
naar de vele godsdiensttwisten. Het zullen echter net
die “godsdienstoorlogen” zijn die belangrijke politieke
en levensbeschouwelijke meningsverschillen bespreekbaar
zullen maken. Voornamelijk vanaf het midden van
de 16 de eeuw wordt dit zichtbaar. Keerpunt is onder
meer de Vrede van Westphalen die niet enkel het prille
begin van een secularisatie (in aanvang de overdracht
van kerkelijke goederen naar de wereldse macht en de
akkoorden hieromtrent) zal inluiden, maar die mede
aan de basis zal liggen van langzaam aan groei naar
“tolerantere” staatsinrichtingen. Parallel hiermede zorgt
de toenemende complexiteit van de samenleving ervoor
dat religie onmogelijk nog het allesomvattende, alles
overkoepelend “cement” kan zijn. Het machtscentrum
verschuift meer en meer van het religieuze naar het
wereldlijke en vanaf de 19de eeuw wordt, mede door
de ontwikkeling van de wetenschap, de theologie
behoorlijk in de hoek gedrukt. Al gebeurde dit niet zonder
opstootjes. Bekend zijn onder meer het ontnemen
van de leerstoel van filosoof Renan en de pogingen om
zoöloog en filosoof Haeckel te ontslaan.
De groei naar een min of meer seculiere maatschappij,
om Taylor te volgen, was dus duidelijk het resultaat van
een complexe evolutie. Een evolutie die voornamelijk
sinds de jaren zestig (met groeiende nadruk op zelfbeschikkingsrecht
en autonomie) een nieuw elan kreeg.
Geloven was niet langer evident, men kon trouwens niet
langer verplicht worden om te geloven. Het opleggen
van religiositeit resulteerde in a - religiositeit. De onttovering
leek dus een feit. Religie leek teruggedrongen en
de ontkerkelijking leek niet te stuiten. Men had met de
religieuze overheden ondertussen ook de nodige financiële
akkoorden gesloten.
Religie is echter duidelijk aan zijn opmars bezig. God
was niet dood, meer nog, religie is, om Paul Cliteur te
citeren, zo belangrijk dat het tot een grondrecht is verheven.
Religie was door de seculariseringstendens enkel
een ietsje naar de achtergrond verdwenen. Paradoxaal
genoeg lijkt de Islam de indirecte motor voor de “reactivering”
van het christendom. De groeiende etnische
differentiatie speelt ongetwijfeld een belangrijke rol in
de toegenomen “religiositeit”. Religie is in veel van deze
gevallen te zien als een noodzakelijk identificatie- en
compensatie - instrument.
Wat staat de belastingsbetaler echter te wachten indien
er nog “betoelaagbare” erediensten en levensbeschouwingen
in aanmerking moeten worden genomen?
Hebben we eigenlijk wel zicht op de kostprijs van
die religieuze en levensbeschouwelijke vrijheid? Hoe
zit het met de financiering van de bedienaren van de
erediensten en van de afgevaardigden van de Centrale
Vrijzinnige Raad? Wat is momenteel het prijskaartje.
Op 3 juni 2009 verscheen in het Belgisch Staatsblad
het Koninklijk besluit houdende oprichting van een werkgroep
belast met de hervorming van de wetgeving betreffende
erediensten en niet-confessionele levensbeschouwelijke
organisaties. Bij de Federale Overheidsdienst
Justitie werd deze werkgroep ondertussen opgestart. De
conclusies van de werkgroep moesten op 30 september
2010 overgemaakt worden aan de Minister van Justitie.
De werkzaamheden van deze commissie sluiten aan bij
de werkzaamheden verricht door een eerdere commissie
die belast was met het onderzoek van het statuut van de
bedienaars van de erkende erediensten.
De vragen waarmede atheïstische secularisten worden
geconfronteerd zijn dus overduidelijk: moet de verhouding
tussen staat en samenleving, tussen religieuze
overtuiging en staat worden geherdefinieerd? Wat kan/
mag/moet de impact zijn op de staat van een toenemende
religieuze, culturele en etnische verscheidenheid.
En omgekeerd! Tot waar kan neutraliteit gaan? Is de
Verlichting terug naar af? Verwarren wij seculiere argumenten
met neutrale argumenten? Krijgen we een nieuwe
(gesubsidieerde) verzuiling maar nu langs etnische
lijnen, bovenop de al bestaande verzuiling? Wordt de
neutrale staat met vrije burgers niet vervangen door de
neutralisering van de mondige burger. Is de “lekenstaat”,
met zijn universaliteit, voorbijgestreefd. Is dit concept
niet flexibel genoeg en niet in staat om een antwoord
te verschaffen op de uitdagingen van de postmoderne
“geglobaliseerde en multicommunautaristische” wereld?
Zijn we verdomde fundamentalisten? Moet de overheid
religies en levensbeschouwingen überhaupt een bijzondere
status verschaffen en/of deze betoelagen? Moeten

andere betoelagingsmechanismen niet worden overwogen?
Of schaffen we dit alles af? Kan men zich blijven
verbergen achter het “maatschappelijk nut” van religies
en levensbeschouwingen om te betoelagen?
Alain Vannieuwenburg
Kerkuittreding. Ik
maak mijn eigen
keuzes wel!
De medewerkers van de katholieke kerk verrichten
deze dagen nuttig werk. Ze worden immers
massaal aan het werk gezet om de aanhoudende
stroom van ontdopingen te verwerken. Het gaat
zo ver dat er wachtlijsten van enkele maanden
bestaan. De ontdopingsactie van HVV is daar
mee schuldig aan en we zijn niet van plan om
vergiffenis te vragen.
Toen ik in 1998 als militante student van de Vrijzinnige
Studenten Kring Mechelen (VSKM) een ontdopingsactie
avant la lettre organiseerde, kregen ik 16 reacties van
enthousiaste ereleden. Vandaag “heb ik van mijn hobby
mijn werk gemaakt” zoals dat zo mooi heet en mag
ik samen met de andere medewerkers van HVV een
nieuwe ontdopingsactie organiseren, op een iets grotere
schaal… En dat hebben ze daar in hun heilige paleizen
geweten.
De gevallen van mensen die als baby katholiek gedoopt
werden en dit nu ongedaan willen laten maken omdat
zij dit niet langer in overeenstemming kunnen brengen
met hun morele opvattingen, zijn ontelbaar. De actualiteit
van kindermisbruik door geestelijken maakt de vraag
naar kerkuittreding alleen maar groter. In het bisdom
Antwerpen mochten ze in 2008 toch al 79 dossiers
verwerken, in 2010 staat de teller voorlopig op 711.
Het jaar is nog niet om. Ook in Brugge, het bisdom van
de grijpgrage Roger Vangheluwe, zit er een vertienvoudiging
tegenover 2008 aan te komen. In het aartsbisdom
Mechelen-Brussel spreken ze van een verdubbeling
tegenover vorig jaar, maar daar kan dit artikel misschien
nog verandering in brengen. Want ook in Mechelen zijn
er ongetwijfeld veel mensen die ooit gedoopt werden en
het nu willen uitmaken met de kerk.
Maar ik wil toch ook even ernstig stil staan bij het
fenomeen kerkuittreding. Als vrijzinnigen zijn wij voorstander
van keuzevrijheid, van het recht op zelfbeschikking.
Terwijl gedoopt zijn meestal niet het gevolg is
van een eigen, vrije keuze. Dat is de reden waarom
ontdoping meer is dan statistieken en het invullen van
een papiertje. Het is een symbolische actie waarmee
je als vrijzinnige of ongelovige, maar ook als christen,
katholiek of inmiddels ietsist te kennen geeft dat je heel
weloverwogen afstand neemt van het lidmaatschap van
een instituut dat haar eigenbelang boven dat van haar
slachtoffers stelt en dat denkt dat het verheven is boven
de normale rechtsgang. Heeft een ontdoping gevolgen?
Ja en nee. Nee, omdat de katholieke kerk geen euro
minder subsidies zal krijgen. De katholieke kerk wordt
immers gefinancierd op basis van het bevolkingsaantal
en niet op basis van het aantal leden: per 3000 inwoners
mag het bisdom een parochie oprichten en moet de
overheid de wedde, het pensioen en de huisvesting van
meneer pastoor betalen. Voor andere levensbeschouwingen
worden andere criteria gehanteerd, maar op
die kwestie kom ik in een later artikel wel eens terug.
Ja, omdat een niet-katholiek niet in aanmerking komt om
de sacramenten te ontvangen (heilig oliesel, begrafenis,
etc.). Huwen kan nog wel, op voorwaarde dat je partner
katholiek is en de zogenaamde “dispensatie” vraagt.
Deze dispensatie houdt in dat de gelovige verklaart dat
hij naar zijn katholieke geloofsovertuiging leeft en dat
hij zijn best zal doen om zijn kinderen te laten dopen
en katholiek op te voeden. Bij een huwelijk tussen een
katholiek en een niet-katholiek wordt het huwelijksritueel
in overleg met de bedienaar van de eredienst aangepast
aan de specifieke situatie. Ook als minderjarige
kan je trouwens uit de kerk treden. Eén van je ouders of
je voogd dient dan wel de brief mee te ondertekenen.
Misschien iets voor de Humanistische Jongeren?
Björn Siffer, woordvoerder HVV
Wil je meer te weten komen over bovenstaande thema’s?
Op donderdag 20/01/11 organiseert Vrijzinnig
Katelijne-Waver samen met Vrijzinnig Mechelen een
informatieve avond over de financiering van de levensbeschouwingen
met aansluitend praktische info omtrent
kerkuittreding. VOC Mechelen, aanvang 20u00, gratis
toegang.
17

18
Weetjes over vrijmetselarij - deel 2
Wie was James Anderson? In 1680 in het Schotse Aberdeen geboren, werd hij na zijn studieperiode geestelijke in
Londen. Hij was er een ijverige zieleherder van de Franse Presbytheriaanse gemeente. Hij behoorde tot de partij der
Whigs (dit zijn de aanhangers van de liberale beginselen tegenover de conservatieve Torys) en stond bij hen hoog
in aanzien. Zoals eerder gezegd, kreeg hij in de herfst van 1721 de opdracht voor de Grand Lodge of London een
aan de tijdsgeest aangepaste constitutie op te stellen en daarin duidelijk te beklemtonen dat verdraagzaamheid de
basis moest zijn voor de arbeid in de loges. Hij volbracht die taak zeer snel en nog voor het einde van hetzelfde jaar
kon hij zijn ontwerp voorleggen aan een commissie, die het mits enige wijzigingen op 25 maart 1722 goedkeurde
en besloot het te publiceren. Het werd gedrukt en verscheen op 17 januari 1723.
De Constituties van de Vrijmetselaars bevattende de Geschiedenis, Plichten, Voorschriften, enzovoort, van deze oudste
en zeer achtbare Broederschap.
Veruit het belangrijkst daarin zijn The Old Charges, dit zijn: “De Plichten van een Vrijmetselaar, getrokken uit de
oude archieven van overzeese Loges en uit die in Engeland, Schotland en Ierland, voor het gebruik van de Londense
Loges, om voorgelezen te worden bij het opnemen van nieuwe Broeders of wanneer de Meester het beveelt.”
Het verlangen van de Vrijmetselaars naar
verdraagzaamheid en hun vreedzame
aard komen duidelijk tot uiting in de eerste
twee plichten:
1. Aangaande God en Godsdienst
Een Vrijmetselaar is, naar zijn aard, verplicht
de zedenwet te gehoorzamen en
zo hij de Kunst juist verstaat, zal hij nooit
een domme Godloochenaar of ongodsdienstige
Libertijn zijn. Maar hoewel de
Vrijmetselaren in oude tijden verplicht
waren in elk land de godsdienst van het
land of volk te belijden, welke deze ook
mocht zijn, wordt het nu doelmatiger
geacht hen slechts te verplichten tot die
godsdienst waarin alle mensen overeenstemmen,
hun bijzondere meningen aan
henzelf overlatende; dat betekent goede
en oprechte mannen te zijn, of mannen
van eer en rechtschapenheid, door welke
benamingen of overtuigingen zij onderscheiden
mogen worden; waardoor de
Vrijmetselarij het middelpunt van vereniging
wordt en het middel om oprechte
vriendschap te stichten tussen mensen die
(anders) in voortdurende verwijdering
(van elkaar) zouden gebleven zijn.
2. Over het burgerlijk opperste
en lagere gezag
Een Vrijmetselaar is een vreedzaam
onderdaan van het burgerlijk gezag,
waar hij ook verblijft of werkt en behoort
nooit betrokken te zijn in komplotten en
Titelblad van de eerste uitgave van de Constituties gedrukt in 1723
samenzweringen tegen de vrede en de welvaart van de natie, noch
zich ongehoorzaam te gedragen tegenover de lagere overheid; want
omdat de Vrijmetselarij altijd benadeeld werd door oorlog, bloedvergieten
en onrust, waren oude Koningen en Vorsten geneigd de
Vrijmetselaren wegens hun vreedzaamheid en trouw aan te moedigen,
waardoor zij doeltreffend de spitsvondigheden van hun tegenstanders
weerlegden en de waardigheid van de Broederschap bevorderden,

die altijd in tijden van vrede bloeide. Wanneer een
Broeder in opstand tegen de Staat mocht zijn, moet hij
niet in zijn oproerigheid gesterkt worden, doch mag hij
als een ongelukkig man beklaagd worden en - zo hij aan
geen andere misdaad schuldig is - hoewel de oprechte
Broederschap zijn verzet moet en behoort af te keuren
om geen argwaan of reden tot politiek wantrouwen aan
de bestaande regering te geven - kan de Broederschap
hem niet uit de Loge sluiten en zijn betrekking tot haar
blijft onverbreekbaar.
vC CeremoNiUm-meCheleN
Elke maand een stap dichter bij de realisatie?!
Sinds 2006 zijn verschillende leden van Vrijzinnig
Mechelen actief bezig met dit Mechelse dossier en
sinds vorig jaar weten we dat de bevoegde overheden
ons daarin willen steunen.
Elkeen die bouwt of gebouwd heeft, weet dat vooraleer
je de eerste spade in de grond steekt je een hele
administratieve mallemolen moet doorlopen. En als je
dit met overheidssubsidies wilt realiseren komt er nog
veel meer bij kijken. En als je, zoals in ons geval, met
een gemengd project zit moet je er nog wat meer tijd
voor uittrekken.
Wij zijn geduldig! Eigenlijk moeten wij geduldig zijn!
Graag berichten we je de stand van zaken en moeten
we toegeven dat we sinds de toezegging een jaar
geleden al ver staan.
Stand van zaken medio november:
De overeenkomsten tussen Stad Mechelen, onder
leiding van Schepen K. Geys, de eigenaars van de
site Alfaflex en de bouwpromotor die zal instaan voor
de woningbouw zijn hopelijk bij de verschijning van
deze editie van ‘De Schakel’ getekend. Notariële
akte wordt voorzien in januari 2011, zodat de vzw
VC Ceremonium-Mechelen aansluitend de grond kan
verwerven.
Zoals reeds vroeger gemeld zal er op de site Alfaflex,
gelegen tussen de Nekkerhal en de Lakemakersstraat,
een stadsvernieuwingsproject komen met grondgebonden
woningen, een turnhal en ons Ceremonium.
Uit deze beide teksten kan worden afgeleid dat er in
de Loges die ressorteerden onder de Grand Lodge of
London (later of England) geen plaats was voor vrouwen,
dienstboden, slaven, uitgesproken atheïsten en
revolutionairen. In het 18de eeuwse Groot-Brittannië
stamden de logebroeders dan ook quasi uitsluitend uit
de adel, de protestantse geestelijkheid en de (hogere)
burgerij. Zij waren allen bemiddelde, voor hun tijd vooruitstrevende
vrijdenkers. Wordt voortgezet.
© Architektenkoöperatief bvba
J. Mooens – J. Van den Berghen – S. Bellengé
Frans Van Der Vorst
Het architectenbureau dat instaat voor het gemeenschappelijke
dossier TurnhalCeremonium is volop
bezig met het klaarmaken van de bouwaanvraag die
nog dit jaar ingediend wordt. En dan is het afwachten
op de beslissing van Stedenbouw om daarna meer
concreet dit dossier uit te werken.
Op 19 oktober laatsleden keurde de Provincieraad
Antwerpen in de begroting 2011 de projectsubsidie
voor het Ceremonium goed. Hierdoor krijgen wij de
financiële middelen voor aankoop van de grond en de
start van het bouwen van de locatie. Ook in de meerjarenbegroting
werd dit dossier opgenomen.
Hopelijk hebben wij meer, maar vooral concreter
nieuws bij de eerstvolgende editie van ons tijdschrift.
Wordt vervolgd
Hierbij vind je wat sfeerbeelden wat binnenkort onze
nieuwe locatie wordt voor vrijzinnige en niet-religieuze
plechtigheden.
JT
19

www.vrijzinnigwillebroek.be
20
Vrijzinnig Willebroek
Opinie
“De katholieke kerk, een oord van verderf!”
Aartsbisschop Léonard heeft toch ook een pósitief geluid laten horen: hij is misschien de eerste van zijn soort die
dom genoeg is om uitspraken te doen die, niet alleen de vrijzinnigen, maar ook de andersgelovigen zullen aanzetten
tot algemene verontwaardiging. Zijn kerken zijn al grotendeels ontvolkt, maar wat denkt hij dan te bereiken met
zijn choquerende nonsens? De totale ondergang van zijn kerk, als instituut ? “die Entlösung”?
Ik sta versteld dat het 2000 jaren heeft moeten duren vooraleer een nieuwe Messias de waarheid komt verkondigen:
Gij zult de immanente (innerlijk begrepen) rechtvaardigheid aan den lijve moeten ondervinden, gij AIDSpatiënten,
gij seropositieven, gij kanker- en lepralijders (ook die van pater Damiaen), gij holebi’s en IVF-kinderen
(zo’n 25.000 per jaar in Vlaanderen), en gij gehandicapten en rolstoelpatiënten (door uw fout te oud en te ziek
geworden), gij seksueel misbruikte kinderen (gij had moeten zwijgen!), gij allen zult de wraak Gods, bij monde van
een wereldvreemde en hautaine Monseigneur, horen en voelen. Hoe durft deze man zoiets uitkramen?
Hij is natuurlijk tot alles in staat. Zijn instelling - Kerk - is er een van eeuwenlange almacht, uitbuiting, corruptie,
leugens en hebzucht. Wat moet een “gelovige” denken als hij de met goud en edelstenen versierde barokke kerk
verlaat en dan in het voorportaal strompelt over een kudde armoezaaiers. Ook dat zal wel kerkelijke rechtvaardigheid
zijn!
Ons land is tot zover een katholiek land, waar de “dienaars” van de kerk € 81.6 miljoen opstrijken (95 % van het
totaal der erediensten) op de kosten van de modale belastingbetaler. Wordt het geen tijd om deze discriminerende
kerkfinancieringswet te herzien en op wettelijke basis een “kerkbelasting” te heffen, zoals in de ons omringende
landen (de Scandinavische landen, Duitsland, Italië tot zelfs Spanje)
Doe zo voort Léonard - paus Ratzinger zal u lonen …
Wilemo
Op woensdagnamiddag 27 oktober 2010
stond er voor onze leerlingen van het eerste
en tweede leerjaar een activiteit van
zedenleer op het programma. We hebben
de kinderen ‘ondergedompeld’ in de wereld
van ‘Bas de rat’. Dat is een echte deugniet
die zich zonder blikken of blozen wil ‘integreren’
bij de familie Veldmuis. Dat jufkes
zedenleer ook af en toe in de huid van een
veldmuis kunnen kruipen, zien jullie op de
foto.
De kids hebben geknutseld, toneel gespeeld,
zich uitgeleefd in rat- en muisspelletjes en net zoals moeder veldmuis heerlijke
taartjes gemaakt (die ze achteraf natuurlijk zelf mochten opsmullen). Het razend
enthousiaste ‘muizenpubliek’ maakte onze namiddag meer dan geslaagd. Ook
onze oprechte dank aan de knutsel- en taartjesouders.
Ondergrondse groetjes van de familie Veldmuis.
COLOFON KATERN WILLEBROEK
Redactie :
Gerda De Cock
André Dezaeger
Frank Dezaeger
Debbie Van Daele
Rony Van Mol
Ingrid Muyldermans
Secretariaat Vrijzinnig Willebroek :
Swa Flerackers
Europalaan, 18 - 2830 Willebroek
Webmaster :
Perry Van de Meutter
E-mail: plvdm@telenet.bev
De bijdragen van deze katern vallen
onder de verantwoordelijkheid van
Vrijzinnig Willebroek.

Wat voorbij is
Een schitterende GLASTENTOONSTELLING in CC “De Ster”
De vernissage op 8 oktober ’10 was indrukwekkend. Een publiek
van over de 100 belangstellenden werd verwelkomd door André
Dezaeger, erevoorzitter van de “Vaertgeus”.
Volgde dan weer een zeer geestige toespraak van Eric De Backer,
voorzitter van “De Zolder” en tenslotte was het burgemeester
Marc De Laet die de tentoonstelling open verklaarde. Een fel
gewaardeerde receptie sloot deze avond af. Iedereen was het
er over eens: dit was een topevenement. Niet minder dan drie
glaskunstenaars toonden 35 kunstwerken. “Zeer mooi” was de
algemene teneur. Deze schitterende tentoonstelling was nog open
tot 17 oktober 2010 en werd nog bezocht door tientallen geïnteresseerden.
v.l.n.r. : Anouk Marcelis, Hugo Nelissen, André Dezaeger (voorzitter Vrijzinnig Willebroek), Eric De Backer (voorzitter
De Zolder), Marc De Laet (burgemeester), Jan Van Gucht.
De DAG van de VRIJZINNIGHEID op zaterdag 9 oktober ‘10.
Weer een succes! De feestzaal “De Zolder” liep vol, nadat aan de disgenoten een drankje was aangeboden in
de tentoonstellingsruimte. Ook nu een algemene goedkeuring van de aanwezige Glaskunstwerken (zie verslag van
de tentoonstelling).
Voorzitter André Dezaeger bracht kort en bondig het Thema aan bod: VRIENDSCHAP, VRIJHEID en VRIJZINNIGHEID.
En een nieuwe traiteur “De Kabouter” deed zijn uiterste best om de hongerige te spijzen en de dorstige te laven.
MATINEE TROPICALE op 21 november ‘10
De benefiet voor sponsering van een onderwijsproject in
Gambia van Gerda en Paul was een groot succes.
www.vrijzinnigwillebroek.be
21

www.vrijzinnigwillebroek.be
22
Toekomst
Naar jaarlijkse traditie nemen de Grijze Geuzen
deel aan de Quiz van de Seniorenraad
Deze gaat door in het Dienstencentrum “De Wilg” aan
de Tisseltse steenweg in Willebroek
op woensdag 8 december te 14u30.
De “winnende” ploeg is reeds samengesteld.
Supporters zijn van harte welkom!
UITNODIGING TOT DE DANS door musicoloog ROLAND BROEKAERT
Donderdag 16 december 2010 om 15u00 in Kasteel “Bel-Air”
Deze spreker voorstellen hoeft nauwelijks. Hij is al jaren een vaste waarde bij onze Grijze Geuzen.
In alle culturen wordt er gezongen en in alle
culturen wordt er gedanst. Dansen, zingen en
taal hebben zich waarschijnlijk parallel ontwikkeld
en behoren tot de basismedia waarmee
de mens zich uitdrukt. Het dansen heeft
zich – zeker in de Europese regio – ontwikkeld
van persoonlijke ongekontroleerde expressie,
over volksdans en hoofse representatie tot een
zeer gespecialiseerd kunstgenre.
De ganse geschiedenis doorlopen lukt niet
op één namiddag. We beperken ons tot de
mooiste bladzijden uit de 19e eeuw, waar
de dans een belangrijke plaats innam in het
maatschappelijk gebeuren (bals), in de opera en zelfs in het gesproken toneel,
en zich tenslotte manifesteerde als een totaal zelfstandig kunstgenre: het avondvullend ballet.
Het wordt weer een boeiend muzikaal jaareinde. Heerlijk luisteren bij een glaasje Cava en
wie weet ook de benen eens uitstrekken …
NIEUWJAARSRECEPTIE GRIJZE GEUZEN – WILLEBROEK
Op donderdag 26-01-2011 in CC De Ster om 15u00.
• Vernissage en opening van de schilderijtentoonstelling “PIETER LION”
• Traditionele nieuwjaarsreceptie (taartenslag met koffie en babbelbar)
GRIJS maar WIJS :
>>
Wie met open kaart wil spelen,
heeft gewoonlijk alle troeven in handen.
Graham Greene
Wie is Pieter Lion? Geboren de laatste dag van het jaar 1931 in Mechelen. Bracht zijn jeugd door in de
Neckerspoel (Mechelen). Studeerde aan de Rijksnormaalschool in Brussel en volgde Kunstacademie in Sint-Niklaas.
Wij leerden hem kennen als een veelzijdig kunstenaar, met meerdere hobby’s en talenten: tekenen, lino snijden,
collages,beeldhouwen, houtsnijwerk en nu vooral schilderen: aquarel en pastel. Eén van zijn in het oog springende
hobby’s is “vliegeren”. Hij maakt trouwens zelf zijn prachtig beschilderde kytes (stelde die voor onze GG eens tentoon
12 jaar geleden). De tentoonstelling blijft geopend tot en met zondag 29-01-2011, telkens van 14 tot 18.00u.

Komende activiteiten
www.vrijzinnigwillebroek.be
23

Vier de Winterzonnewende …
Op 15 DECEMBER 2010 in het VOC Mechelen
Met optreden van de Mechelse folkgroep Doolin,
Guinness van ’t vat en …
En op 23 DECEMBER 2010 in
Zaal Elzenstraat SKW
Winterzonnewende-concert met Willem Vermandere
Zie
p. 11
Zie
p. 7