De pijnders - script 10 mei 2013 - Arne Sierens
De pijnders - script 10 mei 2013 - Arne Sierens
De pijnders - script 10 mei 2013 - Arne Sierens
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
- e e r s t e b e w e g i n g -<br />
- Er wordt gelopen en gespeeld. -<br />
LUDWIG Van Heddeghem, hoe zit 't?<br />
RIK Vrienden <strong>pijnders</strong>,<br />
ik heb gevraagd gehad aan 't comité<br />
ofdat er nog ne compromis mogelijk is,<br />
maar ze vinden dat sowieso een blamage<br />
moest Bartje de zondag meestappen.<br />
<strong>De</strong> klachten zijn d'r nu eenmaal,<br />
aanranding van een minderjarige.<br />
Daar wordt zwaar aan getild.<br />
’t Comité gaat er vanavond<br />
over samenzitten in <strong>De</strong> Fazant.<br />
Gelukkiglijk heb ‘k iemand gevonden gehad<br />
die ons op de hoogte gaat houden.<br />
Ze zijn nu een portooken aan ’t drinken,<br />
tegen te negenen zouden ze willen beginnen.<br />
ANDY Voor mij is 't klaar, Bart doet mee.<br />
LUDWIG Bart –<br />
Ik vind dat brokken proberen lijmen, voorzitter.<br />
RIK Mannekes, 't gaat niet alleen over Bart,<br />
't feit dat er bij de laatsten ommegang<br />
om drie uur ‘s nachts <strong>pijnders</strong> strontzat<br />
over de markt zwalpteggen,<br />
echtscheiding, partnergeweld,<br />
geen besef van God en geen geweten.<br />
BERTRANG Daar zagen ze elk jaar over.<br />
RIK Jamaar deze keer spreken ze van nen B-ploeg<br />
op te roepen.<br />
ANDY Wie dat?<br />
RIK Carnavalsvereniging <strong>De</strong> Paljaskes.<br />
BERTRANG Die kunnen dat niet.<br />
RIK Die kunnen dat wel.<br />
ANDY Ze zijn zij niet capabel, Rik.<br />
1
RIK Die lopen met zo met beesten van drie vier meter.<br />
Maar 'k heb daar op geanticipeerd gehad.<br />
'k Ben van de morgen, toen dat gullie<br />
in ullie nest lag te stinken,<br />
bij Ronald van <strong>De</strong> Paljaskes geweest<br />
en gezeid dat ZWEMBADEN LENSSENS<br />
ze gaat sponsoren.<br />
LUDWIG Wat? Voorzitter,<br />
Ik sponsor al heel 't dorp.<br />
RIK Sorry, Ludwig, maar 't moest rap gaan.<br />
Maar den deal is gemaakt,<br />
de Paljaskes gaan niet dragen in ons plaats.<br />
Klein applauske misschien, ook voor Ludwig.<br />
Merci, Ludwig.<br />
Goed dus, op dat vlak zitten we dus goed.<br />
Wat gaan we met Bartje doen?<br />
KRISTOF Voorzitter?<br />
RIK Ja.<br />
KRISTOF Wij dachten van Rafke te pakken.<br />
ANDY Rafke, ja.<br />
LUDWIG Daar kunnen ze niets op tegen hebben,<br />
dat is een christelijk gebaar.<br />
RIK Mannekes, hij kan hij dat niet,<br />
hij kan niets ophouden.<br />
KRISTOF We doen hem ne pamper aan.<br />
RIK Gaat ge hem verversen onderweg?<br />
KRISTOF We gaan hem gaan halen,<br />
we gaan er niet mee op café<br />
en we brengen hem na de processie<br />
direct terug naar 't gesticht.<br />
RIK Dat gaat niet, 't is bijkans volle maan,<br />
hij wilt weer een vrouw.<br />
Ge riskeert dat hij vanonder de berrie komt<br />
en naar de eerste beste vrouw<br />
met wat grote loezen vliegt.<br />
'k Wil 't schandaal niet meemaken.<br />
KRISTOF Hands up in the air!<br />
2
Wie stemt er voor Rafke?<br />
- Iedereen is voor. -<br />
RIK Nu is iedereen is voor Rafke,<br />
maar als ik vraag om hem nekeer te gaan bezoeken,<br />
kan er nooit niemand.<br />
KRISTOF - tegen het publiek -<br />
Zijn broer heeft zelfmoord proberen plegen<br />
maar 't is mislukt,<br />
maar wel genoeg voor scha in zijn hoofd.<br />
ANDY Rafke - 't is triestig.<br />
RIK Hij is volledig weg.<br />
KRISTOF Stront en tetten.<br />
't Is waar, hé, voorzitter?<br />
'k Mag dat toch zeggen?<br />
Dat is 't enigste dat er uitkomt.<br />
Hij luistert wel nog naar muziek,<br />
George Michael ah zo,<br />
de periode van Faith,<br />
maar alles van daarachter niet.<br />
RIK 'k Heb van de noen met hem<br />
nog nekeer gekeken naar 'Gente di Mare'.<br />
Tozzi en Raf, songfestival 1987,<br />
’t jaar achter dat Sandra Kim gewonnen had.<br />
Als kind speelden we dat altijd achter,<br />
ik was Tozzi en Raf was Raf.<br />
- begint te wenen -<br />
ANDY Komaan, jong, Rik.<br />
RIK Die dwaze geit<br />
van een verpleegster ook altijd.<br />
'k Blijf haar maar zeggen<br />
hoedat ze zijn haar moeten snijden.<br />
Nee, wat doet ze? Knipboenk,<br />
de schaar d'rin, dat maakt niet uit,<br />
hij is toch zo weg als een ei.<br />
'Mag ne mens die weg is niet meer hip zijn?<br />
Is dat dan verboden misschien?'<br />
LUDWIG Van Heddeghem?<br />
Hebt gij nen andere zonnenbril?<br />
RIK Ikke? Nee.<br />
3
LUDWIG Dat is den uwen niet.<br />
RIK 'k Zal hem verwisseld hebben per abuis.<br />
KRISTOF Met wie?<br />
RIK Kurieuzeneuze.<br />
Met iemand waarmee dat 'k een vergadering had.<br />
KRISTOF Over wat?<br />
RIK <strong>De</strong> volleybal, 't is daar ook crisis.<br />
KRISTOF Ah, met Sara.<br />
BERTRANG Van Poepeghem.<br />
RIK We zijn gewoon iets gaan drinken<br />
op een terras.<br />
LUDWIG Rik, geeft hem aan mij,<br />
k moet morgenvroeg bij haar zijn,<br />
'k zal ekik hem wel binnensteken.<br />
RIK Nee, Ludwig, 'k zal hem zelf wel -<br />
LUDWIG 'k Moet daar zijn voor haar zwembad.<br />
RIK 'k Gaat zelf doen, Ludwig. Merci! Ja?<br />
LUDWIG Van Heddeghem, wat hebt gij?<br />
Weet ge wat? Lost uw klodden zelf op.<br />
Ten andere op 't overleg met ’t comité vanmiddag,<br />
Bart, hoedat ge dat hebt aangebracht.<br />
Ge waart daar weer zodanig diplomatiek bezig,<br />
'k peinsde: Is hij nu voor Bart of tegen Bart?<br />
Zo lekken en flemen.<br />
RIK Hij snapt het maar weer voor den helft.<br />
In de laatste gemeenteraad<br />
- d'r was ten andere niemand van zijn fractie -<br />
heeft schepen van toerisme Van de Wiele<br />
een voorstel ingediend<br />
om gelijk in de Bloedprocessie van Brugge,<br />
alles op wielen te zetten<br />
om van alle <strong>pijnders</strong> af te zijn.<br />
Heeft er nu niemand mijne laatsten mail gelezen?<br />
ANDY Ge wordt bestookt van de mails.<br />
4
RIK Ze gaan de processie integreren in ne stoet.<br />
D'r zijn al zes wagens met paarden<br />
toegezeid geweest door manège <strong>De</strong>n Hoefslag,<br />
allemaal in het kader<br />
van STREEK IN DE KIJKER.<br />
BERTRANG Strak in de kakker.<br />
RIK Dat zijn culturele activiteiten<br />
op een beetje een hoger niveau georganizeerd<br />
dan uw zwembadparty's, Ludwig.<br />
KRISTOF ’t Was de max diene party.<br />
RIK 'k Heb 't verslag gekregen gehad.<br />
Naar ’t schijnt hebt ge u goed laten gaan, Lenssens.<br />
‘k Heb gehoord dat ge op uw springplank<br />
'The Winner Takes It All' hebt liggen zingen<br />
in uwen bloten, en dat ge nadien van trouwken<br />
hebt gespeeld met Bertrang en dat ge op 't laatste<br />
Andy hebt geswaffeld gehad.<br />
LUDWIG Wat?<br />
KRISTOF Met uwe piet in zijn wezen geslagen.<br />
RIK Zo’n dingen, dat horen ze niet geiren<br />
in ’t comité.<br />
LUDWIG Mannekes,<br />
ofdat dat nu waar is of niet,<br />
'k moet dat niet op Facebook zien staan.<br />
Ik kom volgend jaar wel op met de kiezingen.<br />
We gaan dat voor ons eigen houden,<br />
gij zeker, Van Heddeghem,<br />
met uwen groten tater.<br />
Ge komt allemaal wreed geiren<br />
op Ludwig zijn party's,<br />
op mijn kosten fretten en drinken,<br />
ge breekt mijn kot af en ik zou de dupe zijn?<br />
KRISTOF 't Was de max diene party.<br />
Wij hebben Annabel haar saccoche gemicrogolfd.<br />
BERTRANG Ping.<br />
RIK Ze heeft het mij gezeid gehad.<br />
Moet ge nu wat weten?<br />
<strong>De</strong> GSM van haar werk zat er in.<br />
5
Ze is vanmorgen met zo'n lip vertrokken<br />
naar de Ardennen.<br />
ANDY Zit ze in de de Ardennen?<br />
RIK Ja, heel 't weekend met haar werk,<br />
teambuilding, op afzondering in ne chalet,<br />
geen laptops, geen GSM's. Kent ge 't?<br />
KRISTOF Chance,<br />
dan heeft ze hem niet nodig.<br />
RIK Ze verwacht weer dat ‘k van alles<br />
ga gedaan hebben tegen dat ze weer is.<br />
Nu wilt ze dat 'k dat muurke ophoog<br />
aan ons garage.<br />
Die weet soms echt niet wat die mij vraagt,<br />
dat muurke gaat even scheef staan,<br />
gelijk dat in mijne kop al scheef staat,<br />
ik kan niet metsen.<br />
BERTRANG Hij kan echt niet metsen.<br />
KRISTOF Ze is van Holland, zijn Annabel.<br />
’t Is zo een wreed grote en wreed blonde,<br />
ze is wreed zot van Andy.<br />
ANDY Zeveraar, geen haar op mijne kop -<br />
Kristofken, gij kunt soms zo een varken zijn.<br />
't Is ene keer geweest dat 'k te te ver ben geweest -<br />
Dat is uitgeklapt geweest.<br />
RIK We hebben dat uitgeklapt gehad.<br />
ANDY Voilà.<br />
RIK We zijn wij moderne mensen<br />
BERTRANG Echte <strong>pijnders</strong> vergeven mekaar.<br />
RIK We leven in een vergevingsgezinde streek.<br />
BERTRANG Je wordt geboren, hup,<br />
ge groeit op, ah ja, natuurlijk groeit ge op,<br />
en ge komt op een moment -<br />
Wacht, ’t komt allemaal zo heftig.<br />
Dat is een streep<br />
maar ge kunt hem niet trekken,<br />
ge komt tekort, dat hoopt hem op in u,<br />
ge hebt verdriet,<br />
6
zo erg dat het bijkans aan de muren plakt.<br />
Waar moet ge er mee naar toe?<br />
Wij gaan onder dat beeld gaan staan.<br />
Iedereen heeft zijn kak,<br />
ik heb mijn kak, gij hebt uw kak,<br />
hup, we smijten dat op één hoop<br />
en we dragen dat samen!<br />
Kent ge de malolactische gisting?<br />
Appelzuren die in melk- of koolzuren<br />
worden omgezet.<br />
Mizerie dat kan ook gisten, gelijk met wijn,<br />
ge doet van de druiven de pellen af<br />
en doet ze in een vat, 't is 't zelfde.<br />
Wij maken één groot vat van mizerie,<br />
dat dat kan gisten,<br />
dat is dan niet meer zo scherp,<br />
dat wordt omgezet in iets zacht<br />
dat verteerbaar is.<br />
LUDWIG Gasten, nog nekeer,<br />
'k zou toch geiren hebben dat ge daar allemaal<br />
niet te veel gewicht aan geeft,<br />
'k had gewoon te veel op,<br />
't was in feite voor te lachen,<br />
Ik kom op met de kiezingen volgend jaar.<br />
Ten andere, gij, Andy,<br />
voor dat ge daar gestuikt zijt in mijn gras,<br />
zo zitten lekken aan mijn bronzen beeld<br />
haar gat en haren décolté,<br />
met uw vingerke aan haar spel.<br />
'k Zal maar niet zeggen<br />
wat ge aan 't zingen waart -<br />
Vanmorgen uw vrouw belt mij:<br />
'Waar zit hij - Andy?<br />
'k Zeg: 'Hij is wat mensen naar huis<br />
gaan voeren, Saskia.'<br />
'Heeft hij veel gedronken?' Zegt ze.<br />
'k Zeg: 'Bijkans niets, Saskia,<br />
hij heeft hem heel den avond<br />
wreed deftig gehouden.'<br />
't Is kwestie van jovialiteit onderéén, hee?<br />
KRISTOF Iedereen was zat.<br />
Ikke niet, ik mag niet, met mijn hart,<br />
ik wacht op een ruilhart,<br />
'k heb mijne zak altijd bij<br />
voor als 'k mag opgaan.<br />
BERTRANG Hij kijkt hele dagen op buienradar.<br />
7
KRISTOF <strong>De</strong> weekends<br />
zijn topdagen. Meer accidenten.<br />
Surtout als ’t regent of ijzelt,<br />
stijgen mijn kansen exponentieel.<br />
Ik met mijn postuur kom in aanmerking<br />
voor zowel ’t hart van een man<br />
of van ne vrouw.<br />
‘k Hoop op eigenlijk<br />
op ’t hart van een vrouw,<br />
maar statistisch zijn 't vooral mannen<br />
die te rap drinken en te veel rijden<br />
en verongelukken.<br />
BERTRANG Ha, Rik, donderdagavond,<br />
souper Houten Harmonie.<br />
RIK ‘k Zal waarschijnlijk<br />
iets moeten verzetten, drukdrukdruk,<br />
maar 'k peins wel dat ’k kan.<br />
BERTRANG Rik is mijn krokettenman.<br />
RIK Verse kroketten.<br />
BERTRANG Hij maakt dat lijk geen ander,<br />
ons hotel is er voor gekend.<br />
RIK Efkes ne reclamespot.<br />
BERTRANG Als ze mij vragen voor een feest,<br />
't is pas als 'k weet dat Rik kan,<br />
en dat hij mag van zijn Hollandse tank,<br />
dat 'k 't in den boek schrijf.<br />
Iedereen vraagt achter zijn kroketten,<br />
ze zijn echt top.<br />
RIK Goeie produkten, meer zeg Rik niet.<br />
BERTRANG Als de feestzaal gaat af zijn,<br />
want Dimko en zijn neef zijn begonnen<br />
met de verbouwingen,<br />
‘k weet niet wat dat ze aan 't doen zijn,<br />
maar ’t is daar in elk geval een puinhoop.<br />
Ah ja, 't zijn Bulgaren.<br />
Tijd dat die gasten verliezen.<br />
Ze kruipen de ladder op,<br />
ze hebben hunnen hamer niet mee,<br />
ze moeten terug de ladder af<br />
om hunnen hamer te gaan halen<br />
ze kruipen terug de ladder op<br />
8
met hunnen hamer:<br />
‘Oeioei nagels vergeten.’<br />
Totaal geen systeem.<br />
ANDY Voorzitter.<br />
BERTRANG Mijn ma is al even erg.<br />
Vandaag komt er daar zo<br />
nen tjoep binnengewaaid van Telenet:<br />
'In geheel het hotelwezen, madam,<br />
de norm is hoger geworden,<br />
ge hebt bijvoorbeeld gene WIFI.'<br />
Mijn ma trapt daar in.<br />
'Voor de service, hė,<br />
van de klanten, Bertrang.'<br />
'k Zeg: 'Ja, dat ze dan boven<br />
op hunne laptop naar pornosites<br />
kunnen surfen en zitten wanken?!'<br />
- 'Het is ook voor jou dat 'k ’t doe,<br />
Bertrang, voor je toekomst.<br />
Waar gaat ge nu naar toe, Bertrang?'<br />
ANDY Voorzitter,<br />
volgend punt op den agenda.<br />
RIK Volgend punt, in de vooravond<br />
uiteindelijk uitsluitsel gekregen gehad,<br />
met grote tranen aan telefoon,<br />
hij vindt het wreed erg,<br />
maar Franske ga niet meer meedoen.<br />
LUDWIG Komaan.<br />
ANDY Hij kan niet meer,<br />
hij heeft flebiet aan zijn benen.<br />
LUDWIG Bart, Franske, flebiet,<br />
dat is hier een zinkend schip, voorzitter.<br />
RIK Mannekes, Rik zou Rik niet zijn,<br />
‘k ben voorzitter voor iets,<br />
'k heb nen brief gekregen gehad uit Brussel,<br />
van iemand die zeventien jaar is weggeweest,<br />
die terug in ‘t dorp komt wonen,<br />
één van de stichtende leden geweest,<br />
van <strong>De</strong> Pijnders nieuwe editie in den tijd -<br />
Joep Adams.<br />
JOEP ‘k Ben blij dat ‘k terug ben,<br />
veertien maand Paris, vijftien jaar Brussel,<br />
9
weg van de metropolen,<br />
terug naar ten lande,<br />
slacht het kalf.<br />
... Poëzie, fotografie,<br />
fotografie, poëzie,<br />
daar een uitdrukking in zoeken,<br />
ik kan met fierheid zeggen<br />
dat ‘k ’t geprobeerd heb,<br />
ik kan met fierheid zeggen<br />
dat ’t geen succes was.<br />
... Het is een onbewuste keuze geweest,<br />
je kan slagen of mislukken,<br />
ik ben er faliekant en finaal naast gedonderd.<br />
Verzachtende omstandigheden:<br />
het zijn dorre akkers, de kunsten,<br />
Op het do<strong>mei</strong>n van de poëzie,<br />
zijn bestsellers met een loupe te zoeken,<br />
mes amis.<br />
Eén bundel, één, driehonderd exemplaren,<br />
bedrukt WC-papier eigenlijk.<br />
... Mijn foto’s, twee exposities<br />
in een ietepetieterig gallerietje aan de Sablon,<br />
wat eigenlijk meer een café was.<br />
Compensatie voor mijn relatie met de patronne,<br />
een plek in haar bed voor de plekken lege muur<br />
die ‘k mocht opvullen met mijn werk,<br />
nul van verkocht.<br />
... Kunst, cafés en vrouwen,<br />
dat is één groot waterverfschilderij<br />
waarin dat alles onoverzichtelijk in mekaar loopt,<br />
drinken en drama’s,<br />
actrices en softdrugs en drama’s.<br />
‘k Heb maar af te vinken,<br />
alle variaties tussen toog en bed,<br />
alle combinaties,<br />
mijn beercardpoems in de hand,<br />
de grote apostel van de pooweezij:<br />
‘Ik ben Joep Adams, ken je mij niet?’<br />
... Vanaf een zekere leeftijd<br />
ben je geen beginnend dichter meer,<br />
zijn de vrouwen geen <strong>mei</strong>sjes meer,<br />
is pokeren niet meer funny<br />
zit je daar in je drankkooi,<br />
en moet je verder.<br />
Yeah baby, I’m going home,<br />
D’Artagnan neemt plechtig zijn hoofd af,<br />
de kardinaal gaat op pensioen.<br />
Sorry, Milady, gedaan met lekken aan uw tepels,<br />
ik ben wortelloos en ik wil mij planten,<br />
Stadsvlucht. Ik ben terug.<br />
<strong>10</strong>
... Ik doe wel een kleine oproep:<br />
in dit stoffig achterafzaaltje<br />
van het schurftig bestaan,<br />
met gordijnen die er niet om vragen<br />
gewassen te worden, zoek ik bescheiden<br />
naar een liefhebster van sonnetten<br />
om mijn afwas te komen doen<br />
en mij te vergezellen<br />
naar de middelmatige lezingen en vertoningen<br />
van de plaatselijke middelmatige academie,<br />
die zonder blikken van misprijzen<br />
de zure asem van mijn Hoegaardens kan verdragen.<br />
Ze draagt liefst een rode japon,<br />
een rood kleedske.<br />
<strong>De</strong> man van veertien maand Parijs,<br />
en vijftien jaar Brussel -<br />
ietsje van klasse mag ik toch vragen?<br />
... Dag, Rik. Dag Bertrang.<br />
Dag, Andy.<br />
ANDY Ik hou mij ver van u.<br />
JOEP Beste makker,<br />
ik ben zo blij je terug te zien.<br />
ANDY Nee,<br />
‘k wil u niet meer tegenkomen, Joep,<br />
dat ‘k ’t gehad heb met uw dichtersfratsen,<br />
met uw tekstuele capriolen.<br />
D’r mogen wel zes exemplaren<br />
van uwen bundel ‘Verloren Land’<br />
in den gemeentebibliotheek zitten<br />
maar in mijn achting<br />
zit ge tien meter onder de grond,<br />
meneerke literatorke.<br />
JOEP ‘k Weet niet waarover je ’t hebt.<br />
ANDY Twee vrienden zitten naast mekaar,<br />
den enen vertelt den anderen een verhaal<br />
in volle vertrouwen en een maand daarachter<br />
staat het te lezen in SPLINTERS,<br />
uwe kloterubriek in 't blad van den Boerenbond.<br />
JOEP Niemand las dat.<br />
ANDY Ik las dat, ik den ongeleerde.<br />
Met andere namen, ja, met jij en jou,<br />
en wat metaforen rondgeplakt,<br />
maar iedereen had Saskia en mij herkend.<br />
11
‘k Heb ’t dat bladje rap verbrand<br />
voor dat Saskia 't in haar handen kreeg.<br />
JOEP ‘k Ga mij daar zelfs niet voor verdedigen.<br />
ANDY Nee, ge staat boven de mensheid.<br />
JOEP ’t Was een mooi verhaal, komaan.<br />
ANDY ‘k Zal mijn plichten doen als pijnder,<br />
ik zal met u onder dat beeld staan,<br />
maar daarneffen bestaat ge niet voor mij.<br />
RIK Wie hebben we dan nog? Kristof.<br />
KRISTOF Jongste pijnder ooit.<br />
RIK Hij kwam bij ons vragen<br />
ofdat 'm mocht meedoen.<br />
'k Zeg: 'Met die dreadlocks, zeker?'<br />
Sneedt hij ze toch niet af voor ons ogen,<br />
zodoende konden we niet meer terug<br />
Hij is zo een beetje ons 'sociaal project.<br />
KRISTOF 'k Heb niet graag dat hij dat zegt.<br />
JOEP Kijk es aan,<br />
als dat mijn kutneefje niet is?<br />
LUDWIG Nonkel Joep.<br />
Kijk, ‘k vertel dat geiren, ik was negen jaar,<br />
hij had mij geïnviteerd bij hem in Brussel,<br />
hij ging iets doen aan mijn ontwikkeling,<br />
'k moest mee naar musea.<br />
JOEP Ik moest zijn genetische achterstand<br />
wat bijwerken.<br />
LUDWIG 'k Moest daar per sé blijven slapen.<br />
Hij liep zo rond in zijn appartement,<br />
zonder pyama of peignoir, zeidt hij:<br />
'Ben je beschaamd in mijn blote bast?'<br />
'k Zei: ‘Nonkel Joep Bij ons thuis<br />
zijn wij gewend aan mensen met kleren aan.’<br />
... Hij ging mij dan engels leren<br />
aan de hand van ne video van Lassie.<br />
Mijn eerste engelsen zin die 'k kende was:<br />
'The dog is dead'.'<br />
Ik vond dat zo wreed erg,<br />
'k heb daar zitten bleiten op zijne schoot<br />
12
zitten snotteren in zijnen baard.<br />
… Nonkel Joep,<br />
serieus, wat had gij gepeinsd,<br />
dat ik ooit iets ging doen in de taal of de kunst?<br />
JOEP Hij was volkomen onbeschaafd,<br />
zijn vader leerde zijn kinderen duitse marsen.<br />
Dat soort achtergrond.<br />
LUDWIG Mijn pa heeft ook geprobeerd,<br />
Op een gegeven moment zeidt hij:<br />
'Ludwig, wat peinst ge? TUINWERKEN EN ZOON?'<br />
'k Zeg: 'Nee, pa, 'k peinst 't niet,<br />
ZWEMBADEN DE ZOON ALLEEN.<br />
Zo zitten friezelen aan bomen,<br />
composthopen maken voor rijke smoeters<br />
waardat ge genen goeiendag krijgt,<br />
genen boe of bah, gene merci -<br />
Ik wil geld verdienen.<br />
Ziet ge dienen BMW 700 staan?<br />
Dat is de mijnen.<br />
RIK - onderbreekt -<br />
Het is de zijne.<br />
JOEP Rik, man, ik schrok mij een hoedje,<br />
toen ik dat bord zag staan STEM VAN HEDDEGHEM.<br />
LUDWIG Van de kiezingen van vier jaar geleden,<br />
't staat nog altijd in zijnen hof.<br />
JOEP Zit jij in de gemeenteraad?<br />
RIK Ik probeer zo wat dingen mogelijk te maken.<br />
JOEP Wat doe je dan?<br />
Van deur tot deur gaan met steunkaarten<br />
en lotjes van de loterij?<br />
LUDWIG Portookes drinken met oude wijven.<br />
RIK Binnenkomen bij de mensen<br />
en een klapke doen,<br />
dat ze een hart nekeer kunnen luchten,<br />
hunne lever, een gemeentelijk oor zijn.<br />
JOEP Zeg, Rik,<br />
je kan je nuttig maken voor mij,<br />
ik ga het huisje van mijn moeder opknappen,<br />
ik heb daar een vergunning voor nodig,<br />
13
jij gaat dat regelen voor mij.<br />
RIK Dienst ruimtelijke ordening.<br />
JOEP Ik wil geen half jaar wachten<br />
op een vergunning.<br />
RIK Loket zes in het gemeentehuis<br />
bij Thierry.<br />
BERTRANG Ken je hem niet, Joep?<br />
Echtgenoot van Sandra, Sandra/Kassandra,<br />
waar ge nog een relatie mee hebt gehad.<br />
RIK <strong>De</strong>n oudste van de Verkests,<br />
Thierry, ah zo ne gast.<br />
BERTRANG Mama nu ook, hé,<br />
van een prachtige tweeling.<br />
RIK Echt schone kinders.<br />
Juist Sandra.<br />
BERTRANG Juist Sandra.<br />
KRISTOF Juist Thierry.<br />
JOEP Wat is nu het plan?<br />
Gaan we nu nog trainen?<br />
Hoe zit het overigens met de catering?<br />
RIK We moetennog overéénkomen<br />
wie dat Bartje gaat vervangen.<br />
LUDWIG Koen!<br />
KRISTOF Koen is de max.<br />
LUDWIG Koen is ne wijze, Koen is top,<br />
Koen is goud, ik stem voor Koen.<br />
ANDY Ik stem voor Rafke.<br />
BERTRANG Ik ook.<br />
RIK Koen. Als iedereen akkoord is? Koen!<br />
KRISTOF Dat hij maar rap afkomt<br />
dat we kunnen trainen.<br />
14
RIK We hebben natuurlijk<br />
malkander al gevoicemaild gehad,<br />
Koen wil wel, maar hij kan niet direct,<br />
hij zit met een koe die op kalven staat.<br />
ANDY Dat kan rap gaan.<br />
Maar dat kan ook efkes duren.<br />
RIK Zodus is 't wachten.<br />
JOEP Ik wil geen friet,<br />
het argument van vettig voedsel<br />
als bodem om beter te kunnen drinken,<br />
veeg ik van tafel.<br />
Geen indonesische rijstschotels.<br />
Zo een zwijntje aan het spit zoals vroeger,<br />
dat zie ik wel zitten.<br />
BERTRANG Ge kunt ook bij ons<br />
in 't hotel komen eten.<br />
't Was vanmiddag viering van een vijftigjarig huwelijk<br />
- vijftig jaar verbondenheid, stelt u voor.<br />
't Waren kleine eters,<br />
dus we zitten met overschotten.<br />
Ge zijt welkom als ge wilt,<br />
als ge niet te beschaamd zijt,<br />
achter wat ge mij hebt aangedaan.<br />
JOEP Ik heb je gemist, buddy.<br />
BERTRANG Ik heb u ook gemist, buddy.<br />
KRISTOF Kijk, de pluizen zijn d'r.<br />
<strong>De</strong> lente is begonnen.<br />
- Ze kijken allemaal naar boven. -<br />
ANDY Ze gaan nog nekeer<br />
nen hersenscan doen bij Saskia,<br />
de dokters vinden niet wat dat is.<br />
Volgende week moet ze binnen.<br />
... Ik kan niets doen.<br />
Het eten. <strong>De</strong> was.<br />
'k Kuis ekik nu de keuken,<br />
'k maak ekik de bedden.<br />
RIK Ge krijgt familiaal hulp.<br />
ANDY Drie halve dagen.<br />
Dat <strong>mei</strong>ske krijgt nog niet den helft gedaan,<br />
15
't is een groot gezin.<br />
<strong>De</strong> twee jongsten eten wel warm op school<br />
en we eten wij veel boterhammen<br />
en veel diepvries,<br />
maar in feite is alles ontregeld.<br />
Dat weegt op die gasten.<br />
<strong>De</strong>n oudste wil nu zelfs niet meer mee<br />
als we de zondag gaan wandelen<br />
met Saskia in haar rolstoel:<br />
'<strong>De</strong> mensen kijken naar ons.’<br />
... Allez, gij hebt mij geswaffeld, smeerlap.<br />
LUDWIG Andy, ik was zat.<br />
ANDY 't Is u vergeven.<br />
RIK We leven wij hier<br />
in een vergevingsgezinde streek.<br />
ANDY Hij heeft mij meegepakt naar 't autosalon.<br />
LUDWIG In principe ga ik elk jaar.<br />
ANDY Als ge iets nodig hebt?<br />
Een stuk schaap voor in den diepvries?<br />
Ge moet het maar laten weten.<br />
LUDWIG Neeneenee, laat,<br />
‘k heb dat met veel plezier gedaan, jong.<br />
ANDY ‘k Had niet verwacht<br />
dat ‘k mij zo ging amuzeren.<br />
LUDWIG Misschien moet ge dat ook nekeer<br />
zeggen tegen de rest.<br />
ANDY Normaal, auto’s -<br />
LUDWIG Normaal, ik ook niet.<br />
Maar ’t autosalon,<br />
't is nekeer een andere ambiance,<br />
't is nekeer met Miss België op de foto,<br />
nekeer in nen Hummer zitten,<br />
u nekeer door een <strong>mei</strong>ske alles laten expliqueren,<br />
om in haar decolté te kunnen kijken.<br />
echt.<br />
ANDY Het was een schoon gebaar van u,<br />
LUDWIG ‘k Had ne mail gestuurd naar iedereen,<br />
16
ge waart den enige die gereageerd heeft.<br />
Dat was niets, die kaarten,<br />
dat waren nu wel VIP-kaarten,<br />
maar ik krijg dat gewoon,<br />
‘k moet daar niets voor doen.<br />
RIK Wie moet er wat Sangria hebben?<br />
Gemaakt van fruit van Andy.<br />
ANDY Als ge fruit moet hebben, dames en heren?<br />
'k Zit met overschotten meer dan veel.<br />
Niemand?<br />
RIK 'k Heb er gemaakt vanmorgen,<br />
veel te veel vaneigen, in ne grote kom,<br />
voor die overlegvergadering met 't comité,<br />
maar d'r is zo niet te veel van gedronken geweest,<br />
ze zijn zo niet voor spaansgerichte dingen.<br />
'k Heb dat dan overgegoten in lege Spaflessen,<br />
maar die opening,<br />
'k kreeg dat fruit daar niet door,<br />
zodus heb 'k dat allemaal zitten opeten,<br />
zodus zit 'k nu met 't zuur.<br />
... Hij moet stoppen Andy met boeren.<br />
Dat zou zo ne goeie kleuterleider zijn.<br />
Ge zou 't hem niet aangeven,<br />
maar die kan zo geestig zijn naar kinders toe,<br />
't is echt ne superkomiek,<br />
Hij zou zoveel gelukkiger zijn.<br />
... Zijn Saskia.<br />
Dat heeft allemaal zijn voorgeschiedenis.<br />
Ik als kinesist zijnde,<br />
ik weet alles van mijn patiënten,<br />
ze waren nog geen jaar getrouwd<br />
en ze hing al aan al mijne telefoon.<br />
zijn Saskia: 'Rikske, ik zit vast,<br />
kunt ge d’r mij niet tussenpakken?<br />
Op mijn tafel lag daar nen blok beton,<br />
dat viel niet te masseren.<br />
Toen kloeg ze er ook al over<br />
dat hij alleen maar bezig was<br />
met 't werk en zijn beesten.<br />
... Hun sexleven ook –<br />
Andy moet kappen.<br />
... 'k Ga ullie laten,<br />
k ga nog efkes passeren langs de volleybal.<br />
Jamaar, 't is daar ook crisis.<br />
17
- t w e e d e b e w e g i n g -<br />
KRISTOF ’t Was de max, Ludwig,<br />
uwe zwembadparty.<br />
LUDWIG 'k Vond dat eerlijk gezeid ook.<br />
KRISTOF ‘k Ben bij Ludwig blijven slapen,<br />
we hebben vanmorgen de tafel buitengezet,<br />
we hebben ontbeten met ons tweetjes,<br />
nog wat gebadmintond, 't was echt superwijs.<br />
LUDWIG Hoe is ’t met Mieke?<br />
KRISTOF 'k Heb ze nog niet gezien.<br />
LUDWIG Die vriendin van haar - Camille,<br />
'k ben d'r van de middag mee gaan lunchen<br />
in D'OUWE HOEVE.<br />
KRISTOF Casanova, ge zegt mij dat niet.<br />
LUDWIG Dat begon al met dat 'k te laat was,<br />
'k was om nog nen boekee geweest,<br />
'k wou daar niet staan met lege handen.<br />
In diene restaurant, we krijgen diene menu,<br />
zegt ze: 'Het is hier wel wreed duur.'<br />
'k Zeg: 'We kunnen ook naar 't frietkot gaan.'<br />
Dienen ober had dat gehoord,<br />
zij kon er ook niet mee lachen.<br />
Wat een worsteling dat dat was,<br />
heel dienen diner, dat sleepte hem voort,<br />
we hadden ook niets te zeggen tegen mekaar,<br />
Dat kan, hė, dat kan.<br />
'k Had misschien teveel in mijn hoofd<br />
hoedat ’t moest zijn.<br />
Enfin, 't moment van 't afscheid,<br />
't moment dat ‘t kan gebeuren,<br />
'k peinsde: Moet ‘k haar nu nen toes geven?<br />
'k Wilde ‘t niet genanter maken dan dat al was.<br />
Ze stond ah zo en ik ah zo, en dan, ja,<br />
'k maakte tandcontact.<br />
KRISTOF Tandcontact?<br />
LUDWIG Maar zo wat te hard.<br />
KRISTOF Oei.<br />
18
LUDWIG Ze zei zelfs niet gezegd<br />
van nog nekeer af te spreken.<br />
'k Heb haar dan naar huis gebracht.<br />
... Zeg, wat dat ik wel niet wist, Mieke en Camille,<br />
dat zij zo goeie vriendinnen waren.<br />
KRISTOF Ze komen goed overéén, zij twee.<br />
LUDWIG Eigenlijk, ik wist dat wel,<br />
maar niet dat ze in feite dat ze feitelijk<br />
alles tegen mekaar zeggen, zo diepe dingen,<br />
'k Was nu niet direct aan 't vissen,<br />
maar Camille begon er zelf over<br />
dat Mieke haar gezeid had<br />
dat ze haar ging herpakken thuis,<br />
dat ze beter haar best ging doen.<br />
Kijk, Stoffel, 'k zeg maar wat dat 'k gehoord heb.<br />
KRISTOF Mieke en ik gaan erkers<br />
door een moeilijke periode,<br />
maar dat klaart zijn eigen uit.<br />
LUDWIG Dat doet mij plezier.<br />
KRISTOF Wat?<br />
LUDWIG Awel, dat 'k mij zorgen maakte.<br />
Neenee, gewoon, dat ge effectief<br />
in een wat moeilijke periode zit.<br />
KRISTOF Mieke is al een paar nachten<br />
niet naar thuis geweest.<br />
LUDWIG Wel ja, dat dus.<br />
KRISTOF Ze heeft dat recht.<br />
LUDWIG Over Emmaatje heeft ze 't ook gehad.<br />
Camille, zo smelten dat ze zij doet voor uw dochterken,<br />
ze kreeg zo 't water in haar oogskes,<br />
kindjes, dat is heeltegans heur ding.<br />
RIK Voelt gullie dat niet?<br />
Dat zit hier nu toch vol met stralingen,<br />
Dat is hier nu toch overal WIFI?<br />
Daar gaan we de rekening nog van betalen.<br />
Ja, 'k ga nog een beetje zagen<br />
over ’t ecologisch evenwicht.<br />
19
KRISTOF Groot gelijk, Rik.<br />
Op dat vlak vormen wij één front, Rik en ik.<br />
RIK Al die mensen die depressief zijn,<br />
de bijen die in de war zijn,<br />
dat is toch een teken dat er iets niet normaal is.<br />
... Zoiets raar, vannacht,<br />
we liggen in bed, Annabel en ik,<br />
we hadden discussie over dat fucking muurke,<br />
in ene keer hoor ik een stem van beneden:<br />
Rechtsomkeer maken. Rechtsomkeer maken.<br />
Ik trippel van den trap, ik kom in de living.<br />
Rechtsomkeer maken. Rechtsomkeer maken.<br />
<strong>De</strong> GPS van Annabel lag nog op de salontafel,<br />
die was van zijn eigen weer in gang geschoten.<br />
Rechtsomkeer maken. Rechtsomkeer maken.<br />
Dat spel heeft gedomme gelijk.<br />
Dat was precies een orakel dat sprak.<br />
Zeg gij het nekeer, madam de GPS,<br />
tegen Annabel: Rik is geen metser.<br />
Rik is geen metser.<br />
KRISTOF Hoe zit 't met Koen?<br />
RIK 't Is wachten op dat kalf, hė.<br />
LUDWIG Overlaatst 'k had Rik aan de lijn ,<br />
'Momentje.' zegt hij, en 'k hoor Annabel<br />
zo bezig op den achtergrond tegen hem:<br />
‘Ik bijt je kop er af, ik bijt je kop er af.’<br />
KRISTOF Dat zal geen probleem zijn<br />
met dat gebit van haar.<br />
LUDWIG Zo kloppen<br />
dat zij ook altijd doet tegen zijn kop.<br />
'k Heb 't haar nekeer gezeid:<br />
'Voor wat is dat nou nodig?'<br />
Zegt ze: 'Wat bedoel je?'<br />
'k Zeg: 'Zo kloppen dat gij altijd doet tegen zijn kop.<br />
Misschien doen ze dat in Apeldoorn of Amersfoort,<br />
maar bij ons wordt dat toch niet gedaan.'<br />
... Hij wilt daar nu kinders bij.<br />
Weet ge wat dat is Hollandse kinders?<br />
Ik kom soms bij klanten over de grens,<br />
dat zijn monsters.<br />
... Hoe is ’t nog met Emmaatje op school?<br />
KRISTOF Goed.<br />
20
LUDWIG Die kleuterjuffrouw van haar?<br />
Hoe heet die eigenlijk?<br />
KRISTOF <strong>De</strong>irde.<br />
LUDWIG Dat is wel mysterieus.<br />
Hebt ge daar genen telefoonnuméro van?<br />
KRISTOF Nee.<br />
LUDWIG 'k Ken ekik dat mens niet,<br />
'k zou ten andere niet weten<br />
hoedat 'k 't moet aanpakken,<br />
'k ben d'r echt niet goed in.<br />
Aan wat ligt 't?<br />
KRISTOF Uw karakter? Uw wezen?<br />
LUDWIG Mieke -<br />
Daar hebt gij chance mee gehad,<br />
zo’n schoon vrouwmens dat dat is,<br />
en ook zo goed zorgen voor Emmaatje.<br />
Dat is een lot uit de Lotto, manneken.<br />
En goeie schoonouders ook,<br />
ja, want dat kan ook tegenvallen.<br />
Uw schoonma Veerle vooral,<br />
zo ne steun dat ge daar van krijgt,<br />
vooral nu met uwen medischen toestand.<br />
Ge moogt God danken op uwe blote knietjes.<br />
- blaast –<br />
Hoela, ‘k ben aan ’t draaien.<br />
KRISTOF Zijt ge niet goed?<br />
LUDWIG ‘k Ben wat moe.<br />
KRISTOF 'k Ben ook moe.<br />
LUDWIG Gij moe, Stoffel?<br />
Maar ge werkt niet -<br />
KRISTOF Met mijn hart.<br />
En voor de rest, ge kent mij, altijd bezig.<br />
LUDWIG Stoffel,<br />
‘k heb een vacature voor ’t moment.<br />
KRISTOF ‘k Ga direct ’t kalf doodschieten,<br />
Ludwig, ‘k vind ’t vriendelijk dat ge ’t vraagt en al,<br />
maar ‘k wil open kunnen zijn, onze vriendschap<br />
21
zou er ’t slachtoffer kunnen van worden,<br />
‘k wil kunnen blijven ‘dwazen eikel’ zeggen tegen u,<br />
zonder dat ‘k daar achteraf de gevolgen moet van dragen.<br />
LUDWIG Kijk, ge zijt tenminste duidelijk.<br />
KRISTOF ‘k Hoop dat ge dat appreciëert.<br />
LUDWIG Honderd procent.<br />
Nee, nee, nee, tuurlijk dat.<br />
... Zeg, Stoffel, 'k peins dat 'k maandag<br />
niet meega naar de zee.<br />
KRISTOF Allez?<br />
LUDWIG Nee, ’t is gewoon een drukke periode.<br />
KRISTOF Ja, zeg, hoe moet 'k er dan geraken?<br />
LUDWIG Ge hebt gelijk, 'k moet toch meegaan,<br />
en die juffrouw van Emma,<br />
'k moet d’r nekeer mijn gedacht van maken.<br />
Kunt gij niet nekeer polsen?<br />
KRISTOF Anders moet gij Emma<br />
nekeer afhalen van school,<br />
kunt ge een afspraakske maken.<br />
LUDWIG Zo direct op de man af vragen?<br />
Dat is zo plat.<br />
KRISTOF Nodigt haar uit,<br />
zegt: ‘Ik geef een feestje aan mijn zwembad<br />
voor mijne verjaardag.’<br />
LUDWIG Stoffel, ‘k verjaar pas in de december.<br />
KRISTOF Dat moet daarvoor geen waar zijn,<br />
’t is gewoon een drogreden vinden<br />
om een opening te zoeken.<br />
LUDWIG Liegen?<br />
Stelt dat ze daar staat mee ne cadeau,<br />
‘k ga mij niet kunnen inhouden<br />
van te zeggen dat ’t niet waar is.<br />
KRISTOF Zegt: 'Gewoon een feestje.'<br />
LUDWIG Feestjes geven kan ik.<br />
't Is waar, dat zou de max zijn, dat zou de max zijn.<br />
22
Nee, nee, nee, dat is juist,<br />
dat moet daarvoor niet waar zijn.<br />
KRISTOF Weet ge hoedat ‘k Mieke heb leren kennen?<br />
‘k Heb u dat nog nooit verteld.<br />
'k Was in <strong>De</strong> Vier Emmers -<br />
LUDWIG Waar is dat <strong>De</strong> Vier Emmers?<br />
KRISTOF In Lotenhulle.<br />
Ge moet echt meer buitenkomen, Ludwig.<br />
D’r was zo ne tzeventig tachtig tnegentig tweeduizend party,<br />
'k zag Mieke uit de WC's komen, strontzat<br />
met hare rok vanachter in haar collant,<br />
'k zeg: 'Hola, die moet 'k hebben.'<br />
Ze pletst daar zo een pint omver op den toog,<br />
'k zeg: 'Hela, mijn pint, jamaarja,<br />
ge moogt mij een nieuwe betalen.'<br />
Ze heeft mij een nieuwe betaald<br />
en zo zijn we aan de klap geraakt.<br />
Ja, dat zijn mijn truuken.<br />
Tot op den dag van vandaag<br />
weet ze nog altijd niet dat dat mijn pint niet was.<br />
LUDWIG Dat kan ekik niet.<br />
KRISTOF Maar jawel, maar jawel.<br />
LUDWIG ‘k Peins altijd:<br />
’t gaat de verkeerde zijn.<br />
Voor ’t moment ’t probleem is ook,<br />
‘k hoor niet goed.<br />
KRISTOF Ge moet dat uitspelen,<br />
ge zegt: ‘Ik hoor niet goed.’ en dan lacht ge.<br />
Echt, de vrouwen vallen daar voor.<br />
LUDWIG ‘k Vind ’t zo onnozel<br />
mij dat te horen zeggen:<br />
‘Drinkt ge iets op mijn kosten?’<br />
Ik kan daar niet spontaan in zijn.<br />
Diene je-ne-sais-quoi, ik heb dat niet.<br />
KRISTOF Weet ge wat dat ’t is, Ludwig?<br />
Ge zijt niet sympathiek.<br />
LUDWIG Hein?<br />
KRISTOF Op ’t eerste zicht is dat ook zo,<br />
omdat de mensen niet weten wie dat ge zijt.<br />
23
Ze kennen dienen andere Ludwig niet,<br />
de Ludwig die hem wegsteekt, die lieve Ludwig.<br />
LUDWIG Die zit soms wreed weggestoken,<br />
dat is waar.<br />
KRISTOF Op uw feestjes ook, ge drinkt dan,<br />
dan zijt ge zo ne lul.<br />
LUDWIG ‘k Mag niet drinken, ‘k weet ‘t.<br />
KRISTOF Als ge iets gepakt is 't nog erger.<br />
LUDWIG Als ‘k iets gepakt hebt, ‘k weet ‘t.<br />
KRISTOF Als ge niets gepakt hebt ook.<br />
Ge zit te hoog, ge moet neerkomen.<br />
Altijd bezig over uw geld.<br />
...Koopt nekeer nen anderen auto.<br />
LUDWIG Kijk, Stoffel,<br />
‘k doe veertigduizend kilometers op een jaar,<br />
‘k wil daarvoor in ne goeie zetel zitten,<br />
voor mij is dat den beste of niets.<br />
KRISTOF Toont nekeer dat ge ne gewone gast zijt,<br />
ga nekeer uit met uw camionette.<br />
Ge moet niet altijd willen imponeren<br />
zo met uw blazers.<br />
LUDWIG ‘k Weet ‘t, ‘k weet ‘t,<br />
gij moet mij leiden, Stoffel.<br />
KRISTOF ‘k Zeg niet dat ik het weet.<br />
LUDWIG Zeg mij hoedat ‘k mij moet kleden.<br />
KRISTOF Zo niet altijd dress up,<br />
maar een beetje zakken.<br />
Dat wil niet zeggen dat ge met uwe pijama<br />
moet buitenkomen. Maar dress down.<br />
Volgt ge mij?<br />
LUDWIG Absoluut natuurlijk, akkoord,<br />
<strong>10</strong>0 procent, positieve feedback dat moet.<br />
BERTRANG Anders moet ge aan Joep<br />
een tip vragen.<br />
Kom, Joep, hebt ge nog een tip voor hem?<br />
24
JOEP Het klikt nu eenmaal tussen vrouwen en mij,<br />
ik moet daar weinig moeite voor doen.<br />
BERTRANG Dat klikt absoluut<br />
tussen u en vrouwen.<br />
Met mijn moeder klikte dat ook.<br />
Mijn moeder heeft het wreed voor Joep,<br />
in den tijd dat hij nog bij ons woonde,<br />
had ze 't ook wreed voor hem.<br />
'Wil Joep nog een pannekoek?<br />
Wil Joep nog een snoep?’<br />
'Zo schone punten dat gij hebt<br />
voor nederlands, Joep.'<br />
Ik stond daar zo:<br />
'Mama, ik heb eigenlijk ook een negen,<br />
we zijn in feite zo’n beetje ex aquo,<br />
ge hebt ook nog een zoon.'<br />
... Mijn ma is een ramp,<br />
ze peinst er nu aan dienen vozen Dimko<br />
achter de balie te zetten.<br />
't Zijn tegenwoordig eerder genitale<br />
dan professionele geschiktheden<br />
die van tel zijn bij mama de directrice.<br />
... Mijn ma is dat hotel begonnen in den tijd,<br />
ze is zij daar de vrouw niet voor,<br />
ze heeft in haar leven nog geen bed opgemaakt.<br />
Commanderen, dat kan ze,<br />
en mij alles laten doen, dat kan ze.<br />
ANDY Hij doet daar alles.<br />
BERTRANG 't Interesseert mij gene zak, dat hotel.<br />
'k Zeg: '<strong>De</strong>n dag dat gij uwe kop legt, ma,<br />
ga 'k bij Vermast Immobiliën en zeg 'k:<br />
Ge moogt het spel verkopen, Willy.’'<br />
ANDY Hij was graag danser geworden.<br />
BERTRANG Bij Jan Fabre of Wim Vandekeybus,<br />
of Anna-Theresa...<br />
JOEP Waarom ben je gestopt met dansen?<br />
Je was steengoed.<br />
BERTRANG 'k Had malheuren aan mijn benen.<br />
JOEP Houdt op, Sint Sebastiaan.<br />
BERTRANG Joepie,<br />
als het is om mij lijk een jong hondje<br />
25
ij ’t nekvel te pakken en met zijn neusje<br />
in de stront te duwen, feestelijk bedankt.<br />
Ik was gewoon niet goed genoeg.<br />
JOEP Onzin, je was geweldig.<br />
RIK The Beating Bukowski’s.<br />
Ze waren naar zo’n optreden geweest<br />
in een garage in Brussel<br />
van zo ne man en een vrouw<br />
die zo hard mogelijk tegen mekaar liepen.<br />
JOEP Dat was schitterend.<br />
‘We gaan ook performance doen.’<br />
RIK Ze zijn ook begonnen met ne groep,<br />
‘k heb nog mee lopen zoeken naar ne naam.<br />
The Beating Bukowski’s,<br />
Ze traden zo op in ’t jeugdclubcircuit,<br />
jeugdhuis DE PADDESTOEL.<br />
JOEP Geen kat die kwam kijken.<br />
RIK Joep deed zo van die klankgedichten.<br />
JOEP Gewoon gedichten.<br />
RIK Bertrang deed zo van die dansen,<br />
helegans in ’t wit geschminkt,<br />
met zo’n vod tussen zijn benen -<br />
DANS VAN DE KRAAI.<br />
BERTRANG Ik deed Butohdans,<br />
maar kompleet amateuristisch,<br />
ah ja, ik was niet getraind of niets.<br />
RIK Met Rafke,<br />
toen dat Raf nog Raf was, op synthesiser,<br />
Dat was allemaal wreed speciaal wat dat ze deden.<br />
Nekeer of tien is ’t zeker dat gullie hebt opgetreden?<br />
BERTRANG Zeven.<br />
RIK Zeven?<br />
Dan heb ‘k ze allemaal gezien.<br />
BERTRANG Dat was totaal ridikuul wat dat wij deden.<br />
JOEP Dat is niet waar, je danste echt goed.<br />
26
BERTRANG Gij hebt mij gepushd<br />
om dansschool te doen.<br />
Joep ging fotografie doen op Sint Lucas,<br />
en ik zei: 'Mag 'k mee?'<br />
Mijn ma: ‘Het is allemaal goed, Bertrangsken,<br />
zolang dat ge ’t maar zelf betaald.’<br />
RIK Ze zijn dan naar Brussel vertrokken.<br />
JOEP <strong>De</strong>ze jongens hadden namelijk ambitie.<br />
BERTRANG We hadden wel geen bal,<br />
we moesten studentenjobs doen, ik vooral.<br />
JOEP Fuck off.<br />
BERTRANG Ik betaalde de huur van ons kot.<br />
En ik betaalde ook al je Polaroïds.<br />
Hij maakte collages van Polaroïds,<br />
volledig gepikt van David Hockney.<br />
JOEP Helemaal anders,<br />
ik maakte portretten.<br />
Van jou heb ik er veel gemaakt, naakten.<br />
BERTRANG Altijd naakten.<br />
JOEP Grote naakten.<br />
BERTRANG Zo met 150 Polaroïds,<br />
dat was vier vijf uren poseren.<br />
JOEP Daarna gingen we uit.<br />
Je had daar die ene keet –<br />
BERTRANG <strong>De</strong> Mirano.<br />
JOEP <strong>De</strong> vrouwen gaan imponeren,<br />
af en toe de neus gaan witten in de WC’s.<br />
BERTRANG Met mijn geld gaan smijten.<br />
JOEP Volop de nineties.<br />
BERTRANG Dat was<br />
zo een onverantwoorde klootzak.<br />
Overdag ging ik naar de dansschool<br />
en 's avonds trapzalen gaan dweilen, ik was kapot,<br />
ik moest mijn ogen met stekskes openhouden.<br />
Maar Ik deed dat voor ons.<br />
27
En dan op een nacht zijn we Sandra tegengekomen –<br />
JOEP Heel vreemd ging dat,<br />
ik dacht: Maar ik ken die.<br />
Ik naar haar: ‘Maar ik ken je.<br />
Van waar ken ik je?’<br />
BERTRANG Kwam zij toch wel niet uit ons dorp.<br />
RIK Sandra Dhondt zat op kot in Brussel,<br />
die studeerde cello op 't conservatorium.<br />
JOEP Vrouwen die cello spelen.<br />
Ze speelde Bach voor ons.<br />
... ‘Mag ik je fotograferen?’<br />
BERTRANG En tegen mij direct:<br />
‘Kan ik wat geld lenen?’<br />
JOEP Met haar cello, zonder haar cello.<br />
BERTRANG Naakt uiteraard.<br />
JOEP Niks van vormen, jongenslijf.<br />
RIK Sandra had toen wreed kort haar.<br />
JOEP Bleek, uitgehongerd.<br />
RIK Ze at bijkans niets in die dagen.<br />
Ongezond.<br />
JOEP <strong>De</strong> heroïnelook.<br />
BERTRANG Ik had afgedaan als model.<br />
‘We moeten d’r nekeer uit, Bertrang.’<br />
- ‘Ik heb wel geen geld voor een hotel, Joep.’<br />
We zijn dan gaan kamperen aan de Ourthe.<br />
Mijn beste vriend en ik, terug naar het oergevoel,<br />
samen, met Sandra d'rbij.<br />
Zeiden ze: ‘Bertrang? Kun jij je efkes bezighouden<br />
en een uurtje wegblijven uit de omgeving van de tent?’<br />
JOEP Dat was zo duidelijk<br />
dat dat er zat aan te komen.<br />
BERTRANG Op dat vlak was ik een mongool,<br />
Joepie.<br />
‘k Zat daar dan op honderd meter afstand,<br />
op mijn eentje op een rots met mijn oergevoel,<br />
28
te wensen dat ik met een ander geslacht<br />
geboren was.<br />
Komen ze uit de tent:<br />
‘We gaan naar Parijs, ’t is beslist.’<br />
- ‘Ik dacht dat wij vrienden waren?<br />
Ik heb voor alles betaald.’<br />
Een week daarachter zijn ze vertrokken<br />
met de Fiat cello naar Parijs.<br />
JOEP Ik moest verder,<br />
jij bent teruggekeerd.<br />
Waarom ben je teruggekeerd?<br />
Waarom ben je toen gestopt met dansen?<br />
BERTRANG Ik had te veel kwetsuren.<br />
JOEP Onzin, houdt op.<br />
BERTRANG Benen, voeten, schouders.<br />
JOEP Fuck you.<br />
BERTRANG Rug, 'k heb een heel slechte rug.<br />
Mijn achillespezen. Heel veel gebroken.<br />
Twee keer mijn tenen. Mijn dikke nekeer. Mijn kleine.<br />
Mijn hart.<br />
JOEP Bullshit.<br />
BERTRANG Mijn ma had mij nodig in 't hotel.<br />
JOEP Dat was het!<br />
BERTRANG Awel ja,<br />
mijn ma had mij nodig in 't hotel.<br />
... 'k Ga hem buitensmijten diene vozen Dimko.<br />
Hij kan twee woorden nederlands:<br />
‘bankkaart’ en ‘leefloon’,<br />
dat is een totale taalbarrière.<br />
Die radio staat hele dagen op bulgaarse muzak,<br />
als ge daar iets van zegt,<br />
ge wordt daar op afgerekend,<br />
dan zijt ge ne racist.<br />
Ge kunt zo blijven trekken en sleuren<br />
aan integratie, maar d’r zijn grenzen.<br />
Dat komt hier onze vrouwen en moeders poepen,<br />
dat laat overal zijn zigeunerzaad achter –<br />
't Wordt tijd dat er nekeer geroepen wordt:<br />
'Vol is vol, allemaal terug naar uw kot!'<br />
29
RIK - tegen Joep -<br />
Zeg, Joep, uwen dichtbundel,<br />
af en toe pak ik die nog eens vast.<br />
Ik staat d'r in, hé? Dat één gedicht,<br />
PARADE MET GROTE TROM,<br />
dat gaat over Rik Van Heddeghem.<br />
... Hebt ge zo niets liggen?<br />
Ik zou aan iemand iets moeten schrijven,<br />
gewoon een paar regels.<br />
JOEP Voor wie?<br />
RIK. Sara van de volley verjaart volgende week.<br />
... Manneke, den eerste keer<br />
dat die bij mij kwam, als patiënt zijnde, hé,<br />
'k zeg: 'Legt u op tafel.'<br />
JOEP Allez hop.<br />
RIK Gaat ge efkes luisteren naar Rik?<br />
Die haar kruisbanden waren verrokken,<br />
maar dat is bij alle volleyspeelsters die hun knieën.<br />
‘k Zeg: ‘Draait u.’<br />
Voor naar haren onderrug te kijken.<br />
'k Zeg: ‘Kunt ge uw bloeske wat omhoogtrekken?'<br />
Voor naar haren onderrug te kijken.<br />
Die heeft daar een tatoeage, jongen.<br />
Zegt ze: 'Vindt ge 't schoon mijn bijtje<br />
'k Heb nog een andere ook, van een bloemeke.<br />
Wilt ge dat ook nekeer zien?’<br />
JOEP Blijf bij je vrouw, Rik.<br />
RIK 'k Ben d'r niet op ingegaan.<br />
Dat is helemaal onschuldig. Dat is platonisch.<br />
Geen haar op mijne kop - Dat is mijn type niet.<br />
Maar zo momenten, Rik heeft dat wel graag.<br />
JOEP Je Annabel is een topwijf,<br />
hoorde 'k vertellen. She’s the one.<br />
RIK She’s the one, she's the one.<br />
Dat klokske is bij mij beginnen tikken.<br />
Ja, mannen hebben ook een klok.<br />
- 'Missen we niet iets dat ons vollediger<br />
zou kunnen maken?'<br />
Ze staat op een grote promotie op haar werk,<br />
het gaat niet.<br />
ANDY Rik? Joep? Kom.<br />
30
RIK Sara wilt er direct één van mij.<br />
... Ik zou pertang zo ne goeie vader zijn.<br />
LUDWIG Zeventien berichten,<br />
de lente is begonnen, allemaal peinzen ze:<br />
Dringend Ludwig bellen<br />
om mijn zwembad te laten kuisen,<br />
binnenkort gaan we weer kunnen zwemmen,<br />
BERTRANG Ludwig,<br />
laat die zwembaden nu nekeer zijn,<br />
vanavond zijt ge pijnder.<br />
- Training van de <strong>pijnders</strong>. -<br />
ANDY Kristofken?<br />
We moeten ’t efkes hebben over dat hekken<br />
dat Mieke heeft omver gereden,<br />
KRISTOF Andy heeft nekeer mijn leven gered.<br />
ANDY Dat was ne kleinen ambetanterik den dienen.<br />
Hij kwam altijd neuzen en aan vanalles prutsen.<br />
We hadden daar vanachter in de stal ne frigo staan,<br />
En hij stond met zijn voeten in ’t water,<br />
'k zeg nog: ‘Blijft daar af.’<br />
Hij kwam er natuurlijk met zijn pollen aan.<br />
KRISTOF Diene frigo was niet geaard.<br />
ANDY Die kreeg mij daar ne klop van den elektriek,<br />
die vloog twee meter achteruit.<br />
KRISTOF 'k Zag mijn eigen,<br />
raar zun, zo van boven.<br />
Andy tegen mij: 'Kristofken toch.'<br />
Hij heeft mij aan mijn voeten uit dat water getrokken<br />
en binnen dekens gaan halen.<br />
'k Ben zeven à acht minuten klinisch dood geweest.<br />
ANDY Chance dat den ambulance daar direct stond.<br />
KRISTOF Ze hebben mij gedefibrilleerd.<br />
ANDY 't Kan zijn dat zijn problemen daarvan komen.<br />
KRISTOF 'k Ging daar veel gaan spelen als kind,<br />
met zijn broers Mark en Diederik,<br />
31
LUDWIG Altijd met stienen smijten,<br />
de Willaerts, zo bruten, dat waren mijn vrienden niet.<br />
BERTRANG <strong>De</strong> mijne ook niet.<br />
KRISTOF Gij waart niemands vriend niet.<br />
BERTRANG We waren echt geen vrienden, wij.<br />
Nog altijd niet.<br />
… Zeg, 'k had vandaag uw Emmaatje op bezoek,<br />
ze kwam door 't gat in ons haag<br />
uit den hof van uw schoonma gekropen.<br />
'k Zeg: 'Ah, Emmaatje, komt ge met Poeffie spelen<br />
en naar de visjes kijken in de vijver?'<br />
Ze stond daar zo met haar kopje scheef<br />
en haar lipje naar beneden.<br />
‘k Zeg: 'Awel, donderwolkske, wat is ‘t?’<br />
Ah, ze had zo honger naar koek.<br />
'k Zeg: 'Geen koek, dat mag niet van papa.’<br />
‘k Heb haar een stukje appel gegeven.<br />
’t Is toch een engeltje, hė?<br />
Hoe oud is ze nu?<br />
KRISTOF Drie<br />
BERTRANG Drie.<br />
KRISTOF Drie en een beetje.<br />
BERTRANG Drie en een beetje.<br />
Beertje en tuutje waren mee.<br />
Ze bleef slapen bij oma, zei ze.<br />
KRISTOF Mieke zal haar daar afgezet hebben.<br />
BERTRANG Voor tien dagen, zei ze,<br />
Veerle, allez, madame Van Hee, uw schoonma.<br />
KRISTOF Mieke is bij een vriendin,<br />
ze is aan vakantie toe, ze voelt zich beklemd.<br />
BERTRANG Mieke voelt haar rap beklemd.<br />
Vroeger had ze dat ook van die driftbuien,<br />
tieren en krijsen, borden en ruiten,<br />
alles moest er aan geloven<br />
Zeg, 'k heb gehoord dat ze een hekken van Andy<br />
heeft omvergereden, dat is wel vervelend.<br />
Het is allemaal wel een beetje veel voor haar.<br />
KRISTOF Wat?<br />
32
BERTRANG Dat 't allemaal rap<br />
achter mekaar gegaan is,<br />
heel situatie waarin dat ze getuimeld is met u,<br />
kindje daar in ene keer,<br />
dan van de dokters horen<br />
waarom dat haar ventje zo moe is.<br />
- bruusk -<br />
Kruipt nekeer in een ander vestje, Kristof!<br />
Ga nekeer loos.<br />
Wanneer gaan wij nekeer uit?<br />
KRISTOF Ja, met Ludwig.<br />
BERTRANG Nee. Ludwig is ne gluiper,<br />
die draait zo een rad voor uw ogen, nee.<br />
KRISTOF 'k Snap ’t dat ge dat zegt,<br />
ik snap dat, maar ge moet hem een tijdje geven.<br />
Weet ge wat dat is?<br />
Ge laat hem niet, ge moet hem laten.<br />
Iedereen moet altijd commentaar geven,<br />
ik zeg: Ludwig is de max.<br />
BERTRANG Ludwig is ne lul.<br />
KRISTOF Ha.<br />
BERTRANG Wat gaat ge doen?<br />
Gaat ge mij slaan omdat ‘k dat zeg?<br />
KRISTOF Dat wil niet zeggen<br />
dat ik gene last heb met zijn persoonlijkheid,<br />
maar hem altijd nen beuzak vinden<br />
maar d’r wel de voordelen van binnen pakken.<br />
Geld nodig? Ja, Ludwig zal wel sponsoren.<br />
Altijd maar zijn vruchten plukken,<br />
dat maakt mij zo kwaad.<br />
Allez, waar zijn de normen en de waarden soms?<br />
BERTRANG Daar ben 'k absoluut mee akkoord.<br />
KRISTOF Ik voel mij soms zo slecht in zijn plaats.<br />
... Ik zou soms willen dat we konden samenkomen allemaal,<br />
dat 'k kon zeggen wat dat ‘k van iedereen vind,<br />
dat ze ’t weten en dat ‘k dan kan weggaan,<br />
dat ‘k er vanaf ben, maar ‘k ben daar alleen in.<br />
BERTRANG Dat is niet waar,<br />
ik vind dat ook, eerlijk zijn tegen mekaar is belangrijk.<br />
33
Wij komen bijvoorbeeld niet echt overéén,<br />
als we heel eerlijk zijn -<br />
KRISTOF Niet echt, nee.<br />
BERTRANG Wij zijn absoluut geen vrienden.<br />
Veel ruzie gemaakt vroeger.<br />
Dikwijls dat 'k zei: 'Kristof,<br />
gij haalt toch ook echt altijd de energie<br />
zo verschrikkellijk naar beneden.'<br />
Waarom dat 'k dat zei?<br />
Omdat 't zo was.<br />
KRISTOF Dat is niet waar.<br />
BERTRANG Altijd alles onderuit halen<br />
en tegen de grond kwakken.<br />
En nog, nog, ge doet dat nog.<br />
KRISTOF Het is verbeterd -<br />
BERTRANG ’t Is verbeterd,<br />
maar ge doet het nog.<br />
KRISTOF Ik heb altijd nen uitgesproken smaak<br />
van muziek en kleding gehad.<br />
Ik was niet voor u, niet tegen u of zo,<br />
we hadden gewoon weinig gezamelijke interesses.<br />
BERTRANG Laat hem maar kakelen,<br />
dacht ik in mijn eigen.<br />
Ge waart ook zo verwaarloosd, dat straalde van u af.<br />
Zijn ouders hebben het niet goed gedaan met hem,<br />
ze gebruikten zijn armen als assenbak,<br />
slechte punten voor opvoeding, dikke nul.<br />
Vanuit zijn eenzaamheid<br />
is hij dingen beginnen ontwikkelen,<br />
enorm op zichzelf gericht.<br />
Ik had dat door, daarmee liet ik hem doen.<br />
KRISTOF Altijd met uw waarheden en al.<br />
Er was daar ik weet niet wie geweest in dat hotel.<br />
Ik moest daar nekeer zijn, niets chique,<br />
het stinkt daar naar varkensgebraad<br />
en incontinentie en iets van pêchen uit blik.<br />
Zo stil dat daar was,<br />
al de sleutels hingen daar aan ’t rek,<br />
tik, tak, tik, tak.<br />
Knip, knip, knap, in de keuken,<br />
iemand die zijn nagels knipt,<br />
34
Af en toe de mixer.<br />
Drupdrupdrup, iets van water.<br />
Droef hoor.<br />
BERTRANG Wij zijn absoluut geen vrienden,<br />
onze vriendschap heeft geen poot om op te staan.<br />
KRISTOF Zeg, als Emma bij u in de hof komt,<br />
ge houdt u toch in, Bertrang? ‘k Hoop van wel.<br />
Tegenwoordig onze maatschappij is zo besmet.<br />
Wat er allemaal op onze computer staat,<br />
op de mijne ook, 'k geef dat toe,<br />
‘k ben daar eerlijk in,<br />
ge houdt dat niet voor mogelijk.<br />
... Trekt ge u dat nu aan dat ‘k dat zeg?<br />
BERTRANG ’t Is uw plicht als vader,<br />
hė, Kristof, ge moet mij dat zeggen -<br />
KRISTOF ‘k Wil niet dat ze binnenkomt bij u.<br />
BERTRANG ‘k Zorg er wel goed voor, hė,<br />
op uw engeltje?<br />
… ‘k Heb zo een verhaaltje<br />
over een hertje dat 'k haar vertel.<br />
'k Zie haar dan zo kijken met van die oogjes,<br />
die mooie naïeve onschuld,<br />
dan peins 'k: wat gaat binnen vijftien jaar zijn?<br />
Dat kan toch niet zijn dat dat mooi kindje<br />
zo gigantisch met hare kop tegen ne muur<br />
gaat kwakken in onze maatschappij.<br />
Ik word daar misselijk van, als ik daaraan denk.<br />
Hoe kunt ge dat tegenhouden?<br />
Waar worden die wissels bediend?<br />
Ge zit zo rap op een verkeerd spoor.<br />
... Mijn goesting is weg, echt soms.<br />
Het is hier dood<br />
KRISTOF Misschien moeten we niet uitgaan -<br />
Gewoon buiten zijn, nen helen dag niets,<br />
met ne Fanta.<br />
... Ik heb niet veel fantasie.<br />
Think outside the box, ik kan dat niet.<br />
‘k Zou iemand willen die met zijn handen<br />
in mijnen kop gaat,<br />
mijn hersens langs mijn oren d’r uittrekt,<br />
op tafel smijt en zegt:<br />
'Iets anders voor u, Kristof.'<br />
… ‘k Ben van zo weinig zeker.<br />
Zo van kleine dingen, ja.<br />
35
Ik zie een tapijt, dat weet ik dan,<br />
dat ik dat schoon vind.<br />
Ik kan mij soms zo slecht voelen<br />
en soms ook zo goed.<br />
36
- d e r d e b e w e g i n g -<br />
JOEP Tweeling, tuinhuis, bubbelbad,<br />
bakfiets, pingpongtafel, poffertjespan.<br />
Ik heb haar gedurende al die jaren<br />
mooie gekalligrafeerde brieven blijven schrijven,<br />
waarvan de laatste de kortste was:<br />
Ik kom terug, Sandra/Kassandra.<br />
Ze droeg altijd bruidsjurken,<br />
die ze tweedehands kocht<br />
en rood verfde in haar bad.<br />
Daarboven hennnahaar en een groene overjas.<br />
... Ze heeft net een boodschap ingesproken<br />
- wijst naar zijn GSM -<br />
op dit stom ding,<br />
dat ze zondag naar de processie zal komen,<br />
dat ze door het dorp zal fietsen,<br />
iets zal gaan drinken op de markt,<br />
als bewijs dat ze mij kan en zal weerstaan.<br />
Dat als we mekaar zouden tegenkomen,<br />
in de Kerkstraat of in de kroeg,<br />
ze mij goeiendag wil knikken<br />
maar ik een minstens<br />
een meter lucht tussen ons moet laten,<br />
dat ze mij absoluut kan en zal weerstaan.<br />
Dat ze niet misschien niet <strong>10</strong>0 % gelukkig is<br />
met DE AANVAARDBARE MAN,<br />
maar ik niet moet denken dat ik enige kans maak,<br />
dat ze niet vrij is,<br />
dat ze AANVAARDBARE KINDEREN heeft nu,<br />
een normaal leven,<br />
en dat wat ik daar ook over te zeggen heb,<br />
ze niet zal luisteren<br />
en haar AANVAARDBARE GOLDEN RETRIEVER<br />
op mij zal afsturen als ik in de buurt<br />
van haar AANVAARDBARE HYPOTHEEK<br />
AAN DE MOLENLAAN kom.<br />
LUDWIG Nonkel Joep,<br />
ik ben u nekeer gepasseerd op de baan naar Eeklo,<br />
ik kwam naast u rijden voor goeiendag te zeggen,<br />
ge moest mij niet kennen.<br />
JOEP Mensen die flikkeren met hun lichten<br />
en in mijn achterste kruipen met hun dikke BMW,<br />
ik wil dat soort mensen niet kennen.<br />
LUDWIG 'k Peinsde:<br />
37
Diene mens is bijkans twee keer zo oud of ik,<br />
ge moet hem zien zitten in zijne Renault Clio.<br />
JOEP Touché.<br />
LUDWIG Van Heddeghem, hoe zit het?<br />
RIK Ten eerste,<br />
't comité is overgegaan op wijn en bier,<br />
ze hebben om sandwichen gevraagd,<br />
variatie, wat van alles,<br />
d'r is nog niets belangrijks gezeid.<br />
Ten tweede, 't is sowieso wachten<br />
op dat kalf dat moet geboren worden.<br />
ANDY Moeten we eigenlijk wel trainen?<br />
We kunnen dat toch?<br />
Dat 't zwaar is, dat weten we.<br />
KRISTOF 't Is een traditie van toch efkes -<br />
ANDY Dan wachten we.<br />
Wachten op een kalf dat geboren wordt,<br />
dat is nogal wat anders<br />
dan op ne tram te staan wachten.<br />
KRISTOF Hoe is ’t met Angélique?<br />
ANDY <strong>De</strong> veearts komt alle dagen langs.<br />
KRISTOF Ze heeft een snee<br />
van acht centimeter diep,<br />
van onder nen draad te willen kruipen.<br />
Nen anderen doet dat direct naar 't abattoir,<br />
maar Andy is echt nen duts voor een beest weg te doen,<br />
hij kan dat niet.<br />
ANDY Ik kan dat niet.<br />
LUDWIG Geef mij toch maar zwembaden.<br />
'k Leg ekik mijn plan op tafel,<br />
‘k drink ekik ne cocktail met de madam van 't huis,<br />
die zjuust nen nieuwe voorgevel heeft laten steken,<br />
'k zeg: 'Dat is ah zo en ah zo, zo groot, zo diep,<br />
dat komt daar te liggen, dat zijn uw filters,<br />
dat is de factuur.' En gereed.<br />
ANDY Vroeger had hier acht koeienboeren<br />
in de straat.<br />
Wie had ge hier: Verkest, Tincke, <strong>De</strong>weerdt,<br />
38
Peeke Mertens, zijn broer Jef -<br />
Hoeveel zijn er nu nog?<br />
BERTRANG Twee.<br />
ANDY <strong>De</strong> Koen en ik, twee.<br />
Niemand dat 't nog doet, alleen de zotten.<br />
KRISTOF Dat is geen leven.<br />
ANDY Ge moet investeren<br />
maar ge weet niet waar het naar toe gaat.<br />
Gelijk nu, een kalf,<br />
dat is veertig euro voor een rietje,<br />
plus de prijs van de insiminatie,<br />
en uiteindelijk -<br />
<strong>De</strong> prijs wat staat hij? Honderd euro.<br />
Honderd euro voor een nuchter kalf.<br />
<strong>De</strong> mensen hebben geen besef.<br />
KRISTOF Op een bedrijf<br />
geven ze dagschotels aan vijf euro.<br />
Hoe hebben de mensen dan respect voor 't voedsel?<br />
Bij Ikea geven ze biefstuk aan enen euro!<br />
Dat is voor te lachen zeker dat ze dat doen?<br />
ANDY Al dat papier, al diene kontrol.<br />
We moesten 't lest een koe wegvoeren,<br />
ge moet dat ingeven op een zo'n europees formulier,<br />
ge vult dat in en op dienen dag moet dat gebeuren.<br />
Mijne camioneur belt dat hij in panne staat,<br />
wat spel om dat te veranderen, dat gaat niet.<br />
RIK En den boerenbond -<br />
ANDY Zwijgt over den boerenbond,<br />
ze laten ze ons naar Brussel gaan om te gaan betogen,<br />
betoging gedaan, alleman is weer gesust,<br />
alleman weer naar huis. Wat heeft 't uitgehaald?<br />
BERTRANG Die melklozingen -<br />
ANDY <strong>De</strong>n boerenbond was dat daar tegen.<br />
Maar dat beeld is wel de wereld rondgegaan,<br />
dat heeft geholpen.<br />
KRISTOF 't Was wel -<br />
ANDY 't Is goed, Kristofken.<br />
39
KRISTOF <strong>De</strong> mensen mogen dat weten.<br />
Anders peinzen ze: Die melk zo uitgieten,<br />
wat een verspilling.<br />
ANDY 't Was gene klare melk<br />
dat we hebben uitgegoten -<br />
KRISTOF Dat was aangelengd met water.<br />
ANDY Elken dag hoort ge wel van ene<br />
die gaat stoppen.<br />
'k Geef ze geen ongelijk.<br />
Voor wat doet ge het nog?<br />
KRISTOF We hebben geen seizoenen niet meer.<br />
Vroeger had ge nog de winter.<br />
ANDY Ge moet blijven doordoen,<br />
ge zit met al die machines die ge moet gereed maken.<br />
We rijden ons eigen voorbij,<br />
we hebben nog nooit zo ver van de natuur gestaan.<br />
KRISTOF <strong>De</strong> seizoenen voelen we wel nog -<br />
ANDY Als 't zomer is en 't is warm.<br />
KRISTOF Hij heeft niet graag de zomer.<br />
ANDY Als 't zo heet is gelijk verleden zomer.<br />
<strong>De</strong> beesten hebben dat ook niet graag, dat is afzien.<br />
Geef mij maar den herfst, besten tijd van ’t jaar.<br />
<strong>De</strong> winter, alles rust hem.<br />
Ketteren op het weer, ik doe dat niet.<br />
KRISTOF Als het te warm is -<br />
ANDY Dan wel, ja.<br />
Of als het te vochtig is, gelijk nu.<br />
... <strong>De</strong>finitie van boer:<br />
Ge moet goed zijn en slim zijn,<br />
en ge moet wat geluk hebben.<br />
<strong>De</strong>finitie van geluk:<br />
Een vrouw hebben die meewilt,<br />
schoonouders die niet lastig doen,<br />
goeie ouders,<br />
liefst niet te veel broers en zusters,<br />
dat er niet te veel moet verdeeld worden.<br />
<strong>De</strong> bank moet meegaan,<br />
den tijd moet meezitten.<br />
Als er crisis is, ja...<br />
40
Liefst geen sjagrijnige ambentenaren<br />
van ’t ministerie die op uw erf komen,<br />
en d’r zijn veel instanties.<br />
<strong>De</strong>n ene keer is het zo,<br />
den andere keer weer anders.<br />
KRISTOF Dat wisselt lijkt de wind.<br />
ANDY Geen problemen met mestdecreten,<br />
geen dioxinecrisis, een overstromingen,<br />
dat allemaal samen moet goed zitten.<br />
<strong>De</strong> ene koopt een warmtekrachtkoppeling,<br />
zes maand voor de energiecrisis,<br />
den andere zes maand daarna,<br />
de ene wint er aan,<br />
den andere heeft er aan verloren.<br />
Uw vader moet meewillen,<br />
ge hebt er ouwen bij die zeggen:<br />
‘Ik ga mij niet uitkleden voor dat ik doodval.’<br />
KRISTOF Dan kan het lang wachten zijn.<br />
ANDY Een goeie vrouw hebben vooral.<br />
KRISTOF Zijn Saskia is van Lovendegem,<br />
van een familie van tuinders.<br />
ANDY Ze heeft voor boekhouden gestudeerd.<br />
Voor dat we getrouwd waren,<br />
werkte ze voor mijn ma als boekhoudster,<br />
en zo hebben we mekaar leren kennen.<br />
KRISTOF Ze heeft nog bij zijn ma<br />
in de winkel gestaan.<br />
ANDY Mijn ma maakte rijstpap.<br />
Ze was daar mee begonnen,<br />
ze is daar dan een keer mee<br />
naar de boerenmarkt in Kaprijke gegaan<br />
en dat was na een uur allemaal verkocht.<br />
<strong>De</strong>n tweede keer had ze meer gemaakt,<br />
ook allemaal weg.<br />
<strong>De</strong>n derde keer, het was slecht weer,<br />
bleef ze met een deel zitten<br />
is ze dat dan aan winkels gaan uitdelen:<br />
‘Kijkt wat ge verkoopt, de rest geeft ge weer.’<br />
Stassano is op een bepaald moment failliet gegaan<br />
en dan zijn mijn pa en ik uit alle vuilbakken<br />
de glazen verpakkingen gaan uitvissen,<br />
we hebben dat hier in de afwasmachine gestoken.<br />
41
RIJSTPAP WILLAERT, HOEVE BAYENSGOED.<br />
KRISTOF Ze hebben bij hen in de schuur<br />
nog een balk gevonden met daarop Bayens 1661.<br />
ANDY Dat sloeg aan,<br />
heel veel winkels zetten dat in hun rek.<br />
Op een gegeven moment werkten er drie man.<br />
Mijn moeder maakte vier keer per week<br />
honderd liter à 20 cl per potje,<br />
dat waren 2000 potjes rijstpap.<br />
Het Hinkelspel in Gent verkocht dat<br />
op een gegeven moment ook.<br />
We hadden heel veel thuisverkoop,<br />
mensen die het hier kwamen halen in onze winkel.<br />
Ze is er eens mee naar West-Vlaanderen geweest<br />
om promotie te maken<br />
maar het was niet hunne rijstpap,<br />
den onze was met kaneel en saffraan,<br />
ze hadden dat minder graag.<br />
... In Limburg willen ze hem nog anders.<br />
KRISTOF Komiek, hė,<br />
ANDY <strong>De</strong>finitie van rijstpap.<br />
...Na mijn studies heb ik eerst nog<br />
op twee andere plekken gewerkt,<br />
eerst nog op het unief,<br />
daarna in Maldegem als projectcoördinator bij 5B,<br />
dat is een project van de Europese Gemeenschap<br />
om achtergestelde gebieden te ondersteunen,<br />
’t Meetjesland had dat statuut gekregen.<br />
In 1999 heb ik het bedrijf van mijn vader overgenomen,<br />
een jaar nadat mijn moeder is overleden aan kanker,<br />
twee maand daarna was het dioxinecrisis.<br />
<strong>De</strong> kiezingen daarop waren een aardverschuiving,<br />
heel het klimaat was groen, de groene revolutie,<br />
en hebben we beslist om alles om te schakelen,<br />
we gingen alles biologisch doen.<br />
Dat betekent dat ge ook met biologisch gras<br />
en maïs moet werken, niet sproeien,<br />
biologisch veevoeder en dat ge uw dieren<br />
zo weinig mogelijk medicamenten geeft,<br />
behalve als ’t echt niet anders kan.<br />
Op dat moment wordt ge wel uitgestoten,<br />
zijt ge niet meer boer onder de boeren,<br />
staat ge op uw eigen,<br />
maar het was een keuze, we wouden dat doen.<br />
Ik heb nog zo’n oorkonde gehad<br />
van Vera Dua: biobedrijf.<br />
42
Op ons potjes stond vanaf dan het biolabel.<br />
We hadden ook kaas en yoghurt en ijscrème.<br />
KRISTOF En chocomousse.<br />
ANDY We zijn op een gegeven moment<br />
dan naar Bioplanet gestapt,<br />
en we moesten van hen ons aanbod vergroten,<br />
en daar zijn dan nog vier soorten<br />
fruityoghurt bijgekomen.<br />
Dat is natuurlijk commerce,<br />
wat dat aanslaat, willen ze,<br />
maar wat niet verkoopt<br />
of aanslaat,moet direct weg.<br />
<strong>De</strong> rijstpap bleef goed lopen.<br />
Die rijstpap maken,<br />
dat is melk per dag van één koe,<br />
zo groot was die omzet niet,<br />
echt meerwaarde had dat bio niet,<br />
dat bracht niet zo veel meer op.<br />
… Op zo een vergadering van bio-boeren<br />
zei er zo ne collega:<br />
'Het is niet voor het geld alleen,<br />
het is toch ook uit overtuiging.'<br />
Maar als ge naar uw rekeningen kijkt,<br />
denkt ge toch anders.<br />
… Bio dat gaat goed in nieuwe grond,<br />
gelijk in de Westhoek, of gelijk in Holland,<br />
daar hebben ze klei op veen,<br />
de wortels schieten door de klei<br />
en zetten zich in dat veen.<br />
Maar bij ons hier is dat droge zandgrond,<br />
de wortels gaan in het zand,<br />
het is uit de bovenste laag dat ze het moeten halen,<br />
ge moet toch bemesten.<br />
Voor bio hier, is de voorwaarde:<br />
zeer veel grond en heel weinig dieren.<br />
Zeer veel grond? Hier in België?<br />
Dat moet al passen.<br />
We zijn zijn zo een beetje tussen wal en schip gevallen.<br />
'k Moet mijn uitdrukkingen beter gebruiken.<br />
… We waren een week op reis geweest,<br />
maandag, 30 september, stonden ze hier<br />
van de mestbank voor de opvolgpapieren.<br />
Ik vond ze niet direct, we waren weggeweest,<br />
ze wouden niet wachten,<br />
een uurenhalf nadien ben ik ze nog gaan brengen,<br />
maar nee, dertigduizend euro boete.<br />
Op 15 oktober kregen we bericht van het FAFF<br />
dat ze onze premie later gingen uitbetalen,<br />
43
ik had mij gemist, ik had 1 januari ingevuld<br />
en dat moest 1 november zijn,<br />
papieren die ik had omgewisseld.<br />
Ze gingen nog nekeer denken<br />
of ze onze premie wel konden uitbetalen.<br />
Op 15 november stond er hier een controlleur,<br />
we zaten nog altijd in de overschakelingsfase,<br />
het ging over die koeien van de rijstpap<br />
die apart moesten staan,<br />
wat van de mestbank niet mag,<br />
maar wat moest van diene controlleur<br />
anders waren we ons biolabel kwijt.<br />
En vanaf dan is het niet meer opgehouden,<br />
tot dat mijn vrouw gezegd heeft:<br />
‘En nu stop ik er mee!’<br />
We hebben serieus woorden gehad,<br />
en ze is gaan werken in een slagerij.<br />
… Mijn vrouw mag naar Australië,<br />
waarmee ik wil zeggen,<br />
dat ze mag doen wat ze wil doen.<br />
In december 2003 hebben we een kindje verloren,<br />
Sander, het was drie maand, aan wiegedood.<br />
In 2007 tijdens de opbouw van het ruitertornooi<br />
is Kobe verongelukt, hij was zeven jaar.<br />
We zijn zo naar spreekbeurten geweest<br />
over rouwverwerking.<br />
Ze zeggen dat als ge een kind verliest,<br />
dat dat zes jaar duurt<br />
vooraleer ge op uw effen zijt.<br />
Met twee kinders, daar spreken ze<br />
zelfs niet meer van een termijn.<br />
Mijn vrouw heeft 6 keer<br />
een kind van mij gedragen,<br />
ze heeft ook nog een miskraam gehad.<br />
<strong>De</strong> kinderen die na Kobe gekomen zijn –<br />
Dat kind dat nu komt,<br />
dat gaat niet in de plaats komen, zegt ge,<br />
maar hadden we Kobe niet verloren,<br />
waren ze er misschien<br />
niet geweest, de anderen...<br />
KRISOF Diene controlleur -<br />
ANDY Die controlleur van dat bio-certificaat<br />
die kende ons, die deed alsof er niets was,<br />
die wist dat mijn vrouw en ik<br />
dat ons heel zwaar hadden aangetrokken.<br />
Dat komt dan zeker hard aan<br />
en vindt ge dat onrechtvaardig.<br />
Waar zijn ze godverdomme mee bezig?<br />
44
... Bon, Ik hoop dat het de laatste keer is<br />
dat ik het vertel, dat ik er dan vanaf ben :<br />
Mijn schoonvader heeft hier nog een periode gewerkt,<br />
na zijn pensioen had hij geld nodig<br />
via het minder reguliere circuit, verstaat ge.<br />
Hij wilde niet in ’t melkhuis, wou niet op de baan,<br />
wou niet op den tractor, hij deed alleen werkskes -<br />
KRISTOF Waar dat ge eigenlijk<br />
niemand extra voor nodig hebt.<br />
ANDY We hebben altijd veel feesten gehouden,<br />
ons huis was het ouderlijk huis,<br />
we hebben ze altijd goed ontvangen,<br />
wijn op tafel, voorgerecht, dessertje,<br />
en mijn schoonvader zat hier dan<br />
aan tafel luidop te zeggen,<br />
waar dat mijn vrouw bij zat:<br />
‘Andy, voor wat boert hij nog?<br />
Ge moet zot zijn om nog te boeren.<br />
Andy moet stoppen, dat hij zijn quota verkoopt.’<br />
Het heeft toch invloed gehad,<br />
't heeft toch een voedingsbodem gelegd.<br />
Ge moogt meningen hebben,<br />
maar het is toch erg, ik voelde mij verraden.<br />
Saskia heeft haar op ne stoel gezet<br />
en ze is er niet meer afgekomen.<br />
...Ik ben geen tekenaar,<br />
anders zou ik u een tekening maken:<br />
een boer die zwemt in de zee<br />
en er staat ene aan de kant die roept:<br />
‘We zullen u helpen.’<br />
En dan smijt hij een boei naar u<br />
waardat honderdvijftig kilo aanhangt.<br />
… Achter dat we gestopt zijn met bio,<br />
bij de andere boeren,<br />
het was toch een thuiskomen,<br />
heel veel solidariteit ondervonden.<br />
‘Andy, ’t is goed,<br />
betaalt mij dat maar binnen zes maand.’<br />
... Ge moet een keer komen in de lente,<br />
zo’n veld als dat afgereden is,<br />
die nieuwe sprietjes groeien dan<br />
op een dag vier vijf centimeter,<br />
dat jong gras dat eten de koeien graag,<br />
ge moet u dan in het gras leggen<br />
luisteren hoedat die grazen, dat is ongelooflijk.<br />
In de zomer doe ‘k dat soms nog,<br />
als er zo een wit laagske boven de velden hangt,<br />
kom ik in mijn onderbroek naar buiten,<br />
45
den haan heeft nog niet gekraaid<br />
en ga ‘k op mijne rug in ’t gras wat liggen<br />
en kijken naar de nevel boven ’t land –<br />
... Gisteren passeerde ik aan mijn grote wei,<br />
er zaten daar zes à zevenduizend ganzen,<br />
die vlogen in ene keer op, ik voelde zo de slag.<br />
... Ik kwam thuis<br />
als ik een week op kot had gezeten -<br />
Mijne zoon komt nu thuis<br />
als hij van 't internaat komt,<br />
hij gaat niet naar vanachter naar de koeien,<br />
hij gaat niet naar de wei,<br />
ik wel, dat was het eerste wat ik deed.<br />
Ik zeg hem dan:<br />
‘Er heeft ene gekalfd vandaag, Anton.’<br />
‘Awelbaja.’ Zegt hij dan.<br />
... Ik ben te naïef en te soft en te dom,<br />
ik ga nog uit van de filosofie:<br />
ik produceer voedsel<br />
op een efficiënte en gezonde manier.<br />
Maar het wordt harder en harder.<br />
Ik hoop dat ik nog ga meekunnen.<br />
Er is altijd maar schaalvergroting,<br />
hier rechtover bouwen ze een nieuwe stalling,<br />
met twee robots, één robot is zestig koeien,<br />
dat is honderdtwintig koeien.<br />
Die boer kijkt gewoon naar zijne computer,<br />
die ziet: dat en dat,<br />
die koe geeft zoveel melk,<br />
die koe is tochtig -<br />
Daar gaat het naar toe.<br />
BERTRANG Voor u<br />
staan twee gefaalde ondernemers,<br />
één uit de horeca en één uit de landbouw.<br />
Bij dezen laten wij weten<br />
aan de fiscus onze grote vriend,<br />
en aan alle betrokken banken,<br />
ministeries en aanverwante instanties,<br />
dat wij ons genoodzaakt zien<br />
op ’t einde van het boekjaar<br />
voor ullie ogen over te gaan<br />
tot een gemeenschappelijke zelfmoord,<br />
die te voorspellen en te voorzien was.<br />
Al die papieren die ge ons hebt laten tekenen,<br />
ge hebt ons ons doodvonnis laten tekenen.<br />
...Kent ge dat beeld?<br />
D’r staan twee venten in de beerput,<br />
met de stront tot hier aan de lippen,<br />
dieper kunt ge niet in de stront staan.<br />
46
Zegt den ene tegen den anderen:<br />
‘Louis, ‘t is gedaan met ons.'<br />
- 'Van wat?'<br />
- 'Ik moet kakken.’<br />
JOEP We zijn zo verbonden.<br />
- tikt hem aan -<br />
Je bent hem.<br />
BERTRANG Ik ben hem niet.<br />
Ik ben hem niet meer.<br />
Ik ben hem genoeg geweest!<br />
Efkes pauze.<br />
Straks komen ze met frisco's rond.<br />
47
- v i e r d e b e w e g i n g -<br />
KRISTOF - stampt een blik plat -<br />
Als iedereen zijn steentje bijdraagt,<br />
kunnen we den afvalberg serieus verkleinen,<br />
dames en heren.<br />
JOEP Ik heb veertien jaar lang surrogaten gezocht.<br />
We woonden vier maand in Parijs, Sandra en ik,<br />
zij hield het niet meer uit,<br />
't was een veel te grote stad,<br />
het was te vuil, te druk, te vies.<br />
'Wat gaan we dan doen, Kassandra?<br />
Ik moet hier zijn,<br />
ik ga niet terug naar de patattenzandgrond,<br />
ik kan niet terug naar het ‘practische denken’.<br />
Toen ze dan tijdens het neuken zei<br />
dat ze gestopt was met cello,<br />
en een kind wou van mij -<br />
Ik panikeerde.<br />
Ze begon weer te zeiken,<br />
toen heb ik haar laten gaan –<br />
Enfin, heb ik haar buitengezet,<br />
Rue Tiquetonne, numéro trente-six,<br />
cinquième étage à Paris,<br />
met haar cello, op de palier.<br />
BERTRANG Dan hebt ge mij gebeld, strontzat:<br />
'Bertrang, ge moet mij komen troosten in Parijs.<br />
Bertrang, ik ga zelfmoord plegen.'<br />
JOEP Jij zei dat je gestopt was met dansen<br />
en managment studeerde in Kortrijk.<br />
BERTRANG Ik moet het niet meer weten, Joep,<br />
ik beeindig deze conversatie, telefoon toe, tuuuut.<br />
JOEP Ik voelde mij zo smerig en vuil.<br />
- tegen Kristof -<br />
Fuck, echt, jij bent de slechtste mens<br />
om dat tegen te vertellen.<br />
RIK ‘k Ga ekik dat aan niemand doorvertellen.<br />
En daarbij Sandra is gelukkig nu,<br />
Thierry is echt ne goeie vader,<br />
nen hele toffe gast, wreed sociaal.<br />
BERTRANG Hebt ge Iemand nodig<br />
48
op 't bal van de scouts?<br />
RIK Hij springt direct bij achter den toog.<br />
Geëngageerd ook.<br />
Zijn 't kiezingen, hij staat er als eerste, Thierry,<br />
om affiches te gaan plakken.<br />
Bij de laatste mosselsouper<br />
heeft hij twee shiften gedraaid.<br />
JOEP Fuck off!<br />
ANDY Kristofken?<br />
Ik moet efkes de bareel toedoen,<br />
we moeten ’t efkes hebben over dat hekken<br />
dat Mieke heeft omver gereden.<br />
We gaan er toch iets moeten op vinden,<br />
ik kan dat niet voorschieten.<br />
Ik weet niet hoe dat ge dat zelf ziet?<br />
KRISTOF Ja -<br />
ANDY Hoe is 't met Emmaatje?<br />
KRISTOF Ze heeft 't snot,<br />
maar 't gaat goed, great.<br />
Ze is op zo ne wijze leeftijd.<br />
ANDY Kristofken, even goeie vrienden,<br />
ik heb genen ezel op zolder –<br />
Laat ons mekaar niet terechtwijzen,<br />
wat er gebeurd is, is gebeurd.<br />
‘k Wil een plan met u opmaken<br />
omdat in schijven af te betalen eventueel.<br />
KRISTOF ‘k Voel mij ‘k weet niet hoe slecht.<br />
ANDY ‘k Voel mij hier ook slecht bij,<br />
dat ge ’t maar weet.<br />
Maar ja, ze heeft mijn hekken omvergereden.<br />
Moest dat nu over niet zoveel geld gaan,<br />
ik laat dat zo –<br />
KRISTOF Ik ben bijna dood geweest.<br />
ANDY 'k Weet 't, ge hebt ’t niet gemakkelijk,<br />
'k weet 't, en Mieke ook niet.<br />
KRISTOF 't Is moeilijk voor haar.<br />
ANDY Ik heb den indruk dat ze het oosten niet ziet,<br />
49
dat ze ’t noorden wat kwijt is,<br />
maar mensen hun eigendommen kapot maken,<br />
ge verstaat dat dat zomaar niet kan.<br />
KRISTOF ‘k Zal anders komen kijken<br />
naar dat hekken.‘k Ga ekik dat komen maken.<br />
ANDY Nee,<br />
‘k laat dat liever door ne vakman doen.<br />
Hopelijk verstaat ge dat toch?<br />
KRISTOF ... Gaat ge nu mee dinsdag?<br />
ANDY Ik kan niet dinsdag.<br />
KRISTOF Allez, Andy, we hadden gezegd:<br />
elke week vanaf nu.<br />
ANDY Elke week, Kristofken,<br />
maar volgende week niet.<br />
... Sorry dat ’k zo moet aandringen,<br />
maar we moeten d’r uit echt geraken.<br />
Wat stelt ge voor, Kristofken?<br />
KRISTOF Ik ga met Mieke<br />
nekeer komen eten voor dat uit te klappen.<br />
... Hebt gij iets aan uw been?<br />
ANDY Nee, ‘k ben stijf,<br />
'k ben weer beginnen lopen bij de veteranen.<br />
KRISTOF Echt waar?<br />
Dat is de max, Andy Tornado.<br />
Andy is kampioen geweest.<br />
ANDY Kristofken, ik ga problemen krijgen thuis,<br />
mijn schoonpa heeft ons al zoveel geld voorgeschoten,<br />
hij ligt nu al op de loer voor alles.<br />
KRISTOF Ik ga meegaan en ’t hem uitleggen.<br />
ANDY Ge moet mij een voorstel doen, Kristofken.<br />
BERTRANG Ge moet hem een voorstel doen.<br />
ANDY Ge zijt mijnen beste maat,<br />
geld interesseert mij eigenlijk niet, dat weet ge.<br />
Het is ’t laatste dat ‘k u wil vragen,<br />
maar ‘k moet het hebben, sorry, hė.<br />
50
KRISTOF ‘k Doe altijd alles verkeerd.<br />
BERTRANG Anders moet ge beginnen<br />
met hoevetoerisme, Andy?<br />
Want elke boer begint tegenwoordig met kamers.<br />
KRISTOF Bertrang, laat hem.<br />
BERTRANG Wat zouden ze zeggen<br />
moesten alle hotels aan agricultuur doen<br />
en ook varkens zouden beginnen kweken?<br />
Weet ge wat? We gaan anders sluiten.<br />
Gullie kunt dan ullie doopfeesten<br />
en trouwerijen houden in ullie stallen tussen de mest,<br />
met verpakte Breughelmaaltijden<br />
uit 't schap van de Colruyt.<br />
RIK Hebt gullie dat nu niet warm?<br />
Warm dat dat hier is. Water dat ekik drink.<br />
Laatste tijd drink ik zoveel water,<br />
’t is niet normaal.<br />
Mijn klieren staan zo gezwollen.<br />
‘k Zou mij nekeer goed moeten ontspannen.<br />
Rikske zit zo vast.<br />
't Zijn de zemelen, hé, de zemelen.<br />
Ik zal wel heel 't dorp masseren,<br />
maar wie masseert er Rik?<br />
…'k Zou echt ne goeie vader zijn.<br />
JOEP Je bent voor alles compensatie aan het zoeken.<br />
Je bent aan het uitdijen, Rik.<br />
Man, jouw Annabel is van het gereformeerde Nederland<br />
naar het confessionele Vlaanderen gekomen voor jou.<br />
Welk groter geschenk kan je krijgen?<br />
Je moet haar meer neuken en harder, tuinkabouter.<br />
RIK Wat komt gij hier feitelijk doen, Brusselse wafel?<br />
Dat was 't laatste wat gij ging doen: hem settelen.<br />
Joep woonde in de taal, taal is zijn minnares,<br />
tristesse zijn maitresse.<br />
JOEP Veel had het hier niet te bieden,<br />
deze jongen had namelijk talent en ambitie.<br />
Ik zat met mijn onderzeeër vast in een vijver,<br />
mijn raket hing aan de draaimolen van Bobbejaanland,<br />
ik was Voltaire of Walt Whitman<br />
in het land waar ze doppebollen planten<br />
en zure eiersoep vreten.<br />
RIK Sandra Dhondt is getrouwd, jong,<br />
51
laat haar gerust, get over it.<br />
... 'k Ga ullie laten.<br />
‘k Ga nog eens passeren langs 't Oud Gemeentehuis,<br />
de plannen van de nieuwe parking worden voorgelegd,<br />
ik moet daar bij zijn.<br />
KRISTOF Ik ben daar tegen, tegen diene parking.<br />
RIK Dat er van u nog nooit ne strip is gemaakt?<br />
Ik zal subiet uw draadjes nekeer doorknippen.<br />
Ik heb geen lessen te pakken<br />
van enen op de ziekenkas, voze Muppet.<br />
LUDWIG Stoffel, ligt hij uwe GSM af?<br />
KRISTOF Nee. Waarom?<br />
LUDWIG 'k Krijg een bericht van Mieke<br />
dat ze niet thuis geraakt,<br />
dat de ketting van haar mobylette ligt,<br />
dat ze u al tien keer heeft proberen bellen<br />
maar dat ge niet oppakt.<br />
ANDY Kristofken, allez -<br />
KRISTOF Hebt ge iets zeggen, Andy?<br />
ANDY Ik vind dat niet normaal, Kristofken,<br />
ge weet den helft van den tijd niet waar dat uwe Mieke zit.<br />
KRISTOF - vliegt hem aan -<br />
JOEP <strong>De</strong>nk aan je hart, jongen.<br />
KRISTOF Wat moeit gij u?<br />
D'uwe, jong, waar zit die van u?<br />
Trekt haar uit haar kar.<br />
Heel uw bedrijf schuift naar den afgrond.<br />
Moest ‘k u zijn, ‘k hang mij op direct.<br />
Sorry, Andy, maar ge hebt den toon gezet.<br />
... We gaan trouwen deze zomer, Mieke en ik,<br />
met een groot feest bij Bertrang.<br />
... Moet er niemand ‘proficiat’ zeggen?<br />
Ge zult wel een kaartje krijgen<br />
als ge geïnviteerd zijt.<br />
ANDY Kristofken,<br />
laat dat niet tussen ons komen.<br />
BERTRANG Ludwig?<br />
52
Ge moet dringend naar mijn boekhouding kijken.<br />
LUDWIG 'k Heb dat beloofd dat 'k dat ga doen,<br />
ik ga dat doen.<br />
BERTRANG 'k Heb u dat zo mooi gegeven in een doos.<br />
LUDWIG Ge zit wel in slechte papieren, man.<br />
BERTRANG 'k Weet 't, Ludwig, 'k weet 't.<br />
LUDWIG 'k Zou beginnen met mijn boetes te betalen.<br />
BERTRANG Zeg mij<br />
dat 'k een wasserij moet beginnen.<br />
'Heb je dat graag geplooid, madam,<br />
of op een hangertje?'<br />
Waarom zoeken zij mij toch altijd, Ludwig?<br />
LUDWIG Omdat u geiren laat vinden, Bertrang.<br />
BERTRANG Tegen wanneer kunt ge?<br />
LUDWIG Geeft mij tijd voor mij te oriënteren,<br />
Bertrang.<br />
BERTRANG Ik krijg er geen orde in alleen.<br />
Dat hoopt hem zo op.<br />
- legt zijn hand rond zijn nek -<br />
Zeg nekeer woef.<br />
LUDWIG Woef.<br />
- Ze grommen naar mekaar als honden. -<br />
LUDWIG - trekt zich los -<br />
Bertrang, ik kom wel op met de kiezingen!<br />
Ge verstaat dat toch?<br />
KRISTOF Wanneer gaat ge uwe klaver inrijden?<br />
ANDY Halverwege de week, donderdag.<br />
KRISTOF Drie zomers geleden,<br />
moesten we bij Andy nen boom uitdoen.<br />
We hadden d'r nen hele picknick van gemaakt,<br />
met dekens en manden vol eten.<br />
Emma lag nog in haar wiegske,<br />
Mieke was zo in nen hippiesfeer,<br />
sjaal in haar haar, grote borsten vol met melk.<br />
53
Zijn Saskia was zo schoon,<br />
haar gezicht vol zonnesproeten,<br />
haar rost haar in twee dikke vlechten,<br />
zij maar met kluiten aarde smijten naar ons,<br />
en leute dat ze had.<br />
Wij maar sleuren en trekken aan diene stronk,<br />
hij lag er dan toch uit.<br />
Daarachter hebben we heel de middag,<br />
heel dan avond en heel de nacht pinten zitten drinken.<br />
Dat waren mijn laatste.<br />
<strong>De</strong> volgende dag hebben ze gebeld van 't UZ<br />
dat ze 't gezien hadden aan mijn hart.<br />
ANDY ’t Is goed, Kristofken.<br />
KRISTOF Kijk, als 'k niet weet wat doen,<br />
donderdag kom 'k af<br />
ANDY Moet ge niet oppassen?<br />
KRISTOF Ik zit op den tractor, hė.<br />
<strong>De</strong>al?<br />
ANDY <strong>De</strong>al.<br />
Kak, gij.<br />
KRISTOF Boer, gij.<br />
ANDY Boer? 'k Ben wel lessen aan 't pakken,<br />
dat 'k de salsa kan dansen.<br />
KRISTOF Uw koeien gaan 't appreciëren, Andy.<br />
54
- v i j f d e b e w e g i n g -<br />
JOEP Ik kom van bij Sandra.<br />
ANDY ’t Is niet waar.<br />
JOEP Toch wel.<br />
Ze stond in de gang, ik stond tegenover haar,<br />
veertien jaar maar het was alsof<br />
er geen dag had tussengezeten.<br />
Ik pas bij haar en zij past bij mij.<br />
Ik zeg: 'Kassandra, jij bent geen stempelzetster.<br />
Jij bent ooit naakt van een brug gesprongen voor mij,<br />
ik ga dat terug wakker maken in jou en jij in mij.'<br />
Thierry is dan tussen ons komen staan,<br />
ik heb sedert mijn elfde niet meer gevochten,<br />
maar ik hem hem een klop gegeven.<br />
- Iedereen moet lachen. -<br />
JOEP Het was meer een schampschot, maar toch.<br />
'Man, ik kom ze afpakken van jou.'<br />
RIK Heel 't dorp weet 't al.<br />
JOEP 'Kassandra, ga weg van deze vod.<br />
Ik zal integreren,<br />
ik zal meegaan in het volleybalgebeuren,<br />
ik heb mij voorgenomen<br />
om het dialect terug aan te leren.<br />
Ik heb allemaal potjes zien staan<br />
in de keuken van mijn moeder<br />
ik ga confiture maken en netelsoep.<br />
Ik zal proberen leren te parkeren<br />
zonder bumpers van anderen te vernielen.<br />
Ik beloof het. Kom terug bij mij, Sandra,<br />
je hebt tot middernacht om te beslissen.'<br />
LUDWIG Belachelijke mens.<br />
JOEP Middernacht!<br />
LUDWIG Van Heddeghem, hoe zit ‘t?<br />
RIK Dat kalf is eindelijk geboren.<br />
KRISTOF Allez, dan kunnen we beginnen trainen.<br />
55
RIK Nee,<br />
Koen voelt hem te moe om nog af te komen,<br />
en ‘en plus’ in tweede instantie<br />
heeft hij hem toch nog bepeinsd<br />
en zoudt hij zondag toch niet meestappen.<br />
LUDWIG Voorzitter, dat is hier een zinkend schip.<br />
RIK Mannekes, ‘k heb Franske gebeld gehad,<br />
Franske gaat nog ne allerlaatste keer<br />
met ons onder ’t beeld lopen.<br />
Enfin, voor zondag zijn we dus voltallig.<br />
... D’r heeft daarjuist ene van ’t comité<br />
op tafel gekropen en geroepen gehad<br />
dat zij het beeld gaan dragen van de jaar.<br />
ANDY Dat is zeventig kilo per man dat wij heffen.<br />
Na tien meter lopen sterven ze,<br />
staat de processie stil.<br />
KRISTOF Ze mogen zij proberen.<br />
ANDY Ze kunnen niet zonder de <strong>pijnders</strong>.<br />
RIK Maar nu ’t belangrijkste nieuws –<br />
‘k Mocht het eigenlijk nog niet zeggen,<br />
maar ‘k kan mij niet houden, ik ben ah zo,<br />
Annabel heeft mij gebeld gehad uit de Ardennen,<br />
ze zat daar in een bos,<br />
ze heeft ne GSM van ne jager moeten lenen.<br />
<strong>De</strong> kans is groot dat er wel nekeer<br />
een klein mensje op komst zou kunnen zijn,<br />
ze peinst dat ze over tijd is,<br />
wreed per ongeluk waarschijnlijk.<br />
Nee, nog gene proficiat,<br />
we gaan nog niets beginnen vieren,<br />
ze moet eerst nen predictortest doen.<br />
Maar ja, ze zit in de Franstalig Ardennen<br />
en 't is weekend, kent ge ‘t?<br />
Ze gaat zo rap mogelijk bij nen apotheker van wacht<br />
proberen geraken.<br />
KRISTOF Zeg, ik heb dat niet verstaan.<br />
Komt Franske nu nog af of niet?<br />
RIK Nee, die ligt al in zijn bed.<br />
KRISTOF Dat is een desillusie.<br />
... Bon, ligt dienen bal hier ergens?<br />
56
ANDY ’t Is bijkans volle maan.<br />
- Ze verdwijnen allemaal. -<br />
RIK Ne kleine van Heddeghem.<br />
Moest dat waar zijn?<br />
We zitten perfect op schema.<br />
Een klein pijnderke.<br />
'k Zie mijn eigen al lopen in 't straatbeeld.<br />
- <strong>De</strong> <strong>pijnders</strong> spelen een serenade voor Rik op metallofoons. -<br />
RIK Ze hebben de kist van de fanfare opengekregen.<br />
Het zijn kastaars. Ge moet ze kennen.<br />
LUDWIG Wat zoudt ge liefst hebben,<br />
Van Heddeghem, een manneke of een <strong>mei</strong>ske?<br />
RIK Als ’t maar rond en gezond is.<br />
KRISTOF Nee, serieus.<br />
RIK Okee ja, een manneke.<br />
ANDY Voilà, vaneigen dat!<br />
RIK ‘k Zie mijn eigen al Rambo spelen in den hof.<br />
ANDY ’t Gaat een goed kindje zijn,<br />
dat kan niet anders.<br />
LUDWIG Ge hebt allemaal zo goeie vrouwen.<br />
Gij Andy, uw Saskia –<br />
ANDY Ja –<br />
LUDWIG ’t Is een wat moeilijke periode -<br />
RIK Dat komt goed, Andy,<br />
ge moet daar van uit gaan.<br />
LUDWIG Gij Stoffel, uw Mieke,<br />
dat is een lot uit de lotto, manneke.<br />
JOEP Kassandra.<br />
RIK Ge hebt ze nog niet, hė, Joep?<br />
JOEP Middernacht!<br />
57
LUDWIG Ge moogt fier zijn op ullie vrouwen.<br />
En op ullie kinders ook.<br />
Gij Stoffel - uw Emmaatje.<br />
En gij ook, Andy –<br />
Anton, zo ne wijze kleine dat dat is.<br />
En uw <strong>mei</strong>skes ook, Amber en Sofieke,<br />
zo twee magnifieke dochters.<br />
ANDY Merci, Ludwig.<br />
LUDWIG Camille heeft mij gebeld -<br />
ze zou toch nog nekeer willen afspreken met mij.<br />
ANDY Dat had ‘k niet verwacht.<br />
LUDWIG Ik ook niet.<br />
JOEP Mannen,<br />
‘k vind dat we ėėn iemand moeten bedanken,<br />
iemand die ik geobserveerd heb en misschien verkeerd<br />
heb ingeschat, drijvende kracht achter de <strong>pijnders</strong>,<br />
die er altijd is en altijd klaarstaat: Ludwig.<br />
RIK Dat is zeker dat.<br />
ANDY Daar sta 'k volledig achter.<br />
JOEP Klein applausje voor Ludwig.<br />
- Ze applaudisseren voor Ludwig. –<br />
BERTRANG Eigenlijk<br />
zijn wij toch allemaal goed bezig?<br />
Samen staan we voor iets?<br />
’t Is toch waar? Als we alles op één hoop smijten?<br />
Samen hebben we zes huizen, twee appartementen,<br />
zes auto’s, één brommer, één tractor,<br />
en zestig hectaren grond.<br />
LUDWIG Een nen bobcat.<br />
BERTRANG En vier depressies.<br />
ANDY Kristofken, gaat dat gaan goedmaken<br />
met Mieke.<br />
KRISTOF Voor sorry te zeggen?<br />
RIK Begint daar al mee.<br />
58
KRISTOF Ne sorry die 'k niet meen?<br />
Kijk, Ik zeg het waar dat ge allemaal bij zijt,<br />
Mieke heeft het moeilijk.<br />
We kunnen niet bouwen,<br />
we kunnen niet lenen met mijn hart.<br />
'k Mag dat niet persoonlijk pakken, zegt ze.<br />
Hoe kan ekik dat nu niet persoonlijk pakken?<br />
Ik heb op het punt gestaan om haar -<br />
Het is bij ne klop gebleven.<br />
‘k Ben mijn leven aan het verliezen, gasten,<br />
zij voelt haar als maar beter<br />
en ik als maar slechter,<br />
ik word gelijk al maar ouder<br />
en zij al maar jonger.<br />
ANDY Ge zijt niet den eerste op de wereld<br />
die zijn vrouw heeft geslagen.<br />
‘k Heb Saskia nu nog wel nooit niet geslagen,<br />
maar ’t is dikwijls dat ‘k peins:<br />
Echt waar, ge drijft mij zo ver, <strong>mei</strong>ske.<br />
Die dwaze gedachten,<br />
‘k wou dat ‘k ze uit uwe kop kon vijzen.’<br />
BERTRANG En dat gaat hij vanavond<br />
live zeggen tegen zijn vrouw.<br />
ANDY Zeveraar.<br />
LUDWIG Gasten,<br />
ik zou toch nog nekeer willen zeggen,<br />
dat ‘k er wat stil van ben,<br />
dat ge mij allemaal diep hebt gepakt.<br />
JOEP Toen Ludwig geboren werd,<br />
heeft mijn zuster afgezien, vier kilo achthonderd!<br />
RIK Ge zoudt het niet zeggen.<br />
LUDWIG En ne sterrekijker en plus.<br />
BERTRANG Maar ze zag hem direct graag,<br />
ze was direct alle pijn vergeten,<br />
het was direct ’t mooiste kindje van de wereld.<br />
JOEP <strong>De</strong> papa kwam pas twee dagen later,<br />
hij was vergeten dat zijn vrouw moest kopen.<br />
LUDWIG Mijn pa, ik kan hem niet veranderen,<br />
maar ten andere hij kan mij ook niet veranderen.<br />
59
KRISTOF Ik ben nog altijd wreed kwaad<br />
op mijn beide ouders.<br />
ANDY Ja, en terecht.<br />
RIK Maar over ’t algemeen,<br />
hebben wij dat toch nog redelijk goed getroffen<br />
met ons ouders.<br />
‘k Wil dan ook heel mijn familie bedanken,<br />
één iemand in 't bijzonder:<br />
Anita Teerlinck, mijn moeder,<br />
omdat zij mij ondanks de omstandigheden<br />
en ’t feit dat ze er helemaal alleen voor stond<br />
toch goed heeft grootgebracht. Merci, mama.<br />
BERTRANG Dat moet een opdracht geweest zijn.<br />
LUDWIG Stoffel, ik vind dat gij uw schoonmoeder<br />
moet bedanken.<br />
ANDY Veerle.<br />
BERTRANG Madame Van Hee.<br />
JOEP Veerle van Hee?<br />
Ze heeft mij ooit –<br />
<strong>De</strong> wereld is klein.<br />
RIK Maar 'k zou hem niet willen stofzuigen.<br />
... Joep gelooft mij niet als ‘k dat zeg,<br />
maar over ’t algemeen, spreek mij tegen,<br />
de uitzonderingen niet te na gesproken,<br />
van alleman hier, de sex is wreed goed.<br />
JOEP Heel veel mooie vrouwen gekend.<br />
LUDWIG 't Is soms wel veel leergeld<br />
dat ge er voor moet betalen.<br />
BERTRANG Ge moogt gerust zijn.<br />
LUDWIG Zijt ge kwaad op mij, Bertrang?<br />
BERTRANG Ik ben in de war, Ludwig.<br />
JOEP Join the club.<br />
RIK Ik zou ook alle verpleegsters<br />
en het verplegend personeel willen bedanken<br />
van ’t Sint Jozefsinstituut omdat ze zo goed<br />
60
voor Rafke zorgen.<br />
KRISTOF Ik zou graag deze gelegenheid<br />
willen aangrijpen om Mieke te bedanken<br />
dat zij elke morgen opstaat<br />
om de boterhammekes van Emmaatje te smeren.<br />
JOEP Ik wil graag Kassandra bedanken<br />
omdat ze mij ééns in mijn leven de smaak van de liefde<br />
heeft gegeven.<br />
LUDWIG Ik zou dan geiren Camille<br />
willen bedankendat ze mij uiteindelijk<br />
toch nog anders heeft ingeschat.<br />
JOEP Ik wil de nederlandse taal bedanken<br />
voor haar uitbundigheid en haar onvermogen.<br />
BERTRANG Ik zou de donores willen bedanken<br />
die haar hart aan mijn vriend Kristof zal schenken.<br />
Merci, madam.<br />
ANDY Ik wil den boerenbond bedanken.<br />
JOEP Laat ons het vrouwelijk orgasme bedanken<br />
en de eindeloze blijvende zoektocht<br />
die zij ons laat doormaken.<br />
KRISTOF Ik zou graag de familie Willaert<br />
bedanken.<br />
ANDY Merci Kristofken.<br />
RIK D’r zijn zoveel mensen en instanties<br />
die ‘k moet bedanken, de mensen van de KWB,<br />
de leden van Turnclub WERKEN BAART KRACHT,<br />
het bestuur van zaalvoetbalploeg DE DREAMBOYS -<br />
JOEP Alle speelsters van Volleybalclub<br />
<strong>De</strong> Spannende Sponsen Broekjes.<br />
RIK 't Is goed, Joep.<br />
JOEP Sorry, Rik.<br />
RIK We gaan dat nog nekeer doen.<br />
Ge begint het te leren, Joep.<br />
BERTRANG Rik, mag ik nekeer iets zeggen?<br />
Ge ziet er echt goed uit.<br />
61
RIK Ik voel mij ook goed.<br />
Gij ziet er ook goed uit, Bertrang.<br />
KRISTOF Bertrang, uw kleren –<br />
’t Is mijne stijl niet maar ze passen bij u.<br />
BERTRANG Kristof, uw kleren -<br />
’t Is niet mijne stijl maar ze passen bij u.<br />
LUDWIG We zien wij d'r allemaal niet slecht uit.<br />
BERTRANG We zijn niet perfect, hė,<br />
den ene is wat te mager<br />
en den anderen zijne neus staat krom,<br />
maar echt lelijk zijn we niet.<br />
KRISTOF Moest 'k opnieuw kunnen beginnen<br />
‘k weet niet dat 'k 't op dezelfde manier zou doen -<br />
LUDWIG Maar jawel, tuurlijk dat.<br />
KRISTOF 'k Zou wel weer voor Mieke kiezen.<br />
BERTRANG Ik ook.<br />
ANDY Kon ‘k opnieuw beginnen –<br />
Ik zou de mensen gaan helpen in Afrika.<br />
RIK Ge moet gij de negers niet gaan helpen.<br />
Saskia is gemaakt voor u.<br />
KRISTOF 'k Zou minder met de mensen lachen.<br />
BERTRANG We doen wij dat toch niet?<br />
RIK Laatste keer waart ge wel te roepen:<br />
DIKKE RIK RIKKETIK. RICKYBURGER.<br />
BERTRANG Dat was voor te lachen.<br />
KRISTOF We zeggen direct sorry als dat moet.<br />
BERTRANG We lachen ook niet met Hollandse vrouwen.<br />
En als er zo al nekeer iets uitvliegt,<br />
dan is dat ontlading bij wijze van spreken.<br />
KRISTOF We maken dat direct goed.<br />
BERTRANG We lachen ook niet met rolstoelpatiënten.<br />
62
ANDY Nee.<br />
BERTRANG We betalen allemaal onze belastingen,<br />
als we 't niet vergeten zijn.<br />
RIK Zijt nekeer stil. Was dat mijne GSM?<br />
Moet er hier nu altijd muziek zijn?<br />
Heb ekik hier feitelijk wel bereik?<br />
'k Heb dorst, dorst van de spanning.<br />
- Ze hebben allemaal dorst. -<br />
63
<strong>De</strong> <strong>pijnders</strong><br />
première oktober 2011<br />
tekst en regie <strong>Arne</strong> <strong>Sierens</strong><br />
met Titus <strong>De</strong>voogdt<br />
Johan Heldenbergh<br />
Robrecht Vanden Thoren<br />
Joris Hessels<br />
Dominique Van Malder<br />
Tom Ver<strong>mei</strong>r<br />
scenografie Guido Vrolix<br />
choreografie Ted Stoffer<br />
muziek ( live ) Jean-Yves Evrard ( componist, guitaar)<br />
Sébastien Boisseau ( bass )<br />
Eric Thielemans ( drums )<br />
kostuums Lieve Meussen<br />
licht Geert Vandewalle<br />
realisatie Koen <strong>De</strong>meyere<br />
productie Compagnie Cecilia<br />
Antigone<br />
KC. <strong>De</strong> Werf<br />
Maastricht VIA 2018 (NL)<br />
La Filature Mulhouse (F)<br />
Geselecteerd voor het Theaterfestival 2012<br />
64