PAPIER voor de Nieuwsbladen
PAPIER voor de Nieuwsbladen
PAPIER voor de Nieuwsbladen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
APRIL 1944<br />
MAANDBLAD VOOR H<br />
OFFICIEEL ORGAAN VAN HET PERS<br />
2e JAARGANG NUMMER 7<br />
ns<br />
NDSCHE PERSWEZEN<br />
NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER<br />
REDACTEUR: J. LEARBUCH, BEZUIDENHOUTSCHEWEG 75, DEN HAAG, TEL. 720070—723151<br />
ADMINISTRATIE EN ADVERTENTIES: HEKELVELD 15, AMSTERDAM — TEL. 38811<br />
<strong>PAPIER</strong> <strong>voor</strong> <strong>de</strong> Nieuwsbla<strong>de</strong>n<br />
De Papiersituatie<br />
Het is waarlijk geen eenvoudige<br />
zaak om on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> gegeven<br />
omstandighe<strong>de</strong>n <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n te<br />
<strong>voor</strong>zien van het benoodig<strong>de</strong><br />
papier. De <strong>voor</strong>uitzichten <strong>voor</strong><br />
<strong>de</strong> papier<strong>voor</strong>ziening zijn nog<br />
steeds niet rooskleurig. Ten ein<strong>de</strong><br />
eventueel vérstrekken<strong>de</strong> maatregelen<br />
ter ver<strong>de</strong>re papierbesparing<br />
zooveel mogelijk naar <strong>de</strong> toekomst<br />
te kunnen verschuiven, is<br />
het hoogst noodzakelijk, dat het<br />
Persgil<strong>de</strong>, dat zich vanaf 1 April<br />
in het bijzon<strong>de</strong>r zal bezig hou<strong>de</strong>n<br />
met <strong>de</strong> papierdistributie, kan<br />
steunen op <strong>de</strong> volle me<strong>de</strong>werking<br />
<strong>de</strong>r bla<strong>de</strong>n. Verheugend is het,<br />
dat velen, begrip toonend <strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
omstandighe<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong>werking<br />
reeds geven. Te velen zijn<br />
er echter nog, die het euvel meenen<br />
te moeten dui<strong>de</strong>n, dat niet<br />
alles ineens mag wor<strong>de</strong>n opgebruikt,<br />
maar dat er ook nog wat<br />
<strong>voor</strong> morgen en overmorgen wordt<br />
terzij<strong>de</strong> gelegd. Men staart zich<br />
dan blind op <strong>de</strong> eigen moeilijkhe<strong>de</strong>n<br />
met een toch zoo groote<br />
wachtlijst en vergeet, dat bijkans<br />
alle an<strong>de</strong>re bla<strong>de</strong>n met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n zitten. Al te gaarne<br />
zag men zichzelf be<strong>voor</strong>recht,<br />
doch vliegt onmid<strong>de</strong>llijk in het<br />
geweer bij een vermeen<strong>de</strong> be<strong>voor</strong>rechting<br />
van een an<strong>de</strong>r.<br />
Met nadruk dient ver<strong>de</strong>r te<br />
wor<strong>de</strong>n vastgesteld, dat al het<br />
courantenpapier, ook dat, wat in<br />
<strong>de</strong> magazijnen <strong>de</strong>r bla<strong>de</strong>n ligt opgeslagen,<br />
gemeenschappelijk bezit<br />
Belangrijke nieuwe <strong>voor</strong>schriften<br />
is van alle nieuwsbla<strong>de</strong>n. Wie<br />
zich dus meent te moeten beklagen,<br />
indien hij op moeilijke momenten<br />
bij <strong>de</strong> be<strong>voor</strong>rading, an<strong>de</strong>ren<br />
moet helpen uit eigen<br />
<strong>voor</strong>raad, of door an<strong>de</strong>ren moet<br />
wor<strong>de</strong>n geholpen, geeft blijk, gespeend<br />
te zijn van ie<strong>de</strong>ren gemeenschapszin.<br />
Het is <strong>voor</strong>gekomen,<br />
dat <strong>de</strong> directie van een blad,<br />
dat bijna door zijn papier<strong>voor</strong>raad<br />
heen was en op last van het<br />
Rijksbureau een aanvulling verkreeg<br />
uit <strong>de</strong>n <strong>voor</strong>raad van<br />
een an<strong>de</strong>r blad, dat door omstandighe<strong>de</strong>n<br />
nog <strong>voor</strong> bijna een jaar<br />
<strong>voor</strong>raad had, zich bij het Persgil<strong>de</strong><br />
beklaag<strong>de</strong> over <strong>de</strong>zen gang<br />
van zaken, terwijl er toch zeker<br />
geen sprake was van bena<strong>de</strong>eling<br />
van feet blad, dat papier moest<br />
afstaan, daar dit toch ook nog<br />
een <strong>voor</strong>raad behield, welke <strong>voor</strong><br />
geruimen tijd voldoen<strong>de</strong> was.<br />
De papiermoeilijkhe<strong>de</strong>n zijn gemeenschappelijke<br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n<br />
en men zal ze dus ook gezamenlijk<br />
en eensgezind het hoofd<br />
moeten bie<strong>de</strong>n.<br />
Bij het Persgil<strong>de</strong> is men vol<br />
Met ingang<br />
gevestigd op<br />
De<br />
van<br />
het<br />
i~] April 1944 zijn <strong>de</strong> kantoren van<br />
HET PERSGILDE<br />
komen op <strong>de</strong> hoogte en men<br />
weet daar dan ook zeer goed, dat<br />
er on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> vele aanvragen om<br />
verhooging <strong>de</strong>r bruto-oplage een<br />
groot percentage is, dat on<strong>de</strong>r<br />
eenigszins gunstiger omstandighe<strong>de</strong>n<br />
<strong>voor</strong> inwilliging in aanmerking<br />
zou moeten komen. Het<br />
feit, dat alleen geïmporteerd papier<br />
wordt gebruikt, eischt een<br />
uiterst <strong>voor</strong>zichtige papierpolitiek<br />
en alleen door op <strong>de</strong> kleintjes<br />
te letten, zal het misschien<br />
mogelijk blijken, <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n, zon<strong>de</strong>r<br />
al te veel kleerscheuren, door<br />
<strong>de</strong>ze bij uitstek bijzon<strong>de</strong>re tijdsomstandighe<strong>de</strong>n<br />
heen te loodsen.<br />
Het papierverbruik van <strong>de</strong><br />
nieuwsbla<strong>de</strong>n werd berekend<br />
door het Persgil<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> hand<br />
van <strong>de</strong> gegevens uit het oplageboek<br />
en rekening hou<strong>de</strong>nd met<br />
<strong>de</strong> toegestane bruto-oplage. Deze<br />
berekening werd doorgegeven<br />
aan Rijkspapier (Rijksbureau<br />
<strong>voor</strong> Papier, Papierverwerken<strong>de</strong><br />
en Grafische Industrie), dat <strong>de</strong><br />
verwerkingsvergunningen verstrekte<br />
en <strong>de</strong> zorgjiad <strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
en het VERBOND VAN NED. JOURNALISTEN<br />
adres BEZUIDENHOUTSCHEWEG 75,<br />
DEN HAAG<br />
telefoonnumm ers <strong>voor</strong> alle af<strong>de</strong>elingen zijn 7 2 0 0 7 0 - 7231 5 i<br />
1
BESCHIKKING No. ..<br />
VAN DEN LEIDER VAN HET PEHSCILDE<br />
DER NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER<br />
Op grond van Artikel 22 van <strong>de</strong> Veror<strong>de</strong>ning No. 211 194]<br />
van <strong>de</strong>n Rijkscommissaris <strong>voor</strong> het bezette Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
gebied, betreffen<strong>de</strong> <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche Kultuurkamer, (aangevuld<br />
bij <strong>de</strong> Veror<strong>de</strong>ningen No. 26/1942 en No. 34/1942),<br />
wordt bepaald;<br />
Artikel 1<br />
Het is <strong>de</strong>n uitgever van ,<br />
verbo<strong>de</strong>nTan het <strong>voor</strong> genoemd nieuwsblad ter beschikking<br />
geetel<strong>de</strong> papier per dag meer te gebruiken dan noodzakelijk<br />
Ifl <strong>voor</strong> het drukken van <strong>de</strong> hem toegestane bruto oplage.<br />
Artikel Z<br />
Overtreding van het bepaal<strong>de</strong> bij Artikel 1 wordt gestraft<br />
met een boete van ten hoogste duizend gul<strong>de</strong>n.<br />
's-Cravenhag*, De Gil<strong>de</strong>iei<strong>de</strong>r<br />
Afb. I<br />
be<strong>voor</strong>rading <strong>de</strong>r bla<strong>de</strong>n. Ver<strong>de</strong>r<br />
oefen<strong>de</strong> Rijkspapier toezicht uit<br />
op het verbruik en <strong>de</strong>n <strong>voor</strong>raad.<br />
Daar dit systeem niet vol<strong>de</strong>ed,<br />
<strong>voor</strong>al door <strong>de</strong> omslachtige werkwijze<br />
(immers: <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> betrokken<br />
instanties beschikten ie<strong>de</strong>r<br />
slechts over een ge<strong>de</strong>elte <strong>de</strong>r vereischte<br />
gegevens, terwijl bovendien<br />
in vele gevallen <strong>de</strong> uitgevers<br />
niet wisten, tot welke <strong>de</strong>r organisaties<br />
zich te wen<strong>de</strong>n), werd<br />
gezocht naar een an<strong>de</strong>re oplossing.<br />
Naajn van het blad: .<br />
Uitgever<br />
Directie:<br />
Datum Betalen<strong>de</strong><br />
shorn e'p<br />
1 Re Gratis<br />
ductie abonn<br />
sbonn<br />
Coro-<br />
exempL<br />
Losse<br />
verk.<br />
Deze oplossing is gevon<strong>de</strong>n<br />
door <strong>de</strong> distributie van het beschikbare<br />
papier geheel bij het<br />
Persgil<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r te brengen. Dit<br />
brengfvele <strong>voor</strong><strong>de</strong><strong>de</strong>n en vergemakkelijkt<br />
en bespoedigt <strong>de</strong>n<br />
gang van zaken.<br />
De Directies <strong>de</strong>r bla<strong>de</strong>n wen<strong>de</strong>n<br />
zich in het vervolg bij alle<br />
papiermoeilijkhe<strong>de</strong>n tot het Persgil<strong>de</strong>,<br />
dat, nu beschikken<strong>de</strong> over<br />
alle gegevens, onmid<strong>de</strong>llijk zelf<br />
<strong>de</strong> oplossing kan bewerkstelligen.<br />
De papieraangelegenhe<strong>de</strong>n behoeven<br />
nu bij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />
niet meer verschillen<strong>de</strong> instanties<br />
te passeeren, waardoor <strong>de</strong> afhan<strong>de</strong>ling<br />
vlugger en min<strong>de</strong>r stroef<br />
zal .verloopen. Bij <strong>de</strong>n opbouw<br />
van <strong>de</strong> administratieve organisatie<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> papierdistributie <strong>voor</strong><br />
<strong>de</strong> nieuwsbla<strong>de</strong>n is een systeem<br />
toegepast, dat eenigszins afwijkt<br />
van het bestaan<strong>de</strong>, hetgeen zal<br />
blijken uit <strong>de</strong>ze uiteenzetting.<br />
Wat verdwijnt.<br />
De verwerkingsvergunning verdwijnt,<br />
hetgeen vanzelfsprekend<br />
niet wil zeggen, dat hierme<strong>de</strong> het<br />
hek van <strong>de</strong>n dam gaat. Gemeend<br />
is, dat dit hek door een an<strong>de</strong>r<br />
moest wor<strong>de</strong>n vervangen, dat<br />
PublJdteifsoplage<br />
Totaal 3 UB. t<br />
Bewijf<br />
ru-s<br />
1<br />
Editie: ,<br />
Ar- Werk Diver Netto oplage<br />
chiel<br />
ex.<br />
ex.<br />
(Totaal Ti.rn.il)<br />
Afb. 11<br />
12<br />
13<br />
Handteekenint<br />
hopelijk in <strong>de</strong> practijk zal bewijzen<br />
een beter te zijn. De verwerkingsvergunning<br />
gaf een te voren<br />
geschat verbruik aan, dat echter<br />
vrijwel nimmer in overeenstemming<br />
was met het werkelijke verbruik.<br />
Tengevolge hiervan kon<strong>de</strong>n<br />
ook <strong>de</strong> <strong>voor</strong>raadadministraties<br />
van <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n en Rijkspapier<br />
moeilijk overeenstemmen.<br />
Bij het sterk wisselen<strong>de</strong> gramsgewicht<br />
en <strong>de</strong> vaak <strong>voor</strong>komen<strong>de</strong><br />
varieering <strong>de</strong>r rolbreedten moest<br />
in talrijke gevallen achteraf het<br />
werkelijke verbruik wor<strong>de</strong>n berekend<br />
en door mid<strong>de</strong>l van aanvullen<strong>de</strong><br />
verwerkingsvergunningen<br />
<strong>de</strong> schaal weer in evenwicht<br />
wor<strong>de</strong>n gebracht. Daartegenover<br />
ston<strong>de</strong>n gevallen, dat <strong>de</strong> verwerkingsvergunning<br />
niet geheel werd<br />
verbruikt, waardoor ook weer<br />
verrekening moest plaatshebben<br />
om een eenigszins juist beeld te<br />
kunnen behou<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> bij <strong>de</strong>ze<br />
bla<strong>de</strong>n aanwezige <strong>voor</strong>ra<strong>de</strong>n.<br />
Hierme<strong>de</strong> zijn enkele bezwaren<br />
tegen <strong>de</strong> verwerkingsvergunning<br />
aangevoerd, welke voldoen<strong>de</strong> bewijzen,<br />
dat een an<strong>de</strong>re weg dient<br />
te wor<strong>de</strong>n bewan<strong>de</strong>ld en dat het<br />
vervallen van dit reeds zoo vertrouwd<br />
gewor<strong>de</strong>n officieele for-<br />
Bruto oplage Aast. Formaat<br />
miadra<br />
(Totaal U «.13)<br />
(0<br />
van <strong>de</strong>n uitgt m<br />
17<br />
'<br />
Deze kolom niet gebruiken<br />
18<br />
1) A«i d.n ond.ikuitd.ildM] m.vIUj_<br />
.u,0.,.„ «,, d». .i.„pi^;<br />
«Un a.bruikt. i—«.n<br />
•<br />
KT»
muiier geen verlies zal beteekenen.<br />
De regeling <strong>voor</strong> het afschrijven<br />
van <strong>de</strong>n afval in <strong>de</strong>n vorm,<br />
zooals die tot 1 April 1944 gold,<br />
zal ook verdwijnen. Deze regeling<br />
bood een mogelijkheid,<br />
welke nu wel kan wor<strong>de</strong>n neergeschreven.<br />
Voorschrift was<br />
slechts, dat <strong>de</strong> aan Rijkspapier<br />
opgegeven hoeveelheid afval geduren<strong>de</strong><br />
een bepaald tijdvak<br />
moest wor<strong>de</strong>n bewaard ter eventueele<br />
controle. Was bij<strong>voor</strong>beeld<br />
over een week 300 kg. afval opgegeven,<br />
en <strong>de</strong>ze afval werd bewaard,<br />
dan kon na <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />
week, welke in werkelijkheid<br />
200 kg. afval gaf, een hoeveelheid<br />
van 500 kg. wor<strong>de</strong>n opgegeven,<br />
welke bij controle ook werkelijk<br />
aanwezig zou blijken te zijn. Op<br />
<strong>de</strong>ze manier zou <strong>voor</strong> min<strong>de</strong>r<br />
scrupuleuze uitgevers (en die<br />
zijn er helaas) een mooie gelegenheid<br />
bestaan tot het verkrijgen<br />
van een extra hoeveelheid papier.<br />
Het huidige papier, met zijn dikwijls<br />
betreurenswaardig beschadig<strong>de</strong><br />
rollen, zou een steeds<br />
steekhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> grond zijn, waarop<br />
<strong>de</strong>ze bijzon<strong>de</strong>r gróote afval<br />
kon wor<strong>de</strong>n gebaseerd.<br />
Tenslotte verdwijnt <strong>de</strong> controle<br />
op het papierverbruik door Rijkspapier,<br />
welke controle in het vervolg<br />
zal geschie<strong>de</strong>n door speciale<br />
controleurs van het Persgil<strong>de</strong>.<br />
De bepaling van het<br />
papierverbruik.<br />
Het papierverbruik <strong>de</strong>r nieuwsbla<strong>de</strong>n<br />
wordt na 1 April begrensd<br />
door twee elkaar aanvullen<strong>de</strong> beschikkingen<br />
van <strong>de</strong>n Gil<strong>de</strong>lei<strong>de</strong>r,<br />
namelijk <strong>de</strong> reeds se<strong>de</strong>rt 1 November<br />
1943 gel<strong>de</strong>n<strong>de</strong> bruto-oplage-beschikking<br />
en <strong>de</strong> per 1<br />
April in werking tre<strong>de</strong>n<strong>de</strong> beschikking<br />
ten aanzien van het<br />
papierverbruik. Bij <strong>de</strong>ze laatste<br />
beschikking wordt bepaald, dat<br />
<strong>de</strong> uitgever van een nieuwsblad<br />
van zijn <strong>voor</strong>raad courantenpapier<br />
dagelijks niet meer mag<br />
verbruiken, dan benoodigd is<br />
<strong>voor</strong> het drukken van <strong>de</strong> hem<br />
toegestane bruto-oplage (afb. 1).<br />
Als sluitstuk hier<strong>voor</strong> komt<br />
dan nog het nieuwe <strong>voor</strong>schrift<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> verrekening van <strong>de</strong>n<br />
afval.<br />
Nog eens <strong>de</strong> bruto-oplage.<br />
De vervanging van <strong>de</strong>n abonnementenstop<br />
door <strong>de</strong> maximum<br />
bruto-oplage heeft nu in <strong>de</strong> practijk<br />
wel bewezen een veran<strong>de</strong>ring<br />
ten goe<strong>de</strong> te zijn. Van <strong>de</strong><br />
aanvankelijk geopper<strong>de</strong> be<strong>de</strong>nkingen,<br />
waarvan <strong>de</strong> <strong>voor</strong>naamste<br />
wel was, dat men zich nooit<br />
nauwkeurig aan het vastgestel<strong>de</strong><br />
aantal zou kunnen hou<strong>de</strong>n, is gebleken,<br />
dat <strong>de</strong>ze niet steekhou<strong>de</strong>nd<br />
zijn geweest. Vele bla<strong>de</strong>n<br />
hebben van <strong>de</strong> gelegenheid om<br />
door vermin<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong>n inschiet<br />
en misdruk, archiefexemplaren,<br />
bewijsnummers, enz. een<br />
nieuw aantal abonnementen te<br />
kunnen-verstrekken een goed gebruik<br />
gemaakt. Wel moet er op<br />
wor<strong>de</strong>n gewezen, dat ook hierbij<br />
het ou<strong>de</strong> spreekwoord van toepassing<br />
is, dat wie het on<strong>de</strong>rste<br />
uit <strong>de</strong> kan wil hebben, het lid<br />
op <strong>de</strong>n neus krijgt.<br />
Het aantal overtredingen <strong>de</strong>r<br />
bruto-oplage-beschikkingen is,<br />
nadat het aanvankelijk bij velen<br />
heerschen<strong>de</strong> misverstand ten<br />
aanzien van <strong>de</strong>n inschiet en misdruk<br />
was recht gezet, meegevallen.<br />
Waar sprake was van kleine<br />
overtredingen door slordigheid,<br />
bleek een waarschuwing steeds<br />
voldoen<strong>de</strong>. Bij het bepalen of<br />
overschrijding <strong>de</strong>r bruto-oplage<br />
heeft plaatsgehad, is steeds uitgegaan<br />
van het maandgemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong>,<br />
zoodat toch wel mag wor<strong>de</strong>n<br />
aangenomen, dat <strong>de</strong>n uitgevers<br />
voldoen<strong>de</strong> speling is gelaten, terwijl<br />
ver<strong>de</strong>r steeds rekening is gehou<strong>de</strong>n<br />
met bijzon<strong>de</strong>re omstandighe<strong>de</strong>n.<br />
Daar staat evenwel tegenover,<br />
dat in <strong>de</strong> enkele gevallen, dat er<br />
sprake was van negeeren <strong>de</strong>r beschikking<br />
en van schromelijke<br />
overschrijding of van „bijzon<strong>de</strong>re<br />
omstandighe<strong>de</strong>n", welke door het<br />
Persgil<strong>de</strong> niet als zoodanig kon<strong>de</strong>n<br />
wor<strong>de</strong>n erkend, gevoelige<br />
straffen zijn uitge<strong>de</strong>eld.<br />
De beschikking „papierverbruik".<br />
Terwijl <strong>de</strong>ze beschikking op<br />
<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> wijze zal wor<strong>de</strong>n toegepast,<br />
als dit reeds gebruikelijk is<br />
gewor<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> bruto-oplage-beschikkingen,<br />
schept ze <strong>voor</strong> die<br />
gevallen, waar zulks noodig<br />
mocht blijken, <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
om overtredingen per dag te bestraffen.<br />
Het ligt ook hier niet in <strong>de</strong><br />
bedoeling van <strong>de</strong> uitgevers het<br />
onmogelijke te vergen, doch het<br />
algemeen belang eischt, dat tegen<br />
BERICHT'VAN AFSCHRIJVING<br />
No. R DATUM:<br />
AAN DE DIRECTIE VAN:<br />
Uit Uw oplagetabel over <strong>de</strong> maand i». -<br />
is oei volgen<strong>de</strong> gebleken:<br />
Gedrukt zijn X pagina's<br />
Papierverbruilc:<br />
X gram = Kg.<br />
Aivai volgens nota's = Kg.<br />
Totaal verbruik - Kg.<br />
Op grond niervan is op Uw papier<strong>voor</strong>raad een hoeveel<br />
heid van . -Kg. afgeschreven.<br />
Bezwaren tegen <strong>de</strong>ze verrekening kunnen, on<strong>de</strong>r over-<br />
legging~van <strong>de</strong> betreffen<strong>de</strong> gegevens, binnen acht dagen aa<br />
dagteekemng <strong>de</strong>zes, bij het Gil<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n ingediend.<br />
HET PERSGILDE DER<br />
NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER<br />
Afb. III<br />
diegenen, die <strong>de</strong> papier-voojziening<br />
in gevaar brengen, ook<br />
streng kan wor<strong>de</strong>n opgetre<strong>de</strong>n.<br />
We<strong>de</strong>rzijdsch begrip en goe<strong>de</strong><br />
samenwerking zullen ook hier<br />
weer <strong>de</strong> oplossing blijken te zijn<br />
om een goed verloop te waarborgen.<br />
Het oplageboek (afb. 2).<br />
Over <strong>de</strong> invulling van <strong>de</strong> oplagegegevens<br />
is reeds heel wat<br />
te doen geweest. Bij vele bla<strong>de</strong>n<br />
werd het een sleur en wer<strong>de</strong>n<br />
maar steeds gelijke gegevens ingevuld.<br />
Bij bezwaren tegen <strong>de</strong><br />
verwerkingsvergunning bij<strong>voor</strong>beeld<br />
bleek herhaal<strong>de</strong>lijk, dat het<br />
papiergewicht in het oplageboek<br />
BERICHT VAN AFSCHRIJVING<br />
No. P DATUM:<br />
-AAN DE DIRECTIE VAN:<br />
Uit Uw oplagetabel over <strong>de</strong> maand 19<br />
is het volgen<strong>de</strong> gebleken:<br />
Het papierverbruik <strong>voor</strong> <strong>de</strong> bruto-oplage bedroeg:<br />
Op grond hiervan is op Uw papier<strong>voor</strong>raad een hoeveel<br />
heid van vel afgeschreven.<br />
Bezwaren tegen <strong>de</strong>ze verrekening kunnen, on<strong>de</strong>r over<br />
legging van <strong>de</strong> betrelfen<strong>de</strong> gegevens, binnen acht dagen aa<br />
dagteekemng <strong>de</strong>zes, bij het Gil<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n ingediend.<br />
vel<br />
HET PERSGILDE DER<br />
NEDERLANDSCHE KULTUURKAMER<br />
Afb. IV<br />
••:<br />
3
NAAM VAN HET BLAD<br />
UITGEVER,<br />
ontvangst<br />
1<br />
/. Y. YY<br />
'<br />
Nurnmei<br />
van <strong>de</strong><br />
2<br />
Nummer<br />
van <strong>de</strong><br />
rol<br />
3<br />
.fe*«<br />
»3<br />
/•il<br />
&vt<br />
j&r<br />
J^i<br />
3'-,8's<br />
II, M i<br />
Ëïï<br />
3'otS<br />
vL*<br />
DATUM ONTVANGST PERSGILDE •<br />
7<br />
Lengte<br />
van <strong>de</strong> rol<br />
Aj?m<br />
4<br />
&6#a<br />
éét?a<br />
niet klopte met <strong>de</strong> werkelijkheid.<br />
Hoe weinig sommige directies<br />
zich in <strong>de</strong>ze aangelegenheid verdiept<br />
had<strong>de</strong>n, kwam telkens naar<br />
voren bij aanvragen om meer<br />
papier. Men schreef uitvoerige<br />
brieven met een reeks van cijfers,<br />
welke bij narekening dikwijls een<br />
kleiner verbruik aangaven" dan<br />
<strong>de</strong> verwerkingsvergunning toestond<br />
en in an<strong>de</strong>re gevallen een<br />
uitkomst gaven te zien, welke<br />
sterk afweek van <strong>de</strong> gevraag<strong>de</strong><br />
verhooging. Dit alles was oorzaak<br />
van een noo<strong>de</strong>loos gereken,<br />
gecorrespon<strong>de</strong>er en getelefoneer.<br />
Breedte<br />
van <strong>de</strong> rol<br />
in c.M<br />
5<br />
In hoofdzaak twee re<strong>de</strong>nen<br />
hebben tot het instellen van <strong>de</strong>ze<br />
uniforme papieradministratie geleid.<br />
Bij <strong>de</strong> meeste nieuwsbla<strong>de</strong>n<br />
liet <strong>de</strong> papieradministratie veel,<br />
bij sommige zelfs alles te wenschen<br />
over. Dat dit an<strong>de</strong>rs kan<br />
zijn en een goe<strong>de</strong> administratie<br />
mogelijk is, bewijzen <strong>de</strong> weinige<br />
gevallen, waar <strong>de</strong>ze aangelegenheid<br />
tot in <strong>de</strong> perfectie geregeld<br />
is. Dat hierdoor over het algemeen<br />
controle moeilijk en soms<br />
zelfs practisch onmogelijk bleek,<br />
laat zich <strong>de</strong>nken. Om <strong>de</strong> controle<br />
door het Gil<strong>de</strong> dus te vereenvoudigen,<br />
was <strong>de</strong>ze uniforme<br />
administratie gewenscht.<br />
Zooals uit <strong>de</strong> afbeeldingen<br />
blijkt, zijn er aparte papierboeken<br />
<strong>voor</strong> vlakdruk en rotatiedruk.<br />
Door het sterk wisselen<strong>de</strong><br />
soortelijk gewicht van het papier<br />
zijn <strong>de</strong> berekeningen dikwijls<br />
verre van eenvoudig, waarom<br />
werd omgezien naar een an<strong>de</strong>re<br />
basis <strong>voor</strong> <strong>de</strong> papieradministratie.<br />
Bij <strong>de</strong>n rotatiedruk bleek dit<br />
helaas niet mogelijk, daar <strong>de</strong> op<br />
<strong>de</strong> rollen aangegeven lengte in<br />
meters te dikwijls aanmerkelijk<br />
afwijkt van <strong>de</strong> werkelijke lengte.<br />
Hierdoor zou<strong>de</strong>n bij een berekening<br />
van het papierverbruik in<br />
meters zoodanige verschillen ontstaan<br />
tusschen het practisch en<br />
theoretisch verbruik, dat er van<br />
een sluiten<strong>de</strong> papieradministratie<br />
geen sprake zou kunnen zijn.<br />
Voor <strong>de</strong>n rotatiedruk blijft dus<br />
<strong>de</strong> verantwoording in kilogrammen<br />
gehandhaafd. Bij <strong>de</strong>n vlakdruk<br />
was het wel mogelijk het<br />
zoo wisselen<strong>de</strong> papiergewicht uit<br />
<strong>de</strong> papierverantwoording te verwij<strong>de</strong>ren.<br />
De papieradministratie<br />
geschiedt hier in het vervolg geheel<br />
in aantallen vellen en het<br />
gewicht per riem speelt alleen<br />
nog een rol bij <strong>de</strong> betaling van<br />
<strong>de</strong>n leverancier.<br />
Het gebruik van het papierboek.<br />
a. <strong>voor</strong> rotatiedruk.<br />
De in twee kleuren gedrukte<br />
pagina is bestemd <strong>voor</strong> het Persgil<strong>de</strong><br />
en dient vóór <strong>de</strong>n tien<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>r volgen<strong>de</strong> maand te wor<strong>de</strong>n<br />
ingezon<strong>de</strong>n. De doorslag blijft in<br />
het papierboek bewaard. In <strong>de</strong><br />
kolommen 1 t/m 7 wordt <strong>de</strong><br />
<strong>voor</strong>raad per rol opgegeven, terwijl<br />
in <strong>de</strong> rood-gedrukte kolommen<br />
8 t/m 13 dagelijks het verbruik<br />
wordt aangegeven. Ten<br />
slotte dient kolom 14 <strong>voor</strong> het A.nioopvcrsun.ina<br />
vermel<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> hoeveelheid afval.<br />
Afbeelding 4 geeft een <strong>voor</strong>beeld<br />
van invulling te zien, dat<br />
wel <strong>voor</strong> zich zelf zal spreken. ^ ^ T ' m " " ,levc " n8 '""" ""*""""<br />
De grootere bla<strong>de</strong>n zullen <strong>de</strong> """ A ' ec " na da « , ~ t "'« tü Jen lever»*.*<br />
maandadministratie niet op 1<br />
enkel blad kunnen brengen; zij<br />
kunnen een of meer bla<strong>de</strong>n als<br />
vervolgblad bezigen.<br />
ontvangt <strong>de</strong> uitgever /drukker van<br />
b. <strong>voor</strong> vlakdruk.<br />
De on<strong>de</strong>rste helft van het blad<br />
is bestemd <strong>voor</strong> het Persgil<strong>de</strong> en<br />
dient volkomen gelijk te wor<strong>de</strong>n<br />
ingevuld als <strong>de</strong> bovenste helft,<br />
welke in het papierboek bewaard<br />
blijft.<br />
NAAM VAN HET BLAD :<br />
UITGEVER:<br />
Datum<br />
ontvangst<br />
i<br />
Nummer<br />
Factuur<br />
2<br />
/3 f/<br />
NAAM VAN HET BLAD i<br />
Datum<br />
ontvangst<br />
i<br />
.../- v_ yy<br />
AP. V- v_
In <strong>de</strong> linker (zwarte) helft, dus<br />
<strong>de</strong> kolommen 1 t/m 4 wordt <strong>de</strong><br />
<strong>voor</strong>raad ingeboekt, terwijl in <strong>de</strong><br />
rechter (roo<strong>de</strong>) helft, kolommen<br />
5 t/m 8 het aantal verbruikte<br />
vellen per verschenen nummer<br />
\vordt geboekt. In het bijzon<strong>de</strong>r<br />
wordt er nog even op gewezen,<br />
dat het verbruik dus alleen in<br />
aantallen vellen wordt verantwoord.<br />
Afbeelding 5 geeft een<br />
<strong>voor</strong>beeld van invulling.<br />
Enkele bijzon<strong>de</strong>re gevallen.<br />
In gevallen, dat meer bla<strong>de</strong>n<br />
in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> drukkerij wor<strong>de</strong>n ge-<br />
. drukt van een gezamenlijken papier<strong>voor</strong>raad,<br />
ligt het <strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
hand, dat slechts één papierboek<br />
wordt bijgehou<strong>de</strong>n.<br />
Hiertegenover staat, dat <strong>voor</strong><br />
edities van nieuwsbla<strong>de</strong>n,' welke<br />
in een an<strong>de</strong>re drukkerij gedrukt<br />
wor<strong>de</strong>n een afzon<strong>de</strong>rlijk papierboek<br />
moet wor<strong>de</strong>n gebruikt. In<br />
een <strong>de</strong>rgelijk geval dient <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijke<br />
uitgever aan het<br />
Persgil<strong>de</strong> op te geven op welke<br />
wijze <strong>de</strong> toegestane bruto-oplage<br />
over <strong>de</strong> edities is ver<strong>de</strong>eld.<br />
Hoewel <strong>de</strong> papier<strong>voor</strong>ziening<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> Tijdschriften blijft ressorteeren<br />
on<strong>de</strong>r het Rijksbureau<br />
<strong>voor</strong> Papier, bleek het noodzakelijk<br />
hierop toch een enkele uitzon<strong>de</strong>ring<br />
te maken en wel <strong>voor</strong><br />
die periodieken, welke door uitgevers<br />
van nieuwsbla<strong>de</strong>n op courantenrotatiepapier<br />
gedrukt wor<strong>de</strong>n.<br />
In dit laatste geval is het<br />
noodig, dat <strong>de</strong> oplagegegevens<br />
van <strong>de</strong> <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong> periodieken<br />
maan<strong>de</strong>lijks aan het Persgil<strong>de</strong><br />
wor<strong>de</strong>n verstrekt.<br />
Uitgevers, op wier uitgaven een<br />
<strong>de</strong>zer gevallen betrekking heeft,<br />
ontvangen hierover afzon<strong>de</strong>rlijk<br />
bericht.<br />
De verrekening van het<br />
afvalpapier.<br />
On<strong>de</strong>r afval wordt alle verlies<br />
aan onbedrukt rotatiepapier verstaan,<br />
dat ontstaat buiten <strong>de</strong><br />
persen.<br />
Dit afvalpapier dient te. wor<strong>de</strong>n<br />
ingeleverd bij een groothan<strong>de</strong>laar<br />
in oud papier. Een lijst<br />
<strong>de</strong>zer groothan<strong>de</strong>laren treft men<br />
el<strong>de</strong>rs in dit nummer aan. In<br />
overleg met <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rvakgroep<br />
„Groothan<strong>de</strong>l in oud papier" is<br />
aan <strong>de</strong>ze han<strong>de</strong>laren een bonboekje<br />
verstrekt. Bij inlevering<br />
van een kwantum afvalpapier<br />
ontvangen <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>n<br />
groothan<strong>de</strong>laar een bewijs van<br />
inlevering (afb. 7), waarop <strong>de</strong><br />
hoeveelheid in kilogrammen is<br />
aangegeven. Van dit bewijs zendt<br />
<strong>de</strong> groothan<strong>de</strong>laar een copie aan<br />
het Persgil<strong>de</strong>.<br />
De door het inleveringsbewijs<br />
ge<strong>de</strong>kte hoeveelheid wordt in <strong>de</strong><br />
<strong>voor</strong>raadadministratie afgeschreven.<br />
Afschrijvingen, zon<strong>de</strong>r dat<br />
dit bewijs aanwezig is, zijn niet<br />
geoorloofd. Bij vlakdruk zaL <strong>de</strong><br />
afval in <strong>de</strong>n regel hoogstens uit<br />
enkele vellen bestaan, welke bij<br />
<strong>de</strong>n inschiet en misdruk dienen<br />
te wor<strong>de</strong>n opgeteld.<br />
De be<strong>voor</strong>rading.<br />
De be<strong>voor</strong>rading <strong>de</strong>r bla<strong>de</strong>n<br />
wordt eveneens geregeld door het<br />
Persgil<strong>de</strong>, dat van ie<strong>de</strong>r blad een<br />
papier-rekening-courant bijhoudt.<br />
r LIJST<br />
v^.<br />
Groningen<br />
Uithuizen<br />
Leek<br />
Winschoten<br />
Wil<strong>de</strong>rvank<br />
Leeuwar<strong>de</strong>n<br />
Heerenveen<br />
Kollum<br />
Sneek<br />
Meppel<br />
Zwolle<br />
Almelo<br />
Deventer<br />
Ensche<strong>de</strong><br />
Arnhem<br />
Apeldoorn<br />
Nijmegen<br />
Doesburg,<br />
Doetinchem<br />
Lochem<br />
Amersfoort<br />
Utrecht<br />
Zeist<br />
Amsterdam<br />
Zooveel mogelijk zal wor<strong>de</strong>n<br />
uitgegaan van een minimum<strong>voor</strong>raad,<br />
welke <strong>voor</strong> een bepaal<strong>de</strong><br />
perio<strong>de</strong> toereikend moet zijn.<br />
Heeft <strong>de</strong> <strong>voor</strong>raad van een<br />
nieuwsblad <strong>de</strong>ze grens bijna bereikt,<br />
dan ontvangt <strong>de</strong> uitgever<br />
een aankoopvergunning (afbeelding<br />
8). Deze aankoopvergunning<br />
dient binnen tien dagen na dagteekening<br />
bij <strong>de</strong>n <strong>de</strong>sbetreffen<strong>de</strong>n<br />
leverancier, die van tevoren een<br />
afleveringsvergunning heeft ontvangen,<br />
te wor<strong>de</strong>n ingeleverd,<br />
waarna <strong>de</strong> be<strong>voor</strong>rading zoo<br />
spoedig mogelijk plaats heeft.<br />
In dit verband wordt er nog op<br />
gewezen, dat het noodzakelijk is,<br />
<strong>de</strong> oplagetabellen en <strong>de</strong> tabellen<br />
uit het papierboek op tijd in te<br />
zen<strong>de</strong>n, daar <strong>de</strong> maan<strong>de</strong>lijksche<br />
verrekening hierop wacht. Te<br />
laat inzen<strong>de</strong>n zou dus funeste gevolgen<br />
kunnen hebben ten aanzien<br />
van He be<strong>voor</strong>rading.<br />
Tengevolge van <strong>de</strong> sterk uiteenloopen<strong>de</strong><br />
rolbreedten, welke<br />
door <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gebruikt,<br />
komt het dikwijls <strong>voor</strong>, dat er<br />
rollen versne<strong>de</strong>n moeten wor<strong>de</strong>n.<br />
Dit veroorzaakt verliezen niet<br />
alleen ten aanzien van <strong>de</strong> algeheele<br />
papiersituatie, doch ook<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n, welke <strong>de</strong> kosten<br />
van verlies en versnij<strong>de</strong>n moeten<br />
dragen. Het is niet eenvoudig gebleken,<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong>ze moeilijkheid<br />
een oplossing te vin<strong>de</strong>n. On<strong>de</strong>rzocht<br />
zal wor<strong>de</strong>n in hoeverre het<br />
mogelijk zal blijken 4e zijn om<br />
het groote aantal formaten terug<br />
te brengen tot enkele standaardformaten.<br />
Dit heeft bovendien<br />
het <strong>voor</strong><strong>de</strong>el, dat <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n el<br />
kaar in tijd van nood kunnen bijstaan,<br />
zon<strong>de</strong>r dat er eerst rollen<br />
versne<strong>de</strong>n behoeven te wor<strong>de</strong>n.<br />
Er schuilt ver<strong>de</strong>r een onbillijkheid<br />
in, dat <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n, welke het<br />
toevallig treffen, dat <strong>voor</strong> hun<br />
be<strong>voor</strong>rading rolkan moeten wor<strong>de</strong>n<br />
versne<strong>de</strong>n, <strong>de</strong>ze extra kosten<br />
geheel moeten dragen. Een billijke<br />
oplossing zou zijn als <strong>de</strong>ze<br />
kosten kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n omgeslagen<br />
over alle verbruikers. Dit<br />
stuit echter <strong>voor</strong>alsnog op groote<br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n, zoodat hierin nog<br />
geen veran<strong>de</strong>ring kan wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />
Wel is echter met <strong>de</strong>n<br />
groothan<strong>de</strong>l <strong>de</strong> bin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> afspraak<br />
gemaakt, dat het gewichtsverlies<br />
tengevolge van versnij<strong>de</strong>n niet<br />
op <strong>de</strong> hoeveelheid <strong>de</strong>r aankoopvergunning<br />
in min<strong>de</strong>ring zal wor<strong>de</strong>n<br />
gebracht. Ook bij <strong>de</strong>n vlak-<br />
V A N H A N D E L A R E N I N OUD P A P I E R<br />
Firma S. Jacobs, Marnixstraat 20a, Groningen.<br />
Firma A. J. Sikkema, Marnixstraat 50, Groningen.<br />
Firma H. A. Scholtemeyer, Sle<strong>de</strong>mennerstraat 57=59,<br />
Groningen.<br />
Firma K. Mooibroek, Venne 122, Winschoten.<br />
zvaar <strong>de</strong> afval van het onbedrukte rotatiepapier kan wor<strong>de</strong>n ingeleverd<br />
Firma J. Hoeben & Zn., Willem Loréstraat 77, Leeu«<br />
war<strong>de</strong>n.<br />
Firma E. Walstra, Zwitserswaltje 5, Leeuwar<strong>de</strong>n.<br />
Firma J. Smit, Breedpad 41, Heerenveen.<br />
Firma J. Hoeben & Zn., Molenstceg D 241, Dokkum.<br />
Mollinga's Lompen» en Metaalhan<strong>de</strong>l, Amaliastraat 33,<br />
Sneek. -<br />
Firma H. <strong>de</strong> Jong, Bloemendalstraat 1, Meppel.<br />
Firma E. Danneboom, Deventerstraat 35, Zwolle.<br />
Firma H.U.M.A., Sluiska<strong>de</strong> Z.Z. 151, Almelo.<br />
Firma A. S. Noach Jr., Noor<strong>de</strong>nbergstraat 95, Deventer.<br />
N.V. Han<strong>de</strong>lmij. Jac. Vromen, Fabr. „Oostburg" <strong>de</strong>r<br />
N.V. Van Heek, Ensche<strong>de</strong>.<br />
Firma G. Stokkentré, Alsteedschestraat 29, Ensche<strong>de</strong>.<br />
Firma J. v. Houtum, Ruiterstraat 43, Arnhem.<br />
Firma A. van Vem<strong>de</strong>, Grintwcg 109, Wageningen.<br />
Firma Gebr. v. Gerrevink, Nieuwstraat 32, Apeldoorn.<br />
Firma G. School<strong>de</strong>rman, Reigerweg 66*67, Apeldoorn.<br />
Firma Gebr. Eekhoff, Nonnenstr. 43=45, Nijmegen.<br />
Firma De Ruiter Dzn., Ou<strong>de</strong> Haven 58=62, Nijmegen.<br />
Firma L. L. <strong>de</strong> Wolff, Gasthuisstraat 13, Doetinchem.<br />
N.V. Han<strong>de</strong>lmij. S. Levison, Havenstraat 18, Zutphen.<br />
N.V. „Zutphen", Laarstraat 21=23, Zutphen.<br />
Firma W. A. Wery, St. Agathastraat 10, Amersfoort.<br />
Firma A. Kol<strong>de</strong>wijn, Waterstraat 73=75, Utrecht.<br />
Firma v.h. S. Gans, Stroosteeg 14b, Utrecht.<br />
Firma F. Prozee Azn., Buurkerkhof 2=4=6, Utrecht.<br />
Firma L. Lierens & Co., Prinsengracht 353=355, A'dam.<br />
Firma A. E. <strong>de</strong> Raaij, St. Barberenstr. 2, Amsterdam.<br />
Firma J. J. v. d. Eist & K. Jas, O.Z. Achterburgwal 45,<br />
Amsterdam.<br />
Firma W. G. Jongebloct, Goudsbloemstr. 123 I, A'dam.<br />
Alkmaar<br />
Hilversum<br />
Haarlem<br />
Zaandam<br />
's=Gravenhage<br />
Rotterdam<br />
Oud=Beijerland<br />
Delft<br />
Lei<strong>de</strong>n<br />
Gorinchem<br />
Leerdam<br />
Schoonhoven<br />
Goes<br />
Vlissingen<br />
Oostburg<br />
Roosendaal<br />
Breda<br />
Eindhoven<br />
's=Hertogenbosch<br />
Tilburg<br />
Helmond<br />
Venlo<br />
Roermond<br />
Maastricht<br />
Firma J. Mark, Laurierstr. 65/67, Amsterdam.<br />
Firma Jac. B. Velzel, G. v. Le<strong>de</strong>nberghstr. 24, A'dam.<br />
Firma S. v. d. Kop & Zn„ Raaksje 9, Alkmaar.<br />
Firma Gebr. Cohen, Zui<strong>de</strong>rweg 127, Hilversum.<br />
Firma C. Ch. Klop, Noor<strong>de</strong>rwcg 36a, Hilversum.<br />
Firma W. J. Stoelman, Zui<strong>de</strong>r Buiten Spaarne, 80, H'lem<br />
Firma W. F. Claus, Bakenessergracht 45—51, Haarlem.<br />
Firma J. Steenman, Wolstr. 15rd„ Haarlem.<br />
Firma A. <strong>de</strong> Vries, Rustenburg 77/79, Zaandam.<br />
Firma J. Th. Sprong, Rijswijkscheplein 21, Den Haag.<br />
Firma Gebr. Dinkhuijsen, Nwe Molstr. 64, Den .Haag.<br />
Firma J. J. v. Gurp, Kortenbosch 4, Den Haag.<br />
Firma R. Hartmans & Zonen, Dillenburgstr. 5, R'dam.<br />
Firma Gebr. Leene, Valkstraat 8, Rotterdam.<br />
Firma E. M. Mok & Zn., Linker Rotteka<strong>de</strong> 42=45, R'dam.<br />
Firma J. <strong>de</strong> Paauw, Meermanstraat 4b, Rotterdam.<br />
Firma M. v. d. Born, Cellebroerstraat 14, Delft.<br />
Firma F. P. Kluivers & Zn., Kam. Onneslaan 17, Lei<strong>de</strong>n.<br />
Wed. W. Kooreman & Zn., Ou<strong>de</strong> Rijn 49A—51, Lei<strong>de</strong>n.<br />
Firma J. Visser, Kortendijk 34, Gorinchem.<br />
Firma P. Rous, Ou<strong>de</strong> Haven 3, Schoonhoven.<br />
Firma M. v. Son, Molendijk 14, Goes.<br />
Firma M. L. Polak & Zn., Nwe Haven 41, Mid<strong>de</strong>lburg.<br />
Firma .1. H. Snij<strong>de</strong>rs, Schuttershofweg 9, Terneuzcn.<br />
Firma Gebr. Borrie, Boutershemstr. 40, Bergen op Zoom<br />
N.V. Han<strong>de</strong>lmij. Strijbos, Borgvlietschedreef 110,<br />
Bergen op Zoom.<br />
Firma J. J. Puffer, Markendaalscheweg 38/40, Breda.<br />
Firma Wed. L. Becker, Rietvinkstr., Eindhoven.<br />
Firma J. Steenbeek, Bleekstraat 29, Eindhoven.<br />
Firma A. Huiskes, Achter Tolbrug 6, Den Bosch.<br />
Firma B. Mekes & Co., Merelstr. 49, Tilburg.<br />
Firma C. Trommelen, Pr. Sophiastr. 73, Tilburg.<br />
Firma H. <strong>de</strong> Vries, Marterstr. 11, Helmond.<br />
Firma J. Collin=Gielen, Jo<strong>de</strong>nstraat, Venlo.<br />
V.O.F., Kolenstraat, Venlo.<br />
Firma J. .lambroers & Zn., Spoorlaan 8, Roermond.<br />
Firma L. H. Koppen & Zn., Hoogfrankrijk la, Maastricht<br />
Firma M. Raike Jr., Cabergerweg 18, Maastricht.<br />
• ^<br />
druk zal wor<strong>de</strong>n getracht <strong>de</strong> formaten<br />
te doen aansluiten bij <strong>de</strong><br />
standaard-formaten.<br />
Hoewel bij <strong>de</strong>ze uiteenzetting<br />
getracht is zoo volledig mogelijk<br />
te zijn, is het toch mogelijk, dat<br />
er uitgevers zullen zijn, die meenen<br />
nog <strong>voor</strong> ondui<strong>de</strong>lijke of<br />
<strong>voor</strong> hen moeilijke gevallen te<br />
zijn geplaatst. Zij kunnen zich<br />
rechtstreeks met hun Gil<strong>de</strong> in<br />
verbinding stellen, dat hen zoo<br />
noodig met raad en #aad zal bijstaan.<br />
Het Persgil<strong>de</strong> van zijn<br />
kant meent er op tè mogen vertrouwen,<br />
dat <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n hun<br />
me<strong>de</strong>werking zullen geven, door<br />
<strong>de</strong> gestel<strong>de</strong> <strong>voor</strong>schriften stipt<br />
op te volgen. A. G. Hzn.<br />
De boekhan<strong>de</strong>laar als<br />
advertentie-doorgever<br />
Zijn onbekendheid met <strong>de</strong> <strong>voor</strong>schriften.<br />
Bij <strong>de</strong> besprekingen met <strong>de</strong> advertentie-chefs<br />
van <strong>de</strong> nieuwsbla<strong>de</strong>n<br />
kwam <strong>de</strong> vraag naar voren,<br />
of net niet mogelijk zou zijn <strong>de</strong><br />
boekhan<strong>de</strong>laren, die advertenties<br />
— meest familie-annonces of<br />
kleintjes — doorgeven, van <strong>de</strong><br />
belangrijkste <strong>voor</strong> dit soort advertenties<br />
bestaan<strong>de</strong> <strong>voor</strong>schriften<br />
in kennis te stellen. Het zou<br />
dan niet meer noodig zijn, om<br />
advertentie-teksten, waarvan <strong>de</strong><br />
plaatsing ongewenscht'is, aan <strong>de</strong>n<br />
boekhan<strong>de</strong>laar te retourneeren,<br />
die op zijn beurt weer met <strong>de</strong>n<br />
opdrachtgever in contact moet<br />
zien te komen.<br />
Het is gebleken, dat <strong>de</strong> meest<br />
practische oplossing daarin moet<br />
wor<strong>de</strong>n gezocht, dat <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
zelf <strong>de</strong>n kring van boekhan<strong>de</strong>laren,<br />
waaruit zij advertentie-opdrachten<br />
ontvangen, <strong>de</strong> meest<br />
noodzakelijke instructies geven.<br />
Immers, zij kunnen zelf op grond<br />
van hun "ervaring het best vaststellen,<br />
welke punten on<strong>de</strong>r het<br />
oog van <strong>de</strong> advertentie-doorgevers<br />
moeten wor<strong>de</strong>n gebracht,<br />
daar het vanzelfsprekend niet<br />
slechts ondoenlijk, maar bovendien<br />
zon<strong>de</strong>r eenig resultaat zou<br />
blijken te zijn om <strong>de</strong>ze menschen,<br />
al was het maar van een <strong>de</strong>el<br />
<strong>de</strong>r <strong>voor</strong>schriften, in kennis te<br />
stellen. Tenslotte kunnen <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
het beste <strong>de</strong> moeilijkhe<strong>de</strong>n,<br />
welke uit <strong>de</strong> onbekendheid met<br />
<strong>de</strong> <strong>voor</strong>schriften <strong>voor</strong>tvloeien,<br />
beoor<strong>de</strong>elen.
8<br />
®tt be ®uU ®oo0!<br />
(vervolg)<br />
Hoe „lichtzinnig" wij toch zijn!<br />
De beste bureaux leg<strong>de</strong>n kaartsystemen<br />
van <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n aan,<br />
waarop alle bijzon<strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>n omtrent<br />
prijs, oplaag en verspreiding<br />
te vin<strong>de</strong>n waren. Dat kaartsysteem<br />
bleef echter alleen toegankelijk<br />
<strong>voor</strong> <strong>de</strong>n baas en zijn<br />
naasten me<strong>de</strong>werker. Voor het<br />
personeel bleef het <strong>voor</strong>loopig<br />
taboe. Een situatie, zooals nu,<br />
dat zelfs <strong>de</strong> jongste bedien<strong>de</strong>,<br />
al of niet mèt zwarte nagels, met<br />
een' gerust geweten in het kaartsysteem<br />
van <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n kan<br />
graaien, zou dien ou<strong>de</strong>rwetschen<br />
advertentiebureau„hou<strong>de</strong>rs", zooals<br />
.ze genoemd wer<strong>de</strong>n, als een<br />
groote lichtzinnigheid <strong>voor</strong>gekomen<br />
zijn!<br />
De illustraties uit dien tijd<br />
toonen bijna alle <strong>de</strong> hand van<br />
<strong>de</strong>n vaardigen lithograaf. Het<br />
MM<br />
%:m;en:":l:|kL Hm»<br />
Premi®-».)<br />
, ; ' •<br />
t<br />
M|i^<br />
U>}<br />
, Be<br />
vmt.<br />
V hi } *mi:<br />
•»« JiruM-<br />
iïe<br />
Ï. i'r<br />
ii> 't<br />
-r<br />
!<br />
EitiEf.UIEIIfflK<br />
zjjn sierlijke figuren en kunstzinnig<br />
gewrochte lijnen, versierd<br />
met prachtige trekletters en van<br />
een zeldzame ingewikkeldheid.<br />
Kleine schil<strong>de</strong>rijtjes op zichzelf,<br />
maar met weinig blikvangwerking.<br />
Aan die rustige advertenties<br />
kan men zoo goed het leven<br />
reconstrueeren, dat men <strong>de</strong>stijds<br />
in Ne<strong>de</strong>rland leef<strong>de</strong>. Daarom is<br />
het zoo moeilijk te zeggen, of <strong>de</strong><br />
advertenties in „onzen" tijd nu<br />
werkelijk zooveel beter zijn! Men<br />
moet ze kunnen bekijken met het<br />
rustige gemoed van iemand, die<br />
<strong>de</strong>stijds in het volle leven stond<br />
en dat is mij zeker niet gegeven!<br />
Als wij bijv. zien wat men <strong>de</strong>stijds<br />
met enkel zetwerk kon bereiken,<br />
was dat zeker uitstekend<br />
vakwerk te noemen. Het is maar<br />
zeer <strong>de</strong> vraag, of men in dien tijd<br />
werkelijk behoefte gevoel<strong>de</strong> aan<br />
i Mr • K<br />
j *»t k»ot®'ts( k»( »imle &«*,»_<br />
it» h#fefe*a $p<br />
0E &1CU*E CaUMHT. »{S* v-<br />
J«iclHll9»n W»-«,T .«naiiuri» d« natu,».<br />
HhmksMm. II «ui tn nam» Km
overgebracht naar Amsterdam. In<br />
dien tijd moesten <strong>de</strong> reclamemenschen<br />
feitelijk tegen zichzelf<br />
beschermd wor<strong>de</strong>n! Er moest met<br />
alle geweld <strong>voor</strong>komen wor<strong>de</strong>n,<br />
dat zij van <strong>de</strong> karige korting, die<br />
zij kregen, nog iets afston<strong>de</strong>n aan<br />
hun cliënten.<br />
Tegelijkertijd kwam ook <strong>de</strong><br />
Vereeniging <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
Dagbladpers in actie, <strong>de</strong> Vereeniging<br />
van Directeuren van Dagbla<strong>de</strong>n.<br />
Deze vaardig<strong>de</strong>n een bun<strong>de</strong>ltje<br />
<strong>voor</strong>schriften uit, beter bekend<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam van „Regelen<br />
<strong>voor</strong> het Advertentie-wezen",<br />
in vakkringen kortweg aangeduid<br />
met <strong>de</strong> „Regelen". Wanneer men<br />
die ou<strong>de</strong> Regelen nog eens doorleest,<br />
valt direct op, dat uitsluitend<br />
gesproken wordt van <strong>de</strong><br />
„plichten" van het advertentiebureau,<br />
terwijl men het woord<br />
„rechten" tevergeefs zoekt. Jarenlang<br />
heeft <strong>de</strong>ze scheef getrokken<br />
verhouding tusschen dagbla<strong>de</strong>n<br />
en advertentiebureaux bestaan.<br />
Het is te danken aan het beleid<br />
en <strong>de</strong>n ijver <strong>de</strong>r bestuursle<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> Vereeniging van<br />
Erken<strong>de</strong> Advertentiebureaux, dat<br />
<strong>de</strong> advertentiemenschen <strong>de</strong>stijds<br />
niet heelemaal in een hoek gedrukt<br />
wer<strong>de</strong>n! Wanneer men er<br />
zich even rekenschap van geeft<br />
hoe belangrijk, reeds economisch<br />
gezien, <strong>de</strong> advertenties <strong>voor</strong> een<br />
dagblad zijn, dan voelt U wel<br />
welke totaal verkeer<strong>de</strong> opvattingen<br />
bij <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n omtrent<br />
het advertentie-wezen helaas<br />
jarenlang geheerscht hebben.<br />
Wij zullen over dit on<strong>de</strong>rwerp<br />
ver<strong>de</strong>r zwijgen, want die toestan<strong>de</strong>n<br />
waren typisch vóór 1940.<br />
Was dus <strong>de</strong> verhouding tusschen<br />
bureaux en dagbla<strong>de</strong>n sterk eenzijdig<br />
opgetrokken, aan <strong>de</strong>n an<strong>de</strong>ren<br />
kant kan zeker niet ontkend<br />
wor<strong>de</strong>n, dat <strong>de</strong> Regelen veel<br />
goeds hebben bereikt. De objectiviteit<br />
van <strong>de</strong>n Raad van Advies<br />
en <strong>de</strong>n Uitvoeren<strong>de</strong>n Raad, die <strong>de</strong><br />
klachten, die tegen <strong>de</strong> advertentiebureaux<br />
van tijd tot tijd wer<strong>de</strong>n<br />
ingediend, moesten on<strong>de</strong>rzoeken,<br />
staat boven elke ver<strong>de</strong>nking.<br />
Het was <strong>voor</strong> <strong>de</strong>n Uitvoeren<strong>de</strong>n<br />
Raad een ondankbaar en<br />
moeilijk werk, want men nam het<br />
in advertentie-kringen helaas wel<br />
eens niet al te nauw met een en<br />
an<strong>de</strong>r. Bovendien liepen er in het<br />
reclame-vak talrijke typische figuren<br />
rond, die alleen met <strong>de</strong>n ster-<br />
•<br />
If'<br />
i > ..!.-<br />
; "<br />
••<br />
•' • I f% Kï f* R/ï C Kt Ó /**> LI<br />
' * : < \V ; : : ;<br />
Afb. 6: De eerste ?rs". Een 100=jarige kon ze zon<strong>de</strong>r bril lezen<br />
ken arm verwij<strong>de</strong>rd kon<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n,<br />
maar die als_alen zoo glad<br />
door <strong>de</strong> mazen van <strong>de</strong> Regelen<br />
wisten te kruipen. Zoo werkten<br />
<strong>de</strong> Vereeniging van Erken<strong>de</strong><br />
Advertentie-Bureaux en <strong>de</strong> Vereeniging<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche Dagbladpers<br />
vele jaren naast elkaar<br />
en verrichtten elk op haar gebied<br />
veel goed werk. Helaas werkten<br />
zij te veel naast elkaar en daarom<br />
doet <strong>de</strong> huidige vorm, het<br />
Persgil<strong>de</strong>, ons hopen, dat, nu alle<br />
belanghebben<strong>de</strong>n vereenigd zijn<br />
in één orgaan, thans <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
en <strong>de</strong> advertentiebureaux hoe<br />
langer hoe meer naar elkan<strong>de</strong>r<br />
toe zullen groeien en zullen begrijpen,<br />
dat zij eikaars verlengstukken<br />
zijn.<br />
Jaren gele<strong>de</strong>n scheid<strong>de</strong> zich<br />
een aantal groote bureaux af en<br />
vorm<strong>de</strong> <strong>de</strong> Vereeniging van<br />
Service-Bureaux, waarme<strong>de</strong> men<br />
tot uitdrukking wil<strong>de</strong> brengen,<br />
dat <strong>de</strong>ze bureaux op mo<strong>de</strong>rne<br />
leest geschoeid waren en zich bedien<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> allerbeste hulpmid<strong>de</strong>len.<br />
Deze vereeniging heeft<br />
na korten tijd haar ein<strong>de</strong> gevon<strong>de</strong>n<br />
en wij hebben nog eens een<br />
hernieuwing van <strong>de</strong> poging om<br />
tot specialiseering en on<strong>de</strong>rschei<br />
ding te komen gezien aan het<br />
Instituut van Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
Reclame-Consulenten, hetwelk<br />
juist <strong>voor</strong>dat Ne<strong>de</strong>rland rechtstreeks<br />
bij <strong>de</strong>n oorlog werd betrokken,<br />
opgericht werd. Zoowel<br />
<strong>de</strong> Vereeniging <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
Dagbladpers, <strong>de</strong> Vereeniging<br />
van Erken<strong>de</strong> Advertentiebureaux<br />
en het Instituut van Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
Reclame-Consulenten<br />
zijn thans opgeheven en het<br />
streven (en ten <strong>de</strong>ele ook <strong>de</strong> bestuur<strong>de</strong>rs)<br />
werkt <strong>voor</strong>t in <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />
vakgroepen van persen<br />
reclamewezen.<br />
Het Ne<strong>de</strong>rlandsche Advertentiewezen<br />
gaat op „Wan<strong>de</strong>rschaft"<br />
Om nog eens even terug te<br />
komen op <strong>de</strong>n aard en vorm <strong>de</strong>r<br />
annonces, die tij<strong>de</strong>ns en na <strong>de</strong>n<br />
wereldoorlog verschenen! In <strong>de</strong><br />
eerste plaats toont afb. 5 U een<br />
schouwburgpagina uit December<br />
1918, dus tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>n wapenstilstand.<br />
De opmaak ziet er al heel<br />
an<strong>de</strong>rs uit dan tien jaren tevoren,<br />
ook bij <strong>de</strong> z.g. kleine advertenties<br />
(zie afb. 6).<br />
Er komt al aardig lijn in. Na <strong>de</strong>n<br />
oorlog gaat Ne<strong>de</strong>rland zich meer<br />
internationaal ontwikkelen op<br />
9
eclamegebied, in het algemeen<br />
wordt hier <strong>de</strong> belangstelling <strong>voor</strong><br />
hetgeen buiten Ne<strong>de</strong>rland gebeurt<br />
grooter. De lei<strong>de</strong>rs <strong>de</strong>r ad-<br />
,vertentiebureaux gaan buiten <strong>de</strong><br />
landsgrenzen hun licht opsteken<br />
en gaan bij onze naburen in <strong>de</strong><br />
leer. De jongere lei<strong>de</strong>rs volgen<br />
cursussen in <strong>de</strong> reclame in het<br />
buitenland en al spoedig vin<strong>de</strong>n<br />
wij hun kennis weerspiegeld in<br />
<strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>flandsche advertentiekolommen.<br />
De reclame begint<br />
„wetenschappelijk" te wor<strong>de</strong>n en<br />
ook <strong>de</strong> advertentie-klant blijft<br />
niet achter. Men gaat literatuur<br />
verzamelen en bestu<strong>de</strong>eren, en wij<br />
krijgen <strong>de</strong>n tijd, dat <strong>de</strong> klant bijzon<strong>de</strong>re<br />
eischen gaat stellen. Uit<br />
dien tijd stamt het grapje van <strong>de</strong>n<br />
exploitatie-chef van een bekend<br />
dagblad, die een aantal klanten<br />
rondleid<strong>de</strong> en daarbij op een<br />
machine wees: „Dit, mijne heeren,<br />
zoo zei hij, is een won<strong>de</strong>rlijk<br />
instrument". En terwijl <strong>de</strong> leergierige<br />
bezoekers zich verdrongen<br />
rondom een doodgewone matrijzen-prage-machine,<br />
zei <strong>de</strong> chef<br />
zoo langs zijn neus heen: „Ja ziet<br />
U, dit ding drukt zes rechterbovenhoeken<br />
op één pagina, tegelijk<br />
<strong>voor</strong> ons." Een niet onaardige<br />
persiflage op het „wetenschappelijk"<br />
gedoe in opkomst, toen<br />
ie<strong>de</strong>reen per se rechtsbovenaan<br />
wil<strong>de</strong> staan en an<strong>de</strong>rs zijn advertentie<br />
eenvoudig niet betalen<br />
wil<strong>de</strong>!<br />
Goe<strong>de</strong> blikvangers en pittige<br />
teksten komen <strong>voor</strong> <strong>de</strong>n dag. De<br />
illustratie gaat steeds grooter<br />
ruimte innemen. Zagen wij vroeger<br />
een „plaatje", dat ongeveer |<br />
van <strong>de</strong> advertentie-ruimte innam,<br />
thans zien wij advertenties, die<br />
<strong>voor</strong> 1 en zelfs grooter uit een<br />
illustratie bestaan.<br />
Dè Eeuw <strong>de</strong>r Techniek<br />
De 20ste eeuw pakt al haar<br />
verrassingen <strong>voor</strong> ons uit op het<br />
gebied <strong>de</strong>r techniek. Het wordt<br />
één lange Sinterklaasavond. Het<br />
eene is nog niet uitgepakt (en<br />
bijna kapot!) of het nieuwe wordt<br />
alweer op tafel gebracht. De treinen<br />
loopen sneller, er komen<br />
steeds meer auto's, het vliegtuig<br />
doet zijn invloed gel<strong>de</strong>n. Het<br />
levenstempo wordt opgevoerd en<br />
dat heele menschenleven zien wij<br />
dui<strong>de</strong>lijk in <strong>de</strong> advertentie-kolommen<br />
terug. Sociale hervormingen<br />
10<br />
grijpen snel om zich heen. De<br />
massa wordt „bewust" gemaakt.<br />
Er komen nieuwe en belangrijke<br />
persorganen bij. De toon <strong>de</strong>r<br />
advertenties veran<strong>de</strong>rt radicaal,<br />
omdat ze 'zich tot een veel bree<strong>de</strong>r<br />
publiek moeten wen<strong>de</strong>n. De<br />
levensstandaard wordt snel opgevoerd,<br />
veel te snel zelfs. De<br />
kleine,man wil meekomen, maar<br />
het gaat niet al te best. De productie-metho<strong>de</strong>s<br />
wor<strong>de</strong>n geperfectionneerd.<br />
De productie wordt<br />
pijlsnel opgevoerd en <strong>de</strong> afzetmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />
hou<strong>de</strong>n geen gelijken<br />
tred. Crisis, afbetalingssystemen,<br />
executie-verkoopen,<br />
het geheele economische drama<br />
vin<strong>de</strong>n wij in <strong>de</strong> advertentiekolommen<br />
van die jaren terug.<br />
Protestverga<strong>de</strong>ringen uit <strong>de</strong> donkerste<br />
dagen van onze marinegeschie<strong>de</strong>nis,<br />
het geval „Zeven<br />
. Provinciën, al dat gerommel in <strong>de</strong><br />
verte kondig<strong>de</strong> het komen<strong>de</strong> onheil<br />
al aan. De advertenties<br />
schreeuwen eenvoudig <strong>de</strong>n omzethonger<br />
uit, terwijl ernstige economen<br />
in <strong>de</strong> redactie-kolommen tot<br />
bezinning manen. Redactie en<br />
advertenties staan in die dagen<br />
lijnrecht tegenover elkan<strong>de</strong>r. En<br />
in toomelooze vaart rent Europa<br />
op een nieuwe catastrofe toe!<br />
September 1939.... terwijl <strong>de</strong><br />
kranten boor<strong>de</strong>vol staan met<br />
juweeltjes van goe<strong>de</strong> advertentie -<br />
' kunst. Terwijl <strong>de</strong> luxe U tegemoet<br />
juicht uit <strong>de</strong> advertenties,<br />
schreeuwt uit <strong>de</strong> redactie-kolommen<br />
het schrijnend leed van<br />
hon<strong>de</strong>rdduizen<strong>de</strong>n en nog eens<br />
hon<strong>de</strong>rdduizen<strong>de</strong>n Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
werkloozen!<br />
Vol goe<strong>de</strong>n moed en vast<br />
vertrouwen!<br />
Men kan het als reclame-man<br />
jammer vin<strong>de</strong>n, dat aan <strong>de</strong> snelle<br />
en uitermate goe<strong>de</strong> ontwikkeling<br />
van ons advertentie-wezen in<br />
1939 <strong>voor</strong>loopig een halt is toegeroepen.<br />
Dat is niet meer dan<br />
menschelijk, want wij hebben intusschen<br />
veel moeten afbreken,<br />
wat wij gezamenlijk met moeite<br />
en zorg had<strong>de</strong>n opgebouw^l.<br />
Maar.... wij hebben bewezen,<br />
dat wij in Ne<strong>de</strong>rland het reclamevak<br />
verstaan. Moge <strong>de</strong> tijd niet<br />
ver meer zijn, dat <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
collega's, in nauwe samenwerking<br />
met <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n en<br />
periodieken, <strong>de</strong>n draad weer kun<br />
nen opnemen en het Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />
Advertentie-wezen brengen<br />
tot nieuwen en als het kan nog<br />
grooteren bloei! De nieuwe instituten,<br />
als daar zijn: het Persgil<strong>de</strong>,<br />
<strong>de</strong> Vakgroep Bedrijfsreclame en<br />
<strong>de</strong>rgelijke, bie<strong>de</strong>n daar<strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
beste kansen. Veel kaf is reeds<br />
van het koren geschei<strong>de</strong>n. Advertentie-fuiken<br />
zijn radicaal opge-<br />
' ruimd en <strong>de</strong> adverteer<strong>de</strong>r krijgt<br />
thans een concentratie varL zijn<br />
lezerspubliek, als hij nooit heeft<br />
durven droomen. Aan vakmenschen<br />
ontbreekt het ons zeker<br />
niet! Daarom is er geen enkele<br />
re<strong>de</strong>n om te wanhopen, ook al<br />
zijn er tij<strong>de</strong>lijk misschien nog<br />
scherpere maatregelen noodig.<br />
Als <strong>de</strong> bui eenmaal <strong>voor</strong>bij is,<br />
gaan <strong>de</strong> luiken weer open en beginnen<br />
wij weer met nieuwen<br />
moed! Plautus heeft het al gezegd:<br />
„Moed in tegenspoed.... JS<br />
halve tegenspoed". En ik geloof,<br />
dat die ou<strong>de</strong> heer gelijk had!<br />
Raamcouranten<br />
Van het besluit van <strong>de</strong>n Secretaris-Generaal<br />
van het Departement<br />
van Volks<strong>voor</strong>lichting en<br />
Kunsten van 20 Maart 1.1. betreffen<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong> z.g. raamadvertenties<br />
zullen <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n met instemming<br />
kennis genomen hebben. Waarom<br />
men in het algemeen over<br />
<strong>de</strong>zen maatregel tevre<strong>de</strong>n zal<br />
zijn, behoeft geen na<strong>de</strong>r betoog.<br />
Het Persgil<strong>de</strong> volgt <strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>ren<br />
gang van zaken vanzelfsprekend<br />
met <strong>de</strong> meeste aandacht en<br />
zal er naar streven, dat <strong>de</strong> autoriteiten<br />
bij <strong>de</strong> nog op dit gebied<br />
te nemen maatregelen <strong>de</strong> belangen<br />
van het perswezen in het oog<br />
zullen hou<strong>de</strong>n en er <strong>voor</strong> <strong>de</strong><br />
nieuwsbla<strong>de</strong>n een bevredigen<strong>de</strong><br />
situatie zal wor<strong>de</strong>n geschapen.<br />
Verbetering<br />
In het Maartnummer van De<br />
Pers op pagina 11 komt on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
„Aanvullingen en wijzigingen op<br />
<strong>de</strong> lijst van tijdschriften" een storen<strong>de</strong><br />
fout <strong>voor</strong>.<br />
Bij <strong>de</strong> Chemische Courant<br />
werd vermeld, dat <strong>de</strong> Fa. Jhs.<br />
Klaasesz & Cie gevestigd is te<br />
Doetinchem; dit moet zijn Doesburg,
Rectificatie van <strong>de</strong> circulaire<br />
inzake het aanvragen<br />
van „Z-kaarten"<br />
Per circulaire van 13 Maart 1.1.<br />
werd <strong>de</strong>n uitgevers van nieuwsbla<strong>de</strong>n<br />
en tijdschriften me<strong>de</strong>ge<strong>de</strong>eld,<br />
dat het personeel ten<br />
aanzien van <strong>de</strong> instantie, tot<br />
welke men zich <strong>voor</strong> het aanvragen<br />
van „Z-kaarten" moest wen<strong>de</strong>n,<br />
gesplitst dien<strong>de</strong> te wor<strong>de</strong>n<br />
in personeelsle<strong>de</strong>n, die <strong>voor</strong>namelijk<br />
<strong>voor</strong> het nieuwsblad of<br />
tijdschrift werken en hen, die<br />
met an<strong>de</strong>r drukwerk belast zijn.<br />
Voor <strong>de</strong>ze laatste categorie moesten<br />
<strong>de</strong> aanvragen volgens het<br />
rondschrijven gericht wor<strong>de</strong>n tot<br />
<strong>de</strong> Hauptabteilung Wirtschaft te<br />
Amersfoort. Dit nu is niet juist.<br />
Ten behoeve van het personeel,<br />
hetwelk niet bij <strong>de</strong> vervaardiging<br />
van nieuwsbla<strong>de</strong>n en tijdschriften<br />
is ingeschakeld, moet men<br />
zich wen<strong>de</strong>n tot het Rijksbureau<br />
<strong>voor</strong> Papier, Papierverwerken<strong>de</strong><br />
en Grafische Industrie, N.Z.<br />
Voorburgwal 326—328, Amsterdam.<br />
Maximum<br />
A dvertentie-formaten<br />
Van diverse zij<strong>de</strong>n, officieele<br />
en s^mi-officieele, belangrijke en<br />
onbelangrijke instanties wordt<br />
<strong>de</strong>n bla<strong>de</strong>n vrien<strong>de</strong>lijk of onvrien<strong>de</strong>lijk<br />
verzocht, dat bepaal<strong>de</strong><br />
advertentie-campagnes niet<br />
slechts met <strong>voor</strong>rang op bepaal<strong>de</strong><br />
data, maar bovendien op een<br />
vaak exorbitante grootte wor<strong>de</strong>n<br />
geplaatst.<br />
In verband hierme<strong>de</strong> kan het<br />
volgen<strong>de</strong> wor<strong>de</strong>n vastgesteld:<br />
In overleg met <strong>de</strong>n grootsten<br />
adverteer<strong>de</strong>r, <strong>de</strong>n Economischen<br />
Voorlichtingsdienst, welke een<br />
juist begrip en een zeer te waar<strong>de</strong>eren<br />
me<strong>de</strong>werking aan <strong>de</strong>n dag<br />
leg<strong>de</strong>, werd <strong>voor</strong> een categorie<br />
nieuwsbla<strong>de</strong>n, welke kortelings<br />
tot een aantal van 19 werd uitgebreid<br />
(zie on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> lijst)<br />
een klein maximum-formaat <strong>voor</strong><br />
gewone, geclicheer<strong>de</strong> annonces<br />
vastgesteld, hetwelk per beschikking<br />
van <strong>de</strong>n Gil<strong>de</strong>lei<strong>de</strong>r bin<strong>de</strong>nd<br />
werd verklaard. Als maatstaf<br />
wer<strong>de</strong>n daarbij genomen <strong>de</strong> ma-<br />
ximum-formaten, welke <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
zelf reeds had<strong>de</strong>n ingevoerd,<br />
daar <strong>de</strong>ze als eenig juiste graadmeter<br />
van <strong>de</strong>n „ruimte-nood"<br />
kunnen wor<strong>de</strong>n beschouwd en<br />
dus een rechtvaardige ver<strong>de</strong>eling<br />
waarborgen.<br />
Zon<strong>de</strong>r speciale toestemming<br />
van het Persgil<strong>de</strong> mag dit formaat<br />
niet wor<strong>de</strong>n overschre<strong>de</strong>n. Ook<br />
niet wanneer het annonces betreft,<br />
welke ten behoeve van een<br />
Duitsche of Ne<strong>de</strong>rlandsche overheidsinstantie<br />
wor<strong>de</strong>n aangebo<strong>de</strong>n.<br />
De lsfct<strong>de</strong>n zijn <strong>voor</strong>ts geheel<br />
vrij om door het vaststellen van<br />
eigen maximum-formaten bij <strong>de</strong><br />
ruimtever<strong>de</strong>eling regelend op te<br />
tre<strong>de</strong>n, waarbij het geheel aan<br />
het inzicht van <strong>de</strong>n verantwoor<strong>de</strong>lijken<br />
advertentiechef wordt<br />
overgelaten, of hij het gewenscht<br />
acht een bepaal<strong>de</strong> annonce bij<br />
uitzon<strong>de</strong>ring op een grooter formaat<br />
te plaatsen.<br />
In <strong>de</strong> meeste gevallen weet hij,<br />
waar hij zich aan te hou<strong>de</strong>n heeft,<br />
terwijl hij zich bij zijns inziens<br />
onre<strong>de</strong>lijke eischen van <strong>de</strong>n<br />
cliënt met het Persgil<strong>de</strong> kan verstaan.<br />
Meer en meer wen<strong>de</strong>n <strong>de</strong> adverteer<strong>de</strong>rs<br />
zich rechtstreeks of<br />
mid<strong>de</strong>ls hun adviesbureau tot<br />
het Persgil<strong>de</strong>, om <strong>voor</strong>af <strong>voor</strong><br />
een bepaal<strong>de</strong> campagne een<br />
<strong>voor</strong>keursbehan<strong>de</strong>ling te verkrijgen,<br />
welke niet slechts een<br />
grooter formaat dan het eigen<br />
maximum-formaat van <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>n<br />
betreft, maar tevens een<br />
plaatsing op verlang<strong>de</strong> data.<br />
Het behoeft geen Betoog, dat<br />
dit <strong>de</strong> meest aanbevelenswaardige<br />
gang van zaken is, daar dan bij<br />
<strong>voor</strong>baat met <strong>de</strong> uiteen loopen<strong>de</strong><br />
verlangens <strong>de</strong>r bla<strong>de</strong>n rekening<br />
wordt gehou<strong>de</strong>n (b.v. zooals bij<br />
<strong>de</strong> laatste campagne ten behoeve<br />
van <strong>de</strong>n Postchèque- en Girodienst),<br />
hetgeen veel tijdverlies<br />
en ergernis <strong>voor</strong>komt.<br />
Nieuwsbla<strong>de</strong>n met een maximumadvertentieformaat<br />
(<strong>voor</strong> gewone<br />
geclicheer<strong>de</strong> annonces), van 12<br />
cm bij 1 kolom en 6 cm bij<br />
2 kolommen<br />
Barneveldsche Courant;<br />
De Courant Het Nieuws van <strong>de</strong>n<br />
Dag;<br />
Dagblad van Noordbrabant;<br />
Dordrechtsche Courant;<br />
De Gooi- en Eemlan<strong>de</strong>r;<br />
Haagsche Courant;<br />
Haarlemsche Courant;<br />
Limburger Koerier;<br />
Nieuwsblad van Friesland;<br />
Het Nieuwsblad van het Noor<strong>de</strong>n;<br />
De Noord-Oosthoek (Kollumer<br />
editie);<br />
Provinciale Gel<strong>de</strong>rsche Courant;<br />
Provinciale Overijsselsche en<br />
Zwolsche Courant;<br />
Rotterdamsch Nieuwsblad (niet<br />
<strong>de</strong> Bredasche editie);<br />
Schoonhovensche Courant;<br />
De Telegraaf;<br />
Twentsch Nieuwsblad;<br />
De Tijd;<br />
Utrechtsch Nieuwsblad.<br />
De Couranten-bezorgings-<br />
Organisatie<br />
Op 20 Maart j.1. heeft een bespreking<br />
plaats gehad van <strong>de</strong><br />
commissie, welke <strong>de</strong> mogelijkheid<br />
zou on<strong>de</strong>rzoeken om, wegens<br />
het dreigen<strong>de</strong> tekort aan bezorgers,<br />
'een centrale bezorgingsorganisatie<br />
te scheppen. Het i<strong>de</strong>e<br />
was ontstaan tij<strong>de</strong>ns een bijeenkomst<br />
van <strong>de</strong> directeuren van <strong>de</strong><br />
in Noord- en Zuid-Holland verschijnen<strong>de</strong><br />
nieuwsbla<strong>de</strong>n in December<br />
het vorige jaar.<br />
Bij <strong>voor</strong>baat stond reeds vast,<br />
dat zulk een organisatie op groote<br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n zou stuiten, hetgeen<br />
tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> bijeenkomst van<br />
bovenbedoel<strong>de</strong> commissie nog<br />
eens te meer is gebleken. De bezwaren<br />
wer<strong>de</strong>n zelfs onoverkomelijk<br />
geacht. Het resultaat van<br />
<strong>de</strong> bespreking is geweest, dat<br />
na<strong>de</strong>r over een gecombineer<strong>de</strong><br />
bezorging zal wor<strong>de</strong>n gesproken<br />
ten aanzien van die gemeenten,<br />
waar <strong>de</strong> postbestelling veel te<br />
wenschen overlaat. Het Persgil<strong>de</strong><br />
zal daarbij, zoo noodig, bemid<strong>de</strong>lend<br />
optre<strong>de</strong>n.<br />
Tenslotte werd het probleem<br />
<strong>de</strong>r rijwielban<strong>de</strong>n aangesne<strong>de</strong>n.<br />
Het Persgil<strong>de</strong> voert hierover op<br />
het oogenblik besprekingen met<br />
het Centraal Distributiekantoor.<br />
Zoo spoedig mogelijk zullen <strong>de</strong><br />
uitgevers van hét resultaat <strong>de</strong>zer<br />
besprekingen, hetzij door mid<strong>de</strong>l<br />
van De Pers of per circulaire, op<br />
<strong>de</strong> hoogte wor<strong>de</strong>n gesteld.<br />
11
uw<br />
OUD <strong>PAPIER</strong><br />
wordt door ons door geheel Ne<strong>de</strong>rland verpakt<br />
en afgehaald tegen <strong>de</strong>n maximum prijs.<br />
JAC. VELZEL<br />
Gilles van Le<strong>de</strong>nberghstraat 24<br />
Amsterdam - Tel. 80129-80696-95061-40616<br />
Een met <strong>de</strong> meest mo<strong>de</strong>rne machines uitgeruste<br />
ENVEHA<br />
E ME HA<br />
H.V. Maatschappij <strong>voor</strong> Papiervere<strong>de</strong>ling<br />
DEN HAAG<br />
v -<br />
Enveloppen Kantoorboeken<br />
Reparatiewerkplaats<br />
staat, on<strong>de</strong>r leiding van<br />
<strong>voor</strong>treffelijk geschoold personeel,<br />
tot het repareeren van alle soorten<br />
MUI-LUI j Prins Hendrikka<strong>de</strong> 34 - Amsterdam<br />
mager<br />
JKLMI hallvel<br />
PiT-RI-Ao—<br />
grafische machines.<br />
Deze naam met <strong>de</strong> schoone klank is gegeven aan een <strong>de</strong>r fraaiste letters.<br />
Een letter die, als alle letters van Schriitguss KG. een groote gebruikswaar<strong>de</strong> heeft.<br />
SPRINGER & MULLER N.V. • AMSTERDAM.warmoessiraat 2-4-B-B<br />
Gedrukt van Galvono<br />
P 70S* 4 Verantwoor<strong>de</strong>lijk redacteur: 1. Learbuch te s*(Jrevenhage. Verantwoor<strong>de</strong>lijk <strong>voor</strong> <strong>de</strong> advertenties: A. H. Lemmers te Amsterdam.<br />
Uilfever' er\'drukker 7 N.VDe Arbei<strong>de</strong>rspers te Amsterdam. K 113. Verschijnt eenmaal per meend. Abonnementsprijs ƒ5- per ,eer.<br />
Prijs per nummer f 0.60.