Eindwerk Femke De Souter - Vlaamse Regulator voor de Media
Eindwerk Femke De Souter - Vlaamse Regulator voor de Media Eindwerk Femke De Souter - Vlaamse Regulator voor de Media
Een tweede onderdeel in het hoofdstuk toonde aan dat het internetgebruik in Vlaanderen is toegenomen de laatste jaren, waardoor meer opportuniteiten voor nieuwssites en tabletkranten ontstaan. Vervolgens werd dan ook de huidige digitale dagbladmarkt in kaart gebracht. Hierbij werd eerst een korte geschiedenis geschetst tot 2005, gevolgd door een beeld van de markt aan de hand van betaalde verkoop in digitale kranten, bezoekers van nieuwswebsites en prijzen van digitale jaarabonnementen. Hieruit bleek dat kranten zoals Het Laatste Nieuws en Het Nieuwsblad erg populaire nieuwssites hebben, maar dat vooral De Tijd en De Standaard erin slagen de gebruiker te doen betalen voor het digitale nieuws. Algemeen kon worden waargenomen dat de digitale verkoop in de periode 2010-2011 een sterke stijging kende. Hierna werden ook de verschillen tussen het digitale nieuws en de print edities van kranten uiteengezet. Hieruit blijkt dat kenmerken zoals het multimediale karakter, interactiviteit, de mogelijkheid tot diepere informatie en de permanente actualiteit het digitale nieuws van de gedrukte dagbladen onderscheiden. Het vierde onderdeel werd afgesloten met een bespreking van de strategieën van de drie mediagroepen op vlak van digitale ontwikkelingen. Hieruit blijkt dat alle groepen investeren in digitale media initiatieven en dat er een betalend marktsegment achter het internetmedium schuilt. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een onderzoek naar de dalende stukverkoop die gecompenseerd wordt door de gestegen abonnementenverkoop. Langs de ene kant blijkt dit zeer negatief te zijn omdat er een grotere afhankelijkheid van adverteerders achter deze tendens zou schuilgaan. Langs de andere kant beschouwen de mediagroepen de omzetting van losse verkoop in abonnementen als een positieve evolutie omdat er meer zekerheid over verkoopcijfers ontstaat en kosten beter kunnen worden beheerst. Recente ontwikkelingen zoals de uitspraak van de Europese Commissie inzake de verborgen subsidies aan de post en de veroordeling van AMP na de eenzijdige verdubbeling van transportkosten door de dominante marktpositie, zullen de fixe kortingen op abonnementen waarschijnlijk doen keren en eventueel zelfs te niet doen. 46
Hoofdstuk 3: De toekomst voor Vlaamse kranten 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk vormt het sluitstuk voor dit onderzoek. Op basis van interviews, verscheidene bronnen en een persoonlijke mening wordt getracht een blik te werpen op de toekomst van de Vlaamse krant. Eerst wordt de vraag gesteld of het digitale nieuws wel gratis kan blijven. Vervolgens worden mogelijke strategieën besproken voor zowel de gedrukte als onlinedagbladen. Dan wordt er voorspeld wat er waarschijnlijk zal gebeuren met de gedrukte kranten en of deze een kans hebben om te overleven in de digitale omgeving. Ten slotte volgt mijn persoonlijke mening over het onderwerp. Hierbij waag ik mij op basis van het onderzoek en rekening houdend met de opinies van verscheidene specialisten, aan enkele voorspellingen en beschrijf ik mijn persoonlijke visie op de toekomst. Aan het einde van het hoofdstuk volgt een summiere samenvatting van hoofdstuk 3. 3.2 Kan het digitale nieuws wel gratis blijven? Er reizen verschillende protesten vanuit de mediagroepen betreffende het gratis-contentmodel. De kranten zouden zichzelf gaan kannibaliseren door informatie gratis online weg te geven. De vraag is bijgevolg: ‘Kan het digitale nieuws wel gratis blijven?’. Volgens Christian Van Thillo, CEO bij De Persgroep, is het antwoord duidelijk nee. De volgende vraag is dan ook: ‘Zal het digitale nieuws dan ook gratis blijven?’. Hij vindt dat er nood is aan een meer Europese regelgeving voor het internet. Hij werkte dan ook mee om acht aanbevelingen op te stellen voor de Europese Commissie 3 . Deze zouden een einde moeten maken aan de onduidelijke situatie waarin de media zich vandaag de dag bevindt. Een onderdeel hiervan is een regeling voor een faire vergoeding voor het verspreiden van artikels van derden en het zoeken naar betaalmodellen als alternatief voor de gratis content verspreiding. Hij is er van overtuigd dat de manier waarop informatie gratis wordt weggegeven ten einde zal komen en dat grote spelers zoals Google dit momenteel ook beginnen te beseffen. Hij oppert dan ook de vraag: ‘Wat mag een technologiebedrijf doen met de content van iemand anders als de schrijver daar niet voor vergoed wordt?’. Van Thillo is dan ook van mening dat de media zich niet verder kunnen ontplooien als alles gratis blijft. Het digitale gratis model heeft volgens hem niet gewerkt. Het model waar de opbrengsten geheel afhankelijk zijn van de advertenties heeft gefaald. Het verloop is niet gegaan zoals bij radio en televisie waardoor mediabedrijven verplicht moeten uitkijken naar andere inkomsten. (Knack, 2012) Toon Lowette, oprichter van Grid Electronic Publishing Consultancy, is ook van mening dat online nieuws niet gratis kan blijven. Er zijn volgens hem dan ook recentelijk enkele oplossingen naar voor geschoven om het probleem op te lossen. Twee initiatieven werden bijna gelijktijdig bekend gemaakt die online nieuws betalend zouden maken. Het eerste is Gopress, de online krantenkiosk opgestart op 30 maart 2012. Dit initiatief werd opgericht door de uitgevers van dagbladen en magazines om online hetzelfde aan te bieden als in de krantenwinkel, zijnde losse nummers van hun edities. Hierbij krijgen consumenten een gemakkelijke manier om online content aan te kopen, maar zijn hier echter niet toe verplicht. Anderzijds werd de betaalmuur naar voor geschoven. Met deze maatregel wil men via een gespecialiseerde software online nieuwssites voor een deel van hun aanbod betalend maken. Voor de opbouw van deze software heeft de Vlaamse regering 4,5 miljoen euro over. (Lowette, 2012) 3 De aanbevelingen die ook relevant bleken voor dagbladen, worden opgesomd in onderdeel 3.4 Mogelijke strategieën voor heden en toekomst 47
- Page 1 and 2: UNIVERSITEIT ANTWERPEN FACULTEIT TO
- Page 3 and 4: 2.5.3 Oorzaken ....................
- Page 5 and 6: Figuur 41: Evolutie losse verkoop G
- Page 7 and 8: Ik zou heel graag mijn promotor pro
- Page 9 and 10: Figuur 1: Tabel Vlaamse dagbladen e
- Page 11 and 12: Deze werd uit de groep gehaald omwi
- Page 13 and 14: In figuur 6 wordt het marktaandeel
- Page 15 and 16: Enige uitzondering is hier de stijg
- Page 17 and 18: 1.2.6.2 Inkomsten verkoop advertent
- Page 19 and 20: 1.3 Samenvatting hoofdstuk 1 In het
- Page 21 and 22: Er kan eventueel ook een negatieve
- Page 23 and 24: Figuur 13: Opleidingsniveau in Belg
- Page 25 and 26: Een hogere kwaliteit kan op zijn be
- Page 27 and 28: Daarentegen gaat één op de tien V
- Page 29 and 30: Dit impliceert wel dat enkel de exa
- Page 31 and 32: Figuur 17: Aantal bezoekers van de
- Page 33 and 34: In figuur 20 wordt de evolutie in t
- Page 35 and 36: De internetgebruiker heeft de kans
- Page 37 and 38: Op de Metronieuws website werd Metr
- Page 39 and 40: Enige nuancering bij figuur 25 is e
- Page 41 and 42: Een kost die door abonnementenverko
- Page 43 and 44: Bij de VUM was er eind 2008 sprake
- Page 45: De klant zal bijgevolg niet minder
- Page 49 and 50: Een volgende vraag is: ‘Komt met
- Page 51 and 52: In het opzicht van de mediagroepen
- Page 53 and 54: Een andere strategie is investeren
- Page 55 and 56: 3.3.2 Strategieën printeditie Een
- Page 57 and 58: Indien hiervoor geen oplossing komt
- Page 59 and 60: Aangezien de radio en televisie tot
- Page 61 and 62: De daling in oplages is enkel en al
- Page 63 and 64: Eind jaren vijftig werden de eerste
- Page 65 and 66: Figuur 29: Correlatie aantal intern
- Page 67 and 68: In 1996 ontstond er opnieuw belangs
- Page 69 and 70: De Gazet van Antwerpen verkocht zij
- Page 71 and 72: Sydes Minoc Business Press: Clickx,
- Page 73 and 74: Bijlage 3 De figuren 38, 39, 40, 41
- Page 75 and 76: Figuur 43: Evolutie losse verkoop D
- Page 77 and 78: Bijlage 5 In bijlage 5 worden de fu
- Page 79 and 80: Literatuurlijst Academische publica
- Page 81 and 82: De Standaard (16/05/2009), De Morge
- Page 83 and 84: Plan (2009), Federaal rapport duurz
- Page 85: Rapporten Soulliaert F. & Cel Markt
Hoofdstuk 3: <strong>De</strong> toekomst <strong>voor</strong> <strong>Vlaamse</strong> kranten<br />
3.1 Inleiding<br />
Dit hoofdstuk vormt het sluitstuk <strong>voor</strong> dit on<strong>de</strong>rzoek. Op basis van interviews, verschei<strong>de</strong>ne bronnen<br />
en een persoonlijke mening wordt getracht een blik te werpen op <strong>de</strong> toekomst van <strong>de</strong> <strong>Vlaamse</strong> krant.<br />
Eerst wordt <strong>de</strong> vraag gesteld of het digitale nieuws wel gratis kan blijven. Vervolgens wor<strong>de</strong>n<br />
mogelijke strategieën besproken <strong>voor</strong> zowel <strong>de</strong> gedrukte als onlinedagbla<strong>de</strong>n. Dan wordt er<br />
<strong>voor</strong>speld wat er waarschijnlijk zal gebeuren met <strong>de</strong> gedrukte kranten en of <strong>de</strong>ze een kans hebben<br />
om te overleven in <strong>de</strong> digitale omgeving. Ten slotte volgt mijn persoonlijke mening over het<br />
on<strong>de</strong>rwerp. Hierbij waag ik mij op basis van het on<strong>de</strong>rzoek en rekening hou<strong>de</strong>nd met <strong>de</strong> opinies van<br />
verschei<strong>de</strong>ne specialisten, aan enkele <strong>voor</strong>spellingen en beschrijf ik mijn persoonlijke visie op <strong>de</strong><br />
toekomst. Aan het ein<strong>de</strong> van het hoofdstuk volgt een summiere samenvatting van hoofdstuk 3.<br />
3.2 Kan het digitale nieuws wel gratis blijven?<br />
Er reizen verschillen<strong>de</strong> protesten vanuit <strong>de</strong> mediagroepen betreffen<strong>de</strong> het gratis-contentmo<strong>de</strong>l. <strong>De</strong><br />
kranten zou<strong>de</strong>n zichzelf gaan kannibaliseren door informatie gratis online weg te geven. <strong>De</strong> vraag is<br />
bijgevolg: ‘Kan het digitale nieuws wel gratis blijven?’. Volgens Christian Van Thillo, CEO bij <strong>De</strong><br />
Persgroep, is het antwoord dui<strong>de</strong>lijk nee. <strong>De</strong> volgen<strong>de</strong> vraag is dan ook: ‘Zal het digitale nieuws dan<br />
ook gratis blijven?’. Hij vindt dat er nood is aan een meer Europese regelgeving <strong>voor</strong> het internet. Hij<br />
werkte dan ook mee om acht aanbevelingen op te stellen <strong>voor</strong> <strong>de</strong> Europese Commissie 3 . <strong>De</strong>ze<br />
zou<strong>de</strong>n een ein<strong>de</strong> moeten maken aan <strong>de</strong> ondui<strong>de</strong>lijke situatie waarin <strong>de</strong> media zich vandaag <strong>de</strong> dag<br />
bevindt. Een on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el hiervan is een regeling <strong>voor</strong> een faire vergoeding <strong>voor</strong> het versprei<strong>de</strong>n van<br />
artikels van <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n en het zoeken naar betaalmo<strong>de</strong>llen als alternatief <strong>voor</strong> <strong>de</strong> gratis content<br />
verspreiding. Hij is er van overtuigd dat <strong>de</strong> manier waarop informatie gratis wordt weggegeven ten<br />
ein<strong>de</strong> zal komen en dat grote spelers zoals Google dit momenteel ook beginnen te beseffen. Hij<br />
oppert dan ook <strong>de</strong> vraag: ‘Wat mag een technologiebedrijf doen met <strong>de</strong> content van iemand an<strong>de</strong>rs<br />
als <strong>de</strong> schrijver daar niet <strong>voor</strong> vergoed wordt?’. Van Thillo is dan ook van mening dat <strong>de</strong> media zich<br />
niet ver<strong>de</strong>r kunnen ontplooien als alles gratis blijft. Het digitale gratis mo<strong>de</strong>l heeft volgens hem niet<br />
gewerkt. Het mo<strong>de</strong>l waar <strong>de</strong> opbrengsten geheel afhankelijk zijn van <strong>de</strong> advertenties heeft gefaald.<br />
Het verloop is niet gegaan zoals bij radio en televisie waardoor mediabedrijven verplicht moeten<br />
uitkijken naar an<strong>de</strong>re inkomsten. (Knack, 2012)<br />
Toon Lowette, oprichter van Grid Electronic Publishing Consultancy, is ook van mening dat online<br />
nieuws niet gratis kan blijven. Er zijn volgens hem dan ook recentelijk enkele oplossingen naar <strong>voor</strong><br />
geschoven om het probleem op te lossen. Twee initiatieven wer<strong>de</strong>n bijna gelijktijdig bekend gemaakt<br />
die online nieuws betalend zou<strong>de</strong>n maken. Het eerste is Gopress, <strong>de</strong> online krantenkiosk opgestart<br />
op 30 maart 2012. Dit initiatief werd opgericht door <strong>de</strong> uitgevers van dagbla<strong>de</strong>n en magazines om<br />
online hetzelf<strong>de</strong> aan te bie<strong>de</strong>n als in <strong>de</strong> krantenwinkel, zijn<strong>de</strong> losse nummers van hun edities. Hierbij<br />
krijgen consumenten een gemakkelijke manier om online content aan te kopen, maar zijn hier echter<br />
niet toe verplicht. An<strong>de</strong>rzijds werd <strong>de</strong> betaalmuur naar <strong>voor</strong> geschoven. Met <strong>de</strong>ze maatregel wil men<br />
via een gespecialiseer<strong>de</strong> software online nieuwssites <strong>voor</strong> een <strong>de</strong>el van hun aanbod betalend maken.<br />
Voor <strong>de</strong> opbouw van <strong>de</strong>ze software heeft <strong>de</strong> <strong>Vlaamse</strong> regering 4,5 miljoen euro over. (Lowette, 2012)<br />
3 <strong>De</strong> aanbevelingen die ook relevant bleken <strong>voor</strong> dagbla<strong>de</strong>n, wor<strong>de</strong>n opgesomd in on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el 3.4 Mogelijke<br />
strategieën <strong>voor</strong> he<strong>de</strong>n en toekomst<br />
47