finalVersion - Erasmus Universiteit Rotterdam

§ 3.13.2 Sterke kanten van de mechanistische organisatie
De mechanistische organisatie werkt goed als de taak duidelijk omschreven en eenvoudig is,
als de omgeving stabiel is, als steeds dezelfde producten worden geleverd, als nauwkeurigheid
vereist is en als de menselijke onderdelen zich opstellen zoals wordt verwacht.
(Morgan, 1992: 32) Andere sterke punten zijn, dat de klanten van de bureaucratische
organisatie eerlijk en zorgvuldig worden behandeld, de bureaucraten voorspelbaar, zorgvuldig
en consistent werken. (Rosenthal, 1996: 168)
§ 3.13.3 Zwakke kanten van de mechanistische organisatie
Als men een organisatie beschouwt als een rationeel systeem dan wordt er weinig aandacht
geschonken aan de menselijke aspecten van de organisatie. De taken die te maken hebben met
de organisatie zijn doorgaans meer complex en onzeker dan die welke door machines
uitgevoerd kunnen worden. De mechanistische organisatie kan leiden tot een vorm van de
organisatie, die zich slecht kan aanpassen aan veranderingen. Een bureaucratie, waarin geen
ruimte is voor zelfstandigheid, kan gelegenheid geven tot niet gewenste gevolgen als de
belangen van de medewerkers voorrang vergen op de doelen die de organisatie volgens het
model moet nastreven. Dit kan ertoe leiden dat medewerkers worden aangetast in hun
menselijke waardigheid door de hiërarchie. (Morgan, 1992, p.35)
§ 3.13.4 Invloed op medewerkers
Door de mechanistische wijze ontbreekt het vaak aan zelfrespect bij medewerkers en worden
de medewerkers gevormd naar de organisatie. Hierdoor is er weinig ruimte voor persoonlijke
groei en vindt men het werk niet altijd leuk. Deze wijze zou dus invloed kunnen hebben op de
motivatie van de medewerkers. Mechanistisch organiseren heeft tot gevolg dat mensen zelf
weinig initiatief nemen en dat zij de bevelen opvolgen. De bedoeling van de mechanistische
organisatie is dat delen bijdragen aan de algemene doelstellingen in zijn geheel en niet per
onderdeel. Mechanistische organisatievormen zijn erg in trek, omdat de praktijk van bepaalde
taken hierdoor efficiënter verloopt maar ook omdat een vorm van gezag in stand wordt
gehouden binnen de organisatie. Indien men een sterke controle wenst is de machinemetafoor
erg aantrekkelijk. Echter, de maatschappelijke ontwikkelingen roepen veranderingen op en
dat zorgt voor problemen binnen mechanistische organisaties. (Morgan, 1992, hfst.2)
Aan de hand van voorgaande theorieën worden in de volgende paragraaf de hypothesen
opgesteld.
48