Cultuurhistorische inventarisatie centrum Coevorden - Planviewer

Cultuurhistorische inventarisatie centrum Coevorden; gemeente Coevorden (provincie Drenthe)
1 Inleiding
1.1 Kader en doelstelling
RAAP-rapport 968 / eindversie 07-01-2004
R A A P
In opdracht van de gemeente Coevorden heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau
gedetailleerde advieskaarten voor het centrum van Coevorden gemaakt.
De kaarten maken deel uit van een rapportage waarin archeologie, historie,
bouwhistorie en cultuurhistorie aan de orde komen. Doel van de rapportage en
de bijbehorende kaarten is een bijdrage te leveren aan de uitwerking van het
wensbeeld dat is opgesteld voor het centrum van Coevorden.
Coevorden kan bogen op een rijke historie. Ontstaan als een agrarische nederzetting
nabij een doorwaadbare plaats aan een rivier (een voorde), groeide het vanwege
de ligging op een smalle noord-zuid georiënteerde doorgang tussen venen en
moerassige rivierdalen uit tot een plaats van strategisch en economisch belang.
Utrechtse bisschoppen beveiligden de nederzetting in de Middeleeuwen met een
kasteel op een heuvel en in de late 16e eeuw werd de gehele nederzetting verschanst.
Kasteel en later ook de vesting speelden een hoofdrol in vele twisten en
gevechten in de Middeleeuwen en Nieuwe tijd. De rol van vestingen was in de 19e
eeuw uitgespeeld. Landschappelijke situaties waren veranderd door voortschrijdende
verveningen en droogleggingen. De cruciale ligging van vestingen temidden van
ontoegankelijk gebied (water, venen en moerassen) was hierdoor aangetast.
In de 19e eeuw werd de vesting Coevorden opgeheven, werden de wallen geslecht
en grote delen van de omgrachting gedempt. Coevorden werd ‘ontsloten’ zoals
bijna alle vestingsteden in die tijd. Toch bleven grote delen van de contouren
van de vesting bewaard, terwijl ook de ontsluiting en stedelijke uitbreiding door
de aanleg van de Van Heutszsingel en het aangrenzend Van Heutszpark in stedebouwkundig
opzicht zeer geslaagd en inmiddels van grote cultuurhistorische
waarde zijn, resulterend in de aanwijzing als beschermd stadsgezicht (Gemeente
Coevorden, 2003; Monumentenwet 1988).
1.2 Onderzoeksgebied
Het onderzoeksgebied omvat het centrum van Coevorden. In grote lijnen lopen
de grenzen van het onderzoeksgebied parallel met de oorspronkelijke buitenste
vestinggracht in het noorden en westen en de binnenste vestinggracht in het
zuiden en oosten (zie kaartbijlage 1). Het terrein waarop zich het middeleeuwse
kasteel heeft bevonden, ligt in het onderzoeksgebied.
[7]