Test en demo 6 voorzetwoelers: verschillen zijn groot - Spade

Test en demo 6 voorzetwoelers: verschillen zijn groot
Woelen heeft vaak een negatieve invloed op de bodemstructuur. Het is daarom belangrijk
goed te beseffen wat je eigenlijk wilt bereiken met de bewerking. DLV Plant testte
30 september zes voorzetwoelers. De verschillen in brandstofverbruik en losmaken zijn
groot.
Tekst en foto’s: Sander Bernaerts (DLV Plant), Marije van Beek (Stagiaire HAS Den Bosch)
Na een moeilijke oogst of bij problemen met de bodemstructuur wordt vaak naar de woeler
gegrepen. Sommige bedrijven gebruiken de woeler als hoofdgrondbewerking in plaats van
de ploeg. Het algemene gevoel is dat hoe dieper de grond los is hoe beter het gewas kan
groeien. Veel fabrikanten construeren daarom een woeler die flink losmaakt. Dit betekent
veel tanden en bijvoorbeeld grote platen aan de onderkant. Diep losmaken heeft echter een
keerzijde. De grond wordt daarmee veel gevoeliger voor verdichting. Ook interne slemp
treedt sneller op. Intensief losmaken is daarmee opnieuw oorzaak van problemen met
bodemstructuur. Onderzoek heeft al vaak uitgewezen dat losbreken van storende lagen op
langere termijn meestal zelfs negatief uitpakt. Het kan ook een doel zijn om niet intensief te
woelen, maar wel dusdanig dat de waterberging tijdelijk wordt vergroot. Na het woelen kun je
het beste direct een groenbemester of gewas inzaaien. De wortels van het gewas fixeren de
ontstane poriën voor een deel. Mogelijk nóg belangrijker is dat bedekking van de bodem
interne slemp voorkomt.
Test
In de test zijn om voorgenoemde reden alleen voorzetwoelers getest. Er is gekozen voor
woelers die niet te intensief werken. Deze woelers vermengen niet te veel en hebben
uiteenlopende tandvormen. Ook de gekozen afstelling was zo min mogelijk opbrekend.
Hoewel er veel verschillende tanden en beitels bestaan, is er over de werking hiervan nog
weinig bekend. In de test zijn verschillende typen voorzetwoelers beoordeeld op
bewerkingsdiepte, mate van losmaken, brandstofverbruik, wielslip en een algemene visuele
beoordeling. Er is steeds gewerkt is dezelfde tractor, zelfde diepte en snelheid. De tractor
was uitgerust met een brandstofverbruiksmeter.

De test heeft plaatsgevonden op kleigrond van 38 procent slib in Mookhoek (Zuid-Holland).
De visuele beoordeling en het meten van de mate van opbreken is gedaan in een strook
beregende grond, vochtig tot op bewerkingsdiepte. De werkingsdiepte was ongeveer 35 cm,
circa 5 cm onder de ploegdiepte.
Merk Type
Aantal
tanden Tandvorm
Evers Holsteiner 6 Rechte tand met smalle beitel
Bladvormige tand naar binnen gebogen
Kverneland CLI 4 met smalle beitel
Licht naar binnen gebogen tand met
Agrisem Combiplow 32+ 4 oploopplaat en smalle beitel
Sterk naar binnen gebogen bladvormige
Kongskilde Paragrubber 6 tand met smalle beitel
Rechte tand met voorschaartje, smalle
Amazone met zijplaten TL 302 4 beitel en smalle zijplaten
Amazone zonder zijplaten TL 302 4 Idem zonder zijplaten
Brandstofverbruik en wielslip
Er zijn grote verschillen in brandstofverbruik en percentage wielslip. Brandstofverbruik en
wielslip lijken samen te hangen. Er is geen relatie met de mate van opbreken of het aantal
tanden. Het verkoopargument van Kongskilde Paragrubber en de ‘Dent Michel’-tanden, zoals
gemonteerd op de Kverneland CLI, ten aanzien van het brandstofgebruik, lijkt goed te
kloppen. Ook de Agrisem Combiplow heeft aanzienlijk minder energie nodig dan de Evers en
Amazone. Het verschil tussen de Kverneland en de Evers was in de test meer dan 5 liter
diesel per uur.
Brandstofverbruik in liters/ uur en percentage wielslip.
20
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
Evers
Holsteiner
Kongskilde
Paragrubber
Kverneland
CLI
Agrisem
Combiplow
Amazone TL
302 met
zijplaten
Amazone TL
302 zonder
zijplaten
Brandstofverbruik tijdens
bewerking (liters/uur)
Wielslip (%)
Opbreken
De mate van opbreken is voor alle woelers hoog te noemen. Bij de Amazone zonder
zijplaten breekt de grond tussen de tanden minder op. Bij de viertands Kverneland (ook met
6 tanden leverbaar) wordt de grond voornamelijk in de richting van de kromming
opgebroken. Zoals eerder vermeld is het zeer de vraag of intensief en veel losmaken gunstig
is. Het kan juist ook een doel zijn om zo min mogelijk te beroeren. Dit laatste is vaak een
doel bij mensen die werken volgens de principes van conserverende grondbewerking of nietkerende
grondbewerking.

Visuele beoordeling
Bovengronds zijn er eigenlijk geen grote verschillen zichtbaar. De Evers ligt wat grover en
heeft een keer op de teststrook een flink gat gemaakt. Het ristertje dat op de steel van de
Amazone zit, werkt wat versmeerde grond op. De meeste machines versmeren wel iets bij
de ‘voeten’. De Kongskilde lijkt dit minder te doen. De beitels van de Agrisem en de
Amazone maken horizontale breukvlakken. Breukvlakken in de bouwvoor waren over het
algemeen moeilijk terug te vinden, de grond valt snel terug.
Losgemaakte grond boven bewerkingsdiepte
Evers Holsteiner 87%
Kverneland CLI 75%
Agrisem Combiplow 90%
Kongskilde Paragrubber 90%
Amazone TL 302 met zijplaten 83%
Amazone TL 302 zonder zijplaten 70%
Eindresultaten
De verschillen zijn groot. Woelers met 6 tanden of oploopplaten breken vrijwel alles op. De
geteste uitvoeringen van Agrisem, Kongskilde en Kverneland hebben een behoorlijk lager
brandstofgebruik en wielslip dan de andere merken. Wanneer flink losmaken een doel is,
scoren Agrisem en Kongskilde beide goed, waarschijnlijk scoort een machine met 6 “Dent
Michel” tanden ook prima. Wanneer alleen losmaken van oogstsporen en verhogen van de
waterberging het doel is, dan is een machine zoals de geteste Kverneland met vier tanden
een goede keuze.