download pdf - Lieke Steijvers Teksten | Nieuw

32
AMBACHTELIJK (VOOR)BEREID
Vakmensen gezocht!
TEKST: LIEKE STEIJVERS
Banketbakker, edelsmid of meubelmaker. Veel scholieren
schuiven echte ambachten aan de kant omdat het
ouderwetse, laag betaalde of ‘vieze’ beroepen zouden
zijn. Onzin! Met een specialistische vakopleiding staan
werkgevers straks voor je in de rij.
Als je nu begint met
ben je straks snel

Je hebt er misschien nog nooit aan
gedacht: een ambacht leren. Geen
kantoorbaan achter een computer,
maar een vak met je handen leren
waar jij in uitblinkt. Beroepen zat: van
opticien tot loodgieter, van schilder tot
instrumentenmaker. En ook banen zijn
er meer dan genoeg. Over acht jaar, in
2020, zijn er 250 duizend vakmensen op
mbo en hbo niveau nodig in Nederland,
omdat veel vakmensen tegen die tijd
met pensioen gaan. Vooral in de sectoren
techniek, bouw en in de creatieve
sector is er dan een fl ink tekort aan
ambachtsmannen en vrouwen. Dus als
je nu begint met je studie, ben je straks
waarschijnlijk snel onder de pannen.
je vakstudie,
onder de pannen
Meesterstuk
Als vakman/vakvrouw werk je meestal met
je handen. Maar om echt goed te worden in
je vak, moet je ook je hoofd gebruiken. Een
vakopleiding is meestal op mbo 2 of 3 niveau,
maar ook wel op mbo 4 of op hbo niveau. Hoe
hoger het niveau, hoe zelfstandiger je later
je kunt werken. Maar je kunt ook starten als
assistent en op eigen houtje doorgroeien naar
een hoger niveau (en een hoger salaris), door
cursussen te volgen of door veel ervaring op te
doen bijvoorbeeld.
Je kunt op de meeste gewone mbo’s en
hbo’s in Nederland een vakopleiding volgen.
Maar er bestaan ook speciale vakscholen
voor een specifi ek beroep, zoals de vakschool
Schoonhoven, waar je wordt opgeleid
tot goudsmid. Ook is er Lis, de Leidse
instrumentenmakersschool, of het Scheepvaarten
transportcollege, waar toekomstige schippers
en havenwerkers hun vak leren.
Een opleiding tot ambachtsman of -vrouw
duurt twee, drie of vier jaar. Dat ligt aan
het beroep dat je kiest. Veel opleidingen
sluiten af met een ‘meesterstuk’. Dat is een
groot project waarmee je laat zien wat je in
huis hebt. Voor een opleiding moet je vaak
gereedschap aanschaffen, bijvoorbeeld goede
fotoapparatuur als je de vakopleiding fotografi e
gaat doen. Of een degelijke messenset als je
voor de Hotelschool gaat. Hoewel dat vaak niet
goedkoop is, is het een goede investering. Een
vak beoefen je ten slotte je hele leven.
NA GROEP 8 DIRECT HET VAK IN!
Meestal start je met een vakopleiding na je
middelbare school. Sinds een aantal jaar kun je al
op het vmbo een vakopleiding volgen, met het
vakcollege. Je begint dan al met het vakcollege
als je van de basisschool af komt. De nadruk ligt
meteen op praktijk, en je leert zo waar je talenten
liggen.
Je volgt niet de route vmbo (4 jaar) plus mbo
(2 of 3 jaar), maar na 6 jaar krijg je direct een
diploma op mbo 2 of mbo 3 niveau. Je slaat het
vmbo-eindexamen dus over. De vakcolleges zijn
ondergebracht bij reguliere middelbare scholen,
en inmiddels zijn er al zo’n 65 scholen die het
vakcollege aanbieden. Misschien ook wel bij jou in
de buurt. www.hetvakcollege.nl
33

34
AMBACHTELIJK (VOOR)BEREID
Vieze handen
Veel scholieren gaan liever voor een
economische of administratieve studie,
dan voor een vakopleiding. Ze denken
dat zo’n baan beter verdient en meer
status heeft dan een vakopleiding. En ze
willen ‘gewone’ kleren aan naar hun werk.
Hun beeld van een vakopleiding klopt
niet helemaal. Een monteur ligt allang
niet alleen meer met zijn handen vol olie
onder een auto te sleutelen. Hij moet ook
kennis hebben van de ict in een auto. En
een fi etsenmaker plakt niet alleen banden:
elektrische fi etsen worden uitgelezen via
een computer. Daarom hebben de meeste
fi etsspecialisten tegenwoordig een laptop
op de werkplaats.
En met een ambachtelijk vak verdien je
ook niet minder dan in andere sectoren.
Om een paar voorbeelden te geven
van wat vakmensen verdienen: een
autotechnicus (mbo-niveau) verdient
tussen de 1700 en 2450 euro per maand
(afhankelijk van opleiding en ervaring)
een (basis)kok tussen 1500 en 2000 euro
en een vakslager tussen de 1650 en
2275 euro. Op kantoor haal je dat niet
altijd: een juridisch secretaresse verdient
tussen 1300 en 1650 euro per maand, een
telemarketeer tussen 1400 en 1800 euro,
en een verhuurintercedent gemiddeld
1650 euro per maand.
UIT DE PRAKTIJK VAN
Meubelstoffeerster
Willemien Westenenk
“Mijn vak als meubelstoffeerder is het mooiste vak dat
er bestaat. Het prikkelt al je zintuigen. De geur van stof,
lijm, leer, het gezoem van de naaimachine en het klikken
van een tacker; stofferen is een prachtig ambacht. In
mijn eigen zaak Werkplaats Willemien in de Pijp in
Amsterdam stoffeer ik oude en nieuwe meubels. Ik maak
ook kussens, geef interieuradvies over meubels, kleuren
en stoffen en verkoop woonaccessoires en producten
van andere ontwerpers. Ik heb heel bewust gekozen
voor dit werk. Ik werkte in de jeugdhulpverlening, maar
wilde graag met mijn handen werken, iets creëren.
Het idee dat mijn beroep al eeuwenoud is, motiveert
mij enorm. Ik vind het prachtig om deel uit te maken
van een lange traditie meubelstoffeerders. Ik wil de
beroepseer absoluut hoog houden. Je bent trots als je
iets moois maakt, of iets wat moeilijk is. Het is ook een
beroep dat overal ter wereld voorkomt: ik kan emigreren
naar de Verenigde Staten, naar Istanboel of waar dan
ook. Ik kan overal aan de slag. En ook niet onbelangrijk:
ik verdien een leuke boterham met mijn werk.
Ja, het is soms fl ink de schouders eronder zetten, maar
het geeft mij erg veel voldoening.”
OP WWW.TKMST.NL KUN JE ZOEKEN OP JOUW FAVORIETE AMBACHT. ZO ZIE
JE SNEL WAAR JE EEN VAKOPLEIDING KUNT VOLGEN BIJ JOU IN DE BUURT EN
ONTDEK JE WANNEER ER OPEN DAGEN ZIJN!

MEUBELMAKER
MEUBELSTOFFEERDER
SCHILDER
OPTICIEN
PEDICURE
LOODGIETER
FOTOGRAAF
GELUIDSTECHNICUS
LEERBEWERKER
INSTRUMENTENMAKER
ONDERWIjSASSISTENT
EDELSMID
(AUTO)MONTEUR
(BANKET)BAKKER
STRATENMAKER
STUKADOOR
TANDTECHNICUS
UURWERKHERSTELLER
AUDICIEN
TIMMERMAN/VROUW
DRUKKER
INTERIEURVORMGEVER
STUKADOOR
SCHOENMAKER
DAKDEKKER
VERPLEEGKUNDIGE
CAMERAMAN/VROUW
METSELAAR
IjSBEREIDER
WEBONTWIKKELAAR
DOCENT
FIETSENMAKER
ETALAGEONTWERPER
KAPPER
SCHIPPER
VRACHTWAGENCHAUFFEUR
ELEKTRICIEN
GRAFISCH ONTWERPER
APOTHEKERSASSISTENT
VAKSLAGER
KLEERMAKER
UIT DE PRAKTIJK VAN
Goudsmid Marijke Mul
“Op mijn vijftiende koos ik voor de vakopleiding tot goudsmid en
sindsdien kan ik over niets anders meer praten. Goudsmid is een
ingewikkeld vak, er komt veel bij kijken. Niet alleen creativiteit, ook de
technieken en de commerciële vaardigheden zijn belangrijk. Omdat ik
mijn eigen winkel en atelier heb, zijn mijn werkzaamheden erg afwisselend.
Voor de winkel overleg ik met leveranciers, koop ik sieraden in, praat
ik met klanten, richt ik de etalage in, beheer ik de voorraad en bereken
ik de prijzen. Ook personeelszaken en boekhouden maken deel uit van
mijn werk. In het atelier doe ik totaal andere dingen. Dan ben ik aan
het ontwerpen of technisch bekijken of dingen mogelijk zijn. Ook maak
ik nieuwe sieraden en repareer of restaureer ik oude sieraden. En ook
marketing is een belangrijke onderdeel van mijn beroep. Klanten moeten
weten dat je er bent en dat je ze in hun wensen kunt begeleiden. Achter
alle sieraden die ik maak, zit erg veel werk. Niets komt zomaar uit de
machine rollen!”
LiefDe vOOr het vak
Niet iedereen is een goede vakman of vakvrouw. Je moet
doorzettingsvermogen hebben en graag willen leren. Ook moet je
een ‘doener’ zijn en creatief en nauwkeurig werken. En steeds nieuwe
dingen kunnen bedenken en altijd voor het beste resultaat gaan. Maar
bovenal moet je een enorme liefde hebben voor jouw vak. Voor vakwerk
is vakkennis nodig, en die moet je constant up-to-date houden. Met een
vakopleiding alleen ben je er dan ook nog niet. Begin je aan je eerste
baan, dan sta je pas aan het begin van je carrière. Langzaam leer je
steeds meer de kneepjes van het vak. Het mooie aan een vak leren, is
dat je kennis en ervaring opdoet. Je kunt je steeds verder specialiseren
in een bepaald deel van een vak. Ook kun je specialismen combineren.
Schilderen en glaszetten of stukadoren en vloerenleggen bijvoorbeeld.
Veel ambachtsmensen besluiten op een gegeven moment een eigen
zaak te starten en dus eigen baas te worden. Ze hebben veel ervaring
opgedaan en zijn zo goed in hun vak, dat ze zelf genoeg klanten kunnen
binnenhalen. Denk aan de fotograaf die zijn eigen fotostudio begint, of
een timmerman zijn eigen bouwbedrijf. Bij een eigen zaak komen weer
compleet andere vaardigheden kijken zoals boekhouden, (personeels)
management, marketing en planning. Dat moet je ook leren.
DE bEstE vakscholEn
van nEDErlanD
VOLGENS DE KEUZEGIDS MBO 2011
1. Nimeto, Utrecht (7,11)
Bij Nimeto kun je terecht om een creatief beroep te leren zoals
schilder, interieurvormgever, decorbouwer of
restauratiestukadoor.
2. St. Luxas, Boxtel (7,03)
Het St. Lucas in Boxtel is dé vakopleiding voor de grafische
beroepen: vormgever, fotograaf of decorbouwer.
3. SOMA, Harderwijk (6,94)
Het SOMA college leidt op tot beroepen in de infrastructuur:
machinist, monteur, uitvoerder of stratenmaker.
35