Bulletin 22 - Vereniging voor Klinische Psychotherapie

afwezigheid van data maakt ook de kans op ongewenste
gevolgen groter en bij nadere inspectie van het beschikbare
wetenschappelijk bewijs ook waarschijnlijk.
Veelal denkt men bij langdurige psychotherapie aan YAVISpatiënten
die een lage lijdensdruk hebben. Maar hoe zit het
met de epidemiologische gegevens betreffende de ziektelast
van de patiënten.
De permanente kwaliteitsmonitor 'STEP' heeft onlangs de
Euroqol vragenlijst toegevoegd aan de al bestaande
meetinstrumenten. Deze vragenlijst wordt ingevuld door
patiënten voordat de langdurige psychotherapie begint. Hun
ziektelast is daardoor goed te vergelijken met de ziektelast van
andere kwalen. En dan blijkt dat die ziektelast even zwaar is
als een vaatafsluiting in het been of als diabetes met
complicaties. En duidelijk zwaarder dan hoog cholesterol of
hypertensie.
In het rapport van de Gezondheidsraad (2001) werd vermeld
dat de werk- zaamheid van langdurige psychotherapie wel
bewezen was bij persoonlijkheids stoornissen en persisterende
stemmingsstoornissen.
Kortdurende psychotherapie is geschikt voor de behandeling
van geïsoleerde symptomen maar als de pathologie is
verweven met een persoonlijkheids- stoornis dan schieten de
korte therapieën tekort. Iets wat al van af de jeugd is
ingesleten laat zich natuurlijk niet in tien sessies veranderen.
De laatste tijd is er een sterk groeiend aantal goede
wetenschappelijke studies verschenen die laten zien dat
psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen leidt tot een
sterke reductie van de klachten en een verbetering van het
sociaal functioneren.
Er is verder een meta-analyse van gecontroleerde
effectstudies. Hierbij blijkt dat de gemiddelde effectgrootte van
specialistische psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen
ligt tussen 1,1 en 1,3. Dit wijst op effecten van grote omvang.
Daarbij is er een sterke rechtlijnige relatie tussen de duur, het
aantal sessie en het herstel. Bij 20 sessies herstelt 20% en bij
225 sessies 80%. Verder zijn er aanwijzingen dat effectieve
psychotherapieën leiden tot minder kosten elders in de
gezondheidszorg.
Er is inmiddels een multicenteronderzoek gestart bij 800
patiënten. Het onderzoek heet 'Sceptre'. De vraagstelling
hierbij is de kosteneffectiviteit van verschillende vormen en
doseringen van psychotherapie. Hieraan doen mee: De
Viersprong, De Gelderse Roos, Altrecht, Het Zaans Medisch
Centrum De Heel, GGZ Westelijk Noord Brabant, het Erasmus
Medisch Centrum en de Universiteit van Amsterdam.
De Psychiater
In het nummer van Juli 2004 worden enkele voordrachten op
het 32-ste Voorjaarscongres van de Nederlandse Vereniging
voor Psychiatrie aangehaald. Onder andere de workshop die
Prof. Dr F. de Jonghe samen met S. de Maat heeft gehouden
over effectiviteit van langdurige psychotherapie.
Een onderzoek van Dührssen betrof 62 patiënten. Deze
werden onderzocht voor de psychotherapie en vijf jaar na het
beëindigen er van. De ziekenhuis- opnamen waren gedaald
van 10 dagen er voor tot 1,9 dagen vijf jaar er na. Het aantal
dagen ziekteverzuim per jaar daalde van 32 dagen er voor tot
8 dagen vijf jaar er na.