Industriewater in Nederland - Vemw

Voor de bedrijven die de winning (elders) en het transport hebben uitbesteed
zijn de keuzemogelijkheden en substitutiemogelijkheden beperkt. Alleen de industriewaterbedrijven
(dochters van de drinkwaterbedrijven) zijn actief op deze
markt. Evenals bij de drinkwaterbedrijven lijkt hier ook sprake te zijn van regionale
monopolies. Het is voor andere bedrijven vrijwel niet mogelijk om tot deze
markt toe te treden, vanwege de benodigde vergunningen en/of de benodigde
relatief dure infrastructuur.
De markt voor de behandeling voor laagwaardig water (waaronder DBFOdiensten)
is (nog) beperkt van omvang. Toetreding is mogelijk. Alleen wanneer
ook de winning deel uitmaakt van de contracten is toetreding moeilijker. Dan zijn
immers vergunningen nodig die niet zonder meer worden verleend. De mogelijkheden
voor afnemers om voor de behandeling van water over te stappen naar
een andere leverancier of dit in eigen beheer te doen worden beperkt door de
hoge investeringen en hoge kosten. Er is sprake van langlopende contracten die
niet zonder meer kunnen worden beëindigd. Pas bij het aflopen van contracten
zijn er mogelijkheden om over te stappen of over te gaan naar behandeling in
eigen beheer. Het in eigen beheer doen ligt echter niet voor de hand gezien de
trend om dergelijke activiteiten meer uit te besteden.
Concurrentie in de keten voor hoogwaardig industriewater
Hoogwaardig water heeft een betere kwaliteit dan drinkwater. Als bron voor
hoogwaardig water worden oppervlaktewater, grondwater, laagwaardig water en
drinkwater gebruikt. Daarnaast wordt in beperkte mate eigen afvalwater gebruikt
als bron voor hoogwaardig water. Bij het gebruik van hoogwaardig water in de
industrie gaat het meestal om gedemineraliseerd water. Daarnaast worden onder
andere gedestilleerd water, purified water en ontkalkt water gebruikt.
In Figuur 4 wordt weergegeven hoe de vestigingen (met 100 of meer werkzame
personen) in hun behoefte aan hoogwaardig water voorzien, zowel ten aanzien
van de winning als ten aanzien van de behandeling.
Figuur 4 Wijze van onttrekking en behandeling voor hoogwaardig water, aantal vestigingen
(met 100 of meer werkzame personen) in procenten van het aantal vestigingen
dat laagwaardig water gebruikt
Onttrekking
Drinkwater via drinkwaterleidingnet
Door derden bij eigen vestiging
Door derden elders met transport naar vestiging
Hergebruik eigen afvalwater
Behandeling in of bij eigen vestiging
Eigen beheer en uitbesteed aan derden
Bron: EIM, 2008.
Eigen onttrekking
Eigen beheer
Uitbesteed aan derden
Geen behandeling
0%
2%
5%
7%
11%
16%
26%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
De waardeketen voor het segment hoogwaardig water is weergegeven in Figuur
5. De structuur van de waardeketen geeft aan dat er meerdere mogelijkheden
zijn afhankelijk van de plaats van waterwinning, het al dan niet behandelen van
het water, het in eigen beheer dan wel uitbesteden van de waterwinning en wa-
54%
80%
9