2 - Boelens Machines BV

SINUMERIK 840D sl 

ShopMill 

Bedienen/Programmeren 

Geldig voor 

Besturing 

SINUMERIK 840D sl/840DE sl 

Software Versie 

NCU systeemsoftware voor 

SINUMERIK 840D sl/840DE sl 1.3 

met ShopMill 7.1 

Uitgave 08/2005 

Inleiding 1 

Bediening 2 

Programmeren met 

ShopMill 

Programmeren met 

G-code 

3 

4 

Simulatie 5 

Gegevensbeheer 6 

Vormenbouw 7 

Alarm en meldingen 8 

Voorbeelden 9 

Bijlage A 

Index B

SINUMERIK® -documentatie 

Oplagesleutel 

De navolgend vermelde uitgaven zijn vóór deze uitgave verschenen. 

In de kolom "Opmerking" is met letters aangegeven welke status de tot nu toe verschenen edities 

hebben. 

Kenmerken van de status in de kolom "Opmerking": 

A .... Nieuwe documentatie. 

B .... Onveranderde nadruk met nieuw bestelnummer. 

C .... Herziene versie met nieuw nummer. 

Uitgave Bestelnr. Opmerking 

10/1997 6FC5298-2AD10-0JP0 A 

11/1998 6FC5298-2AD10-0JP1 C 

03/1999 6FC5298-5AD10-0JP0 C 

08/2000 6FC5298-5AD10-0JP1 C 

12/2001 6FC5298-6AD10-0JP0 C 

11/2002 6FC5298-6AD10-0JP1 C 

11/2003 6FC5298-6AD10-0JP2 C 

10/2004 6FC5298-6AD10-0JP3 C 

08/2005 6FC5398-4AP10-0JA0 C 

Merken 

SIMATIC ® , SIMATIC HMI ® , SIMATIC NET ® , SIROTEC ® , SINUMERIK ® en SIMODRIVE ® zijn geregistreerde 

merken van de firma Siemens AG. De andere benamingen in dit gedrukte document kunnen merken zijn, 

waarvan het gebruik door derden voor hun doeleinden de rechten van de eigenaar zouden kunnen schenden. 

Meer informatie vindt u in het internet op: 

http://www.siemens.com/motioncontrol 

Dit document werd opgesteld met Word 2003 

en Designer V 7.1 gemaakt. 

Het doorgeven en de verveelvoudiging van dit document, het gebruik en de 

kennisgeving van de inhoud is niet toegelaten, voor zover niet uitdrukkelijk 

toegestemd. Overtredingen verplichten tot schadevergoeding. Alle rechten 

voorbehouden, vooral in het geval van de octrooiverlening of de gebruiksmodelregistratie. 

© Siemens AG 2005 

Er kunnen eventueel andere in deze documentatie niet beschreven functies in de 

besturing lopen. Er bestaat echter geen aanspraak op deze functies bij een nieuwe 

levering resp. in een servicegeval. 

We hebben de inhoud van dit gedrukte document op overeenstemming met de 

beschreven hard- en software gecontroleerd. Desondanks kunnen afwijkingen niet 

worden uitgesloten, zodat wij geen verantwoordelijkheid kunnen aanvaarden voor 

de volledige overeenstemming. De gegevens in dit gedrukte document worden wel 

regelmatig gecontroleerd, en de noodzakelijke correcties zijn in de volgende 

oplagen inbegrepen. Wij zijn dankbaar voor verbeteringsvoorstellen. 

Technische wijzigingen voorbehouden. 

6FC5398-4AP10 – 0JA0 Siemens-Aktiengesellschaft.

0 08/2005 Woord vooraf 

Woord vooraf 

SINUMERIKdocumentatie 

De SINUMERIK-documentatie is in 3 niveaus ingedeeld: 

• Algemene documentatie 

• Gebruikersdocumentatie 

• Producent-/Service-documentatie 

Meer informatie over andere documenten m.b.t. SINUMERIK 840D sl, 

die gelden voor alle SINUMERIK-besturing (bv. universele interface, 

meetcycli…), krijgt u bij uw Siemens-vestiging. 

Een maandelijks geactualiseerd documentenoverzicht met de 

beschikbare talen vindt u op het internet onder: 

http://www.siemens.com/motioncontrol 

Volg de menupunten "Support" "Technische documentatie" 

"Documentenoverzicht". 

De interneteditie van de DOConCD, de DOConWEB, vindt u onder: 

http://www.automation.siemens.com/doconweb 

Bestemd voor De beschikbare documentatie richt zich tot de operator van verticale 

bewerkingscentra of universele freesmachines met 

SINUMERIK 840D sl. 

Standaardomvang In de beschikbare bedienings-/programmeerhandleiding wordt de 

functionaliteit van het bedieningsoppervlak ShopMill beschreven. 

Aanvullingen of wijzigingen die door de machineproducent worden 

uitgevoerd, worden door de machineproducent gedocumenteerd. 

Hotline 

Er kunnen in de besturing nog andere, in deze documentatie niet 

verklaarde functies aflopen. Er bestaat echter geen aanspraak op 

deze functies bij een nieuwe levering resp. in een servicegeval. 

Met vragen kunt u zich tot de volgende hotlines wenden: 

A&D Technical Support 

Tel.: +49 (0) 180 5050-222 

Fax: +49 (0) 180 5050-223 

Internet: http://www.siemens.de/automation/support-request 

Technologie-Hotline 

Tel.: +49 (0) 2166 5506-115 

De hotline is op werkdagen bereikbaar van 8-17 h. 

Bij vragen (suggesties, correcties) i.v.m. de documentatie, gelieve een 

fax of email aan het volgende adres te zenden: 

Fax: +49 (0) 9131 98-63315 

Email: mailto;motioncontrol.docu@siemens.com 

Faxformular: zie formulier op het einde van het document 

© Siemens AG 2005 All rights reserved. 

SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 iii 

0

0 Woord vooraf 08/2005 

Internetadres http://www.siemens.com/motioncontrol 

Gekwalificeerd 

personeel 

Correct gebruik Neem het volgende in acht: 

Structuur van de 

documentatie 

Het bijbehorende apparaat/systeem mag alleen in combinatie met 

deze documentatie worden ingesteld en gebruikt. Inbedrijfstelling en 

gebruik van een apparaat/systeem is alleen toegelaten voor 

gekwalificeerd personeel. Gekwalificeerd personeel in de zin van de 

veiligheidsinstructies in deze documentatie zijn personen die bevoegd 

zijn om apparaten, systemen en stroomkringen volgens de normen 

van de veiligheidstechniek in gebruik te nemen, te aarden en te 

kenmerken. 

Waarschuwing 

Het apparaat mag alleen worden gebruikt voor de in de catalogus en 

de technische beschrijving vastgelegde toepassingen en alleen in 

combinatie met de door Siemens aanbevolen resp. goedgekeurde 

apparaten en componenten van andere fabrikanten. Het correcte en 

veilige gebruik van het product stelt deskundig transport, deskundige 

bewaring, opstelling en montage alsook een zorgvuldige bediening en 

instandhouding voorop. 

In deze documentatie worden de volgende door pictogrammen 

gemarkeerde informatieblokken gebruikt: 

Functie 

Achtergrondinformatie 

Bedieningsvolgorde 

Verklaring van de parameters 

Bijkomende aanwijzingen 

Software-optie 

Bij de beschreven functie gaat het om een software-optie. D.w.z. de 

functie loopt enkel op de besturing, wanneer u de overeenkomstige 

optie hebt gekocht. 

Veiligheidsinstructies Dit handboek bevat instructies die in acht moeten worden genomen 

met het oog op uw persoonlijke veiligheid en het vermijden van 

materiële schade. De instructies die betrekking hebben op uw 

persoonlijke veiligheid zijn gekenmerkt met een gevarendriehoek, 

aanwijzingen m.b.t. materiële schade hebben geen gevarendriehoek. 

Afhankelijk van het risiconiveau worden de waarschuwingen in 

afnemende volgorde als volgt weergegeven. 


iv SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

0

0 08/2005 Woord vooraf 

Gevaar 

betekent dat dood of aanzienlijk letsel zal optreden als de 

desbetreffende maatregelen niet worden getroffen. 

Waarschuwing 

betekent dat dood of aanzienlijk letsel kan optreden als de 

desbetreffende maatregelen niet worden getroffen. 

Voorzichtig 

met gevarendriehoek betekent dat lichte letsels kunnen optreden als 

de desbetreffende veiligheidsmaatregelen niet worden getroffen. 

Voorzichtig 

zonder gevarendriehoek betekent dat materiële schade kan optreden 

als de desbetreffende veiligheidsmaatregelen niet worden getroffen. 

Opgelet 

betekent dat een ongewenst resultaat of een ongewenste toestand 

kan optreden als de desbetreffende instructies niet in acht worden 

genomen. 

Als er meerdere risico's optreden, wordt altijd de waarschuwing voor 

het hoogste niveau aangegeven. Als in een waarschuwing met de 

gevarendriehoek wordt gewaarschuwd voor persoonlijk letsel, kan in 

dezelfde waarschuwingstekst ook een waarschuwing voor materiële 

schade opgenomen zijn. 

Machineproducent Wanneer er m.b.t. bepaalde feiten evt. aanvullingen of wijzigingen 

door de machineproducent bestaan, wordt er als volgt naar verwezen: 

Neem de instructies van de machinefabrikant in acht. 

Literatuurverwijzing Wanneer u bepaalde feiten in verder gaande literatuur kunt nalezen, 

wordt dit als volgt gemarkeerd: 

Literatuur: 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 v 

0

0 Woord vooraf 08/2005 

Begrippen Hieronder wordt de betekenis van enkele fundamentele begrippen in 

deze documentatie vastgelegd. 

Programma 

Een programma is een reeks van aanwijzingen aan de CNC-besturing 

die gezamenlijk de productie van een bepaald werkstuk aan de 

machine bewerkt. 

Contour 

Met contour wordt enerzijds de omranding van een werkstuk bedoeld. 

Anderzijds wordt ook het deel van het programma contour genoemd 

waarin uit verschillende elementen een omranding van een werkstuk 

wordt gedefinieerd. 

Cyclus 

Een cyclus, bijv. rechthoekige zak frezen, is een door ShopMill 

opgegeven subprogramma voor het uitvoeren van een herhaaldelijk 

voorkomend bewerkingsproces. 

(Voor een deel wordt een cyclus ook functie genoemd.) 

Maateenheid In de beschikbare documentatie worden de eenheden van de 

parameters altijd metrisch aangegeven. De overeenkomstige 

eenheden in inch vindt u in de volgende tabel. 

Metrisch Inch 

mm in 

mm/tand in/tand 

mm/min in/min 

mm/o in/o 

m/min ft/min 


vi SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

0

0 08/2005 Inhoud 

Inhoud 

Inleiding 1-15 

1.1 ShopMill ....................................................................................................................1-16 

1.1.1 Procesvolgorde ......................................................................................................... 1-17 

1.2 Werkplek ................................................................................................................... 1-18 

1.2.1 Coördinatensysteem................................................................................................. 1-19 

1.2.2 Bedieningspanelen ................................................................................................... 1-20 

1.2.3 Toetsen van de bedieningspanelen.......................................................................... 1-21 

1.2.4 Machinebedieningspanelen ...................................................................................... 1-23 

1.2.5 Elementen van de machinebedieningspanelen........................................................ 1-23 

1.2.6 Mini-bedieningshandtoestel ...................................................................................... 1-27 

1.3 Bedieningsoppervlak................................................................................................. 1-29 

1.3.1 Overzicht................................................................................................................... 1-29 

1.3.2 Bediening via softkeys en toetsen ............................................................................ 1-32 

1.3.3 Programma-aanzichten ............................................................................................ 1-36 

1.3.4 Parameters invoeren................................................................................................. 1-40 

1.4 Basis ......................................................................................................................... 1-42 

1.4.1 Niveaubenamingen ................................................................................................... 1-42 

1.4.2 Poolcoördinaten ........................................................................................................ 1-42 

1.4.3 Absolute afmeting ..................................................................................................... 1-43 

1.4.4 Incrementele afmeting .............................................................................................. 1-43 

1.4.5 Calculator-functie ...................................................................................................... 1-44 

Bediening 2-45 

2.1 In- en uitschakelen.................................................................................................... 2-47 

2.2 Naar referentiepunt bewegen ................................................................................... 2-47 

2.2.1 Gebruikerstoestemming bij Safety Integrated .......................................................... 2-50 

2.3 Bedieningsmodi ........................................................................................................ 2-51 

2.4 Instellingen voor de machine .................................................................................... 2-52 

2.4.1 Maateenheid (millimeter/inch) omschakelen ............................................................ 2-52 

2.4.2 Coördinatensysteem (MCS/WCS) omschakelen...................................................... 2-53 

2.5 Nieuwe positiewaarde zetten.................................................................................... 2-54 

2.6 Werkstuknulpunt meten ............................................................................................ 2-56 

2.6.1 Rand meten .............................................................................................................. 2-60 

2.6.2 Hoek meten............................................................................................................... 2-66 

2.6.3 Kamer en boring meten ............................................................................................ 2-68 

2.6.4 Tap meten.................................................................................................................2-74 

2.6.5 Vlak uitrichten ...........................................................................................................2-81 

2.6.6 Correcties na het meten van het nulpunt.................................................................. 2-83 

2.6.7 Elektronische meettaster kalibreren ......................................................................... 2-84 

2.7 Werktuig meten......................................................................................................... 2-86 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 vii 

0

0 Inhoud 08/2005 

2.7.1 Werktuig manueel meten ..........................................................................................2-86 

2.7.2 Vast punt afstemmen ................................................................................................2-89 

2.7.3 Werktuig meten met meettaster................................................................................2-90 

2.7.4 Meettaster afstemmen ..............................................................................................2-93 

2.8 Handbedrijf ................................................................................................................2-94 

2.8.1 Werktuig selecteren en in de spil plaatsen ...............................................................2-94 

2.8.2 Nieuw werktuig in de lijst invoeren en in de spil plaatsen.........................................2-95 

2.8.3 Nieuw werktuig in de lijst invoeren en in het magazijn laden....................................2-96 

2.8.4 Spil manueel starten, stoppen en positioneren.........................................................2-96 

2.8.5 Assen verplaatsen.....................................................................................................2-98 

2.8.6 Assen positioneren..................................................................................................2-100 

2.8.7 Zwenken..................................................................................................................2-100 

2.8.8 Vlakfrezen ...............................................................................................................2-104 

2.8.9 Instellingen voor handbedrijf ...................................................................................2-105 

2.9 MDA-bedrijf .............................................................................................................2-108 

2.10 Automatisch bedrijf..................................................................................................2-109 

2.10.1 Omschakelen tussen de indicaties "T, F, S", "G-functies" en "hulpfuncties"..........2-110 

2.10.2 Programma kiezen voor afwerking .........................................................................2-111 

2.10.3 Programma starten/ stoppen/ voortijdig beëindigen ...............................................2-112 

2.10.4 Programma onderbreken ........................................................................................2-113 

2.10.5 Bewerking starten bij bepaald programmapunt ......................................................2-114 

2.10.6 Programmaverloop beïnvloeden.............................................................................2-119 

2.10.7 Overschrijven ..........................................................................................................2-121 

2.10.8 Programma testen...................................................................................................2-122 

2.10.9 Meetekenen voor de bewerking..............................................................................2-123 

2.10.10 Meetekenen tijdens de bewerking ..........................................................................2-125 

2.11 Programma inlopen.................................................................................................2-126 

2.11.1 Afzonderlijke blok ....................................................................................................2-126 

2.11.2 Actueel programmablok tonen ................................................................................2-127 

2.11.3 Programma corrigeren ............................................................................................2-128 

2.12 Looptijden................................................................................................................2-129 

2.13 Instellingen voor de automatische modus...............................................................2-131 

2.13.1 Testvoeding vastleggen ..........................................................................................2-131 

2.13.2 Werkstukteller parametreren...................................................................................2-131 

2.14 Werktuig en werktuigcorrecties...............................................................................2-132 

2.14.1 Nieuw werktuig aanleggen......................................................................................2-139 

2.14.2 Meerdere snijkanten per werktuig aanleggen.........................................................2-141 

2.14.3 Werktuignamen veranderen....................................................................................2-142 

2.14.4 Zusterwerktuig aanleggen.......................................................................................2-142 

2.14.5 Handwerktuig ..........................................................................................................2-142 

2.14.6 Werktuigcorrecties ..................................................................................................2-143 

2.14.7 Bijkomende functies voor een werktuig ..................................................................2-146 

2.14.8 Werktuigslijtagegegevens invoeren ........................................................................2-147 

2.14.9 Werktuigbewaking activeren ...................................................................................2-148 


viii SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

0

0 08/2005 Inhoud 

2.14.10 Magazijnlijst ............................................................................................................ 2-150 

2.14.11 Werktuig wissen...................................................................................................... 2-151 

2.14.12 Werktuigtype veranderen........................................................................................ 2-151 

2.14.13 Werktuig in het magazijn laden resp. uit het magazijn ontladen ............................ 2-152 

2.14.14 Werktuig verplaatsen .............................................................................................. 2-154 

2.14.15 Magazijn positioneren............................................................................................. 2-156 

2.14.16 Werktuig sorteren.................................................................................................... 2-156 

2.15 Nulpuntverschuivingen............................................................................................ 2-157 

2.15.1 Nulpuntverschuivingen definiëren........................................................................... 2-159 

2.15.2 Nulpuntverschuivingslijst ........................................................................................ 2-160 

2.15.3 Nulpuntverschuiving in het manuele bereik selecteren/deselecteren .................... 2-162 

2.16 Omschakelen op CNC-ISO-bedrijf.......................................................................... 2-163 

2.17 ShopMill Open (PCU 50.3) ..................................................................................... 2-164 

2.18 Telediagnose .......................................................................................................... 2-164 

Programmeren met ShopMill 3-165 

3.1 Grondbeginselen voor het programmeren.............................................................. 3-167 

3.2 Programmastructuur ............................................................................................... 3-170 

3.3 Arbeidsstappenprogramma aanleggen .................................................................. 3-171 

3.3.1 Nieuw programma aanleggen; Basisdeel definiëren.............................................. 3-171 

3.3.2 Nieuwe blokken programmeren.............................................................................. 3-175 

3.3.3 Programmablokken veranderen ............................................................................. 3-177 

3.3.4 Programma-editor ................................................................................................... 3-178 

3.3.5 Aantal aangeven ..................................................................................................... 3-181 

3.4 Werktuig, correctiewaarden en spiltoerental programmeren.................................. 3-182 

3.5 Contour frezen ........................................................................................................ 3-183 

3.5.1 Weergave van de contour....................................................................................... 3-186 

3.5.2 Nieuwe contour aanleggen ..................................................................................... 3-188 

3.5.3 Contourelementen creëren ..................................................................................... 3-190 

3.5.4 Contour wijzigen ..................................................................................................... 3-195 

3.5.5 Programmeervoorbeelden voor een vrije contourprogrammering ......................... 3-197 

3.5.6 Baanfrezen.............................................................................................................. 3-200 

3.5.7 Contourkamer voorboren........................................................................................ 3-203 

3.5.8 Contourkamer frezen (voorbewerking) ................................................................... 3-206 

3.5.9 Restmateriaal contourkamer ruimen....................................................................... 3-207 

3.5.10 Contourkamer nabewerking.................................................................................... 3-209 

3.5.11 Contourkamer afkanten .......................................................................................... 3-212 

3.5.12 Contourtap frezen (voorbewerking) ........................................................................ 3-213 

3.5.13 Restmateriaal contourtap ruimen............................................................................ 3-214 

3.5.14 Contourtap nabewerking......................................................................................... 3-216 

3.5.15 Contourtap afkanten ............................................................................................... 3-217 

3.6 Rechte of cirkelvormige baanwegingen.................................................................. 3-218 

3.6.1 Rechten...................................................................................................................3-218 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 ix 

0

0 Inhoud 08/2005 

3.6.2 Cirkel met een bekend middelpunt .........................................................................3-220 

3.6.3 Cirkel met een bekende radius ...............................................................................3-221 

3.6.4 Spiraal .....................................................................................................................3-222 

3.6.5 Poolcoördinaten ......................................................................................................3-223 

3.6.6 Rechte polair ...........................................................................................................3-224 

3.6.7 Cirkel polair .............................................................................................................3-225 

3.6.8 Programmeervoorbeelden poolcoördinaten ...........................................................3-226 

3.7 Boren.......................................................................................................................3-227 

3.7.1 Centreren ................................................................................................................3-228 

3.7.2 Boren en ruimen......................................................................................................3-229 

3.7.3 Diepboren................................................................................................................3-230 

3.7.4 Uitdraaien ................................................................................................................3-232 

3.7.5 Schroefdraadtappen................................................................................................3-233 

3.7.6 Schroefdraadfrezen.................................................................................................3-235 

3.7.7 Boorschroefdraadtappen.........................................................................................3-239 

3.7.8 Positioneren op willekeurige posities en op positiepatroon ....................................3-241 

3.7.9 Willekeurige posities ...............................................................................................3-242 

3.7.10 Positiepatroon lijn....................................................................................................3-246 

3.7.11 Positiepatroon rooster .............................................................................................3-247 

3.7.12 Positiepatroon raam ................................................................................................3-248 

3.7.13 Positiepatroon volledige cirkel.................................................................................3-249 

3.7.14 Positiepatroon deelcirkel .........................................................................................3-251 

3.7.15 Posities tonen en verbergen ...................................................................................3-253 

3.7.16 Hindernis .................................................................................................................3-254 

3.7.17 Posities herhalen.....................................................................................................3-256 

3.7.18 Programmeervoorbeelden voor het boren..............................................................3-257 

3.8 Frezen .....................................................................................................................3-259 

3.8.1 Vlakfrezen ...............................................................................................................3-259 

3.8.2 Rechthoekige kamer ...............................................................................................3-262 

3.8.3 Cirkelvormige kamer ...............................................................................................3-266 

3.8.4 Rechthoekige tap ....................................................................................................3-268 

3.8.5 Cirkelvormige tap ....................................................................................................3-271 

3.8.6 Langsgroef ..............................................................................................................3-273 

3.8.7 Ronde groef.............................................................................................................3-276 

3.8.8 Gebruik van positiepatronen bij het frezen .............................................................3-279 

3.8.9 Gravure ...................................................................................................................3-282 

3.9 Meten ......................................................................................................................3-287 

3.9.1 Werkstuknulpunt meten ..........................................................................................3-287 

3.9.2 Werktuig meten .......................................................................................................3-289 

3.9.3 Meettaster afstemmen ............................................................................................3-291 

3.10 Verschillende functies .............................................................................................3-292 

3.10.1 Subprogramma oproepen .......................................................................................3-292 

3.10.2 Programmablokken herhalen..................................................................................3-294 

3.10.3 Programma-instellingen veranderen.......................................................................3-296 

3.10.4 Nulpuntverschuivingen oproepen ...........................................................................3-297 


x SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

0

0 08/2005 Inhoud 

3.10.5 Coördinatentransformaties definiëren .................................................................... 3-298 

3.10.6 Cilindermanteltransformatie.................................................................................... 3-301 

3.10.7 Zwenken..................................................................................................................3-304 

3.10.8 Bijkomende functies................................................................................................ 3-309 

3.11 G-Code invoegen in arbeidsstappenprogramma.................................................... 3-310 

Programmeren met G-Code 4-313 

4.1 G-Code-programma creëren .................................................................................. 4-314 

4.2 G-Code-programma uitvoeren................................................................................ 4-317 

4.3 G-Code-editor ......................................................................................................... 4-319 

4.4 Rekenparameters ................................................................................................... 4-323 

4.5 ISO-dialecten .......................................................................................................... 4-324 

Simulatie 5-325 

5.1 Algemeen................................................................................................................ 5-326 

5.2 Programma in standaardsimulatie starten/annuleren............................................. 5-327 

5.3 Afbeelding in bovenaanzicht................................................................................... 5-329 

5.4 Afbeelding in het 3-vlakkenaanzicht ....................................................................... 5-330 

5.5 Fragment vergroten ................................................................................................ 5-331 

5.6 Driedimensionale weergave ................................................................................... 5-332 

5.6.1 Positie van het fragment veranderen...................................................................... 5-333 

5.6.2 Werkstuk doorsnijden ............................................................................................. 5-334 

5.7 Snelweergave voor vormenbouw starten/annuleren .............................................. 5-335 

5.8 Weergaven in snelaanzicht..................................................................................... 5-335 

5.9 Werkstukgrafiek aanpassen en verschuiven.......................................................... 5-337 

5.10 Afstandsmeting ....................................................................................................... 5-338 

5.11 Zoekfunctie ............................................................................................................. 5-339 

5.12 Delenprogrammablokken bewerken....................................................................... 5-340 

5.12.1 G-blokken selecteren.............................................................................................. 5-340 

5.12.2 G-Code-programma bewerken............................................................................... 5-341 

Gegevensbeheer 6-343 

6.1 Programma's beheren met ShopMill ...................................................................... 6-344 

6.2 Programma's beheren met ShopMill op NCU (HMI Embedded)............................ 6-345 

6.2.1 Programma openen ................................................................................................ 6-347 

6.2.2 Programma uitvoeren ............................................................................................. 6-348 

6.2.3 Meervoudige opspanning ....................................................................................... 6-348 

6.2.4 G-Code-programma afwerken van USB-/netwerk-drive......................................... 6-351 

6.2.5 Directory/Programma aanleggen............................................................................ 6-352 

6.2.6 Meerdere programma's markeren .......................................................................... 6-353 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 xi 

0

0 Inhoud 08/2005 

6.2.7 Verzeichnis/Programma kopiëren/herbenoemen ...................................................6-354 

6.2.8 Directory/Programma wissen..................................................................................6-355 

6.2.9 Werktuig-/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen ......................................................6-356 

6.3 Programma's beheren met PCU 50.3 (HMI Advanced)..........................................6-359 

6.3.1 Programma openen ................................................................................................6-361 

6.3.2 Programma uitvoeren..............................................................................................6-362 

6.3.3 Meervoudige opspanning........................................................................................6-363 

6.3.4 Programma laden/ontladen.....................................................................................6-365 

6.3.5 G-Code-programma van harde schijf resp. van diskdrive/netwerk-drive uitvoeren6-366 

6.3.6 Directory/Programma nieuw aanleggen..................................................................6-368 

6.3.7 Meerdere programma's markeren...........................................................................6-369 

6.3.8 Directory/Programma kopiëren/herbenoemen/verschuiven ...................................6-370 

6.3.9 Directory/Programma wissen..................................................................................6-372 

6.3.10 Werktuig-/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen ......................................................6-372 

Vormenbouw 7-375 

7.1 Voorwaarden...........................................................................................................7-376 

7.2 Machine instellen ....................................................................................................7-378 

7.2.1 Werktuig meten .......................................................................................................7-378 

7.3 Programma opstellen ..............................................................................................7-379 

7.3.1 Programma aanleggen............................................................................................7-379 

7.3.2 Werktuig programmeren .........................................................................................7-379 

7.3.3 Cyclus "High Speed Settings" programmeren ........................................................7-379 

7.3.4 Subprogramma oproepen .......................................................................................7-380 

7.4 Programma afwerken..............................................................................................7-385 

7.4.1 Programma voor het afwerken kiezen ....................................................................7-385 

7.4.2 Bewerking starten bij bepaald programmapunt ......................................................7-385 

7.5 Voorbeeld ................................................................................................................7-387 

Alarmen en meldingen 8-391 

8.1 Meldingen................................................................................................................8-392 

8.2 Alarmen ...................................................................................................................8-392 

8.3 Gebruikersgegevens ...............................................................................................8-393 

8.4 Versie-indicatie........................................................................................................8-395 

Voorbeelden 9-397 

9.1 Voorbeeld 1: Bewerking rechthoek-/cirkelkamer en ronde groef............................9-398 

9.2 Voorbeeld 2: Verschuiven en spiegelen van een contour ......................................9-406 

9.3 Voorbeeld 3: Cilindermanteltransformatie...............................................................9-409 

9.4 Voorbeeld 4: Groefwandcorrectie ...........................................................................9-413 

9.5 Voorbeeld 5: Zwenken ............................................................................................9-417 


xii SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

0

0 08/2005 Inhoud 

Bijlage A-425 

A Afkortingen..............................................................................................................A-426 

B Index ........................................................................................................................ I-429 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 xiii 

0

0 Inhoud 08/2005 

Voor notities 


xiv SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

0

1 08/2005 Inleiding 

Inleiding 

1.1 ShopMill .................................................................................................................. 1-16 

1.1.1 Procesvolgorde....................................................................................................... 1-17 

1.2 Werkplek................................................................................................................. 1-18 

1.2.1 Coördinatensysteem ............................................................................................... 1-19 

1.2.2 Bedieningspanelen ................................................................................................. 1-20 

1.2.3 Toetsen van de bedieningspanelen ........................................................................ 1-21 

1.2.4 Machinebedieningspanelen .................................................................................... 1-23 

1.2.5 Elementen van de machinebedieningspanelen....................................................... 1-23 

1.2.6 Mini-bedieningshandtoestel .................................................................................... 1-27 

1.3 Bedieningsoppervlak............................................................................................... 1-29 

1.3.1 Overzicht.................................................................................................................1-29 

1.3.2 Bediening via softkeys en toetsen........................................................................... 1-32 

1.3.3 Programma-aanzichten........................................................................................... 1-36 

1.3.4 Parameters invoeren............................................................................................... 1-40 

1.4 Basis.......................................................................................................................1-42 

1.4.1 Niveaubenamingen ................................................................................................. 1-42 

1.4.2 Poolcoördinaten...................................................................................................... 1-42 

1.4.3 Absolute afmeting ................................................................................................... 1-43 

1.4.4 Incrementele afmeting ............................................................................................ 1-43 

1.4.5 Calculator-functie.................................................................................................... 1-44 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 1-15 

1

Inleiding 08/2005 

1 1.1 ShopMill 

1.1 ShopMill 

ShopMill is een bedienings- en programmeersoftware voor 

freesmachines, die een comfortabele bediening van de machine en 

een eenvoudige programmering van werkstukken mogelijk maakt. 

Hier enkele kenmerken van de software: 

Machine instellen Speciale meetcycli vergemakkelijken het opmeten van de werktuigen 

en van het werkstuk. 

Programma aanleggen Er staan 3 programmavarianten ter beschikking: 

• G-Code-programma's voor vormbouwtoepassingen, die u 

overneemt uit CAD/CAM-systemen. 

• G-Code-programma's die u direct met de machine aanmaakt. 

Bij de programmering staan alle technologiecycli ter beschikking. 

• Arbeidsstappenprogramma's die u direct aan de machine opstelt 

(software-optie). 

De programmering van het werkstuk lukt moeiteloos, daar ze 

grafisch gebeurt en geen G-Code-kennis vereist. 

ShopMill toont het programma in een overzichtelijk arbeidsplan en 

geeft de afzonderlijke cycli en contourelementen in een 

dynamische grafiek weer. 

Onafhankelijk van de programmavariant maken de volgende functies 

de programmering resp. bewerking: 

• Met een krachtige contourcomputer kunnen willekeurige 

contouren worden ingevoerd. 

• Een verspaancyclus met restmateriaalherkenning spaart 

overtollige bewerkingen (software-optie). 

• Een zwenkcyclus maakt een meerzijdige bewerking en bewerking 

op schuine vlakken onafhankelijk van de machinekinematica 

(zwenktafel/zwenkkop). 

Programma afwerken De afwerking van de programma's kan op het scherm 

driedimensioneel worden weergegeven. 

U kunt zo op eenvoudige wijze het resultaat van de programmering 

controleren resp. gemakkelijk de bewerking van het werkstuk op de 

machine volgen (software-optie). 

Voor het afwerken van een arbeidsstappenprogramma heeft u schrijf- 

en leesrechten nodig. 

Het afwerken van arbeidsstappenprogramma's is een software-optie. 


1-16 SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

1

08/2005 Inleiding 

1 1.1 ShopMill 

Werktuigen beheren ShopMill bewaart uw werktuiggegevens. De software kan daarbij ook 

gegevens van werktuigen beheren die zich niet in het magazijn 

bevinden. 

Programma's beheren Vergelijkbare programma's hoeft u niet extra nieuw aan te leggen, 

maar u kunt deze gemakkelijk kopiëren en wijzigen. 

1.1.1 Procesvolgorde 

Met ShopMill kunt u de meervoudige opspanning van gelijke of 

verschillende (software-optie) werkstukken met optimale 

werktuigvolgorde realiseren. 

Via netwerkverbinding en diskdrive heeft u toegang tot externe 

programma's (software-optie). 

In deze handleiding wordt een onderscheid gemaakt tussen de 

volgende twee typische situaties. 

• U wilt een programma afwerken om een werkstuk automatisch te 

laten bewerken. 

• U wilt eerst een programma voor de bewerking van een werkstuk 

opstellen. 

Programma afwerken Voor u een programma kunt afwerken, moet u uw machine instellen. 

Hiervoor moet u de volgende stappen uitvoeren, waarbij u door 

ShopMill wordt ondersteund (zie hfdst. "Bediening"): 

• Referentiepunt van de machine innemen 

(alleen bij incrementeel wegmeetsysteem) 

• Werktuigen opmeten 

• Werkstuknulpunt vastleggen 

• evt. andere nulpuntverschuivingen invoeren 

Zodra u de machine heeft ingesteld, kunt u een programma selecteren 

en automatisch laten afwerken (zie hfdst. "Automatisch bedrijf"). 



1


1 1.2 Werkplek 

Programma aanleggen Als u een nieuw programma opstelt, kunt u kiezen of u een 

arbeidsstappen- of een G-code-programma wilt aanleggen (zie 

"Programmeren met ShopMill" resp. "Programmeren met G-code"). 

Bij het opstellen van een arbeidsstappenprogramma vraagt ShopMill u 

alle relevante parameters in te voeren. De vooruitgang van het 

programma wordt telkens automatisch aangegeven door een 

streepjesgrafiek. Daarnaast wordt u bij de programmering 

ondersteund door help-schermen, die de verschillende parameters 

van de bewerkingsstappen verklaren. 

Natuurlijk kunt u ook G-code-commando's invoegen in een 

stappenreeksprogramma. 

Een G-code-programma moet u echter compleet uit G-codecommando's 

opbouwen. 

1.2 Werkplek 

Een ShopMill-werkplek beschikt naast de freesmachine met 

CNC-/positioneerbesturing nog over een bedieningspaneel en een 

machinebesturingspaneel. 

Schets van de werkplek 

Freesmachine U kunt ShopMill op verticale en universele freesmachines met 

maximaal 10 assen (incl. rondassen en spillen) inzetten. Van deze 10 

assen kunnen tegelijkertijd 3 lineaire assen, 2 rondassen en 1 spil 

worden aangegeven. 

Afbeidsstap- en G-Code-programma's zijn afgestemd op 2D- tot 2½Dbewerking, 

voor een 3D-bewerking gebruikt u G-Code-programma's 

van CAD/CAM-systemen. 

Besturing ShopMill loopt op de CNC-besturing SINUMERIK 840D sl met 

ShopMill op NCU (HMI Embedded) en PCU 50.3 (HMI Advanced). 

Bedieningspaneel De communicatie met ShopMill verloopt via het bedieningspaneel. 

Machinebedieningspaneel 

Met het machinebesturingspaneel bedient u de freesmachine. 



1



1.2.1 Coördinatensysteem 

Bij de bewerking van een werkstuk op een freesmachine gaat men 

principieel uit van een rechthoekig coördinatensysteem. Dit bestaat uit 

de drie coördinatenassen X, Y en Z die parallel staan t.o.v. de 

machineassen. 

De ligging van het coördinatensysteem en het machinenulpunt zijn 

afhankelijk van het machinetype. 

Z 

M W 

Ligging van het coördinatensysteem, het machinenulpunt 

en het werkstuknulpunt (voorbeeld) 



Y 

X 

De asrichtingen volgen de zogenaamde "rechterhandregel" (volgens 

DIN 66217). 

Als men voor de machine staat, wijst de middenvinger van de 

rechterhand tegen de aanlooprichting van de hoofdspil in. Dan duidt: 

• de duim de richting +X 

• de wijsvinger de richting +Y 

• de middenvinger de richting +Z aan 

1



1.2.2 Bedieningspanelen 

Bedieningspaneel 

OP 010 

Rechterhand-regel 



+Z 

+Y 

+X 

Voor de PCU's kunt u alternatief één van de volgende 

bedieningspanelen gebruiken: 

OP 010 

OP 010C 

OP 010S 

OP 012 

OP 015 

Aan de hand van het bedieningspaneel OP 010 worden de 

componenten die ter beschikking staan voor de bediening van de 

besturing en de bewerkingsmachine exemplarisch weergegeven. 

De toetsen worden in dit hoofdstuk beschreven. 

2 

Bedieningspaneel OP 010 

1 

3 

4 

2 

. 

5 

6 

1



1.2.3 Toetsen van de bedieningspanelen 

1 Beeldscherm 10'' 

2 Beeldschermtoetsen 

3 Horizontale softkey-balk 

4 Verticale softkey-balk 

5 Alfa-/numeriek blok 

Correctie-/cursorblok met bedieningsklavier en input-toets 

6 USB-interface 

Alarm Cancel 

Alarm wissen dat met dit symbool gemarkeerd is. 

Channel 

Zonder betekenis voor ShopMill. 

Help 

Omschakelen tussen arbeidsplan en programmeergrafiek of tussen 

parameterscherm met programmeergrafiek en parameterscherm met 

help-scherm. 

Next Window 


Page Up resp. Page Down 

In de directory of het arbeidsplan omhoog of omlaag bladeren. 

Cursor 

Tussen verschillende velden resp. regels bewegen. 

Met de cursor rechts de directory of het programma openen. 

Met de cursor links naar het hogere directory-niveau springen. 

Select 

Kiezen uit meerdere aangeboden mogelijkheden. 

De toets stemt overeen met de softkey "Alternatief". 

End 

Cursor naar het laatste invoerveld in een parameterscherm bewegen. 

Backspace 

• Waarde in het invoerveld wissen. 

• In de invoermodus het teken wissen dat voor de cursor staat. 

Tab 


Shift 

Met ingedrukte shift-toets het bovenste teken invoeren van de toetsen 

met dubbele bezetting. 



1



Ctrl 

Met de volgende toetsencombinaties door het arbeidsplan en de G- 

Code-editor: 

• Ctrl + Pos1: Naar het begin springen. 

• Ctrl + End: Naar het einde springen. 

Alt 


Del - niet OP 031 

• Waarde in het parameterveld wissen. 

• In de invoermodus het door de cursor gemarkeerde teken wissen. 

Insert 

Invoermodus of calculator activeren. 

Input 

• Het invoeren van een waarde in het invoerveld afsluiten. 

• Directory of programma openen. 

Alarm - alleen OP 010 en OP 010C 

Bedieningsbereik "Meldingen/Alarmen" oproepen. 

De toets stemt overeen met de softkey "Alarmlijst". 

Programma - alleen OP 010 en OP 010C 

Bedieningsbereik "Programma" oproepen. 

De toets stemt overeen met de softkey "Prog. edit". 

Offset - alleen OP 010 en OP 010C 

Bedieningsbereik "Werktuigen/Nulpuntverschuivingen" oproepen. 

De toets stemt overeen met de softkey "Werkt. nulp.". 

Programmamanager - alleen OP 010 en OP 010C 

Bedieningsbereik "Programmamanager" oproepen. 

De toets stemt overeen met de softkey "Programma". 



1



1.2.4 Machinebedieningspanelen 

1.2.5 Elementen van de machinebedieningspanelen 

Reset 

Jog 

Teach In 

MDA 

Auto 

De freesmachine kan uitgerust zijn met een machinebedieningspaneel 

van Siemens of met een specifiek machinebedieningspaneel van de 

machinefabrikant. 

Via het machinebedieningspaneel start u acties van de draaimachine, 

bv. assen verplaatsen of bewerking van het werkstuk starten. 

Voor de actieve functies gaan de LED's van de bijbehorende toetsen 

branden op het machinebesturingspaneel. 

Noodstop-schakelaar 

Knop indrukken in noodsituaties, d.w.z. als mensenlevens in gevaar 

zijn of als het risico bestaat dat de machine of het werkstuk 

beschadigd worden. 

Alle aandrijvingen worden met het hoogst mogelijke remmoment 

stilgezet. 

Voor meer informatie over de reacties door het bedienen van de 

noodstop-knop raadpleegt u de informatie van de machinefabrikant. 

Reset (terugzetten) 

• Bewerking van het actuele programma annuleren. 

De CNC-besturing blijft synchroon met de machine. Ze staat in de 

basispositie en gereed voor een nieuwe programma-uitvoering. 

• Alarm wissen 

Jog 

Bedieningsmodus Machine Manueel selecteren. 

Teach In 


MDA 

Bedieningsmodus MDA selecteren. 

Auto 

Bedieningsmodus Machine Auto selecteren. 



1



Single Block 

Repos 

Ref Point 

VAR 

1 

Cycle Start 

Cycle Stop 

X .. 

Rapid 

WCS MCS 

... 10000 

5th Axis 

+ 

Single Block 

Programma blok per blok afwerken (blokgewijs). 

Repos 

Terugplaatsen, terugkeren naar contour. 

Ref Point 

Naar referentiepunt bewegen. 

Inc Var (Incremental Feed Variable) 

Stapmaat met variabele stapbreedte gebruiken. 

Inc (Incremental Feed) 

Stapmaat met vastgelegde stapbreedte van 

1, ..., 10000 incrementen gebruiken. 

De evaluatie van de incrementele waarde is afhankelijk van het 

machinedatum. 


Cycle Start 

Afwerking van een programma starten. 

Cycle Stop 

Afwerking van een programma stoppen. 

Astoetsen 

As kiezen. 

Richtingstoetsen 

As in negatieve of positieve richting bewegen. 

Rapid 

As in ijlgang (hoogste snelheid) verplaatsen. 

WCS MCS 

Omschakelen tussen werktuig-coördinaten-systeem (WCS) en 

machine-coördinaten-systeem (MCS). 



1



% 

Feed Stop 

Feed Start 

% 

Spindle Dec. 

Spindle Inc. 

100% 

Spindle Stop 

Spindle Start 

Spindle Left 

Spindle Right 

Voedings-/ijlgang-override 

Geprogrammeerde voeding resp. ijlgang verhogen of verlagen. 

De geprogrammeerde aanvoer resp. ijlgang beantwoordt aan 100% 

en kan van 0% tot 120% worden geregeld, in ijlgang slechts tot 100%. 

De nieuw ingestelde aanvoer verschijnt als absolute waarde en in 

procent in de aanvoer-statusindicatie op het beeldscherm. 

Feed Stop 

Bewerking van het lopende programma stoppen en asaandrijvingen 

stilzetten. 

Feed Start 

Afwerking van het programma in het actuele blok voortzetten en 

voeding verhogen op de door het programma vastgelegde waarde. 

Spil-override 

Geprogrammeerd spiltoerental verlagen of verhogen. 

Het geprogrammeerde spiltoerental stemt overeen met 100% en kan 

van 50 tot 120% worden geregeld. Het nieuwe ingestelde spiltoerental 

verschijnt als absolute waarde en als procentwaarde bij de 

statusindicatie van de spil op het scherm. 

Spindle Dec. – alleen machinebedieningspaneel OP032S 

Geprogrammeerd spiltoerental verlagen. 

Spindle Inc. – alleen machinebedieningspaneel OP032S 

Geprogrammeerd spiltoerental verhogen. 

100% – alleen machinebedieningspaneel OP032S 

Geprogrammeerd spiltoerental opnieuw instellen. 

Spindle Stop 

Spil stoppen. 

Spindle Start 

Spil starten. 

Spindle Left – alleen machinebedieningspaneel OP032S 

Spil starten (draairichting links). 

Spindle Right – alleen machinebedieningspaneel OP032S 

Spil starten (draairichting rechts). 



1



Sleutelschakelaar 

Met de sleutelschakelaar kunt u verschillende toegangsrechten 

instellen. De sleutelschakelaar heeft vier posities, die toegewezen zijn 

aan de veiligheidsniveaus 4 tot 7. 

Via machinedata kan de toegang tot programma's, gegevens en 

functies op verschillende niveaus worden vergrendeld. 


Bij de sleutelschakelaar horen drie sleutels in verschillende kleuren, 

die u in de aangegeven posities uit het slot kunt trekken: 

Positie 0 

Geen sleutel 

Veiligheidsniveau 7 

Positie 1 

Sleutel 1 zwart 


Positie 2 

Sleutel 1 groen 


Positie 3 

Sleutel 1 rood 


Laagste 

toegangsrecht 

⏐ 

↓ 

Toenemende 

Toegangsrechten 

⏐ 

↓ 

Hoogste 

toegangsrecht 

Als u de sleutelpositie verandert om de toegangsrechten te wijzigen, 

wordt dit niet onmiddellijk gemeld op het bedieningsoppervlak. U moet 

eerst een actie starten (bv. directory sluiten of openen). 

Als de PLC zich in de stop-toestand (LED's van het 

machinebesturingspaneel knipperen) bevindt, evalueert ShopMill de 

sleutelschakelaarposities tijdens het opstarten niet. 

De andere veiligheidsniveau 0 tot 3 kan de machinefabrikant instellen 

d.m.v. een wachtwoord. Bij een gezet wachtwoord evalueert ShopMill 

de sleutelschakelaarposities niet uit. 




1



1.2.6 Mini-bedieningshandtoestel 

20 60 108 



G 

B 

A 

H 

88 I C 

83,5 

A NOODSTOP-knop, twee kanalen 

B Toestemtoets, twee kanalen 

C Selectieschakelaar voor 5 assen en neutrale positie 

D Functietoetsen F1, F2, F3 

E Verplaatsingstoetsen richting +, - 

F IJlgangtoets voor snelle verplaatsing met verplaatsingstoetsen ofr 

handwiel 

G Handwiel 

H Hechtmagneten voor de bevestiging aan metalen delen 

I Aansluitleiding 1,5 m ... 3,5 m 

Bedieningselementen NOODSTOP-schakelaar 

De NOODSTOP-knop moet in noodsituaties worden ingedrukt 

1. als er mensen in gevaar zijn 

2. als er gevaar bestaat dat de machine of het werkstuk worden 

beschadigd. 

Toestemtoets 

De toestemtoets is als 2-positietoets uitgevoerd. Hij moet ingedrukt 

zijn om de verplaatsingsbewegingen te kunnen starten. 

Asselectieschakelaar 

Met de asselectieschakelaar kunnen er tot en met 5 assen worden 

gekozen. 

F 

E 

D 

1 

216



Functietoetsen 

Met de functietoetsen kunnen er machinespecifieke functies worden 

geactiveerd. 

Bewegingstoetsen 

Met de bewegingstoetsen +, - kunnen de rijbewegingen aan de as die 

met de asselectieschakelaar werd gekozen, geactiveerd worden. 

Handwiel 

Met het handwiel kunnen de rijbewegingen aan de as die met de 

asselectieschakelaar werden gekozen, geactiveerd worden. Het 

handwiel levert 2 spoorsignalen met 100 I/U. 

IJlgangtoets 

Met de ijlgangtoets kan de bewegingssnelheid van de as die met de 

asselectieschakelaar werd gekozen, verhoogd worden. De 

ijlgangschakelaar reageert op bewegingsopdrachten van de + / - 

toetsen en op handwielsignalen. 



1


1 1.3 Bedieningsoppervlak 

1.3 Bedieningsoppervlak 

1.3.1 Overzicht 

Beeldschermindeling 

Bedieningsoppervlak 

1 actieve bedieningsmodus/actief bedieningsbereik en 

subbedieningsmodus 

2 alarmen meldingsregel 

3 Programmanaam 

4 Programmapad 

5 Kanaaltoestand en programmabeïnvloeding 

6 Kanaalbedrijfsmeldingen 

7 Positie-indicatie van de assen 

8 Indicatie voor 

• actief werktuig T 

• momentele voeding F 

• spil S 

• spilbelasting in procent 

9 Indicatie van de actieve nulpuntverschuivingen en de rotatie 

10 Werkvenster 

11 dialoogregel voor bijkomende verklaringen 

12 Horizontale softkey-balk 

13 Verticale softkey-balk 

14 Softkey-toetsen 

15 Beeldschermtoetsen 



1



Subbedieningsmodus REF: Referentiepunt aanlopen 

REPOS: Terugpositioneren 

INC1 ... INC10000: Vaste stapmaat 

INC_VAR: Variabele stapmaat 

Kanaaltoestand 

RESET 

actief 

onderbroken 

Programmabeïnvloeding SKP: G-Code-blok verbergen 

DRY: Testvoeding 

!ROV: Alleen voedings-override (geen voedings- en ijlgang-override) 

SBL1: Afzonderlijk blok (stop na elk blok, die een functie op de 

machine start) 

SBL2: SBL2: Keuze in ShopMill niet mogelijk (stop na iedere zin) 

SBL3: Afzonderlijk blok fijn (stop na elk blok, ook binnen een cyclus) 

M01: Geprogrammeerde stop 

DRF: DRF-verschuiving 

PRT: Programmatest 

Kanaalbedrijfsmeldingen 

Positie-indicatie van de 

assen 

Aanvoertoestand 

Halt: Er is een bedieningshandeling vereist. 

Wachten: Er is geen bedieningshandeling vereist. 

Als er een actieve verwijltijd bestaat, wordt de resterende verwijltijd 

aangegeven. Deze wordt aangegeven in de eenheden seconden of 

spilomwentelingen. 

De actuele-waarde-aanduiding in de positie-indicatie heeft betrekking 

op het ENS-coördinatensysteem. De positie van het actieve 

werktuigen t.o.v. het werkstuknulpunt wordt aangegeven. 

Symbolen van de asindicatie 

Lineaire as geklemd 

Ronde as geklemd 

Voeding niet vrijgegeven 



1



Spiltoestand 

Beeldschermtoetsen 

Spil niet vrijgegeven 

Spil staat stil 

Spil draait naar rechts 

Spil draait naar links 

De indicatie van de spilbelasting in procent 200 % bedragen. 


De kleuren van de symbolen hebben de volgende betekenis: 

Rood: Machine staat stil 

Groen: Machine loopt 

Geel: Wachten op een bedieningshandeling 

Grijs: Andere 

Machine 

Actieve bedieningsmodus (Machine Manueel, MDA of Machine Auto) 

oproepen. 

Sprong terug 


Uitbreiding 

Horizontale softkey-balk veranderen. 

Menu Select 

Basismenu oproepen: 

Machine 

Programma 



Progr. 

edit 

Alarmlijst 

Werkt. 

Nulp. 

I.p.v. het programmapad (4) kunnen ook door de machinefabrikant 

gedefinieerde symbolen worden aangegeven. Het programmapad 

verschijnt dan samen met de programmanaam (3). 


1



1.3.2 Bediening via softkeys en toetsen 

Jog 

MDA 

Auto 

Het bedieningsoppervlak ShopMill bestaat uit verschillende schermen, 

die telkens over acht horizontale en acht verticale softkeys 

beschikken. De softkeys bedient u met de toetsen die zich naast de 

softkeys bevinden. 

Via de softkeys kunt u telkens een nieuw scherm oproepen. 

ShopMill is onderverdeeld in 3 bedieningsmodi (Machine Manueel, 

MDA en Machine Auto) en 4 bedieningsbereiken 

(Programmamanager, Programma Meldingen/Alarmen en 

Werktuigen/Nulpuntverschuivingen). 

Als u van een bedieningsmodus/bedieningsbereik wilt omschakelen 

naar een ander bedieningsbereik, drukt u op de toets "Menu Select". 

Het basismenu wordt geopend en met de softkeys kunt u het 

gewenste bedieningsbereik kiezen. 

Alternatief kunt u de bedieningsbereiken ook oproepen via de toetsen 

op het bedieningspaneel. 

U kunt een bedieningsmodus altijd direct oproepen met de toesten op 

het machinebedieningspaneel. 

Als u op de softkey "Machine" in het basismenu drukt, wordt het 

scherm van de momenteel actieve bedieningsmodus geopend. 



1



Als u een andere bedieningsmodus resp. een ander bedieningsbereik 

selecteert, verandert zowel de horizontale als de verticale-softkeybalk. 

Basismenu 

Bedieningsmodus Machine Manueel 



1



Als u binnen een bedieningsmodus resp. een bedieningsbereik op een 

horizontale softkey drukt, verandert alleen de verticale softkey-balk. 

Bedieningsmodus Machine Manueel 

Functie binnen de Bedieningsmodus Machine Manueel 



1



Programmatest 

aan 

Programmatest 

uit 

Als op de gebruikersinterface in de dialoogregel rechts het symbool 

verschijnt, kunt u binnen een bedieningsbereik de horizontale 

softkey-balk veranderen. Druk hiervoor op de toets "Uitbreiding". Als u 

nogmaals op de toets "Uitbreiding" drukt, verschijnt opnieuw de 

oorspronkelijke horizontale softkey-balk. 

Binnen een bedieningsmodus resp. een bedieningsbereik keert u met 

de softkey "Terug" naar het hogere scherm terug. 

Met de softkey "Annuleren" verlaat u een scherm zonder de 

ingevoerde waarden over te nemen. U keert ook terug naar het 

hogere scherm. 

Als u alle vereiste parameters correct heeft ingevoerd in het 

parameterscherm, kunt u het scherm met de softkey "Toepassen" 

sluiten en opslaan. 

Met de softkey "OK" start u onmiddellijk een actie, bv. een programma 

hernoemen of wissen. 

Als u enkele functies via softkey activeert, krijgt de softkey een zwarte 

achtergrond. 

Om de functie opnieuw uit te schakelen, moet u nogmaals op de 

softkey drukken. De softkey heeft dan weer een grijze achtergrond. 



1



1.3.3 Programma-aanzichten 

Een arbeidsstappenprogramma kan met verschillende aanzichten 

worden weergegeven. 

Programmamanager In de programmamanager beheert u alle programma's. Bovendien 

kiest u hier een programma voor de werkstukbewerking. 

-of- 

-of- 

Programmamanager 

De programma-manager selecteert u met de softkey "Programma" of 

de toets "Programmamanager". 

Binnen een directory kunt u zich bewegen met de toetsen "Cursor 

omhoog" en "Cursor omlaag". 

Met de toets "Cursor rechts" opent u een directory. 

Met de toets "Cursor links" keert u terug naar de hogere directory. 

Met de toets "Cursor rechts" of "Input" opent u het arbeidsplan van 

een programma. 



1



Arbeidsplan Het arbeidsplan biedt een overzicht van de verschillende 

bewerkingsstappen van een programma. 

Rechte 

Cirkel 

Arbeidsplan 

Langssleuf 

001: Voll. gatencirkel 

Cirkelvormige groef 

Cirkelvormige zak 

Rechthoekige zak 

Programmaeinde 

Boren 



Frezen 

FREES6 

FREES16 

Contour 

frezen 

Diversen 

Simulatie 

1 

Werkt. 

Rechte 

Cirkel 

middelp. 

Cirkel 

radius 

Helix 

Polair 

Machine 

funct. 

Bewerken 

In het arbeidsplan kunt u met de toetsen "Cursor omhoog" en "Cursor 

omlaag" navigeren tussen de programmablokken. 

Met de toets "Help" kunt u omschakelen tussen arbeidsplan en 

programmeergrafiek. 

Programmeergrafiek De programmeergrafiek toont een dynamische streepjesgrafiek van 

het bovenaanzicht van het werkstuk. Het programmarecord dat in het 

arbeidsplan gemarkeerd is, wordt in de programmeergrafiek gekleurd 

geaccentueerd. 

Programmeergrafiek



Parameterscherm met 

programmeergrafiek 

Met de toets "Cursor rechts" kunt u in het arbeidsplan een 

programmarecord openen. Het bijbehorende parameterscherm met 

programmeergrafiek wordt geopend. 

De programmeergrafiek in een parameterscherm toont de contour van 

de actuele bewerkingsstap als streepjesgrafiek samen met de 

parameters. 

Rechte 

Cirkel 

Boren 

Langssleuf 

Midden 

Bewerking: 

Positiepatroon 

Gereedsch.nm. 

mm/tand 

O/min 



Frezen 

Contour 

frezen 

Parameterscherm met programmeergrafiek 

Aanlopen: centr. 

mm/tand 

Diversen 

Simulatie 

1 

Werkt. 

Langssleuf 

Annuleren 

Overname 

Bewerken 

Binnen een parameterscherm kunt u met de cursortoetsen tussen de 

verschillende invoervelden springen. 

Met de toets "Help" kunt u in het parameterscherm omschakelen 

tussen programmeergrafiek en help-venster.



Parameterscherm met 

help-venster 

Het help-scherm in het parameterscherm verklaart de verschillende 

parameters van de bewerkingsstappen. 

Rechte 

Cirkel 

Boren 

Langssleuf 

Gereedsch.nm. 



Frezen 

Parametescherm met help-venster 

Contour 

frezen 

mm/tand 

O/min 

Midden 

Bewerking: 


Aanlopen: centr. 

mm/tand 

Diversen 

Simulatie 

1 

Werkt. 

Langssleuf 

Annuleren 

Overname 

Bewerken 

De gekleurde symbolen in de help-vensters betekenen het volgende: 

Gele cirkel = referentiepunt 

Rode pijl = werktuig beweegt in ijlgang 

Groene pijl = werktuig beweeg in bewerkingsvoeding



1.3.4 Parameters invoeren 

Parameters selecteren 

-of- 

Parameter invoeren 

-of- 

Bij het instellen van de machine en bij de programmering moet u 

telkens voor verschillende parameters waarden invoeren in de witte 

velden. 

Parameters, waarvan de invoervelden in grijs gemarkeerd zijn, 

worden door ShopMill automatisch berekend. 

parameter 

Parameterscherm 

wit 

invoerveld 

Gerade 

grijs 

invoerveld 

Overg. naar volgend element 

eenheid 

Bij enkele parameters kunt u in het invoerveld kiezen tussen meerdere 

mogelijkheden. In deze velden kunt u zelf geen waarden invoeren. 

Druk meermaals op de softkey "Alternatief" of de toets "Select" tot 

de gewenste instelling verschijnt. 

De softkey "Alternatief" is alleen zichtbaar als de cursor op een 

invoerscherm met meerdere selectiemogelijkheden staat. Ook de 

toets "Select" is alleen in dit geval actief. 

Voor de overige parameters moet u in het invoerveld met behulp van 

de toetsen op het bedieningspaneel een getalwaarde invoeren. 

Voer de gewenste waarde in. 

Druk op de toets "Input" om het invoeren af te sluiten. 

Als u geen waarde wilt invoeren, d.w.z. ook niet de waarde "0", drukt u 

op de toets "Backspace" of "Del". 



1



Eenheid kiezen 

-of- 

Parameter wissen 

-of- 

Parameters veranderen 

of berekenen 

Parameter overnemen 

-of- 

Bij enkele parameters heeft u de keuze tussen verschillende 

eenheden. 

Druk meermaals op de softkey "Alternatief" of de toets "Select" tot 

de gewenste eenheid verschijnt. 

De softkey "Alternatief" is alleen zichtbaar als u voor deze parameter 

de keuze heeft tussen meerdere eenheden. Ook de toets "Select" is 

alleen in dit geval actief. 

Als in een invoerveld een foute waarde staat, kunt u deze volledig 

wissen. 

Druk op de toets "Backspace" of "Del". 

Als u een waarde in een invoerveld niet volledig wilt overschrijven 

maar slechts enkele tekens wilt veranderen, kunt u omschakelen op 

de invoegmodus. In deze modus is ook de calculator actief, waarmee 

u tijdens de programmering heel eenvoudig parameterwaarden kunt 

berekenen. 

Druk op de toets "Insert". 

De invoegmodus resp. calculator is geactiveerd. 

Met de toetsen "Cursor links" en "Cursor rechts" kunt u binnen het 

invoerveld bewegen. 

Via de toetsen "Backspace" of "Del" kunt u afzonderlijke tekens 

wissen. 

Meer informatie over de calculator vindt u in het hfdst. "Calculator". 

Als u alle vereiste parameters correct heef ingevoerd in het 

parameterscherm, kunt u het scherm sluiten en opslaan. 

Druk op de softkey "Toepassen" of de toets "Cursor links". 

Als een regel meerdere invoervelden bevat en u de parameters 

met de toets "Cursor links" wilt overnemen, moet u de cursor in 

het invoerveld plaatsen dat helemaal links staat. 

U kunt de parameters niet overnemen, zolang u de parameters 

onvolledig of algemeen foutief hebt ingevoerd. In de dialoogregel kunt 

u dan zien welke parameters ontbreken of fout werden ingevoerd. 



1


1 1.4 Basis 

1.4 Basis 

1.4.1 Niveaubenamingen 

1.4.2 Poolcoördinaten 

Telkens twee coördinatenassen leggen een niveau vast. De derde 

coördinatenas (werktuigas) staat telkens loodrecht op dit vlak en 

bepaalt de aanlooprichting van het werktuig (bv. voor 2½ Dbewerking). 

Bij het programmeren is het 

noodzakelijk de besturing te 

informeren, op welk niveau er 

gewerkt wordt, zodat de 

werktuigcorrectiewaarden juist 

verrekend worden. Dit niveau heeft 

eveneens een betekenis voor 

bepaalde soorten van de 

cirkelprogrammering en bij de 

poolcoördinaten. 



Z 

Z/X 

De arbeidsniveaus worden als volgt bepaald: 

Vlak Werktuigas 

X/Y Z 

Z/X Y 

Y/Z X 

Het rechthoekige coördinatensysteem is geschikt als de 

productietekening rechthoekig gedimensioneerd is. Bij werkstukken 

die met cirkelbogen of hoekgegevens gedimensioneerd zijn, is het 

zinvol de posities met poolcoördinaten te bepalen. Dit is mogelijk als u 

een rechte of een cirkel programmeert (zie hfdst. "Programmeren van 

eenvoudige baanbewegingen"). 

Y/Z 

Poolcoördinaten hebben hun nulpunt in de "Pool". 

Voorbeeld: 

De punten P1 en P2 kan men dan 

– met betrekking tot de Pool – als 

volgt beschrijven: 

P1:Radius =100 plus hoek =30° 

P2:Radius =60 plus hoek =75° 

Y 

30 

Pol 

15 

60 

P2 

75° 

100 

X/Y 

X 

30° 

P1 

Y 

X 

1


1 1.4 Basis 

1.4.3 Absolute afmeting 

1.4.4 Incrementele afmeting 

Bij de absolute afmeting hebben alle positiegegevens betrekking op 

het telkens geldige nulpunt. Met betrekking tot de werktuigbeweging 

betekent dit: 

Het gegeven van de absolute afmeting beschrijft de 

positie, naar waar het werktuig zich moet bewegen. 

Voorbeeld: 

De positiegegevens voor de 

punten P1 tot P3 in de absolute 

afmeting zijn met betrekking tot 

het nulpunt: 

P1: X20 Y35 

P2: X50 Y60 

P3: X70 Y20 



60 

Bij productietekeningen, waarbij de afmetingen geen betrekking 

hebben op het nulpunt, maar op een ander werkstukpunt, bestaat de 

mogelijkheid de incrementele afmeting in te voeren (kettingmaat). 

Bij het invoeren van de incrementele afmeting heeft een 

positiegegeven betrekking tot het vooraf geprogrammeerde punt. 

Voorbeeld: 

De positiegegevens voor de 

punten P1 tot P3 in de 

incrementele afmeting zijn: 

P1: X20 Y35 ;(met betrekking 

tot het nulpunt) 

P2: X30 Y20 ;(met betrekking 

tot P1) 

P3: X20 Y-35 ;(met betrekking 

tot P2) 

35 

Y 

20 

20 

15 

20 

Y 

20 

P1 

P1 

50 

70 

P2 

P2 

20 30 20 

P3 

P3 

1 

X 

X


1 1.4 Basis 

1.4.5 Calculator-functie 

Functie 

Voorwaarde De cursor staat op een parameterveld. 

= 

Met de toets "Insert" 

resp. 

isgelijk-toets 

schakelt u in de handrekenmachinemodus. 

Na het drukken van deze toets en de daaropvolgende invoer van een 

hoofdrekensymbool (+, -, *, / ), een waarde 

en input wordt de volgende ingevoerde waarde met de tot nu toe 

ingevoerde waarde verrekend. 

Voorbeeld: 

Voor een werktuig wordt een werktuigslijtage in lengte L van 

+ 0.1 meegerekend. 

• Cursor in een passend parametreerveld plaatsen 

• met de isgelijk-toets het parametreerveld openen 

• de bestaande waarde met de nieuwe slijtagewaarde optellen, 

bv. 0.5 + 0.1 

• rekenproces met de toets "Input" afsluiten. 

Resultaat: 0.6 



1

2 08/2005 Bediening 

Bediening 

2.1 In- en uitschakelen.................................................................................................. 2-47 

2.2 Naar referentiepunt bewegen.................................................................................. 2-47 

2.2.1 Gebruikerstoestemming bij Safety Integrated ......................................................... 2-50 

2.3 Bedieningsmodi ...................................................................................................... 2-51 

2.4 Instellingen voor de machine .................................................................................. 2-52 

2.4.1 Maateenheid (millimeter/inch) omschakelen ........................................................... 2-52 

2.4.2 Coördinatensysteem (MCS/WCS) omschakelen..................................................... 2-53 

2.5 Nieuwe positiewaarde zetten .................................................................................. 2-54 

2.6 Werkstuknulpunt meten .......................................................................................... 2-56 

2.6.1 Rand meten ............................................................................................................ 2-60 

2.6.2 Hoek meten ............................................................................................................ 2-66 

2.6.3 Kamer en boring meten .......................................................................................... 2-68 

2.6.4 Tap meten............................................................................................................... 2-74 

2.6.5 Vlak uitrichten ......................................................................................................... 2-81 

2.6.6 Correcties na het meten van het nulpunt ................................................................ 2-83 

2.6.7 Elektronische meettaster kalibreren ........................................................................ 2-84 

2.7 Werktuig meten....................................................................................................... 2-86 

2.7.1 Werktuig manueel meten ........................................................................................ 2-86 

2.7.2 Vast punt afstemmen .............................................................................................. 2-89 

2.7.3 Werktuig meten met meettaster .............................................................................. 2-90 

2.7.4 Meettaster afstemmen ............................................................................................ 2-93 

2.8 Handbedrijf ............................................................................................................. 2-94 

2.8.1 Werktuig selecteren en in de spil plaatsen.............................................................. 2-94 

2.8.2 Nieuw werktuig in de lijst invoeren en in de spil plaatsen........................................ 2-95 

2.8.3 Nieuw werktuig in de lijst invoeren en in het magazijn laden................................... 2-96 

2.8.4 Spil manueel starten, stoppen en positioneren ....................................................... 2-96 

2.8.5 Assen verplaatsen .................................................................................................. 2-98 

2.8.6 Assen positioneren ............................................................................................... 2-100 

2.8.7 Zwenken ............................................................................................................... 2-100 

2.8.8 Vlakfrezen............................................................................................................. 2-104 

2.8.9 Instellingen voor handbedrijf ................................................................................. 2-105 

2.9 MDA-bedrijf........................................................................................................... 2-108 

2.10 Automatisch bedrijf ............................................................................................... 2-109 

2.10.1 Omschakelen tussen de indicaties "T, F, S", "G-functies" en "hulpfuncties".......... 2-110 

2.10.2 Programma kiezen voor afwerking........................................................................ 2-111 

2.10.3 Programma starten/ stoppen/ voortijdig beëindigen .............................................. 2-112 

2.10.4 Programma onderbreken ...................................................................................... 2-113 

2.10.5 Bewerking starten bij bepaald programmapunt ..................................................... 2-114 

2.10.6 Programmaverloop beïnvloeden ........................................................................... 2-119 

2.10.7 Overschrijven........................................................................................................ 2-121 

2.10.8 Programma testen ................................................................................................ 2-122 

2.10.9 Meetekenen voor de bewerking ............................................................................ 2-123 



2

2 Bediening 08/2005 

2.10.10 Meetekenen tijdens de bewerking......................................................................... 2-125 

2.11 Programma inlopen............................................................................................... 2-126 

2.11.1 Afzonderlijke blok.................................................................................................. 2-126 

2.11.2 Actueel programmablok tonen .............................................................................. 2-127 

2.11.3 Programma corrigeren .......................................................................................... 2-128 

2.12 Looptijden ............................................................................................................. 2-129 

2.13 Instellingen voor de automatische modus ............................................................. 2-131 

2.13.1 Testvoeding vastleggen ........................................................................................ 2-131 

2.13.2 Werkstukteller parametreren................................................................................. 2-131 

2.14 Werktuig en werktuigcorrecties ............................................................................. 2-132 

2.14.1 Nieuw werktuig aanleggen .................................................................................... 2-139 

2.14.2 Meerdere snijkanten per werktuig aanleggen........................................................ 2-141 

2.14.3 Werktuignamen veranderen.................................................................................. 2-142 

2.14.4 Zusterwerktuig aanleggen..................................................................................... 2-142 

2.14.5 Handwerktuig........................................................................................................ 2-142 

2.14.6 Werktuigcorrecties ................................................................................................ 2-143 

2.14.7 Bijkomende functies voor een werktuig................................................................. 2-146 

2.14.8 Werktuigslijtagegegevens invoeren....................................................................... 2-147 

2.14.9 Werktuigbewaking activeren ................................................................................. 2-148 

2.14.10 Magazijnlijst .......................................................................................................... 2-150 

2.14.11 Werktuig wissen.................................................................................................... 2-151 

2.14.12 Werktuigtype veranderen ...................................................................................... 2-151 

2.14.13 Werktuig in het magazijn laden resp. uit het magazijn ontladen............................ 2-152 

2.14.14 Werktuig verplaatsen ............................................................................................ 2-154 

2.14.15 Magazijn positioneren ........................................................................................... 2-156 

2.14.16 Werktuig sorteren.................................................................................................. 2-156 

2.15 Nulpuntverschuivingen.......................................................................................... 2-157 

2.15.1 Nulpuntverschuivingen definiëren ......................................................................... 2-159 

2.15.2 Nulpuntverschuivingslijst....................................................................................... 2-160 

2.15.3 Nulpuntverschuiving in het manuele bereik selecteren/deselecteren .................... 2-162 

2.16 Omschakelen op CNC-ISO-bedrijf ........................................................................ 2-163 

2.17 ShopMill Open (PCU 50.3).................................................................................... 2-164 

2.18 Telediagnose ........................................................................................................ 2-164 



2

08/2005 Bediening 

2 2.1 In- en uitschakelen 

2.1 In- en uitschakelen 

Het in- resp. uitschakelen van de besturing van de volledige installatie 

kan op verschillende manieren worden gerealiseerd. 


Na het inschakelen verschijnt het basisbeeld "Machine manueel" 

Basisbeeld "Machine manueel" 

2.2 Naar referentiepunt bewegen 

Besturing en machine worden bij de functie "Ref" na het inschakelen 

gesynchroniseerd. 

De beweging naar het referentiepunt kan op verschillende manieren 

worden gerealiseerd. 


• Het referentiepunt is alleen voor machine-assen mogelijk. De 

indicatie van de werkelijke waarde stemt na het inschakelen niet 

met de werkelijke positie van de assen overeen. 

• De beweging naar het referentiepunt is nodig als de machine niet 

over een absoluut meetsysteem beschikt! 

Waarschuwing 

Indien de assen niet op een veilige positie staan, moet u de assen 

overeenkomstig positioneren. Gelieve hierbij absoluut op de 

asbewegingen direct aan de machine te letten! 

Ignoreer de indicatie van de werkelijke waarde, zolang de assen niet 

gerefereerd zijn! 

Software-eindschakelaars zijn niet actief! 



2

Bediening 08/2005 

2 2.2 Naar referentiepunt bewegen 

As refereren 

Jog 

Ref Point 

X ... 

+ 

Asbeweging 

onderbreken 

Feed Stop 

De as opnieuw starten 

X ... 

+ 

Kies de bedieningsmodus "Machine Manueel". 

Druk op de toets "Ref Point". 

Selecteer de te verplaatsen as. 

Druk op de toetsen "-" resp. "+". 

De gekozen as loopt naar het referentiepunt. De richting resp. de 

volgorde wordt vastgelegd door het PLC-programma van de 

machinefabrikant. 

Als u op de verkeerde richtingstoets gedrukt hebt, wordt de bediening 

niet aangenomen, er is geen beweging. 

De indicatie toont de referentiepuntwaarde aan. 

Voor assen die nog niet gerefereerd zijn, verschijnt er geen 

symbool. 

Dit symbool verschijnt naast de as zodra deze het referentiepunt 

heeft bereikt. 

Druk op de toets "Feed Stop". 

De as stopt. 



De gekozen as loopt naar het referentiepunt. 

Na het bereiken van het referentiepunt is de machine 

gesynchroniseerd. De indicatie van de werkelijke waarde wordt op de 

referentiepuntwaarde gezet. Het verschil tussen het machinenulpunt 

en het sledereferentiepunt wordt getoond. Vanaf dit moment zijn de 

trajectbegrenzingen, zoals bv. software-eindschakelaars, actief. 

U kunt deze functie via het machinebesturingspaneel beëindigen, door 

het kiezen van de bedieningswijze "Machine auto" resp. "Machine 

manueel". 



2


2 2.2 Naar referentiepunt bewegen 

• Alle assen kunnen tegelijkertijd naar het referentiepunt bewegen 

(afhankelijk van het PLC-programma van de machinefabrikant). 

• De aanvoer-override is actief 

De volgorde voor het refereren van de as kan door de 

machinefabrikant worden vastgelegd. 

Pas als alle assen hun gedefinieerde referentiepunt hebben bereikt, is 

de start met de toets "Cycle-Start" in de bedieningsmodus "Machine 

Auto" mogelijk. 



2


2.2.1 Gebruikerstoestemming bij Safety Integrated 

Jog 

Ref Point 

X ... 

Gebruikers- 

toestem. 

- of - 

+ 

Als u op uw machine Safety Integrated (SI) inzet, moet u bij de 

beweging naar het referentiepunt bevestigen dat de aangegeven 

actuele positie van een as overeenstemt met de werkelijke positie op 

de machine. Deze toestemming is dan een noodzakelijke voorwaarde 

voor verdere functies van de Safety Integrated. 

U kunt pas de gebruikerstoestemming voor een as geven als u 

voordien de as het referentiepunt liet aanlopen. 

De getoonde positie van de as heeft altijd betrekking op het 

machinecoördinatensysteem (MCS). 

Voor de gebruikerstoestemming bij Safety Integrated heeft u een 

software-optie nodig. 

Meer informatie m.b.t. de gebruikerstoestemming vindt u in: 

Literatuur: /FBSI/, Functiebeschrijving SINUMERIK Safety 

Integrated 

Selecteer de bedieningsmodus "Machine Manueel". 

Druk op de toets "Ref Point" op het machinebesturingspaneel. 



De gekozen as loopt op het referentiepunt en stopt. De coördinaat van 

het referentiepunt wordt getoond. De as wordt met gemarkeerd. 

Druk op de softkey "Gebruikerstoestem.". 

Het venster "Gebruikerstoestemming" wordt geopend. 

Er verschijnt een lijst van alle machineassen met de actuele en SIposities. 

Plaats de cursor in het veld "Toestemming" van de gewenste as. 

Activeer de toestemming door het indrukken van de softkey 

"Alternatief" of de toets "Select". 

De geselecteerde as is in de kolom "Toestemming" met een kruisje 

gekenmerkt als "goed gerefereerd". 

Door nogmaals op de "toggle-toetsen" te drukken, deactiveert u de 

toestemming weer. 



2


2 2.3 Bedieningsmodi 

2.3 Bedieningsmodi 

Er bestaan drie verschillende bedieningsmodi waarin met ShopMill 

kan worden gewerkt: 

• Machine Manueel 

• MDA (Manual Data Automatic) 

• Machine Auto 

Machine Manueel De bedieningsmodus "Machine Manueel" is bedoeld voor de volgende 

activiteiten: 

• Naar referentiepunt bewegen, d.w.z. het wegmeetsysteem van de 

machine ijken 

• Werkstuk zwenken 

• Machine voor het afwerken van een programma in de 

automatische modus voorbereiden, d.w.z. werktuigen meten, 

werkstuk meten en evt. in het programma gebruikte 

nulpuntverschuivingen definiëren 

• As verplaatsen, bv. tijdens een programmaonderbreking 

• Assen positioneren 

• Werkstuk vlakfrezen 

Jog 

De bedieningsmodus "Machine Manueel" kunt u kiezen met de toets 

"Jog". 

De onder "T, S, M..." ingestelde parameters hebben uitwerkingen op 

alle bewegingen in de manuele modus, behalve bij de beweging naar 

het referentiepunt. 

MDA In de bedieningsmodus "MDA" kunt u blok per blok G-Codecommando's 

invoeren en laten afwerken om de machine in te stellen 

of afzonderlijke acties uit te voeren. 

MDA 

MDA kunt u selecteren met de toets "MDA". 

Machine Auto In de bedieningsmodus "Machine Auto" kunt u een programma 

helemaal of gedeeltelijk afwerken. Daarnaast kunt u de afwerking van 

het programma op het scherm grafisch volgen. 

Auto 

De bedieningsmodus "Machine Auto" kunt u selecteren met de toets 

"Auto". 



2


2 2.4 Instellingen voor de machine 

2.4 Instellingen voor de machine 

2.4.1 Maateenheid (millimeter/inch) omschakelen 

Jog 

Inch 

Inch 

Met deze functie hebt u de mogelijkheid, afhankelijk van de 

dimensionering van de productietekening, tussen het metrische en het 

inch-systeem te wisselen. 

De meetsysteemomschakeling gebeurt telkens voor de volledige 

machine, waarbij alle noodzakelijke gegevens automatisch in het 

nieuwe maatsysteem worden omgerekend, bv.: 

• Posities 

• Werktuigcorrecties 

• Nulpuntverschuivingen 

Schakel in de bedieningsmodus "Machine Manueel" om naar de 

uitgebreide horizontale softkey-balk. 

Druk op de softkey "ShopM. inst.". 

Druk op de softkey "Inch" om op Inch om te schakelen. 

De softkey "Inch" is actief. 

Druk op de softkey "Inch" om op metrisch om te schakelen. 

De softkey "Inch" is inactief. 

Na het bedienen van de softkey "Inch" wordt in een venster gevraagd 

of de omschakeling moet worden uitgevoerd. 

Na bevestiging met de softkey "OK" wordt het meetsysteem 

aangepast. 



2


2 2.4 Instellingen voor de machine 

2.4.2 Coördinatensysteem (MCS/WCS) omschakelen 

WCS MCS 

Jog 

Auto 

Het machinecoördinatensysteem (MCS) is het oorspronkelijke 

systeem van uw machine. In tegenstelling tot het 

werkstukcoördinatensysteem (WCS) houdt het geen rekening met 

werktuigcorrecties, nulpuntveschuivingen, scaleringen etc. 

Tussen machine- en werkstukcoördinatensysteem schakelt u als volgt 

om. 

Druk op de toets "WCS MCS" op het machinebedieningspaneel 

-of- 

Kies de bedieningsmodus "Machine Manueel" of "Machine Auto" 

Druk op de softkey "Act. wde MCS" om op MCS om te schakelen. 

De softkey "Act. wde MCS" is actief. 

Druk op de softkey "Act. wde MCS" om van MCS op WCS om te 

schakelen. 

De softkey "Act. wde MCS" is inactief. 



2


2 2.5 Nieuwe positiewaarde zetten 

2.5 Nieuwe positiewaarde zetten 

Jog 

Met de functie "Nulpuntverschuiving zetten“ kunt u voor de 

verschillende assen een nieuwe positiewaarde invoeren bij de 

actuele-waarde-indicatie. 

Het verschil tussen positiewaarde in het machinecoördinatensysteem 

MCS en de nieuwe positiewaarde in het werkstukcoördinatensysteem 

WCS wordt afhankelijk van een machinegegevensbouwsteen 

opgeslagen in de actieve nulpuntverschuiving of in de 

basisverschuiving. 


Als de waarden in de actieve nulpuntverschuiving worden opgeslagen, 

worden de waarden in de grofverschuiving geaccentueerd en de 

voorhanden waarden in de fijnverschuiving worden gewist. 

Onder het positievenster voor de assen wordt de telkens actieve 

nulpuntverschuiving getoond. 

Beweeg de machineassen naar de gewenste positie (bv. 

werkstukoppervlak). 

Selecteer in de bedieningsmodus "Machine Manueel“ het menu 

"NPV zetten“. 

Menu basis-verschuiving 



2


2 2.5 Nieuwe positiewaarde zetten 

Positiewaarde zetten Voer de nieuwe positiewaarden in met het toetsenbord. 

Met de toetsen schakelt u om tussen de posities. 

Verschuiving 

terugzetten 

Wissen 

Druk op de toets "Input“ om het invoeren af te sluiten. 

-of- 

Druk op de softkeys "X=0“,“Y=0“ en "Z=0“ om de positiewaarden 

op 0 te zetten. 

Druk op de softkey "Wissen“. 

De verschuiving wordt ongedaan gemaakt. 

De nulpuntverschuivingen (NPV1 enz.) worden op de basisverschuiving 

opgezet. 



2


2 2.6 Werkstuknulpunt meten 

2.6 Werkstuknulpunt meten 

Manueel meten 

Automatisch meten 

Het referentiepunt bij de programmering van een werkstuk is 

altijd het werkstuknulpunt. Het bepalen van het werkstuknulpunt is 

mogelijk aan de volgende werkstukelementen: 

• Kant 

• Hoek 

• Kamer/Boring 

• Tap 

• Vlak 

Het werkstuknulpunt kunt u manueel of automatisch meten. 

Bij de manuele meting van het nulpunt moet u uw werktuig manueel 

naar het werkstuk toe bewegen. U kunt randtasters, meettasters of 

meetklokken gebruiken waarvan telkens radius en lengte bekend is. 

Alternatief kunt u ook een willekeurig werktuig met een bekende 

radius en een bekende lengte gebruiken. 

De voor meten gebruikte werktuigen mogen niet van het type 3Dtaster 

zijn. 

Voor automatische metingen gebruikt u uitsluitend elektronische 

meettasters van het type 3D-taster of monotaster. De elektronische 

meettasters moeten eerst gekalibreerd worden. 

Bij de automatische meting positioneert u de meettaster eerst 

manueel voor. Na de start met de toets “Cycle-Start“ beweegt de 

meettaster automatisch met meetvoeding naar het werkstuk toe en 

met ijlgangsnelheid terug naar de startpositie. 

Om het werkstuknulpunt automatisch te kunnen meten, moeten de 

meetcycli vooraf door de machinefabrikant worden vastgelegd. Daarbij 

wordt o.a. ook de meetvoeding vastgelegd via een 

machinegegevensbouwsteen. 


Om de gewenste meetresultaten te verkrijgen, moet in de regel de 

volgorde van de meetpunten in acht worden genomen, die 

aangegeven is op de help-schermen. 

Meetpunten kunnen herroepen en vervolgens opnieuw gemeten 

worden. Dit gebeurt door het bedienen van de actief weergegeven 

softkey (meetwaarde). Bij de manuele meting kan de reset in 

willekeurige volgorde worden uitgevoerd, bij de automatische meting 

slechts alleen in omgekeerde meetvolgorde. 



2



Alleen meten Als u het werkstuknulpunt "alleen wilt meten", worden de gemeten 

waarden alleen aangegeven zonder het coördinatensysteem te 

veranderen. 

Nulpuntverschuiving In de regel slaat u het gemeten werkstuknulpunt op in een 

nulpuntverschuiving. Met ShopMill kunt u draaiingen en 

verschuivingen meten. Indien nodig moet u eerst de verdraaiingen van 

uw werkstuk meten om uw werkstuk uit te richten en dan het nulpunt 

te bepalen door de verschuivingen te bepalen. 

Uitrichten Het uitrichten kan gebeuren door het draaien van het 

coördinatensysteem of van het werkstuk met behulp van een ronde 

as. Als uw machine over twee ronde assen beschikt en de functie 

"Zwenken" ingesteld is, kunt u ook een schuin vlak uitrichten. 

Nulpunt De meetwaarden voor de verschuivingen worden in de ruwe 

verschuiving bewaard en de overeenkomstige fijne verschuivingen 

worden gewist. Als het nulpunt wordt opgeslagen in een niet-actieve 

nulpunt- 

verschuiving, wordt een activeringsvenster geopend, 

waarmee u de nulpuntverschuiving direct kunt activeren. 

Ronde assen Als uw machine over ronde assen beschikt, kunnen deze ronde assen 

in aanmerking worden genomen voor de meet- en instelprocedure. Als 

u het werkstuknulpunt opslaat in een nulpuntverschuiving, kunnen in 

de volgende gevallen ronde-aspositioneringen vereist zijn. 

• De correctie van de nulpuntverschuiving vereist een positionering 

van de ronde assen om het werkstuk parallel uit te richten t.o.v. 

het coördinatensysteem, bv. bij „Rand uitrichten“. 

• De correctie van de nulpuntverschuiving veroorzaakt draaiingen 

van het werkstukcoördinatensysteem waarna het werktuig 

loodrecht moet worden uitgericht t.o.v. het vlak, bv. bij „Vlak 

uitrichten“. 

Bij de positionering van de ronde assen wordt u door één of twee 

activeringsvensters ondersteund (zie hfdst. “Correcties na het meten 

van het nulpunt“). 

De selectie "Ronde as A, B, C" voor de parameter "Hoekcorr." is 

alleen mogelijk als ronde assen aan de machine ingesteld zijn. 

Daarnaast moet een toewijzing aan geometrieassen worden 

uitgevoerd d.m.v. machinegegevens. 




2



Arbeidsvolgorde Voor het meten van het werkstuknulpunt moet het werktuig altijd 

loodrecht t.o.v. het bewerkingsvlak staan resp. geplaatst worden (bv. 

met "Vlak uitrichten"). Bij enkele meetvarianten moet het werkstuk 

eerst parallel worden uitgericht t.o.v. het coördinatensysteem (rand 

zetten, afstand 2 randen, rechthoekige kamer, rechthoekige tap). 

Om deze voorwaarden te vervullen kan het nodig zijn de meting in 

meerdere stappen uit te voeren: 

1. "Vlak uitrichten" (om het werktuig loodrecht uit te richten t.o.v. het 

vlak) 

2. "Rand uitrichten" (om het werkstuk parallel uit te richten t.o.v. het 

coördinatensysteem) 

3. "Rand zetten", "Afstand 2 randen", "Rechthoekige kamer" of 

"Rechthoekige kamer" (om het nulpunt vast te leggen) 

of 

1. "Vlak uitrichten" (om het werktuig loodrecht uit te richten t.o.v. het 

vlak) 

2. "Hoek", "Boringen" of "Tappen" (om het werktuig parallel uit te 

richten t.o.v. het coördinatensysteem en het nulpunt vast te 

leggen) 

Voorpositioneren Als u voor het meten met "Rand uitrichten" een ronde as wilt 

voorpositioneren, verplaatst u de ronde as zo dat uw werkstuk 

ongeveer parallel staat t.o.v. het coördinatensysteem. Zet de 

betreffende ronde-ashoek met "NPV zetten" op nul. De meting met 

"Rand uitrichten" zal dan de waarde voor de rondasverschuiving 

corrigeren resp. bij de coördinatendraaiing in acht nemen en de 

werkstukrand precies uitrichten. 

Als u uw werkstuk voor het meten met "Vlak uitrichten" wilt 

voorpositioneren, kunt u onder "Zwenken Manueel" de 

gewenste waarde instellen. Met "Nulvlak zetten" neemt u de 

resulterende draaiingen over in de actieve nulpuntverschuiving. De 

meting met "Vlak uitrichten" zal dan de waarden voor de 

coördinatendraaiingen corrigeren en het werkstuk precies uitrichten. 

Als op uw machine de functie "Zwenken" ingesteld is, adviseren wij 

voor het meten evt. een zwenking op nul uit te voeren. Op die manier 

verzekert u dat de ronde-asposities bij het actuele 

coördinatensysteem passen. 

Voorbeelden Hierna worden twee typische voorbeelden voorgesteld, die het 

samenspel en het gebruik van „Werkstuk meten“ en „Zwenken 

Manueel“ voor het meten en uitrichten van werkstukken 

demonstreren: 



2



Voorbeeld 1: 

Nabewerking aan een cilinderkop met 2 boringen op een schuin vlak. 

1. Werkstuk opspannen. 

2. T,S,M 

meettaster inwisselen en de gewenste nulpuntverschuiving 

activeren. 

3. Werkstuk voorpositioneren 

Ronde assen manueel draaien tot het schuine vlak ongeveer 

loodrecht op de werktuigas staat. 

4. Zwenken Manueel 

Zwenken "direct" kiezen, "Ronde assen teachen" en op "Cycle- 

Start" drukken. 


"Nulvlak zetten" toepassen om de resulterende draaiingen in de 

nulpuntverschuiving op te slaan. 

6. Meten werkstuk 

"Vlak uitrichten" toepassen om de uitrichting van het werkstuk te 

configureren. 


"2 boringen" toepassen om de draaiing en verschuiving in het XYvlak 

te definiëren. 


"Rand zetten Z" toepassen om de verschuiving in Z te definiëren. 

9. Delenprogramma voor nabewerking onder AUTO starten. 

Het programma beginnen met Zwenk nul. 

Voorbeeld 2: 

Opmeten van werkstukken in gezwenkte toestanden. Het werkstuk 

moet in X-richting worden aangetast, hoewel de taster als gevolg van 

een stoorrand (bv. door spaanresten) het werkstuk niet in X-richting 

kan benaderen. Met behulp van een zwenking kan de meting in Xrichting 

echter worden vervangen door een meting in Z-richting. 

1. Werkstuk opspannen. 

2. T,S,M 

meettaster inwisselen en de gewenste nulpuntverschuiving 

activeren. 



2



2.6.1 Rand meten 


Bij zwenken "direct" de gewenste ronde-asposities of bij "as per 

as" de gewenste draaiingen invoeren (bv. Y=-90) en op "Cycle- 

Start" drukken. 


"Rand zetten Z" toepassen: De gemeten verschuiving in Z wordt 

omgerekend en als X-waarde ingevoerd in de gewenste 

nulpuntverschuiving. 


Zwenking naar nul uitvoeren om het coördinatensysteem opnieuw 

in de uitgangspositie te draaien. 

Bij het meten aan een rand heeft u de volgende mogelijkheden: 

• Rand zetten 

Het werkstuk ligt parallel t.o.v. het coördinatensysteem op de 

werktafel. U meet een referentiepunt in één van de assen 

(X, Y, Z). 

• Rand uitrichten 

Het werkstuk ligt willekeurig, d.w.z. niet parallel t.o.v. het 

coördinatensysteem op de werktafel. Door meting van twee 

punten aan de werkstukrand bepaalt u de hoek t.o.v. het 

coördinatensysteem. 

• Afstand 2 randen 

Het werkstuk ligt parallel t.o.v. het coördinatensysteem op de 

werktafel. U meet de afstand L van twee parallelle 

werkstukranden in één van de assen (X, Y of Z) en bepaalt het 

midden ervan. 



2



Rand manueel zetten 

Jog 

Nulpunt- 

versch. 

in 

manueel 

X 

Z 

NPV 

zetten -of- Berekenen 

1. Plaats een willekeurig werktuig voor het krassen in de spil. 

2. Kies in de bedieningsmodus "Machine Manueel“ de softkey "Nulp. 

werkst“. 

3. Druk op de softkey "Rand“. 

Het venster "Rand" met nieuwe verticale softkeys wordt geopend. 

4. Druk op de softkey "Rand zetten“. 

5. Kies "alleen meten“ als u de gemeten waarden alleen wilt 

weergeven. 

- OF - 

Kies "Nulpuntv.“ en de gewenste nulpuntverschuiving, waarin het 

nulpunt moet worden opgeslagen (bv. basisreferentie). 

- OF - 

Druk op de softkey "Nulpuntversch.“. 

De "nulpuntverschuivingslijst" wordt geopend. 

Plaats de cursor op de gewenste nulpuntver- 

schuiving (bv. basisreferentie). 

Druk op de softkey "in Manueel“. 

6. Bepaal via softkey in welke asrichting u het werkstuk eerst wilt 

benaderen. 

7. Kies de meetrichting (+ of -) waaruit u het werkstuk wilt benaderen. 

8. Voer de doelpositie van de werkstukrand waar u naartoe beweegt. 

De doelpositie stemt bv. overeen met de maatindicatie van de 

werkstukrand uit de werkstuktekening. 

9. Beweeg het werktuig naar de werkstukrand. 

10. Druk op de softkey "NPV zetten“ resp. "Berekenen". 

De positie van de werkstukrand wordt berekend en aangegeven. 

De doelpositie van de werkstukrand wordt bij "NPV zetten" als nieuw 

nulpunt opgeslagen. De werktuigradius wordt hierbij automatisch mee 

in acht genomen. 

Voorbeeld: Referentiepunt werkstukrand X0 = -50 

Aanlooprichting: + 

Werktuigradius = 3 mm 

⇒ Nulpuntverschuiving X = 53 

11. Herhaal de meetprocedure (stappen 6 tot 10) evt. voor de beide 

andere assen. 



2



Rand automatisch zetten 1. Plaats een werktuig van het type 3D-taster in de spil. 

Cycle Start 

2. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Rand manueel 

zetten“, stappen 2 tot 8). 

3. Beweeg het werktuig naar de werkstukrand toe die u wilt meten. 

4. Druk op de toets "Cycle-Start". 

De automatische meetprocedure wordt gestart. De positie van de 

werkstukrand wordt gemeten. 

De positie van de werkstukrand wordt berekend en aangegeven. 

De doelpositie van de werkstukrand wordt als nieuw nulpunt 

opgeslagen als u "Nulpuntverschuiving" heeft geselecteerd. De 

werktuigradius wordt hierbij automatisch mee in acht genomen. 

5. Herhaal de procedure (stappen 3 tot 4) evt. voor de beide andere 

assen. 



2



Rand manueel uitrichten 

Jog 

P1 

opslaan 

P2 

opslaan 

NPV 




werkst“. 



4. Druk op de softkey "Rand uitrichten". 

5. Leg vast of u "alleen wilt meten" of in welke nulpuntverschuiving u 

het nulpunt wilt opslaan (overeenkomstig de beschrijving onder 

"Rand manueel zetten", stap 5). 

6. Kies in "Meetas" de gewenste as waarin u naar het werkstuk toe 

wilt bewegen. 

7. Kies in "Referentieas" de gewenste as waarop de te meten hoek 

betrekking heeft. 

8. Kies in "Hoekcorr." de ingave "Coör. draaiing". 

- OF - 

Kies in "Hoekcorr.“ de ingave "Ronde as A, B, C“. 

9. Geef de doelhoek tussen werkstukrand en referentieas aan. 

10. Beweeg het werktuig naar de werkstukrand. 

11. Druk op de softkey "P1 opslaan". 

12. Positioneer het werktuig opnieuw en herhaal de meetprocedure 

(stappen 6 tot 11) voor de meting van het tweede punt en druk op 

de softkey "P2 opslaan". 

13. Druk op de softkey "NPV zetten" resp. "Berekenen". 

De hoek tussen werkstukrand en referentieas wordt berekend en 

aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt de werkstukrand nu overeen met de doelhoek. 

De berekende rotatie wordt in de nulpuntverschuiving opgeslagen. 



2



Rand automatisch 

uitrichten 

Cycle Start 

NPV 


Afstand tussen twee 

randen manueel meten 

Jog 

1. Plaats een werktuig van het type 3D-taster in de spil. 

2. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Rand manueel 

uitrichten", stappen 2 tot 9). 

3. Beweeg het werktuig naar de werkstukrand toe waar u wilt meten. 

4. Druk op de toets "Cycle Start". 

De automatische meetprocedure wordt gestart. De positie van het 

meetpunt 1 wordt gemeten en opgeslagen. 

De softkey "P1 opgeslagen" wordt actief. 

5. Herhaal de procedure (stap 3 en 4) voor de meting van het tweede 

punt. 

De positie van het meetpunt 2 wordt gemeten en opgeslagen. 

De softkey "P2 opgeslagen" wordt actief. 


De hoek tussen werkstukrand en referentieas wordt berekend en 

aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt de werkstukrand nu overeen met de doelhoek. 

De berekende rotatie wordt in de nulpuntverschuiving opgeslagen. 



werkst“. 



4. Druk op de softkey "Afstand 2 randen". 



"Rand manueel zetten", stap 5). 

6. Kies in "Meetricthing P1" de meetrichting (+ of -) en de meetas 

waarin u het eerst naar het werkstuk toe wilt bewegen. 

7. Kies in "Meetrichting P2" de meetrichting (+ of -) voor het 2de 

meetpunt. 

De as die in "Meetrichting P1" geselecteerd is, verschijnt. 

8. Voer de doelpositie van de middellijn tussen de beide 

werkstukranden in. 

9. Beweeg het werktuig naar het eerste meetpunt. 



2



P1 

opslaan 

P2 

opslaan 

NPV 


Afstand tussen twee 

randen automatisch 

meten 

Cycle Start 

NPV 



11. Positioneer het werktuig opnieuw, beweeg naar het tweede 

meetpunt toe en sla het tweede punt op. 


De afstand tussen de beide werkstukranden en de middellijn wordt 

berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt de middellijn nu overeen met de doelpositie. 

De berekende verschuiving wordt in de nulpuntverschuiving 

opgeslagen. 


2. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Afstand tussen 

twee randen manueel meten", stappen 2 tot 8). 

3. Beweeg het werktuig naar de werkstukrand toe waar u wilt meten. 



meetpunt 1 wordt gemeten en opgeslagen. De softkey "P1 

opgeslagen" wordt actief. 

5. Herhaal de procedure (stap 3 en 4) voor de meting van het tweede 

punt. 

De positie van het meetpunt 2 wordt gemeten en opgeslagen. De 

softkey "P2 opgeslagen" wordt actief. 


De afstand tussen de beide werkstukranden en de middellijn wordt 


Bij "NPV zetten" stemt de middellijn nu overeen met de doelpositie. 


opgeslagen. 



2



2.6.2 Hoek meten 

Rechthoekige/willekeurige 

hoek manueel 

meten 

Jog 

U heeft de mogelijkheid zowel werkstukken met een hoek van 90° als 

met willekeurige hoeken te meten. 

• Rechte hoek meten 

Het werkstuk heeft een hoek van 90° en ligt willekeurig op de 

werktafel. Door de meting van 3 punten bepaalt u het hoekpunt op 

het werkvlak (X/Y-vlak) en de hoek α tussen de referentierand 

aan het werkstuk (lijn door P1 en P2) en de referentieas (altijd de 

1ste as van het werkvlak). 

• Willekeurige hoek meten 

Het werkstuk heeft een willekeurige (niet-rechte) hoek en ligt 

willekeurig op de werktafel. Door de meting van 4 punten bepaalt 

u het hoekpunt op het werkvlak (X/Y-vlak), de hoek αtussen de 

referentierand aan het werkstuk (lijn door P1 en P2) en de 

referentieas (altijd de 1ste as van het werkvlak) en de 

hoekwaarde β van de hoek. 



werkst“. 

3. Druk op de softkey "Hoek". 

Het venster "Hoek" met nieuwe verticale softkeys wordt geopend. 

4. Druk op de softkey "Rechte hoek" als u een rechte hoek wilt 

meten. 

- OF - 

Druk op de softkey "Willekeurige hoek" als u een hoek met een 

andere waarde dan 90° wilt meten. 



"Rand manueel meten", stap 5). 

6. Kies in "Hoek" de gewenste hoek (bv. buitenhoek) die u wilt meten 

en de ligging ervan (bv. ligging 1). 

7. Geef de doelpositie van de werkstukhoek (X0, Y0) aan die u wilt 

meten. 

8. Beweeg het werktuig naar het eerste meetpunt P1 toe, zoals 

aangegeven op het Help-scherm. 



2



P1 

opslaan 

P2 

opslaan 

P4 

opslaan 

P3 

opslaan 

NPV 


Rechthoekige/willekeurige 

hoek 

automatisch meten 

Cycle Start 

NPV 



De coördinaten van het eerste meetpunt worden gemeten en 

opgeslagen. 

10. Positioneer de spil met het werktuig telkens opnieuw, beweeg naar 

de meetpunten P2 en P3 en druk op de softkeys "P2 opslaan" en 

"P3 opslaan". 

11. Herhaal de procedure om het vierde meetpunt te meten en op te 

slaan als u een willekeurige hoek meet. 


Het hoekpunt en de hoek α resp. β worden berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt het hoekpunt nu overeen met de doelpositie. 


opgeslagen. 


2. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder 

"Rechthoekige/willekeurige hoek manueel meten", stappen 2 tot 7). 

3. Beweeg het werktuig naar het meetpunt P1 toe. 



meetpunt 1 wordt gemeten en opgeslagen. De softkey "P1 

opgeslagen" wordt actief. 

5. Herhaal de procedure (stap 3 en 4) om de punten P2 en P3 te 

meten en op te slaan. 

6. Als u een niet-rechte hoek (geen 90°) meet, herhaalt u de 

procedure om het punt P4 te meten en op te slaan. 


Het hoekpunt en de hoek α resp. β worden berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt het hoekpunt nu overeen met de doelpositie. 


opgeslagen. 



2



2.6.3 Kamer en boring meten 

U heeft de mogelijkheid rechthoekige kamers alsook één of meerdere 

boringen te meten en vervolgens het werkstuk uit te richten. 

• Rechthoekige kamer meten 

De rechthoekige kamer moet in een rechte hoek t.o.v. het 

coördinatensysteem worden uitgericht. Door de meting van vier 

punten in de kamer bepaalt u de lengte, de breedte en het 

middelpunt van de kamer. 

• 1 boring meten 

Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft een boring. 

U bepaalt aan de hand van 4 meetpunten de diameter en het 

middelpunt van de boring. 

• 2 boringen meten 

Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft twee 

boringen. In beide boringen worden telkens 4 punten automatisch 

gemeten. Vervolgens worden daaruit de boringsmiddelpunten 

berekend. Uit de verbindingslijn tussen beide middelpunten en de 

referentieas wordt de hoek α berekend en het nieuwe nulpunt 

bepaald dat overeenstemt met het middelpunt van de 1ste boring. 


Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft drie 

boringen. In de drie boringen worden telkens 4 punten 

automatisch gemeten. Vervolgens worden daaruit de 

boringsmiddelpunten berekend. Er wordt een cirkel door de drie 

middelpunten gelegd. Daaruit worden het cirkelmiddelpunt en de 

cirkeldiameter bepaald. Bij selectie van een hoekcorrectie kan de 

daarnaast de basisdraaiing worden α bepaald. 


Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft vier 

boringen. In de vier boringen worden telkens 4 punten 

automatisch gemeten. Vervolgens worden daaruit de 

boringsmiddelpunten berekend. Telkens twee 

boringsmiddelpunten worden diagonaal verbonden. Daaruit wordt 

het snijpunt van de beide lijnen bepaald. Bij selectie van een 

hoekcorrectie kan de daarnaast de basisdraaiing worden α 

bepaald. 

2, 3 en 4 boringen kunt u alleen automatisch meten. 



2



Rechthoekige kamer 

manueel meten 

Jog 

P1 

opslaan 

P2 

P4 

opslaan ... opslaan 

NPV 


Rechthoekige kamer 


Cycle Start 



werkst“. 

3. Druk op de softkey "Kamer/Boring". 

Het venster "Kamer/Boring" met nieuwe verticale softkeys wordt 

geopend. 

4. Druk op de softkey "Rechthoekige kamer". 




6. Geef de doelposities (X0/Y0) van het kamermiddelpunt P0 aan. 



Het punt wordt gemeten en opgeslagen. 

9. Herhaal de stappen 8 en 9 om de meetpunten P2, P3 en P4 te 



Lengte, breedte en middelpunt van de rechthoekige kamer worden 


De doelpositie van het middelpunt wordt bij "NPV zetten" als nieuw 




2. Beweeg het werktuig ongeveer naar het midden van de kamer. 

3. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Rechthoekige 

kamer manueel meten", stappen 2 tot 6). 

4. Voer in het veld "L" de lengte (1ste as van het arbeidsvlak) en in 

"W“ (2de as van het werkvlak) de breedte van de kamer in als de 

meetslag de randen niet zou bereiken. 


De automatische meetprocedure wordt gestart. 

Lengte, breedte en middelpunt van de rechthoekige kamer worden 


De doelpositie van het middelpunt wordt als nieuw nulpunt 





2



Eén boring manueel 

meten 

Jog 

P1 

opslaan 

P2 

P4 


NPV 


Eén boring automatisch 

meten 

Cycle Start 



werkst“. 



geopend. 

4. Druk op de softkey "1 boring". 



"Rechthoekige kamer manueel meten", stap 5). 

6. Geef de doelposities (X0, Y0) van het boringsmiddelpunt P0 aan. 







Diameter en middelpunt van de boring worden berekend en 

aangegeven. 





2. Beweeg het werktuig ongeveer naar het midden van de boring. 

3. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Eén boring 

manueel meten", stappen 2 tot 6). 

4. Voer in "ØBoring" de ongevere diameter in. 

Daarmee wordt het bereik beperkt waarbinnen met ijlgang kan 

worden bewogen. Als u geen diameter aangeeft, wordt vanaf het 

startpunt met meetvoeding bewogen. 

5. Voer in "Tasthoek" een hoek in. 

Met de tasthoek kan de verplaatsingsrichting van de toets met een 

willekeurige hoek worden gedraaid. 


Het werktuig tast automatisch na elkaar 4 punten op de binnenwand 

van de boring af. Na succesvolle meting wordt de softkey "P0 

opgeslagen“ actief. 



2



Twee boringen 


Jog 

Cycle Start 

Cycle Start 

NPV 


Diameter en middelpunt van de boring worden berekend en 

aangegeven. 





2. Beweeg het werktuig ongeveer naar het midden van de eerste 

boring. 


werkst“. 


Het venster "Boringen" met nieuwe verticale softkeys wordt geopend. 

5. Druk op de softkey "2 boringen". 




7. Geef in "ØBoring" de ongevere diameter aan (zie stap 4, "Twee 

boringen manueel meten"). 


- OF - 


9. Voer de doelhoek in. 

10. Geef de doelposities (X1/Y1) voor het middelpunt van de eerste 

boring aan. 

X1 en Y1 zijn alleen actief als de ingave "Coör. draaiing“ 

geselecteerd is. 



van de eerste boring af. Na succesvolle meting wordt de softkey "P1 

opgeslagen" actief. 

12. Beweeg het werktuig vervolgens ongeveer naar het midden van de 

tweede boring en druk op de toets "Cycle-Start". 


van de tweede boring af. Na succesvolle meting van de meetpunten 

wordt de softkey "P2 opgeslagen" actief. 




2



Drie boringen 


Jog 

Cycle Start 

De hoek tussen de verbindingslijn van de middelpunten en de 

referentieas wordt berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt het middelpunt van de eerste boring nu 

overeen met de doelpositie. De berekende rotatie wordt in de 

nulpuntverschuiving opgeslagen. 



boring. 


werkst“. 



geopend. 

Druk op de softkey "3 boringen". 






7. Kies in "Hoekcorr." de ingave "neen". 

- OF - 

Kies in "Hoekcorr." de ingave "ja" als een uitrichting 

door coördinatendraaiing moet gebeuren. 


De hier aangegeven hoek heeft betrekking op de 1ste as van het 

werkvlak (X/Y-vlak). Het invoerveld is alleen aanwezig als u voor 

"Hoekcorr." de ingave "ja" heeft gekozen. 

9. Voer de doelposities X0 en Y0 in. 

Deze bepalen het middelpunt van de cirkel waarop de 

middelpunten van de drie boringen moeten liggen. 







2



Cycle Start 

NPV 


Vier boringen 


Jog 


tweede en derde boring en druk op de toets "Cycle-Start". 

Het werktuig tast automatisch na elkaar 4 punten op de 

binnenwanden van de boringen af. Na een succesvolle meting van de 

meetpunten P2 en P3 worden de softkeys "P2 opgeslagen" en "P3 



Het middelpunt en de diameter van de cirkel waarop de drie 

boringsmiddelpunten liggen, worden berekend en aangegeven. Als u 

voor "Hoekcorr." de ingave "ja" heeft gekozen, wordt daarnaast de 

hoek α berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt het middelpunt van de eerste boring nu 

overeen met de doelpositie. De berekende rotatie wordt in de 




boring. 


werkst“. 



geopend. 

Druk op de softkey "4 boringen". 







- OF - 









2



Cycle Start 

Cycle Start 

NPV 


2.6.4 Tap meten 


Deze bepalen het snijpunt van de verbindingslijnen tussen de 

middelpunten van de boringen. 






tweede, derde en vierde boring en druk op de toets "Cycle-Start". 

Het werktuig tast automatisch na elkaar telkens 4 punten op de 

binnenwanden van de boringen af. Na een succesvolle meting van de 

meetpunten P2, P3 en P4 worden de softkeys "P2 opgeslagen", "P3 

opgeslagen" en "P4 opgeslagen" actief. 


De boringsmiddelpunten worden diagonaal verbonden en het snijpunt 

van de beide verbindingslijnen wordt berekend en aangegeven. Als u 

voor "Hoekcorr." de ingave "ja" heeft gekozen, wordt daarnaast de 

hoek α berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt het snijpunt nu overeen met de doelpositie. De 

berekende rotatie wordt in de nulpuntverschuiving opgeslagen. 

U heeft de mogelijkheid rechthoekige tappen en één of meerdere 

cirkeltappen te meten en uit te richten: 

• Rechthoekige tap meten 

De rechthoekige tap moet worden uitgericht in een rechte hoek 

t.o.v. het coördinatensysteem. Door het meten van vier punten 

aan de tap bepaalt u de lengte, de breedte en het middelpunt van 

de tap. 

• 1 cirkeltap meten 

Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft een tap. U 

bepaalt aan de hand van 4 meetpunten de diameter en het 

middelpunt van de tap. 

• 2 cirkeltappen meten 

Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft twee tappen. 

Aan de beide tappen worden telkens 4 punten automatisch 

gemeten. Vervolgens worden daaruit de tapmiddelpunten 

berekend. Uit de verbindingslijn tussen beide middelpunten en de 

referentieas worden de hoek α berekend en het nieuwe nulpunt 

bepaald, dat overeenstemt met het middelpunt van de eerste tap. 



2



Rechthoekige tap 

manueel meten 

Jog 

P1 

opslaan 

P2 

P4 


NPV 



Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft drie tappen. 

Aan de drie tappen worden telkens 4 punten automatisch 


berekend. Er wordt een cirkel door de drie middelpunten gelegd 

en het cirkelmiddelpunt en de cirkeldiameter worden bepaald. 

Bij selectie van een hoekcorrectie kan de daarnaast de 

basisdraaiing worden α bepaald. 


Het werkstuk ligt willekeurig op de werktafel en heeft vier tappen. 

Aan de vier tappen worden telkens 4 punten automatisch 


berekend. Er worden telkens twee tapmiddelpunten diagonaal 

verbonden en dan wordt het snijpunt van de beide lijnen bepaald. 

Bij selectie van een hoekcorrectie kan de daarnaast de 

basisdraaiing worden α bepaald. 

2, 3 en 4 cirkeltappen kunt u alleen automatisch meten. 



werkst“. 

3. Druk op de softkey "Tap". 

4. Druk op de softkey "Rechthoekige tap". 




6. Geef de doelposities (X0/Y0) van het tapmiddelpunt P0 aan. 







Lengte, breedte en middelpunt van de rechthoekige tap worden 







2





Cycle Start 

Een cirkeltap manueel 

meten 

Jog 

P1 

opslaan 

P2 

P4 



2. Beweeg het werktuig ongeveer boven het midden van de tap. 

3. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Rechthoekige tap 


4. Voer in "DZ" de aanloopwaarde in om de meetdiepte vast te 

leggen. 

5. Voer in het veld "L" de lengte (1ste as van het werkvlak) en in het 

veld "W" de breedte (2de as van het werkvlak) van de tap in als de 

meetslag de randen niet zou bereiken. 


Het werktuig tast automatisch na elkaar 4 punten op de buitenwand 

van de tap af. 

Lengte, breedte en middelpunt van de rechthoekige tap worden 







werkst“. 


4. Druk op de softkey "1 cirkeltap". 





leggen. 

7. Geef de doelposities (X0 en Y0) van het tapmiddelpunt P0 aan. 

8. Beweeg het werktuig naar het eerste meetpunt aan de buitenwand 

van de tap toe. 






2



NPV 


Een cirkeltap 


Cycle Start 

Twee cirkeltappen 


Jog 


Diameter en middelpunt van de tap worden berekend en aangegeven. 





2. Beweeg het werktuig ongeveer boven het midden van de tap. 

3. Bereid de meting voor (zoals beschreven onder "Een cirkeltap 


4. Voer in "ØTap" de ongevere diameter van de tap in. 

Daarmee beperkt u het bereik waarin met ijlgang kan worden 

bewogen. Als u geen diameter aangeeft, wordt vanaf het startpunt 

met meetvoeding bewogen. 

5. Voer in "Tasthoek" een hoek in (zie stap 5, "Een boring 

automatisch meten"). 



van de tap af. Na succesvolle meting wordt de softkey "P0 

opgeslagen“ actief. 

Diameter en middelpunt van de tap worden berekend en aangegeven. 





2. Beweeg het werktuig ongeveer boven het midden van de eerste 

tap. 


werkst“. 


5. Druk op de softkey "2 cirkeltappen". 






2



Cycle Start 

Cycle Start 

NPV 


Drie cirkeltappen 


Jog 

7. Voer in "ØTap" de ongevere diameter van de tap in (zie stap 4, 

"Een tap automatisch meten"). 


leggen. 


- OF - 




werkvlak (X/Y-vlak). 

11. Geef de doelposities (X1/Y1) voor het middelpunt van de eerste 

tap aan. 

De invoervelden zijn alleen actief als u de hoekcorrectie via 

coördinatendraaiing heeft geselecteerd. 



van de eerste tap af. Na succesvolle meting wordt het midden van de 

tap bepaald en de softkey "P1 opgeslagen" wordt actief. 


tweede tap en druk op de toets "Cycle-Start". 


van de tweede tap af. Na succesvolle meting van de meetpunten 

wordt de softkey "P2 opgeslagen" actief. 


De hoek tussen de verbindingslijn van de middelpunten en de 

referentieas wordt berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" stemt het middelpunt van de eerste tap nu overeen 

met de doelpositie. De berekende rotatie wordt in de 




tap. 


werkst“. 


Druk op de softkey "3 cirkeltappen". 



2



Cycle Start 

Cycle Start 

NPV 






"Een tap automatisch meten"). 


leggen. 


- OF - 








Deze bepalen het middelpunt van de cirkel waarop de 

middelpunten van de drie tappen moeten liggen. 





12. Beweeg het werktuig vervolgens telkens ongeveer naar het 

midden van de tweede en derde tap en druk op de toets "Cycle- 

Start". 

Het werktuig tast automatisch na elkaar 4 punten op de buitenwanden 

van de tappen af. Na een succesvolle meting van de meetpunten P2 

en P3 worden de softkeys "P2 opgeslagen" en "P3 opgeslagen" actief. 


Het middelpunt en de diameter van de cirkel waarop de drie 

tapmiddelpunten liggen, worden berekend en aangegeven. Als u in 

"Coör. draaiing“ de ingave "ja" heeft gekozen, wordt ook de hoek α 


Bij "NPV zetten" stemt het middelpunt van de cirkel nu overeen met 

de doelpositie. De berekende rotatie wordt in de nulpuntverschuiving 

opgeslagen. 



2



Vier cirkeltappen 


Jog 

Cycle Start 

Cycle Start 



tap. 


werkst“. 


Druk op de softkey "4 cirkeltappen". 





"Een cirkeltap manueel meten"). 


leggen. 

8. Kies in "Hoekcorr." de ingave "ja" als een uitrich- 

ting door coördinatendraaiing moet gebeuren. 

- OF - 

Kies in "Hoekcorr." de ingave "neen". 






Deze bepalen het snijpunt van de verbindingslijnen tussen de 

middelpunten van de tappen. 





12. Beweeg het werktuig vervolgens telkens ongeveer naar het 

midden van de tweede, derde en vierde tap en druk op de toets 

"Cycle-Start". 

Het werktuig tast automatisch na elkaar telkens 4 punten op de 

buitenwanden van de tappen af. Na een succesvolle meting van de 

meetpunten P2, P3 en P4 worden de softkeys "P2 opgeslagen", "P3 

opgeslagen" en "P4 opgeslagen" actief. 



2



NPV 


2.6.5 Vlak uitrichten 


De tapmiddelpunten worden diagonaal verbonden en het snijpunt van 

de beide verbindingslijnen wordt berekend en aangegeven. Als u in 

"Coör. draaiing“ de ingave "ja" heeft gekozen, wordt ook de hoek α 


Bij "NPV zetten" stemt het snijpunt nu overeen met de doelpositie. De 

berekende rotatie wordt in de nulpuntverschuiving opgeslagen. 

U kunt een ruimtelijk schuin vlak van een werkstuk meten en daarbij 

de draaiingen α en β bepalen. Door een aansluitende 

coördinatendraaiing is daardoor de loodrechte uitrichting van de 

werktuigas op het werkstukvlak mogelijk. 

Voor het bepalen van de ligging van het vlak in de ruimte wordt in de 

werktuigas op drie verschillende punten gemeten. 

Om de werktuigas loodrecht uit te richten, heeft u een zwenktafel 

resp. een zwenkkop nodig. 

Om het vlak te kunnen meten, moet het oppervlak plat zijn. 

Vlak manueel uitrichten 1. Plaats een willekeurig werktuig voor het krassen in de spil. 

Jog 

P1 

opslaan 

P2 

opslaan 

P3 

opslaan 


werkst“. 

3. Druk op de softkey "Vlak uitrichten". 




5. Beweeg het werktuig naar het eerste meetpunt dat u wilt bepalen. 


7. Beweeg het werktuig vervolgens naar het tweede en derde 

meetpunt en druk op de softkeys "P2 opslaan" en "P3 opslaan". 



2



NPV 


Vlak automatisch 

uitrichten 

Jog 

Cycle Start 

Cycle Start 

NPV 



De hoeken α en β worden berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" wordt de hoekverschuiving opgeslagen in de nulpuntverschuiving. 


2. Beweeg het werktuig naar het punt toe dat u het eerst wilt bepalen. 


werkst“. 

4. Druk op de softkey "Vlak uitrichten". 





Na succesvolle meting wordt de meetwaarde opgeslagen en de 

softkey "P1 opgeslagen“ wordt actief. 

7. Beweeg het werktuig vervolgens telkens ongeveer boven het 

tweede en derde meetpunt en druk op de toets "Cycle-Start". 

Na succesvolle meting worden de softkeys "P2 opgeslagen" en "P3 



De hoeken α en β worden berekend en aangegeven. 

Bij "NPV zetten" wordt de hoekverschuiving opgeslagen in de nulpuntverschuiving. 



2



2.6.6 Correcties na het meten van het nulpunt 

Nulpuntverschuiving 

activeren 

NPV 

zetten 

Werktuig uitrichten en 

vrijmaken 

Cycle Start 

Als u het gemeten werkstuknulpunt opslaat in een 

nulpuntverschuiving, kunnen in de volgende gevallen veranderingen 

van het coördinatensysteem of de aspositie vereist zijn: 

• Correctie van de nulpuntverschuiving veroorzaakt een draaiing 

van het werkstukcoördinatensysteem, waarna het werktuig 

loodrecht kan worden uitgericht t.o.v. het vlak. 

• Correctie van de nulpuntverschuiving vereist positionering van de 

ronde as om het werkstuk parallel t.o.v. het coördinatensysteem 

uit te richten 

Bij het aanpassen van het coördinatensysteem resp. de asposities 

wordt u ondersteund door activeringsvensters. 

U heeft het werkstuknulpunt in een nulpuntverschuiving opgeslagen, 

die bij het meten niet actief was. 

Na het bedienen van de softkey "NPV zetten“ wordt het 

activeringsvenster met de vraag "De nulpuntverschuiving xxx nu 

activeren?“ geopend. 

Druk op de softkey "OK" om de gecorrigeerde 

nulpuntverschuiving te activeren. 

Door het draaien van het werkstukcoördinatensysteem is een nieuwe 

uitrichting van het werktuig t.o.v. het vlak vereist. 

Het activeringsvenster met de vraag "De meettaster loodrecht op het 

vlak stellen?“ wordt geopend. 

Kies "ja" als u in het vlak wilt zwenken. 

De vraag "Positioneren door zwenken! Vrijmaken?" wordt geopend. 

Kies de gewenste bevrijdingsvariant. 

Druk op de toets "Cycle Start". 

Na het bevrijden wordt het werktuig met behulp van de zwenkcyclus 

opnieuw uitgericht. 

U kunt nu opnieuw meten. 



2



Ronde as positioneren 

en voeding invoeren 

IJlgang 

Cycle Start 

2.6.7 Elektronische meettaster kalibreren 

Kalibrering radius 

Jog 

Taster 

afstemmen Radius 

Na het meten van het werkstuknulpunt is een nieuwe positionering 

van de ronde as vereist. 

Het activeringsvenster met de vraag "Voor het uitrichten ronde as X 

positioneren?“ wordt geopend. 

Kies "ja" als de ronde as moet worden gepositioneerd. 

Een invoerveld voor de voeding en de softkey "IJlgang" verschijnen. 

Druk op de softkey "IJlgang" om de voeding in de ijlgang in te 

voeren. 

- OF - 

Voer de gewenste voeding in het invoerveld "F" in. 


De ronde as wordt opnieuw gepositioneerd. 

Bij het aanbrengen van de elektronische meettaster in de spillen 

treden in de meeste gevallen inspantoleranties op. Deze kunnen 

fouten bij de metingen veroorzaken. 

Daarnaast moet u het schakelpunt van de meettaster m.b.t. het 

spilcentrum (triggerpunten) bepalen. 

Daarom moeten de elektronische meettasters eerst gekalibreerd 

worden. De kalibrering van de radius wordt uitgevoerd in een boring, 

de kalibrering van de lengte aan de hand van een vlak. Als boring kunt 

u een boring in het werkstuk of ook een instelring gebruiken. De 

radius van de meettaster moet opgeslagen zijn in de werktuiglijst. 

1. Plaats een werktuig van het type 3D-taster in de spil (monotasters 

worden ook als 3D-tasters beheerd). 

2. Beweeg het werktuig in de boring en plaats het ongeveer in het 

midden van de boring. 


werkst“. 

4. Druk op de softkeys "Taster afstemmen" en "Radius". 

5. Voer de diameter van de boring in. 



2



Cycle Start 

Kalibrering lengte 

Jog 

Taster 

afstemmen Lengte 

Cycle Start 

6. Druk op de toets "Cycle-Start". 

De kalibrering wordt gestart. Eerst wordt het precieze middelpunt van 

de boring bepaald. Vervolgens worden 4 schakelpunten aan de 

binnenwand van de boring ingenomen. 

1. Plaats een werktuig van het type 3D-taster in de spil (monotasters 

worden ook als 3D-tasters beheerd). 

2. Positioneer de meettaster boven het vlak. 


werkst“. 

4. Druk op de softkeys "Taster afstemmen" en "Lengte". 

5. Voer het referentiepunt Z0 van het vlak in, bv. van het werkstuk of 

van de machinetafel. 


De kalibrering wordt gestart. De lengte van de meettaster wordt 

berekend en in de werktuiglijst geregistreerd 



2


2 2.7 Werktuig meten 

2.7 Werktuig meten 

2.7.1 Werktuig manueel meten 

Lengte meten 

Referentiepunt werkstuk 

Jog 

Lengte 

manueel > 

Bij het uitvoeren van een programma moet er met de geometrie van 

de verschillende werktuigen rekening gehouden worden. Deze zijn als 

zogenaamde werktuigcorrectiegegevens opgeslagen in de 

werktuiglijst. Bij iedere oproep van het werktuig, houdt de besturing 

dan rekening met de werktuigcorrectiegegevens. 

De werktuigcorrectiegegevens, d.w.z. lengte en radius resp. diameter 

kunt u manueel of automatisch (d.m.v. meetaster) bepalen. 

Bij het manuele meten beweegt u het werktuig manueel naar een 

bekend referentiepunt om de werktuiglengte en de radius resp. 

diameter te bepalen. Uit de positie van het 

werktuigdragerreferentiepunt en het referentiepunt berekent ShopMill 

dan de werktuigcorrecties. 

Bij het meten van de werktuiglengte kunt u het werkstuk of een vast 

punt in het machinecoördinatensysteem, bv. een mechanische 

meetdoos of een vast punt in combinatie met een afstandskaliber, als 

referentiepunt gebruiken. 

De positie van het werkstuk geeft u aan tijdens de meting. De positie 

van het vaste punt moet u daarentegen voor de meting aangeven (zie 

hfdst. "Vast punt afstemmen"“). 

Bij de bepaling van de radius/diameter dient altijd het werkstuk als 

referentiepunt. 

Afhankelijk van de instelling in een machinedatum kunt u de radius of 

de diameter van het werktuig meten. 


Plaats het te meten werktuig in de spil. 

Selecteer in de bedieningsmodus "Machine Manueel“ de softkey 

"Meten werkt.“. 

Druk op de softkey "Lengte Manueel". 

Kies het snijkantnummer D en het duplonummer DP van het 

werktuig. 



2



Lengte 

zetten 

Lengte meten 

Referentiepunt vast punt 

Jog 

Lengte 

manueel > 

Selecteer het referentiepunt "Werkstuk". 

Werktuiglengte meten aan werkstukrand 

Beweeg in Z-richting naar het werkstuk toe en krab met in 

omgekeerde draairichting draaiende spil (zie hfdst. 

"Machineassen verplaatsen“). 

Voer de gewenste positie Z0 van de werkstukkant in. 

Druk op de softkey "Lengte zetten". 

De lengte van het werktuig wordt automatisch berekend en in de 

werktuiglijst geregistreerd. 

Als u de werktuiglengte niet met behulp van het werkstuk maar met 

een meetdoos wilt bepalen, mag er geen nulpuntverschuiving 

geselecteerd zijn resp. moet de basisreferentie gelijk aan nul zijn. 




Druk op de softkey "Lengte Manueel". 


werktuig. 

Selecteer het referentiepunt "Vast punt". 



2



Lengte 

zetten 

Radius/diameter meten 

Jog 

Radius 

manueel > resp. 

Diam. 

manueel > 

Werktuiglengte meten aan meetrand 

Als u met een meetdoos meet, voert u voor de correctiewaarde 

"DZ" de waarde 0 in en beweegt u in Z-richting naar het vaste 

punt toe (zie hfdst. "Machineassen verplaatsen“). 

De beweging wordt met draaiende spil in omgekeerde draairichting 

uitgevoerd. De meetdoos geeft automatisch aan als de precieze 

positie bereikt is. 

- OF - 

Als u een afstandskaliber gebruikt, beweegt u zo dicht mogelijk 

naar het vaste punt toe, bepaal de groef met het afstandskaliber 

en voer de waarde in "DZ" in. 

Het afstandskaliber wordt met stilstaande spil benaderd. 

Druk op de softkey "Lengte zetten". 

De lengte van het werktuig wordt automatisch berekend en in de 

werktuiglijst geregistreerd. 




Druk op de softkey "Radius Manueel" resp. "Diam. Manueel". 


werktuig. 



2



Radius 

zetten resp. 

Dia. 

zetten 

2.7.2 Vast punt afstemmen 

Beweeg in X- of Y-richting naar het werkstuk toe en krab met in 

omgekeerde draairichting draaiende spil (zie hfdst. 

"Machineassen verplaatsen“). 


Voer de gewenste positie X0 of Y0 van de werkstukkant in. 

Druk op de softkey "Radius zetten" resp. "Diam. zetten". 

De werktuigradius resp. de diameter wordt automatisch berekend en 

in de werktuiglijst geregistreerd. 

Als u bij het manuele meten van de werktuiglengte als referentiepunt 

een vast punt wilt gebruiken, moet u eerst de positie van het vaste 

punt m.b.t. het machinenulpunt bepalen. 

Als vast punt kunt u bv. een mechanische meetdoos gebruiken. De 

meetdoos monteert u op de machinetafel in de bewerkingsruimte van 

de machine. Als afstand voert u nul in. 

U kunt echter ook een willekeurig vast punt op de machine gebruiken 

in combinatie met een afstandskaliber. Daarbij voert u de dikte van het 

plaatje in als "DZ". 

Om het vaste punt af te stemmen, gebruikt u een werktuig met 

bekende lengte (d.w.z. de werktuiglengte moet vastgelegd zijn in de 

werktuiglijst) of direct de spil. 

De positie van het vaste punt kan ook reeds door de machinefabrikant 

bepaald zijn. 




2



Jog 

Vast punt 

afstemmen 

Afstemmen 

2.7.3 Werktuig meten met meettaster 

Beweeg het werktuig resp. de spil naar het vaste punt toe. 



Druk op de softkey "Vast punt afstemmen". 

Geef een correctiewaarde "DZ" aan. 

Als u een afstandskaliber gebruikt, voert u hier de dikte van het 

gebruikte plaatje in 

Druk op de softkey "Afstemmen". 

De afstandsmaten tussen machinenulpunt en vast punt worden 

bepaald en in de machinegegevens opgeslagen. 

Bij de automatische meting bepaalt u met behulp van een meettaster 

(tafeltastsysteem) de lengte en de radius resp. diameter van het 

werktuig. Uit de bekende posities van het 

werktuigdragerreferentiepunt en de meettaster berekent ShopMill dan 

de werktuigcorrectiegegevens. 

Voor u een werktuig automatisch meet, moet u de ongevere 

werktuiggeometriegegevens (lengte en radius resp. diameter) in de 

werktuiglijst invoeren en de meettaster kalibreren. 

Afhankelijk van de instelling in een machinedatum kunt u de radius of 

de diameter van het werktuig meten. 


Bij het meten kunt u een zijdelingse resp. lengteaanpassing V in acht 

nemen. Als het langste punt zich niet helemaal buiten aan het 

werktuig bevindt resp. het breedste punt niet helemaal onderaan aan 

het werktuig, kunt u dit verschil in de aanpassing opslaan. 

Zijdelingse aanpassing Lengteaanpassing 



2



Lengte meten 

Jog 

Lengte 

auto > 

Cycle Start 

Als de werktuigdiameter bij het meten van de lengte groter is dan de 

diameter van de meettaster, wordt automatisch met in omgekeerde 

draairichting draaiende spil gemeten. Het werktuig wordt dan niet in 

het midden boven de meettaster maar met de buitenste rand van het 

werktuig boven het middelpunt van de meettaster geplaatst. 


Positioneer het werktuig in de buurt van de meettaster, zodat de 

meettaster zonder botsing kan worden benaderd. 

Werktuiglengte meten 



Druk op de softkey "Lengte Auto". 


werktuig. 

Indien noodzakelijk, gelieve de zijdelingse aanpassing V in te 

voeren. 


De automatische meetprocedure wordt gestart. De lengte van het 

werktuig wordt automatisch berekend en in de werktuiglijst 

geregistreerd. 

Hoe de meetprocedure precies verloopt, is afhankelijk van de 

instellingen van de machinefabrikant. 




2




Jog 

Radius 

Auto > resp. 

Cycle Start 

Diam. 

Auto > 


Positioneer het werktuig in de buurt van de meettaster, zodat de 

meettaster zonder botsing kan worden benaderd. 




Druk op de softkey "Radius Auto“ resp. "Diam. Auto“. 


werktuig. 

Indien noodzakelijk, gelieve de lengteaanpassing V in te voeren. 


De automatische meetprocedure wordt gestart. De meetprocedure 

wordt met in omgekeerde richting draaiende spil uitgevoerd. 

De werktuigradius resp. de diameter wordt automatisch berekend en 

in de werktuiglijst geregistreerd. 

Hoe de meetprocedure precies verloopt, is afhankelijk van de 

instellingen van de machinefabrikant. 




2



2.7.4 Meettaster afstemmen 

Jog 

Meetaster 

afstemmen 

Cycle Start 

Als u uw werktuigen automatisch wilt meten, moet u eerst de positie 

van de meettaster op de machinetafel bepalen t.o.v. het 

machinenulpunt. 

Mechanische meettaster hebben in de regel de vorm van een kubus 

of een cilindrische schijf. De meettaster monteert u in de 

bewerkingsruimte van de machine (op de machinetafel). Richt de 

meetaster uit t.o.v. de bewerkingsassen. 

Om de meettaster af te stemmen, moet u een kalibreerwerktuig van 

het type frees gebruiken. De lengte en de radius/de diameter van het 

werktuig moet u vooraf in de werktuiglijst registreren. 

Plaats het kalibreerwerktuig ongeveer boven het midden van het 

meetvlak van de meettaster. 



Druk op de softkey "Meettaster afstemmen“. 

Kies of u alleen de lengte of de lengte en de diameter wenst af te 

stemmen. 

Alleen lengte afstemmen Lengte en diameter afstemmen 


De kalibreerprocedure verloopt automatisch met meetvoeding. 

De afstandsmaten tussen machinenulpunt en meettaster worden 

bepaald en in een intern databereik opgeslagen. 



2


2 2.8 Handbedrijf 

2.8 Handbedrijf 

2.8.1 Werktuig selecteren en in de spil plaatsen 

Jog 

Werktuig 

in 

manueel 

Cycle Start 

of 

De bedieningsmodus "Machine Manueel" gebruikt u telkens als u de 

machine voor de afwerking van een programma wilt instellen of 

eenvoudige verplaatsingsbewegingen op de machine wilt uitvoeren. 

In handbedrijf kunt u: 

1. het meetsysteem van de besturing met de machine synchroniseren 

(naar referentiepunt bewegen), 

2. de machine inrichten, d.w.z. u kunt via de voorziene toetsen en 

handwielen op het machinebesturingspaneel handmatige 

bewegingen aan de machine activeren, 

3. tijdens het onderbreken van een programma met de voorziene 

toetsen en handwielen aan het machinebesturingspaneel 

handgeleide bewegingen aan de machine uitvoeren. 

Voor de voorbereidende activiteiten in handbedrijf gebeurt de 

werktuigselectie centraal op een scherm. 

Kies in de bedieningsmodus "Machine Manueel" de softkey 

"T, S, M". 

De cursor staat op het invoerveld van de werktuigparameter "T": 

Voer de naam of het nummer van het werktuig T in. 

- OF - 

Druk op de softkey "Werktuigen" of de toets "Offset" om de 

werktuiglijst te openen. 

Plaats de cursor in de werktuiglijst op het gewenste werktuig. 

-EN- 

Druk op de softkey "in Manueel". 

Het werktuig wordt in het "T, S, M...-venster" overgenomen en 

aangegeven in het veld van de werktuigparameter "T". 

Selecteer de werktuigsnijkant D of voer het nummer direct in het 

veld "D" in. 

Druk op de toets "Cycle-Start". 

Het werktuig wordt in de spil geplaatst. 



2



2.8.2 Nieuw werktuig in de lijst invoeren en in de spil plaatsen 

Aanbrengen voorbereiden 

Jog 

Werktuig in de lijst 

registreren 

of 

in 

manueel 

Werktuig 

Vervangen uitvoeren 

Cycle Start 


"T, S, M". 

De cursor staat op het invoerveld van de werktuigparameter "T". 

Druk op "Offset" of op de softkey "Werktuigen" om de werktuiglijst 

te openen. 

Voer een nieuw werktuig in (zoals beschreven in het hfdst. 

"Werktuigen en werktuigcorrecties"). 

Druk op de softkey "in Manueel". 

U keert automatisch terug naar de functie "T,S,M,...". De 

werktuignaam is nu in het invoerveld van de werktuigparameter "T" 

geregistreerd. 


De werktuigwissel wordt vrijgegeven. 

Het aangebrachte werktuig wordt in de werktuiglijst gemarkeerd met 

een spilteken. 

Plaats het werktuig nu met de hand in de spil volgens de instructies 

van de fabrikant. 



2



2.8.3 Nieuw werktuig in de lijst invoeren en in het magazijn laden 

Werktuig in de lijst 

registreren 

Nieuw 

werktuig 

Frees 

-of- 

... 

3D- 

schakelaar 

Werktuig in het magazijn 

geven 

Beladen 

Druk op de toets "Offset" of de softkey "Werk. nulp." om de 

werktuiglijst te openen. 

Kies een vrije plaats en voer een nieuw werktuig in (zoals 

beschreven in hfdst. "Werktuigen en werktuigcorrecties"). 

Druk op de softkey "Nieuw werktuig". 

Kies het gewenste werktuigtype. 

2.8.4 Spil manueel starten, stoppen en positioneren 

Spiltoerental instellen 

Jog 

Cycle Start 

Geef het werktuig een naam. Indien voorhanden, voert u de 

werktuigcorrecties in. 

Druk op de softkey "Beladen" als het om een magazijn met 

variabele plaatsbezetting gaat. 

Bij een magazijn met vaste plaatsbezetting voert u het werktuig 

overeenkomstig de instructies van de fabrikant op de gewenste plaats 

in het magazijn in. 

Kies in de bedieningsmodus Machine Manueel de softkey 

"T, S, M". 

Voer in het invoerveld "Spil" de gewenste waarde voor het 

spiltoerental in. 

Druk op de toets "CycleStart". 

Als de spil reeds loopt, wordt het nieuwe toerental overgenomen. Als 

de spil stilstaat, wordt de waarde als doeltoerental overgenomen. De 

spil blijft echter staan. 



2



Spil starten 

Spindle Left -of- Spindle Right 

Spindle Stop 

Jog 

Cycle Start 

Spil stoppen 

Jog 

Cycle Start 

Spil positioneren 

Jog 

Cycle Start 

Druk op de toetsen "Spindle Left" resp. "Spindle Right". 

De spil wordt overeenkomstig het geselecteerde spiltoerental en de 

actuele spil-override-beweging gestart. 

De spil wordt met de toets "Spindle Stop" opnieuw uitgeschakeld. 

- OF - 


"T, S, M". 

Kies in "Spil M-fct." de spilrichting 

"rechts" of "links". 


De spil draait. 


"T, S, M". 

Kies in "Spil M-fct." "uit". 


De spil stopt. 

De spilpositie wordt in graden aangegeven. 


"T, S, M". 

Kies "Spil M-fct." "Stop-Pos.". 

Het invoerveld "Stop-Pos." verschijnt. 

Voer de gewenste spilstoppositie in. 

De spilpositie wordt in graden aangegeven. 

Met "Cycle Start" wordt de spil op de gewenste positie geplaatst. 

Met deze functie kan de spil op een bepaalde hoekpositie worden 

geplaatst, bv. bij een werktuigwissel. 

• Bij stilstaande spil wordt via de kortste weg gepositioneerd. 

• Bij draaiende spil blijft de actuele draairichting bij de positionering 

behouden. 



2



Spiltoerental wijzigen 

% 

Spindle Dec. Spindle Inc. 

100% 

2.8.5 Assen verplaatsen 

Assen verplaatsen met 

toetsenbord 

Stapbreedtes vooraf 

bepalen 

1 

Jog 

... 10000 

Stel met de spil-override-schakelaar het gewenste spiltoerental in. 

U kunt 50 tot 120% van de laatste geldige waarde kiezen. 

- OF - (bij bedieningspaneel OP032S): 

Druk op de toetsen "Spindle Dec." resp. "Spindle Inc." 

Het geprogrammeerde spiltoerental (stemt overeen met 100%) wordt 

verhoogd resp. verlaagd. 

Druk op de toets "100%“. 

Het spiltoerental wordt opnieuw op de geprogrammeerde waarde 

gezet. 

De assen kunt u in handbedrijf verplaatsen met de incrementen 

astoetsen of de handwielen. 

Bij het verplaatsen via het toetsenbord beweegt de geselecteerde as 

in de geprogrammeerde instelvoeding met een vastgelegde 

stapbreedte. 

Door het bedienen van de increment-toetsen beweegt u in handbedrijf 

met iedere bediening van een "Astoets" de gekozen as in vastgelegde 

stapbreedtes in de overeenkomstige richting. 

De assen zelf worden in de geprogrammeerde inrichtingsaanvoer 

bewogen. 

Druk op de toetsen [1], [10], ..., [10000] om de assen te 

verplaatsen met een vaste stapbreedte (increment). 

De getallen op de toetsen geven de verplaatsing in micrometers 

resp. micro-inch aan. 

Voorbeeld: Bij een gewenste stapbreedte van 100 μm 

(= 0.1 mm) drukt u op de toets "100". 

-of- 

Schakel in de bedieningsmodus "Machine Manueel" om naar de 

uitgebreide horizontale softkey-balk. 


Het instellingsmenu wordt geopend. 



2



VAR 

Voer in het invoerveld "Variabele stapmaat" de gewenste 

stapbreedte in. 

Voorbeeld: Bij een gewenste stapbreedte van 500 μm 

(= 0.5 mm) voert u 500 in. 

Druk op de toets "Inc Var". 

De assen worden met de vastgelegde stapbreedte verplaatst. 

Instelvoeding instellen Voer in het veld "Instelvoeding" de gewenste voeding in. 

De assen worden in instelbedrijf met de vastgelegde voeding 

verplaatst. 

De beperking van de max. aanvoersnelheid wordt door een 

machinedatum vastgelegd. 

As verplaatsen . 

X 

... 


+ 

Assen met de 

handwielen bewegen 

Druk op de toetsen "+" resp. "-". 

Bij elke druk op de toets wordt de geselecteerde as met de ingestelde 

stapbreedte verplaatst. 

Aanvoer- en ijlgangcorrectieschakelaars kunnen actief zijn. 

Er kunnen één of meer assen per selectie worden bewogen 

(afhankelijk van het PLC-programma) 

• Na het inschakelen van de besturing kunnen de assen tot in het 

grensbereik van de machine worden bewogen, aangezien de 

referentiepunten nog niet aangelopen werden. Hierbij kunnen er 

nood-eindschakelaars worden geactiveerd. 

• De software-eindschakelaars en de arbeidsveldbegrenzing zijn 

noch niet actief! 

• De voedingsvrijgave moet gezet zijn. 

Neem de instructies van de machinefabrikant m.b.t. selectie en 

werking van de handwielen in acht. 



2



2.8.6 Assen positioneren 

Jog 

IJlgang 

Cycle Start 

2.8.7 Zwenken 

In de bedieningsmodus "Machine Manueel" kunt u de assen naar een 

bepaalde positie verplaatsen en op die manier eenvoudige 

bewerkingsprocessen realiseren. 

Kies in de bedieningsmodus Machine Manueel de softkey 

"Positie". 

Selecteer met behulp van de toetsen "Cursor boven" en "Cursor 

onder" de te verplaatsen as(sen). 

Selecteer de te verplaatsen as(sen) en geef de doelpositie aan. 

Voer in het veld "F" de gewenste voeding in. 

- OF - 

Druk op de softkey "IJlgang" als de assen in ijlgang moeten 

worden verplaatst. 

In het veld "F" wordt ijlgang aangegeven. 


De assen worden op de aangegeven doelpositie geplaatst. 

De assen worden op de aangegeven doelpositie geplaatst. 

Het manuele zwenken stelt functies ter beschikking die het instellen, 

meten en bewerken van werkstukken met schuine vlakken aanzienlijk 

vergemakkelijken. 

Als u een schuin vlak wilt aanmaken of corrigeren, worden de 

gewenste draaiingen van het werkstukcoördinatensysteem 

rond de geometrieassen (X, Y, Z) automatisch in geschikte 

posities van de zwenkassen (A, B, C) omgerekend. 

Bij het manuele zwenken kunt u alternatief ook direct de zwenkassen 

van de machine programmeren en een bij deze zwenkaspositie 

passend coördinatensystem laten aanmaken. 

Bij een actief gezwenkt vlak is de functie "Nulpunt werkstuk" actief, 

maar niet de functie "Meten werktuig". 

In de reset-toestand en ook na het Power-On blijven de gezwenkte 

coördinaten behouden. D.w.z. dat u dan bv. nog door terugtrekking in 

+Z-richting een schuin gat kunt verlaten. 




2



Hierna worden de belangrijkste parameters voor het zwenken 

verklaard: 

Vrijlopen Voor het zwenken van de assen kunt u het werktuig naar een veilige 

vrijmaakpositie bewegen. Welke vrijmaakvarianten ter beschikking 

staan, wordt vastgelegd bij de inbedrijfstelling van de zwenkdataset 

in de parameter "Vrijmaakpositie". 


Waarschuwing 

U moet de vrijmaakpositie zo kiezen dat bij het zwenken geen botsing 

kan optreden tussen werktuig en werkstuk. 

Zwenkvariante Het zwenken kan per as of direct gebeuren. 

• Het zwenken per as heeft betrekking op het coördinaten- 

systeem van het werkstuk (X, Y, Z). De volgorde van de 

coördinaatassen kan vrij worden gekozen. De draaiingen zijn 

worden in de gekozen volgorde actief. ShopMill berekent daaruit 

de draaiing van de ronde assen (A, B, C). 

• Bij het zwenken worden de gewenste posities van de ronde assen 

aangegeven. ShopMill berekent daaruit een geschikt nieuwe 

coördinatensysteem. De werktuigas wordt in Z-richting uitgericht. 

De richting van de X- en Y-as kan worden bepaald door het 

verplaatsen van de assen. 

De positieve draairichting bij de verschillende zwenkvarianten vindt u 

in de help-schermen. 

Richting Bij zwenksystemen met 2 draaiassen kan een bepaald vlak evt. op 

twee verschillende manieren worden bereikt. In de parameter 

"Richting" heeft u de keuze uit twee verschillende posities. +/- stemt 

hierbij overeen met de grotere of kleinere waarde van een draaias. Dit 

kan uitwerkingen op de arbeidsruimte hebben. 

Voor welke draaias de beide posities kunnen worden gekozen, wordt 

vastgelegd bij de inbedrijfstelling van de zwenkdataset in de 

parameter "Richting". 


Werktuigpunt 

vasthouden 

Als één van de twee posities om mechanische redenen niet kan 

worden bereikt, wordt automatisch de alternatieve positie gekozen, 

onafhankelijk van de instelling in de parameter "Richting". 

Om botsingen te vermijden, kunt u met behulp van de 5astransformatie 

(software-optie) de positie van de werktuigpunt bij het 

zwenken behouden. Deze functie moet bij het instellen van "Zwenken" 

in de parameter "Nasporen WT" vrijgegeven worden. 




2



Nulvlak U kunt de functie "Zwenken manueel" niet alleen voor de bewerking 

maar ook voor het instellen gebruiken, om draaiingen van het 

werkstuk bij het inspannen te compenseren (basisdraaiing). 

Als u bij het instellen van uw werkstuk het actueel ingezwenkte vlak 

als referentievlak wilt gebruiken, moet u dit vlak als nulvlak definiëren. 

Met "Nulvlak zetten" wordt het actuele zwenkniveau in de actieve 

nulpuntverschuiving als nulvlak opgeslagen. Daarbij worden de 

draaiingen in de actieve nulpuntverschuiving overschreven. 

Met "Nulvlak wissen" wordt het actieve nulvlak uit de 

nulpuntverschuiving gewist. Daarbij worden de draaiingen in de 

actieve nulpuntverschuiving op nul gezet. 

Het volledige coördinatensysteem blijft bij "Nulvlak zetten" en "Nulvlak 

wissen" ongewijzigd. 

Om een werkstuk te meten kan het manuele Zwenken ook in 

combinatie met "Vlak uitrichten" worden gebruikt. 

Jog 

Cycle Start 

Basis- 

positie 

Nulvlak 

zetten 

Nulvlak 

wissen 

Ronde as. 

teachen 


"Zwenken". 

Voer de gewenste waarden voor de parameters in. 


De cyclus "Zwenken" wordt gestart. 

Druk op de softkey "Basispositie" als u wilt terugkeren naar de 

basistoestand, d.w.z. de waarden op 0 wilt zetten. 

Deze functie kunt u bv. gebruiken als u het coördinatensysteem 

opnieuw naar de oorspronkelijke positie wilt zwenken. 

Druk op de softkey "Nulvlak zetten" als u het actuele zwenkvlak 

wilt instellen als nulvlak. 

Druk op de softkey "Nulvlak wissen" als u het actuele zwenkvlak 

wilt wissen. 

Druk op de softkey "Ronde as teachen" als u bij het directe 

zwenken de actuele posities van de ronde assen wilt overnemen. 



2



Parameter Beschrijving Eenheid 

TC Naam van de zwenkgegevensset 

0: zwenkkop verwijderen, zwenkgegevensset deselecteren 

geen invoer: geen verandering van de ingestelde zwenkgegevensset 

Vrijlopen neen: Werktuig voor het zwenken niet terugtrekken 

Z: Werktuigas voor het zwenken naar vrijmaakpositie bewegen 

Z, X, Y: Bewerkingsassen voor het zwenken naar vrijmaakpositie bewegen 

Werkt. max: Werktuig in werktuigrichting terugtrekken tot aan de softwareeindschakelaar 

Werkt. inc: Werktuig in werktuigrichting met de ingevoerde waarde incrementeel 

terugtrekken 

Zwenkvlak Zwenken nieuw: nieuw zwenkvlak vastleggen 

Zwenken additief: zwenkvlak op het laatste zwenkvalk plaatsen 

Zwenkvariante As per as: coördinatensysteem as per as zwenken 

Direct: ronde assen direct positioneren 

X Ashoek (as per as zwenken) de volgorde van de assen graden 

Y Ashoek (as per as zwenken) kan met "Alternatief" willekeurig graden 

Z Ashoek (as per as zwenken) verwisseld worden graden 

A Ashoek (direct zwenken) graden 

B Ashoek (direct zwenken) graden 

Richting Voorkeurdraairichting bij 2 alternatieven 

+: grotere hoek van de as op de schaal van de zwenkkop/-tafel 

-: kleinere hoek van de as op de schaal van de zwenkkop/-tafel 

Werktuigpunt 

vasthouden 

Nasporen: De positie van de werktuigpunt blijft tijdens het zwenken behouden 

Niet nasporen: De positie van de werktuigpunt wordt veranderd tijdens het zwenken 



2



2.8.8 Vlakfrezen 

Jog 

... 

Cycle Start 

Met deze cyclus kan een willekeurig werkstuk vlak worden afgefreesd. 

Hierbij wordt altijd een rechthoekig oppervlak bewerkt. 

Meer informatie over de cyclus vindt u in hfdst. "Programmeren - 

Vlakfrezen". 


"Vlakfrezen". 

Druk op de desbetreffende softkeys om de zijdelingse 

beperkingen van het werkstuk aan te geven. 

Plaats de cursor in "Bewerking" en kies met behulp van de toets 

"Select" de bewerkingswijze (bv. voordraaien). 

Plaats de cursor in "Richting" en kies de bewerkingsrichting. 

Voer alle andere parameters in het invoerscherm in. 

Gelieve ook de gegevens voor het vlakfrezen in acht te nemen 

in hfdst. "Programmeren - Vlakfrezen". 

Druk op de softkey "OK" om uw gegevens te bevestigen. 

U keert terug naar het programma-aanzicht in het manuele bereik. 

Voorbeeld voor vlakfrezen in het programma-aanzicht 

Met de toets "Cycle Start" start u de cyclus "Vlakfrezen". 

De functie "Repos" kunt u tijdens het vlakfrezen niet gebruiken. 



2



2.8.9 Instellingen voor handbedrijf 

Voor het handbedrijf kunt u centraal machinefuncties en 

nulpuntverschuivingen selecteren en de maateenheid instellen. 

Machinefuncties (M-functies) zijn functies die door de 

machinefabrikant extra ter beschikking worden gesteld. 


De asposities en trajectparameters kunt u in handbedrijf in "mm" of 

"Inch" laten weergeven. Werktuigcorrecties en nulpuntverschuivingen 

blijven echter bewaard in de oorspronkelijke maateenheid waarop de 

machine is ingesteld (zie hfdst. "Omschakeling maatsysteem 

inch/metrisch“). 

Transmissietrap kiezen Als uw machine beschikt over een transmissie voor de spil, kunt u de 

gewenste transmissietrap kiezen. 

Jog 

M-functie selecteren 

Jog 


kiezen 

Jog 


"T, S, M". 

Plaats de cursor in het veld "Transmissietrap". 

Selecteer de gewenste transmissietrap (bv. "auto"). 

De transmissietrap is actief zodra u de volgende keer op de toets 

"Cycle-Start" drukt. 


"T, S, M". 

Voer in het parameterveld "And. M-fct." het nummer van de 

gewenste M-functie in. 

In een tabel van de machinefabrikant vindt u de relatie tussen 

betekenis en nummers van de functies. 

De M-functie is actief zodra u de volgende keer op de toets "Cycle- 

Start" drukt. 


"T, S, M". 

Kies in het veld "Nulpntv." de gewenste nulpuntverschuiving (bv. 

Basis). 

- OF - 



2



Nulpunt 

versch. 

in 

manueel 

Druk op de softkey "Nulpuntversch." om de 

nulpuntverschuivingslijst te openen. 

Plaats de cursor op het gewenste nulpunt en druk op de softkey 

"in Manueel". 

De nulpuntverschuiving is actief zodra u de volgende keer op de toets 

"Cycle-Start" drukt. 

Maateenheid instellen Het omschakelen van de maateenheid mm/inch heeft invloed op de 

indicatie van de werkelijke waarde en de trajectparameter. De 

instelling geldt voor het manuele bereik en blijft zolang behouden tot 

de maateenheid weer wordt omgeschakeld. In het automatische 

bedrijf wordt bij start altijd de maateenheid die in de programmakop 

staat, ingeschakeld. 

Jog 


"T, S, M". 

Kies in het veld "Maateenheid" de gewenste maateenheid. 

De maateenheid is in handbedrijf actief zodra u de volgende keer op 

de toets "Cycle-Start" drukt. 

Werktuigas selecteren Als uw machine over een zwenkbare arbeidsspil beschikt, kunt u in 

het menu "T, S, M" via het selectieveld van de "Werktuigas" het 

bewerkingsvlak selecteren. 

Jog 

Deze parameter is relevant voor alle schermen in het manuele bereik, 

d.w.z. de getoonde parameters tijdens het vlakfrezen of meten 

schikken zich ernaar. Bovendien wordt bij het meten van werkstuk en 

werktuig, afhankelijk van de instelling van het vlak, rekening gehouden 

met de werktuigcorrectie. 


"T, S, M". 

Kies in het veld "Werktuigas" de gewenste as. 

De werktuigas is in handbedrijf actief zodra u de volgende keer op de 

toets "Cycle-Start" drukt. 

Om de asspil te zwenken neemt u de instructies van de 

machinefabrikant in acht. 



2



Voorinstellingen 

veranderen 

Jog 


"Uitbreiding" om de softkey-balk uit te breiden. 

Druk op de softkey "ShopM. inst." 

Het menu "ShopMill" Instellingen wordt geopend. 

Terugtrekniveau Voer in het veld "Terugtrekvlak" de gewenste terugtrekpositie 

boven het werkstuk aan, die bij het vlakfrezen in handbedrijf in 

ijlgang moet worden ingenomen. 

Veiligheidsafstand Geef in het veld "Veiligheidsafstand" de gewenste positie aan, die 

in ijlgang moet worden ingenomen. 

De veiligheidsafstand is de afstand tussen de werktuigpunt en het 

werkstukoppervlak. Zodra de veiligheidsafstand bereikt is, wordt in 

bewerkingsvoeding de geprogrammeerde cyclus vlakfrezen 

afgewerkt. 

Inrichtingsaanvoer Voer in het veld "Instelvoeding" de voeding in waarmee de assen 

in handbedrijf moeten worden verplaatst. 

Variabele stapmaat Voer in het veld "Variabele stapmaat" de gewenste stapbreedte in 

als u de assen in handbedrijf niet met een vaste maar met een 

variabele stapbreedte wilt verplaatsen. 

Druk op de softkey "Terug". 

Het menuvenster "ShopMill Instellingen" wordt gesloten. 

De instellingen zijn zolang actief tot de waarden worden veranderd. 

Voor een programma worden deze instellingen telkens in de 

programmakop uitgevoerd. 



2


2 2.9 MDA-bedrijf 

2.9 MDA-bedrijf 

MDA 

Programma starten 

Cycle Start 

Programma wissen 

MDA-prog. 

wissen 

In de bedieningswijze "MDA" (Manual Data Automatic) kunt u 

programma's blokwijze in de G-Code creëren en laten aflopen. 

Hiervoor kunt u gericht de gewenste bewegingen in de vorm van 

afzonderlijke programmablokken via het bedieningstoetsenbord in de 

besturing invoeren. 

In het programma-aanzicht "MDA" worden positie-, voedings-, spil-, 

werktuigwaarden en de inhoud van het MDA-programma aangegeven. 

Voorbeeld voor een programma in het programma-aanzicht"MDA" 

Druk op de toets "MDA". 

Voer in het werkvenster de gewenste G-Code in. 

De besturing werkt de ingevoerde blokken af na het drukken van de 

toets "Cycle Start". 

In MDA-bedrijf aangemaakte programma's worden na de volledige 

afwerking automatisch gewist of kunnen door de softkey "MDAprogramma 

wissen" worden verwijderd. 



2


2 2.10 Automatisch bedrijf 

2.10 Automatisch bedrijf 

Auto 

Voorwaarde voor 

afwerking 

In de bedieningsmodus "Machine auto" kunt u 

bewerkingsprogramma's afwerken en de actuele bewerking on-line op 

het beeldscherm volgen. 

• U heeft het meetsysteem van de besturing reeds gesynchroniseerd 

met de machine (naar referentiepunt bewegen). 

• U hebt het bijbehorende bewerkingsprogramma reeds gecreëerd. 

• U hebt de noodzakelijke correctiewaarden gecontroleerd resp. 

ingevoerd, bv. nulpuntverschuivingen of werktuigcorrecties. 

• De noodzakelijke veiligheidsblokkeringen zijn geactiveerd. 

Voorbeeld voor het programma-aanzicht in "Machine auto" 

Arbeidsstappenprogramma's die u in oudere ShopMill-versies heeft 

opgesteld, kunt u ook in de actuele arbeidsstappenversie afwerken. 

Als een ouder arbeidsstappenprogramma éénmaal in de actuele 

arbeidsstappenversie werd afgewerkt, geldt het als een programma 

met de actuele arbeidsstappenversie. 

Bovendien kunt u ook een arbeidsstappenprogramma van versie 6.3 

in ShopMill 6.2 laten afwerken, als u de volgende punten in acht 

neemt: 

• Als voor een langsgroef in ShopMill 6.3 de bewerkingsmodus 

"Gladmaken rand" geprogrammeerd werd, wordt de parameter in 

ShopMill 6.2 door "Voorbewerken" vervangen. 

• De onder ShopMill 6.3 geprogrammeerde functies "Diepboren" en 

"Ronde groef" zijn in ShopMill 6.2 alleen mogelijk als u de 

parameters van de functies in ShopMill 6.2 nog eens controleert en 

bevestigt. 



2



Na het uitvoeren van het ShopMill-programma van de versie 6.3 in 

ShopMill 6.2, telt het programma als een programma van de versie 

6.2. 

2.10.1 Omschakelen tussen de indicaties "T, F, S", "G-functies" en "hulpfuncties" 

G-functies 

Als u tijdens het bewerken van een werkstuk bv. zou willen weten, of 

op dat moment de snijkantradiuscorrectie actief is, of, welke 

maateenheid gebruikt wordt, schakelt u de indicatie van de G-functies 

of hulpfuncties in. 

Onder de "G-functie" worden er 16 verschillende G-groepen getoond. 

Binnen een G-groep verschijnt telkens de op dat moment in de NCK 

actieve G-functie. 

Alternatief verschijnt er onder "Alle G-func." een lijst met alle Ggroepen 

met alle bijbehorende G-functies. 

Hupfuncties Tot de hulpfuncties horen door de machineproducent bepaalde M- en 

H-functies, die parameters aan de PLC overdragen en daar door de 

machineproducent gedefinieerde reacties veroorzaken. 


Er worden max. vijf M-functies en drie H-functies getoond. 

G- 

functie 

Alle 

G-func. 

Hulpfuncties 

Ook bij de afwerking van een stappenreeksprogramma kunt u de in de 

NCK actieve G-functies oproepen, daar de ShopMill-functies intern in 

G-Code worden omgezet. 

Druk in de bedieningsmodus "Machine Manueel" of "Machine 

Auto" op de softkey "G-functie". 

In plaats van de parameters T, F en S worden nu de bij het bewerken 

op dat moment actieve G-functies binnen een G-groep getoond. 

Als u nogmaals op de softkey "G-functie" drukt, verschijnt opnieuw de 

statusindicatie "T, F, S 

- OF - 

Druk op de softkey "Alle G-func.". 

In plaats van de parameters T, F en S verschijnt er nu een lijst met 

alle G-groepen met G-functies. Als u nogmaals op de softkey "Alle Gfunc." 

drukt, verschijnt opnieuw de statusindicatie "T, F, S 

- OF - 

Druk op de softkey "Hulpfunctie". 

In plaats van de parameters T, F en S verschijnen nu de bij de bewerking 

op dat moment actieve hulpfuncties. Als u nogmaals op de softkey 

"Hulpfunctie" drukt, verschijnt opnieuw de statusindicatie "T, F, S 



2



2.10.2 Programma kiezen voor afwerking 

-of- 

Af- 

werken 

-of- 

-of- 

-of- 

-of- 

Druk op de softkey "Programma" of de toets "Programmamanager". 

Het directory-overzicht verschijnt. 

Plaats de cursor op de directory waarin u een nieuw programma 

wilt selecteren. 

Druk op de toets "Input" of "Cursor rechts". 

Het programma-overzicht verschijnt. 

Plaats de cursor op het gewenste programma. 

Druk op de softkey "Afwerken". 

ShopMill wisselt automatisch naar de bedieningswijze "Machine auto" 

en laadt het programma. 

- OF - 




wilt selecteren. 





Het gekozen programma wordt in het bedieningsbereik "Programma" 

geopend. Het arbeidsplan van het programma verschijnt. 

Plaats de cursor op het programmablok van waar u het 

programma wilt afwerken. 


ShopMill wordt automatisch omgeschakeld op de modus "Machine 

Auto". Het programma wordt geladen en een blokzoekprocedure 

uitgevoerd tot aan het gemarkeerde programmablok (zie hfdst. 

"Bewerking starten op bepaald programmapunt"). 



2



2.10.3 Programma starten/ stoppen/ voortijdig beëindigen 

Als u een programma voor het eerst kiest voor de afwerking, dat de 

cycli "Afspanen tegen de contour" of "Contourkamer" bevat, worden 

automatisch de verschillende verspaningsstappen resp. de 

ruimstappen van de contourkamer berekend. Dit proces kan 

afhankelijk van de complexiteit van de contour enkele seconden 

duren. 

Hier verneemt u, hoe u programma's die in de bedieningswijze 

"Machine auto" geladen zijn, starten en stoppen, of na een voortijdig 

beëindigen kunt voortzetten. 

Als het programma in de bedieningswijze "Machine auto" werd 

geladen en de bedieningswijze "Automatisch" op het 

machinebesturingspaneel geactiveerd is, kunt u het programma ook 

starten als u zich in een willekeurig bedieningsbereik bevindt en niet in 

de bedieningswijze "Machine auto". 

Deze startmogelijkheid moet in een machinegegevensbouwsteen 

geactiveerd worden. 


Voorwaarde Er is geen alarm. 

Het programma is gekozen. 

De aanvoervrijgave is voorhanden. 

De spilvrijgave is voorhanden. 

Bewerking starten 

Cycle Start 

Bewerking stoppen 

Cycle Stop 

Bewerking voortijdig 

beëindigen 

Reset 


Het programma wordt gestart en vanaf het begin resp. vanaf het 

gemarkeerde programmablok afgewerkt. 

Druk op de toets "Cycle Stop". 

De bewerking stopt onmiddellijk, afzonderlijke programmablokken 

worden niet tot op het einde afgewerkt. Bij de volgende start wordt de 

bewerking daar voortgezet, waar ze werd gestopt. 

Druk op de toets "Reset". 

De afwerking van het programma wordt voortijdig beëindigd. Bij de 

volgende start begint de bewerking van bij het begin. 



2



Bewerking uit het 

bedieningsbereik starten 

Cycle Start 

2.10.4 Programma onderbreken 

Het programma is in de bedieningswijze "Machine auto" geladen en 

de bedieningswijze "Automatisch" is op het machinebesturingspaneel 

geactiveerd. 


Het programma wordt gestart en vanaf het begin afgewerkt. Het 

oppervlak van het voordien gekozen bedieningsbereik blijft echter 

verder zichtbaar. 

Weggaan van de contour Na een programma-onderbreking ("NC-Stop") in het automatisch bedrijf 

(bv. om een meting aan een werkstuk uit te voeren en de werktuigslijtagewaarden 

te corrigeren of na een werktuigbreuk) kunt u het 

werktuig in handbedrijf "Machine manueel" van de contour weg 

bewegen. In dit geval slaat ShopMill de coördinaten van de onderbrekingsplaats 

op en toont in het venster met de werkelijke waarden de in 

de bedieningswijze "Machine manueel" gereden trajectverschillen van 

de assen als "Repos"-verschuiving (Repos = herpositioneren). 

De procedure voor het verplaatsen van de machineassen vindt u in 

hfdst. "Machineassen verplaatsen". 

Opnieuw naar de 

contour gaan 

Jog 

Repos 

X ... 

+ 

Met de functie "Repos" gaat het werktuig terug aan de contour van het 

werkstuk na het bewegen van de machine-assen tijdens een 

programma-onderbreking in automatisch bedrijf. 

Selecteer de bedieningsmodus "Machine Manueel". 

Beweeg de assen van het onderbrekingspunt weg. 

Druk op de toets "Repos". 



Het overrijden van de onderbrekingsplaats is geblokkeerd. 

De aanvoer-override is actief. 

Waarschuwing 

De ijlgang-interferentietoets is actief. 

Niet-afgestemde Repos-verschuivingen worden bij omschakeling op 

Auto en daarop volgende start met de toets "Cycle-Start" met 

programmeervoeding en lineaire interpolatie afgestemd. 



2



2.10.5 Bewerking starten bij bepaald programmapunt 

Als u slechts een bepaald gedeelte van een programma aan de 

machine wenst uit te voeren, moet u het afwerken van het programma 

niet noodzakelijkerwijze bij het begin starten, maar u kunt de 

bewerking ook vanaf een bepaald programmablok of een bepaalde 

tekst starten. 

Het programmapunt waarop u de bewerking wilt starten, wordt "Doel" 

genoemd. 

ShopMill onderscheidt tussen 3 verschillende doeltypes: 

• ShopMill-cyclus 

• ander ShopMill-blok resp. G-Code-blok 

• willekeurige tekst 

Bij het doeltype "ander ShopMill-blok resp. G-Code-blok" kunt u het 

doel ook op 3 verschillende manieren aangeven: 

• Cursor op doelblok plaatsen 

Bij overzichtelijke programma's is dit een eenvoudige manier. 

• Onderbrekingspunt kiezen 

De bewerking wordt voortgezet op het punt waar ze werd 

onderbroken. Dit is vooral comfortabel bij grote programma's met 

meerdere niveaus. 

• Doel direct invoeren 

Dit is alleen mogelijk als u de precieze gegevens (programmavlak, 

programmanaam enz.) van het doel kent. 

Nadat u het doel heeft aangegeven, berekent ShopMill het precieze 

startpunt van de programmabewerking. 

Bij de doeltypes "ShopMill-cyclus" en "willekeurige tekst" gebeurt de 

berekening altijd op het eindpunt van het blok. Bij het berekenen van 

het startpunt van alle andere ShopMill-blokken en G-Code-blokken 

kunt u tussen vier varianten kiezen. 

1. Berekening op eindpunt: 

Berekening op contour: Tijdens het blokzoeken voert ShopMill 

dezelfde berekeningen uit, zoals bij het afwerken van het 

programma. Het programma wordt vanaf het einde van het 

bestemmingsblok resp. van de volgende geprogrammeerde positie 

van het bestemmingsblok afgewerkt 

2. Zonder berekening 

Tijdens het blokzoeken voert ShopMill geen berekeningen uit, 

d.w.z. de berekening wordt tot aan het bestemmingsblok 

oversprongen. De besturingsinterne parameters staan op dezelfde 

waarden als voor blokzoeken. 

Deze variante staat alleen bij programma's ter beschikking, die 

zonder uitzondering uit G-Code-blokken bestaan. 



2



3. Extern - zonder berekening 

Deze variante gebeurt zoals de berekening op het eindpunt. 

Subprogramma's die via EXTCALL worden opgeroepen, worden 

echter bij het berekenen oversprongen. Bij G-Code.programma's 

die volledig van externe diskdrives (diskette-/netdiskdrive) 

uitgevoerd worden, wordt het berekenen eveneens tot aan het 

bestemmingsblok oversprongen. 

Op deze manier kunt u het berekenen versnellen. 

Opgepast 

Met modale functies die niet in het berekende programmadeel 

onthouden zijn, wordt voor het uit te voeren programmadeel geen 

rekening gehouden. D.w.z. dat u bij de varianten "Zonder berekening" 

en "Extern – zonder berekening" een bestemmingsblok moet kiezen, 

vanaf hetwelke alle voor het bewerken noodzakelijke informatie 

aanwezig is. 

Doel direct invoeren In het scherm "Zoekpointer" voert u voor het doeltype "ander 

ShopMill-blok resp. G-Code-blok" het doel direct in. 

Op het scherm stemt elke regel overeen met een programmaniveau. 

Het werkelijke aantal niveaus in het programma is afhankelijk van de 

structuurdiepte van het programma. Het 1ste niveau stemt altijd 

overeen met het hoofdprogramma, alle andere niveaus zijn 

subprogramma's. 

Afhankelijk van het programmaniveau waarop het doel zich bevindt, 

moet u het doel invoeren in de overeenkomstige regel van het 

scherm. Als het doel zich bv. in een subprogramma bevindt dat direct 

door het hoofdprogramma wordt opgeroepen, moet u het doel dus in 

het 2de programmaniveau invoeren. 

Het doel moet altijd ondubbelzinnig worden aangegeven. D.w.z. dat u 

ook op het 1ste programmaniveau (hoofdprogramma) moet aangeven 

als het subprogramma in het hoofdprogramma op 2 verschillende 

punten wordt opgeroepen. 

De parameters op het scherm "Zoekpointer" hebben de volgende 

betekenis: 

Nummer van het programmaniveau 

Programma: subprogramma ligt in het NCK-werkgeheugen: 

Programmnaam 

Voorbeeld: sub-pr1 

Subprogramma ligt niet in het NCK-werkgeheugen: Pad + 

programmanaam 

Voorbeeld: c:\sub-pr1 of 

\\r1638\shopmill\sub-pr1 

(De naam van het hoofdprogramma wordt automatisch 

ingevoerd.) 

Ext: extensie 



2



ShopMill-cyclus kiezen 

Cycle Start 

Cycle Start 

Reset 

Zoeken 

starten 

P: uitvoeringsteller (Als een programmagedeelte 

meermaals wordt uitgevoerd, kunt u hier het nummer van 

de uitvoering aangegeven waar de bewerking moet 

worden voortgezet.) 

Regel: parameter wordt door ShopMill bepaald 

Type: " " Zoekdoel op dit niveau wordt niet in acht 

genomen 

N-nr. bloknummer 

Mark. springmarkering 

Tekst tekenreeks 

S-prg. subprogramma-activering 

Regel Regelnummer 

Zoekdoel: programmapunt waar de bewerking moet starten 

Laad een programma in de modus "Machine Auto" (zie hfdst. 

"Programma voor afwerking selecteren"). 

Plaats de cursor op het gewenste doelblok. 

Druk op de softkeys "Blok zoek." en "Zoeken starten". 

Kies bij aaneengeschakelde programmablokken met meerdere 

technologieblokken in het venster "Zoeken" het gewenste 

technologieblok uit. 

Bij afzonderlijke programmablokken verschijnt de opvraag niet. 

Druk op de softkey "Toepassen". 

Voer bij aaneengeschakelde programmablokken het nummer van 

de gewenste startpositie in. 




ShopMill voert alle noodzakelijke voorinstellingen uit. 

Druk nog eens de toets "Cycle Start". 

De nieuwe startpositie wordt aangelopen. Vervolgens wordt het 

werkstuk vanaf het begin van het bestemmingsblok bewerkt. 

Met de toets "Reset" kunt u het zoeken voortijdig beëindigen. 



2



ander ShopMill-blok 

resp. G-Code-blok kiezen 

Op externeindpunt 

... zonder ber. 

Cycle Start 

Cycle Start 

Reset 

Onderbr. 

punt 

Zoek- 

pointer 



Cycle Start 

Cycle Start 

Reset 

Cursor op doelblok plaatsen 



Plaats de cursor op het gewenste doelblok. 

Druk op de softkey "Blok zoek." 

Kies een berekeningsvariant. 





programma, afhankelijk van de berekeningsvariante, vanaf het begin 

tot het einde van het bestemmingsblok afgewerkt. 


Onderbrekingspunt selecteren 

Voorwaarde is dat de afwerking van het programma werd 

onderbroken met de toets "Reset". (ShopMill onthoudt dit 

onderbrekingspunt automatisch.) 

Schakel opnieuw om naar de bedieningsmodus "Machine Auto". 

Druk op de softkeys "Blok zoeken" en "Zoekpointer". 

Druk op de softkey "Onderbr. punt". 

ShopMill voert het opgeslagen onderbrekingspunt in als doel. 

Kies een berekeningsvariant. 










2



Zoek- 

pointer 



Cycle Start 

Cycle Start 

Reset 

Zoeken 

Verder 

zoeken 

Zoeken 

Zoeken 

starten 

Doel direct invoeren 



Druk op de softkeys "Blok zoeken" en "Zoekpointer". 

Voer het gewenste doel in. 

Kies een berekeningsvariante. 








Willekeurige tekst zoeken 



Druk op de softkeys "Blok zoek." en "Zoeken". 

Voer de tekst in die u wenst te zoeken. 

Kies, of het zoeken aan het programmabegin of bij de actuele 

cursorpositie moet beginnen. 

Druk op de softkey "Zoeken". 

Het programmablok, waarin de gezochte tekst voorkomt, wordt 

gemarkeerd. 

Druk op de softkey "Verder zoeken" als u het zoeken wenst voort 

te zetten. 

Druk op de softkeys "Annuleren" en "Zoeken starten". 

Kies bij verbonden programmablokken meet meerdere 

technologieblokken in het venster "Zoeken" het gewenste 

technologieblok en druk op de softkey "Toepassen". 




2



Cycle Start 

Cycle Start 

Reset 

2.10.6 Programmaverloop beïnvloeden 

Geprogrammeerde stop 

program. 

Stop 

Cycle Start 

Voer bij verbonden programmablokken het nummer van de 

gewenste startpositie in en druk op de softkey "Toepassen". 






werkstuk vanaf het begin van het bestemmingsblok bewerkt. 


Als u tijdens het bewerken van een werkstuk, het reeds bereikte 

resultaat tussendoor wenst te controleren, kunt u het bewerken op 

speciaal gemarkeerde plaatsen laten stoppen (geprogrammeerde 

stop). Binnen de ShopMill-programma's wordt gestopt op positie 

"Terugtrekvlak". 

Als u evenwel enkele met de G-Code geprogrammeerde 

bewerkingsstappen niet bij iedere programma-uitvoering wenst uit te 

voeren, gelieve deze blokken afzonderlijk te markeren (G-Codeblokken 

verbergen). Bij ShopMill-blokken is dat niet mogelijk. 

U heeft bovendien de mogelijkheid tijdens de bewerking DRFverschuivingen, 

d.w.z. verschuivingen met het handwiel, toe te laten. 

Deze functie moet worden ingesteld door de machinefabrikant. 




Druk op de softkey "Prog. beïnvl." 

Druk op de softkey "Program. stop". 


Het afwerken van het programma wordt gestart. Het 

programmaverloop stopt bij elk blok waarvoor de "geprogrammeerde 

stop" werd gedefinieerd (zie hfdst. "Extra functies"). 



2



Cycle Start 

program. 

Stop 

G-Code-blokken 

verbergen 

Ver- 

bergen 

Cycle Start 

Aus- 

blenden 

DRF-verschuiving 

toelaten 

DRF ver- 

schuiving 

Cycle Start 

DRF ver- 

schuiving 

Druk telkens opnieuw op de toets "Cycle Start". 

Het afwerken van het programma wordt voortgezet. 

Druk opnieuw op de softkey "Program. stop" als het bewerken 

zonder een geprogrammeerde stop moet doorlopen. (De softkey 

is dan opnieuw gedeselecteerd.) 




Druk op de softkey "Verbergen". 


Het afwerken van het programma wordt gestart. G-Code-blokken die 

met het teken "/" (schuine streep) voor het bloknummer beginnen, 

worden niet uitgevoerd. 

Druk opnieuw op de softkey "Verbergen" als de gekenmerkte G- 

Code-blokken bij de volgende bewerking opnieuw mee moeten 

worden uitgevoerd. (De softkey is dan opnieuw gedeselecteerd.) 

Laad een programma in de bedieningsmodus "Machine Auto" (zie 

hfdst. "Bewerking starten/stoppen"). 


Druk op de softkey "DRF-verschuiving". 


Het afwerken van het programma wordt gestart. Verschuivingen met 

het handwiel hebben een directe invloed op de bewerking. 

Druk opnieuw op de softkey "DRF-verschuiving" als u 

handwielverschuivingen tijdens de bewerking niet meer wilt 

toelaten. (De softkey is dan opnieuw gedeselecteerd.) 



2



2.10.7 Overschrijven 

Overschrijven met single 

block 

Single Block 

Cycle Start 

Overschrijven zonder 

single block 

Cycle Stop 

Cycle Start 

In de bedieningsmodus "Machine Auto" kunt u technologische 

parameters (hulpfuncties, programmeerbare instructies, etc.) naar het 

werkgeheugen van de NCK overschrijven. Bovendien kunnen 

willekeurige NC-blokken ingevoerd en afgewerkt worden. 

Door het overschrijven worden de programma's in het 

delenprogrammageheugen niet veranderd. 



Druk op de toets "Single Block" om het programma blok per blok 

af te werken. 

Het programma stopt automatisch bij de volgende blokgrens. 

Druk op de softkey "Overschrijven". 

Het venster "Overschrijven" wordt geopend. 

Voer de gewenste NC-blokken in die moeten worden afgewerkt. 


De ingevoerde blokken worden afgewerkt. U kunt de afwerking in het 

venster "Overschrijven" volgen. 

Na het "Overschrijven" wordt een subprogramma met de inhoud 

REPOSA uitgevoerd, dat u kunt volgen. 



Druk op de toets "Cycle Stop" om de afwerking van het 

programma te stoppen. 


Het venster "Overschrijven" wordt geopend. 

Voer de gewenste NC-blokken in die moeten worden afgewerkt. 




2



Overschrijven annuleren 

2.10.8 Programma testen 

De ingevoerde blokken worden afgewerkt. U kunt de afwerking van de 

blokken in het venster "Overschrijven" volgen. 

Nadat de ingevoerde afgewerkt zijn, kunt u opnieuw blokken 

toevoegen. 

Druk op de toets "Terug" om "Overschrijven" te verlaten. 

Het venster wordt gesloten. 

Nu kunt u een bedrijfsmoduswissel uitvoeren. 

Als u nogmaals op "Cycle Start" drukt, loopt het voor het overschrijven 

geselecteerde programma verder. 

Als u bij de eerste uitvoering van het programma aan de machine een 

verkeerde bewerking van het werkstuk wensen te vermijden, gelieve 

het programma voordien te testen, zonder de machine-assen te 

bewegen. 

ShopMill controleert tijdens de test het programma op de volgende 

ontoelaatbaarheden: 

• Geometrische incompatibiliteit 

• Mankerende gegevens 

• Niet uitvoerbare programma-aaneenschakelingen en sprongen 

• Schending van de arbeidsruimte 

ShopMill herkent automatisch syntaxisfouten als het een programma 

in de bedieningswijze "Machine auto" laadt. 

Of ShopMill de hulpfuncties (M- en H-functies) tijdens de 

programmatest uitvoert, is afhankelijk van de instellingen van de 

machineproducent. 


Tijdens de programmatest kunt u de volgende functies gebruiken: 

• Bewerking stoppen met "geprogrammeerde stop" (zie hfdst. 

"Programmaverloop beïnvloeden") 

• Grafische weergave op het scherm (zie hfdst. "Meetekenen voor 

de bewerking") 



2



Programmatest 

Cycle Start 

Programmatest 

2.10.9 Meetekenen voor de bewerking 




Druk op de softkey "Programmatest". 


Het programma wordt getest zonder dat de machineassen worden 

verplaatst. 

Druk opnieuw op de softkey "Programmatest", als u na de 

programma-uitvoering de testtoestand opnieuw wilt uitschakelen. 

(De softkey is dan opnieuw gedeselecteerd.) 

U hebt de mogelijkheid in het automatische bedrijf onder de functie 

"Programma-test" een programma voor het bewerken grafisch af te 

beelden zonder de machine-assen te bewegen. 

Het meetekenen is een software-optie. 

De grafische afbeelding stemt overeen met de afbeelding van een 

werkstuk dat met een cilindervormig werktuig wordt bewerkt. 

Statusindicaties De statusindicatie in de grafiek bevat de volgende informatie: 

• Actuele as-coördinaten 

• Actueel in bewerking bevindend blok 

• Bewerkingstijd (in uren/minuten/seconden) 

De bewerkingstijd geeft bij benadering de tijd aan die het 

programma nodig zou hebben als het op de machine zou worden 

uitgevoerd (incl. werktuigwissel). Bij onderbrekingen wordt de tijd 

gestopt. 

Test 

voeding 

Programmatest 

Kies in de bedieningsmodus "Machine Auto" het programma. 

Druk op de softkeys "Prog. beïnvl." en "Programma test". 

Activeer daarnaast de softkey "Test voeding". 

De geprogrammeerde voedingssnelheid wordt door een in een 

machinegegevensbouwsteen vastgelegde testsnelheid vervangen. 

Druk op de softkey "Meetek." 



2



Cycle Start 

Programma- 

aanzicht 

Boven- 

aanzicht 

Beeld 

wissen 

Druk op "Cycle Start" om het programma te starten. 

De functies voor de programmabesturing zoals "Cycle Stop", 

"Enkelvoudig blok", "Aanvoer-Override" enz.. kunnen verder worden 

gebruikt. 

Druk op de softkey "Programma-aanzicht". 

U schakelt om van de grafische weergave "Meetekenen" op het 

programma-aanzicht van de automatische modus. Het registreren van 

de grafische gegevens loopt verder op de achtergrond. 

Naar de grafische weergave keert u terug als u één van de volgende 

softkeys bedient: 

Druk op de softkey "Bovenaanzicht". 

- OF - 

Druk op de softkey "Weergave op 3 vlakken". 

- OF - 

Druk op de softkey "3D-weergave (volumemodel)". 

U keert van het programma-aanzicht terug naar het grafische 

aanzicht. 

Druk op de softkey "Beeld wissen". 

De grafische weergave van de bewerking tot nu toe wordt gewist. De 

opname van de bewerking wordt echter voortgezet. 

Meer informatie over de functie en de bediening vindt u in hfdst. 

"Simulatie". 



2



2.10.10 Meetekenen tijdens de bewerking 

U kunt de lopende bewerking aan de werktuigmachine tezelfdertijd 

aan het beeldscherm van de besturing grafisch volgen. 

Voorwaarde Programmatest en testvoeding mogen niet gekozen zijn. 

Het meetekenen is een software-optie. 

Cycle Start 

Druk op de softkey "Meetek." en 

start het programma met "Cycle Start". 

Het "Meetekenen" kan altijd tijdens het bewerken worden 

ingeschakeld. 

De verklaring van de functies onder "Meetekenen" vindt u in het hfdst. 

"Meetekenen voor de bewerking" en "Simulatie". 



2


2 2.11 Programma inlopen 

2.11 Programma inlopen 

2.11.1 Afzonderlijke blok 

Bij een geactiveerde functie volgt na ieder blok dat een functie aan de 

machine activeert, een onderbreking van het afwerken (rekenblokken 

veroorzaken geen stop). 

Standaardinstelling Als standaardinstelling geldt, 

• bij het boren wordt het volledige bewerkingsproces en 

• bij het kamerfrezen worden een vlakbewerking 

in één blok samengevat. 

Selectie met softkey Enkelvoudig 

blok fijn 

"Enkelvoudig blok fijn" 

actief 

Selectie met softkey Enkelvoudig 

blok fijn 

Enkelvoudig blok via het 

machinebesturingspaneel 

Single Block 

Enkelvoudig blok 

deselecteren 

Single Block 

Met een actieve functie "Enkelvoudig blok fijn" wordt iedere 

afzonderlijke booraanvoerbeweging en iedere afzonderlijke 

kamerfreesbeweging als eigen blok uitgevoerd. Bovendien wordt het 

afwerken na ieder afzonderlijk profielelement van een profiel gestopt. 

De toets "Single Block" activeert u in de bedieningswijze "Machine 

auto". U krijgt daardoor de mogelijkheid een programma blok per blok 

af te werken. Als het enkelvoudig blok geactiveerd is, knippert de 

bijbehorende LED op het machinebesturingspaneel. 

Als de enkelvoudige blok-bewerking actief is, 

• wordt (in onderbrekingstoestand) in de lijn kanaalbedrijfsmelding 

de tekst "stop: blok in enkelvoudig blok beëindigd" uitgevoerd. 

• wordt het actuele blok van het programma pas dan afgewerkt als u 

op de toets "Cycle Start" drukt, 

• wordt het bewerken na afwerken van een blok gestopt, 

• kan het volgende blok door opnieuw de toets "Cycle Start" te 

bedienen, worden afgewerkt. 

U kunt de functie deselecteren door opnieuw de toets "Single Block" 

te bedienen. 



2



2.11.2 Actueel programmablok tonen 

Basisblok 

Single Block 

Cycle Start 

Als u tijdens het inlopen of tijdens het uitvoeren van het programma 

meer gedetailleerde informatie i.v.m. de asposities en de belangrijke 

G-functies wenst, kunt u de basisblokindicatie laten verschijnen. 

De basisblokindicatie kunt u in het testbedrijf en ook tijdens het 

werkelijke bewerken van een werkstuk aan de machine gebruiken. 

Voor het juist actieve programmablok worden in het venster 

"Basisblok" alle G-Code-commando's getoond die een functie aan de 

machine activeren: 

• Absolute asposities 

• G-functies van de eerste G-groep 

• Andere modale G-functies 

• Andere geprogrammeerde adressen 

• M-functies 

De functie basisblokindicatie moet door de machinefabrikant worden 

ingesteld. 




Druk op de softkey "Basisblok". 

Druk op de toets "Single Block" als u het programma blok per blok 

wilt afwerken. 

Start het uitvoeren van het programma. 

In het venster "Basisblok" worden voor het juist actieve 

programmablok de juiste asposities, de modale G-functies enz. 

getoond. 



2



2.11.3 Programma corrigeren 

Bewerking voorzetten 

Cycle Start 

Zodra de besturing een syntaxisfout in het programma herkent, wordt 

het afwerken van het programma gestopt en de syntaxisfout wordt in 

de alarmregel getoond. In geval van een fout (stop-toestand) kunt u 

het programma in de programma-editor corrigeren. 

Kies in de bedieningsmodus "Machine Auto" een programma. 

Het programma moet zich in stop- of reset-toestand bevinden. 

Druk op de softkey "Prog. corr." 

De programma-editor wordt geopend. 

Indien een fout voorkomt, wordt het foutieve blok gemarkeerd. Na het 

bedienen van de toets "Input" kan het blok gecorrigeerd worden. 

Druk op de softkey "Toepassen" om de correctie over te nemen in 

het actuele programma. 

Druk op de softkey "Afwerken" en vervolgens op de toets "Cycle 

Start". 

De bewerking van het programma wordt voortgezet. 

• Cycle stop-toestand: 

Er kunnen slechts die blokken worden veranderd die nog niet 

afgewerkt zijn resp. van de NCK ingelezen werden. 

• Reset-toestand: 

Alle blokken kunnen worden veranderd. 



2


2 2.12 Looptijden 

2.12 Looptijden 

Om ervoor te zorgen dat u te allen tijde een overzicht heeft van de 

belangrijkste machinelooptijden, biedt ShopMill een statusvenster, dat 

de volgende bedrijfstijden aangeeft. 

Programma De meting van de programmalooptijd begint met de toets "Cycle-Start" 

en stopt met NC-Stop resp. met NC-Reset. 

Als u een nieuw programma start, begint de tijdmeting opnieuw te 

lopen. 

Bij actieve verwijltijd, bij programmaverlopen met programmatest of 

testvoeding loopt de meting verder. Bij NC-stop of een voedingsoverride 

= 0 stopt de tijdmeting. 

Geladen Aan de hand van een progressie-indicatie kunt u volgen hoeveel 

procent van het opgeroepen programma reeds geladen is. 

De weergave verschijnt alleen als een programma resp. 

subprogramma via het commando EXTCALL wordt opgeroepen of als 

een programma van de harddisk wordt afgewerkt. 

Werkstuk De actuele herhaling en het geprogrammeerde aantal 

programmaherhalingen (bv. werkstuk: 15/100) worden bij 

arbeidsstappen- en G-Code-programma's aangegeven. Het aantal 

verschijnt bij arbeidsstappenprogramma's, maar alleen als het aantal 

geprogrammeerde herhalingen N groter is dan 1 (zie hfdst. "Aantal 

aangeven"). 

Vanaf een geprogrammeerd aantal herhalingen van 100000 wordt om 

plaatsredenen alleen nog de actuele programmaherhaling 

aangegeven (bv. werkstuk: 15). 

Als er nog geen informatie beschikbaar is over de actuele 

programmaherhaling, ziet u alleen twee streepjes (bv. werkstuk: - - 

/100). 

Na de start van een programma staat op de teller voor de actuele 

herhaling 0. 

Voor de werkstuktelling voert u als voorinstelling de actuele en 

doelcijfers voor de werkstukhoeveelheid in (zie hfdst. "Aantal 

parametreren"). 

Tijd De actuele tijd wordt aangegeven. 

Datum De actuele datum wordt aangegeven. 

Machine De machinelooptijd geeft de verstreken tijd sinds de laatste start van 

de besturing aan. 

Bewerking De bewerkingstijd geeft de totale looptijd van alle afgewerkte 

programma's sinds de laatste start van de besturing aan. 



2


2 2.12 Looptijden 

Belasting Het systeem berekent uit de gemeten bewerkingstijd en de actuele 

machinelooptijd de werkelijke belasting van de machine. 

De verhouding tussen de bewerkingstijd en de machinelooptijd wordt 

aangegeven in procent. 

Jog 

Loop- 

tijden 

- of - 

Auto 

Welke looptijden worden aangegeven, is afhankelijk van de instelling 

van een machinedatum. 


Kies de bedieningsmodus "Machine Manueel" of de 

bedieningsmodus "Machine Auto". 

Druk op de softkey "Looptijden". 

Het T,F,S - indicatievenster verandert in het venster "Looptijden". 

Door nogmaals op de softkey "Looptijden" te drukken, keert u terug 

naar het T,F,S – indicatievenster. 



2


2 2.13 Instellingen voor de automatische modus 

2.13 Instellingen voor de automatische modus 

2.13.1 Testvoeding vastleggen 

Auto 

2.13.2 Werkstukteller parametreren 

Aantal werkstukken 

Auto 

Voor het automatisch bedrijf configureert u de voorinstellingen voor de 

volgende functies: 

• Programmaverloop onder Auto 

Voor de grafische weergave van een programma kan de 

voedingssnelheid van de testrun worden aangegeven 

• Werkstukteller 

Voor de telling van de werkstukken bij G-Code-programma's staan 

tellers ter beschikking die het aantal vereiste en het totaal aantal 

geproduceerde werkstukken aangeven. 

Voor de bewerking van een werkstuk test u het programma zonder de 

machineassen te bewegen. Voor een vroegtijdige herkenning van 

fouten in de programmering staat de meetekenfunctie ter beschikking. 

Hiervoor kunt u de door u vasgelegde testvoeding gebruiken (zie 

hfdst. "Meetekenen voor de bewerking van het werkstuk"). 

De voedingssnelheid kan tijdens het lopend bedrijf worden veranderd. 

Schakel in de bedrijfsmodus "Machine Auto" op de uitgebreide 

horizontale softkey-balk. 


Voer in "Testvoeding" de gewenste testsnelheid in. 

Met behulp van de "ShopMill instellingen" kunt u invloed uitoefenen op 

de telleractivering en het reset-tijdstip. 

De weergave van de benodigde en de momenteel bewerkte 

werkstukken verschijnt in het venster met de machinelooptijden (zie 

hfdst. "Looptijden"). 

Schakel in de bedrijfsmodus "Machine Auto" op de uitgebreide 

softkey-balk. 




2


2.14 Werktuig en werktuigcorrecties 

Voer in het veld "Werkstukken doel" het vereiste aantal 

werkstukken in. 

In "Werkstukken act" staat het aantal werkstukken sinds de start van 

het programma. 

Zodra het gedefinieerde aantal werkstukken bereikt is, wordt de 

weergave van het actuele aantal werkstukken automatisch opnieuw 

op nul gezet. 

De selectie van de teller is afhankelijk van de instelling van een 

machinegegevenseenheid. 


De doel- en act-cijfers van de werkstukteller kunnen ook tijdens het 

programma worden gewijzigd. 

ShopMill maakt het mogelijk uw werktuig te beheren. Hiervoor zijn de 

volgende schijfindexen beschikbaar 

• Werktuiglijst 

• Werktuigslijtagelijst 

• Magazijnlijst 

In de werktuiglijst resp. in de werktuigslijtagelijst voert u de 

werktuigen, hun correctie- en slijtagebewakingsgegevens in. In de 

magazijnlijst herkent men, welke magazijnplaatsen geblokkeerd resp. 

niet geblokkeerd zijn. 

De werktuiglijst kan afhankelijk van het actuele opvragen 

samengesteld zijn uit, 

• een werktuigwisselaar bestaande uit 

− een spil zonder dubbele grijper 

− of een spil met dubbele grijper 

• ten minste een werktuigmagazijn 

• en divers werktuig dat tot geen werktuigmagazijn behoort. 

Over welke functionaliteit uw werktuigbeheer beschikt, vindt u in de 

documentatie van de machinefabrikant. 

De verschillende lijsten zijn evt. door de machinefabrikant aangepast. 



2


2 2.14 Werktuig en werktuigcorrecties 

Werktuiglijst In de werktuiglijst worden alle werktuigen met hun correctiegegevens 

getoond, die als werktuiggegevensrecord in de NCK opgeslagen zijn, 

onafhankelijk of aan de werktuigen al dan niet een magazijnplaats 

toegewezen werd. De werktuiglijst biedt u de courante werktuigtypes. 

U kunt aan de werktuigtypes geometrische en technologische 

werktuiggegevens toewijzen. Van elk werktuig kunnen verschillende 

exemplaren bestaan, waaraan u de verschillende correctiegegevens 

van het ingezette werktuig kunt toekennen. 

Afhankelijk van het werktuigtype zijn verschillende 

werktuigcorrectiegegevens vereist. 

Frees Vlakfrees 

Hoekkopfrees 



2



Boor Draadboor 

3D-werktuig 

3D-taster 



2



Werktuigen kunnen via de werktuiglijst in een magazijn geladen resp. 

ontladen worden. Bij het laden wordt het werktuig van zijn aflegplaats 

naar een magazijnplaats gebracht. Tijdens het ontladen wordt het 

werktuig uit het magazijn verwijderd en naar zijn aflegplaats 

teruggebracht. 

Het laden en ontladen van werktuigmagazijnen wordt vastgelegd via 

een machinegegevensbouwsteen. 


WERKTUIG 

Werktuiglijst 

Pl. Type Werktuignaam 

Werkt.lijst 

KOGELKOPFR 

BOOR_10 

FREES_8 

BOOR_15 

BOOR_20 

FREES_25 

CENTERBOOR 

FREES_20 

FREES_KEG_12 

3D_Taster 

MATRIJSFR_KEG_10 

FREES_30 

Werkt.slijtage 

1e snijkant 



Lengte 

Magazijn 

Nulpuntversch. 

R-parameters 

Voorbeeld voor een werktuiglijst met variabele plaatstoewijzing 

2 

Werktuig 

meten 

Werktuig 

wissen 

Ontladen 

Snijden 

Sorteren 

In het basisbeeld van het bedieningsbereik "Werktuig" verschijnt de 

actuele werktuiglijst met de volgende informatie: 

Pl. Plaatsnummer 

De markering/symboliek bestaat voor: 

Details 

• de spilplaats 

• de plaatsen voor grijper 1 en grijper 2 (geldt alleen bij het gebruik 

van een spil met dubbele grijper) 

• de magazijnplaatsnummers 

Als er meer dan één magazijn is, wordt eerst het plaatsnummer en 

dan het magazijnnummer aangegeven, 

bv. 10/1 = plaatsnummer 10 in magazijn 1 

5/2 = plaatsnummer 5 in magazijn 2 

• Werktuig dat in de werktuiglijst aan geen magazijn toegewezen is, 

ligt op een plaats zonder plaatsnummer. 

Zo kan er ook werktuig beheerd worden, dat niet werkelijk in het 

magazijn voorhanden is.



Type Werktuigtype 

Afhankelijk van het werktuigtype (afgebeeld als symbool) worden 

slechts bepaalde werktuigcorrectiegegevens vrijgegeven. 

Werktuignaam De identificatie van het werktuig gebeurt via de naam en het 

duplonummer van het werktuig. De naam kunt u als tekst of als 

nummer invoeren (zie hfdst. "Werktuignamen wijzigen"). 

DP Duplonummer van het zusterwerktuig (reservewerktuig) 

Werktuigcorrectiegegevens 

(D-Nr.) Snijkant Werktuigcorrectiegegevens voor de geselecteerde snijkant van een 

werktuig (D-nr.). 

Lengte Werktuiglengte 

Deze waarde kunt u bepalen via de functie "Meten werktuig" (zie 

hfdst. "Werktuig manueel meten"). Als het werktuig extern wordt 

gemeten, kunt u de bepaalde waarde hier invoeren. 

Radius resp. ∅ Radius resp. diameter van het werktuig 

Voor frees- en boorwerktuigen kunt u ook de diameter aangeven. De 

omschakeling van radius op diameteraanduiding gebeurt aan de hand 

van een machinegegevensbouwsteen. 

Hoek Hoek van de werktuigpunt bij een boor. 

Als u bij het boren tot aan de schacht en niet tot aan de punt wilt 

aanvoeren, neemt de besturing de boorpunt in acht. 

H De kolom H verschijnt alleen als ISO-dialecten zijn ingesteld. Elk Hnummer 

van een ISO-dialectprogramma moet toegewezen worden 

aan een werktuigcorrectiegegevensset. 

N Aantal tanden bij een frees. 

Spoed Spoed van een schroefdraadboor in mm/o of in gangen/“ als op de 

machine het Inch-systeem ingesteld is. 

Werktuigspecifieke 

functies 

Spildraairichting 

Koelmiddeltoevoer 1 en 2 in- en uitschakelbaar (bv. binnen- en 

buitenkoeling) 

WT spec. fct 1...4 Meer werktuigspecifieke functies, zoals bv. bijkomende 

koelmiddeltoevoer, bewaking van toerental, werktuigbreuk, enz. 


Via de softkey "Details" worden voor de 3D-werktuigen ook de 

parameters afrondingsradius resp. hoek voor kegelvormige 

freeswerktuigen aangegeven. 



2



Werktuigslijtagelijst 

Voor de vlakfrees worden onder "Details" ook buitenradius en 

werktuighoek, voor de hoekkopfrees ook bijkomende lengtewaarden 

en slijtagelengtewaarden aangegeven. 

In de werktuigslijtagelijst kunt u de werktuiggeometrie (lengte en 

radius/diameter) aan de door de slijtage veranderde geometrie 

aanpassen. 

De volgende controles voor een werktuig kunnen eveneens worden 

vastgelegd. 

• Bewaking van de effectieve gebruiksduur (standtijd) 

• Bewaking van het aantal werktuigwisselingen (aantal) 

• Bewaking van de slijtage 

• Bijkomende gegevens m.b.t. de werktuigstand (werktuig blokkeren, 

werktuig op vaste plaats, werktuig overgroot) 

WERKTUIG 

Werktuigslijtage Tijdige waarschuwingsgrens 

Pl. Type Werktuignaam 1e snijkant 

Werkt.lijst 

KANTENTASTER 

BOOR_10 

FREES_8 

BOOR_15 

BOOR_20 

FREES_25 

CENTERBOOR 

FREES_20 

FREES_KEG_12 

3D_Taster 


FREES_30 




Lengte 

Magazijn 

Tijdige 

waarsch. 


Standtijd 

R-parameters 

Voorbeeld voor een werktuigslijtagelijst met een variabele plaatstoewijzing 

2 

Snijden 

Sorteren 

Werktuigmagazijn In de magazijnlijst worden de magazijnplaatsen met het werktuig 

vermeld. Bovendien wordt getoond, of de magazijnplaats geblokkeerd 

is (plaatsblokkering) en welke eigenschappen (werktuigtoestand) de 

werktuigen bezitten. 

Vaste/variabele 

plaatstoewijzing 

Via de machinedatum kan worden vastgelegd, of alle werktuigen een 

variabele of een vaste plaatstoewijzing in het magazijn bezitten. 

Bij een variabele plaatstoewijzing wordt het werktuig na een 

werktuigvervanging naar de volgende vrije plaats in het magazijn 

gebracht. Terwijl bij een magazijn met vaste plaatstoewijzing het 

werktuig naar zijn stamplaats wordt teruggebracht. 

Gelieve de gegevens van de machineproducent m.b.t. de 

plaatstoewijzing in het werktuigmagazijn in acht te nemen.



Grafische weergave van het Bijkomend tot de lijst van het werktuig kunt u het werktuig en de 

werktuig en de 

magazijnplaatsen ook in een dynamische grafiek weergeven. Hierbij 

magazijnplaatsen 

wordt het werktuig overeenkomstig de lijstvolgorde in de juiste 

proporties getoond. 

De grafische weergave kunt u met de toets "Help" in- en uitschakelen. 

De grafische weergave moet door de machinefabrikant worden 

ingesteld. 


WERKTUIG 

Werktuiglijst 

Pl. TypeWerktuignaam 1e snijkant 

Lengte 

Werkt.lijst 

FREES_30 

FREES_15 

BOOR_10 

KANTENTASTER 

FR_HOEKRAD_20 




Magazijn 


Grafische weergave van het werktuig en de magazijnplaatsen 

Bij de grafische weergave geldt het volgende: 

R-parameters 

2 

Werktuig 

meten 

Werktuig 

wissen 

Ontladen 

Details 

Snijden 

Sorteren 

• Kleine frees en 3D-werktuig worden als schaftfrees getoond, grote 

als walsenfrees. 

• Als een werktuig te lang voor de indicatie is, wordt de maximaal 

mogelijke lengte afgebeeld. 

• Bovenmaats werktuig wordt links en rechts afgesneden. 

• Werktuig dat zich niet in het magazijn bevindt, wordt zonder 

werktuigdrager weergegeven. 

• Geblokkeerd werktuig resp. geblokkeerde magazijnplaatsen 

worden als volgt gekenmerkt: 

geblokkeerd werktuig: 

geblokkeerde magazijnpl.:



2.14.1 Nieuw werktuig aanleggen 

.. 

Nieuw 

werktuig 

• Voor de weergave van het werktuig worden de gegevens van de 

telkens gekozen snijkant gebruikt. 

Als er voor een werktuig geen snijkant in het gekozen aanzicht 

bestaat, worden de gegevens van de eerste snijkant gebruikt. 

Werktuig en de bijbehorende correctiegegevens kunt u direct in de 

werktuiglijst registreren of u kunt reeds buiten het werktuigbeheer 

voorhanden werktuiggegevens gewoon inlezen (zie hfdst. "Werktuig- 

/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen"). 

Als u een nieuw werktuig direct in de werktuiglijst wenst in te voeren, 

biedt ShopMill een reeks gebruikelijke werktuigtypes aan. Het 

werktuigtype bepaalt, welke geometrische gegevens noodzakelijk zijn 

en hoe deze worden verrekend. De volgende courante werktuigtypes 

staan ter beschikking: 

Monteer het nieuwe werktuig in de spil. 

Schakel met "Menu Select." het bedieningsbereik om en druk op 

"Werk.nulp.". 

De werktuiglijst wordt geopend. 

Plaats de cursor op de plaats in de werktuiglijst die het werktuig in 

de spil inneemt. De plaats moet in de lijst nog vrij zijn. 

Druk op de softkey Nieuw werktuig. 



2



Frees 

Details 

... 

3D- 

schakelaar 

Kies het werktuigtype met de desbetreffende softkey. 

Via de sofktey "Meer" heeft u toegang tot bijkomende 

werktuigtypes. 

Het nieuwe werktuig wordt aangelegd en draagt automatisch de naam 

van het gekozen werktuigtype. 

Geef een eenduidige werktuignaam. 

Voer de correctiegegevens van het werktuig in. 

Voor vlakfrezen, hoekkopfrezen en 3D-werktuigen moeten naast de 

geometriegegevens in de werktuiglijst nog meer parameters worden 

aangegeven. 

Druk op de softkey "Details" en voer de bijkomende parameters 

in. 

De softkey "Details" is alleen actief als er een werktuig 

geselecteerd is waarvoor bijkomende gegevens moeten worden 

opgeslagen. 

Naam bijkomende parameter 

Hoekkopfrees lengte2, lengte3, Δlengte2, Δlengte3 

Vlakfrees buitendiameter, werktuighoek 

3D-werktuig 

Type Naam bijkomende parameter 

110 Cilindrische matrijzenfrees - 

111 Kogelkopfrees Verrondingsradius 

121 Schaftfrees met hoekverronding Verrondingsradius 

155 Kegelschijffrees Hoek voor kegelvormig werktuig 

156 Kegelschijffrees met hoekverronding Verrondingsradius, hoek v. keg. werktuigen 

157 Kegelvormige matrijzenfrees Hoek voor kegelvormig werktuig 

. 



2



2.14.2 Meerdere snijkanten per werktuig aanleggen 

Snijkanten 

> 

Snijkant 

wissen 

D-nr + 

Nieuwe 

snijkant 

D-nr - 

Bij werktuigen met meerdere snijkanten krijgt elke snijkant ene eigen 

correctiegegevensset. Voor elk werktuig kunt u maximaal 9 snijkanten 

aanleggen. 

Bij het aanleggen van snijkanten mogen geen open plaatsen worden 

gelaten. Als er voor een werktuig 3 snijkanten worden aangelegd, 

moeten dit dus de snijkanten 1 tot 3 zijn. 

Bij ISO-programma's (bv. ISO-dialect 1) moet u een H-nummer 

aangeven. Dit stemt overeen met een bepaald 

werktuigcorrectierecord. 

Werktuigen met meerdere snijkanten legt u eerst zoals hierboven 

beschreven aan in de werktuiglijst. U voert de correctiegegevens van 

de 1ste snijkant in. 

Druk dan op de softkeys "Snijkanten" en "Nieuwe snijkant". 

In plaats van de invoervelden voor de 1ste snijkant verschijnen in de 

werktuiglijst nu de invoervelden voor de correctiegegevens van de 2de 

snijkant. 

Voer de correctiegegevens voor de 2de snijkant in. 

Herhaal de procedure als u nog meer snijkantcorrectiegegevens 

wilt invoeren. 

Druk op de softkey "Snijkant wissen" als u de 

snijkantcorrectiegegevens van een snijkant wilt wissen. 

U kunt altijd alleen de gegevens van de snijkant met het hoogste 

snijkantnummer wissen. 

Met de softkeys "D-nr +" resp. "D-nr –" kunt u telkens de 

correctiegegevens voor de snijkant met het hogere resp. lagere 

snijkantnummer oproepen. 



2



2.14.3 Werktuignamen veranderen 

2.14.4 Zusterwerktuig aanleggen 

2.14.5 Handwerktuig 

Een in de werktuiglijst nieuw aangelegd werktuig krijgt automatisch de 

naam van de gekozen werktuiggroep. Deze benaming kunt u 

willekeurig veranderen in 

• een werktuignaam, bv. "vlakfrees_120mm" of 

• of een werktuignummer, bv. "1" . 

De naam van een werktuig mag max. 17 tekens bevatten. Toegelaten 

zijn letters (behalve umlauten), cijfers, liggende streepjes "_", punten 

"." en schuine streepjes "/". 

Het zusterwerktuig is werktuig dat voor dezelfde bewerking als het 

reeds voorhanden werktuig gebruikt kan worden (bv. gebruik na een 

werktuigbreuk). 

Bij het aanleggen van een werktuig als zusterwerktuig moet dezelfde 

naam worden gebruikt als bij een vergelijkbaar werktuig. 

Bevestig de naam met de toets "Input" en het duplonummer van het 

zusterwerktuig wordt automatisch met 1 verhoogd. 

De volgorde bij het vervangen van een zusterwerktuig wordt via het 

duplonummer DP bepaald. 

Handwerktuig is werktuig dat tijdens een bewerking wordt benodigd, 

maar niet in het werktuigmagazijn voorhanden is. Dit handwerktuig 

moet dan manueel in de spil vervangen worden. 

De functie "Handwerktuigen" moet door de machinefabrikant worden 

ingesteld. 




2



2.14.6 Werktuigcorrecties 

Waarom 

werktuigcorrecties? 

De besturing corrigeert 

het bewegingstraject 

Bij het creëren van het programma moet u geen rekening houden met 

werktuigdiameters en -lengtes. 

U programmeert de werkstukafmetingen direct, bv. volgens de 

productietekening. 

Bij de productie van een werkstuk worden de werktuigtrajecten 

afhankelijk van de werktuiggeometrie zo gestuurd dat de 

geprogrammeerde contour met elk ingezet werktuig kan worden 

aangemaakt. 

De werktuiggegevens voert u separaat in de tabellen "Werktuiglijst" en 

"Werktuigslijtage" in. 

In het programma roept u alleen het benodigde werktuig op. 

De besturing haalt tijdens de programmabewerking de benodigde 

correctiegegevens uit de werktuigtabellen en corrigeert voor 

verschillende werktuigstukken individueel de werktuigbaan. 



2



Welke werktuigcorrecties 

bestaan er? 

Werktuiglengtecorrectie 

Het correctiegeheugen van een werktuig bevat 

• Werktuigtype 

Het type bepaalt, welke werktuiggegevens nodig zijn en hoe deze 

worden verrekend (bv. boor, centerboor, frees). 

• Totale afmeting: Lengte, radius, hoek (boor) 

Deze bestaan uit meerdere componenten (geometrie, slijtage ). De 

componenten worden door de besturing tot een resulterende 

afmeting verrekend (bv. totale lengte, totale radius). De totale 

afmeting wordt bij de activering van het correctiegeheugen 

werkzaam.. 

Met deze waarde worden de lengteverschillen tussen de gebruikte 

werktuigen gecompenseerd. 

Als werktuiglengte geldt de afstand tussen het werktuigdragerreferentiepunt 

en de werktuigtop. De opgemeten lengte wordt in de 

werktuiglijst ingevoerd. 

Hieruit en uit de slijtagewaarden berekent de besturing de 

bewegingen in de aanvoerbewegingsrichting. 



2



Werktuigradiuscorrectie 

profiel en werktuigweg zijn niet identiek. Het frees- resp. 

snijkantradiusmiddelpunt moet op een equidistant van de contour 

lopen. 

Hiervoor wordt de geprogrammeerde werktuigmiddelpuntbaan door de 

besturing automatisch – afhankelijk van de radius en de 

bewerkingsrichting – zo verschoven dat de werktuigsnijkant exact 

langs de gewenste contour loopt. 

De radius van het werktuig moet in de werktuiglijst worden 

opgenomen. De besturing haalt tijdens de programmabewerking de 

benodigde radii en berekent hieruit de werktuigbaan. 

Correctiewaarde aan het Aanvoerb. Geom etrie in vlak 

voorbeeld frees 

Z 

L e n g te in Z 

Radius in X/Y 

F 

Correctiewaarde aan het 

voorbeeld boor 

Y 

X 

Lengte in Y 

Radius in Z/X 

L e n g te in X 

Radius in Y/Z 

Anvoerb. Geom etrie in vlak 

Z 

Lengte in Z 

Y 

X 

Lengte in Y 

Lengte in X 



radius 

radius 

lengte 

hoek 

lengte 

2 

F - referentiepunt 

w e rktu ig d ra g e r 

F - re fere ntiep un t w erktu ig dra ge r 

Bij het volgende werktuig worden de correctiewaarden voor de 

afbeelding in de simulatie en de programmeergrafiek gebruikt: 

• Boor: Hoek en radius/diameter 

• Centerboor: Radius/diameter 

F 

F



2.14.7 Bijkomende functies voor een werktuig 

In de werktuiglijst hebt u de mogelijkheid om aan ieder werktuigtype 

andere functies toe te wijzen. 

Aantal tanden N Onder deze parameter voert u het aantal tanden in. De parameter N is 

afhankelijk van het werktuig en kan slechts bij het freeswerktuig in 

aanmerking worden genomen. De besturing berekent intern de 

aanvoer F als in het programma de aanvoer in mm/tand wordt 

ingesteld. 

Onder de parameter "Spil" schakelt u met de softkey "Alternatief" de 

spildraairichting in (links/rechts) en uit. 

De spil draait met de wijzers van 

de klok mee. 

De spil draait tegen de wijzers van 

de klok in. 

De spil wordt gestopt. 



2 

Selectie met 

softkey 

Met de parameters "Koelmiddel 1" en "Koelmiddel 2" kunt u op het 

werktuig een koelmiddeltoevoer aansluiten, bv. voor binnen- en 

buitenkoeling. 

Koelmiddel inschak.: 

Koelmiddel niet in- 

schakelen: 

Selectie met softkey 

Werktuigspecifieke functies Er kunnen nog vier andere tot een werktuig behorende 

machinespecifieke acties ter beschikking worden gesteld. Met de 

softkey "Alternatief" kunt u deze werktuigspecifieke functies in- resp. 

uitschakelen. Werktuigspecifieke functies kunnen bv. een 3de 

koelmiddeltoevoer of een werktuigbreukcontrole zijn. 

Neem de instructies van de machinefabrikant in acht.



2.14.8 Werktuigslijtagegegevens invoeren 

Werktuigen die gedurende langere tijd in gebruik zijn, kunnen afslijten. 

Deze slijtage kunt u meten en in de werktuitslijtagelijst invoeren. 

ShopMill neemt deze gegevens dan in acht bij de berekening van de 

werktuiglengte- resp. radiuscorrectie. Op deze manier bereikt u een 

constante precisie bij de werkstukbewerking. 

Als u de slijtagewaarden invoert, controleert ShopMill of de waarden 

een incrementele resp. absolute bovengrens niet overschrijden. De 

incrementele bovengrens geeft het maximale verschil tussen oude en 

nieuwe slijtagewaarde aan. De absolute bovengrens is de maximale 

waarde die u kunt invoeren. 

De bovengrenzen zijn vastgelegd in de machinegegevens. 


Kies in het bedieningsbereik "Werkt.nulp." de softkey 

"Werkt.versch.". 

WERKTUIG 

Werktuigslijtage Tijdige waarschuwingsgrens 

Pl. Type Werktuignaam 1e snijkant 

Lengte 

Tijdige 

waarsch. 

Standtijd 

KANTENTASTER 

Werkt.lijst 

BOOR_10 

FREES_8 

BOOR_15 

BOOR_20 

FREES_25 

CENTERBOOR 

FREES_20 

FREES_KEG_12 

3D_Taster 


FREES_30 




Magazijn 


R-parameters 

Voorbeeld voor een werktuigslijtagelijst met een variabele plaatstoewijzing 

2 

Snijden 

Sorteren 

Plaats de cursor op het werktuig waarvan u de slijtagegegevens 

wilt invoeren. 

Voer de verschilwaarden voor lengte (Δ lengte X, Δ lengte Z) en 

radius/diameter (Δ radius/Δ ∅) in de overeenkomstige kolommen 

in.



2.14.9 Werktuigbewaking activeren 

De ingevoerde slijtagewaarden worden bij de radius opgeteld resp. 

van de werktuiglengte afgetrokken. D.w.z. dat een positieve 

verschilwaarde bij de radius een overmaat betekent (bv. voor een 

latere nabewerking). 

De gebruiksduur van de werktuigen kunt u met ShopMill automatisch 

bewaken, om op die manier een gelijkblijvende bewerkingskwaliteit te 

verzekeren. 

Bovendien kunt u werktuigen die u niet meer wilt inzetten, blokkeren, 

als overmaats markeren of vast aan een magazijnplaats toewijzen. 

De werktuigbewaking kan aan de hand van een 

machinegegevensbouwsteen worden geactiveerd. 


Standtijd (T) Met Standtijd T (Time) wordt de gebruiksduur van een werktuig met 

bewerkingsvoeding in minuten bewaakt. Als de resterende standtijd 0 

is, wordt het werktuig geblokkeerd. Het werktuig wordt bij de volgende 

vervanging niet meer gebruikt. Indien voorhanden, wordt een 

zusterwerktuig (reservewerktuig) ingezet. 

De bewaking van de standtijd heeft betrekking op de geselecteerde 

werktuigsnijkant. 

Aantal (C) Via Aantal C (Count) wordt daarentegen het aantal 

werktuigwisselingen in de spil geteld. Ook hierbij wordt het werktuig 

geblokkeerd zodra de restwaarde 0 is. 

Slijtage (W) Met Slijtage W (Wear) wordt de grootste waarde van de 

slijtageparameters Δ lengte X, Δ lengte Z of Δ radius resp. Δ ∅ in de 

slijtagelijst gecontroleerd. Ook hier wordt het werktuig geblokkeerd als 

één van de slijtageparameters de waarde van Slijtage W heeft bereikt. 

De slijtagebewaking moet door de machinefabrikant worden ingesteld. 


Tijdige waarschuwingsgrens De waarschuwingsgrens geeft een standtijd, aantal resp. 

slijtagewaarde aan waarbij een eerste waarschuwingsmelding wordt 

gegeven. 

De waarde voor het melden van een waarschuwing als gevolg van 

een bereikte slijtagegrens wordt berekend uit het verschil van de 

maximale slijtage en de ingevoerde waarschuwingsgrens. 

geblokkeerd (G) Enkele werktuigen kunnen ook manueel worden geblokkeerd, als u 

deze niet meer wilt gebruiken voor het bewerken van werkstukken. 



2



overmaats (U) Bij overmaatse werktuigen worden naburige magazijnplaatsen (links 

en rechts ernaast) telkens half bezet. D.w.z. dat u het volgend 

werktuig pas twee plaatsen verder in het magazijn kunt opnemen. 

(Daar kan dan ook weer een overmaats werktuig staan.) 

vaste plaats (P) U kunt werktuigen toewijzen aan een vaste plaats. D.w.z. dat het 

werktuig allen op de actuele magazijnplaats kan worden ingezet. Bij 

een werktuigwissel wordt het werktuig opnieuw in de oude 

magazijnplaats gezet. 

Werktuiggebruik 

bewaken 

Werktuigtoestanden 

invoeren 



Plaats de cursor op het werktuig dat u wilt bewaken. 

Selecteer in de kolom "T/C" de parameter die u wilt bewaken 

(T = standtijd, C = aantal, W = slijtage). 

Voer een waarschuwingsgrens in voor de standtijd, het aantal of 

de slijtage. 

Voer de geplande gebruiksduur van het werktuig, het geplande 

aantal werkstukken of de maximaal toegelaten slijtage in. 

Zodra de standtijd, het aantal of de slijtagewaarde bereikt is, wordt het 

werktuig geblokkeerd. 



Plaats de cursor op een werktuig. 

Selecteer in het eerste veld van de laatste kolom de optie "G" als 

u het werktuig voor de bewerking wilt blokkeren. 

-of- 

Selecteer in het tweede veld van de laatste kolom de optie "U" als 

u het werktuig als overmaats wilt markeren. 

-of- 

Selecteer in het derde veld van de laatste kolom de optie "P" als u 

het werktuig vast wilt toewijzen aan een magazijnplaats. 

De ingesteld werktuigeigenschappen zijn onmiddellijk actief. 



2



2.14.10 Magazijnlijst 

In de magazijnlijst verschijnen alle magazijnplaatsen. U ziet of een 

magazijnplaats vrij of geblokkeerd is of toegewezen is aan een 

werktuig. 

In de kolom "Werkt.toestand" kunt u bovendien aflezen of een 

werktuig geblokkeerd (G), overmaats (U) of aan een bepaalde plaats 

toegewezen is. 

De werktuigtoestanden kunt u in de werktuigslijtagelijst wijzigen (zie 

hfdst. "Werktuigbewaking activeren")- 

Als een magazijnplaats defect is of een overmaats werktuig meer dan 

een halve naburige magazijnplaats inneemt, kunt u de magazijnplaats 

blokkeren om een werktuig voor de vaste plaats te coderen. Aan een 

geblokkeerde magazijnplaats kunt u geen werktuiggegevens meer 

toewijzen. 

Kies in het bedieningsbereik "Werkt.nulp." de softkey "Magazijn". 

WERKTUIG 

Magazijn Magazijnplaats blokkeren 

Pl. Type Werktuignaam Plts.blokk. 

Werkt.lijst 

KANTENTASTER 

BOOR_10 

FREES_8 

BOOR_15 

BOOR_20 

FREES_25 

CENTERBOOR 

FREES_20 

FREES_KEG_12 

3D_Taster 


FREES_30 




Ger.toest 

Magazijn 


Voorbeeld voor magazijn met een variabele toewijzing 

R-parameters 

2



Magazijnplaats blokkeren Magazijnplaatsen kunnen voor werktuigen gereserveerd resp. 

geblokkeerd worden, bv. bij overmaatse werktuigen. 

Plaats de cursor in de kolom "Plaatsblokkering" op de lege 

magazijnplaats die u wilt blokkeren. 

Druk op de softkey "Alternatief" tot in het veld een "G" (= 

geblokkeerd) verschijnt. 

De plaatsblokkering is nu actief. Een werktuig kan op deze 

magazijnplaats niet meer worden geladen. 

Werktuigtoestand In de kolom "Werkt.-toestand" wordt getoond, welke eigenschappen 

het op dat moment actieve werktuig bezit: 

• G: Werktuig is geblokkeerd 

• U: Werktuig is overgroot 

• P: Werktuig is op een vaste plaats 

2.14.11 Werktuig wissen 

Werktuig 

wissen 

2.14.12 Werktuigtype veranderen 

Werktuig kan in de werktuiglijst worden gewist. 

Selecteer met de cursortoetsen het gewenste werktuig. 

Druk op de softkey "Werktuig wissen". 

Bevestig met "Wissen". 

De werktuiggegevens van het gekozen werktuig worden gewist. De 

magazijnplaats, waar het werktuig zich bevond, wordt vrijgegeven. 

In de werktuiglijst kan een werktuigtype in een ander werktuigtype 

worden veranderd. 

Kies met de cursortoetsen het gewenste werktuig en plaats de 

cursor op het invoerveld "Type". 

Druk op de softkey "Alternatief" tot het gewenste werktuigtype 

verschijnt. 

De invoervelden voor het nieuwe werktuig worden getoond. 



2



2.14.13 Werktuig in het magazijn laden resp. uit het magazijn ontladen 

Werktuig in het magazijn 

laden 

Beladen 

Werktuigen die u momenteel niet nodig heeft in het magazijn, kunt u 

uitwisselen. ShopMill slaat de werktuiggegevens dan automatisch op 

in de werktuiglijst buiten het magazijn. Als u het werktuig later 

opnieuw wilt aanbrengen, laadt u het werktuig, en dus de 

werktuiggegevens, gewoon opnieuw op de gewenste magazijnplaats. 

Op die manier hoeft u dezelfde werktuiggegevens niet meermaals in 

te voeren. 

Het laden resp. ontladen van werktuigen op/van magazijnplaatsen 

moet via een machinegegevensbouwsteen worden geactiveerd. 


Bij het laden stelt ShopMill automatisch een lege plaats voor waarop u 

het werktuig kunt laden. In welk magazijn ShopMill eerst een lege 

plaats moet zoeken, is vastgelegd in de machinegegevens. 


Bovendien kunt u bij het laden ook direct een lege magazijnplaats 

aangeven of zelf bepalen in welk magazijn ShopMill een lege plaats 

moet zoeken. 

Als uw machine slechts over één magazijn beschikt, hoeft u bij het 

laden alleen het gewenste plaatsnummer aan te geven, niet het 

magazijnnummer. 

U kunt een werktuig ook direct in de spil aanbrengen resp. 

verwisselen. Het laden en ontladen kunt u vergrendelen aan de hand 

van een machinegegevensbouwsteen. 


Kies in het bedieningsbereik "Werkt.nulp." de softkey "Werkt.lijst". 

Plaats de cursor op het werktuig dat u in het magazijn wilt laden 

(bij sortering naar magazijnplaats vindt u het op het einde van de 

werktuiglijst). 

Druk op de softkey "Beladen". 

Het venster "Lege plaats" verschijnt. In het veld "Plaats" staat het 

nummer van de eerste lege magazijnplaats. 

Druk op de softkey "OK" als u het werktuig op de voorgestelde 

plaats wilt laden. 

-of- 



2



Spil 

Lege plaats in het 

magazijn zoeken en 

werktuig laden 

Beladen 

Afzonderlijk werktuig uit 

het magazijn ontladen 

Ontladen 

Voer het gewenste plaatsnummer in en druk op de softkey "OK". 

-of- 

Druk op de softkeys "Spil" en "OK" als u het werktuig in de spil wilt 

plaatsen. 

Het werktuig wordt op de aangegeven magazijnplaats geladen. 


Plaats de cursor op het werktuig dat u in het magazijn wilt laden. 

Druk op de softkey "Beladen". 



Om in een bepaald magazijn een lege plaats te zoeken, voert u 

het magazijnnummer en het plaatsnummer "0" in. 

-of- 

Om in alle magazijnen een lege plaats te zoeken, voert u zowel 

voor het magazijnnummer als het plaatsnummer "0" in. 

Druk op de softkey "OK". 

Er wordt een lege plaats voorgesteld. 


Het werktuig wordt op de voorgestelde magazijnplaats geladen. 


Plaats de cursor op het werktuig dat u wilt ontladen. 

Druk op de softkey "Ontladen". 

Het werktuig wordt uit het magazijn ontladen 



2



Alle werktuigen uit het 

magazijn ontladen 

Alle 

ontladen 

Ontladen 

2.14.14 Werktuig verplaatsen 

Lege plaats aangeven 


Druk op de softkeys "Alle ontladen" en "Ontladen". 

Alle werktuigen worden uit het magazijn ontladen. 

Met de softkey "Annuleren" kunt u de ontladingsprocedure te allen 

tijde onderbreken. Het actuele werktuig wordt nog ontladen, daarna 

wordt de procedure gestopt. 

Als u de magazijnlijst verlaat, wordt de ontlaadprocedure ook gestopt. 

Werktuigen kunnen binnen magazijnen of ook tussen verschillende 

magazijnen worden verplaatst. D.w.z. dat u de werktuigen niet eerst 

moet ontladen om ze daarna op een andere plaats te laden. 

ShopMill stelt automatisch een lege plaats voor waarop u het werktuig 

kunt plaatsen. In welk magazijn ShopMill eerst een lege plaats moet 

zoeken, is vastgelegd in de machinegegevens. 


Bovendien kunt u ook direct een lege magazijnplaats aangeven of zelf 

bepalen in welk magazijn ShopMill een lege plaats moet zoeken. 

Als uw machine slechts over één magazijn beschikt, hoeft u alleen het 

gewenste plaatsnummer aan te geven, niet het magazijnnummer. 

Als in de werktuiglijst een spilplaats wordt aangegeven, kunt u een 

werktuig ook direct in de spil plaatsen resp. uit de spil verwijderen. 



Plaats de cursor op het werktuig dat u op een andere 

magazijnplaats wilt plaatsen. 



2



Verplaatsen 

Spil 

Lege plaats zoeken 

Verplaatsen 

Druk op de softkey "Verplaatsen". 



Druk op de softkey "OK" als u het werktuig op de voorgestelde 

plaats wilt zetten. 

-of- 

Voer het gewenste plaatsnummer in en druk op de softkey "OK". 

-of- 

Druk op de softkeys "Spil" en "OK" als u het werktuig in de spil wilt 

plaatsen. 

Het werktuig wordt op de aangegeven magazijnplaats gezet. 


Plaats de cursor op het werktuig dat u op een andere 

magazijnplaats wilt plaatsen. 

Druk op de softkey "Verplaatsen". 



Om in een bepaald magazijn een lege plaats te zoeken, voert u 

het magazijnnummer en het plaatsnummer "0" in. 

-of- 

Om in alle magazijnen een lege plaats te zoeken, voert u zowel 

voor het magazijnnummer als het plaatsnummer "0" in. 


Er wordt een lege plaats voorgesteld. 


Het werktuig wordt op de voorgestelde magazijnplaats gezet. 



2



2.14.15 Magazijn positioneren 

Magazijnplaats 

positioneren 

Positio- 

neren 

2.14.16 Werktuig sorteren 

-of- 

naar 

magazijn of 

naar 

naam of 

naar 

type of 

naar 

T-nummer 

U kunt magazijnplaatsen direct op de laadplaats positioneren. 


Plaats de cursor op de magazijnplaats die u op de laadplaats wilt 

positioneren. 

Druk op de softkey "Positioneren". 

De magazijnplaats wordt op de laadplaats gepositioneerd. 

Als u met grote of meerdere magazijnen werkt, kan het nuttig zijn de 

werktuigen naar verschillende criteria te sorteren. Zo vindt u bepaalde 

werktuigen sneller in de lijsten. 

De werktuigen kunnen in de werktuig- of werktuigslijtagelijst naar 

magazijnbezetting, werktuignaam (alfabetisch), naar werktuigtype of 

numeriek naar T-nummer worden gesorteerd. Bij het sorteren volgens 

magazijntoewijzing worden de lege plaatsen van het magazijn 

eveneens aangetoond. 

Kies in het bedieningsbereik "Werk.nulp." de softkey "Werk.lijst" of 

"Werkt.versch". 

De "Werktuiglijst" resp. de "Werktuigslijtagelijst" wordt geopend. 

Druk op de softkey "Sorteren". 

Er wordt een nieuwe verticale softkey-balk geopend. 

Kies met de softkeys een criterium voor het sorteren van de 

werktuigen. 

De werktuigen worden opnieuw gesorteerd. 



2


2 2.15 Nulpuntverschuivingen 

2.15 Nulpuntverschuivingen 

De indicatie van de werkelijke waarde van de ascoördinaten heeft na 

het aanlopen van de referentiepunten betrekking op het 

machinenulpunt (M) van de machinecoördinaten (MCS). Terwijl het 

programma voor het afwerken van het werkstuk betrekking heeft op 

het werkstuknulpunt (W) van het werkstukcoördinatensysteem (WCS). 

Machinenulpunt en werkstuknulpunt moeten niet identiek zijn. 

Afhankelijk van de manier en het opspannen van het werkstuk kan de 

afstand tussen machinenulpunt en werkstuknulpunt variëren. Met 

deze nulpuntverschuiving wordt bij de programmabewerking rekening 

gehouden en kan ze uit verschillende verschuivingen bestaan. 

Bij ShopMill heeft de actuele-waarde-aanduiding van de posities 

betrekking op het ENS-coördinatensysteem. De positie van het 

actieve werktuigen t.o.v. het werkstuknulpunt wordt aangegeven. 

De verschuivingen sommeren zich als volgt: 

Nulpuntverschuivingen 

Als het machinenulpunt niet identiek is met het werkstuknulpunt, is er 

ten minste één verschuiving (basisverschuiving of een 

nulpuntverschuiving), waarin de positie van het werkstuknulpunt is 

opgeslagen. 

Basisverschuiving De basisverschuiving is een nulpuntverschuiving die altijd actief is. 

Indien u geen basisverschuiving hebt gedefinieerd, dan is het nul. De 

basisverschuiving bepaalt u via "Nulpunt werkstuk" (zie hfdst. 

"Werkstuknulpunt meten") of "NPV instellen" (zie hfdst. "Nieuwe 

positiewaarde zetten"). 



2




Coördinaten- 

transformaties 

Nulpuntverschuivingen (G54 tot G57, G505 tot G599) bestaan telkens 

uit een grof- en een fijnverschuiving. U kunt de nulpuntverschuivingen 

vanuit elk willekeurig stappenreeksprogramma oproepen (ruwe en 

fijnverschuiving worden daarbij opgeteld). 

In de grofverschuiving kunt u bijvoorbeeld het nulpunt van het 

werkstuk opslaan. En in de fijnverschuiving kunt u dan de aanpassing 

opslaan die bij het inspannen van een nieuw werkstuk tussen het 

oude en nieuwe werkstuknulpunt ontstaat. 

De fijnverschuivingen moeten door de machineproducent worden 

ingericht. 


Hoe u nulpuntverschuivingen vastlegt en oproept, vindt u in hfdst. 

"Nulpuntverschuivingen definiëren" en "Nulpuntverschuivingen 

oproepen". 

Coördinatentransformaties programmeert u altijd alleen voor één 

bepaald stappenreeksprogramma. Ze worden gedefinieerd door: 

• Verschuiving 

• Rotatie 

• Scalering 

• Spiegeling 

(zie hfdst. "Coördinatentransformaties definiëren") 

Totale verschuiving De totale verschuiving resulteert uit de som van alle verschuivingen 

en coördinatentransformaties. 



2



2.15.1 Nulpuntverschuivingen definiëren 

Zet X 

Zet 

alle 

NPV 

wissen 

Andere 

assen 

... 

Zet Z 

De nulpuntverschuivingen (grof en fijn) noteert u direct in de 

nulpuntverschuivingslijst. 


ingericht. 

Het aantal mogelijke nulpuntverschuivingen wordt door het 

machinedatum vastgelegd. 



"Nulp.versch.". 

De nulpuntverschuivingslijst verschijnt. 

Plaats de cursor op de ruwe of fijne verschuiving die u wilt 

definiëren. 

Voer de gewenste coördinaat van iedere as in. Met de 

cursortoetsen kunt u tussen de assen wisselen. 

-of- 

Druk op de softkey "Zet X", "Zet Y" of "Zet Z" als u voor een ruwe 

verschuiving de positiewaarde van een as uit de positie-indicatie 

wilt overnemen. 

-of- 

Druk op de softkey "Zet alle" als u voor een ruwe verschuiving de 

positiewaarden van ale assen uit de positie-indicatie wilt 

overnemen. 

De nieuwe ruwe verschuiving wordt ingesteld. Daarbij worden de 

waarden uit de fijnverschuiving mee berekend en vervolgens gewist. 

Druk op de softkey "NPV wissen" als u tegelijkertijd de waarden 

van de ruwe en de fijne verschuiving wilt wissen. 

Met de softkey "Andere assen" kunt u twee bijkomende assen 

aangeven en de verschuiving ervan vastleggen. Deze bijkomende 

assen worden via de machinedata geactiveerd. 




2



2.15.2 Nulpuntverschuivingslijst 

De afzonderlijke nulpuntverschuivingen evenals de totale verschuiving 

worden alle in de nulpuntverschuivingslijst getoond. De op dat 

moment actieve nulpuntverschuiving wordt grijs gemarkeerd. Verder 

worden in de nulpuntverschuivingslijst de actuele asposities in het 

machine- en werkstukcoördinatensysteem vermeld. 

Nulpuntverschuivingslijst 

Basisverschuiving 

Basisreferentie De coördinaten van de basisverschuiving worden getoond. 

Deze kunt u hier in de lijst veranderen. 


NPV1 ... NPV3 De coördinaten van de afzonderlijke nulpuntverschuivingen (1. Regel 

grofverschuiving, 2. De coördinaten van de afzonderlijke 

nulpuntverschuivingen en van de hoeken, waarmee het 

coördinatensysteem eventueel om een as gedraaid is, worden 

getoond. Deze gegevens kunt u hier in de lijst veranderen (zie hfdst. 

"Nulpuntverschuivingen definiëren"). 


ingericht. 


Andere nulpuntverschuivingen kunt u met de toets "Page Down" 

inlassen. 



2



Coördinaten- 

transformaties 

Programma De actieve coördinaten van de transformatie "Verschuiving" en de in 

de transformatie "Rotatie" ingestelde hoek, waar zich het 

coördinatensysteem om draait, worden getoond. 

U kunt de waarden hier niet veranderen. 

Maatstaf De actieve maatstaffactor van de transformatie "Scalering" wordt voor 

iedere as getoond. 

U kunt de waarden hier niet veranderen. 

Spiegel De spiegelas, die via de transformatie "Spiegeling" gedefinieerd werd, 

wordt getoond. 

U kunt de instellingen hier niet veranderen. 

Totale verschuiving 

Totaal De uit de basisverschuiving en uit alle actieve nulpuntverschuivingen 

en coördinatentransformaties resulterende totale verschuiving wordt 

getoond. 

Andere 

assen 

Met de softkey "Andere assen" kunt u twee bijkomende assen 

aangeven en de verschuiving ervan vastleggen. Deze bijkomende 

assen worden via de machinedata geactiveerd. 



"Nulp.versch.". 

De nulpuntverschuivingslijst verschijnt. 



2



2.15.3 Nulpuntverschuiving in het manuele bereik selecteren/deselecteren 

Jog 

Nulpuntverschuiving kiezen 

Cycle Start 


deselecteren 

Cycle Start 


"T, S, M". 

Het venster "T,S,M" verschijnt. 

Plaats de cursor op de parameter "Nulpnt." en druk op de softkey 

"Alternatief" tot de gewenste nulpuntverschuiving verschijnt. 


De ingestelde nulpuntverschuiving wordt geactiveerd. 

In het venster "WCS" verschijnt de actieve nulpuntverschuiving, 

z.B. Nulp.1 

Nullpkt1 

De in het menu "Nulpuntverschuiving" ingevoerde 

verschuivingswaarden worden bij de indicatie van het 

werkstukcoördinatensysteem WCS in acht genomen. 

Plaats de cursor op de parameter "Nulpnt." en druk op de softkey 

"Alternatief" tot de in het veld "-" verschijnt. 


De actieve nulpuntverschuiving wordt gedeselecteerd. 



2


2 2.16 Omschakelen op CNC-ISO-bedrijf 

2.16 Omschakelen op CNC-ISO-bedrijf 

ShopMill 

Met de softkey "CNC ISO" kunt u omschakelen tussen 

de ShopMill- en de CNC-ISO-interface van de SINUMERIK 

840D/840Di/810D/840 D sl. 

Gelieve de gegevens van de machineproducent in acht te nemen. 

Als de softkey "CNC ISO" actief is, verschijnt het volgende CNC-ISObasisscherm: 

Als u op de softkey "ShopMill" drukt, keert u terug naar het ShopMillbedieningsoppervlak. 

Als u de CNC-ISO-interface gebruikt, neemt u de 

gebruikersdocumentatie van de SINUMERIK 840D/840Di/810D/840D 

sl in acht. 



2


2 2.17 ShopMill Open (PCU 50.3) 

2.17 ShopMill Open (PCU 50.3) 

2.18 Telediagnose 

Tele- 

diagnose 

De software ShopMill bestaat voor de PCU 50.3 (HMI Advanced) in de 

versie ShopMill Open. 

Bij ShopMill Open bevinden zich de HMI Advanced 

bedieningsbereiken "Diensten", "Diagnose", "Ingebruikname" en 

"Parameters" (zonder werktuigbeheer en nulpuntverschuivingen) 

direct op de uitgebreide horizontale softkey-balk. 

Machine Progr.- Programma Meldingen Werkt. 

manager alarmen NPV 

Diensten Diagnose Inbedrijfstelling 

Parameter 

Een precieze beschrijving van de geïntegreerde HMI Advanced 

bedieningsbereiken vindt u in: 

Literatuur: /BAD/, Handleiding HMI Advanced 

SINUMERIK 840D/840Di/810D/840D sl 

Bovendien kunnen enkele softkeys van de basismenubalk resp. de 

uitgebreide basismenubalk door de machinefabrikant met andere 

bedieningsbereiken worden uitgerust. 


De besturing kan door middel van afstandsdiagnose van een externe 

pc worden bediend. De verbinding tussen de besturing en de externe 

pc kan bv. via een modem worden gemaakt. 

De afstandsdiagnose activeert u op het CNC-ISObedieningsoppervlak 

in het bedieningsbereik diagnose. 

De functie afstandsdiagnose is een software-optie. 

Meer informatie m.b.t. het thema afstandsdiagnose vindt u: 

Literatuur: /FB/, Functiebeschrijving uitgebreide functies, F3 



2

3 08/2005 Programmeren met ShopMill 

Programmeren met ShopMill 

3.1 Grondbeginselen voor het programmeren ............................................................ 3-167 

3.2 Programmastructuur ............................................................................................. 3-170 

3.3 Arbeidsstappenprogramma aanleggen ................................................................. 3-171 

3.3.1 Nieuw programma aanleggen; Basisdeel definiëren ............................................. 3-171 

3.3.2 Nieuwe blokken programmeren ............................................................................ 3-175 

3.3.3 Programmablokken veranderen............................................................................ 3-177 

3.3.4 Programma-editor................................................................................................. 3-178 

3.3.5 Aantal aangeven................................................................................................... 3-181 

3.4 Werktuig, correctiewaarden en spiltoerental programmeren ................................. 3-182 

3.5 Contour frezen ...................................................................................................... 3-183 

3.5.1 Weergave van de contour..................................................................................... 3-186 

3.5.2 Nieuwe contour aanleggen ................................................................................... 3-188 

3.5.3 Contourelementen creëren ................................................................................... 3-190 

3.5.4 Contour wijzigen ................................................................................................... 3-195 

3.5.5 Programmeervoorbeelden voor een vrije contourprogrammering ......................... 3-197 

3.5.6 Baanfrezen ........................................................................................................... 3-200 

3.5.7 Contourkamer voorboren ...................................................................................... 3-203 

3.5.8 Contourkamer frezen (voorbewerking).................................................................. 3-206 

3.5.9 Restmateriaal contourkamer ruimen ..................................................................... 3-207 

3.5.10 Contourkamer nabewerking .................................................................................. 3-209 

3.5.11 Contourkamer afkanten ........................................................................................ 3-212 

3.5.12 Contourtap frezen (voorbewerking)....................................................................... 3-213 

3.5.13 Restmateriaal contourtap ruimen .......................................................................... 3-214 

3.5.14 Contourtap nabewerking....................................................................................... 3-216 

3.5.15 Contourtap afkanten ............................................................................................. 3-217 

3.6 Rechte of cirkelvormige baanwegingen ................................................................ 3-218 

3.6.1 Rechten ................................................................................................................ 3-218 

3.6.2 Cirkel met een bekend middelpunt........................................................................ 3-220 

3.6.3 Cirkel met een bekende radius ............................................................................. 3-221 

3.6.4 Spiraal .................................................................................................................. 3-222 

3.6.5 Poolcoördinaten.................................................................................................... 3-223 

3.6.6 Rechte polair......................................................................................................... 3-224 

3.6.7 Cirkel polair........................................................................................................... 3-225 

3.6.8 Programmeervoorbeelden poolcoördinaten .......................................................... 3-226 

3.7 Boren .................................................................................................................... 3-227 

3.7.1 Centreren.............................................................................................................. 3-228 

3.7.2 Boren en ruimen ................................................................................................... 3-229 

3.7.3 Diepboren ............................................................................................................. 3-230 

3.7.4 Uitdraaien ............................................................................................................. 3-232 

3.7.5 Schroefdraadtappen ............................................................................................. 3-233 

3.7.6 Schroefdraadfrezen .............................................................................................. 3-235 

3.7.7 Boorschroefdraadtappen....................................................................................... 3-239 



3

3 Programmeren met ShopMill 08/2005 

3.7.8 Positioneren op willekeurige posities en op positiepatroon ................................... 3-241 

3.7.9 Willekeurige posities ............................................................................................. 3-242 

3.7.10 Positiepatroon lijn.................................................................................................. 3-246 

3.7.11 Positiepatroon rooster........................................................................................... 3-247 

3.7.12 Positiepatroon raam.............................................................................................. 3-248 

3.7.13 Positiepatroon volledige cirkel............................................................................... 3-249 

3.7.14 Positiepatroon deelcirkel ....................................................................................... 3-251 

3.7.15 Posities tonen en verbergen ................................................................................. 3-253 

3.7.16 Hindernis............................................................................................................... 3-254 

3.7.17 Posities herhalen .................................................................................................. 3-256 

3.7.18 Programmeervoorbeelden voor het boren............................................................. 3-257 

3.8 Frezen................................................................................................................... 3-259 

3.8.1 Vlakfrezen............................................................................................................. 3-259 

3.8.2 Rechthoekige kamer ............................................................................................. 3-262 

3.8.3 Cirkelvormige kamer ............................................................................................. 3-266 

3.8.4 Rechthoekige tap .................................................................................................. 3-268 

3.8.5 Cirkelvormige tap .................................................................................................. 3-271 

3.8.6 Langsgroef............................................................................................................ 3-273 

3.8.7 Ronde groef .......................................................................................................... 3-276 

3.8.8 Gebruik van positiepatronen bij het frezen ............................................................ 3-279 

3.8.9 Gravure................................................................................................................. 3-282 

3.9 Meten.................................................................................................................... 3-287 

3.9.1 Werkstuknulpunt meten ........................................................................................ 3-287 

3.9.2 Werktuig meten..................................................................................................... 3-289 

3.9.3 Meettaster afstemmen .......................................................................................... 3-291 

3.10 Verschillende functies ........................................................................................... 3-292 

3.10.1 Subprogramma oproepen ..................................................................................... 3-292 

3.10.2 Programmablokken herhalen ................................................................................ 3-294 

3.10.3 Programma-instellingen veranderen ..................................................................... 3-296 

3.10.4 Nulpuntverschuivingen oproepen.......................................................................... 3-297 

3.10.5 Coördinatentransformaties definiëren ................................................................... 3-298 

3.10.6 Cilindermanteltransformatie .................................................................................. 3-301 

3.10.7 Zwenken ............................................................................................................... 3-304 

3.10.8 Bijkomende functies.............................................................................................. 3-309 

3.11 G-Code invoegen in arbeidsstappenprogramma................................................... 3-310 



3


3.1 Grondbeginselen voor het programmeren 


Belangrijk ! Bij het creëren van programma's voor werktuigmachines moeten 

de volgende grondbeginselen in acht worden genomen ! 

Assen Bij freesmachines worden de 3 hoofdassen met X, Y en Z 

gemarkeerd. In het standaardgeval is de as Z de werktuigas. 

Maataanduiding metrisch 

of inch 

De besturing kan metrische en inch-maataanduidingen verwerken. 

Overeenkomstig de basisinstelling interpreteert de besturing alle 

geometrische waarden als metrische of inch-maatingaven. 

Onafhankelijk van de basisinstelling kan in de programmakop 

(basisdeel definiëren) de maataanduiding metrisch of in inch worden 

ingesteld. 

In dit hoofdstuk zijn alle maataanduidingen metrisch. 

Absolute maatingave Bij de absolute maatingave heeft de maataanduiding betrekking op 

het nulpunt van het coördinatensysteem van de totale verschuiving. 

Incrementele maatingave Bij de incrementele maataanduiding stemt de geprogrammeerde 

getallenwaarde van de trajectinformatie overeen met het te bewegen 

traject. Het voorteken geeft de bewegingsrichting aan. 

Werktuig T Voor elke verspanende bewerking moet een werktuig 

geprogrammeerd worden. Bij de ShopMill-bewerkingscycli is reeds in 

ieder parameterscherm een werktuigkeuze geïntegreerd. 

Uitzondering: Voor de programmering van eenvoudige rechten en 

cirkels moet een werktuig worden geselecteerd. 

De werktuigselectie is bij rechte/cirkel zelfhoudend (modaal), d.w.z. 

dat bij meerdere bewerkingsstappen na elkaar met hetzelfde werktuig 

alleen bij de eerste rechte/cirkel een werktuig geprogrammeerd moet 

worden. 

Werktuiglengtecorrectie Werktuiglengtecorrecties worden direct actief, zodra het werktuig 

vervangen is. Aan ieder werktuig met meerdere snijvlakken kunnen er 

telkens verschillende werktuigcorrectieblokken toegewezen worden. 

De werktuiglengtecorrectie van het spilwerktuig blijft ook na het 

afwerken van het programma (RESET) actief. 



3

Programmeren met ShopMill 08/2005 

3 3.1 Grondbeginselen voor het programmeren 

Werktuigradiuscorrectie De werktuigradiuscorrectie wordt bij de cycli, met uitzondering van het 

baanfrezen, automatisch berekend. Bij de functies "Baanfrezen" en 

"Rechte" kan naar keuze met of zonder radiuscorrectie worden 

bewerkt. Bij de functie "Rechte" werkt de werktuigradiuscorrectie 

zelfhoudend (modaal), d.w.z. ze wordt niet automatisch weer 

uitgeschakeld. 

H= @ EK I ? HHA ? JEA E I L = 

@ A ? J K H 

H= @ EK I ? HHA ? JEA HA ? D JI L = 

@ A ? J J K H 

H= @ EK I ? HHA ? JEA K EJ 

E C A I JA @ A H= @ EK I ? HHA ? JEA 

> EBJ = I L H@ EA E C A I JA @ 

Spiltoerental Het spiltoerental (S) toont het aantal spilomdraaiingen per minuut. De 

instelling links-/rechtsdraaiend gebeurt bij ShopMill in de werktuiglijst. 

Programmering: 

Bij ShopMill gebeurt de invoer van het spiltoerental als een nieuw 

werktuig wordt vervangen. Alternatief tot het spiltoerental kan ook de 

stapsnelheid (V) in m/min worden ingevoerd. 

Spilstart/Spilstop: 

De spilstart gebeurt direct na het vervangen van het werktuig. De 

spilstop gebeurt bij de reset, het programma-einde of het vervangen 

van het werktuig. 

Snijsnelheid Randsnelheid, waarmee het snijvlak het werkstuk bewerkt. De 

snijsnelheid (V) wordt in m/min aangegeven. 

Voeding 

Snijsnelheid 

Snijsnelheid 



3



Bewegen in ijlgang Het geprogrammeerde traject wordt met de hoogst mogelijke snelheid, 

zonder bewerken van het werkstuk, op een rechte bewogen. De 

ijlgang is per blok werkzaam, d.w.z. indien in het volgende blok 

opnieuw in ijlgang wordt bewogen, dan is bij de aanvoer (F) opnieuw 

de invoer "IJlgang" noodzakelijk. 

Indien er geen aanvoer en geen ijlgang worden geprogrammeerd, 

wordt er automatisch met de laatst geprogrammeerde aanvoerwaarde 

(bewerkingsaanvoer) gewerkt. 

Bewegen met aanvoer 

(Bewerkingsaanvoer) 

Het werktuig loopt met de geprogrammeerde aanvoer F op een rechte 

of een cirkel naar het geprogrammeerde eindpunt en bewerkt het 

werkstuk. De bewerkingsaanvoer (F) wordt in mm/min, mm/o of in 

mm/tand ingevoerd. Bij de freescycli wordt de aanvoer bij het wisselen 

van mm/min naar mm/o evenals omgekeerd automatisch 

omgerekend. 

Bij de freescycli heeft de aanvoer bij het voorbewerken betrekking tot 

het freesmiddelpunt. Bij het gladmaken eveneens, met uitzondering 

van frezen met binnenkrommingen, hier heeft de aanvoer betrekking 

tot het snijvlak (contactpunt tussen frees en werkstuk). 

Aanvoer in mm/tand 

De frees is een meervoudig snijvlakwerktuig; daarom moet er een 

waarde bestaan die ervoor zorgt dat elke snijkant onder optimale 

omstandigheden verspaant. De aanvoer per tand stemt overeen met 

het lineaire traject dat de frees bij de ingrijping van een tand aflegt. De 

aanvoer per tand is ook gelijk met het traject van de tafelaanvoer die 

door de intree van twee op elkaar volgende snijvlakken ontstaat. 

voeding/tand 

Aanvoer in mm/tand 

voeding/tand 



voeding 

voeding/ 

tand 

freesdiameter 

8 tanden 

werkstukbreedte 

De bewerkingsaanvoer werkt zelfhoudend (modaal), d.w.z. als in een 

nieuwe bewerkingstechnologie opnieuw met de laatst 

geprogrammeerde aanvoer wordt gewerkt, is er geen aanvoeringave 

noodzakelijk. Dit geldt eveneens als daartussen een ijlgang 

geprogrammeerd werd. 

3


3 3.2 Programmastructuur 

3.2 Programmastructuur 

Het programma is onderverdeeld in 3 deelbereiken: 

Programmakop, programmablokken en programma-einde. 

Deze deelbereiken vormen een arbeidsplan. 

Programmakop 

Programmablokken 


Programmastructuur 

CONTOUR1 

Ruimen 

Centreren 

Diepboren 

Voll. gatencirkel 

Recht. kamer 

Langssleuf 




centreer 

Programmakop De programmakop bevat de afmetingen van het basisdeel en de 

parameters die over het volledige programma actief zijn, bv. 

• Maateenheid in mm of inch 

• Werktuigas X, Y, of Z 

• Terugtrekniveau, veiligheidsafstand, bewerkingsdraairichting 

Programmablokken Om het afgewerkte deel te krijgen, moeten de verschillende 

bewerkingswijzen, bewegingen, machine-opdrachten enz. 

geprogrammeerd worden. Deze programmering gebeurt in de 

programmablokken. 

Aaneengeschakelde 

bewerkingen 

Recht. kamer 

Technologiegegevens en 

positie-indicaties 

Tekst; 

bijv. naam van de bewerking 

3 

Bloknummer; 

wordt gegenereerd door de besturing 

Symbool; 

geeft aan wat bewerkt wordt 

De technologieblokken en positieblokken worden door de besturing 

automatisch aaneengeschakeld. Deze blokken worden door een 

rechthoekig haakje, direct naast het bewerkingssymbool, vanaf het 

begin van de aaneenschakeling tot aan het einde van de 

aaneenschakeling gemarkeerd. 

Centreren 

Diepboren 

Draadboren 


De blokken N10 ... N25 zijn aaneengeschakeld


3.3 Arbeidsstappenprogramma aanleggen 

3.3 Arbeidsstappenprogramma aanleggen 

3.3.1 Nieuw programma aanleggen; Basisdeel definiëren 

Selectie met softkeys 

Programmanaam 

invoeren 

Programmakop 

parametreren 

Voor arbeidsstappenprogramma's die u direct aan de machine opstelt, 

heeft u een software-optie nodig. 

Een nieuw programma wordt in het bereik "Programma-Manager" 

aangelegd. 

Programma's 

Nieuw 

> 

ShopMill 

programma 

Voer een programmanaam in. 

De programmanaam mag max. 24 tekens bevatten. Toegelaten zijn 

alle letters (uitgenomen umlauten), cijfers en onderstrepen (_). 

ShopMill vervangt automatisch kleine letters in hoofdletters. 

Het gebruik van "punten" in programmanamen is niet toegelaten, daar 

zulke programma's niet meer kunnen worden gewist. 

Bevestig de programmanaam met 

softkey of met de toets "Input" 

Vervolgens verschijnt het scherm voor de parametrering van de 

"Programmakop". 

Programmakop parametreren 

De in de programmakop ingevoerde parameters zijn voor het volledige 

programma actief. 



3


3 3.3.1 Nieuw programma aanleggen; Basisdeel definiëren 

Parameter voor de 

basisdeelinvoer 

• Nulpuntverschuiving (NPV) waarin het nulpunt van het werkstuk 

opgeslagen is. U kunt de nulpuntverschuiving met de softkey 

"Nulpuntversch." in de werktuiglijst kiezen of de voorinstelling van 

de parameter wissen als u geen nulpuntverschuiving wilt 

aangeven. 

• Maateenheid van het programma [mm of inch] vastleggen. 

• Werkstukhoekpunt 1 (X0, Y0, Z0): 

Het werkstukhoekpunt 1 is het referentiepunt voor de 

basisdeelopmeting. Het moet absoluut worden ingevoerd. 

• Werkstukhoekpunt 2 of afmetingen 

(X1, Y1, Z1 of L, W, H): 

Het werkstukhoekpunt 2 ligt tegenover het werkstukhoekpunt 1. 

Het moet absoluut worden ingevoerd. De afmetingen zijn de 

lengte, de breedte en de hoogte van het basisdeel. 

Werkstukhoekpunt 1 en 2 Werkstukhoekpunt 1 en afmetingen 

• Werktuigas: In de ingestelde as wordt de werktuiglengte 

verrekend. 

• Terugtrekvlak (RP) en veiligheidsafstand (SC): 

Vlakken boven het werkstuk. 

Bij de bewerking beweegt het werktuig in ijlgang van het 

werktuigwisselpunt naar het terugtrekvlak en vervolgens naar de 

veiligheidsafstand. Op deze hoogte wordt naar de 

bewerkingsaanvoer overgeschakeld. Als de bewerking beëindigd 

is, loopt het werktuig in de bewerkingsaanvoer uit het werkstuk tot 

op de hoogte van de veiligheidsafstand. Van de veiligheidsafstand 

naar het terugtrekniveau en verder naar het werktuigwisselpunt 

wordt in ijlgang gewerkt. 

Het terugtrekniveau wordt absoluut ingevoerd. 

De veiligheidsafstand wordt incrementeel (zonder voorteken) 

ingevoerd. 



3



Terugtrekniveau (RP) en veiligheidsafstand (SC) 

Z 

terugtrekniveau (P) 

X 

Veiligheidsafstand bij verschillende werkstukhoogtes 

veiligheidsafstand 

(SC) 

• Bewerkingsdraairichting: 

Bij het bewerken van een kamer, een langsgroef of een tap neemt 

ShopMill de bewerkingsdraairichting (gelijkloop of contrarotatie) en 

de spildraairichting in de werktuiglijst in acht. De kamer wordt dan 

met de wijzers van de klok mee of tegen de wijzers van de klok in 

bewerkt. 

gelijkloopfrezen 

tegenlopend 

frezen 

Kamers in gelijkloop of contrarotatie bewerken bij spildraairichting rechts 

Bij het baanfrezen bepaalt de geprogrammeerde richting van de 

contour de bewerkingsrichting. 



3



Parameter opslaan 

• Terugtrekken bij positiepatronen: 

Terugtrekken bij positiepatronen: Bij het bewerken met een 

geoptimaliseerd terugtrekken loopt het werktuig afhankelijk van 

de contour met bewerkingsaanvoer in de veiligheidsafstand (SC) 

boven het werkstuk. Bij het terugtrekken naar RP loopt het 

werktuig na het bewerken op het terugtrekniveau terug en zet aan 

op de nieuwe positie. Hiermee verhindert men een botsing met 

werkstukhindernissen bij het uittrekken en aanvoeren van het 

werktuig, bv. bij het maken van boringen in kamers of sleuven op 

verschillende niveaus en posities. 

geoptimaliseerd terugtrekken Terugtrekken naar terugtrekniveau RP 

Selectie met softkey 

De ingevoerde parameters worden opgeslagen. Vervolgens wordt het 

arbeidsplan getoond. 

Programma-einde ShopMill heeft automatisch het programma-einde gedefinieerd. 



3



3.3.2 Nieuwe blokken programmeren 


creëren 

Als het basisdeel gedefinieerd werd, worden nu in de afzonderlijke 

programmablokken het bewerken, de aanvoeren en de posities 

geprogrammeerd. Hierbij wordt u met "Help-schermen" voor de 

afzonderlijke arbeidscycli ondersteund. 

Voor een programma staat veel geheugenplaats ter beschikking. 

Afhankelijk van de vereiste geheugenplaats kunt u slechts een 

beperkt aantal blokken programmeren. 

• ShopMill op NCU (HMI Embedded) 

U kunt met de functie "Recht" maximaal 1000 blokken of met de 

functie "Kamer frezen" maximaal 600 blokken programmeren. 

• PCU 50.3 (HMI Advanced) 

U kunt met de functie "Recht" maximaal 3500 blokken of met de 

functie "Kamer frezen" maximaal 2100 blokken programmeren. 

Bij meervoudige opspanningen kan een programma makkelijk meer 

dan het toegelaten aantal programmablokken hebben. Als de melding 

verschijnt dat het programma teveel blokken bevat, vat u de 

bewerkingen met hetzelfde werktuig samen in een subprogramma. Zo 

kunt u het programma openen en afwerken. 

Aanwijzing Nieuw geprogrammeerde blokken worden altijd na het gemarkeerde 

blok ingevoegd. Voor de programmakop en na het programma-einde 

kan er geen blok geprogrammeerd worden. 

Parameter-invoervelden 

Aanvoer: 

Als bij de aanvoer (F) geen waarde geprogrammeerd wordt (leeg 

veld), wordt de laatste, voordien geprogrammeerde aanvoer 

overgenomen. 

Invoerveld leegmaken: 

Met de DEL-toets (of backspace-toets) wordt het invoerveld 

leeggemaakt, d.w.z. de geprogrammeerde waarde wordt gewist. 

Voorbezette en lege parametervelden : 

In reeds bezette velden moet steeds een waarde worden ingevoerd. 

Wordt het veld leeggemaakt, wordt de softkey "Toepassen" niet meer 

getoond! 



3



Softkey "Alternatief" en toggle-toets: 

Als de cursor op een invoerveld met omschakelmogelijkheid staat, 

wordt automatisch de softkey "Alternatief" aangegeven op de verticale 

softkeybalk (zie softkey "Alternatief" in hfdst. "Belangrijke softkeys 

voor bediening en programmering"). 

Voorbewerken/gladmaken: 

Iedere cyclus kan met voorbewerken of gladmaken geprogrammeerd 

worden. Als eerst voorbewerkt en vervolgens gladgemaakt wordt, 

moet de cyclus een 2de keer worden opgeroepen. De 

geprogrammeerde waarden blijven bij een herhaalde oproep 

behouden. 

Bij enkele cycli wordt ook voorbewerken en gladmaken als volledige 

bewerking aangeboden, d.w.z. de cyclus moet slechts éénmaal 

worden opgeroepen. 

Cyclus starten • Starten van de geprogrammeerde cycli met ShopMill 

− Het werktuig bevindt zich boven het terugtrekniveau (RP) : 

Het positioneren van het werktuig gebeurt in ijlgang op het X/Yvlak 

en dan in de Z-richting op het terugtrekniveau (RP) 

Cyclus starten boven het terugtrekniveau 

− of het werktuig bevindt zich onder het terugtrekniveau (RP) : 



3



3.3.3 Programmablokken veranderen 

-of- 

-of- 

Het positioneren van het werktuig gebeurt in ijlgang eerst in de 

Z-richting op het terugtrekniveau (RP) en dan in ijlgang op het 

X/Y-vlak 

werktuigwisselpunt 

Z 



X 

Cyclus starten onder het terugtrekniveau 

terugtrekniveau 

(RP) 


(SC) 

ijlgang 

bewerkingsaanvor 

• De werktuigas loopt in ijlgang op veiligheidsafstand (SC) 

• Vervolgens gebeurt de cyclusbewerking met de geprogrammeerde 

bewerkingsaanvoer 

• Na het bewerken loopt het werktuig met bewerkingsaanvoer naar 

het cyclusmidden op het X/Y-vlak en vervolgens met de werktuigas 

uit het werkstuk tot op veiligheidsafstand 

• Vervolgens trekt de werktuigas in ijlgang tot op het terugtrekniveau 

terug 

• Van het terugtrekniveau wordt het werktuigwisselpunt in ijlgang 

aangelopen 

De parameters in de geprogrammeerde ShopMill-blokken kunt u 

achteraf optimaliseren of aan nieuwe situaties aanpassen, bv. waneer 

u de aanvoer verhoogt of een positie wenst te verschuiven Hierbij kunt 

u alle parameters in alle programmablokken direct in het bijbehorende 

parameterscherm veranderen. 

Druk op de softkey "Programma". 



wilt openen. 

Druk op de toets "Cursor rechts" of "Input". 

Alle programma's in deze index worden nu getoond. 

Kies het programma dat u wenst te veranderen. 

Druk op de toets "Cursor rechts" of "Input". 

Het arbeidsplan van het programma verschijnt. 

3



-of- 

3.3.4 Programma-editor 

Plaats de cursor in het arbeidsplan op het gewenste 

programmablok. 

Druk op de toets "Cursor rechts". 

Het parameterscherm van het gekozen programmablok verschijnt. 

Voer de veranderingen in. 

Druk op de softkey "Toepassen" of de toets "Cursor links". 

De veranderingen worden in het programma overgenomen. 

Als u de volgorde van de programmablokken in een programma 

verandert, programmablokken wist of programmablokken van een 

bepaald programma in een ander wenst te kopiëren, gelieve de 

programma-editor te gebruiken. 

De volgende functies staan in de programma-editor te uwer 

beschikking: 

• Markeren 

U kunt meerdere programmablokken tezelfdertijd markeren om 

deze later bv. uit te knippen en te kopiëren. 

• Kopiëren/invoegen 

U kunt in een programma of tussen verschillende programma's 

programmablokken kopiëren en invoegen. 

• Knippen 

Programmablokken kunt u uitknippen en hiermee wissen. De 

programmablokken blijven echter in het werkgeheugen, zodat u de 

blokken op een andere plaats opnieuw kunt invoegen. 

• Zoeken 

In een programma kunt u naar bloknummers of een willekeurige 

tekenreeks zoeken. 

• Herbenoemen 

In de programma-editor kunt u een contour herbenoemen, bv. als u 

de contour voordien gekopieerd hebt. 

• Nummeren 

Als u een nieuw of gekopieerd programmablok tussen twee 

bestaande programmablokken invoegt, kent ShopMill automatisch 

een nieuw bloknummer toe. Dit bloknummer kan hoger zijn als het 

bloknummer in het volgende blok. Met de functie "Nummeren" kunt 

u de programmablokken opnieuw in stijgende volgorde nummeren. 



3



Programma-editor 

openen 

Programmablok 

markeren 

Markeren 

Programmablok 

kopiëren 

Kopiëren 

Programmablok knippen 

Uit - 

knippen 

Programmablok 

invoegen 

Invoegen 

Kies een programma. 

Druk op de toets "Uitbreiding". 

In de verticale softkey-balk verschijnen de softkeys van de 

programma-editor. 

Plaats de cursor in het arbeidsplan op het eerste en het laatste 

blok dat u wilt markeren. 

Druk op de softkey "Markeren". 

Kies met de cursortoetsen alle verdere programmablokken die u 

wenst te markeren. 

De programmablokken zijn gemarkeerd. 

Markeer het of de gewenste programmablok(ken) in het 

arbeidsplan. 

Druk op de softkey "Kopiëren". 

De programmablokken worden in het tussengeheugen gekopieerd. 

Markeer het of de gewenste programmablok(ken) in het 

arbeidsplan. 

Druk op de softkey "Knippen". 

De programmablokken worden uit het arbeidsplan verwijderd en in het 

tussengeheugen opgeslagen. 

Kopieer of knip het of de gewenste programmablok(ken) uit het 

arbeidsplan. 

Plaats de cursor op het programmablok na hetwelke het/de 

programmablok(ken) moeten worden ingevoegd. 

Druk op de softkey "Invoegen". 

De programmablokken worden in het arbeidsplan van het programma 

ingevoegd. 



3



Zoeken 

Zoeken 

Zoeken 

> 

Verder 

zoeken 

contour herbenoemen 

Her- 

benoemen 


nummeren 

Opnieuw 

nummeren 

Programma-editor 

sluiten 


Voer een bloknummer of een tekst in. 

Kies, of het zoeken aan het programmabegin of bij de actuele 

cursorpositie moet beginnen. 


ShopMill doorzoekt het programma. Het gevonden begrip wordt met 

de cursor gemarkeerd. 


te zetten. 

Plaats de cursor in het arbeidsplan op een contour. 

Druk op de softkey "Herbenoemen". 

Voer een nieuwe naam voor de contour in. 


De naam van de contour wordt veranderd en in het arbeidsplan 

getoond. 

Druk op de softkey "Opnieuw nummeren". 

De programmablokken worden opnieuw in stijgende volgorde 

genummerd. 

Druk op de softkey "Terug" om de programma-editor te sluiten. 



3



3.3.5 Aantal aangeven 

oneindig 

Als u een bepaald aantal exemplaren van hetzelfde werkstuk wilt 

produceren, kunt u op het einde van het programma het gewenste 

aantal invoeren. Als u het programma start, wordt de afwerking van 

het programma automatisch zo vaak herhaald als aangegeven. 

Open het blok "Programma-einde" als u meer dan 1 werkstuk wilt 

bewerken. 

Voer het aantal werkstukken in dat u wilt bewerken. 


Als u het programma later start, wordt de afwerking van het 

programma automatisch zo vaak herhaald als aangegeven. 

Als u de afwerking van het programma onbeperkt wilt herhalen, drukt 

u op de softkey "Oneindig". 

Met "Reset" kunt u de uitvoering van het programma dan weer 

onderbreken. 



3


3 3.4 Werktuig, correctiewaarden en spiltoerental programmeren 

3.4 Werktuig, correctiewaarden en spiltoerental programmeren 

Algemeen Bij het programmeren van cycli is het werktuig in het scherm 

inbegrepen. Bij de programmering van een rechte of een cirkelboog 

moet eerst een werktuig worden geselecteerd. 

Programmering 

van een werktuig (T) 

Selectie met softkey: Werktuig 

Parameterveld "T" kiezen. ShopMill biedt verschillende mogelijkheden 

om een werktuig te registreren: 

1. mogelijkheid: Naam of nummer van het werktuig via het 

toetsenbord invoeren. 

2. mogelijkheid: Bereiktoets "Tool, Offset" drukken, werktuig 

met pijltoetsen uitkiezen en de softkey 

in het 

programma bedienen. 

Het werktuig wordt in het parameterveld 

overgenomen. 

Snijvlak (D) Voor ieder geprogrammeerd werktuig kan gekozen of aangegeven 

worden, met welke snijvlakcorrectiewaarden D wordt gewerkt. De 

correcties zijn in de werktuiglijst opgeslagen. 

Bij verschillende werktuigen (kotterboor met geleidtap, trapboor e.d.) 

moet het juiste snijkantnummer D geprogrammeerd worden, anders 

bestaat er botsinggevaar (zie ook hfdst. "Programmeervoorbeelden bij 

het boren" en "Werktuigen en werktuigcorrecties"). 

Spiltoerental (S) of 

Snijsnelheid (V) 

In ShopMill kan het spiltoerental (S) of de snijsnelheid (V) 

geprogrammeerd worden. Het omschakelen gebeurt met de toets 

"Alternatief". Bij de freescycli wordt automatisch het spiltoerental in de 

snijsnelheid omgerekend en omgekeerd. 

• Spiltoerental en snijsnelheid blijven zolang actief tot een nieuw 

werktuig geprogrammeerd wordt. 

• Het spiltoerental wordt in o/min geprogrammeerd. 

• De snijsnelheid wordt in m/min geprogrammeerd 

• De draairichting van een werktuig kan in de werktuiglijst worden 

ingesteld. 



3


3.5 Contour frezen 

Overmaat (DR) In dit parameter-invoerveld kan een overmaat op de werktuigradius 

geprogrammeerd worden. Bij het bewerken van de contour blijft 

daardoor een nabewerkingsovermaat staan (zie ook hfdst. 

"Werktuigen en werktuigcorrecties"). 

De parameter DR is actief tot een ShopMill-cyclus (boren, frezen, 

contourfrezen) wordt geprogrammeerd. 

Voorbeeld Op een willekeurige contour moeten 0.5 mm nabewerkingsovermaat 

behouden blijven. DR moet dan met 0.5 mm worden 

geprogrammeerd. 

Bij DR=0 wordt de geprogrammeerde contour zonder 

nabewerkingsovermaat gefreesd. 


Als u een eenvoudige of complexe contour wilt frezen, gebruikt u de 

functie "Contourfrezen". U kunt open contouren of gesloten contouren 

(kamers, eilanden, tappen) definiëren en met baanfrezen of freescycli 

bewerken. 

Een contour bestaat uit verschillende contourelementen, waarbij 

tenminste twee en maximaal 250 elementen een gedefinieerde 

contour vormen. Daarnaast kunt u tussen de contourelementen, 

fasen, radii of tagentiële overgangen programmeren. 

De geïntegreerde contourcalculator berekent de snijpunten van de 

verschillende contourelementen met inachtneming van de 

geometrische relaties en maakt daardoor het invoeren van elementen 

met onvoldoende afmetinggegevens mogelijk. 

Bij het contourfrezen moet u altijd eerst de geometrie van de contour 

programmeren en vervolgens de technologie. 

U kunt willekeurige contouren met baanfrezen bewerken, kamers 

met/zonder eilanden ruimen of tappen vrijruimen. 

Willekeurige contouren De bewerking van willekeurige open of gesloten contouren 

programmeert u in de regel als volgt: 

1. Contour invoeren 

De contour stelt u uit meerdere contourelementen samen. 

2. Baanfrezen (voorbewerking) 

De contour wordt met inachtneming van verschillende aan- en 

afloopstrategieën bewerkt. 

3. Baanfrezen (nabewerking) 

Als u bij de voorbewerking een nabewerkingsovermaat heeft 

geprogrammeerd, wordt de contour nogmaals bewerkt. 

4. Baanfrezen (afkanten) 

Als u een randbreuk heeft voorzien, kunt u het werkstuk met een 

speciaal werktuig afkanten. 



3


3 3.5 Contour frezen 

Contouren voor kamers 

of eilanden 

Contouren voor kamers of eilanden moeten gesloten zijn, d.w.z. start- 

en eindpunt van de contour zijn identiek. U kunt ook kamers frezen die 

één of meerdere eilanden bevatten. De eilanden mogen ook 

gedeeltelijk buiten de kamer liggen of zich oversnijden. De eerste 

aangegeven contour interpreteert ShopMill als kamercontour, alle 

andere als eilanden. 

De bewerking van contourkamers met eilanden programmeert u bv. 

als volgt: 

1. Contour van de kamer invoeren 

De contourkamer stelt u uit meerdere contourelementen samen. 

2. Contour van het eiland invoeren 

De contour van het eiland voert u na de contourkamer in. 

3. Voorboring van de contourkamer centreren 

Als u de contourkamer wilt voorboren, kunt u de voorboring eerst 

centreren om te verhinderen dat de boor verschuift. 

4. Contourkamer voorboren 

Als u bij het ruimen van contourkamers loodrecht wilt aanlopen en 

u geen frees met koptand ter beschikking heeft, kunt u de kamer 

voorboren. 

5. Contourkamer met eiland ruimen (voorbewerking) 

De contourkamer met eiland wordt met inachtneming van 

verschillende aanloopstrategieën geruimd. 

6. Restmateriaal ruimen (voorbewerking) 

ShopMill herkent bij het ruimen van de kamer automatisch 

restmateriaal dat blijven staan is. Met een geschikt werktuig kunt u 

dit materiaal ruimen zonder nogmaals de volledige kamer te 

bewerken. 

7. Contourkamer met eiland nabewerken (nabewerking rand/bodem) 

Als u bij de voorbewerking een nabewerkingsovermaat voor de 

rand/bodem heeft geprogrammeerd, wordt de kamerrand/-bodem 

nogmaals bewerkt. 



3



Contouren voor tappen 

Alle bij het contourfrezen betrokken bewerkingsstappen worden in het 

arbeidsplan samengevat tussen rechte haakjes. 

Voorbeeld: Contourkamer ruimen 

Contouren voor tappen moeten gesloten zijn, d.w.z. starten eindpunt 

van de contour zijn identiek. U kunt meerdere tappen definiëren, die 

elkaar ook kunnen overlappen. De eerste aangegeven contour 

interpreteert ShopMill als basisdeelcontour, alle andere als tappen. 

De bewerking van contourtappen programmeert u bv. als volgt: 

1. Contour van het basisdeel invoeren 

De basisdeelcontour legt het bereik vast waarbuiten geen 

materiaal staat, d.w.z. dat daar met ijlgang wordt bewogen. Tussen 

basisdeel- en tapcontour wordt dan materiaal verwijderd. 

2. Contour van de tap invoeren 

De contour van de tap voert u in na de basisdeelcontour. 

3. Contourtap vrijruimen (voorbewerking) 

De contourtap wordt vrijgeruimd. 

4. Restmateriaal ruimen (voorbewerking) 

ShopMill herkent bij het frezen van de tap automatisch 

restmateriaal dat blijven staan is. Met een geschikt werktuig kunt u 

dit materiaal ruimen zonder nogmaals de volledige tap te 

bewerken. 

5. Contourtap nabewerken (nabewerking rand/bodem) 

Als u bij de voorbewerking een nabewerkingsovermaat heeft 

geprogrammeerd, wordt de taprand/-bodem nogmaals bewerkt. 



3



3.5.1 Weergave van de contour 

ShopMill geeft een contour in het arbeidsplan weer als een programmablok. 

Als u dit blok opent, worden de verschillende contourelementen 

symbolisch opgesomd en als streepjesgrafiek aangegeven. 

Symbolische weergave De verschillende contourelementen van de contour worden in de ingevoerde 

volgorde in symboolvorm naast het grafiekvenster geplaatst. 

Contourelement Symbool Betekenis 

Startpunt 

Rechte omhoog 

Rechte omlaag 

Rechte naar links 

Rechte naar rechts 

Rechte willekeurig 

Cirkelboog naar 

rechts 

Cirkelboog naar 

links 

Contourafsluiting END 

Startpunt van de contour 

Rechte in 90°-raster 






3 

Rechte met willekeurige helling 

Cirkel 

Cirkel 

Einde van de 

contourbeschrijving 

De verschillende kleur van de symbolen geeft informatie over hun 

status: 

Voorgrond Achtergrond Betekenis 

- rood Cursor op nieuw element 

zwart rood Cursor op actueel element 

zwart wit Normaal element 

rood wit Element wordt momenteel niet in 

acht genomen 

(element wordt pas in acht genomen 

als het met 

de cursor wordt geselecteerd)



Grafische weergave Synchroon met de doorlopende invoer van de contourelementen 

wordt in het grafiekvenster de progressie van de 

contourprogrammering aangegeven in een streepjesgrafiek. 

Grafische weergave van de contour bij het contourfrezen 

Het aangemaakte contourelement kan daarbij verschillende lijntypes 

en kleuren aannemen: 

• zwart: geprogrammeerde contour 

• oranje: actueel contourelement 

• groen gestippeld: alternatief element 

• blauw gestippeld: deelbepaald element 

De scalering van het coördinatensysteem wordt aangepast aan de 

verandering van de volledige contour. 

De positie van het coördinatensysteem wordt mee aangegeven in het 

grafiekvenster 



3



3.5.2 Nieuwe contour aanleggen 

Nieuwe 

contour > 

Voor elke contour die u wilt frezen, moet u een eigen contour 

aanleggen. 

De contouren worden op het einde van het programma opgeslagen. 

Als u een nieuwe contour aanlegt, moet u eerst een startpunt 

vastleggen. ShopMill definieert dan automatisch het contoureinde. 

Als u de werktuigas verandert, past ShopMill automatisch de 

bijbehorende startpuntassen aan. 

Voor het startpunt kunt u willekeurige bijkomende commando's (max. 

40 tekens) in de vorm van G-Code invoeren. 

Als u een contour wenst aan te leggen dat op een reeds bestaand 

gelijkt, kunt u ook de oude contour kopiëren, herbenoemen en alleen 

geselecteerde contourelementen veranderen. 

Als u daarentegen een identieke contour op een andere plaats in het 

programma nog eens wenst te gebruiken, mag u de kopie niet 

herbenoemen. Veranderingen van de ene contour worden dan 

automatisch voor de gelijknamige contour overgenomen. 

Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Nieuwe contour". 

Voer een naam voor de nieuwe contour in. 

De contournaam moet eenduidig zijn. 


Het invoerscherm voor het startpunt van de contour wordt geopend. U 

kunt de coördinaten cartesiaans of polair aangeven. 

Startpunt cartesiaans Voer het startpunt van de contour in. 

Voer, indien gewenst, bijkomende commando's in de vorm van G- 

Code in. 


Voer de verschillende contourelementen in (zie hfdst. 

"Contourelementen aanmaken"). 



3



Startpunt polir 

Pool 

Druk op de softkey "Pool". 

Voer de poolpositie in cartesiaanse coördinaten in. 

Voer het startpunt van de contour in polaire coördinaten in. 

Voer, indien gewenst, bijkomende commando's in de vorm van G- 

Code in. 


Voer de verschillende contourelementen in (zie hfdst. 

"Contourelementen aanmaken"). 


Werktuigas Kiest u als werktuigas Z, dan ligt het startpunt/de pool in X / Y 

Kiest u als werktuigas X, dan ligt het startpunt/de pool in Y / Z 

Kiest u als werktuigas Y, dan ligt het startpunt/de pool in X / Z 

X 

Y 

X 

Y 

L1 

ϕ1 

Bijkomend 

commando 

De coördinaten worden ook bij de contourelementen veranderd. 

cartesiaans: 

Startpunt in X-richting (abs) 

Startpunt in Y-richting (abs) 

polair: 

Positie pool in X-richting (abs) 

Positie pool in Y-richting (abs) 

Afstand tussen pool en startpunt van de contour (abs) 

Polaire hoek tussen pool en startpunt van de contour (abs) 

Willekeurig bijkomend commando in de vorm van G-Code 



mm 

mm 

3 

mm 

mm 

mm 

graden



3.5.3 Contourelementen creëren 

Cilindermanteltransformatie 

Nadat u een nieuwe contour heeft aangelegd en het startpunt heeft 

vastgelegd, definieert u de verschillende contourelementen waaruit de 

contour samengesteld is. 

De volgende contourelementen staan ter beschikking voor het 

definiëren van een contour: 

• Rechte horizontaal 

• Rechte verticaal 

• Rechte diagonaal 

• Cirkel / Cirkelboog 

Voor elk contourelement vult u een eigen parameterscherm in. De 

coördinaten voor een horizontale of verticale rechte voert u 

cartesiaans in, bij de contourelementen Rechte diagonaal en 

Cirkel/Cirkelboog kunt u daarentegen kiezen tussen cartesiaanse en 

polaire coördinaten. Als u polaire coördinaten wilt invoeren, moet u 

eerst een pool definiëren. Als u reeds voor het startpunt een pool 

heeft gedefinieerd, kunt u deze ook als referentie voor de polaire 

coördinaten gebruiken. D.w.z. dat u in dit geval geen bijkomende pool 

hoeft te definiëren. 

Bij contouren (bv. groeven) op cilinders worden vaak hoekdata voor 

de lengtewaarden aangegeven. Als de functie 

"Cilindermanteltransformatie" via de softkey "Alternatief" geactiveerd 

is, kunt u op een cilinder de lengtewaarden van contouren (in 

omvangrichting van het cilindermantelvlak) ook bepalen aan de hand 

van hoekdata. I.p.v. X, Y en I, J voert u daarom Xα, Yα en Iα, Jα in 

(zie ook hfdst. "Cilindermanteltransformatie"). 


Parameters invoeren Bij het invoeren van de parameters wordt u ondersteund door 

verschillende Help-schermen, die deze parameters verklaren. 

Als u in enkele velden geen waarden invoert, gaat ShopMill ervan uit 

dat deze waarden onbekend zijn en probeert deze dan uit andere 

parameters te berekenen. 

Bij contouren waarbij u meerdere parameters heeft ingevoerd dan 

absoluut nodig kunnen er tegenstrijdigheden optreden. Probeer in dit 

geval minder parameters in te voeren en zoveel mogelijk parameters 

door ShopMill te laten berekenen. 



3



Bewerkingsrichting Bij het baanfrezen wordt de contour altijd afgewerkt in de 

geprogrammeerde richting. U kunt door de programmering van de 

contour in de richting van de wijzers van de klok of tegen de wijzers 

van de klok in bepalen of de contour met gelijklopende of 

tegenlopende frezen wordt bewerkt (zie onderstaande tabel). 

Buitencontour 

gewenste 

bewerkingsdraairichting 

Spildraairichting rechts Spildraairichting links 

Gelijkloop Programmering met de wijzers van de 

klok mee 

Freesradiuscorrectie links 

Contrarotatie Programmering tegen de wijzers van de 

klok in, freesradiuscorrectie rechts 

Binnencorrectie 

gewenste 

bewerkingsdraairichting 



3 

Programmering tegen de wijzers van de 

klok in, freesradiuscorrectie rechts 

Programmering met de wijzers van de 

klok mee 

Freesradiuscorrectie links 

Spildraairichting rechts Spildraairichting links 

Gelijkloop Programmering tegen de wijzers van de 

klok in, freesradiuscorrectie links 

Contrarotatie Programmering met de wijzers van de 

klok mee, 

Freesradiuscorrectie rechts 

Contourovergangselementen 

Bijkomende opdrachten 

Programmering met de wijzers van de 

klok mee, 

Freesradiuscorrectie rechts 

Programmering tegen de wijzers van de 

klok in, freesradiuscorrectie links 

Tussen twee contourelementen kunt u als overgangselement een 

radius of een fase kiezen. Het overgangselement wordt steeds aan 

het einde van een contourelement toegevoegd. De selectie van een 

contourovergangselement gebeurt in het parameterscherm van het 

desbetreffende contourelement. 

Een contourovergangselement kunt u steeds gebruiken als er een 

snijpunt tussen de beide aangrenzende elementen bestaat en dit uit 

de ingevoerde waarden kan worden berekend. Anders moet u de 

contourelementen Rechte/Cirkel gebruiken. 

D.w.z. bij een gesloten contour kunt u ook een overgangselement van 

het laatste naar het eerste element van de contour programmeren. 

Het startpunt ligt na programmering van het overgangselement dan 

buiten de contour. 

Voor elk contourelement kunt u willekeurige bijkomende commando's 

in de vorm van G-Code invoeren. U kunt bv. voor het contourelement 

Cirkel "G9" Snelheidsreductie een precieze stop programmeren. 

De bijkomende commando's (max. 40 tekens) voert u op het 

uitgebreide parameterscherm in (softkey "Alle parameters").



Andere functies 

Contourelementen 

invoeren 

Alle 

parameters 

Bij de programmering van een contour staan de volgende andere 

functies ter beschikking: 

• Tangente aan voorgaand element 

De overgang naar het voorgaande element kunt u als tangente 

programmeren. 

• Dialoogselectie 

Als de tot nu toe ingevoerde parameters twee verschillende 

contourmogelijkheden toelaten, moet u één van beide kiezen. 

• Contour sluiten 

Vanaf de actuele positie kunt u de contour met een rechte naar het 

startpunt sluiten. 

Kies met de softkeys een contourelement. 

Voer in het invoerscherm alle gegevens in die blijken uit de 

werkstuktekening (bv. lengte van de rechten, eindpositie, 

overgang naar volgend element, hellingshoek, enz.). 


Het contourelement wordt toegevoegd aan de contour. 

Herhaal de procedure tot de contour volledig is. 


De geprogrammeerde contour wordt opgenomen in het arbeidsplan. 

Als u bij afzonderlijke contourelementen meer parameters wilt 

oproepen, bv. om nog bijkomende commando's in te voeren, drukt u 

op de softkey "Alle parameters". 

Pool definiëren Als u de contourelementen Rechte diagonaal en Cirkel/cirkelbook in 

polaire coördinaten wilt invoeren, moet u eerst een pool definiëren. 

Andere 

Pool 

Druk op de softkeys "Andere" en "Pool". 

Voer de coördinaten van de pool in. 


De pool is gedefinieerd. Nu kunt u in het invoerscherm voor de 

contourelementen Rechte diagonaal en en Cirkel/Cirkelboog kiezen 

tussen "cartesiaans" en "polair". 



3



Tangente aan voorgaand 

element 

Tangente 

aan voorg. 

Tijdens het invoeren van de gegevens van een contourelement kunt u 

de overgang naar het voorgaande element als tangente 

programmeren. 

Druk op de softkey "Tangente aan voorg.". 

De hoek t.o.v. het voorgaande element α2 wordt op 0° gezet. In het 

invoerveld van de parameter verschijnt de selectie "tangentieel". 

Dialoogselectie Tijdens het invoeren van de gegevens van een contourelement 

kunnen er twee verschillende contourmogelijkheden ontstaan, 

waarvan u er één moet kiezen. 

Dialoog- 

selectie 

Dialoog 

overname 

contour sluiten 

Andere 

X 

Y 

L 

α1 

α2 

L1 

ϕ1 

L 

α1 

contour 

sluiten 

Druk op de softkey "Dialoogselectie" om tussen de beide 

verschillende contourmogelijkheden om te schakelen. 

In het grafiekvenster verschijnt de geselecteerde contour als 

doorgaande zwarte lijn, de alternatieve contour als groene stippellijn. 

Druk op de softkey "Dialoog overname" om de geselecteerde 

mogelijkheid over te nemen. 

Een contour moet altijd gesloten zijn. Als u niet alle contourelementen 

van het startpunt tot aan het startpunt zelf wilt opstellen, kunt u de 

contour vanaf de actuele positie tot aan het startpunt sluiten. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Contour sluiten". 

ShopMill voegt een rechte in van de actuele positie naar het startpunt. 

Parameter Beschrijving voor het contourelement "Rechte" Eenheid 

cartesiaans: 

Eindpunt in X-richting (abs of inc) 

Incrementele maat: het voorteken wordt mee geëvalueerd. 

Eindpunt in Y-richting (abs of inc) 


Lengte van de rechte 

Starthoek t.o.v. X-as 

Hoek t.o.v. voorgaand element 

tangentiële overgang: α2=0 

polair: 

abs: afstand tussen pool en eindpunt 

inc: afstand tussen laatste punt en eindpunt 


abs: polaire hoek tussen pool en eindpunt 

inc: polaire hoek tussen laatste punt en eindpunt 


Lengte van de rechte 




mm 

mm 

3 

mm 

graden 

graden 

mm 

mm 

graden 

graden 

mm 

graden



α2 Hoek t.o.v. voorgaand element 


Overgang naar FS: fase als overgangselement naar het volgende contourelement 

het volgelem.: R: radius als overgangselement naar het volgende contourelement 

Bijkomend 

commando 

Willekeurig bijkomend commando in de vorm van G-Code 



3 

graden 

Parameter Beschrijving voor het contourelement "Cirkel" Eenheid 

Draairichting 

Draaiing in de richting van de wijzers van de klok 

Draaiing tegen de wijzers van de klok in 

R Radius van de cirkel mm 

X 

Y 

I 

J 

α1 

α2 

β1 

β2 

cartesiaans: 

Eindpunt in X-richting (abs of inc) 


Eindpunt in Y-richting (abs of inc) 


Cirkelmiddelpunt in X-richting (abs of inc) 


Cirkelmiddelpunt in Y-richting (abs of inc) 





Eindhoek t.o.v. X-as 

Openingshoek van de cirkel 

polair: 

L1 


inc: afstand tussen laatste punt en eindpunt 


ϕ1 

abs: polaire hoek tussen pool en eindpunt 

inc: polaire hoek tussen laatste punt en eindpunt 


L2 


inc: afstand tussen laatste punt en cirkelmiddelpunt 


ϕ2 

abs: polaire hoek tussen pool en cirkelmiddelpunt 

inc: polaire hoek tussen laatste punt en cirkelmiddelpunt 


α1 


α2 



β1 

Eindhoek t.o.v. X-as 

β2 

Openingshoek van de cirkel 

Overgang naar FS: fase als overgangselement naar het volgende contourelement 

het volgelem.: R: radius als overgangselement naar het volgende contourelement 

Bijkomend Willekeurig bijkomend commando in de vorm van G-Code 

commando 

mm 

mm 

mm 

mm 

mm 

mm 

graden 

graden 

graden 

graden 

mm 

mm 

graden 

graden 

mm 

mm 

graden 

graden 

graden 

graden 

graden 

graden 

mm 

mm



3.5.4 Contour wijzigen 

Contourelement 

aanhangen 

contourelement 

veranderen 

U kunt een reeds aangemaakte contour later veranderen. U kunt 

afzonderlijke contourelementen 

• aanhangen, 

• veranderen, 

• toevoegen of 

• wissen. 

Als in uw programma twee gelijknamige contouren gedefinieerd zijn, 

worden de veranderingen van de ene contour automatisch voor de 

contour met dezelfde naam overgenomen. 

Selecteer de contour op het arbeidsplan. 


Er verschijnt een lijst van de verschillende contourelementen. 

Plaats de contour op het laatste element voor het contoureinde. 

Selecteer met de softkeys het gewenste contourelement. 

Voer de parameters in het invoerscherm in. 


Het gewenste contourelement wordt toegevoegd aan de contour. 




Plaats de cursor op het contourelement dat u wilt wijzigen. 


Het bijbehorende invoerscherm wordt geopend en in de 

programmeergrafiek wordt het geselecteerde element vergroot 

weergegeven. 

Voer de gewenste wijzigingen in. 


De actuele waarden van het contourelement worden overgenomen en 

de wijziging wordt onmiddellijk zichtbaar op de programmeergrafiek. 



3



Dialoogselectie 

veranderen 

Selectie 

veranderen 

Dialoog- 

selectie 

Dialoog 

overname 


invoegen 

... 

Als tijdens het invoeren van de gegevens van een contourelement 

twee verschillende contourmogelijkheden zijn ontstaan en u het foute 

alternatief heeft gekozen, kunt u uw selectie later nog wijzigen. Als uit 

andere parameters reeds een eenduidige contour is ontstaan, 

verschijnt er geen dialoogselectie meer. 

Open het invoerscherm van het contourelement. 

Druk op de softkey "Selectie veranderen". 

De beide contourmogelijkheden verschijnen opnieuw. 

Druk op de softkey "Dialoogselectie" om tussen de beide 

verschillende contourmogelijkheden om te schakelen. 

Druk op de softkey "Dialoog overname". 

Het gekozen alternatief wordt overgenomen. 




Plaats de cursor op het contourelement waarna u een nieuw 

element wilt invoegen. 

Kies met de softkeys een nieuw contourelement. 

Voer de parameters in het invoerscherm in. 


Het contourelement wordt overgenomen in de contour. De volgende 

contourelementen worden overeenkomstig de nieuwe contourtoestand 

automatisch aangepast. 

Als u een element in een contour invoegt, worden de resterende 

contourelementen pas in acht genomen als u met de cursor het 

symbool van het volgende element naast het grafiekvenster 

selecteert. 

Evt. past het eindpunt van het ingevoegde element niet bij het 

startpunt van het volgende element. In dit geval toont ShopMill de 

storingsmelding "Geometriewaarden tegenstrijdig". Als u de 

tegenstrijdigheid wilt opheffen, voegt u een schuine in zonder 

parameterwaarden in te voeren. 



3



contourelement wissen 

Element 

wissen 




Plaats de cursor op het contourelement dat u wilt wissen. 

Druk op de softkey "Element wissen". 

Druk op de softkey "Wissen". 

Het geselecteerde contourelement wordt gewist. 

3.5.5 Programmeervoorbeelden voor een vrije contourprogrammering 

Voorbeeld 1 Startpunt: X=0 abs., Y=5.7 abs. 

De contour wordt met de wijzers van de klok mee en met de dialoogselectie 


Y 

5 

Werkplaatstekening van de contour 



R9.5 

22 ° 

R3.2 

R2 

11.5 

60 ° 

Startpunt 

X=0, Y=5.7 15.2 

Element Invoer Opmerking 

Draairichting links, R=9.5, I=0 abs., dialoogselectie, overgang 

naar volgelement: R=2 

X 

α1=−30 graden Hoek in hulpbeeld in acht 

nemen! 

Draairichting rechts, tangente aan voorg., 

R=2, J=4.65 abs. 

Draairichting links, tangente aan voorg., 

R=3.2, I=11.5 abs., J=0 abs., dialoogselectie maken, 

dialoogselectie maken 

R2 

R2 

4.65 

4.65 

14.8 

3



Draairichting rechts, tangente aan voorg. 

R=2, J=−4.65 abs., dialoogselectie maken 

Tangente aan voorg. 

X=−14.8 abs, α1=−158 graden 

Alle parameters, L=5, dialoogselectie maken 

Y=5.7 abs. 

X=0 abs. 

Hoek in hulpbeeld in acht 

nemen! 

Voorbeeld 2 Startpunt: X=0 abs., Y=0 abs. 

De contour wordt met de wijzers van de klok mee en met de dialoogselectie 

geprogrammeerd. Bij deze contour wordt het aanbevolen alle parameters via 

de softkey "Alle parameters" te laten tonen. 

Y 

R7.5 



X 

30 ° 


R25 

R5 

Startpunt 

X=0, Y=0 

6 

3




Y=−104 abs. 

Draairichting rechts, R=79, I=0 abs., dialoogselectie maken, 

Alle parameters, β2=30 graden 

Draairichting rechts, tangente aan voorg., 

R=7.5, alle parameters, β2=180 graden 

Draairichting links, R=64, X=−6 abs., I=0 abs., 

dialoogselectie maken, dialoogselectie maken 

Overgang naar het volgelement: R=5 

Alle parameters, α1=90 graden, 

Overgang naar het volgelement: R=5 

Draairichting rechts, R=25, X=0 abs., Y=0 abs. I=0 abs., 

dialoogselectie maken, dialoogselectie maken 

Hoek in hulpbeeld in acht 

nemen! 

Voorbeeld 3 Startpunt: X=5.67 abs., Y=0 abs. 

De contour wordt tegen de wijzers van de klok in geprogrammeerd. 

Y 

X= - 137.257 abs. 

43.972 

125 ° 

X 


Startpunt 

X=5.67 Y=0 


Alle parameters, α1=180 graden Hoek in hulpbeeld in acht nemen! 

X=−43.972 inc, alle parameters 

X=−137.257 abs, α1=−125 graden 

X=43.972 ink 

α1=−55 graden 

X=5.67 abs 

Draairichting rechts, R=72, X=5.67 abs., Y=0 abs., 

dialoogselectie maken 



R72 

3 

Coördinaat X in "abs" en in "inc" 

Hoek in hulpbeeld in acht nemen! 

Coördinaat X in "abs" en in "inc" 

Hoek in hulpbeeld in acht nemen!



3.5.6 Baanfrezen 

Baan- 

frezen > 

Baanfrezen links of rechts 

van het contour 

Met de functie "baanfrezen" kan langs een willekeurig 

geprogrammeerde contour worden gefreesd. De functie werkt met een 

frees-radiuscorrectie. De bewerking kan in willekeurige richting, d.w.z. 

in de geprogrammeerde contourrichting of in de omgekeerde richting, 

worden uitgevoerd. 

De contour hoeft niet absoluut gesloten te zijn. De volgende 

bewerkingen zijn mogelijk: 

• Binnen- of buitenbewerking (links of rechts van de contour). 

• Bewerken op de middelpuntbaan 

Voor de bewerking in tegengestelde richting mogen contouren uit 

maximaal 170 contourelementen bestaan (incl. fasen/radii). 

Bijzonderheden (behalve voedingswaarden) van de vrije G-Codeinvoer 

worden bij het baanfrezen tegen de contourrichting in niet in 

acht genomen. 

Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Baanfrezen". 

Een geprogrammeerde contour kan met freesradius rechts of links 

worden bewerkt. Hierbij kan de gebruiker verschillende aanvoeren 

afvoermodi kiezen. 

Aanvoer-/afvoermodus De contour kan in een kwartcirkel, halve cirkel of in een rechte 

aangevoerd resp. afgevoerd worden. 

• Bij een kwartcirkel of halve cirkel moet de radius van de 

freesmiddelpuntbaan worden aangegeven. 

• Bij de rechten moet de afstand tussen de buitenste freesrand en 

het contourstartpunt resp. contoureindpunt worden aangegeven. 

Een gemengde programmering is ook mogelijk, bv. aanvoeren in een 

kwartcirkel, afvoeren in een halve cirkel. 

L1/L2 



R1/R2 

R1/R2 

Aan- en afvoeren naar/van de contour met een rechte, in een kwartcirkel en in een 

halve cirkel; (L1=Aanvoerlengte, L2=Afvoerlengte, R1=Aanvoerradius, 

R2=Afvoerradius) 

3



Aan-/Afvoerstrategie De gebruiker kan tussen vlak aan-/afvoeren en ruimtelijk aan- 

/afvoeren kiezen: 

Baanfrezen op de 

middelpuntbaan 

• Vlak aanvoeren: er wordt eerst in de Z-richting op 

diepte en vervolgens op het XY-vlak 

aangevoerd. 

• Ruimtelijk aanvoeren: er wordt in de diepte en op het vlak 

gelijktijdig aangevoerd. 

• Het afvoeren gebeurt in de omgekeerde volgorde. 

Een gemengde programmering is mogelijk, bv. aanvoeren op het 

vlak, ruimtelijk afvoeren. 

Een geprogrammeerde contour kan ook op de middelpuntbaan 

worden bewerkt als onder radiuscorrectie (geen radiuscorrectie) 

werd ingeschakeld. De aan- en afvoer is hierbij mogelijk op een rechte 

of verticale lijn. De verticale aan-/afvoer kunt u bv. bij gesloten 

contouren gebruiken. 


T, D, F, S, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

Radiuscorrectie Bewerking links van de contour 

Bewerkingstype 

Bewerkings- 

richting 

Bewerking rechts van de contour 

Bewerking op de middelpuntbaan 

Voorbewerking 

Nabewerking 

Afkanten 

vooruit: de bewerking wordt uitgevoerd in de geprogrammeerde contourrichting 

achteruit: de bewerking gebeurt tegen de geprogrammeerde contourrichting in 

Z0 Referentievlak (abs. of inc) 

Z1 Einddiepte (abs. of inc) (niet bij afkanten) mm 

DZ Aanloopdiepte (niet bij afkanten) mm 

FS Fasenbreedte (alleen bij afkanten); inc mm 

ZFS Aanvoerdiepte werktuigpunt (alleen bij afkanten), abs. of inc mm 

UZ Nabewerkingsovermaat bodem (niet bij afkanten) mm 



3



UXY Nabewerkingsovermaat (vervalt bij de bewerking op de middelpunt baan) (niet bij 

afkanten) 

Aanvoermodus Kwartcirkel: deel van een spiraal (alleen bij baanfrezen links en rechts van de 

contour) 

Halve cirkel: deel van een spiraal (alleen bij baanfrezen links en rechts van de 

contour) 

Rechte: Schuine in de ruimte 

Verticale lijn: loodrecht t.o.v. de baan (alleen bij baanfrezen op de middelpuntbaan) 

Aanvoerstrategie 

vlak 

ruimtelijk (niet bij aanvoermodus verticaal) 

R1 of L1 Aanvoerradius (alleen bij baanfrezen links en rechts van de contour), aanvoerlengte mm 

Afvoermodus Kwartcirkel: deel van een spiraal (alleen bij baanfrezen links en rechts van de 

contour) 

Halve cirkel: deel van een spiraal (alleen bij baanfrezen links en rechts van de 

contour) 

Rechte: Schuine in de ruimte 

Verticale lijn: loodrecht t.o.v. de baan (alleen bij baanfrezen op de middelpuntbaan) 

Afvoerstrategie 

vlak 

ruimtelijk (niet bij aanvoermodus verticaal) 

R2 of L2 Afvoerradius (alleen bij baanfrezen links en rechts van de contour), afvoerlengte mm 

Ophefmodus Als er meerdere diepte-aanvoerbewegingen nodig zijn, gelieve de terugtrekhoogte 

aan te geven, waarop het werktuig zich tussen de afzonderlijke aanvoerbewegingen 

(bij de overgang van het einde van de contour naar het begin) terugtrekt. 

Z0 + veiligheidsafstand 

om veiligheidsafstand 

op terugtrekniveau 

geen terugtrekken 



mm 

3



3.5.7 Contourkamer voorboren 

Als bij het ruimen van de contourkamers een frees niet in het midden 

kan induiken, moet er worden voorgeboord. 

Het aantal en de posities van de noodzakelijke voorboringen is 

afhankelijk van de speciale situaties, zoals bv. type contouren, 

werktuig, vlak-aanvoerbeweging, nabewerkingsovermaten. 

De voorboorcyclus bestaat uit een centreercyclus en de eigenlijke 

voorboorcyclus. De boorposities in de contourkamercyclus worden 

reeds bij het berekenen van de contourkamer vastgesteld. Hieruit 

wordt een speciaal boorprogramma gemaakt en in de 

voorboorcycli(centreren en voorboren) opgeroepen. 

Contour zak 

Contour eiland 

Voorboren/Centreren contour zak 

Voorboren / Voorboren contour zak 

Ruimen, Voorbewerken 

Restmateriaal 

Ruimen, Gladmaken Niveau 

Ruimen, Gladmaken Diepte 

Voorbeeld voor een aaneenschakeling met voorboren (centreren en voorboren) en 

ruimen 

Als u meerdere kamers freest en het onnodige vervangen van 

werktuigen wenst te vermijden, is het nuttig, eerst alle kamers voor te 

boren en vervolgens te ruimen. In dit geval moet u bij het 

centreren/voorboren ook de parameters invullen die bijkomend 

verschijnen als u op de softkey "Alle parameters" drukt. Deze moeten 

overeenstemmen met de parameters van de bijbehorende ruimstap. 

Bij het programmeren moet u dan als volgt te werk gaan: 

1. Contour kamer 1 

2. Centreren 


4. Centreren 


6. Voorboren 


8. Voorboren 


10. Ruimen 


12. Ruimen 



3



Centreren 

Centreren 

Voorboren 

> 

Help-scherm met toets 

oproepbaar 

Als u een kamer volledig bewerkt, d.w.z. centreren, voorboren en 

ruimen direct na elkaar, en de bijkomende parameters bij het 

centreren/voorboren niet invult, zal ShopMill deze parameterwaarden 

van de bewerkingsstap ruimen (voorbewerken) overnemen. 

Druk op de softkeys "Contourfrezen", "Voorboren" en "Centreren". 

Centreren contourkamer 


T, F, S Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

TR Referentiewerktuig voor het centreren 

Z0 Hoogte werkstuk (abs.) mm 

Z1 Diepte t.o.v. Z0 (inc) mm 

DXY Max. aanvoerbeweging vlak 

Alternatief kan de vlak-aanvoerbeweging ook in %, als verhouding --> vlak- 

mm 

aanvoerbeweging (mm) tot de snijvlakfreesdiameter (mm) worden aangegeven. % 

UXY Nabewerkingsovermaat vlak mm 

Ophefmodus Ophefmodus voor nieuwe aanvoerbeweging 

Als bij het bewerken meerdere induikpunten nodig zijn, kan de terugtrekhoogte 

geprogrammeerd worden: 

• op terugtrekniveau 

mm 

• Z0 + veiligheidsafstand 

mm 

Bij de overgang naar het volgende induikpunt trekt het werktuig op deze hoogte 

terug. Als in de kamer geen elementen groter dan Z0 bestaan, kan als ophefmodus 

Z0 + veiligheidsafstand worden geprogrammeerd. 



3



Voorboren 

Voorboren 

Voorboren 

> 


oproepbaar 

Druk op de softkeys "Contourfrezen", "Voorboren" en 

"Voorboren". 

Voorboren contourkamer 


T, F, S Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

TR Referentiewerktuig voor het voorboren 


Z1 Diepte t.o.v. Z0 (inc) mm 


Alternatief kan de vlak-aanvoerbeweging ook in %, als verhouding --> vlak- 

mm 

aanvoerbeweging (mm) tot de snijvlakfreesdiameter (mm) worden aangegeven. % 


UZ Nabewerkingsovermaat diepte mm 

Ophefmodus Ophefmodus voor nieuwe aanvoerbeweging 

Als bij het bewerken meerdere induikpunten nodig zijn, kan de terugtrekhoogte 

geprogrammeerd worden: 


mm 


mm 


terug. Als in de kamer geen elementen groter dan Z0 bestaan, kan als ophefmodus 

Z0 + veiligheidsafstand worden geprogrammeerd. 



3



3.5.8 Contourkamer frezen (voorbewerking) 

Kamer 

frezen > 


oproepbaar 

Voor het ruimen van een kamer met eilanden moet de contour van de 

kamer en de eilanden worden ingevoerd (zie hfdst. "Vrije 

contourprogrammering"). De eerste aangegeven contour wordt als 

kamercontour geïnterpreteerd, alle andere als eilanden. 

Uit de geprogrammeerde contouren en het invoerscherm voor het 

ruimen, creëert ShopMill een programma, waarmee de kamer met 

eilanden contourparallel van binnen naar buiten wordt geruimd. De 

richting wordt door de in de programmakop vastgelegde 

bewerkingsdraairichting (contrarotatie resp. gelijkloop) bepaald. 

De eilanden mogen ook gedeeltelijk buiten de kamer liggen of zich 

oversnijden. 

Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Kamer frezen". 

Help-schermen ruimen 


T, F, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 


Voorbewerking 


Z1 Diepte t.o.v. Z0 (abs. of inc) mm 

DXY Max. aanvoer in X/Y-vlak. 

Alternatief kan de vlak-aanvoerbeweging ook in %, als verhouding vlakaanvoerbeweging 

(mm) tot de snijvlakfreesdiameter (mm) worden aangegeven. 

DZ Max. aanvoer diepte (abs. of inc) mm 


ZU Nabewerkingsovermaat diepte mm 

Startpunt Het startpunt kan automatisch bepaald of manueel worden ingevoerd. 

X 

Y 

Startpunt X (abs.), alleen bij manueel 

Startpunt Y (abs.), alleen bij manueel 



mm 

% 

mm 

mm 

3



Induiken Pendelend: Het induiken gebeurt pendelend met de geprogr. hoek (EW). 

Spiraalvormig: Spiraalvormig: Het induiken gebeurt spiraallijnvormig met de geprogrammeerde 

radius (ER) en de geprogrammeerde stijging (EP). 

Gecentreerd: Bij deze induikstrategie is er een frees nodig, die over het midden 

snijdt. Ze wordt met de geprogrammeerde aanvoerbeweging (FZ) 

ingedoken. 

EW Induikhoek (alleen bij pendelend) graden 

FZ Aanvoerbeweging FZ (alleen bij gecentreerd) mm/min 

EP Induikspoed (alleen bij helicaal) 

De spoed van de helix kan op basis van de geometrische verhoudingen kleiner zijn. 

ER Induikradius (alleen bij helicaal) 

De radius mag niet groter zijn dan de freesradius daar anders materiaal blijft staan. 

Zorg ervoor dat de kamer niet wordt geschonden. 

Ophefmodus Als bij de bewerking meerdere induikpunten vereist zijn, moet de terugtrekhoogte 

worden geprogrammeerd: 


• Z0 + veiligheidsafstand (SC) 


terug. 

Als in de kamer geen elementen groter dan Z0 aanwezig zijn, kan als ophefmodus 

Z0 + veiligheidsafstand (SC) geprogrammeerd worden. 

3.5.9 Restmateriaal contourkamer ruimen 



mm/o 

mm 

mm 

mm 

Het startpunt kan bij een manuele invoer ook buiten de kamer liggen. 

Dit kan bv. bij het ruimen van een zijdelings open kamer nuttig zijn. 

Het bewerken begint dan zonder induiken met een rechte beweging in 

de open zijde van de kamer. 

Als u een kamer (met/zonder eilanden) geruimd hebt en er hierbij 

restmateriaal is blijven staan, zal ShopMill dit automatisch herkennen. 

Met een geschikt werktuig kunt u dit restmateriaal verwijderen zonder 

nogmaals de volledige kamer te bewerken, u vermijdt dus onnodige 

bewegingen. 

Materiaal dat door de nabewerkingsovermaat blijft staan, is geen 

restmateriaal. 

Het berekenen van het restmateriaal gebeurt op basis van de bij het 

ruimen gebruikte frees. 

Als u meerdere kamers freest en onnodige werktuigvervangingen 

wenst te vermijden, is het nuttig, eerst alle kamers te ruimen en 

vervolgens het restmateriaal te verwijderen. In dit geval moet uit bij 

het ruimen van het restmateriaal ook de parameter referentiewerktuig 

TR aangeven die bijkomend verschijnt als u op de softkey "Alle 

parameters" drukt. Bij het programmeren moet u dan als volgt te werk 

gaan: 

3



Kamer 

restmat. > 


oproepbaar 


2. Ruimen 


4. Ruimen 


6. Restmateriaal ruimen 


8. Restmateriaal ruimen 

De functie "Restmateriaal" is een software-optie. 

Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Kamer restmat." 

Help-scherm restmateriaal 




Voorbewerking 

TR Referentiewerktuig voor restmateriaal 






DZ Max. aanvoerbeweging diepte mm 





mm 

% 

3



Ophefmodus Als bij de bewerking meerdere induikpunten vereist zijn, kan de terugtrekhoogte 





terug. 



3.5.10 Contourkamer nabewerking 

Kamer 

frezen > 


oproepbaar 



mm 

mm 

Als u bij het ruimen van de kamer een nabewerkingsovermaat voor de 

bodem resp. de rand van de kamer geprogrammeerd hebt, moet u de 

kamer nog gladmaken. 

Voor de nabewerking van de bodem resp. de rand moet u telkens een 

afzonderlijk blok programmeren. Hierbij wordt de kamer telkens maar 

één keer bewerkt. 

ShopMill houdt bij het gladmaken rekening met een eventueel 

voorhanden eiland evenals bij het voorbewerken. 


Kies het bewerkingstype "Nabewerking op de bodem" of 

"Nabewerking aan de rand". 

Help-scherm "kamer met eilanden nabewerken" 

3



Parameter Beschrijving voor nabewerken op de bodem: Eenheid 



Nabewerking bodem 








Startpunt Het startpunt kan automatisch bepaald of manueel ingevoerd worden. 

Bij een manuele invoer kan het startpunt ook buiten de kamer liggen, waardoor eerst 

een rechte bewerking in de kamer gebeurt, bv. voor een zijdelings open kamer 

zonder induiken. 

X 

Y 

Coördinaat startpunt (abs.), alleen bij manueel 

Coördinaat startpunt (abs.), alleen bij manueel 

Induiken Pendelend: Het induiken gebeurt met de geprogrammeerde hoek (EW). 

Spiraalvormig: Spiraalvormig: Het induiken gebeurt spiraallijnvormig met de geprogrammeerde 

radius (ER) en de geprogrammeerde stijging (EP). 

Gecentreerd: Bij deze induikstrategie is er een frees nodig, die over het midden 

snijdt. Ze wordt met de geprogrammeerde aanvoerbeweging (FZ) 

ingedoken. 


EP Induikspoed (alleen bij helicaal) 


ER Induikradius (alleen bij helicaal) 





mm 

% 

mm 

mm 

mm/o 

FZ Aanvoerbeweging FZ (alleen bij gecentreerd) mm/min 






terug. 



mm 

mm 

mm 

3



Parameter Beschrijving voor gladmaken van de rand: Eenheid 



Nabewerking rand 



DZ Max. aanvoerbeweging diepte mm 







terug. 



Aanwijzing: Alternatief tot de functie "Gladmaken rand" kan ook de functie 

"Baanfrezen" op grond van meerdere optimalisatiemogelijkheden (aan- en 

afloopstrategieën resp. aan- en afloopmodi) gebruikt worden. 



mm 

mm 

3



3.5.11 Contourkamer afkanten 

Kamer 

frezen > 


oproepbaar 

Als u een randbreuk heeft voorzien, freest u vervolgens een fase. 


Kies het bewerkingstype "Afkanten". 

Help-scherm "Kamer afkanten" 

Als u een fase wilt frezen en bij de nabewerking binnenhoeken zonder 

afronding heeft geprogrammeerd, moet u bij het afkanten als afronding 

in de contour de radius aan de nabewerkingsfrees aangeven. 

Parameter Beschrijving voor het afkanten: Eenheid 



Afkanten 


FS Fasenbreedte (alleen bij afkanten), inc mm 




3



3.5.12 Contourtap frezen (voorbewerking) 

Als u een willekeurige tap wilt frezen, gebruikt u de functie "Tap 

frezen". 

Voor u de tap freest, moet u eerst een basisdeelcontour en dan één of 

meerdere tapcontouren invoeren. De basisdeelcontour legt het bereik 

vast, waarbuiten geen materiaal staat, d.w.z. daar wordt in ijlgang 

gewerkt. Tussen basisdeel- en tapcontour wordt dan materiaal 

verwijderd. 

Bij het frezen kunt u het bewerkingstype (voorbewerking, 

nabewerking) kiezen. Als u eerst de voorbewerking en daarna de 

nabewerking wilt uitvoeren, moet u de bewerkingscyclus tweemaal 

oproepen (1ste blok = voorbewerking, 2de blok = nabewerking). De 

geprogrammeerde parameters blijven bij de tweede oproep 

behouden. Voor de nabewerking leest u het hfdst. "Contourtap 

nabewerken". 

Als u alleen een basisdeelcontour en geen tweede contour voor een 

tap programmeert, kunt u de basisdeelcontour vlakfrezen. 

Aan-/Aflopen 1. Het werktuig loopt in ijlgang op de hoogte van het terugtrekniveau 

op het startpunt en voert aan op veiligheidsafstand. Het startpunt 

wordt door ShopMill berekend. 

2. Het werktuig neemt eerst de bewerkingsdiepte in en beweegt dan 

zijdelings in een kwartcirkel met bewerkingsvoeding naar de 

tapcontour toe. 

3. De tap wordt parallel met de contour van buiten naar binnen 

geruimd. De richting wordt door bewerkingsdraairichting (tegen- 

resp. gelijkloop) bepaald (zie hfdst. "Nieuw programma aanleggen; 

basisdeel definiëren"). 

4. Als de tap in het ene vlak geruimd is, verlaat het werktuig de 

contour in een kwartcirkel en beweegt naar de volgende 

bewerkingsdiepte. 

5. Het werktuig beweegt opnieuw in een kwartcirkel naar de tap toe 

en ruimt deze parallel met de contour van buiten naar binnen. 

6. Stap 4 en 5 worden herhaald tot de geprogrammeerde tapdiepte 

bereikt is. 

7. Het werktuig trekt in ijlgang op de veiligheidsafstand terug. 

Tap 

frezen > 

Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Tap frezen". 

Kies het bewerkingstype "Voorbewerking". 



3



Parameter Beschrijving voor voorbewerking Eenheid 

T, D, F, S, V Zie hfdst. "Programmablokken aanmaken". 

Bewerkings- 

type 

Z0 

Z1 

DXY 

DZ 

UXY 

UZ 

Voorbewerking 

Referentiepunt in de Z-richting (abs) 

Diepte t.o.v. Z0 (abs. of inc) 

Aanvoer in het XY-vlak 

Vlakaanvoer in %: verhouding van vlakaanvoer (mm) en freesdiamter (mm) 

Maximale aanvoer in de diepte (Z-richting) 

Nabewerkingsovermaat in het vlak 

Nabewerkingsovermaat in de diepte 

Ophefmodus Als voor de bewerking meerdere aanvoerpunten vereist zijn, moet u de 

terugtrekhoogte aangeven waarop het werktuig bij de overgang naar het volgende 

aanvoerpunt wordt opgetild: 



Als in het bewerkingsbereik geen tappen of andere elementen groter dan Z0 

aanwezig zijn, kan als ophefmodus Z0 + veiligheidsafstand worden 


3.5.13 Restmateriaal contourtap ruimen 



mm 

mm 

mm 

% 

mm 

mm 

mm 

Als u een contourtap heeft gefreesd en daarbij restmateriaal is blijven 

staan, wordt dit automatisch door ShopMill herkend. Met een geschikt 

werktuig kunt u dit restmateriaal verwijderen zonder nogmaals de 

volledige tap te bewerken, u vermijdt dus onnodige bewegingen. 

Materiaal dat door de nabewerkingsovermaat blijft staan, is geen 

restmateriaal. 

De berekening van het restmateriaal wordt uitgevoerd op basis van de 

bij het ruimen gebruikte frees. 

Als u meerdere tappen freest en onnodige werktuigvervangingen 

wenst te vermijden, is het nuttig eerst alle tappen te ruimen en 

vervolgens het restmateriaal te verwijderen. In dit geval moet uit bij 

het ruimen van het restmateriaal ook de parameter referentiewerktuig 

TR aangeven die bijkomend verschijnt als u op de softkey "Alle 

parameters" drukt. Bij het programmeren moet u dan als volgt te werk 

gaan: 

1. Contour basisdeel 1 

2. Contour tap 1 

3. Tap 1 ruimen 



6. Tap 2 ruimen 



3



Alle 

parameters 

Tap 

restmat. > 

9. Restmateriaal tap 1 ruimen 



12. Restmateriaal tap 2 ruimen 

De functie "Restmateriaal" is een software-optie. 

Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Tap restmat." 

Druk op de softkey "Alle parameters" als u nog andere 

parameters wilt invoeren. 




Voorbewerking 

TR Referentiewerktuig voor restmateriaal 

D Snijkant van het referentiewerktuig (1 of 2) 

Z0 

Z1 

DXY 

DZ 

UXY 

UZ 



Aanvoer in het XY-vlak 

Vlakaanvoer in %: verhouding van vlakaanvoer (mm) en freesdiameter (mm) 

Maximale aanvoer in de diepte (Z-richting) 


Nabewerkingsovermaat in de diepte 






Als in het bewerkingsbereik geen tappen of andere elementen groter dan Z0 

aanwezig zijn, kan als ophefmodus Z0 + veiligheidsafstand worden 




mm 

mm 

mm 

% 

mm 

mm 

mm 

3



3.5.14 Contourtap nabewerking 

Tap 

frezen > 

Als u bij het frezen van de tap een nabewerkingsovermaat voor de 

bodem resp. de rand van de tap heeft geprogrammeerd, moet u de 

tap nog nabewerken. 

Voor de nabewerking van de bodem resp. de rand moet u telkens een 

afzonderlijk blok programmeren. Hierbij wordt de tap telkens maar één 

keer bewerkt. 

In plaats van "Nabewerking rand" kunt u ook "Baanfrezen" 

programmeren. Daarvoor staan optimalisatiemogelijkheden voor de 

Aan-/afvoermodus ter beschikking. Bij het programmeren moet u dan 

als volgt te werk gaan: 

1. Contour basisdeel 

2. Contour tap 

3. Tap frezen (voorbewerking) 

4. Contour basisdeel 


6. Contour tap 


Druk op de softkeys "Contourfrezen" en "Tap frezen". 

Kies het bewerkingstype "Gladmaken op de bodem" of 

"Gladmaken aan de rand". 



Bewerkings- 

Nabewerking op de bodem 

type 

Nabewerking aan de rand 

Z0 

Z1 

DXY 

DZ 

UXY 

UZ 



Maximale aanvoer in het XY-vlak (alleen nabewerking bodem) 

Vlakaanvoer in %: verhouding van vlakaanvoer (mm) en freesdiamter (mm) 

Maximale aanvoer in de diepte (Z-richting) – (alleen nabewerking rand) 


Nabewerkingsovermaat in de diepte – (alleen nabewerking bodem) 






Als in het bewerkingsbereik geen tappen of andere elementen groter dan Z0 aanwezig 

zijn, kan als ophefmodus Z0 + veiligheidsafstand worden geprogrammeerd. 



mm 

mm 

mm 

% 

mm 

mm 

mm 

3



3.5.15 Contourtap afkanten 

Als u een randbreuk heeft voorzien, freest u vervolgens een fase. 



Bewerkings- 

type 

Z0 

FS 

ZF 

Afkanten 


Fasenbreedte; abs 

Induikdiepte werktuigpunt; abs of inc 



mm 

mm 

mm 

3


3 3.6 Rechte of cirkelvormige baanwegingen 

3.6 Rechte of cirkelvormige baanwegingen 

3.6.1 Rechten 

Deze functie is voor de eenvoudigste bewerkingen zoals 

baanbewegingen gedacht. 

Moeilijkere bewerkingen, bv. contouren met afkantingen, radii 

startstrategieën, tangentiële overgangen enz. moeten met de functie 

"contour frezen" en "Baanfrezen" worden uitgevoerd. 

Als gewone rechten of cirkels worden geprogrammeerd, moet eerst 

een werktuig worden geprogrammeerd. De keuze van een werktuig 

met spiltoerental wordt via de softkeys "Rechte/Cirkel" en "Werktuig" 

uitgevoerd. 

Een ijlgang kan alleen bij rechte bewegingstrajecten geprogrammeerd 

worden. 

Het werktuig loopt met de geprogrammeerde aanvoer of in ijlgang van 

de actuele positie naar de geprogrammeerde eindpositie. 

Radiuscorrectie Naar keuze kunt u een rechte met radiuscorrectie uitvoeren. De 

radiuscorrectie is zelfhoudend (modaal), d.w.z. dat u de 

radiuscorrectie opnieuw moet deselecteren als u ze bij het verplaatsen 

niet wilt gebruiken. Bij verschillende opeenvolgende rechten met 

radiuscorrectie mag u weliswaar de radiuscorrectie ook alleen in de 

eerste programmablok selecteren. 

Bij de eerste baanbeweging met radiuscorrectie loopt het werktuig aan 

het beginpunt zonder en aan het eindpunt met radiuscorrectie. D.w.z. 

bij een geprogrammeerde verticale baan wordt er een afschuining 

uitgevoerd. Pas bij de tweede geprogrammeerde baanbeweging met 

radiuscorrectie werkt de correctie over het volledige bewegingstraject. 

Het omgekeerde effect treedt op als de radiuscorrectie 

gedeselecteerd wordt. 

Eerste baanbeweging met 

radiuscorrectie 

geprogrammeerde 

baan 



rijweg 

geprogrammeerde 

baan 

rijweg 

3 

Eerste baanbeweging met gedeselecteerde 

radiuscorrectie



Rechte lijn 


oproepbaar 

X 

Y 

Z 

Om een van de geprogrammeerde baan afwijkend bewegingstraject te 

vermijden, kan de eerste baanbeweging met radiuscorrectie resp. met 

gedeselecteerde radiuscorrectie buiten het werkstuk geprogrammeerd 

worden. Een programmering zonder coördinatendata is niet mogelijk. 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel" en "Rechte". 

Help-scherm rechte 


Coördinaat eindpunt in X-richting (abs. of inc) 

Coördinaat eindpunt in Y-richting (abs. of inc) 

Coördinaat eindpunt in Z-richting (abs. of inc) 

Radiuscorrectie Indicatie, op welke zijde van de contour de frees in de bewegingsrichting loopt: 



@ A ? J K H 


@ A ? J J K H 





mm 

mm 

mm 

3



3.6.2 Cirkel met een bekend middelpunt 

Cirkel 

Middelp 


oproepbaar 

Het werktuig loopt een cirkelbaan van de actuele positie naar het 

geprogrammeerde cirkeleindpunt. De positie van het cirkelmiddelpunt 

moet bekend zijn. De radius van de cirkel/cirkelboog wordt door het 

aangeven van de interpolatieparameter door de besturing berekend. 

Er kan alleen in bewerkingsaanvoer worden gewerkt. Voor de cirkel 

wordt uitgevoerd, moet er een werktuig geprogrammeerd zijn. 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel" en "Cirkel middelp.". 

Help-scherm cirkel met bekend middelpunt 


Draairichting Van het cirkelbeginpunt tot het cirkeleindpunt wordt in de geprogrammeerde richting 

gewerkt. Deze richting kan met de wijzers van de klok mee of tegen de wijzers van 

de klok in geprogrammeerd worden. 

X 

Y 

I 

J 

X-positie cirkeleindpunt (abs. of inc) 

Y-positie cirkeleindpunt (abs. of inc) 

Afstand cirkelbeginpunt tot cirkelmiddelpunt in X-richting (inc) 

Afstand cirkelbeginpunt tot cirkelmiddelpunt in Y-richting (inc) 

Vlak De cirkel wordt op het ingestelde vlak met de bijbehorende interpolatieparameters 

gewerkt: 

XYIJ: XY-vlak met de interpolatieparameters I en J 

XZIK: XZ-vlak met de interpolatieparameters I en K 

YZJK: YZ-vlak met de interpolatieparameters J en K 



mm 

mm 

mm 

mm 

mm 

mm 

mm 

3



3.6.3 Cirkel met een bekende radius 

Cirkel 

Radius 


oproepbaar 

Het werktuig loop een cirkelbaan met de geprogrammeerde radius 

van de actuele positie naar het geprogrammeerde cirkeleindpunt. De 

positie van het cirkelmiddelpunt wordt door de besturing berekend. 

Interpolatieparameters moeten niet geprogrammeerd worden. 

Er kan alleen in bewerkingsaanvoer worden gewerkt. 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel" en "Cirkel radius". 

Help-scherm cirkel met bekende radius 





X 

Y 

X-positie cirkeleindpunt (abs. of inc) 

Y-positie cirkeleindpunt (abs. of inc) 

R Radius van de cirkelboog; 

De selectie van de gewenste cirkelboog gebeurt door het invoeren van een positief 

of een negatief voorteken. 



mm 

mm 

mm 

3



3.6.4 Spiraal 

Helix 


oproepbaar 

Bij de spiraalinterpolatie wordt een cirkelbeweging op het vlak met een 

lineaire beweging in de werktuigas overdekt, d.w.z. er wordt een 

spiraal gevormd. 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel" en "Helix" 

Help-scherm spiraal 





I, J incrementeel: Afstand spiraalbeginpunt naar het middelpunt in 

X- en Y-richting 

absoluut: Middelpunt van de spiraal in X- en Y-richting 

P Stijging van de spiraal; De stijging wordt in mm per een omdraaiing 


Z Z-positie van het helicale eindpunt (abs. of inc) mm 



mm 

3 

mm/360 °



3.6.5 Poolcoördinaten 

Als de dimensionering van een werkstuk van een centraal punt (pool) 

met radius en hoekindicatie wordt uitgevoerd, kunnen deze voordelig 

als poolcoördinaten geprogrammeerd worden. 

Er kunnen rechten en cirkels als poolcoördinaten geprogrammeerd 

worden. 

Pool definiëren Voor de programmering van een rechte of een cirkel in 

poolcoördinaten moet de pool gedefinieerd worden. Deze pool is het 

referentiepunt van het poolcoördinatensysteem. 

Vervolgens moet de hoek voor de eerste rechte of van de eerste cirkel 

in absolute coördinaten worden geprogrammeerd. De hoeken van de 

andere rechten of cirkelbogen kunnen naar keuze absoluut of 

incrementeel geprogrammeerd worden. 

Pool 

Polair 

> 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel", "Polair" en "Pool". 


X X-positie van de pool (abs. of inc) mm 

Y Y-positie van de pool (abs. of inc) mm 



3



3.6.6 Rechte polair 

Rechte 

Polair 

Polair 

> 


oproepbaar 

Een rechte in het poolcoördinatensysteem wordt door een radius (L) 

en een hoek (α) bepaald. De hoek heeft betrekking op de X-as. 

Het werktuig loopt van de actuele positie op een rechte naar het 

geprogrammeerde eindpunt in bewerkingsaanvoer of in ijlgang. 

De 1ste Rechte in poolcoördinaten na de poolvermelding moet met 

absolute hoek worden geprogrammeerd. Alle andere rechten of 

cirkelbogen kunnen ook incrementeel geprogrammeerd worden. 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel", "Polair" en "Rechte polair". 

Help-scherm rechte polair met hoek absoluut en incrementeel 


L Radius van de pool naar het eindpunt van de rechte mm 

α Polaire hoek (abs.of inc, positief of negatief) graden 

Radiuscorrectie Indicatie, op welke zijde van de contour de frees in de bewegingsrichting loopt: 



@ A ? J K H 


@ A ? J J K H 





3



3.6.7 Cirkel polair 

Cirkel 

Polair 

Polair 

> 


oproepbaar 

Een cirkel in het poolcoördinatensysteem wordt door een hoek (α) 

bepaald. De hoek heeft betrekking op de X-as. 

Het werktuig loopt van de actuele positie op een cirkelbaan naar het 

geprogrammeerde eindpunt (hoek) in de bewerkingsaanvoer. 

De radius blijkt uit de actuele positie t.o.v. de gedefinieerde pool, 

d.w.z. cirkelbeginpositie en cirkeleindpuntpositie hebben dezelfde 

afstand van de gedefinieerde pool. 

De 1ste Cirkelboog in poolcoördinaten na de poolvermelding moet 

met absolute hoek worden geprogrammeerd. Alle andere rechten of 

cirkelbogen kunnen ook incrementeel geprogrammeerd worden. 

Druk op de softkeys "Rechte Cirkel", "Polair" en "Cirkel polair". 

Help-scherm cirkel polair met hoek absoluut en incrementeel 



gewerkt. Deze richting kan met de wijzers van de klok mee (rechts) of tegen de 

wijzers van de klok in (links) geprogrammeerd worden. 

α Polaire hoek (abs.of inc, positief of negatief) graden 



3



3.6.8 Programmeervoorbeelden poolcoördinaten 

Vijfhoek programmeren De buitencontour van een vijfhoek moet bewerkt worden. 

Gelieve bij de invoer de afmetingen van uw werkstuk in acht te nemen! 

Startpunt met ijlgang aanlopen: X70, Y50, radiuscorrectie uit. 

Pool: X=50, Y=50 

1. Rechte polair: L=20, α= −72 absoluut, radiuscorrectie rechts 

2. tot 5de Rechte polair: L=20, α= −72 graden incrementeel, 

radiuscorrectie rechts 

Cirkelboog 225 graden 

programmeren 

Pool 

72 graden 

Programmeergrafiek en uitreksel uit arbeidsplan 

De buitencontour van een cirkelboog moet bewerkt worden. 

Gelieve bij de invoer de afmetingen van uw werkstuk in acht te nemen! 

Startpunt met ijlgang aanlopen: X=80, Y=50, radiuscorrectie rechts 

Pool: X=60, Y=50 

Draairichting rechts, α= 135 graden absoluut 

Programmeergrafiek en uitreksel uit arbeidsplan 



3


3.7 Boren 

3.7 Boren 

Programmeren van 

boringen en schroefdraden 

In ShopMill programmeert u eerst de noodzakelijke 

technologieblokken in de juiste volgorde, zoals ze bij de bewerking 

nodig zijn; bv. 

1. Centreren, met werktuig en invoer van het spiltoerental en 


2. Diepboren, met werktuig en invoer van het spiltoerental en 


3. Schroefdraadtappen, met werktuig en invoer van het spiltoerental 

en bewerkingsaanvoer 

Zodra de technologieën geprogrammeerd zijn, volgen de 

Positiegegevens. Daarvoor staan verschillende positiepatronen ter 

beschikking (zie hfdst. "Posities"). 

Deze volgorde, eerst het technologie- en dan het positioneerblok, 

moet bij de boorcycli dringend worden nagekomen. 



3


3 3.7 Boren 

3.7.1 Centreren 

Centre- 

ren > 


oproepbaar 

Het werktuig loopt, rekening houdend met het terugtrekniveau en de 

veiligheidsafstand, in ijlgang naar de positie die gecentreerd moet 

worden. Met de geprogrammeerde aanvoer (F) duikt het werktuig in 

het werkstuk in, tot Z1 wordt bereikt resp. tot de diameter aan het 

oppervlak bereikt wordt. Na afloop van de stilstandtijd trekt zich het 

werktuig in ijlgang, afhankelijk van de instelling in de parameter 

"Terugtrekken positiepatroon", terug op het terugtrekniveau of de 

veiligheidsafstand. De parameter "Terugtrekken positiepatroon" 

bevindt zich in de programmakop of onder "Instellingen" in het menu 

"Diversen". 

Druk op de softkeys "Boren" en "Centreren". 

Help-scherm centreren op diepte Help-scherm centreren op diameter 



Diameter Het werktuig duikt zo diep in tot de diameter aan het werkstukoppervlak bereikt 

wordt. Hierbij wordt rekening gehouden met de in de werktuiglijst ingevoerde hoek 

van de centreerboor. 

Top 

Het werktuig duikt zo diep in tot de geprogrammeerde induikdiepte bereikt wordt. 

∅ 

Er wordt zo diep ingedoken tot de diameter bereikt wordt. 

mm 

Z1 

Er wordt zo diep ingedoken tot Z1 bereikt wordt. 

mm 

Z0 Hoogte van het werkstuk; Z0 wordt in het positiepatroon (softkey "Positioneren") 

opgegeven 

mm 

DT Stilstandtijd om vrij te snijden s 

U 



3


3.7 Boren 

3.7.2 Boren en ruimen 

Boren 

Wrijven > 


oproepbaar 


veiligheidsafstand, in ijlgang naar de geprogrammeerde positie. 

Vervolgens wordt met de onder F geprogrammeerde aanvoer in het 

werkstuk ingedoken tot de diepte Z1 bereikt wordt. 

Boren: als de waarde Z1 bereikt is en de stilstandtijd afgelopen is, 

wordt bij het boren in ijlgang, afhankelijk van de instelling in de 

parameter "Terugtrekken positiepatroon", naar het terugtrekniveau of 

de veiligheidsafstand teruggelopen. De parameter "Terugtrekken 

positiepatroon" bevindt zich in de programmakop of onder 

"Instellingen" in het menu "Diversen". 

Wrijven: als de waarde Z1 bereikt wordt en de stilstandtijd afgelopen 

is, wordt bij het wrijven met de geprogrammeerde terugtrekaanvoer 

naar de veiligheidsafstand teruggelopen. 

Druk op de softkeys "Boren" en "Boren Wrijven". 

Help-scherm boren Help-scherm wrijven 



Schacht Er wordt zo diep ingedoken tot de boorschacht de geprogrammeerde waarde Z1 

heeft bereikt. Hierbij wordt rekening gehouden met de in de werktuiglijst ingevoerde 

hoek. 

Top 

Er wordt zo diep ingedoken tot de boortop de geprogrammeerde waarde Z1 heeft 

bereikt (bij wrijven niet voorhanden). 

Z1 Induikdiepte voor de boortop of de boorschacht. mm 


opgegeven 

mm 

DT Stilstandtijd om vrij te snijden. s 

U 

FB Aanvoer voor terugtrekken (alleen bij wrijven) 



3


3 3.7 Boren 

3.7.3 Diepboren 

Ontspanen 

Spanen breken 

Diep- 

boren > 


oproepbaar 



Vervolgens wordt met de geprogrammeerde aanvoer in het werkstuk 

ingedoken. 

Druk op de softkeys "Boren" en "Diepboren". 

Het werktuig boort met de geprogrammeerde aanvoer (F) tot op de 

1ste aanvoerbewegingsdiepte. Als deze bereikt wordt, loopt het 

werktuig om te ontspanen in ijlgang uit het werkstuk en duikt weer tot 

op de 1ste aanvoerbewegingsdiepte, verminderd met een 

voorhoudafstand (V3). De verdere aanvoerbewegingsdiepte wordt 

geboord en vervolgens loopt het werktuig weer vrij, zolang tot de 

programmeerde eindboordiepte (Z1) bereikt is. Na afloop van de 

stilstandtijd (DT) trekt het werktuig zich in ijlgang terug op de 

veiligheidsafstand. 

Het werktuig boort met de geprogrammeerde aanvoer (F) tot op de 

1ste aanvoerbewegingsdiepte. Als deze bereikt wordt, loopt het 

werktuig met de terugtrekwaarde (V2) terug om spanen te breken en 

duikt weer tot op een verdere aanvoerbewegingsdiepte in. Dit proces 

wordt steeds herhaald tot de eindboordiepte (Z1) bereikt is. 

De terugtrekwaarde kan via een machinedatum of in het 

parameterscherm bepaald worden. Als de parameter via de 

machinedatum reeds toegewezen is, verschijnt deze niet in het 

parameterscherm. 


Help-scherm diepboren met spanen breken Help-scherm diepboren met ontspanen 



3


3.7 Boren 



Ontspanen De boor loopt uit het werkstuk om te ontspanen. 

Spanen breken De boor trekt met de terugtrekwaarde V2 terug om spanen te breken. 

Top 

Schacht 

De eindboordiepte (Z1) heeft betrekking op de boortop 

De eindboordiepte (Z1) heeft betrekking op de boorschacht 

Z1 Eindboordiepte (inc) mm 

D max. aanvoerbeweging mm 

DF Percentage voor iedere verdere aanvoerbeweging 

DF=100: Aanvoerbewegingswaarde blijft gelijk 

DF


3 3.7 Boren 

3.7.4 Uitdraaien 

Uit- 

draaien > 


oproepbaar 



Vervolgens duikt het werktuig met de geprogrammeerde aanvoer (F) 

tot op de geprogrammeerde diepte (Z1) in. Daar stopt de spil in een 

bepaalde positie. Na afloop van de stilstandtijd kan "opheffen" of "niet 

opheffen" geprogrammeerd worden. 

Bij het opheffen kan de ophefwaarde D en de werktuig georiënteerde 

hoek α via de machinedata en of in het parameterscherm worden 

bepaald. Als de twee parameters via de machinedata voorbezet zijn, 

verschijnen ze niet in het parameterscherm. 


Druk op de softkeys "Boren" en "Uitdraaien". 

Help-scherm uitdraaien 



opheffen 

niet opheffen 

Het snijvlak loopt van de boorrand vrij en trekt zich dan op het terugtrekniveau terug. 

Het snijvlak loopt niet vrij, maar loopt in ijlgang naar de veiligheidsafstand terug. 



opgegeven 



mm 

3


3.7 Boren 

DT Stilstandtijd om vrij te snijden. S 

U 

D Ophefwaarde (of via machinedatum bepaald) - alleen bij opheffen mm 

α Werktuig georiënteerde hoek (of via machinedatum bepaald) - alleen bij opheffen graden 

3.7.5 Schroefdraadtappen 

Als u een inwendige schroefdraad wilt boren, gebruikt u de functie 

"Schroefdraadtappen". 

Tijdens het schroefdraadtappen kunt u het spiltoerental beïnvloeden 

met de spil-override. De voedings-override is niet actief. 

U kunt kiezen of u in één snede boort, spanen breekt of het werkstuk 

voor het ontspanen verlaat. 



Het werktuig beweegt met stilstaande spil in ijlgang op de 

terugtrekhoogte en vervolgens op de veiligheidsafstand. 

Daar begint de spil te draaien en spiltoerental en voedingsbeweging 

worden gesynchroniseerd. 

Het werktuig beweegt verder met ijlgang naar de geprogrammeerde 

positie. 

1 snede 1. Het werktuig boort met het geprogrammeerde spiltoerental S resp. 

snijsnelheid V tot de draadboordiepte Z1 bereikt is. 

2. De draairichting van de spil wisselt en het werktuig beweegt met 

het geprogrammeerde spiltoerental SR resp. de snijnsnelheid VR 

op de veiligheidsafstand. 

Ontspanen 

1. Het werktuig boort met het geprogrammeerde spiltoerental S resp. 

de voedingssnelheid V tot de eerste aanvoerdiepte (maximale 

aanvoerdiepte D) bereikt is. 

2. Het werktuig beweegt voor het ontspanen met spiltoerental SR 

resp. snijsnelheid VR uit het werktuig en neemt de 

veiligheidsafstand in. 

3. Daarna boort het werktuig met het geprogrammeerde spiltoerental 

S resp. de voedingssnelheid V opnieuw tot op de eerste 

aanvoerdiepte en boort dan verder tot de volgende aanvoerdiepte 

bereikt is. 

4. Stap 2 en 3 worden herhaald tot de geprogrammeerde 

eindboordiepte Z1 bereikt is. 


het spiltoerental SR resp. de snijnsnelheid VR op de 




3


3 3.7 Boren 

Spanen breken 

Draad- 

boren 

Uit- 

draaien > 


oproepbaar 

1. Het werktuig boort met het geprogrammeerde spiltoerental S resp. 

de voedingssnelheid V tot de eerste aanvoerdiepte (maximale 

aanvoerdiepte D) bereikt is. 

2. Het werktuig beweegt met de terugtrekwaarde V2 terug om 

spanen te breken. 

3. Daarna boort het werktuig met het geprogrammeerde spiltoerental 

S resp. de voedingssnelheid V tot de volgende aanvoerdiepte 

bereikt is. 

4. Stap 2 en 3 worden herhaald tot de geprogrammeerde 

eindboordiepte Z1 bereikt is. 


het spiltoerental SR resp. de snijnsnelheid VR op de 


Bij het draadboren met analoge spil is een compensatiekop vereist. 

Hiermee kan slechts in één snede worden geboord. 

In de machinegegevens kan de machinefabrikant nog bepaalde 

instellingen voor het draadboren hebben vastgelegd. 


Druk op de softkeys "Boren", "Uitdraaien" en "Draadboren". 

Help-scherm schroefdraadtappen 


T, D, S, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

P Schroefdraadhoogte 

De schroefdraadhoogte is afhankelijk van het gebruikte werktuig. 

MODULE: Bijvoorbeeld gebruikelijk bij wormen, die in een tandwiel grijpen. 

Gangen/'': Bijvoorbeeld bij pijpdraden. 

Bij het invoeren in gangen/'' vult u in het eerste parameterveld het volledige getal 

voor de komma in en in het tweede en derde veld het getal na de komma als breuk. 

13,5 gangen/'' vult u bv. als volgt in: 



3 

mm/o 

in/o 

MODUUL 

gangen/''


3.7 Boren 

SR Spiltoerental voor terugtrekking (niet bij draadboren) o/min 

VR Snijsnelheid voor terugtrekking (alternatief voor SR) (niet bij draadboren met 

compensatiekop) 

1 snede 

Ontspanen 

Spanen breken 

De schroefdraad wordt in één beweging zonder onderbreking geboord. 

De boor beweegt voor het ontspanen uit het werkstuk (niet bij draadboren met 

compensatiekop). 

De boor wordt met de terugtrekwaarde V2 teruggetrokken voor het spanen breken 

(niet bij draadboren met compensatiekop). 

Z1 Draadboordiepte t.o.v. Z0 (abs. of inc) 

Z0 wordt in het positiepatroon (softkey "Positioneren") opgegeven 

D Maximale aanvoer (alleen bij ontspanen of spanen breken) mm 

V2 Terugtrekwaarde (alleen bij spanen breken) 

Waarde, waarmee de boor bij het spanen breken wordt teruggetrokken. 

V2=automatisch: Het werktuig wordt met één omwenteling teruggetrokken. 

3.7.6 Schroefdraadfrezen 

Draad- 

frezen 

Schroefdraad 

> 

Met een vormfrees kan een willekeurige binnen- of 

buitenschroefdraad worden gemaakt. 

De schroefdraad kan als rechter- of linkerschroefdraad worden 

gemaakt, het bewerken gebeurt van boven naar beneden of 

omgekeerd. 

m/min 

Bij metrische schroefdraden (draadspoed P in mm/o) wijst ShopMill 

aan de parameter schroefdraaddiepte K een uit de spoed berekende 

waarde toe. Deze waarde kunt u wijzigen. De toewijzing vooraf moet 

via een machinegegevensbouwsteen worden geactiveerd. 




mm 

mm 

Druk op de softkeys "Boren", "Schroefdraad" en "Schroefdraad 

tappen". 

Binnenschroefdraad Afloop: 

• Positioneren op het schroefdraadmiddelpunt op het 

terugtrekniveau in ijlgang 

• Aanvoerbeweging naar het referentievlak dat om de 

veiligheidsafstand werd voorverplaatst, in ijlgang 

• Aanlopen aan een besturingsintern berekende inloopcirkel in de 

geprogrammeerde aanvoer 

• Inloopbeweging naar de schroefdraaddiameter op een cirkelbaan 

• Schroefdraadfrezen op een spiraalbaan met de wijzers van de klok 

mee of tegen de wijzers van de klok in (afhankelijk van linkerrechterschroefdraad) 

3


3 3.7 Boren 

• Uitloopbeweging op een cirkelbaan met dezelfde draairichting en 

de geprogrammeerde aanvoer 

• Terugtrekken naar het schroefdraadmiddelpunt en vervolgens naar 

het terugtrekniveau in ijlgang 

Buitenschroefdraad Afloop: 

• Positioneer op het startpunt op het terugtrekniveau in ijlgang 

• Aanvoerbeweging naar het referentievlak dat om de 

veiligheidsafstand werd voorverplaatst, in ijlgang 

• Aanlopen aan een besturingsintern berekende inloopcirkel in de 

geprogrammeerde aanvoer 

• Inloopbeweging naar de schroefdraaddiameter op een cirkelbaan 

• Schroefdraadfrezen op een spiraalbaan met de wijzers van de klok 

mee of tegen de wijzers van de klok in (afhankelijk van linkerrechterschroefdraad) 

• Uitloopbeweging op een cirkelbaan in de tegengestelde 

draairichting met de geprogrammeerde aanvoer 

• Terugtrekken op het terugtrekniveau in ijlgang 


oproepbaar 

Help-scherm schroefdraadfrezen 



3


3.7 Boren 



Voorbewerking 

Schroefdraadfrezen tot op de geprogrammeerde nabewerkingsovermaat (U) 

Nabewerking 

Richting Afhankelijk van de spildraairichting wordt bij een richtingsverandering ook de 

bewerkingsdraairichting veranderd (gelijkloop/contrarotatie). 

Z0 naar Z1: Het bewerken begint aan het werkstukoppervlak Z0. 

Z1 naar Z0: Het bewerken begint op de schroefdraaddiepte, bv. bij een 

eindschroefdraad 

BinnenschroefdraadBuitenschroefdraad 

Er wordt een binnenschroefdraad gefreesd. 

Er wordt een buitenschroefdraad gefreesd. 

Linkerschroef- Er wordt een linkerschroefdraad gefreesd. 

draad 

Rechterschroef Er wordt een rechterschroefdraad gefreesd. 

draad 

NT Aantal snijtanden van een freesplaat. 

Er kunnen één- of meertandige freesplaten worden gebruikt. De invoer van de 

snijtanden gebeurt via de parameter NT. De vereiste bewegingen worden door de 

cyclus intern zo uitgevoerd dat de spits van de onderste tand van een freesplaat bij 

het bereiken van de schroefdraad-eindpositie overeenstemt met de 

geprogrammeerde eindpositie. Afhankelijk van de snijvlakgeometrie van de 

freesplaat moet met een vrijloopweg onderaan aan het werkstuk rekening worden 

gehouden. 

Z1 Schroefdraadlengte mm 


opgegeven 

∅ Nominale diameter van de schroefdraad , voorbeeld: nominale diameter van M12 = 

12 mm 

P Schroefdraadhoogte 

mm/o 

Indien de freesplaat meerdere snijtanden bezit, is de schroefdraadhoogte afhankelijk inch/o 

van het gebruikte werktuig. 

MODUUL 

Bij het invoeren van de schroefdraadspoed in gangen/'' vult u in het eerste 

parameterveld het volledige getal voor de komma in en in het tweede en derde veld 

het getal na de komma als breuk. 

13,5 gangen/'' vult u bv. als volgt in: 

gangen/'' 

K Schroefdraaddiepte mm 

DXY Aanvoerbeweging per snede 



U Nabewerkingsovermaat mm 

α0 Starthoek graden 



mm 

mm 

mm 

% 

3


3 3.7 Boren 

Programmeervoorbeeld 

voor het 

schroefdraadfrezen 

Cirkelkamer frezen, vervolgens schroefdraadfrezen. 

De gebruikte frees kan niet over het midden snijden, daarom wordt de 

cirkelkamer met een boor Ø22 mm voorgeboord. Daardoor kan met 

de frees in het midden worden ingedoken. 

Met behulp van positiepatronen kunnen de posities van de 

voornoemde cycli geprogrammeerd worden (zie hfdst. "Gebruik van 

positiepatronen bij het frezen"). 

50 

Y 

Y 

A A - B 

B 

60 X 

40 Z 



56 

Werkplaatstekening van de cirkelkamer met schroefdraad 

Centreren 

boren 

Cirkelkamer 

Inw. draad 

Posities 

centreer 

Boor 

draad56 

Fragment uit het arbeidsplan; Cirkelkamer met schroefdraad frezen 

3


3.7 Boren 

3.7.7 Boorschroefdraadtappen 

Boorschr.- 

tappen 

Schroefdraad 

> 


oproepbaar 

Met een boorschroefdraadfrees kan een binnenschroefdraad met een 

bepaalde diepte en hoogte in één arbeidscyclus worden gemaakt. 

D.w.z. voor het boren en het schroefdraadtappen wordt hetzelfde 

werktuig gebruikt, een bijkomende werktuigvervanging valt weg. 

De schroefdraad kan als rechter- of linkerschroefdraad worden 

gemaakt. 

Afloop: 

• Het werktuig loopt in ijlgang naar de veiligheidsafstand. 

• Als een aanboren wordt gewenst, loopt het werktuig met een 

verminderde booraanvoer naar de in de machinedatum 

vastgelegde aanboordiepte. 


• Het werktuig boort met booraanvoer F1 naar de eerste 

boordiepte D. Als de eindboordiepte Z1 nog niet bereikt werd, loopt 

het werktuig terug naar het werkstukoppervlak om te ontspanen. 

Vervolgens positioneert het werktuig in ijlgang tot 1mm boven de 

tot nu toe bereikte boordiepte om met de booraanvoer F1 met de 

volgende aanvoerbeweging verder te boren. 

• Als om door te boren een andere aanvoer FR wordt gewenst, 

wordt de resterende boordiepte ZR met deze aanvoer geboord. 

• Indien gewenst, loopt het werktuig voor het schroefdraadtappen in 

ijlgang naar het werkstukoppervlak om te ontspanen. 

• Het werktuig loopt naar de startpositie voor schroefdraadtappen. 

• Het schroefdraadtappen (gelijkloop, contrarotatie of contrarotatie + 

gelijkloop) met freesaanvoer F2 wordt uitgevoerd. De freesinlaat 

en -uitlaat in de schroefdraad gebeurt op een halve cirkel met 

tezelfdertijd een aanvoerbeweging in de werktuigas. 

Druk op de softkeys "Boren", "Schroefdraad" en "Boorschr. 

tappen". 

Help-schermen boorschroefdraadtappen 



3


3 3.7 Boren 


T, D, S, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

F1 Booraanvoer mm/min 

mm/o 

Z1 Boordiepte mm 

D Maximale aanvoerbeweging mm 

DF Percentage voor iedere verdere aanvoerbeweging 

% 

DF=100: Aanvoerbewegingswaarde blijft gelijk 

DF


3.7 Boren 

3.7.8 Positioneren op willekeurige posities en op positiepatroon 

Bewerkingsvolgorde en 

werktuigbewegingstraject 

Nadat de technologieën geprogrammeerd zijn, moeten de posities 

geprogrammeerd worden. Hiervoor biedt ShopMill verschillende 

positiepatronen: 

• Willekeurige posities 

• Positioneren op een lijn, een rooster of een raam 

• Positioneren op een volledige cirkel of een deelcirkel 

Er kunnen meerdere positiepatronen na elkaar worden 

geprogrammeerd (max. 20 technologieën en positiepatronen samen). 

Ze worden in de geprogrammeerde volgorde afgelopen. 

De vroeger geprogrammeerde technologieën und de hierna 

geprogrammeerde posities worden automatisch verbonden. 

Het werktuig loopt eerst alle geprogrammeerde posities met het eerste 

geprogrammeerde werktuig af bv. alle posities centreren. De 

bewerking van de posities begint altijd aan het referentiepunt. 

Bij het rooster wordt eerst in de richting van de 1ste as en dan 

meandervormig verder bewerkt. Raam en gatencirkel worden tegen 

de wijzers van de klok in verder bewerkt. Vervolgens worden alle 

geprogrammeerde posities met het tweede geprogrammeerde 

werktuig bewerkt enz. Dit proces wordt zolang herhaald tot iedere 

geprogrammeerde boortechnologie op alle geprogrammeerde posities 

afgewerkt werd. 

Binnen een positiepatroon evenals bij het aanlopen van het ene 

positiepatroon naar het volgende wordt bij een geoptimaliseerd 

terugtrekken op de veiligheidsafstand of anders op het 

terugtrekniveau uitgereden (zie ook hfdst. "Nieuw programma 

aanleggen; basisdeel definiëren"). Vervolgens wordt de nieuwe positie 

in ijlgang aangelopen. 

Indien het positiepatroon maar uit één positie bestaat, wordt na het 

bewerken op het terugtrekniveau uitgereden. 

Posities tonen/verbergen U kunt willekeurige posities tonen of verbergen (zie hfdst. "Posities 

tonen en verbergen"). 

Ronde as Als op uw machine een A- resp. B-as ingesteld is, wordt deze bij het 

boren (willekeurig positiepatroon, volledige cirkel en deelcirkel) 

ondersteund. 


Als de machine over een A- of B-as beschikt, is het zinvol een 

nulpuntverschuiving te definiëren met 

X = kopvlak van de cilinder 

Y = middelpunt van de cilinder 

Z = middelpunt van de cilinder 

"CiIlinder" stemt hier overeen met een willekeurig deel dat in de A-/Bas 

ingespannen is. 



3


3 3.7 Boren 

Cilindermanteltrans- 

formatie 


3.7.9 Willekeurige posities 

Bij het werken met de cilindermanteltransformatie moet u er rekening 

mee houden dat de A-as resp. B-as niet in alle gevallen wordt 

ondersteund. De programmering van een willekeurige positie in het 

XYA-vlak is bij geactiveerde cilindermanteltransformatie niet mogelijk. 

Een nulpuntverschuiving in de ronde as A resp. B werkt ook bij 

geactiveerde cilindermanteltransformatie. 

Posi- 

ties > 

Daarmee kunnen willekeurige posities, in rechte hoek resp. polair 

gemeten, in het X/Y-, X/A- en XYA-vlak worden geprogrammeerd. 

De afzonderlijke posities worden in de geprogrammeerde volgorde 

aangelopen. Met de softkey "Alle wissen" worden alle 

geprogrammeerde X/Y-posities gewist. 

Ronde as • XA-vlak 

U programmeert in XA als de Y-as tijdens de bewerking niet verplaatst 

mag worden. 

Als de boringen naar het middelpunt van de "cilinders" moeten wijzen, 

moet u de Y-as eerst midden boven de "cilinder" positioneren. 



A 

Boringen wijzen naar het middelpunt 

Z 

Y 

3


3.7 Boren 



Z 

ΔY 

A 

A 

Y-as staat niet midden boven de cilinder (ΔY) 

• XYA-vlak 

U programmeert in XYA als de Y-as mee moet worden verplaatst. 

Voor elke positie kan een waarde worden aangegeven. 

Naast de mogelijkheden met XA kan bv. nog het volgende worden 

gerealiseerd. 

Z 

Y0 Y1 

A 

Y-as wordt mee verplaatst (Y0, Y1) 

Y 

Y 

3


3 3.7 Boren 



oproepbaar 

Posi- 

ties > 

Help-scherm "willekeurige posities, 

rechthoekig" 

Parameter Beschrijving XY 

(zonder A-/ resp. B-asondersteuning) 

Rechthoekig/ 

polair 

Programmering met rechthoekige of polaire maten. 



3 

Help-scherm "willkeurige posities, polair" 

Z0 Hoogte van het werkstuk (abs. of inc) mm 

X0 

Y0 

rechthoekig: 

X1 ... 

Y1 ... 

polair: 

L1 ... 

α1 ... α7 

1. Positie van de boring in X (abs. of inc) 

1. Positie van de boring in Y (abs. of inc) 

Andere posities in de X-as (abs. of inc) 

Andere posities in de Y-as (abs. of inc) 

Als er nog andere posities geprogrammeerd moeten worden, sla de tot nu 

geprogrammeerde posities op en open vervolgens nog eens het parameterinvoerscherm 

met de softkey "willekeurige posities". 

Afstand van de positie (abs.) 

Draaiingshoek van de lijn m.b.t. de X-as. 

Positieve hoek: Lijn wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Lijn wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 




Eenheid 

mm 

mm 

mm 

mm 

mm 

graden


3.7 Boren 

Parameter Beschrijving 

(met A-/ resp. B-asondersteuning) 


XA: (i.p.v. A kan overal B staan; i.p.v. X kan ook Y staan) 

X0 

A0 

X1 ... 

A1 ... A8 


1. Positie van de boring in A (abs.) 


Andere posities in de A-as (abs. of inc) 




XYA: (i.p.v. A kan overal B staan) 

X0 

Y0 

A0 

X1 ... X5 

Y1 ... Y5 

A1 ... A5 


1. Positie van de boring in Y (abs. of inc) 

1. Positie van de boring in A (abs.) 


Andere posities in de Y-as (abs. of inc) 

Andere posities in de A-as (abs. of inc) 






3 

Eenheid 

mm 

graden 

mm 

graden 

mm 

mm 

graden 

mm 

mm 

graden


3 3.7 Boren 

3.7.10 Positiepatroon lijn 



oproepbaar 

Met deze functie kan een willekeurig aantal posities met dezelfde 

afstand op een lijn geprogrammeerd worden. 

Posi- 

ties > 

Plaats de cursor in het veld "Lijn/Rooster/Raam". Met de softkey 

"Alternatief" kiest u het positiepatroon "Lijn". 

Help-scherm "Lijn" 


Z0 Hoogte van het werkstuk (abs. of inc). 

Bij de 1ste oproep moet deze positie absoluut worden geprogrammeerd. 

X0 Referentiepunt (eerste positie) 


Y0 Referentiepunt (eerste positie) 


α0 Draaiingshoek van de lijn m.b.t. de X-as. 

Positieve hoek: Lijn wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Lijn wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

L Afstand van de posities. mm 

N Aantal posities. 



mm 

mm 

mm 

graden 

3


3.7 Boren 

3.7.11 Positiepatroon rooster 



oproepbaar 

Met deze functie kan een willekeurig aantal posities geprogrammeerd 

worden, als de posities op dezelfde afstand op één of meerdere 

parallelle rechte lijnen liggen. 

Als u een ruitvormig rooster wilt programmeren, voert u de hoek αX 

resp. αY in. 

Posi- 

ties > 


"Alternatief" kiest u het positiepatroon "Rooster". 

Help-scherm "Rooster" 








α0 Draaihoek van het rooster. 

Positieve hoek: Rooster wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Rooster wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

αX Afschuifhoek van het rooster, t.o.v. de X-as. 

Positieve hoek: Rooster wordt tegen de wijzers van de klok in afgeschoven. 

Negatieve hoek: Rooster wordt met de wijzers van de klok mee afgeschoven. 

αY Draaihoek van het rooster, t.o.v. de Y-as. 

Positieve hoek: Rooster wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Rooster wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

L1 

L2 

N1 

N2 

Afstand van de posities in X-richting 

Afstand van de posities in Y-richting 

Aantal posities in X-richting 

Aantal posities in Y-richting 



mm 

mm 

mm 

graden 

graden 

graden 

mm 

3


3 3.7 Boren 

3.7.12 Positiepatroon raam 



oproepbaar 

Met deze functie kan een willekeurig aantal posities geprogrammeerd 

worden, als de posities op dezelfde afstand op een raam liggen. De 

afstand kan in beide assen verschillende zijn. 

Als u een ruitvormig raam wilt programmeren, voert u de hoek αX resp. 

αY in. 

Posi- 

ties > 


"Alternatief" kiest u het positiepatroon "Raam". 

Help-scherm "Raam" 








α0 Draaihoek van het raam 

Positieve hoek: Raam wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Raam wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

αX Afschuifhoek van het raam, t.o.v. de X-as. 

Positieve hoek: Raam wordt tegen de wijzers van de klok in afgeschoven. 

Negatieve hoek: Raam wordt met de wijzers van de klok mee afgeschoven. 

αY Afschuifhoek van het raam, t.o.v. de Y-as. 

Positieve hoek: Raam wordt tegen de wijzers van de klok in afgeschoven. 

Negatieve hoek: Raam wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

L1 

L2 

N1 

N2 

Afstand van de posities in X-richting 

Afstand van de posities in Y-richting 

Aantal posities in X-richting 

Aantal posities in Y-richting 



mm 

mm 

mm 

graden 

graden 

graden 

mm 

3


3.7 Boren 

3.7.13 Positiepatroon volledige cirkel 



oproepbaar 

Met deze functie kunnen boringen op een cirkel met gedefinieerde 

radius worden geprogrammeerd. De basisdraaiingshoek (α0) voor de 

1ste positie heeft betrekking op de X-as. De besturing loopt 

afhankelijk van het aantal boringen om een berekende hoek verder. 

Deze hoek is voor alle posities even groot. 

Bij het gebruik van de A- resp. B-as heeft de hoek betrekking op een 

vastgelegd referentiepunt (A0). 

De selectie XA kunt u gebruiken als de ronde as aan de machine 

moet worden gebruikt. 

De Y-as wordt niet verplaatst, d.w.z. de Y-as moet eerst centraal 

boven de cilinder worden gepositioneerd. 

Het werktuig kan op een rechte of op een cirkelbaan de volgende 

positie aanlopen. 

Het werktuig loopt de posities 

op een rechte lijn aan. 

Daarom kan er in een ronde groef 

een contourschending ontstaan. 

. 

Aanlopen van de posities op een rechte of een cirkelbaan 

Posi- 

ties > 

Het werktuig loopt de posities 

op de geprogrammeerde cirkelvormige 

baan aan. In een ronde 

groef ontstaat er geen contourschending 

. 

Als de cursor op het veld "Volledige cirkel/deelcirkel" staat, kan met de 

softkey "Alternatief" van deelcirkel naar volledige cirkel en omgekeerd 

worden omgeschakeld. 

Help-scherm "Volledige gaatjescirkel" 



3


3 3.7 Boren 

Parameter Beschrijving XY 

(zonder A-/B-as) 


X0 X-positie van het volledige-cirkelmiddelpunt (abs. of inc) mm 

Y0 Y-positie van het volledige-cirkelmiddelpunt (abs. of inc) mm 

α0 Basisdraaiingshoek; Hoek van de 1ste boring m.b.t. de X-as. 

Positieve hoek: Volledige cirkel wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Volledige cirkel wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

R Radius van de volledige cirkel mm 

N Aantal posities op de volledige cirkel 



3 

Eenheid 

graden 

FP Aanvoer om op een cirkelbaan te positioneren. mm/min 

Positioneren Rechte: de volgende positie wordt op een rechte in ijlgang aangelopen. 

Cirkel: de volgende positie wordt op een cirkelbaan met de geprogrammeerde 

aanvoer (FP) aangelopen. 

Parameter Beschrijving XA 

(met A-/B-as) 

Z0 Hoogte werkstukoppervlak (abs. of inc) mm 

X0 Referentiepunt (abs. of inc) mm 

A0 Starthoek (abs.) 

Hoek van de 1ste boring m.b.t. de X-as. 

Positieve hoek: Volledige cirkel wordt tegen de wijzers van de klok in gedraaid. 

Negatieve hoek: Volledige cirkel wordt met de wijzers van de klok mee gedraaid. 

N Aantal posities op de volledige cirkel 

Eenheid 

graden


3.7 Boren 

3.7.14 Positiepatroon deelcirkel 



oproepbaar 

Met deze functie kunnen boringen op een deelcirkel met gedefinieerde 

radius worden geprogrammeerd. 

Het werktuig kan op een rechte of op een cirkelbaan de volgende 

positie aanlopen. (alleen bij selectie XY) 

(Gedetailleerde beschrijving zie "Volledige cirkel"). 

De selectie XA kunt u gebruiken als de ronde as aan de machine 

moet worden gebruikt. 

De Y-as wordt niet verplaatst, d.w.z. de Y-as moet eerst centraal 

boven de cilinder worden gepositioneerd. 

Posi- 

ties > 

Indien de cursor op het veld "Volledige cirkel/Deelcirkel" staat, kan 

met de softkey "Alternatief" van volledige cirkel naar deelcirkel en 

omgekeerd worden omgeschakeld. 

Help-scherm "Deelcirkel" 



3


3 3.7 Boren 

Parameter Beschrijving normaal/XY 

(zonder A-/B-as) 


X0 X-positie van het deelcirkelmiddelpunt (abs. of inc) mm 

Y0 Y-positie van het deelcirkelmiddelpunt (abs. of inc) mm 



3 

Eenheid 

α0 Basisdraaiingshoek; Hoek van de 1ste positie m.b.t. de X-as. graden 

α1 Doorschakelhoek; zodra de eerste boring afgewerkt is, worden alle verdere posities 

met deze hoek verder verplaatst. 

Positieve hoek: verdere posities worden tegen de wijzers van de klok in 

gedraaid. 

Negatieve hoek: verdere posities worden met de wijzers van de klok mee 

gedraaid. 

R Radius van de deelcirkel mm 

N Aantal posities (boringen) op de deelcirkel 

graden 


Positioneren Rechte: de volgende positie wordt op een rechte in ijlgang aangelopen. 


aanvoer (FP) aangelopen. 

Parameter Beschrijving XA 

(met A-/B-as) 

Z0 Hoogte werkstukoppervlak (abs. of inc) mm 

X0 Referentiepunt (abs. of inc) mm 

A0 Starthoek (abs.) 

Hoek van de 1ste positie m.b.t. de X-as. 

A1 Doorschakelhoek (abs.) 

zodra de eerste boring afgewerkt is, worden alle verdere posities met deze hoek 

verder verplaatst. 

Positieve hoek: verdere posities worden tegen de wijzers van de klok in 

gedraaid. 

Negatieve hoek: verdere posities worden met de wijzers van de klok mee 

gedraaid. 

N Aantal posities op de deelcirkel 

Eenheid 

graden 

graden


3.7 Boren 

3.7.15 Posities tonen en verbergen 

Willekeurige posities 

verbergen/tonen 

Pos. ver- 

bergen > 

Positie 

+ 

Positie 

- 

of 

Posi- 

ties > 

U kunt in de volgende positiepatronen willekeurige posities verbergen: 

• Positiepatroon Lijn 

• Positiepatroon Rooster 

• Positiepatroon Raam 

• Positiepatroon Volledige cirkel (alleen XY) 

• Positiepatroon Deelcirkel (alleen XY) 

De verborgen posities worden bij de bewerking overgeslagen. 

Druk op de softkeys "Boren" en "Posities". 

Druk op de softkeys "Lijn/Rooster/Frame" of "Volledige 

cirkel/Deelcirkel". 

Druk op de softkey "Pos. verbergen". 

Boven het invoerscherm van het positiepatroon wordt het venster 

"Posities verbergen" geopend. 

Het nummer van de actuele positie en de toestand (aan/uit) en de 

coördinaten ervan (X, Y) verschijnen. 

In de grafiek verschijnen de verborgen posities gestippeld. De actuele 

positie is geaccentueerd met een cirkel. 

Voer in het veld "Positie" het nummer van het punt in 

(overeenkomstig de bewerkingsvolgorde) dat u wilt verbergen. 

- OF - 

Druk op de softkey "Positie +" om de volgende positie (in de 

bewerkingsvolgorde) te selecteren. 

- OF - 

Druk op de softkey "Positie -" om de vorige positie (tegen de 

bewerkingsvolgorde in) te selecteren. 

Druk op de softkey "Alternatief" om de actuele positie te 

verbergen resp. te tonen. 



3


3 3.7 Boren 

Alle posities tegelijk 

tonen resp. verbergen 

Alle ver- 

bergen 

Alle tonen 

3.7.16 Hindernis 


Druk op de softkey "Alle verbergen" om alle posities te verbergen. 

Druk op de softkey "Alle tonen" om alle posities opnieuw te tonen. 

Functie 

Indien er zich tussen 2 positiepatronen een hindernis bevindt, kan dit 

overlopen worden. De hindernishoogte kan absoluut of incrementeel 

geprogrammeerd worden. 

Indien het bewerken van het 1ste positiepatroon beëindigd is, loopt de 

werktuigas in ijlgang naar de geprogrammeerde hindernishoogte + 

veiligheidsafstand. Op deze hoogte wordt de nieuwe positie in ijlgang 

aangelopen. Vervolgens loopt de werktuigas in ijlgang op Z0 van het 

positiepatroon + veiligheidsafstand. 

Posi- 

ties > Hindernis 

Aanwijzing De hindernis wordt alleen tussen 2 positiepatronen in acht genomen. 

Als het werktuigwisselpunt en het geprogrammeerde terugtrekniveau 

onder de hindernis liggen, loopt het werktuig op de hoogte van het 

terugtrekniveau en zonder rekening te houden met de hindernis 

verder naar de nieuwe positie. De hindernis mag niet hoger als het 

terugtrekniveau zijn. 



3


3.7 Boren 

Programmeervoorbeeld Boren van de 4 posities met daartussen een hindernis. 

De boringen worden eerst gecentreerd en dan afgewerkt. Nadat de 

eerste twee posities op X=15 geprogrammeerd werden, wordt de 

hindernis geprogrammeerd. Vervolgens worden de posities op X=100 


; 

 

# 

Werkplaatstekening 

: 

: 

L A EEC D A E@ I = BI J= @ 5 + 

Fragment uit het arbeidsplan voor het programmeervoorbeeld "Hindernis" 



! 

 

 

 

" $ 

3


3 3.7 Boren 

3.7.17 Posities herhalen 


Functie 

Indien reeds geprogrammeerde posities nog eens aangelopen moeten 

worden, kan dit met de functie "Posities herhalen" snel gerealiseerd 

worden. 

Daarvoor moet het nummer van het positiepatroon worden 

aangegeven. Dit nummer geeft ShopMill automatisch. U vindt deze 

positienummers in het arbeidsplan na het bloknummer. 

Langssleuf 


Positiepatroonnummer 

Fragment uit het arbeidsplan, positiepatroonnummer=001 

Posities 

herhalen > 

Na het invoeren van het positiepatroonnummer, bv. 1, drukt u op de 

softkey "Toepassen". Het gekozen positiepatroon wordt dan nog eens 

aangelopen. 

Langssleuf 


Centreren 

Boren 

Pos. herh. 


Fragment uit het arbeidsplan; posities herhalen in bloknr. 60 



3


3.7 Boren 

3.7.18 Programmeervoorbeelden voor het boren 

Boren op verschillende 

hoogtes 

Arbeidsopgave: Aan een werkstuk werd reeds een sprong afgefreesd. Op dit 

werkstuk met verschillende hoge bewerkingsvlakken moeten er zak- een 

doorgangsboringen Ø 12 mm worden gemaakt. 

Programmering: 

Centreren van de 4 boringen 

Diepboren van de zakboringen met ontspanen 

Diepboren van de doorgangsboringen met spanen breken 

Z afstand 

Z0 

Y 


werktuig 

terugtrekniveau 

veiligheids- 

voor Z=0 


voor Z= -36 



X 

30 

12 

X 

Centreren 

Posities 

Posities 

Diepboren 

Pos. herh. 

Diepboren 

Pos. herh. 

Fragment uit het arbeidsplan 

25 

60 

centreer 

boor 12 

Posities 

boor 12 

Posities 

Z-14 

Z-36 

Z-50 

4 boringen 

diameter 12 mm 

ijlgang 


3


3 3.7 Boren 

Boren met een penboor Op een werkstuk moeten doorgangsboringen met 

schroefkopverzinkingen op een deelcirkel worden gemaakt. 

Bij programmering van de penboor moet de correctiewaarde D2 

geselecteerd zijn (zie hfdst. "Werktuigcorrectieset voor snijkant ½ 

aanleggen"). 

Z 

Y 

80 

30 

X 

40 

X 

8,5 




50 

Centreren 

Boren 

Boren 

Gatenboog 

Fragment uit het arbeidsplan 

15 

9 

100 

B 

60 

A 

Doorsnede A-B 

45 

centreer 

boor9 

penboor 

3


3.8 Frezen 

3.8 Frezen 

3.8.1 Vlakfrezen 

Met deze cyclus kan een willekeurig werkstuk vlak worden afgefreesd. 

Hierbij wordt altijd een rechthoekig oppervlak bewerkt. De rechthoek 

resulteert uit de hoekpunten 1 en 2 die met de waarden van de 

basisdeelafmetingen uit de programmakop voorbezet werden. 

Er kunnen werkstukken met of zonder beperking worden 

vlakgefreesd. 

Voor de bewerking van een werkstuk met vier beperkingen kiest u de 

kamercyclus. 

De cyclus onderscheidt tussen voorbewerken en gladmaken: 

Voorbewerken: 

• Herhaaldelijk overfrezen van het oppervlak 

• Werktuig draait over de werkstukkant 

Gladmaken: 

• Eenmalig overfrezen van het oppervlak 

• Werktuig draait op een veiligheidsafstand in het X/Y-vlak 

• Vrijlopen van de frees 

De diepte-aanvoerbeweging wordt altijd buiten het werkstuk 

uitgevoerd. 

Als u een werkstuk met randbreuk heeft voorzien, kiest u de 

rechthoektapcyclus. 

Bij het vlakfrezen is de effectieve freesdiameter voor een werktuig van 

het type "Frees" vastgelegd in een machinegegevensbouwsteen. 


Startpunt Het startpunt ligt bij verticale bewerking altijd bovenaan resp. 

onderaan. Bij horizontale bewerking ligt het rechts resp. links. 

De bewerking begint indien mogelijk van buitenaf. 

Op het help-scherm wordt het startpunt aangegeven. 


Vlak- 

frezen > 



3


3 3.8 Frezen 

Bewerkingsrichting 

kiezen 

Begrenzingen kiezen 

... 

Bedien in het veld "Richting" zolang de softkey "Alternatief" tot het 

symbool voor de gewenste bewerkingsrichting verschijnt. 

• Gelijke bewerkingsrichting 

• Wisselende bewerkingsrichting 

Druk voor de gewenste begrenzing op de desbetreffende softkey. 

De geselecteerde grenzen verschijnen op het help-scherm en op de 

streepgrafiek. 


Bewerkingstype 

Bewerkingsrichting 

X0, Y0 

Z0 

X1 

Y1 

Z1 

Voorbewerking: 

Vlakfrezen tot de geprogrammeerde nabewerkingsovermaat (UZ). 

Nabewerking: 

Het oppervlak wordt eenmaal in het vlak afgefreesd. Na iedere stap loopt het 

werktuig vrij. 

Gelijke bewerkingsrichting 

Wisselende bewerkingsrichting 

Hoekpunt 1 van het vlak in X- resp. Y-richting (abs. of inc) 

Hoogte basisdeel (abs. of inc) 

Hoekpunt 2 van het vlak in X-richting (abs. of inc) 

Hoekpunt 2 van het vlak in Y-richting (abs. of inc) 

Hoogte afgewerkt deel (abs. of inc) 

DXY Max. aanvoerbeweging op het XY-vlak (afhankelijk van de freesdiameter) 



DZ Max. aanvoer-beweging in de Z-richting mm 

UZ Nabewerkingsovermaat mm 



mm 

mm 

mm 

% 

3


3.8 Frezen 

Programmeervoorbeeld 

Vlakfrezen 

Bij het nabewerken moet dezelfde nabewerkingsovermaat als bij het 

voorbewerken worden ingevoerd. De nabewerkingsovermaat wordt bij 

het positioneren voor het vrijlopen van het werktuig gebruikt. 

Op het oppervlak van het werkstuk moeten 10 mm worden afgefreesd. 

Hiervan moeten eerst 8 mm voorbewerkt, daarna 2 mm gladgemaakt worden. 

De freesdiameter bedraagt 40 mm. 

Basisdeelafmetingen: X0=0, Y0=0, Z0=10, X1=100 abs., Y1=50 abs., 

Z1=0 abs 

Z 

X 

voorbewerken 

gladmaken 



100 

Vlakfrezen: Voorbewerken en gladmaken 

Z0=10 

UZ=2 

Z1=0 

Z=-40 

Vlakfrezen voorbewerking Vlakfrezen nabewerking 

Fragment uit het arbeidsplan; Vlakfrezen voorbewerken en gladmaken 

3


3 3.8 Frezen 

3.8.2 Rechthoekige kamer 

Als u een willekeurige rechthoekige kamer wenst te frezen, gebruikt u 

de functie "Rechthoekige kamer". 

De volgende bewerkingsvarianten staan te uwer beschikking: 

• Rechthoekige kamer uit vol materiaal frezen. 

• Rechthoekige kamer eerst in het midden voorboren als de frees 

bv. niet over het midden snijdt (na elkaar de programmablokken 

boren, rechthoekige kamer en positie programmeren). 

• Voorgewerkte rechthoekige kamer bewerken (zie parameter 

"Ruimen"). 

Afhankelijk van de dimensionering van de rechthoekige kamer in de 

werkstuktekening, kunt u een overeenkomstig referentiepunt voor de 

rechthoekige kamer kiezen. 


naar het kamermiddelpunt en voert aan op veiligheidsafstand. 

2. Het werktuig dringt afhankelijk van de gekozen strategie in het 

materiaal. 

3. De bewerking van de kamer gebeurt met het geselecteerde 

bewerkingstype altijd van binnen naar buiten. 


Bewerkingstype Bij het frezen van de rechthoekige kamer kunt u de bewerkingswijze 

vrij kiezen: 

• Voorbewerken 

Bij het voorbewerken worden na elkaar vanuit het midden de 

afzonderlijke niveaus van de kamer bewerkt tot de diepte Z1 

bereikt is. 

• Gladmaken 

Bij het gladmaken wordt altijd eerst de rand bewerkt. De 

kamerrand wordt in een kwartcirkel aangelopen die in de 

hoekradius uitmondt. Bij de laatste aanvoerbeweging wordt vanuit 

het midden de bodem gladgemaakt. 

• Nabewerking rand 

De nabewerking van de rand gebeurt op dezelfde manier als de 

nabewerking, alleen de laatste aanvoerbeweging (nabewerking 

bodem) valt weg. 

• Afkanten 

Bij het afkanten wordt de rand aan de bovenkant van de kamer 

gebroken. 


Kamer 

> 

Rechthoekige 

kamer 



3


3.8 Frezen 


oproepbaar 

Help-scherm rechthoekige kamer frezen 

Als u een fase wilt frezen en de hoekradius R = 0 bij de nabewerking 

was, moet u bij het afkanten in parameter B de radius van de 

nabewerkingsfrees aangeven. 



Positie Er kunnen 5 verschillende posities van het referentiepunt worden gekozen: 

referentiepunt • Kamermidden 

• Hoek onderaan links 

• Hoek onderaan rechts 

• Hoek bovenaan links 

• Hoek bovenaan rechts 

Het referentiepunt (geel gemarkeerd) wordt op de help-scherm getoond. 


Afzonderlijke 

pos. 

Pos. model 

X0 

Y0 

Z0 

Voorbewerking 

Nabewerking 


Afkanten 

Er wordt een rechthoekige kamer op de geprogrammeerde positie 

(X0, Y0, Z0) gefreesd. 

Er worden meerdere rechthoekige kamers op een positiepatroon 

(bv. volledige cirkel, deelcirkel, rooster, enz) gefreesd. 

De posities hebben betrekking op het referentiepunt: 

Positie in X-richting (alleen bij afzonderlijke positie), abs. of inc 

Positie in Y-richting (alleen bij afzonderlijke positie), abs. of inc 

Hoogte werkstuk (alleen bij afzonderlijke positie), abs. of inc 

W Breedte van de kamer mm 

L Lengte van de kamer mm 

R Radius aan de kamerhoeken mm 

α0 Draaiingshoek van de kamer m.b.t. de X-as graden 

Z1 Diepte van de kamer t.o.v. Z0 (abs. of inc) (niet bij afkanten) mm 

DXY max. aanvoerbeweging op het vlak (XY-richting) 

mm 


(mm) tot de snijvlakfreesdiameter (mm) worden aangegeven. (niet 

bij afkanten) 

% 



mm 

mm 

mm 

3


3 3.8 Frezen 

DZ max. aanvoer in de diepte (Z-richting) (niet bij afkanten) mm 

UXY Nabewerkingsovermaat (kamerrand) (niet bij afkanten) mm 

UZ Nabewerkingsovermaat (kamerbodem) (niet bij afkanten) mm 

Induiken 

U heeft de keuze uit verschillende induikstrategieën: 

Spiraalvormig: Induiken op een spiraalbaan 

Het freesmiddelpunt loopt op de door de radius en de diepte per omdraaiing 

bepaalde spiraalbaan. Zodra de diepte voor een aanvoerbeweging bereikt is, wordt 

nog een volle cirkel uitgevoerd om de schuine baan van het induiken te verwijderen. 

Pendelend: Induiken pendelen op de middenas van de kamer 

Het freesmiddelpunt pendelt op een rechte tot het de diepte-aanvoer bereikt heeft. 

Zodra de diepte bereikt is, wordt het traject nogmaals zonder diepteaanvoer 

uitgevoerd om de schuine baan van het induiken te verwijderen. 

Centrisch: Verticaal op het kamermidden induiken 

De berekende aanvoerdiepte wordt in het kamermidden verticaal uitgevoerd. 

Aanwijzing: Bij deze instelling moet de frees over het midden snijden of moet er 

voorgeboord worden. 

EP Max. induikspoed (alleen bij induiken helicaal) 


ER Induikradius (alleen bij induiken helicaal) 





mm/o 

EW induikhoek (alleen bij pendelend induiken) graden 

FZ Aanvoerbeweging diepte (alleen bij centrisch induiken) mm/min 

mm/tand 

Ruimen Volledige bewerk. 

De kamer moet uit vol materiaal worden gefreesd (bv. gietstuk). 

Nabewerk.: 

Er is reeds een kleinere kamer of een boring voorhanden die in één of meerdere 

assen moeten worden vergroot. Dan moeten de parameters AZ, W1 en L1 

geprogrammeerd worden. 



AZ Diepte van de voorgefrabriceerde kamer (alleen bij nabewerking) mm 

W1 Breedte van de voorgefabriceerde kamer (alleen bij nabewerking) mm 

L1 Lengte van de voorgefabriceerde kamer (alleen bij nabewerking) mm 

mm 

3


3.8 Frezen 

Programmeervoorbeeld Een rechthoekige kamer moet met een frees voorbewerkt en vervolgens 

gladgemaakt worden. Omdat de daarvoor gebruikte frees niet over het 

midden snijdt, wordt eerst met een boor Ø 20 mm voorgeboord. 

Werkplaatstekening van de rechthoekige kamer 

Rechthoekige kamer voorbewerken Rechthoekige kamer gladmaken 

Fragment uit het arbeidsplan; Voorboren en rechthoekige kamer frezen 



3


3 3.8 Frezen 

3.8.3 Cirkelvormige kamer 

Als u een willekeurige cirkelvormige kamer wenst te frezen, gebruikt u 

de functie "Cirkelvormige kamer". 


• Cirkelvormige kamer uit vol materiaal frezen. 

• Cirkelvormige kamer eerst in het midden voorboren als de frees 

bv. niet over het midden snijdt (na elkaar de programmablokken 

boren, cirkelvormige kamer en positie programmeren). 

• Voorgewerkte cirkelvormige kamer bewerken (zie parameter 

"Ruimen"). 


op het kamermiddelpunt en voert aan op veiligheidsafstand. 


materiaal. 

3. De bewerking van de kamer gebeurt met het geselecteerde 



Bewerkingstype Bij het frezen van de cirkelvormige kamer kunt u de bewerkingswijze 

vrij kiezen: 


Bij het voorbewerken worden na elkaar vanuit het midden de 

afzonderlijke niveaus van de kamer bewerkt tot de diepte Z1 

bereikt is. 

• Gladmaken 


kamerrand wordt met een kwartcirkel aangelopen die in de 

kamerradius uitmondt. Bij de laatste aanvoerbeweging wordt vanuit 






• Afkanten 

Bij het afkanten wordt de rand aan de bovenkant van de kamer 

gebroken. 


Kamer 

> 

Cirkelvormige 

kamer 



3


3.8 Frezen 


oproepbaar 

Help-scherm cirkelvormige kamer frezen 




Voorbewerking 

Nabewerking 


Afkanten 

Afzonderlijke Er wordt een cirkelvormige kamer op de geprogrammeerde positie (X0, Y0, Z0) 

pos. 

gefreesd. 

Pos. model Er worden meerdere cirkelvormige kamers op een positiepatroon (bv. volledige 

cirkel, deelcirkel, rooster enz.) gefreesd. 

De posities hebben betrekking op het middelpunt van de cirkelvormige kamer: 

X0 


mm 

Y0 


mm 

Z0 


mm 

∅ Diameter van de kamer mm 

Z1 Diepte van de kamer t.o.v. Z0, abs. of inc (niet bij afkanten) mm 

DXY Max. aanvoerbeweging op het vlak (XY-richting) 

mm 



bij afkanten) 

% 


UXY Nabewerkingsovermaat (kamerrand) (niet bij afkanten) mm 

UZ Nabewerkingsovermaat (kamerbodem) (niet bij afkanten) mm 

Induiken U heeft de keuze uit verschillende induikstrategieën: 

Spiraalvormig: Induiken op een spiraalbaan 

Het freesmiddelpunt loopt op de door de radius en de diepte per omdraaiing 

bepaalde spiraalbaan. Zodra de diepte voor een aanvoerbeweging bereikt is, wordt 

nog een volle cirkel uitgevoerd om de schuine baan van het induiken te verwijderen. 

Aanvoer: Bewerkingsaanvoer 

Centrisch: Verticaal op het kamermidden induiken 

De berekende aanvoerdiepte wordt in het kamermidden verticaal uitgevoerd. 

Aanvoer: Aanvoerbeweging zoals onder FZ geprogrammeerd 

Aanwijzing: Als er verticaal t.o.v. het kamercentrum wordt ingedrongen, moet de 

frees over het midden snijden of moet er worden voorgeboord. 



3


3 3.8 Frezen 

EP Max. induikspoed (alleen bij induiken helicaal) 


mm/o 

ER Induikradius (alleen bij induiken helicaal) 



mm 


mm/tand 


De kamer moet uit vol materiaal worden gefreesd (bv. gietstuk). 

Nabewerk.: 

Er is reeds een cirkelvormige kamer of een boring voorhanden die moet worden 

vergroot. De parameters AZ, en ∅ moeten geprogrammeerd worden. 



AZ Diepte van de voorgefabriceerde kamer of boring (alleen bij nabewerking) mm 

∅1 Diameter van de voorgefabriceerde kamer of boring (alleen bij nabewerking) mm 

3.8.4 Rechthoekige tap 

Als u verschillende rechthoekige tappen wenst te frezen, gebruikt u de 

functie "Rechthoekige tap". 

De volgende vormen met of zonder hoekradius staan ter beschikking: 


Afhankelijk van de dimensionering van de rechthoekige tap in de 


rechthoekige tap kiezen. 

Bijkomend tot de gewenste rechthoekige tap, moet u nog een 

basisdeeltap definiëren. De basisdeeltap legt het bereik vast, 

waarbuiten er geen materiaal staat, d.w.z. daar wordt er in ijlgang 

gewerkt. De basisdeeltap mag de aangrenzende basisdeeltap niet 

overlappen en wordt door ShopMill automatisch centrisch om de 

afgewerkte tap gelegd. 

De tap wordt slechts met één aanvoerbeweging bewerkt. Als u de 

bewerking met meerdere aanvoerbewegingen wenst uit te voeren, 

moet u de functie "Rechthoekige tap" herhaaldelijk met altijd kleiner 

wordende nabewerkingsovermaat programmeren. 



3


3.8 Frezen 

Aan-/Aflopen van het 

contour 

1. Het werktuig loopt in ijlgang op de hoogte van het terugtrekniveau 


ligt op de om 0α gedraaide positieve X-as. 

2. Het werktuig loopt de tapcontour zijdelings aan in een halve cirkel 

met een bewerkingsaanvoerbeweging. Eerst gebeurt de 

aanvoerbeweging op de bewerkingsdiepte en daarna de beweging 

op het vlak. De tap wordt afhankelijk van de geprogrammeerde 

bewerkingsdraairichting (contrarotatie/gelijkloop) met de wijzers 

van de klok mee of tegen de wijzers van de klok in bewerkt. 

3. Als de tap eenmaal omrond is, verlaat het werktuig de contour in 

een halve cirkel en de aanvoer naar de volgende bewerkingsdiepte 

wordt uitgevoerd. 

4. De tap wordt weer in een halve cirkel aangelopen en eenmaal 

omlopen. Dit proces wordt zolang herhaald tot de 

geprogrammeerde tapdiepte wordt bereikt. 


Y 

aanlopen van de contour 



X 

aflopen van de contour 

Aan- en aflopen aan de contour in een halve cirkel bij een rechtsdraaiende spil en 


Bewerkingstype Bij het frezen van de rechthoekige tap kunt u het bewerkingstype vrij 

kiezen: 

• Voorbewerking 

Bij de voorbewerking wordt de tap omrond tot de 

geprogrammeerde nabewerkingsovermaat bereikt is. 

• Nabewerking 

Als u een nabewerkingsovermaat heeft geprogrammeerd, wordt de 

tap omrond tot de diepte Z1 bereikt is. 

• Afkanten 

Bij het afkanten wordt de rand aan de bovenkant van de 

rechthoekige 

kamer gebroken. 


Tap 

> 

Rechthoekige 

tap 

3


3 3.8 Frezen 


oproepbaar 

Help-schermen rechthoekige tap frezen 


T, F, S, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

Referentiepunt Er zijn 5 verschillende referentiepunten mogelijk: 

• tapmidden 

• onderaan links 

• onderaan rechts 

• bovenaan links 

• bovenaan rechts 


Voorbewerking 

Nabewerking 

Afkanten 

Afzonderlijke Er wordt een rechthoekige tap op de geprogrammeerde positie (X0, Y0, Z0) 

pos. 

gefreesd. 

Pos. model Er worden meerdere rechthoekige tappen op een positiepatroon (bv. volledige cirkel, 

deelcirkel, rooster enz.) gefreesd. 


X0 


mm 

Y0 


mm 

Z0 


mm 

W Breedte van de tap na het bewerken mm 

L Lengte van de tap na het bewerken mm 

R Radius aan de kanten van de tap (hoekradius) mm 

α0 Draaiingshoek graden 

Z1 Diepte van de tap (abs. of inc) (niet bij afkanten) mm 



ZFS Indringdiepte werktuigpunt (alleen bij afkanten); abs of inc mm 

UXY Nabewerkingsovermaat op het vlak op de lengte (L) van de tap en de breedte (B) 

van de tap; 

Er wordt een kleinere tapafmeting verkregen door de cyclus nog eens op te roepen 

en met een verminderde nabewerkingsovermaat te programmeren. 

(niet bij afkanten) 

mm 

UZ Nabewerkingsovermaat (werktuigas) (niet bij afkanten) mm 

W1 Breedte van de basisdeeltap (belangrijk om de startpositie te bepalen) mm 

L1 Lengte van de basisdeeltap (belangrijk om de startpositie te bepalen) mm 



3


3.8 Frezen 

3.8.5 Cirkelvormige tap 

Als u een cirkelvormige tap wenst te frezen, gebruikt u de functie 

"Cirkelvormige tap". 

Bijkomend tot de gewenste cirkelvormige tap, moet u nog een 

basisdeeltap definiëren. De basisdeeltap legt het bereik vast, 

waarbuiten er geen materiaal staat, d.w.z. daar wordt er in ijlgang 

gewerkt. De basisdeeltap mag de aangrenzende basisdeeltap niet 

overlappen en wordt door ShopMill automatisch centrisch om de 

afgewerkte tap gelegd. 

De tap wordt slechts met één aanvoerbeweging bewerkt. Als u de 

bewerking met meerdere aanvoerbewegingen wenst uit te voeren, 

moet u de functie "Cirkelvormige tap" herhaaldelijk met steeds kleiner 

wordende nabewerkingsovermaat programmeren. 



ligt altijd op de positieve X-as. 

2. Het werktuig loopt de tapcontour zijdelings aan in een halve cirkel 

met een bewerkingsaanvoerbeweging. Eerst gebeurt de 

aanvoerbeweging op de bewerkingsdiepte en daarna de beweging 

op het vlak. De tap wordt afhankelijk van de geprogrammeerde 

bewerkingsdraairichting (contrarotatie/gelijkloop) met de wijzers 

van de klok mee of tegen de wijzers van de klok in bewerkt. 

3. Als de tap eenmaal omrond is, verlaat het werktuig de contour in 

een halve cirkel en de aanvoer naar de volgende bewerkingsdiepte 

wordt uitgevoerd. 

4. De tap wordt weer in een halve cirkel aangelopen en eenmaal 

omlopen. Dit proces wordt zolang herhaald tot de 

geprogrammeerde tapdiepte wordt bereikt. 




3


3 3.8 Frezen 

Y 

aanlopen van de contour 



X 

aflopen van de contour 

Aan- en aflopen aan de contour in een halve cirkel bij een rechtsdraaiende spil en 


Bewerkingstype Bij het frezen van de cirkelvormige tap kunt u het bewerkingstype vrij 

kiezen: 

• Voorbewerking 

Bij de voorbewerking wordt de tap omrond tot de 

geprogrammeerde nabewerkingsovermaat bereikt is. 

• Nabewerking 

Als u een nabewerkingsovermaat heeft geprogrammeerd, wordt de 

tap omrond tot de diepte Z1 bereikt is. 

• Afkanten 


cirkelvormige tap gebroken. 



oproepbaar 

Tap 

Help-scherm cirkelvormige tap frezen 

> 

Cirkelvormige 

tap 

3


3.8 Frezen 


T, F, S, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren“. 


Afzonderlijke 

pos. 

Pos. model 

X0 

Y0 

Z0 

Voorbewerking 

Nabewerking 

Afkanten 

Er wordt een cirkelvormige tap op de geprogrammeerde positie (X0, Y0, Z0) 

gefreesd. 

Er worden meerdere cirkelvormige tappen op het geprogrammeerde positiepatroon 

(bv. deelcirkel, rooster, lijn) gefreesd. 





∅ Diameter van de tap na het bewerken mm 

Z1 Diepte van de tap (abs. of inc.) (niet bij afkanten) mm 




UXY Nabewerkingsovermaat in het vlak (tapdiameter) (niet bij afkanten) mm 

ZU Nabewerkingsovermaat diepte (tapbodem) (niet bij afkanten) mm 

∅1 Diameter van de basisdeeltap 

(belangrijk om de aanlooppositie te bepalen) 

3.8.6 Langsgroef 



mm 

mm 

mm 

mm 

Als u een willekeurige langsgroef wilt frezen, gebruikt u de functie 

"Langsgroef". 


• Langsgroef uit vol materiaal frezen. 

• Langsgroef eerst in het midden voorboren als de frees bv. niet over 

het midden snijdt (na elkaar de programmablokken boren, 

rechthoekige kamer en positie programmeren). 

Afhankelijk van de dimensionering van de langsgroef op de 


langsgroef kiezen. 

Aan-/Aflopen 1. Het werktuig loopt in ijlgang op het terugtrekniveau en voert dan op 

veiligheidsafstand aan. 


materiaal. 

3. De bewerking van de langsgroef gebeurt met het geselecteerde 



3


3 3.8 Frezen 

Bewerkingstype Bij het frezen van de langsgroef kunt u de bewerkingswijze vrij kiezen: 


Bij het voorbewerken worden na elkaar de afzonderlijke niveaus 

van de groef bewerkt tot de diepte Z1 bereikt is. 

• Gladmaken 


kamerrand wordt in een kwartcirkel aangelopen die in de 

hoekradius uitmondt. Bij de laatste aanvoerbeweging wordt vanuit 








oproepbaar 

• Afkanten 


langsgroef gebroken. 

Help-scherm langsgroef 

Groef 

Langsgroef 

> 



3


3.8 Frezen 


T, F, S, V Zie hfdst. „Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren“. 

Referentiepunt De positie van het referentiepunt moet worden vastgelegd: 

• middelpunt van de langsgroef, 

• binnen links 

• binnen rechts 

• linkerrand 

• rechterrand 


Voorbewerking 

Nabewerking 


Afkanten 

Afzonderlijke Er wordt een langsgroef op de geprogrammeerde positie (X0, Y0, Z0) 

pos. 

gefreesd. 

Pos. model Er worden meerdere langsgroeven op een positiepatroon (bv. volledige cirkel, 

deelcirkel, rooster enz.) gefreesd. 


X0 


mm 

Y0 


mm 

Z0 


mm 

W Breedte van de groef mm 

L Lengte van de groef mm 

α0 Draaiingshoek graden 

Z1 Diepte van de groef (niet bij afkanten) mm 

DXY Max. aanvoerbeweging op het vlak (XY-richting) 

mm 



bij afkanten) 

% 




UXY Nabewerkingsovermaat in het vlak (groefrand) (niet bij afkanten) mm 

ZU Nabewerkingsovermaat in de diepte (groefbodem) (niet bij afkanten) mm 

Induiken Er kan centrisch (Mi) of pendelend (Pe) worden ingedoken: 

Centrisch=Verticaal op het langsgroefmidden induiken: 

Er wordt in het kamermidden op de aanvoerbewegingsdiepte gewerkt. 

Aanwijzing: Bij deze instelling moet de frees over het midden snijden. 

Pendelend=Pendelend op de middenas van de langsgroef induiken: 

Het freesmiddelpunt pendelt op een rechte tot het de diepte-aanvoer bereikt heeft. 

Zodra de diepte bereikt is, wordt het traject nogmaals zonder diepteaanvoer 

uitgevoerd om de schuine baan van het induiken te verwijderen. 

mm 


mm/tand 




3


3 3.8 Frezen 

3.8.7 Ronde groef 

Als u één of meerdere even grote cirkelgroeven op een volledige of 

deelcirkel wilt frezen, gebruikt u de functie "Cirkelgroef". 

Werktuiggrootte Bedenk dat de frees bij de bewerking van de cirkelgroef een bepaalde 

minimumgrootte moet hebben: 

• Voorbewerken: 

½ groefbreedte W –gladovermaat UXY ≤ freesdiameter 

• Gladmaken: 

½ groefbreedte W ≤ freesdiameter 

• Gladmaken rand: 

Gladovermaat UXY ≤ freesdiameter 

Cirkelvormige groef 

Als u een cirkelvormige groef wenst te maken, moet u voor de 

parameters aantal N en openingshoek α1 de volgende waarden 

invoeren: 

N = 1 

α1 = 360° 

Aan-/Aflopen 1. Het werktuig loop in ijlgang op de hoogte van het terugtrekniveau 

op het middelpunt van de halve cirkel op het einde van de groef en 

voert aan op veiligheidsafstand. 

2. Vervolgens duikt het werktuig met een 

bewerkingsaanvoerbeweging in het werkstuk, waarbij met de max. 

aanvoer in de Z-richting evenals met de gladovermaat rekening 

moet worden gehouden. De cirkelvormige groef wordt afhankelijk 

van de geprogrammeerde bewerkingsdraairichting (contrarotatie of 

gelijkloop) met de wijzers van de klok mee of tegen de wijzers van 

de klok in bewerkt. 

3. Als de eerste cirkelvormige groef klaar is, werkt het werktuig in 

ijlgang op het terugtrekniveau. 

4. De volgende cirkelvormige groef wordt op een rechte of 

cirkelvormige baan aangelopen en vervolgens bewerkt. 




3


3.8 Frezen 

Bewerkingstype Bij het frezen van de cirkelvormige groef kunt u de bewerkingswijze 

vrij kiezen: 


Bij het voorbewerken worden na elkaar vanuit het middelpunt van 

de halve cirkel op het einde van de groef de afzonderlijke niveaus 

van de groef bewerkt tot de diepte Z1 bereikt is. 

• Gladmaken 

Bij het gladmaken wordt altijd eerst de rand bewerkt tot de diepte 

Z1 bereikt is. De groefrand wordt in een kwartcirkel aangelopen die 

in de radius uitmondt. Met de laatste aanvoerbeweging wordt 

vanuit het middelpunt van de halve cirkel op het einde van de groef 

de bodem gladgemaakt. 





• Afkanten 

Bij het afkanten wordt de rand aan de bovenkant van de cirkelgroef 

gebroken. 



oproepbaar 

Groef 

Cirkelvormige 

groef 

Met de softkey "Alternatief" kunnen de cirkelgroeven op een volledige 

cirkel of een deelcirkel worden gepositioneerd. 

Help-scherm cirkelvormige groef als volledige cirkel en deelcirkel 



3


3 3.8 Frezen 


T, F, S, V Zie hfdst. "Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren". 

FZ 

Bewerkings- 

Voedingsbeweging diepte mm/min 

mm/tand 

type 

Voorbewerking 

Nabewerking 

Voorbewerking rand 

Afkanten 

volledige cirkel 

Deelcirkel 

X0 

Y0 

Z0 

De cirkelvormige groeven worden op een volledige cirkel gepositioneerd. De afstand 

van een cirkelvormige groef naar de volgende cirkelvormige groef is altijd gelijk en 

wordt door de besturing berekend. 

De cirkelvormige groeven worden op een deelcirkel gepositioneerd. De afstand van 

een cirkelvormige groef naar de volgende cirkelvormige groef kan over de hoek α2 

worden bepaald. 

De posities hebben betrekking op het middelpunt: 

Positie in X-richting, abs. of inc 

Positie in Y-richting, abs. of inc 

Hoogte werkstuk, abs. of inc 

W Breedte van de groef mm 

R Radius van de cirkelvormige groef mm 

α0 Draaiingshoek m.b.t. de X-as graden 

α1 Openingshoek in een groef graden 

α2 Doorschakelhoek (alleen bij een volledige cirkel) graden 

N Aantal groeven 

Z1 Diepte van de groef, t.o.v. Z0 (niet bij afkanten) mm 




UXY Nabewerkingsovermaat in het vlak (rand van de cirkelgroef) (niet bij afkanten) mm 

positioneren Rechte: de volgende positie wordt op een rechte in ijlgang aangelopen. 


aanvoer FPaangelopen. 




mm 

mm 

mm 

3


3.8 Frezen 

3.8.8 Gebruik van positiepatronen bij het frezen 


Als u een kamer, een tap of een langsgroef aan meerdere posities 

wenst te frezen, moet u een eigen positioneerblok programmeren. Bij 

het oproepen van de freescyclus moet in het parameterveld 

"Afzonderlijke positie" met de softkey "Alternatief" op "Pos.-patroon" 

worden omgeschakeld. Hierdoor worden de parameters voor de 

afzonderlijke positie X0, Y0 en Z0 verborgen. 

Fragment uit het parameterscherm van een rechthoekige kamer met registratie "Pos.model" 

Nadat de freescyclus klaar geprogrammeerd en overgenomen werd, 

wordt vervolgens het positiepatroon geprogrammeerd. 

Posi- 

ties > 

ShopMill schakelt automatisch de freescyclus en het daarop 

geprogrammeerde positiepatroon aaneen. 



3


3 3.8 Frezen 

Programmeer- 

voorbeeld 1 

Er moeten 12 rechthoekige kamers in een hoek van 15 graden parallel t.o.v. 

elkaar worden gefreesd. Inrichting op rooster: 4 kolommen, 3 rijen. 

Basisdeelafmetingen: X=115 mm, Y=80 mm, Z=30 mm 

Afmetingen rechthoekige kamer: lengte 20 mm, breedte 10 mm, diepte 8 mm 

Hoekradius 1.5 mm. 

Het referentiepunt van de rechthoekige kamer werd "onderaan links" gekozen. 

Parameter-invoervelden voor de rechthoekige kamer en het positiepatroon 

Programmeergrafiek, rechthoekige kamers op rooster met een hoek van 15 graden 

Fragment uit het arbeidsplan; Frezen van de rechthoekige kamers op rooster 



3


3.8 Frezen 

Programmeer- 

voorbeeld 2 

Er moeten 6 langsgroeven op een volledige cirkel, Ø 32 mm, voorbewerkt 

worden. De langsgroeven zijn 30 graden gedraaid. 

Basisdeelafmetingen: X=100 mm, Y=100 mm, Z=20 mm 

Afmetingen langsgroef: Lengte 28 mm, breedte 16 mm, diepte 5 mm 

Het referentiepunt van de langsgroef werd "centrisch" gekozen. 

Parameter-Invoervelden voor de langsgroef en het positiepatroon 

Programmeergrafiek, langsgroeven in een hoek van 30 graden op een volledige cirkel 

Fragment uit het arbeidsplan; Frezen van de langsgroeven op een volledige cirkel 



3


3 3.8 Frezen 

3.8.9 Gravure 

Met de functie "Gravure" kunt u op een werkstuk een tekst graveren 

langs een lijn of een cirkelboog. 

De gewenste tekst kunt u direct als "vaste tekst" in het tekstveld 

invoeren of als "variabele tekst" via een variabele toewijzen. 

Bij het graveren gebruikt ShopMill een proportioneel lettertype, d.w.z. 

dat de verschillende tekens een verschillende breedte hebben. 


op het startpunt en voert aan op veiligheidsafstand. 

2. Het werktuig beweegt met voedingssnelheid FZ naar de 

bewerkingsdiepte Z1 u en freest het teken. 

3. Het werktuig beweegt in ijlgang op de veiligheidsafstand en 

beweegt via een rechte naar het volgende teken. 

4. Stap 2 en 3 worden herhaald tot de volledige tekst gefreesd is. 

Variabele teksten U heeft verschillende mogelijkheden om variabele teksten te graveren: 

• Datum en tijd 

U kunt bv. de productiedatum en de actuele tijd op de 

werkstukken laten graveren. De waarden voor datum en tijd 

worden uit de NCK uitgelezen. 

• Aantal 

Met behulp van deze variabelen heeft u de mogelijkheid een 

doorlopend serienummer aan te brengen op de werkstukken. 

Daarbij kunt u het formaat (aantal cijfers, voorafgaande nullen) 

vastleggen. De variabele "Aantal" is als gebruikersvariabele 

(_E_PART[0]) in de gegevensbouwsteen GUD 7 

gedefinieerd. 

Met behulp van dummies (#) formateert u het aantal cijfers 

waarmee het nummer moet beginnen. 

Als u voor het eerste werkstuk niet het nummer 1 wilt toekennen, 

kunt u een additieve waarde toekennen (bv. (). Het aangegeven aantal wordt dan met deze waarde 

vermeerderd (bv. 101, 102, 103,...). 

• Getallen 

Bij het graveren van getallen (bv. meetresultaten) kunt u 

het formaat (cijfers voor en na de komma) zelf bepalen. 

• Tekst 

I.p.v. een vaste tekst in het gravure-tekstveld in te voeren, kunt u 

ook gebruik maken van een tekstvariabele 

(bv. _VAR_TEXT=“ABC123“). 



3


3.8 Frezen 

Spiegelschrift 

Als u in spiegelschrift wilt graveren, programmeert u eerst een 

spiegeling (zie hfdst. "Coördinatentransformaties definiëren") en voert 

u dan de gewenste tekst in de functie "Gravure" in. 

volledige cirkel Als u de tekens gelijkmatig wilt verdelen over een volledige cirkel, 

voert u de openingshoek α2=360° in. ShopMill verdeelt de tekens dan 

automatisch op de volledige cirkel. 

Kleine letters 

Kleine 

letters 

Speciale tekens 

Speciale 

tekens > 

Datum invoeren 

Variabele > 

Gravure > 

Datum 

Druk op de softkeys "Frezen en "Gravure". 

Druk op de softkey "Kleine letters" als u kleine letters wilt 

invoeren. 

Als u nogmaals op de softkey drukt, kunt u opnieuw hoofdletters 

invoeren. 

Druk op de softkey "Speciale tekens" als u een teken nodig heeft 

dat niet op de invoertoetsen staat. 

Het venster "Speciale" tekens wordt geopend. 

Plaats de cursor op het gewenste teken. 


Het geselecteerde teken wordt op de cursorpositie ingevoegd in de 

tekst. 

Druk op de softkeys "Variabele" en "Datum" als u telkens de 

actuele datum wilt graveren. 

De datum wordt in het Europese formaat (..) 

ingevoerd. 

Voor een andere schrijfwijze moet u het formaat in het tekstveld 

aanpassen. Om de datum bv. met de Amerikaanse schrijfwijze te 

graveren (maand/dag/jaar => 8/16/04), verandert u het formaat in 

// . 



3


3 3.8 Frezen 

Tijd invoeren 

Variabele > 

Tijd 

Aantal invoeren 

Variabele > 

Variabele > 

Aantall 

000123 

Aantal 

123 

Variabel getal invoeren 

Variabele > 

Getal 

123.456 

Druk op de softkeys "Variabele" en "Tijd" als u telkens de actuele 

tijd wilt graveren. 

De tijd wordt in het Europese formaat () ingevoegd. 

Om de tijd met de Amerikaanse schrijfwijze te graveren, verandert u 

het formaat in . 

Voorbeeld: 

Tekst invoeren: Tijd: uitvoering: Tijd: 16.35 

Tijd: Tijd: 04.35 PM 

Druk op de softkeys "Variabele" en "Aantal 000123" als u een 

aantal met een vast aantal cijfers en voorafgaande nullen wilt 

graveren. 

De formaattekst wordt ingevoegd en u keert 

met de softkey-balk terug naar het gravureveld. 

Leg het aantal cijfers vast door het aantal dummies (#) in het 

gravureveld aan te passen. 

Als het aangegeven aantal cijfers (bv. ## ) niet volstaat om het aantal 

werkstukken aan te geven, verhoogt ShopMill het aantal cijfers 

automatisch. 

- OF - 

Druk op de softkeys "Variabele" en "Aantal 123" als u een aantal 

zonder voorafgaande nullen wilt invoeren. 

De formaattekst "#,_E_PART[0]> wordt ingevoegd en u keert met de 

softkey-balk terug naar het gravureveld. 

Leg het aantal cijfers vast door het aantal dummies in het 

gravureveld aan te passen. 

Als het aangegeven aantal cijfers (bv. 123) niet volstaat om het aantal 

werkstukken aan te geven, verhoogt ShopMill het aantal cijfers 

automatisch. 

Als u bv. na een onderbreking de productie van werkstukken met een 

doorlopend nummer wilt voortzetten, voert u een additieve waarde in. 

Het aangegeven aantal wordt dan met deze waarde vermeerderd. 

Druk op de softkeys "Variabele" en "Getal 123.456" als u een 

willekeurig getal in een bepaald formaat wilt graveren. 

De formaattekst "#.###,_VAR_N>UM wordt ingevoegd en u keert met 

de softkey-balk terug naar het gravureveld. 



3


3.8 Frezen 

Leg met behulp van de dummies #.### vast in welk formaat het 

onder _VAR_NUM gedefinieerde getal moet worden gegraveerd. 

Als u onder _VAR_NUM bijvoorbeeld 12.35 heeft opgeslagen, heeft u 

de volgende mogelijkheden om de variabele te formateren. 

Invoer Uitgave Betekenis 

12 Cijfers voor de komman niet 

geformateerd, geen cijfers 

na de komma 

0012 4 cijfers voor de komman, 

vooraf-gaan de nullen, geen 

cijfers na de komma 

< #,_VAR_NUM> 12 4 cijfers voor de komma, 

vooraf-gaan de spaties, geen 

cijfers na de komma 

12.35 Cijfers voor en na de komma 

niet geformateerd 

12.4 Cijfers voor de komma niet 

geformateerd, 1 cijfer na de 

komma (afgerond) 


geformateerd, 2 cijfers na de 



geformateerd, 4 cijfers na de 


Als de plaats voor het decimaalpunt niet volstaat voor de weergave 

van het ingevoerde getal, dan wordt deze automatisch uitgebreid. Als 

het aangegeven aantal cijfers groter is dan het te graveren getal, 

wordt het formaat automatisch opgevuld met een aantal voorafgaande 

en nakomende nullen. 

Voor de formatering voor het decimaalpunt kunt u ook spaties 

gebruiken. 

In plaats van _VAR_NUM kunt u ook een willekeurige andere 

getalvariabele gebruiken (bv. R0). 



3


3 3.8 Frezen 

Variabele tekst invoeren 

Variabele > 

Tekst wissen 

Tekst 

wissen > 

Variabele 

tekst 

Druk op de softkeys "Variabele" en "Variabele tekst" als u de te 

graveren tekst (max. 200 tekens) uit een variabele wilt 

overnemen. 

De formaattekst "Text,_VAR_TEXT> wordt ingevoegd en u keert met 

de softkey-balk terug naar het gravureveld. 

U kunt i.p.v. _VAR_TEXT ook een willekeurige andere tekstvariabele 

gebruiken. 

Druk op de softkey "Tekst wissen" als u de volledige tekst wilt 

wissen. 

De formaattekst voor de variabelen wordt altijd ingevoegd op de 

actuele cursorpositie. 

De softkeys "Kleine letters", "Speciale tekens", "Variabele" en "Tekst 

wissen" ziet u alleen als u de cursor in het invoerveld voor de 

gravuretekst plaatst. 



Uitrichting 

aan lijn 

Tekst uitrichten op een lijn 

Tekst uitrichten op een cirkelboog 

Tekst op cirkelbogen uitrichten 

Referentiepunt Positie van het referentiepunt in de tekst 

Gravuretekst maximaal 91 tekens 

X0 

R 

Y0 

α0 

Z0 

Z1 

FZ 

W 

DX1 

DX2 

α1 

α2 

XM 

YM 

Referentiepunt in de X-richting (abs) 

Referentiepunt lengte polair (alternatief voor X0) – (alleen bij gebogen uitrichting) 

Referentiepunt in de Y-richting (abs) 

Referentiepunt hoek polair (alternatief voor Y0) – (alleen bij gebogen uitrichting) 


Bewerkingsdiepte (abs of inc) 

Voedingsbeweging diepte 

Tekenhoogte 

Tekenafstand 

Totale breedte (alternatief voor DX1) – (alleen bij lineaire uitrichting) 

Tekstrichting (alleen bij lineaire uitrichting) 

Openingshoek (alternatief voor DX1) – (alleen bij gebogen uitrichting) 

Middelpunt cirkelboog (abs) – (alleen bij gebogen uitrichting) 

Middelpunt cirkelboog (abs) – (alleen bij gebogen uitrichting) 



3 

mm 

mm 

mm 

graden 

mm 

mm 

mm/min 

mm/tand 

mm 

mm 

mm 

graden 

graden 

mm 

mm


3.9 Meten 

3.9 Meten 

3.9.1 Werkstuknulpunt meten 

Als u binnen een programma het nulpunt van het werkstuk d.m.v. een 

elektronische meettaster wilt bepalen, gebruikt u de functie "Nulpunt 

werkstuk". 

Als u bijvoorbeeld meerdere werkstukken wenst te maken, kan bij het 

inspannen van het volgende werktuig op de schroefbank een verschil 

tussen het oude en het nieuwe werkstuknulpunt ontstaan. Het nieuwe 

nulpunt kunt u dan door het uitmeten van de werkstukranden bepalen 

en in een nulpuntverschuiving of een GUD opslaan. 

meettaster 

Y 

X0 nieuw 

X0 oud 

werkstuk 

opspanning op 

inspaninrichting 

misaanpassing 

X 

Werkstukopspanning met misaanpassing t.o.v. de vorige werkstukopspanning 

Zelfs als u meerdere opgespannen werkstukken parallel wenst te 

bewerken, kunt u eerst het nulpunt voor ieder werkstuk bepalen. 

Y 

Meettaster 

werkstuk 1 

Meerdere werkstukopspanningen 

werkstuk 3 

werkstuk 2 werkstuk 4 

Om het nulpunt van het werkstuk binnen een programma te bepalen, 

kunt u uitsluitend elektronische meettasters gebruiken. Deze moet u 

eerst kalibreren (zie hfdst. "Elektronisch meetwerktuig kalibreren"). In 

het werktuigbeheer moeten de meettasters altijd van het type 3Dtaster 

zijn. 



X 

3


3 3.9 Meten 

X 

... Z 

Nulpunt 

Werkst. > 

Bij de automatische meetprocedure wordt de meettaster eerst met 

ijlgang naar de aanvoerpositie verplaatst en vervolgens met 

meetvoeding naar de werkstukrand en terug. De meetvoeding ist 

vastgelegd in een machinegegevenseenheid. 


Het werkstuknulpunt wordt rekening houdend met de werktuigradius 

berekend en in een nulpuntverschuiving opgeslagen. 

Plaats een elektronische meettaster in de spil (zie hfdst. 

"Werktuig, correctiewaarde en spiltoerental programmeren"). 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Nulpunt werkst.". 

Bepaal via softkey in welke asrichting u het werkstuk eerst wilt 

benaderen. 

Voer de waarden voor de afzonderlijke parameters in. 


Herhaal de procedure voor de beide andere assen. 


T Werktuig van het 3D-tastertype 

X 

Y 

Z 

Aanlooppositie in de X-richting (abs.) 

Aanlooppositie in de Y-richting (abs.) 

Aanlooppositie in de Z-richting (abs.) 

Nulptv Nulpuntverschuiving, waarin het nulpunt van het werkstuk moet worden opgeslagen. 

• Basisnulpuntverschuiving 

• Nulpuntverschuiving ( de waarden worden in de grofverschuiving opgeslagen en 

de voorhanden waarden worden in de fijnverschuiving gewist. 

• GUD-gegevens (u kunt het meetresultaat bv. voor andere berekeningen 

(tolerantietests, etc.) in de GUD E_MEAS opvragen.) 

Aanlooprichting +: de meettaster beweegt in plusrichting naar het werkstuk toe 

–: de meettaster beweegt in minrichting naar het werkstuk toe 

Bij de aanlooppositie in de Z-richting valt deze parameter weg, aangezien alleen in 

een negatieve richting naar het werkstuk kan worden gelopen! 

X0, Y0, Z0 Gewenste positie van de werkstukkant mm 



mm 

mm 

mm 

3


3.9 Meten 

3.9.2 Werktuig meten 

Als u tijdens het bewerken van het werkstuk de werktuigslijtage wenst 

te controleren, gebruikt u de functie "Meten werktuig". 

De werktuigen kunt u binnen een programma alleen met een 

elektronische meettaster meten, die u eerst moet kalibreren. 

Bij het meten kunt u een zijdelingse resp. lengteaanpassing V in acht 

nemen. Als het langste punt zich niet helemaal buiten aan het 

werktuig bevindt resp. het breedste punt niet helemaal onderaan aan 

het werktuig, kunt u dit verschil in de aanpassing opslaan. 

Lengteaanpassing 

Zijdelingse aanpassing 

Uit de bekende posities van het werktuigdragerreferentiepunt, de 

meettaster en de werktuigcorrectiegegevens berekent ShopMill dan 

de werktuigslijtagegegevens. De slijtagewaarden worden automatisch 

in de slijtagelijst ingevoerd en bij de evt. reeds voorhanden waarden 

geteld. 

Als de slijtage groter dan de maximaal toelaatbare werktuigslijtage ΔL 

resp. ΔR is, wordt het werktuig vervangen en geblokkeerd. Als er geen 

zusterwerktuig voorhanden is, wordt de bewerking onderbroken. 

Tijdens de meetcyclus beweegt het werktuig automatisch met 

meetvoeding naar de meettaster toe. Vervolgens beweegt het 

werktuig eerst naar het terugtrekvlak en dan terug naar het 

werktuigwisselpunt. 

Afhankelijk van het werktuigtype en de meetwijze (radius/lengte 

meten) meet ShopMill automatisch met draaiende of stilstaande spil. 

De radius wordt altijd met in omgekeerde richting draaiende spil 

gemeten. 



3


3 3.9 Meten 

Lengte 

meten -of- 

Meten 

werktuig 

Radius 

meten 

De lengte van een werktuig wordt met stilstaande spil gemeten. Als de 

diameter van de te meten frees echter groter is dan de diameter van 

de meettaster, wordt met draaiende spil in omgekeerde richting 

gemeten. Het werktuig wordt dan niet in het midden boven de 

meettaster maar met de buitenste rand van het werktuig boven het 

middelpunt van de meettaster geplaatst. 

Beweeg het werktuig ongeveer boven het midden van het 

meetvlak van de meettaster (zie hfdst. "Rechte of cirkelvormige 

baanbewegingen"). 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Meten werktuig". 

Kies via de softkey, of u de radius of de lengte van het werktuig 

wenst te meten. 


T te meten werktuig 

D snijkantnummer van het werktuig 

V zijdelingse aanpassing (indien noodzakelijk) – alleen bij lengte meten 

lengteaanpassing (indien noodzakelijk) – alleen bij radius meten 

ΔL max. toelaatbare slijtagewaarde (zie werktuiggegevensblad van de 

werktuigproducent) - alleen bij lengte meten 

ΔR max. toelaatbare slijtagewaarde (zie werktuiggegevensblad van de 

werktuigproducent) - alleen bij radius meten 



mm 

mm 

mm 

mm 

3


3.9 Meten 

3.9.3 Meettaster afstemmen 

Taster 

afstemmen 

Meten 

Werktuig 

Als u uw werktuigen met behulp van een meettaster wilt meten, moet 

u eerst de positie van de meettaster op de machinetafel bepalen t.o.v. 

het machinenulpunt. 

Deze positiebepaling kunt u binnen een programma (zie verder) of 

reeds tijdens de voorbereiding uitvoeren (zie hfdst. "Bediening" 

"Meettaster afstemmen"). 

Om de meettaster af te stemmen, moet u een kalibreerwerktuig van 

het type frees gebruiken. De lengte en de radius/de diameter van het 

werktuig moet u vooraf in de werktuiglijst registreren. 

De kalibreerprocedure verloopt automatisch met meetvoeding. 

De afstandsmaten tussen machinenulpunt en meettaster worden 

bepaald en in een intern databereik opgeslagen. 

Vervang het kalibreerwerktuig (zie hfdst. "Werktuig, 

correctiewaarde en spiltoerental programmeren"). 

Beweeg het kalibreerwerktuig ongeveer boven het midden van het 

meetvlak van de meettaster (zie hfdst. "Rechte of cirkelvormige 

baanbewegingen"). 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Meten werktuig". 

Druk op de softkey "Taster afstemmen". 

Kies, of u alleen de lengte of de lengte en de diameter van de 

taster wenst af te stemmen. 



3


3 3.10 Verschillende functies 

3.10 Verschillende functies 

3.10.1 Subprogramma oproepen 

Indien u dezelfde bewerkingsstappen nodig hebt bij het 

programmeren van verschillende werkstukken, kunt u deze 

bewerkingsstappen als eigen subprogramma definiëren. Dit 

subprogramma kunt u dan in willekeurige programma's oproepen. 

Daardoor valt voor u het meervoudige programmeren van dezelfde 

bewerkingsstappen weg. 

ShopMill onderscheidt niet tussen hoofd- en subprogramma's. D.w.z. 

dat u een "normaal" stappenreeks- of G-Code-programma als 

subprogramma kunt oproepen in een ander stappenreeksprogramma. 

In het subprogramma kunt u anderzijds ook een subprogramma 

oproepen. De maximale nestdiepte bedraagt 8 subprogramma's. 

Binnen aaneengeschakelde blokken kunt u geen subprogramma 

invoegen. 

Als u een stappenreeksprogramma als subprogramma wilt oproepen, 

moet het programma al een keer berekend zijn (programma in 

bedieningsmodus Machine Auto laden of simuleren). Bij G-Codesubprogramma's 

is dit niet noodzakelijk. 

Het subprogramma moet altijd in het NCK-werkgeheugen (in een 

eigen diretory "XYZ" of in de directories "ShopMill", 

"Delenprogramma's", "Subprogramma's") opgeslagen zijn. 

Indien u een subprogramma wenst op te roepen dat zich op een 

andere diskdrive bevindt, kunt u hiervoor de G-Code-opdracht 

"EXTCALL" gebruiken. 

Voorbeeld: programma "Form25_1.mpf" op de CompactFlash Card 

van de ShopMill-versie op NCU (HMI Embedded) oproepen: 

EXTCALL "C:\FORM25_1.MPF" 

Bedenk dat ShopMill bij het oproepen van het subprogramma de 

instellingen uit de programmakop van het subprogramma evalueert. 

Deze instellingen blijven ook na het beëindigen van het 

subprogramma actief. 

Als u de instellingen uit de programmakop van het hoofdprogramma 

opnieuw wilt activeren, kunt u in het hoofdprogramma na de start van 

het subprogramma de gewenste instellingen opnieuw uitvoeren (zie 

hfdst. "Programma-instellingen wijzigen"). 



3



Sub- 

programma 

Creëer een ShopMill- of G-Code-programma dat u als 

subprogramma in een ander programma wenst op te roepen. 

Plaats de cursor op het arbeidsplan van het hoofdprogramma op 

het programmablok waarna u het subprogramma wilt oproepen. 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Subprogramma". 

Geef het pad van het subprogramma aan als het gewenste 

subprogramma niet in dezelfde directory ligt als het 

hoofdprogramma. 

Index Aan te geven pad 

ShopMill ShopMill 

Eigen directory XYZ XYZ 

Delenprogramma's MPF 

Subprogramma's SPF 

Voer de naam van het subprogramma in dat u wenst in te voegen. 

De extensie (*.mpf of *.spf) hoeft u alleen mee aan te geven als 

het subprogramma niet de extensie heeft die ingesteld is voor de 

directory waarin het subprogramma zich bevindt. 

Index Ingestelde extensie 

ShopMill *.mpf 

Eigen directory XYZ *.mpf 

Delenprogramma's *.mpf 

Subprogramma's *.spf 

Het subprogramma wordt dan ook op positiepatronen uit gevoerd. 


De oproep van het subprogramma wordt in het hoofdprogramma 

ingevoegd. 



3



3.10.2 Programmablokken herhalen 

Dwarsfrezen 


Uitvoeren 


Uitvoeren 


Uitvoeren 


Uitvoeren 

Subprogramma oproepen 


DWARSFREES 

Kamer 

Kamer 

Kamer 

Kamer 



3 

subprograma 

"zak_b" 

oproepen 

Als bij het bewerken van een werkstuk bepaalde stappen meervoudig 

worden uitgevoerd, dan is het voldoende als u deze 

bewerkingsstappen slechts eenmaal programmeert. ShopMill biedt u 

de mogelijkheid programmablokken te herhalen. 

De programmablokken die u wenst te herhalen, moet u met een 

begin- en een eindmerk markeren. Deze programmablokken kunt u 

dan tot 9999 keer toe binnen een programma weer oproepen. De 

markeringen moeten eenduidige, d.w.z. verschillende namen krijgen. 

Er mogen geen in het NCK gebruikte name worden toegekend. 

U kunt ook achteraf merken en herhalingen plaatsen, maar niet 

binnen aaneengeschakelde programmablokken.



Merk 

zetten > 

Merk 

zetten > 

Her- 

haling > 

Bovendien hebt u ook de mogelijkheid één en hetzelfde merk als 

eindmerk van voorafgaande programmablokken en als startmerk voor 

navolgende programmablokken te gebruiken. 

kamer 

Verschuiving 

Scalering 

Herhaling 


Programmablokken herhalen 

fre es 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Merk plaatsen". 

Voer een naam in. 


Achter het actuele blok wordt een startmerk ingevoegd. 



3 

startmerkteken 

eindmerkteken 

herhaling 

Voer de programmablokken in die u later wenst te herhalen. 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Merk plaatsen". 

Voer een naam in. 


Achter het actuele blok wordt een eindmerk ingevoegd. 

Ga met de programmering door tot daar, waar de 

programmablokken moeten worden herhaald. 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Herhalen". 

Voer de namen van het starten eindmerk in evenals het aantal 

herhalingen. 


De gemarkeerde programmablokken worden herhaald.



3.10.3 Programma-instellingen veranderen 

Instel- 

lingen > 

Alle in de programmakop vastgelegde parameters, uitgenomen de 

maateenheid, kunt u op willekeurige plaatsen in het programma 

veranderen. 

De instellingen in de programmakop zijn zelfhoudend, d.w.z. ze zijn 

zolang actief tot ze veranderd worden. 

U kunt in het stappenreeksprogramma bv. een nieuwe basisdeel 

definiëren als u tijdens de simulatie het zichtbare fragment wilt 

veranderen. 

Dit is nuttig bij de functies nulpuntverschuivingen, 

coördinatentransformaties, cilindermanteltransformaties en zwenken. 

Programmeer eerst de bovengenoemde functie en leg dan een nieuw 

basisdeel vast. 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Instellingen". 

Voer de gewenste parameter in. 

Een beschrijving van de parameters vindt u in hfdst. "Nieuw 

programma aanleggen". 


De nieuwe instellingen voor het programma worden overgenomen. 



3



3.10.4 Nulpuntverschuivingen oproepen 

Nulpunt 

versch. > 

Nulpunt 

versch. 

Transfor- 

maties> 

Nulpuntverschuivingen (G54 enz.) kunt u uit ieder programma 

oproepen. 

Deze verschuivingen kunt u bv. gebruiken als u met één en hetzelfde 

programma werkstukken met verschillende basisdeelafmetingen 

wenst te bewerken. De verschuiving past het werkstuknulpunt dan 

aan voor het nieuwe basisdeel. 

Y 

M 

Y 

Y 

NPV2 

NPV1 



X 

X 

Y 

NPV3 

X 

X 

M 

Nulpuntverschuiving in de X- en de Y-richting 

De nulpuntverschuivingen definieert u in de nulpuntverschuivingslijst 

(zie hfdst. "Nulpuntverschuivingen definiëren"). Daar kunt u ook de 

coördinaten van de gekozen verschuiving bekijken. 

Druk op de softkeys "Diversen", "Transformaties" en "Nulpunt 

versch.". 

Kies één van de nulpuntverschuivingen of de basisverschuiving. 

-of- 

Voer de gewenste verschuiving direct in het invoerveld in. 

-of- 

Druk op de softkey "Nulpunt versch.". 

De nulpuntverschuivingslijst wordt geopend. 

-en- 

Kies een nulpuntverschuiving. 

-en- 

3



in het 

programma 

3.10.5 Coördinatentransformaties definiëren 

Druk op de softkey "in het programma". 

De nulpuntverschuiving wordt in het parameterscherm overgenomen. 

Als u de nulpuntverschuivingen wenst te deselecteren, gelieve de 

basisverschuiving te kiezen of een nul in het veld in te voeren. 

Om het programmeren te vergemakkelijken, kunt u het 

coördinatensysteem transformeren. Gebruik deze mogelijkheid bv. om 

het coördinatensysteem te draaien. 

Coördinatensystemen zijn alleen geldig in het actuele programma. 

Ze kunnen een verschuiving, rotatie, scalering of spiegeling 

definiëren. U kunt telkens tussen een nieuwe of een additieve 

coördinatentransformatie kiezen. 

Bij een nieuwe coördinatentransformatie worden alle vooraf 

gedefinieerde coördinatentransformaties gedeselecteerd. Een 

additieve coördinatentransformatie werkt bijkomend tot de actueel 

gekozen coördinatentransformaties. 

• Verschuiving 

U kunt voor iedere as een verschuiving van het nulpunt 

programmeren. 

Verschuiving nieuw 

Verschuiving additief 

• Rotatie 

U kunt iedere as om een bepaalde hoek draaien. Een positieve 

hoek stemt overeen met een draaiing tegen de wijzers van de klok 

in. 



3



Rotatie nieuw 

Rotatie additief 

• Scalering 

Voor het actieve bewerkingsvlak evenals voor de werktuigas kunt u 

een maatstaffactor invoeren. De geprogrammeerde coördinaten 

worden dan met deze factor vermenigvuldigd. 

Bedenk dat de scalering altijd betrekking heeft op het nulpunt van het 

werkstuk. Als u bijvoorbeeld een kamer wenst te vergroten waarvan 

het middelpunt niet met het nulpunt overeenstemt, wordt het 

middelpunt van de kamer bij de scalering verschoven. 

Scalering nieuw 

verschuiving 

additief 

Scalering additief 



Scalering 

additief 

rotatie 

additief 

Verschuiving, rotatie en scalering 

• Spiegelen 

Bovendien is het mogelijk alle assen te spiegelen. 

Geef telkens de as aan die moet worden gespiegeld. 

3



Verschui- 

ving > ... 

Transfor- 

maties> 

Spiege- 

ling > 

Bedenk dat bij een spiegeling ook de verplaatsingsrichting van de 

frees (tegenloop/gelijkloop) wordt gespiegeld. 

Spiegeling nieuw 

Y 

spiegeling van de X-as 

Spiegeling van de X-as 

Spiegeling additief 

Druk op de softkeys "Diversen" en "Transformaties". 

Kies met de softkey de coördinatentransformaties. 



X 

Kies, of u een nieuwe of een additieve coördinatentransformatie 

wenst te programmeren. 

Voer de gewenste coördinaten in. 

3



3.10.6 Cilindermanteltransformatie 

Functie 

De cilindermanteltransformatie wordt benodigd voor het bewerken van 

• langsgroeven aan cilindrische lichamen, 

• dwarsgroeven aan cilindrische lichamen, 

• willekeurig verlopende groeven aan cilindrische lichamen. 

De functie cilindermanteltransformatie is een software-optie. 

Het verloop van de groeven wordt met betrekking op het 

afgewikkelde, vlakke cilindermanteloppervlak geprogrammeerd. De 

programmering kan over een rechte/cirkel, boor- of freescycli of 

contour frezen (vrije contourprogrammering) gebeuren. 

De cilindermanteltransformatie bestaat in twee versies: 

• Groefwandcorrectie uit 

• Groefwandcorrectie aan (alleen baanfrezen) 

Groefwandcorrectie uit Bij een uitgeschakelde 

groefwandcorrectie worden er 

willekeurig verlopende groeven 

met parallelle wanden gemaakt als 

de werktuigdiameter gelijk met de 

groefbreedte is. 

De groefwanden zijn niet parallel 

als de groefbreedte groter dan de 

werktuigdiameter is. 



Z 

Y 

X 

langssleuf dwarssleuf 

sleufwandcorrectie uit 

Voor de bewerking wordt de contour van de groef geprogrammeerd. 

3



Groefwandcorrectie aan Bij een ingeschakelde 

groefwandcorrectie worden er 

groeven gemaakt met parallelle 

wanden, zelfs als de groefbreedte 

groter dan de werktuigdiameter is. 

parallel begrensde 

langssleuf, 

sleufwandcorrectie aan 

Voor de bewerking mag niet de contour van de groef 

geprogrammeerd worden maar de imaginaire middelpuntbaan van 

een in de groef bewegende bout, waarbij de bout langs elke wand 

moet bewegen. De groefbreedte wordt door de parameter D bepaald. 

(zie ook hfdst. "Voorbeeld 5: Groefwandcorrectie".) 

Programmering De principiële handelswijze bij de programmering ziet er als volgt uit: 


1. Nulpuntverschuiving voor cilindermanteltransformatie kiezen (bv. 

het nulpunt op het middelpunt van het voorvlak van de cilinder 

verschuiven) 

2. Y-as positioneren (de Y-as moet voor de 

cilindermanteltransformatie worden gepositioneerd, daar deze na 

de transformatie andes wordt gedefinieerd) 

3. Cilindermanteltransformatie inschakelen 

4. Nulpuntverschuiving voor bewerking op afgewikkelde 

cilindermantel kiezen (bv. nulpunt op het nulpunt van de 

werkstuktekening verschuiven) 

5. Bewerking programmeren (bv. contour invoeren en baanfrezen) 

6. Cilindermanteltransformatie uitschakelen 

De simulatie van de geprogrammeerde cilindermanteltransformatie 

wordt alleen als mantelafwikkeling afgebeeld. 

De voor het kiezen van de cilindermanteltransformatie actieve 

nulpuntverschuivingen zijn na het deselecteren van de functie niet 

meer actief. 

Transformaties 

> 

Cilindermantel 

> 



3




Transformatie Cilindermanteltransformatie in-/uitschakelen (zie ook het volgende voorbeeld) 

∅ Cilinderdiameter (alleen bij transformatie aan) mm 

Groefwandcorr. Groefwandcorrectie in-/uitschakelen (alleen bij transformatie aan) 

D Misaanpassing geprogammeerde baan 

(alleen bij groefwandcorrectie aan) 

Uitbreidingen voor vrije contourprogrammering 

Algemeen Bij contouren (bv. groeven) op een cilinder worden dikwijls 

hoekgegevens voor de lengtes in de omvangrichting van het 

cilindermantelvlak (bv. Y-as) aangegeven. 

Daarvoor bestaan er enkele uitbreidingen in de vrije 

contourprogrammering onder de functie "contour frezen". 

Afhankelijk van de gekozen as (selectie gebeurt via indicatiemachinedatum) 

kunt u de lengte als hoekgegeven invoeren. 

Startpunt In het scherm met de selectie van het startpunt kan bijkomend de 

functie cilindermanteltransformatie via de softkey "Alternatief" in- resp. 

uitgeschakeld worden Bij een ingeschakelde functie wordt u de 

diameter ∅ van de cilinder aangeboden. 

Contourelementen 

De schermen "Rechte horizontaal/verticaal/diagonaal" en "Cirkelboog" 

worden bij een ingeschakelde cilindermanteltransformatie afhankelijk 

van de as en het desbetreffende element met de hoekparameter Xα, 

Iα resp. Yα, Jα uitgebreid. 

Aanwijzingen 

In de grafiek worden de afmetingen van de afwikkeling in mm 

aangegeven. 



mm 

3



3.10.7 Zwenken 

Met behulp van zwenkkoppen of zwenktafels kunt u schuine vlakken 

produceren of bewerken. 

Daarbij hoeft u niet de zwenkassen van de machine (A, B, C) te 

programmeren. U kunt direct de draaiingen rond de geometrieassen 

(X, Y, Z) van het werkstukcoördinatensysteem aangeven, zoals 

beschreven op de werkstuktekening. 

De draaiing van het werkstukcoördinatensysteem in het programma 

wordt dan bij de bewerking van het werkstuk automatisch omgerekend 

in draaiingen van de desbetreffende zwenkassen van de machine. 

De zwenkassen worden daarbij altijd zo gedraaid dat het 

bewerkingsvlak bij de volgende bewerking verticaal op de werktuigas 

staat. Tijdens de bewerking staat het bewerkingsvlak dan vast. 

Bij het zwenken van het coördinatensysteem wordt de voordien 

gezette nulpuntverschuiving automatisch voor de gezwenkte toestand 

omgerekend. 

De principiële handelswijze bij de programmering gaat als volgt: 

1. Coördinatensysteem in het te bewerken vlak zwenken. 

2. Bewerking zoals gewoonlijk in het X-/Y-vlak programmeren. 

3. Coördinatensysteem weer terugzwenken. 

Bij de beweging naar de geprogrammeerde bewerking in het 

gezwenkte vlak kunnen in ongunstige omstandigheden de softwareeindschakelaars 

worden geschonden. Boven het terugtrekvlak 

beweegt ShopMill in zo'n geval langs de software-eindschakelaars. Bij 

een schending onder het terugtrekvlak wordt het programma om 

veiligheidsredenen met een Alarm gestopt. Om dit te verhinderen, 

kunt u voor het zwenken bv. het werktuig zo dicht mogelijk in het X/Yvlak 

aan het startpunt van de bewerking brengen of het 

terugtrekniveau dichter aan het werkstuk definiëren. 

In een gezwenkt vlak is de functie "Nulpunt werkstuk" actief, maar niet 

de functie "Meten werktuig". 

In de reset-toestand en ook na het Power-On blijven de gezwenkte 

coördinaten behouden. D.w.z. dat u dan bv. nog door terugtrekking in 

+Z-richting een schuin gat kunt verlaten. 




3



Hierna worden de belangrijkste parameters voor het zwenken 

verklaard: 

Vrijlopen Voor het zwenken van de assen kunt u het werktuig naar een veilige 

vrijmaakpositie bewegen. Welke vrijmaakvarianten ter beschikking 

staan, wordt vastgelegd bij de inbedrijfstelling van de zwenkdataset 

in de parameter "Vrijmaakpositie". 

De bevrijdingsmodus is modaal actief. Bij een werktuigwissel of na 

een blokzoekprocedure wordt de laatste ingestelde bevrijdingsmodus 

ingesteld. 


Waarschuwing 

U moet de bevrijdingspositie zo kiezen dat bij het zwenken geen 

botsing kan optreden tussen werktuig en werkstuk. 

Zwenken Leg vast of u het coördinatensysteem wilt draaien, bv. om een 

bijkomende zwenking uit te voeren op het nieuwe 

coördinatensysteem, of werkelijk de zwenkassen wilt verplaatsen. Als 

u in het gezwenkte vlak een bewerking wenst uit te voeren, moeten 

ook de zwenkassen worden bewogen. 

Zwenkvariante Het zwenken kan per as, over een ruimtehoek of over een 

projecteerhoek gebeuren. Welke zwenkvarianten ter beschikking 

staan, wordt door de machineproducent bij het inrichten van de functie 

"Zwenken" bepaald. 


• Bij zwenking per as wordt het coördinatensysteem stap voor stap 

rond de verschillende assen gedraaid, waarbij elke draaiing 

aansluit bij de vorige. De volgorde van de assen kan vrij worden 

gekozen. 

• Bij het zwenken over een ruimtehoek wordt eerst om de Z-as en 

dan rond de Y-as gedraaid. De tweede draaiing zet op de eerste 

op. 

• Bij het zwenken over een projectiehoek wordt eerste gelijktijdig om 

2 assen gedraaid, d.w.z. er kunnen 2 hoeken gelijktijdig 

beschouwd worden. Der derde draaiing zet dan op de twee eerste 

op. 

De assen kunnen vrij worden gekozen. 

Deze variante wordt bijvoorbeeld bij schuine boringen gebruikt, 

waarvan de hoeken in de zijaanzichten van de werkstuktekening 

gedimensioneerd zijn. De zijaanzichten stemmen dan overeen met 

het niet gedraaide coördinatensysteem. 

De telkens positieve draairichting bij de verschillende zwenkvarianten 

vindt u in de help-schermen. 



3



Richting Bij zwenksystemen met 2 draaiassen kan een bepaald vlak evt. op 

twee verschillende manieren worden bereikt. In de parameter 

"Richting" kan tussen de twee verschillende posities worden gekozen. 

+/- stemt hierbij overeen met de grotere of kleinere waarde van een 

draaias. Dit kan uitwerkingen op de arbeidsruimte hebben. 

Voor welke draaias de beide posities kunnen worden gekozen, wordt 

vastgelegd bij de inbedrijfstelling van de zwenkgegevensset in de 

parameter "Richting". 


Als één van de twee posities om mechanische redenen niet kan 

worden bereikt, wordt automatisch de alternatieve positie gekozen, 

onafhankelijk van de instelling in de parameter "Richting". 

Werktuigtop vasthouden Om botsingen te vermijden, kunt u met behulp van de 5astransformatie 

(software-optie) de positie van de werktuigpunt bij het 

zwenken behouden. Deze functie moet bij het instellen van de functie 

"Zwenken" in de parameter "Nasporen WT" vrijgegeven worden. 


Zwenken 

> 

Basis- 

positie 

Transfor- 

maties > 

Druk op de softkeys "Diversen", "Transformaties" en "Zwenken". 

Druk op de softkey "Basispositie" als u wilt terugkeren naar de 

basistoestand, d.w.z. de waarden op 0 wilt zetten. 

Deze functie kunt u bv. gebruiken als u het coördinatensysteem 

opnieuw naar de oorspronkelijke positie wilt zwenken. 


TC Naam van de zwenkgegevensset 

0: zwenkkop verwijderen, zwenkgegevensset deselecteren 

geen invoer: geen verandering van de ingestelde zwenkgegevensset 

T Werktuigbenaming 

Vrijlopen neen: Werktuig voor het zwenken niet terugtrekken 

Z: Werktuigas voor het zwenken naar vrijmaakpositie bewegen 

Z, X, Y: Bewerkingsassen voor het zwenken naar vrijmaakpositie bewegen 

Werkt. max: Werktuig in werktuigrichting terugtrekken tot aan de softwareeindschakelaar 

Werkt. inc: Werktuig in werktuigrichting terugtrekken tot op de ingevoerde 

incrementele waarde 



3



Zwenken ja: rekenen en zwenken (coördinatensysteem zwenken en zwenkassen bewegen) 

neen: alleen rekenen, niet zwenken (alleen coördinatensysteem zwenken, de 

zwenkassen niet bewegen) 

Transformatie Zwenken additief of nieuw 

X0 Referentiepunt voor de draaiing mm 

Y0 Referentiepunt voor de draaiing mm 

Z0 Referentiepunt voor de draaiing mm 

Zwenkvariante Zwenken per as, over ruimte- of projecteerhoek 

X Ashoek (zwenken per as) de volgorde van de assen graden 

Y Ashoek (zwenken per as) kan met "Alternatief" willekeurig graden 

Z Ashoek (zwenken per as) verwisseld worden graden 

α Draaiingshoek op het XY-vlak om de Z-as (zwenken over een ruimtehoek) graden 

β Draaiingshoek in de ruimte om de Y-as (zwenken over een ruimtehoek) graden 

Xα Ashoek (zwenken over een projecteerhoek) de volgorde van de assen graden 

Yα Ashoek (zwenken over een projecteerhoek) kan met "Alternatief" willekeurig graden 

Zβ Ashoek (zwenken over een projecteerhoek) verwisseld worden graden 

X1 Nieuw nulpunt van het gedraaide vlak mm 

Y1 Nieuw nulpunt van het gedraaide vlak mm 

Z1 Nieuw nulpunt van het gedraaide vlak mm 

Richting Voorkeurdraairichting bij 2 alternatieven 

+: grotere hoek van de as op de schaal van de zwenkkop/-tafel 

-: kleinere hoek van de as op de schaal van de zwenkkop/-tafel 

Werktuigtop 

vasthouden 

Nasporen: De positie van de werktuigtop wordt tijdens het zwenken behouden. 

Niet nasporen: De positie van de werktuigtop verandert zich tijdens het zwenken. 

De verschuivingen voor (X0, Y0, Z0) resp. achter (X1, Y1, Z1) het 

zwenken kunnen door andere additieve transformaties worden 

aangevuld (zie hfdst. "Nulpuntverschuivingen"). 

Programmeervoorbeeld Aan een kubus moet een hoek afgeschuind worden. Als 

bewerkingsvlak wordt het schuine oppervlak als volgt gedefinieerd: 

• Bij het zwenken per as en het zwenken via de ruimtehoek wordt 

eerst het coördinatenkruis in het XY-vlak zo gedraaid dat de 

bovenste rand van het schuine vlak van de kubus parallel 

verloopt met de X-as (rond Z-as 45° draaien resp. α=45°). Dan 

wordt het coördinatenkruis gekanteld, zodat het schuine vlak van 

de kubus in het XY-vlak ligt (rond Y-as -54,736° draaien resp. 

β=54,736°). 

• Bij het zwenken over een projecteerhoek worden de X- en de Yas 

om 45° gedraaid, zodat het schuine vlak van de kubus in het 

XY-vlak ligt. Dan wordt de Z-as 30° gedraaid, zodat de X-as door 

het middelpunt van het schuine vlak (nulpunt van het gedraaide 

vlak) verloopt. 



3



Zwenken 

Supertafel 

FREES 

Vrijmaken: 

Zwenken: 

nieuw 

as per as 

Richting: 

navoeren 

neen 

ja 

25 

30° 

45° 

50 

45° 

25 

bovenaanzicht 

nulpunt 

werkstuk 

nulpunt van 

het gedraide 

vlak 

referentiepunt 

van de 

draaing 

54,736° 

aanzicht A 



50 

Met zwenkkop bewerkt werkstuk 

Zwenken 

Supertafel 

FREES 

Vrijmaken: 

Zwenken: 

nieuw 

Richting: 

Ruimtehoek 

navoeren 

neen 

25 

A 

Zwenken 

FREES 

Vrijmaken: 

Zwenken: 

nieuw 

Richting: 

Supertafel 

Projectiehoek 

navoeren 

Zwenken (per as) Zwenken (ruimtehoek Zwenken (projecteerhoek) 

Z 

Y 

X 

45° 

linker zijaanzicht 

neen 

3 

50



3.10.8 Bijkomende functies 

Machine 

funct. 

Tussen de afzonderlijke bewerkingsstappen kunt u o.a. de spil nieuw 

positioneren, het koelmiddel inschakelen of de bewerking stoppen. 

De volgende functies staan ter beschikking: 

• Spil 

Spildraairichting resp. spilpositie bepalen (zie hfdst. "Spil manueel 

starten, stoppen en positioneren") 

• Aandrijvingstrap 

Aandrijvingstrap instellen, als de machine over een aandrijving 

beschikt 


• Andere M-functies 

Machinefuncties, zoals bv. "Deur sluiten", die door de 

machineproducent bijkomend ter beschikking worden gesteld 


• Koelmiddel 

Koelmiddel 1/2 in-/uitschakelen 

• WT spec. fct. 1 tot 4 

Werktuigspecifieke functies 1 tot 4 kiezen, die door de 

machinefabrikant extra ter beschikking worden gesteld. 


• Stilstandtijd 

Periode, waarna het bewerken aan de machine wordt voortgezet 

• Geprogrammeerde stop 

Bewerking aan de machine stoppen, als ook de softkey 

"Programm. Halt" actief is (zie hfdst. "Programmabeïnvloeding"). 

• Stop 

Bewerking aan de machine stoppen 

Druk op de softkeys "Rechte cirkel" en "Machinefunct.". 

Voer de gewenste parameter in. 




3


3 3.11 G-Code invoegen in arbeidsstappenprogramma 

3.11 G-Code invoegen in arbeidsstappenprogramma 

Binnen een arbeidsstappenprogramma heeft u de mogelijkheid G- 

Code-blokken te programmeren. Bovendien kunt u commentaren 

invoegen als verklaring van het programma. 

Een precieze beschrijving van de G-Code-blokken volgens DIN 66025 

vindt u in: 

Literatuur: /PG/, Programmeerhandleiding grondbeginselen 

SINUMERIK 840D/840Di/810D 

/PGA/, Programmeerhandleiding werkvoorbereiding 

SINUMERIK 840D/840Di/810D 

Voor de programmakop, na het programma-einde en binnen 

aaneengeschakelde programmablokken kunt u geen G-Code-blokken 

maken. 

ShopMill toont de G-Code-blokken niet in de programmeergrafiek. 

Aanvoer Na elke ShopMill-cyclus (boren, frezen, contourfrezen) is altijd de 

voedingswijze G94 (mm/min) actief, onafhankelijk van de 

voedingswijze die in de ShopMill-cyclus werd geprogrammeerd. De 

voedingswaarde F is na een ShopMill-cyclus alleen actief als in de 

ShopMill-cyclus G94 werd geprogrammeerd. 

FOR-lus 

Wij adviseren echter algemeen in eerste G-Code-blok na een 

ShopMill-cyclus altijd de voedingswijze (G94 of G95) en de 

voedingswaarde (F) te programmeren, zodat geen onverwachte 

bewegingen optreden. 

Als u in het arbeidsstappenprogramma een FOR-lus wilt 

programmeren, kunt u de globale gebruikersvariabelen (GUD7) 

_E_COUNTER [0] tot _E_COUNTER [9] van het type INT gebruiken. 

Voorbeeld voor een lusprogrammering (sinus-baan) 



3

08/2005 Programmeren met ShopMill 


Geprogrammeerde sinus-baan in grafische weergave 

Plaats de cursor in het arbeidsplan van een 

arbeidsstappenprogramma op het programmablok waarna u een 

G-Code-blok wilt invoegen. 

Druk op de toets "Input". 

Voer de gewenste G-Code-opdrachten of commentaar in. 

Het commentaar moet altijd met een kommapunt (;) beginnen. 

Het nieuw gemaakte G-Code-blok wordt met een "G" voor het 

bloknummer in het arbeidsplan gekenmerkt. 

;Programma met G-code 


G-code in arbeidsstappenprogramma 



3



Voor notities 



3

4 08/2005 Programmeren met G-Code 

Programmeren met G-Code 

4.1 G-Code-programma creëren................................................................................. 4-314 

4.2 G-Code-programma uitvoeren .............................................................................. 4-317 

4.3 G-Code-editor ....................................................................................................... 4-319 

4.4 Rekenparameters ................................................................................................. 4-323 

4.5 ISO-dialecten ........................................................................................................ 4-324 



4

Programmeren met G-Code 08/2005 

4 4.1 G-Code-programma creëren 

4.1 G-Code-programma creëren 

G-Code-programma 

aanleggen 

Nieuw > 

G-Code 

programma 

Als u een programma niet met ShopMill-functies wenst te 

programmeren, kunt u ook een G-Code-programma met G-Codeopdrachten 

binnen het Shop-Mill-bedieningsoppervlak creëren. 

U kunt een G-Code-opdracht volgens DIN 66025 programmeren. 

Bovendien bieden de parameterschermen een ondersteuning bij het 

meten en bij het programmeren van contouren, boor- en frees-cycli. 

Uit de afzonderlijke schermen wordt dan G-Code gemaakt die u ook 

weer in de schermen kunt terugcompileren. De meetcycliondersteuning 

moet door de machinefabrikant worden ingesteld. 


Een precieze beschrijving van de G-Code-commando's volgens DIN 

66025, van de cycli en de meetcycli vindt u in: 

Literatuur: /PG/, Programmeerhandleiding Basis 


/PGA/, Programmeerhandleiding Werkvoorbereiding 


/PGZ/, Programmeerhandleiding Cycli 


/BNM/, Handboek Meetcycli 


Als u bij de PCU 50.3 (HMI Advanced) meer informatie wenst over 

bepaalde G-Code-commando's of cyclusparameters, kunt u de 

contextgevoelige on-line-hulp oproepen. 

Een precieze beschrijving van de on line-hulp vindt u in: 




Kies de schijfindex, waarin u een nieuw programma wenst aan te 

leggen. 

Druk op de softkeys "Nieuw" en "G-Code programma". 

Voer een programmanaam in. 

De programmanaam mag max. 24 tekens bevatten. Toegelaten 

zijn alle letters (uitgenomen umlauten), cijfers en onderstrepen (_). 

ShopMill vervangt automatisch kleine letters door hoofdletters. 



4

08/2005 Programmeren met G-Code 


-of- 

Werktuig oproepen 

Andere > 

in het 

programma 

Werktuig 

Cycli-ondersteuning 

Contour 

Contour 

maken ... 

OK 

... Frezen 

Druk op de softkey "OK" of de toets "Input". 

De G-Code-editor wordt geopend. 

Voer de gewenste G-Code-opdrachten in. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Werktuigen" als u een werktuig 

uit de werktuiglijst wenst te kiezen. 

-en- 

Plaats de cursor op het werktuig dat u voor de bewerking wilt 

gebruiken. 

-en- 

Druk op de softkey "in het programma". 

Het gekozen werktuig wordt in de G-Code-editor overgenommen. 

Aan de actuele cursorpositie in de G-Code-editor verschijnt bv. de 

volgende tekst: T="FREES30" 

In tegenstelling tot de stappenreeksprogrammering worden bij het 

oproepen van het werktuig niet automatisch de in het werktuigbeheer 

opgeslagen instellingen actief. 

D.w.z. dat u naast het werktuig nog de werktuigwissel (M6), de 

spildraairichting (M3/M4), het spiltoerental (S...), het koelmiddel 

(M7/M8) en evt. andere werktuigspecifieke functies moet 

programmeren. 

Voorbeeld: 

... 

T="FREES30" ;werktuig oproepen 

M6 ;werktuig wisselen 

M7 M3 S2000 ;koelmiddel en spil inschakelen 

... 

Kies via de softkey, of u een ondersteuning voor het 

programmeren van contouren, boor- of freescycli wenst. 

Kies via de softkey de gewenste cyclus. 

Voer de parameters in. 


De cyclus wordt als G-Code in de editor overgenomen. 



4



Terugcompileren 

Meetcycli-ondersteuning 

Meten 

frezen 

Meettast. 

kalibr. ... 

OK 

Terugcompileren 

Online-help (PCU 50.3, 

HMI Advanced) 

Plaats de cursor in de G-Code-editor op een cyclus als u het 

bijbehorende parameterscherm opnieuw wilt openen. 

Druk op de softkey "Terugcompileren". 

Het parameterscherm van de gekozen cyclus verschijnt. 

Als u uit een parameterscherm direct weer naar de G-Code-editor 

wenst te schakelen, drukt u op de softkey "Edit". 

Ga naar de uitgebreide horizontale softkey-balk. 

Druk op de softkey "Meten frezen". 

Kies met de softkey toets de gewenste meetcyclus. 

Voer de parameters in. 


De meetcyclus wordt als G-Code in de editor overgenomen. 

Plaats de cursor in de G-Code-editor op een meetcyclus als u het 

bijbehorende parameterscherm opnieuw wilt openen. 

Druk op de softkey "Terugcompileren". 

Het parameterscherm van de gekozen meetcyclus verschijnt. 

Als u uit een parameterscherm direct weer naar de G-Code-editor 

wenst te schakelen, drukt u op de softkey "Edit". 

Plaats de cursor in de G-Code-editor op een G-Code-commando 

of in een parameterscherm van de cyclus-ondersteuning op een 

invoerveld. 

Druk op de toets "Help". 

De telkens bijbehorende hulp verschijnt. 



4


4 4.2 G-Code-programma uitvoeren 

4.2 G-Code-programma uitvoeren 


simuleren 

-of- 

-of- 

Bij het uitvoeren van een programma wordt het werkstuk 

overeenkomstig de programmering aan de machine bewerkt. 

Na de programmastart in het automatische bedrijf loopt de 

werkstukbewerking dan automatisch af. U kunt wel het programma 

altijd stoppen en vervolgens de bewerking weer opnemen. 

Om op een eenvoudige manier het resultaat van de programmering te 

controleren, zonder de machine-assen te bewegen, kunt u de 

uitvoering van het programma op het beeldscherm grafisch simuleren. 

Gedetailleerdere informatie m.b.t. simulatie vindt u in het hfdst. 

"Simulatie". 

De volgende voorwaarden moeten voor het uitvoeren van een 

programma aan de machine vervuld zijn: 

• Het meetsysteem van de besturing is gesynchroniseerd met de 

machine. 

• Er bestaat een in G-Code gecreëerd programma. 

• De noodzakelijke werktuigcorrecties en nulpuntverschuivingen 

werden ingevoerd. 

• De noodzakelijke veiligheidsblokkeringen van de 

machineproducent zijn geactiveerd. 

Bij de afwerking van een G-Code-programma staan dezelfde functies 

ter beschikking als bij de afwerking van een stappenreeksprogramma 

(zie hfdst. "Werkstuk bewerken"). 


Plaats de cursor op het gewenste G-Code-programma. 


Het programma wordt in de G-Code-editor geopend. 

Druk op de softkey "Simulatie". 

De volledige uitvoering van het programma wordt grafisch op het 

beeldscherm afgebeeld. 

Als u uit de simulatie direct weer naar de G-Code-editor wenst te 

schakelen, drukt u op de softkey "Edit". 



4


4 4.2 G-Code-programma uitvoeren 


uitvoeren 

Af- 

werken 

Cycle Start 

-of- 


-en- 

Plaats de cursor op het gewenste G-Code-programma. 

-en- 


-of- 

Druk op de softkey "Afwerken" als u zich momenteel in het 

bedieningsbereik "Programma" bevindt. 

ShopMill wisselt automatisch in het bedieningsbereik "Machine Auto" 

en laadt het G-Code-programma. 


De uitvoering van het G-Code-programma aan de machine wordt 

gestart. 



4


4 4.3 G-Code-editor 

4.3 G-Code-editor 

Als u de volgorde van de programmablokken binnen een G-Codeprogramma 

verandert, G-Codes wist of van het ene programma in het 

andere wenst te kopiëren, gebruik dan de G-code-editor. 

Als u een G-Code in een programma wenst te veranderen dat u juist 

uitvoert, kunt u alleen de G-Code-blokken veranderen die nog niet 

uitgevoerd. Deze blokken worden bijzonder geaccentueerd. 

De volgende functies staan u in de G-code-editor ter beschikking: 

• Markeren 

U kunt een willekeurige G-code markeren. 

• Kopiëren/Invoegen 

G-code kunt u binnen een programma of tussen verschillende 

programma's kopiëren en invoegen. 

• Uitknippen 

U kunt een willekeurige G-Code uitknippen en daarmee wissen. De 

G-Code blijft echter in het werkgeheugen, zodat u de G-Code op 

een andere plaats opnieuw kunt invoegen. 

• Zoeken/Vervangen 

In een G-Code-programma kunt u naar een willekeurige 

tekenreeks zoeken en deze door een andere vervangen. 

• Naar het begin/einde 

In het G-Code-programma kunt u gemakkelijk naar het begin resp. 

einde springen 

• Nummeren 

Als u een nieuw of gekopieerd G-blok tussen twee bestaande 

G-Code-blokken invoegt, kent ShopMill automatisch een nieuw 

bloknummer toe. Dit bloknummer kan hoger zijn als het 

bloknummer in het volgende blok. Met de functie "Hernummeren" 

kunt u de G-Code-blokken opnieuw in stijgende volgorde 

nummeren. 



4



G-Code markeren 

Markeren 

G-Code kopiëren 

Kopiëren 

G-Code invoegen 

Invoegen 

G-Code knippen 

Uit- 

knippen 

Als u een G-Code-programma creëert of opent, bevindt u zich 

automatisch in de G-Code-editor. 

Plaats de cursor op het punt in het programma waar de markering 

moet beginnen. 


Plaats de cursor op het punt in het programma waar de markering 

moet eindigen. 

De G-Code wordt gemarkeerd. 

Markeer de G-Code die u wenst te kopiëren. 


De G-Code wordt in het tussengeheugen opgeslagen en blijft daar 

ook als naar een ander programma wordt gewisseld. 

Kopieer de G-Code die u wenst in te voegen. 


De gekopieerde G-Code wordt uit het tussengeheugen voor de 

cursorpositie in de tekst ingevoegd. 

Markeer de G-Code die u wenst uit te knippen. 

Druk op de softkey "Knippen". 

De gemarkeerde G-Code wordt verwijderd en in het tussengeheugen 

opgeslagen. 



4



G-Code zoeken 

Zoeken 

> 

Verder 

zoeken 

G-Code zoeken en 

vervangen 

Zoeken 

> 

Zoeken/ 

Vervangen 

Alle 

vervangen 

Verder 

zoeken 

Vervangen 


Er verschijnt een nieuwe verticale lijn met softkeys. 

Geef de tekenreeks aan die u wenst te zoeken. 


Het G-Code-programma wordt voorwaarts naar de tekenreeks 

doorzocht. De gevonden tekenreeks wordt in de editor door de cursor 

gemarkeerd. 


te zetten. 

De volgende gevonden tekenreeks wordt getoond. 


Er verschijnt een nieuwe verticale lijn met softkeys. 

Druk op de softkey "Zoeken/Vervangen". 

Voer de tekenreeks in die u wenst te zoeken en de tekens die u in 

plaats daarvan wenst in te voegen. 


Het G-Code-programma wordt voorwaarts naar de tekenreeks 

doorzocht. De gevonden tekenreeks wordt in de editor door de cursor 

gemarkeerd. 

Druk op de softkey "Alle vervangen" als u de gezochte tekenreeks 

in het volledige G-Code-programma wenst de vervangen. 

-of- 


te zetten zonder de gezochte tekenreeks te vervangen. 

-of- 

Druk op de softkey "Vervangen" als u de gezochte tekenreeks op 

deze plaats in het G-Code-programma wenst te vervangen. 



4



Naar het begin/einde 

springen 

Andere 

> 

naar het 

begin 

G-Code-blokken 

hernummeren 

Andere 

> 

naar het 

einde 

Opnieuw 

nummeren> 

Druk op de softkeys "Andere" en "naar het begin" resp. "naar het 

einde". 

Het begin resp. het einde van het G-Code-programma verschijnt. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Opnieuw nummeren". 

Voer het nummer van het eerste blok en de stapbreedte van de 

bloknummers (bv. 1, 5, 10) in. 


De blokken worden opnieuw genummerd. 

U kunt de nummering opnieuw opheffen als u voor het bloknummer of 

de stapbreedte 0 invoert. 



4


4 4.4 Rekenparameters 

4.4 Rekenparameters 

R-parameter tonen 

-of- 

R-parameter zoeken 

Zoeken 

> 

R-parameter veranderen 

R-parameter wissen 

Rekenparameters (R-parameters) zijn variabelen die u binnen een G- 

Code-programma kunt gebruiken. 

De R-parameters kunnen door G-Code-programma's worden gelezen 

of geschreven. Aan R-parameters die gelezen worden, kunt u in de Rparameterlijst 

een waarde toewijzen. 

Het invoeren en wissen van R-parameters kan via de 

sleutelschakelaar geblokkeerd zijn. 

Druk op de softkey "Werkt. nulp." of de toets "Offset". 

Druk op de softkey "R-parameter". 

De R-parameterlijst wordt geopend. 


Voer het gezochte parameternummer in. 


De gezochte parameter wordt getoond. 

Plaats de cursor op het invoerveld van de parameter die u wilt 

wijzigen. 

Voer de nieuwe waarde in. 

De nieuwe waarde van de parameter wordt direct overgenomen. 

Plaats de cursor op het invoerveld van de parameter waarvan u 

de waarde wilt wissen. 

Druk op de toets "Backspace". 

De waarde van de parameter wordt gewist. 



4


4 4.5 ISO-dialecten 

4.5 ISO-dialecten 

Als onder ShopMill ISO-dialecten ingesteld zijn, kunt u ook ISOdialectprogramma's 

opmaken en afwerken. 


ISO-dialectprogramma's zijn geen programma's die met de Siemens- 

G-Code worden gecreëerd. Zie hfdst. “G-Code-programma creëren“. 



4

5 08/2005 Simulatie 

Simulatie 

5.1 Algemeen.............................................................................................................. 5-326 

5.2 Programma in standaardsimulatie starten/annuleren ............................................ 5-327 

5.3 Afbeelding in bovenaanzicht ................................................................................. 5-329 

5.4 Afbeelding in het 3-vlakkenaanzicht...................................................................... 5-330 

5.5 Fragment vergroten .............................................................................................. 5-331 

5.6 Driedimensionale weergave.................................................................................. 5-332 

5.6.1 Positie van het fragment veranderen .................................................................... 5-333 

5.6.2 Werkstuk doorsnijden ........................................................................................... 5-334 

5.7 Snelweergave voor vormenbouw starten/annuleren ............................................. 5-335 

5.8 Weergaven in snelaanzicht ................................................................................... 5-335 

5.9 Werkstukgrafiek aanpassen en verschuiven......................................................... 5-337 

5.10 Afstandsmeting ..................................................................................................... 5-338 

5.11 Zoekfunctie ........................................................................................................... 5-339 

5.12 Delenprogrammablokken bewerken...................................................................... 5-340 

5.12.1 G-blokken selecteren ............................................................................................ 5-340 

5.12.2 G-Code-programma bewerken ............................................................................. 5-341 



5

Simulatie 08/2005 

5 5.1 Algemeen 

5.1 Algemeen 

Standaardsimulatie 

ShopMill biedt simulaties van verschillende omvang en detailniveau 

aan voor de weergave van de bewerkingsbanen. 


In de simulatie wordt het actuele programma volledig berekend en het 

resultaat grafisch afgebeeld. 

De volgende afbeeldingstypes van de simulatie kunt u kiezen: 

• Bovenaanzicht 

• 3-vlakkenaanzicht 

• Volumemodel 

De simulatie gebruikt hiervoor de juiste proporties van de werktuigen 

en de werkstukprofielen. Cilindrische matrijsfrezen, kegelschijffrezen, 

kegelschijffrezen met hoekverronding en conische matrijsfrezen 

worden hierbij als schachttfrezen afgebeeld. 

De verplaatsingstrajecten van de werktuigen worden in kleur 

weergegeven: 

Rode lijn = werktuig beweegt in ijlgang 

Groene lijn = werktuig beweegt in bewerkingsvoeding 

In alle aanzichten loopt tijdens de grafische afwerking een klok mee. 

De aangegeven bewerkingstijd (in uren/minuten/seconden) stemt 

ongeveer overeen met de tijd die het programma nodig heeft als het 

aan de machine wordt afgewerkt (incl. werktuigwissel). 

Bij programmaonderbrekingen tijdens het meetekenen stopt de klok. 

Vervolgens verschijnen nog de actuele ascoördinaten en het 

programmablok dat momenteel wordt afgewerkt. 

Bij de simulatie worden bovendien nog het actieve werktuig met 

snijkantnummer en de voeding aangegeven. 

Transformaties Transformaties worden bij de simulatie resp. bij het meetekenen op 

verschillende manieren weergegeven: 

• Coördinatentransformaties (verschuiving, scalering, ...) worden 

overeenkomstig de programmering aangegeven. 

• Cilindermanteltransformaties worden als afgewikkeld vlak 

weergegeven. 

• Na een transformatie Zwenken worden de tot nu toe uitgevoerde 

bewerkingen in de grafiek gewist, alleen de bewerkingen in het 

gezwenkte vlak worden aangegeven (blikrichting loodrecht op het 

gezwenkte vlak). 

• Nulpuntverschuivingen (G54, ...) veroorzaken in de grafische 

weergave geen verandering van het nulpunt. D.w.z. bij 

meervoudige opspanningen worden de bewerkingen van de 

verschillende werkstukken boven elkaar getekend. 



5

08/2005 Simulatie 

5 5.2 Programma in standaardsimulatie starten/annuleren 

Snelweergave voor 

vormenbouw 

Als u een ander fragment van het werkstuk wilt weergeven dan 

ShopMill aangeeft, kunt u in het programma een nieuw basisdeel 

definiëren (zie hfdst. "Programma-instellingen wijzigen"). 

Voor grote delenprogramma's is een snelle weergave van de 

verplaatsingsbanen mogelijk. Bij deze grafische snelweergave worden 

alle geprogrammeerde posities (ook uit nulpunt- 

verschuivingen) als uit G1 resulterende asbanen weergegeven. 


5.2 Programma in standaardsimulatie starten/annuleren 

Simulatie starten 

De snelweergave voor vormbouw staat alleen voor PCU 50.3 (HMI 

Advanced) ter beschikking. 

Voorwaarde Het gewenste programma 

• Arbeidsstappenprogramma of 

• G-Code-programma 

werd gekozen en bevindt zich in de programma-editor. 

Details 

... Standaard 

Single 

block 

Druk op de softkeys "Simulatie" en "Standaard". 

Druk op de softkeys "Details" en "Single block" als u het 

programma blok per blok wilt afwerken. 

De afwerking van het programma wordt grafisch op het beeldscherm 

afgebeeld. De machineassen bewegen daarbij niet. 

Bij arbeidsstappenprogramma's worden de afmetingen van het 

basisdeel voor de simulatie uit de programmakop genomen. 

Als in het programma een subprogramma wordt opgeroepen, 

evalueert ShopMill de programmakop van het subprogramma en dus 

wordt ook het daar gedefinieerde basisdeel bij de grafische afbeelding 

gebruikt. Ook na afloop van het subprogramma blijven de instellingen 

uit de programmakop van het subprogramma werkzaam. 

Indien u het basisdeel van het hoofdprogramma wenst te 

behouden,dan wist u de basisdeelgegevens in de programmakop van 

het subprogramma. 

Bij G-Code-programma's moet u de afmetingen van het basisdeel 

resp. van het gewenste fragment zelf aangeven. 



5


5 5.2 Programma in standaardsimulatie starten/annuleren 

Details 

Instel- 

lingen 

Simulatie stoppen 

Simulatie annuleren 

Simulatie opnieuw 

starten 

Simulatie afsluiten 

Einde 

Druk bij G-Code-programma's op de softkeys "Details" en 

"Instellingen" en voer de gewenste afmetingen in (zie ook hfdst. 

"Nieuw programma aanleggen; basisdeel definiëren"). 

De afmetingen worden voor de simulatie van het volgende G-Codeprogramma 

opgeslagen. Als u de parameter basisdeel op "uit" zet, 

worden de gegevens gewist. 

Tijdens de simulatie is ook de voedings-override actief. 

0%: De simulatie stopt. 

≥ 100%: Het programma wordt zo snel mogelijk afgewerkt. 

De voedings-override voor de simulatie moeten via een 

machinegegevensbouwsteen worden geactiveerd. 


Druk op de softkey "Stop". 

De simulatie wordt gestopt. 

Druk op de softkey "Reset". 

De simulatie wordt geannuleerd en de onbewerkte basisdeelvorm van 

het werkstuk verschijnt opnieuw. 

Druk op de softkey "Start". 

De simulatie wordt opnieuw gestart. 

Druk op de softkey "Einde". 

Het arbeidsplan resp. de programmeergrafiek van het programma 

verschijnen opnieuw. 



5


5 5.3 Afbeelding in bovenaanzicht 

5.3 Afbeelding in bovenaanzicht 

Bovenaanzicht tonen 

Bovenaanzicht 

Onder deze softkey wordt het werkstuk in bovenaanzicht 

weergegeven. 

Een diepte-afbeelding geeft het actuele diepteniveau weer, waarin de 

bewerking zich momentaan bevindt. 

Voor de diepte-afbeelding van deze grafiek geldt: 

"hoe dieper, hoe donkerder". 

Druk op de softkey "Bovenaanzicht". 

Het bovenaanzicht van het actuele werkstuk verschijnt. 

Voorbeeld van een werkstuk in bovenaanzicht: 



5


5 5.4 Afbeelding in het 3-vlakkenaanzicht 

5.4 Afbeelding in het 3-vlakkenaanzicht 

3-vlakkenaanzicht tonen 

De afbeelding gebeurt in het bovenaanzicht met 2 doorsneden, zoals 

bij een technische tekening. 

Bij de afbeelding in 3 vlakken staan er functies voor een fragmentvergroting 

ter beschikking. 

Druk op de softkey "3-vlakkenaanzicht". 

Het 3-vlakkenaanzicht van het actuele werkstuk verschijnt. 

Voorbeeld van een werkstuk in 3-vlakkenaanzicht: 

Doorsneden verschuiven Met de ligging van het draadkruis in het bovenaanzicht verkrijgt u de 

doorsnede in het zijaanzicht. 

De doorsneden kunnen in de 3-vlakken-afbeelding willekeurig worden 

verschoven. Hiermee kunt u verdekte profielen zichtbaar maken. 

Druk op een cursortoets als u de doorsnede in het y-vlak wilt 

verschuiven. 

-of- 

Druk op een cursortoets als u de doorsnede in de x-as wilt 

verschuiven. 

-of- 

Druk op de toets "Page Down" resp. "Page Up" als u de 

doorsnede in het z-vlak wilt verschuiven. 



5

5 08/2005 Simulatie 

5.5 Fragment vergroten 

5.5 Fragment vergroten 

Details 

Zoom 

+ 

of 

+ 

Zoom 

- 

of 

Auto 

Zoom 

Naar de 

oorsprong 

Functies voor een gedetailleerdere weergave van het werkstuk zijn 

beschikbaar in het 

• bovenaanzicht en in de 

• 3-vlakkenafbeelding 

aangeboden. 

Druk op de softkey "Details". 

-en- 

Druk op de softkey "Zoom +" of druk op de toets "+" als u het 

aangegeven fragment wilt vergroten. 

-of- 

Druk op de softkey "Zoom -" of druk op de toets "-" als u het 

aangegeven fragment wilt verkleinen. 

-of- 

Druk op de softkey "Auto Zoom" als u het fragment automatisch 

op venstergrootte wilt brengen. 

-of- 

Druk op de softkey "Naar oorsprong " als u wilt terugkeren naar 

de oorspronkelijke grootte van het fragment. 

-of- 

Druk op een cursortoets als u het fragment naar rechts, naar links, 

omhoog of omlaag wilt verschuiven. 



5


5 5.6 Driedimensionale weergave 

5.6 Driedimensionale weergave 

Volumemodel 

Het werkstuk wordt ruimtelijk als volumemodel weergegeven. De 

simulatie voert de actuele bewerkingsstand uit. 

Aan het volumemodel kunt u verdekte profielen en aanzichten 

afbeelden, door 

• de positie om de verticale as te veranderen 

• het volumemodel op de gewenste plaats open te snijden. 

Druk op "Volumemodel". 

Het volumemodel van het actuele werkstuk verschijnt. 

Voorbeeld van een volumemodel: 



5



5.6.1 Positie van het fragment veranderen 

Details 

Het volumemodel kan vanuit verschillende aanzichten worden 

weergegeven. 

Druk op de softkey "Details". 

-en- 

Druk op deze softkey als u de linkerkant van het werkstuk van 

voren wilt bekijken. 

-of- 

Druk op deze softkey als u de rechterkant van het werkstuk van 

voren wilt bekijken. 

-of- 

Druk op deze softkey als u de rechterkant van het werkstuk van 

achteren wilt bekijken. 

-of- 

Druk op deze softkey als u de linkerkant van het werkstuk van 

achteren wilt bekijken. 



5



5.6.2 Werkstuk doorsnijden 

U kunt het volumemodel doorsnijden en op die manier bepaalde 

assen laten weergeven. 

Voorwaarde: de gewenste werkstukzijde is geselecteerd. 

Kies de softkey "Doorsnijden". 

Doorsneden verschuiven Om verborgen contouren zichtbaar te maken, verschuift u de 

snijvlakken met de cursor- en "blader"-toetsen (zie ook hfdst. 

"Weergave in het 3-vlakkenaanzicht") naar de gewenste positie. 

De instelling verschijnt na korte tijd. 

Voorbeeld van een doorgesneden volumemodel: 



5


5 5.7 Snelweergave voor vormenbouw starten/annuleren 

5.7 Snelweergave voor vormenbouw starten/annuleren 

Simulatie starten 

Voorwaarde In de programmamanager is een delenprogramma geselecteerd. 

... 

Vormenbouw 

G1-blokken 

Druk op de softkey "Simulatie" en "Vormenbouw G1-blokken". 

In de kop van het arbeidsvenster verschijnt een uit 2 regels bestaand 

fragment van het programma. Het eerste programmablok is 

gemarkeerd. 

De opbouw van de werkstukgrafiek begint. 

Progressie-indicatie In een meldingsregel onder het gevisualiseerde werkstuk verschijnt 

het percentage van het volledige delenprogramma dat reeds 

weergegeven is in de grafiek. 

Simulatie afsluiten 

Afsluiten 

5.8 Weergaven in snelaanzicht 

3D-aanzicht kiezen 

2D-aanzichten kiezen 

Druk op de softkey "Afsluiten". 

U keert terug naar de programmamanager. 

Een wissel van het bedieningsbereik onderbreekt de opbouw van de 

grafiek. Als u terugkeert naar het bedieningsbereik 

programmamanager, wordt de opbouw voortgezet. 

U kunt altijd omschakelen tussen 2D- en 3D-weergaven. In het 

geselecteerde aanzicht kan het werkstuk in alle richtingen worden 

gedraaid. 

Druk op de softkey "3D-View". 

Druk op de softkey "X/Y-View". 

- OF - 

Druk op de softkey "X/Z-View". 

- OF - 

Druk op de softkey "Y/Z-View". 

Het werkstuk wordt in het gewenste aanzicht gevisualiseerd. 



5


5 5.8 Weergaven in snelaanzicht 

Positie in 3D wijzigen U kunt de grafiek telkens in de X, Y of Z-asrichting roteren. 

Details 

omhoog 

omlaag 

naar links 

naar rechts 

Toepassen 

Draaien 

Druk op de softkeys "Details" en "Draaien". 

Druk op de softkey "omhoog". 

- OF - 

Druk op de softkey "omlaag". 

- OF - 

Druk op de softkey "naar links". 

- OF - 

Druk op de softkey "naar rechts". 

- OF - 

Druk op één van de cursortoetsen. 

In de hoek onderaan links kunt u aan de hand van het 

coördinatensysteem de draai-instructies volgen. 


De instructies worden actief en het gevisualiseerde werkstuk wordt 

getoond in de gewenste asdraaiing. 



5


5 5.9 Werkstukgrafiek aanpassen en verschuiven 

5.9 Werkstukgrafiek aanpassen en verschuiven 

Aanzicht vergroten 

Details 

Vergroten 

Vergroten 

Verkleinen 

-of- 

+ 

Aanzicht verkleinen 

Details Vergroten 

Verkleinen 

Verkleinen 

-of- 

Automatische 

beeldgrootte 

Details Vergroten 

Verkleinen 

automat. 

beeldgroott 

U kunt de grootte van de getoonde grafiek aanpassen aan uw 

wensen. 

Druk op de softkey "Details" en "Vergroten Verkleinen". 

Druk op de softkey "Vergroten" 

of druk op de toets "+". 

Het fragment van de grafiek wordt vergroot. 


In de verticale softkey-balk verschijnen nieuwe softkeys. 

Druk op de softkey "Verkleinen" 

of op de toets "-". 

Het fragment van de grafiek wordt verkleind. 


Druk op de softkey "automat. beeldgrootte". 

Het fragment van de grafiek wordt aangepast aan de venstergrootte. 

Bij de automatische aanpassing van de grootte worden de grootste 

uitzettingen van het werkstuk in de verschillende assen in acht 

genomen. 



5


5 5.10 Afstandsmeting 

Grafiekpositie 

verschuiven 

Details Verschuiven 

omhoog 

Centreren 

naar rechts 

... 

5.10 Afstandsmeting 

Afstand meten 

Details 

Markeer 

punt A 

Markeer 

punt B 

Afstand 

Druk op de softkey "Details" en "Verschuiven". 

Druk op de softkey "omhoog", "omlaag", "naar links" of "naar 

rechts". 

- OF - 


- OF - 

Druk op de softkey "Centreren". 

Het fragment van de grafiek wordt omhoog, omlaag, naar links of naar 

rechts verschoven resp. in het midden van het scherm uitgericht. 

Aan de hand van twee markeringen in de grafische weergave kan de 

directe weg (diagonale) tussen twee punten van het werkstuk worden 

gemeten en aangegeven. 

Druk op de softkey "Details" en "Afstand". 

Verplaats het assenkruis naar de gewenste plaats. 

Druk op de softkey "Markeer punt A" om het eerste punt vast te 

leggen. 

Plaats de wijzer op het tweede gewenste punt en druk op de 

softkey "Markeer punt B". 

De gekozen punten worden grafisch gemarkeerd. 

De afstand tussen de beide punten wordt berekend en aangegeven in 

de meldingsregel onder de grafische weergave. 

Herhaal de procedure als u andere afstanden wilt meten. 



5


5 5.11 Zoekfunctie 

5.11 Zoekfunctie 

Blok in een grafiek 

selecteren 

Details 

omhoog 

-en- 

-en- 

Blok 

zoeken 

... 

Zoeken 

naar rechts 

Met de functie Zoeken heeft u de mogelijkheid naar het blok van een 

gemarkeerde positie in de werkstukweergave te springen. 

Druk op de softkeys "Details" en "Zoeken". 

De muis verandert in een draadkruis. 

Druk op de softkey "omhoog", "omlaag", "naar links" of "naar 

rechts" om het draadkruis op de gewenste positie te plaatsen en 

bevestig het punt met de toets "Input". 

- OF - 

Druk op een cursortoets om het draadkruis te positioneren en 

bevestig het punt met de toets "Input". 

- OF - 

Positioneer het draadkruis direct op de gewenste plaats en druk 

op de softkey "Blok zoeken". 

Het geselecteerde punt wordt in kleur gemarkeerd. 

Het bij het geselecteerde punt behorende blok wordt gezocht en in het 

programmafragment boven de grafische weergave in kleur 

gemarkeerd. 

Het ondermenu Editeren biedt nog een mogelijkheid bepaalde 

blokken te zoeken. 



5


5 5.12 Delenprogrammablokken bewerken 

5.12 Delenprogrammablokken bewerken 

5.12.1 G-blokken selecteren 

Blok zoeken aan de hand 

van string 

Editeren 

Zoeken 

Zoeken 

Blok zoeken aan de hand 

van bloknummer 

Editeren 

Ok 

Ga 

naar 

Naar het begin/einde 

springen 

Editeren 

Programma- 

begin 

Programma- 

einde 

Bij de snelweergave bevindt u zich automatisch in de G-Code-editor. 

Het gevisualiseerde programma is geopend. U heeft verschillende 

mogelijkheden hier het delenprogramma te bewerken. 

U kunt binnen het geopende delenprogramma op verschillende 

manieren direct of via de zoekfunctie naar het te bewerken blok 

springen. 

Druk op de softkeys "Editeren" en "Zoeken". 

Het venster "Zoeken vanaf cursorpositie" wordt geopend. 

Voer in het invoerveld "zoeken:" de gewenste tekenreeks in. 


Het zoeken wordt gestart. 

Als er een passend blok wordt gevonden, wordt dit in het 

programmafragment in kleur gemarkeerd. 

Druk op de softkeys "Editeren" en "Ga naar". 

Het venster "Ga naar ...." wordt geopend. 

Voer in het invoerveld "Bloknummer ..." het gewenste G-blok in en 

druk op de softkey "Ok". 

Het zoeken wordt gestart. 

Als het passende blok wordt gevonden, wordt dit in het 

programmafragment aangegeven en gemarkeerd. 

Druk op de softkeys "Editeren" en "Programmabegin" resp. 

"Programma-einde". 

In het programmafragment wordt het eerste resp. laatste blok van het 

geopende delenprogramma in kleur gemarkeerd. 



5



Door het programma 

scrollen 

Plaats de cursor in het programmafragment. 


U beweegt zich omhoog, omlaag, naar links of naar rechts binnen het 

delenprogramma. 

Zoeken annuleren U kunt het zoeken altijd onderbreken. 

Annuleren 

Druk op de softkey "Annuleren". 

5.12.2 G-Code-programma bewerken 

G-blokken veranderen en 

opslaan 

Editeren 

Over- 

schrijven 

Invoegen 

Bestand 

opslaan 

U kunt het geselecteerde blok editieren en vervolgens opslaan. 

Druk op de softkey "Editeren". 

Bewerk het gemarkeerde blok in het programmafragment. 

U bevindt zich automatisch in de oveschrijfmodus. 

- OF - 


De softkey verandert nu in "Invoegen". 

U kunt nu afzonderlijke blokken invoegen. 

Druk op de softkey "Bestand opslaan". 

Uitgevoerde wijzigingen worden overgenomen in het bestand. 

De werkstukgrafiek wordt opnieuw opgebouwd. 



5



Voor notities 



5

6 08/2005 Gegevensbeheer 

Gegevensbeheer 

6.1 Programma's beheren met ShopMill ..................................................................... 6-344 

6.2 Programma's beheren met ShopMill op NCU (HMI Embedded)............................ 6-345 

6.2.1 Programma openen .............................................................................................. 6-347 

6.2.2 Programma uitvoeren ........................................................................................... 6-348 

6.2.3 Meervoudige opspanning...................................................................................... 6-348 

6.2.4 G-Code-programma afwerken van USB-/netwerk-drive ........................................ 6-351 

6.2.5 Directory/Programma aanleggen .......................................................................... 6-352 

6.2.6 Meerdere programma's markeren......................................................................... 6-353 

6.2.7 Verzeichnis/Programma kopiëren/herbenoemen .................................................. 6-354 

6.2.8 Directory/Programma wissen ................................................................................ 6-355 

6.2.9 Werktuig-/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen ..................................................... 6-356 

6.3 Programma's beheren met PCU 50.3 (HMI Advanced)......................................... 6-359 

6.3.1 Programma openen .............................................................................................. 6-361 

6.3.2 Programma uitvoeren ........................................................................................... 6-362 

6.3.3 Meervoudige opspanning...................................................................................... 6-363 

6.3.4 Programma laden/ontladen................................................................................... 6-365 

6.3.5 G-Code-programma van harde schijf resp. van diskdrive/netwerk-drive uitvoeren 6-366 

6.3.6 Directory/Programma nieuw aanleggen ................................................................ 6-368 

6.3.7 Meerdere programma's markeren......................................................................... 6-369 

6.3.8 Directory/Programma kopiëren/herbenoemen/verschuiven................................... 6-370 

6.3.9 Directory/Programma wissen ................................................................................ 6-372 

6.3.10 Werktuig-/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen ..................................................... 6-372 



6

Gegevensbeheer 08/2005 

6 6.1 Programma's beheren met ShopMill 

6.1 Programma's beheren met ShopMill 

Alle programma's voor de werkstukbewerking die u in ShopMill 

gecreëerd hebt, worden in het NCK-werkgeheugen opgeslagen. 

Via de Programmamanager heeft u altijd toegang tot de programma's 

om deze te laten afwerken, te veranderen, te kopiëren of te 

hernoemen. Programma's die u niet meer nodig hebt, kunt u wissen 

om de geheugenruimte weer vrij te geven. 

Voor het uitwisselen van programma's en gegevens met andere 

arbeidsplaatsen biedt ShopMill verschillende mogelijkheden: 

• eigen harde schijf (alleen PCU 50.3) 

• CompactFlash Card 

• diskdrive (alleen PCU 50.3) 

• USB/netwerkverbinding 

In de volgende hoofdstukken wordt alternatief het programmabeheer 

van ShopMill op NCU (HMI Embedded) of PCU 50.3 (HMI Advanced) 

verklaard. 

Informeert u op welke versie ShopMill bij u loopt en leest u dan het 

hoofdstuk "Programma's beheren met ShopMill op NCU (HMI 

Embedded)" of het hoofdstuk "Programma's beheren met PCU 50.3 

(HMI Advanced)". 



6


6.2 Programma's beheren met ShopMill op NCU (HMI Embedded) 


Bij de ShopMill-variant op NCU (HMI Embedded) worden alle 

programma's en gegevens steeds bewaard in het NCKwerkgeheugen. 

Bovendien kan de directory-structuur van een USB-/netwerk-drive of 

een CF-Card worden getoond. 

De functies "256 MB werkgeheugen" voor de CompactFlash Card en 

"Netwerk-drives beheren" zijn software-opties. 

ShopMill-prog. 

ShopMill-subprog. 

G-Code-prog. 

Gebruikersinterface ShopMill 

op NCU (HMI Embedded) 

Editeren 

USB-/ 

netwerk-drive 



G-Code-prog. 

Editeren 

NC-werkgeheugen 

Gegevensbewaring met ShopMill op NCU (HMI Embedded) 

Een overzicht van alle directories en programma's vindt u in de 

Programmamanager. 

Programmamanager ShopMill op NCU (HMI Embedded) 



6


6 6.2 Programma's beheren met ShopMill op NCU (HMI Embedded) 

 

 

In de horizontale lijn met de softkeys kunt u het opslagmedium kiezen, 

waarvan u de directories en programma's wenst te tonen. Naast de 

softkey "NC", waarmee de gegevens van het NCK-werkgeheugen 

kunnen worden aangegeven, kunnen nog 8 andere softkeys bezet 

zijn. Daar kunt u de directories en programma's van de diskette- en de 

netwerk-drives laten tonen: 


In het overzicht hebben de symbolen in de linkerkolom de volgende 

betekenis: 

Directory 

Programma 

Nulpunt-/werktuiggegevens 

De directories en programma's worden altijd samen met de volgende 

informatie gelijst: 

• Naam 

De naam mag maximaal uit 24 tekens bestaan. Bij het overdragen 

van de gegevens op externe systemen wordt de naam na 8 

tekens afgesneden. 

• Type 

Directory: WPD 

Programma: MPF 

Nulpunt-/Werktuiggegevens: INI 

• Formaat (in byte) 

• Datum/tijd (van het creëren of van de laatste wijziging) 

In de directory "TEMP" bewaart ShopMill de programma's die intern 

voor het berekenen van de verspaanprocessen worden gemaakt. 

Boven de horizontale lijn met de softkeys vindt u gegevens voor de 

geheugentoewijzing in de NCK. 

Meer informatie over de omgang met bestanden, de selectie en de 

afwerking van een programma vindt u in: 

Literatuur: /BEMsl/, Handleiding HMI Embedded 



6



Directory openen 

-of- 

-of- 

... 

Terugkeren naar een 

bovengeschikt directoryniveau 

-of- 

6.2.1 Programma openen 

-of- 

Druk op de softkey "Programma" of de toets "Programma 

Manager". 


Kies met de softkey het opslagmedium. 

Plaats de cursor op de directory die u wilt openen. 


Alle programma's in deze directory worden nu getoond. 

Druk op de toets "Cursor links" als de cursor in een willekeurige 

regel staat. 

-of- 

Plaats de cursor op de terugkeerregel. 

-en- 

Druk op de toets "Input" of "Cursor links". 

Het bovengeschikte directory-niveau verschijnt. 

Als u een programma meer in detail wenst te bekijken of wijzigingen 

erin wenst uit te voeren, laat dan het arbeidsplan van het programma 

tonen. 



Plaats de cursor op het programma dat u wilt openen. 






6



6.2.2 Programma uitvoeren 

Af- 

werken 

Cycle Start 

6.2.3 Meervoudige opspanning 

Alle programma's die in uw systeem opgeslagen zijn, kunt u altijd 

kiezen om automatisch werkstukken te bewerken. 

Open de Programmamanager. 

Plaats de cursor op het programma dat u wilt afwerken. 


ShopMill schakelt nu in de bedieningswijze "Machine Auto" om en 

laadt het programma. 

Druk vervolgens de toets "Cycle Start". 

De bewerking van het werkstuk wordt gestart (zie ook hfdst. 

"Automatische modus".) 

Als het programma in het bedieningsbereik "Programma" reeds 

geopend is, drukt u op de softkey "Afwerken" om het programma in de 

bedieningsmodus "Machine Auto" te laden. Daar start u het bewerken 

van het werkstuk eveneens met de toets "Cycle Start". 

De functie "Meervoudige opspanning" zorgt voor het optimeren van de 

werktuigwissel gedurende meerdere werkstukopspanningen. 

Daardoor worden de neventijden verkort, daar eerst alle bewerkingen 

van een werktuig op alle opspanningen worden uitgevoerd, voor de 

volgende werktuigwissel wordt geactiveerd. 

Naast vlakopspanningen kunt u de functie "Meervoudige opspanning" 

ook voor roterende spanbruggen inzetten. Hiervoor moet de machine 

ook via een bijkomende ronde as (bv. A-as) resp. een deelapparaat 

beschikken. 


U kunt niet alleen dezelfde maar ook verschillende werkstukken met 

deze functie bewerken. 

De functie "Meervoudige opspanning voor verschillende programma's" 

is een software-optie. 



6



Andere 

> 

Meervoudig 

opspan. 

ShopMill genereert uit meerdere programma's automatisch één enkel 

programma. De volgorde van het werktuig binnen een programma 

blijft daarbij behouden. Cycli en subprogramma's worden niet 

opengebroken, positiepatronen worden gesloten bewerkt. 

De afzonderlijke programma's moeten aan de volgende eisen 

voldoen: 

• alleen arbeidsstappenprogramma's (geen G-Code-programma's) 

• programma's moeten uitvoerbaar zijn 

• programma van de 1ste opspanning moet ingeschoven zijn 

• geen merken/herhalingen, d.w.z. geen sprongen in het programma 

• geen inch/metrisch-omschakeling 

• geen nulpuntverschuivingen 

• geen coördinatentransformaties (verschuiving, scalering enz.) 

• contouren moeten duidelijke namen hebben, d.w.z. dezelfde 

contournaam mag niet in meerdere programma's worden 

opgeroepen 

• In de ruimcyclus (contour frezen) mag de parameter "Startpunt" 

niet op "manueel" staan. 

• geen zelfhoudende instellingen, d.w.z. instellingen die invloed 

hebben op alle volgende programmablokken (alleen bij 

meervoudige opspanning voor verschillende programma's) 

• Max. 50 contouren per opspanning 

• max. 49 opspanningen 

Merken resp. herhalingen die in de programma's voor de meervoudige 

opspanning niet mogen worden gebruikt, kunnen door het gebruik van 

subprogramma's omzeild worden. 


Druk op de softkeys "Andere" en "Meervoudige opspan.". 

Voer het aantal opspanningen en het nummer van de eerste 

nulpuntverschuiving in die moet worden gebruikt. 

De opspanningen worden in stijgende volgorde vanaf de startnulpuntverschuiving 

bewerkt. De nulpuntverschuivingen worden in 

het menu "Werktuig/Nulpuntverschuivingen" gedefinieerd (zie 

hfdst. "Nulpuntverschuivingen"). 

Voer een naam voor het nieuwe volledige programma in 

(XYZ.MPF). 



6



OK 

Programma 

selectie 

OK 

Op alle 

opspan. 

Selectie 

wissen 

Programma 

berekenen 

Alles 

wissen 


Er verschijnt een lijst, waarin de verschillende programma's aan de 

nulpuntverschuivingen moeten worden toegewezen. Niet aan alle 

nulpuntverschuivingen, d.w.z. opspanningen, programma's, moeten 

programma's worden toegewezen, maar minstens aan twee. 

Druk op de softkey "Programma selectie". 




Het programma wordt in de toewijzingslijst overgenomen. 

Herhaal het proces tot aan iedere gewenste nulpuntverschuiving 

een programma is toegewezen. 

Druk op de softkey "Op alle opspan." als u hetzelfde programma 

op alle opspanningen wenst uit te voeren. 

U kunt ook eerst verschillende programma's aan afzonderlijke 

nulpuntverschuivingen toewijzen en dan aan de resterende 

nulpuntverschuivingen via de softkey "Op alle opspan." hetzelfde 

programma toewijzen. 

Druk op de softkey "Selectie wissen" of "Alles wissen" als u 

afzonderlijke resp. alle programma's uit de toewijzingslijst weer 

wenst te verwijderen. 

Druk op de softkey "Programma berekenen" als de toewijzingslijst 

volledig is. 

Het optimaliseren van de werktuigwissel vindt plaats. 

Het volledige programma wordt vervolgens opnieuw genummerd en 

bij de wissel tussen de verschillende opspanningen wordt telkens het 

nummer van de actuele opspanning aangegeven. 

Bijkomend tot het volledige programma (XYZ.MPF) wordt het bestand 

XYZ_MCD.INI aangelegd, waarin de toewijzing tussen de 

nulpuntverschuivingen en de programma's opgeslagen is. De beide 

programma's worden in de directory geplaatst dat daarvoor in de 

Programmamanager geselecteerd was. 

Als u van de toewijzingslijst (zonder "Voortijdig beëindigen" of 

"Programma's creëren") naar een andere functie wisselt en u later 

weer de functie "meervoudige opspanning" oproept, verschijnt 

dezelfde toewijzingslijst weer. 



6



6.2.4 G-Code-programma afwerken van USB-/netwerk-drive 

Andere 

Cycle Start 

-of- 

> 

… 

Uitvoeren 

harde sch. 

Als de capaciteit van uw NCK-werkgeheugen reeds sterk belast is, 

kunt u G-Code-programma's ook van een USB-/netwerk-drive (bv. 

memory stick) afwerken. 

Niet het volledige G-Code-programma wordt dan voor het uitvoeren in 

het NCK-geheugen geladen maar alleen een eerste deel ervan. 

Verdere programmablokken worden dan tijdens het uitvoeren van het 

eerste deel dan continu nageladen. 

Het G-Code-programma blijft tijdens het uitvoeren van de 

USB-/netwerk-drive hierop opgeslagen. 

Arbeidsstappenprogramma's kunnen niet worden uitgevoerd van de 

USB-/netwerk-drive. 


Kies via de softkey de diskdrive/netwerk-drive. 

Plaats de cursor op de directory waarin u een G-Code-programma 

wilt laten afwerken. 


De directory wordt geopend. 

Plaats de cursor op het G-Code-programma dat u wilt laten 

afwerken. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Uitvoer. harde sch." 


laadt het G-Code-programma. 



"Automatische modus"). De programma-inhoud wordt tijdens het 

vorderen van het bewerken continu in het NCK-werkgeheugen 

nageladen. 



6



6.2.5 Directory/Programma aanleggen 

Directory aanleggen 

Nieuw 

> 

Directory 

Programma aanleggen 

Nieuw 

-of- 

> 

ShopMill 

programma 

G-Code 

programma 

Directory-structuren ondersteunen u bij het overzichtelijk beheer van 

uw programma's en gegevens. Hiervoor kunt u in een directory een 

willekeurig aantal sub-directories aanleggen. 

In een sub-directory/directory kunt u weerom programma's aanleggen 

en vervolgens programmablokken voor deze programma's aanmaken 

(zie hfdst. "Programmeren met ShopMill"). 

Het nieuwe programma wordt automatisch opgeslagen in het NCKwerkgeheugen. 


Druk op de softkeys "Nieuw" en "Directory". 

Voer een nieuwe directory-naam in. 


De gewenste directory wordt aangelegd. 



wilt aanleggen. 


Druk op de softkey "Nieuw". 

Druk nu op de softkey "ShopMill Programma" als u een 

stappenreeksprogramma wilt aanleggen. 

(zie hfdst. "Programmeren met ShopMill") 

-of- 

Druk op de softkey "G-Code-programma" als u een G-Codeprogramma 

wenst aan te leggen. 

(zie hfdst. "Programmeren met G-Code") 



6



6.2.6 Meerdere programma's markeren 

Meerdere programma's 

blokwijze markeren 

Markeren 

-of- 


afzonderlijk markeren 

-of- 

Om later meerdere programma's gelijktijdig te kopiëren, te wissen 

enz. kunt u meerdere programma's in één keer blokwijze of 

afzonderlijk markeren. 


Plaats de cursor op het eerste programma dat u wilt markeren. 


Breid uw programmaselectie uit met de cursortoetsen naar boven 

of naar beneden. 

Het volledige programmablok wordt gemarkeerd. 



Druk op de toets "Select" 

Beweeg dan de cursor naar het volgende programma dat u wenst 

te kiezen. 

Druk opnieuw de toets "Select". 

De afzonderlijk gekozen programma's worden gemarkeerd. 



6



6.2.7 Verzeichnis/Programma kopiëren/herbenoemen 

Directory/Programma 

kopiëren 

Kopiëren 

Invoegen 

Als u een nieuwe directory of een nieuw programma wenst aan te 

leggen die/dat net zoals een reeds voorhanden moet zijn, dan spaart 

u tijd als u de oude directory resp. het oude programma kopieert en 

alleen geselecteerde programma's resp. programmablokken wijzigt. 

De mogelijkheid directories en programma's te kopiëren en op een 

andere plaats weer in te voegen, gebruikt u ook om gegevens via een 

USB-/netwerk-drive (bv. memory stick) uit te wisselen met andere 

ShopMill-installaties. 

Bovendien kunt u directories op programma's herbenoemen. 

U kunt een programma niet herbenoemen als het gelijktijdig in de 

bedieningswijze "Machine auto" geladen is. 


Plaats de cursor op de directory/het programma dat u wilt 

kopiëren. 


Kies het directory-niveau, waar u uw gekopieerde 

directory/gekopieerd programma wenst in te voegen. 


De gekopieerde directory/het gekopieerde programma wordt in het 

gekozen directory-niveau ingevoegd. Als er op dit niveau reeds een 

directory/programma met dezelfde naam bestaat, verschijnt er een 

opvraag, of u de directory/het programma wenst te overschrijven of 

onder een andere naam wenst in te voegen. 

Druk op de softkey "OK", als u de directory/het programma wenst 

te overschrijven. 

-of- 

Voer een andere naam in, als u de directory/het programma onder 

een andere naam wenst in te voegen. 

-en- 




6




herbenoemen 

Herbenoemen 

6.2.8 Directory/Programma wissen 

Wissen 



herbenoemen. 


Voer in het veld "Naar:" de nieuwe directory- of programmanaam 

in. 

De naam moet eenduidig zijn, d.w.z. twee directories of 

programma's mogen niet dezelfde naam hebben. 


De directory/het programma wordt herbenoemd. 

Wis af en toe de programma's of directories die u niet meer gebruikt 

om uw gegevensbeheer overzichtelijk te houden en het NCKwerkgeheugen 

weer vrij te geven. 

Sla deze gegevens eventueel eerst op een externe gegevensdrager 

(bv. memory stick) of een USB-/netwerk-drive op. 

Bedenk dat u door het wissen van een directory ook alle 

programma's, werktuigen nulpuntgegevens en alle sub-directories 

wist die zich in deze directory bevinden. 

Als u plaats in het NCK-geheugen wenst vrij te geven, wist u de 

inhoud van de directory "TEMP". Daar bewaart ShopMill de 

programma's die intern voor het berekenen van de ruimprocessen 

worden gemaakt. 


Plaats de cursor op de directory/het programma dat u wilt wissen. 

Druk op de softkeys "Wissen" en "OK". 

De gekozen directory of het gekozen programma wordt gewist. 



6



6.2.9 Werktuig-/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen 

Naast de programma's kunt u ook werktuiggegevens en 

nulpuntinstellingen opslaan. 

U kunt van deze mogelijkheid gebruik maken om bv. de vereiste 

werktuigen nulpuntgegevens voor een bepaald 

stappenreeksprogramma op te slaan. Als u dit programma later 

opnieuw wenst uit te voeren, hebt u op deze manier snel weer 

toegang tot deze instellingen. 

Ook werktuiggegevens die u op een extern werktuiginstelapparaat 

berekend hebt, kunt u zo gemakkelijk in het werktuigbeheer inspelen. 

Zie hierover: 

Literatuur: /FBSPsl/, Ingebruiknamehandboek ShopMill 

U kunt kiezen, welke gegevens u wenst te beveiligen: 

• Werktuigdata 

• Magazijntoewijzing 

• Nulpunten 

• Basis nulpunt 

Bovendien kunt u de omvang van de gegevensbeveiliging bepalen: 

• Volledige werktuiglijst resp. alle nulpunten 

• Alle in het programma gebruikte werktuigdata resp. nulpunten 

Het uitlezen van de magazijntoewijzing is alleen mogelijk als uw 

systeem het laden en ontladen van werktuigdata in resp. uit het 

magazijn toelaat (zie hfdst. "Werktuig beladen/ontladen"). 



6



Gegevens beveiligen 

Andere 

> 

Gegevens 

beveiligen 

Gegevens inlezen 

Afwerken 

-of- 


Plaats de cursor op het programma waarvan u de werktuigen 

nulpuntgegevens wilt opslaan. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Gegevens beveiligen". 

Kies de gegevens die u wenst te beveiligen. 

Wijzig, indien u dit wenst, de voorgestelde naam. 

Als naam voor uw werktuigen nulpuntbestand wordt de naam 

van het oorspronkelijk gekozen programma met de toevoeging 

"..._TMZ" aangeboden. 


De werktuig-/nulpuntgegevens worden in dezelfde directory 

aangelegd waarin zich ook het geselecteerde programma bevindt. 

Indien er reeds een werktuigen nulpuntbestand met de aangegeven 

naam bestaat, dan wordt deze nu met de nieuwe gegevens 

overgeschreven. 


Plaats de cursor op de opgeslagen werktuig-/nulpuntgegevens die 

u opnieuw wilt inlezen. 

Druk op de softkey "Afwerken" of de toets "Input". 

Het venster "Beveiligde gegevens inlezen" wordt geopend. 

Kies, welke gegevens (werktuigcorrectiedata, magazijntoewijzing, 

nulpuntdata, basisnulpuntverschuiving) u wenst in te lezen. 


De gegevens worden ingelezen. 

Al naar de door u gekozen gegevens, reageert ShopMill als volgt: 

alle werktuigcorrectiedata 

Eerst worden alle gegevens van het werktuigbeheer gewist en dan 

worden de beveiligde gegevens ingespeeld. 

alle in het programma gebruikte werktuigcorrectiegegevens 

Indien er ten minste één van de in te lezen werktuigen reeds in het 

werktuigbeheer bestaat, kunt u tussen de volgende mogelijkheden 

kiezen. 



6



Alle 

vervangen 

Geen 

vervangen 

Druk op de softkey "Alle vervangen“ als u alle werktuigdata wenst 

in te spelen. Ander reeds voorhanden werktuig wordt nu zonder 

ruggespraak overgeschreven. 

-of- 

Druk op de softkey "Geen vervangen" als u het inlezen van de 

gegevens wenst te onderbreken. 

-of- 

Druk op de softkey "Neen" als u het oude werktuig wenst te 

behouden. 

Als het oude werktuig niet op de opgeslagen magazijnplaats staat, 

wordt het daarheen verplaatst. 

-of- 

Druk op de softkey "Ja", als u het oude werktuig wenst te 

overschrijven. 

Bij het werktuigbeheer zonder laden/ontladen wordt het oude werktuig 

gewist, bij de variante met laden/ontladen wordt het oude werktuig 

voordien ontladen. 

Indien u voor de overname met "Ja" de werktuignaam wijzigt, wordt 

het werktuig bijkomend in de werktuiglijst geregistreerd. 


Voorhanden nulpuntverschuivingen worden bij het inlezen altijd 

overschreven. 

Magazijntoewijzing 

Als de magazijntoewijzing niet mee wordt ingelezen, wordt het 

werktuig zonder plaatsnummer in de werktuiglijst geregistreerd. 



6


6.3 Programma's beheren met PCU 50.3 (HMI Advanced) 


Bij de ShopMill-variant met PCU 50.3 (HMI Advanced) is er naast het 

NCK-werkgeheugen een harddisk. Daardoor is het mogelijk, alle 

programma's, die momenteel niet benodigd zijn in de NCK op de 

harddisk te bewaren. Bovendien kan de directory-structuur van een 

disk-, USB- of netwerk-drive worden getoond. 

De functie "Netwerk-drives beheren" is een software-optie. 

Diskdrive 

Editeren 



G-Code-prog. 

USB-/ 

netwerk-drive 

ShopMill-interface PCU 50.3 PCU 50.3 

editeren 

Editeren 



G-Code-prog. 

Gegevensdirectory 

van de harddisk 

Gegevensbewaring met PCU 50.3 (HMI Advanced) 

Een overzicht van alle directories en programma's vindt u in de 

Programmamanager. 

Programmamanager PCU 50.3 (HMI Advanced) 

Editeren 

NCKwerkgeheugen 



laden 

ontladen 

opslaan 



G-Code-prog. 

6


6 6.3 Programma's beheren met PCU 50.3 (HMI Advanced) 

 

 

In de horizontale lijn met de softkeys kunt u het opslagmedium kiezen, 

waarvan u de directories en programma's wenst te tonen. Naast de 

softkey "NC", waarmee de gegevens van het NCK-werkgeheugen en 

van de data-directory op de harddisk kunnen worden aangegeven, 

kunnen nog 8 andere softkeys bezet zijn. Daar kunt u de directories 

en programma's van de volgende opslagmedia laten tonen: 

• USB-/netwerk-drives (netwerkkaart noodzakelijk) 

• Diskdrive 

• Lokale USB-frontinterface 

• Archief-directory op de harde schijf 


In het overzicht hebben de symbolen in de linkerkolom de volgende 

betekenis: 

Directory 

Programma 

Nulpunt-/werktuiggegevens 

De directories en programma's worden altijd samen met de volgende 

informatie gelijst: 

• Naam 

De naam mag maximaal uit 24 tekens bestaan. Bij het overdragen 

van de gegevens op externe systemen wordt de naam na 8 

tekens afgesneden. 

• Type 

Directory: WPD 

Programma: MPF 

Nulpunt-/Werktuiggegevens: INI 

• Geladen 

Aan een kruis in de kolom "Geladen" herkent u of het programma 

zich nog in het NCK-werkgeheugen bevindt (X) of op de harddisk 

opgeslagen is ( ). 

• Formaat (in byte) 

• Datum/tijd (van het creëren of van de laatste wijziging) 

Meer informatie over de omgang met bestanden, de selectie en de 

afwerking van een programma vindt u in: 


In de directory "TEMP" bewaart ShopMill de programma's die intern 

voor het berekenen van de verspaanprocessen worden gemaakt. 

Boven de horizontale softkey-balk vindt u gegevens m.b.t. de 

geheugenruimteverdeling op de harde schijf en in de NCK. 



6



Directory openen 

-of- 

-of- 

... 

Terugkeren naar een 

bovengeschikt directoryniveau 

-of- 

6.3.1 Programma openen 

-of- 

Druk op de softkey "Programma" of de toets "Programma 

Manager". 


Kies met de softkey het opslagmedium. 

Plaats de cursor op de directory die u wilt openen. 


Alle programma's in deze directory worden nu getoond. 

Druk op de toets "Cursor links", als de cursor in een willekeurige 

regel staat. 

-of- 

Plaats de cursor op de terugkeerregel. 

-en- 

Druk op de toets "Input" of "Cursor links". 

Het bovengeschikte directory-niveau verschijnt. 

Als u een programma meer in detail wenst te bekijken of wijzigingen 

erin wenst uit te voeren, laat dan het arbeidsplan van het programma 

tonen. 



Plaats de cursor op het programma dat u wilt openen. 






6



6.3.2 Programma uitvoeren 

Af- 

werken 

Cycle Start 

Alle programma's die in uw systeem opgeslagen zijn, kunt u altijd 

kiezen om automatisch werkstukken te bewerken. 


Plaats de cursor op het programma dat u wilt afwerken. 



laadt het programma. 

Druk vervolgens de toets "Cycle Start". 


"Automatische modus".) 

Als het programma in het bedieningsbereik "Programma" reeds 

geopend is, drukt u op de softkey "Afwerken" om het programma in de 

bedieningsmodus "Machine Auto" te laden. Daar start u het bewerken 

van het werkstuk eveneens met de toets "Cycle Start". 



6



6.3.3 Meervoudige opspanning 

De functie "Meervoudige opspanning" zorgt voor het optimeren van de 

werktuigwissel gedurende meerdere werkstukopspanningen. 

Daardoor worden de neventijden verkort, daar eerst alle bewerkingen 

van een werktuig op alle opspanningen worden uitgevoerd, voor de 

volgende werktuigwissel wordt geactiveerd. 

Naast vlakopspanningen kunt u de functie "Meervoudige opspanning" 

ook voor roterende spanbruggen inzetten. Hiervoor moet de machine 

ook via een bijkomende ronde as (bv. A-as) resp. een deelapparaat 

beschikken. 


U kunt niet alleen dezelfde maar ook verschillende werkstukken met 

deze functie bewerken. 

De functie "Meervoudige opspanning voor verschillende programma's" 

is een software-optie. 

ShopMill genereert uit meerdere programma's automatisch één enkel 

programma. De volgorde van het werktuig binnen een programma 

blijft daarbij behouden. Cycli en subprogramma's worden niet 

opengebroken, positiepatronen worden gesloten bewerkt. 

De afzonderlijke programma's moeten aan de volgende eisen 

voldoen: 

• alleen arbeidsstappenprogramma's (geen G-Code-programma's) 

• programma's moeten uitvoerbaar zijn 

• programma van de 1ste opspanning moet ingeschoven zijn 

• geen merken/herhalingen, d.w.z. geen sprongen in het programma 

• geen inch/metrisch-omschakeling 

• geen nulpuntverschuivingen 

• geen coördinatentransformaties (verschuiving, scalering enz.) 

• contouren moeten duidelijk namen hebben, d.w.z. dezelfde 

contournaam mag niet in meerdere programma's worden 

opgeroepen. 

• In de ruimcyclus (contour frezen) mag de parameter "Startpunt" 

niet op "manueel" staan. 

• geen zelfhoudende instellingen, d.w.z. instellingen die invloed 

hebben op alle volgende programmablokken (alleen bij 

meervoudige opspanning voor verschillende programma's) 

• Max. 50 contouren per opspanning 

• Max. 99 opspanningen 



6



Andere 

OK 

> 

Programma 

selectie 

OK 

Op alle 

opspan. 

Selectie 

wissen 

Programma 

berekenen 

Meervoudig 

opspan. 

Alles 

wissen 

Markeringen resp. herhalingen die in de programma's voor de 

meervoudige opspanning niet mogen worden gebruikt, kunnen door 

het gebruik van subprogramma's omzeild worden. 


Druk op de softkeys "Andere" en "Meervoudige opspan.". 

Voer het aantal opspanningen en het nummer van de eerste 

nulpuntverschuiving in die moet worden gebruikt. 

De opspanningen worden in stijgende volgorde vanaf de startnulpuntverschuiving 

bewerkt. De nulpuntverschuivingen worden in 

het menu "Werktuig/Nulpuntverschuivingen" gedefinieerd (zie 

hfdst. "Nulpuntverschuivingen"). 

Voer een naam voor het nieuwe volledige programma in 

(XYZ.MPF). 


Er verschijnt een lijst, waarin de verschillende programma's aan de 

nulpuntverschuivingen moeten worden toegewezen. Niet aan alle 

nulpuntverschuivingen, d.w.z. opspanningen, programma's, moeten 

programma's worden toegewezen, maar minstens aan twee. 

Druk op de softkey "Programma selectie". 




Het programma wordt in de toewijzingslijst overgenomen. 

Herhaal het proces tot aan iedere gewenste nulpuntverschuiving 

een programma is toegewezen. 

Druk op de softkey "Op alle opspan.", als u hetzelfde programma 

op alle opspanningen wenst uit te voeren. 

U kunt ook eerst verschillende programma's aan afzonderlijke 

nulpuntverschuivingen toewijzen en dan aan de resterende 

nulpuntverschuivingen via de softkey "Op alle opspan." hetzelfde 

programma toewijzen. 

Druk op de softkey "Selectie wissen" of "Alles wissen", als u 

afzonderlijke resp. alle programma's uit de toewijzingslijst weer 

wenst te verwijderen. 

Druk op de softkey "Programma berekenen", als de 

toewijzingslijst volledig is. 

Het optimaliseren van de werktuigwissel vindt plaats. 

Het volledige programma wordt vervolgens opnieuw genummerd en 

bij de wissel tussen de verschillende opspanningen wrodt telkens het 



6



6.3.4 Programma laden/ontladen 

Programma ontladen 

Andere 

> 

Manueel 

ontladen 

nummer van de actuele opspanning aangegeven. 

Bijkomend tot het volledige programma (XYZ.MPF) wordt het bestand 

XYZ_MCD.INI aangelegd, waarin de toewijzing tussen de 

nulpuntverschuivingen en de programma's opgeslagen is. De beide 

programma's worden in de directory geplaatst dat daarvoor in de 

Programmamanager geselecteerd was. 

Als u van de toewijzingslijst (zonder "Voortijdig beëindigen" of 

"Programma's creëren") naar een andere functie wisselt en u later 

weer de functie "meervoudige opspanning" oproept, verschijnt 

dezelfde toewijzingslijst weer. 

Als u één of meerdere programma's in de nabije toekomst niet wenst 

uit te voeren, dan kunt u deze uit het NCK-werkgeheugen ontladen. 

De programma's bevinden zich dan op de harddisk en er wordt weer 

NCK-werkgeheugen vrij. 

Zodra u een programma dat op de harde schijf was opgeslagen, laat 

uitvoeren, wordt het automatisch weer in het NCK-geheugen geladen. 

U kunt één of meerdere stappenreeksprogramma's echter ook 

manueel opnieuw in het NCK-werkgeheugen laden zonder deze direct 

te laten afwerken. 

Programma's die zich in de bedieningsmodus "Machine Auto" 

bevinden, kunnen niet uit het NCK-werkgeheugen op de harddisk 

worden ontladen. 


Plaats de cursor op het programma dat u uit het NCKwerkgeheugen 

wilt ontladen. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Manueel ontladen". 

Het gekozen programma wordt in de kolom "Geladen" niet meer met 

een "X" gemarkeerd. 

In de regel waar het beschikbare geheugen wordt aangegeven, ziet u 

dat er weer NCK-geheugen vrijgegeven is. 



6



Programma laden 

Andere 

> 

Manueel 

laden 


Plaats de cursor op het programma dat u in het NCKwerkgeheugen 

wilt laden. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Manueel laden". 

Het gekozen programma wordt in de kolom "Geladen" nu met een "X" 

gemarkeerd. 

6.3.5 G-Code-programma van harde schijf resp. van diskdrive/netwerk-drive uitvoeren 

G-Code-programma van 

harde schijf uitvoeren 

Andere 

-of- 

> 

Uitvoeren 

harde sch. 

Als de capaciteit van uw NCK-werkgeheugen reeds sterk belast is, 

kunt u G-Code-programma's ook van de harddisk resp. een 

diskdrive/netwerk-drive laten uitvoeren. 

Niet het volledige G-Code-programma wordt dan voor het uitvoeren in 

het NCK-geheugen geladen maar alleen een eerste deel ervan. 

Verdere programmablokken worden dan tijdens het uitvoeren van het 

eerste deel dan continu nageladen. 

Het G-Code-programma blijft bij het uitvoeren van de harde schijf 

resp. van de diskette-/netwerk-drive daar opgeslagen. 

Arbeidsstappenprogramma's kunnen niet van de harde schijf resp. de 

diskdrive/netwerk-drive worden uitgevoerd. 



van de harde schijf wilt laten afwerken. 



Plaats de cursor op het G-Code-programma dat u van de harde 

schijf wilt laten afwerken (zonder "X"). 






6



Programma van diskette- 

/netwerk-diskdrive 

uitvoeren 

Andere 

Cycle Start 

-of- 

> 

... 

Uitvoeren 

harde sch. 


Kies met de softkey de disk-/USB-/netwerk-drive resp. de lokale 

USB-interface. 


wilt laten afwerken. 


De directory wordt geopend. 

Plaats de cursor op het G-Code-programma dat u wilt laten 

afwerken. 






"Automatische modus"). De programma-inhoud wordt tijdens het 

vorderen van het bewerken continu in het NCK-werkgeheugen 

nageladen. 



6



6.3.6 Directory/Programma nieuw aanleggen 

Directory aanleggen 

Nieuw 

> 

Directory 

Programma aanleggen 

Nieuw 

-of- 

> 

ShopMill 

programma 

G-Code 

programma 

Directory-structuren ondersteunen u bij het overzichtelijk beheer van 

uw programma's en gegevens. Hiervoor kunt u in een directory een 

willekeurig aantal sub-directories aanleggen. 

In een sub-directory/directory kunt u weerom programma's aanleggen 

en vervolgens programmablokken voor deze programma's aanmaken 

(zie hfdst. "Programmeren met ShopMill"). 

Het nieuwe programma wordt automatisch opgeslagen in het NCKwerkgeheugen. 


Druk op de softkeys "Nieuw" en "Directory". 

Voer een nieuwe directory-naam in. 


De gewenste directory wordt aangelegd. 



wilt aanleggen. 


Druk op de softkey "Nieuw". 

Druk nu op de softkey "ShopMill Programm" als u een 

arbeidsstappenprogramma wilt aanleggen. 

(zie hfdst. "Programmeren met ShopMill") 

-of- 

Druk op de softkey "G-Code-programma", als u een G-Codeprogramma 

wenst aan te leggen. 

(zie hfdst. "Programmeren met G-Code") 



6



6.3.7 Meerdere programma's markeren 


blokwijze markeren 

Markeren 

-of- 


afzonderlijk markeren 

-of- 

Om later meerdere programma's gelijktijdig te kopiëren, te wissen 

enz. kunt u meerdere programma's in één keer blokwijze of 

afzonderlijk markeren. 




Breid uw programmaselectie uit met de cursortoetsen naar boven 

of naar beneden. 

Het volledige programmablok wordt gemarkeerd. 



Druk op de toets "Select" 

Beweeg dan de cursor naar het volgende programma dat u wenst 

te kiezen. 

Druk opnieuw de toets "Select". 

De afzonderlijk gekozen programma's worden gemarkeerd. 



6



6.3.8 Directory/Programma kopiëren/herbenoemen/verschuiven 


kopiëren 

Kopiëren 

Invoegen 

Als u een nieuwe directory of een nieuw programma wenst aan te 

leggen die/dat net zoals een reeds voorhanden moet zijn, dan spaart 

u tijd, als u de oude directory resp. het oude programma kopieert en 

alleen geselecteerde programma's resp. programmablokken wijzigt. 

Bovendien kunt u directories of programma's verschuiven of een 

andere naam geven. 

De mogelijkheid directories en programma's te kopiëren, uit te 

knippen en op een andere plaats weer in te voegen, gebruikt u ook 

om gegevens via diskette of netwerk-diskdrive met andere ShopMillinstallaties 

uit te wisselen. 

U kunt een programma niet herbenoemen, als het gelijktijdig in de 

bedieningswijze "Machine auto" geladen is. 



kopiëren. 


Kies het directory-niveau, waar u uw gekopieerde 

directory/gekopieerd programma wenst in te voegen. 


De gekopieerde directory/het gekopieerde programma wordt in het 

gekozen directory-niveau ingevoegd. Als er op dit niveau reeds een 

directory/programma met dezelfde naam bestaat, verschijnt er een 

opvraag, of u de directory/het programma wenst te overschrijven of 

onder een andere naam wenst in te voegen. 



-of- 



-en- 




6




herbenoemen 

Herbenoemen 


verschuiven 

Uit- 

knippen 

Invoegen 



herbenoemen. 


Voer in het veld "Naar:" de nieuwe directory- of programmanaam 

in. 

De naam moet eenduidig zijn, d.w.z. twee directories of 

programma's mogen niet dezelfde naam hebben. 


De directory/het programma wordt herbenoemd. 



verschuiven. 

Druk op de softkey "Uitknippen" en druk op de softkey "OK". 

De gekozen directory/het gekozen programma wordt op deze plaats 

uitgeknipt en in een tussengeheugen opgeslagen. 

Kies het directory-niveau, waarin u uw directory/programma wenst 

in te voegen. 


De directory/het programma wordt naar het gekozen niveau 

verschoven. 

Als er op dit directory-niveau reeds een directory/programma met 

dezelfde naam bestaat, verschijnt er een opvraag, of u de 

directory/het programma wenst te overschrijven of onder een andere 

naam wenst in te voegen. 



-of- 



-en- 




6



6.3.9 Directory/Programma wissen 

Uit- 

knippen 

Wis af en toe de programma's of directories die u niet meer gebruikt 

om uw gegevensbeheer overzichtelijk te houden en het NCwerkgeheugen 

weer vrij te geven. 

Sla deze gegevens eventueel eerst op een externe gegevensdrager 

(bv. memory stick) of een USB-/netwerk-drive op. 

Bedenk dat u door het wissen van een directory ook alle 

programma's, werktuigen nulpuntgegevens en alle sub-directories 

wist die zich in deze directory bevinden. 

Als u plaats in het NCK-geheugen wenst vrij te geven, wist u de 

inhoud van de directory "TEMP". Daar slaat ShopMill de programma's 

op die intern voor het berekenen van de ruimprocessen worden 

gemaakt. 


Plaats de cursor op de directory/het programma dat u wilt wissen. 

Druk op de softkeys "Uitknippen" en "OK". 

6.3.10 Werktuig-/nulpuntgegevens beveiligen/inlezen 

De gekozen directory of het gekozen programma wordt gewist. 

Naast de programma's kunt u ook werktuiggegevens en 

nulpuntinstellingen opslaan. 

U kunt van deze mogelijkheid gebruik maken om bv. de vereiste 

werktuigen nulpuntgegevens voor een bepaald 

arbeidsstappenprogramma op te slaan. Als u dit programma later 

opnieuw wenst uit te voeren, hebt u op deze manier snel weer 

toegang tot deze instellingen. 

Ook werktuiggegevens die u op een extern werktuiginstelapparaat 

berekend hebt, kunt u zo gemakkelijk in het werktuigbeheer inspelen. 

Zie hierover: 

Literatuur: /FBSPsl/, Ingebruiknamehandboek ShopMill 

U kunt kiezen, welke gegevens u wenst te beveiligen: 

• Werktuigdata 

• Magazijntoewijzing 

• Nulpunten 

• Basis nulpunt 



6



Gegevens beveiligen 

Andere 

> 

Gegevens 

beveiligen 

Gegevens inlezen 

Afwerken 

-of- 

Bovendien kunt u de omvang van de gegevensbeveiliging bepalen: 

• Volledige werktuiglijst resp. alle nulpunten 

• Alle in het programma gebruikte werktuigdata resp. nulpunten 

Het uitlezen van de magazijntoewijzing is alleen mogelijk als uw 

systeem het laden en ontladen van werktuigdata in resp. uit het 

magazijn toelaat (zie hfdst. "Werktuig beladen/ontladen"). 


Plaats de cursor op het programma waarvan u de werktuigen 

nulpuntgegevens wilt opslaan. 

Druk op de softkeys "Andere" en "Gegevens beveiligen". 

Kies de gegevens die u wenst te beveiligen. 

Wijzig, indien u dit wenst, de voorgestelde naam. 

Als naam voor uw werktuigen nulpuntbestand wordt de naam 

van het oorspronkelijk gekozen programma met de toevoeging 

"..._TMZ" aangeboden. 


De werktuig-/nulpuntgegevens worden in dezelfde directory 

aangelegd waarin zich ook het geselecteerde programma bevindt. 

Indien er reeds een werktuigen nulpuntbestand met de aangegeven 

naam bestaat, dan wordt deze nu met de nieuwe gegevens 

overgeschreven. 

Als zich in een directory een MPF-programma en een INI-bestand met 

dezelfde naam bevinden, wordt bij de selectie van het MPFprogramma 

eerst het INI-bestand automatisch gestart. Daardoor 

kunnen ongewild werktuiggegevens worden gewijzigd. 


Plaats de cursor op de opgeslagen werktuig-/nulpuntgegevens die 

u opnieuw wilt inlezen. 

Druk op de softkey "Afwerken" of de toets "Input". 

Het venster "Beveiligde gegevens inlezen" wordt geopend. 

Kies, welke gegevens (werktuigcorrectiedata, magazijntoewijzing, 

nulpuntdata, basisnulpuntverschuiving) u wenst in te lezen. 


De gegevens worden ingelezen. 

Al naar de door u gekozen gegevens, reageert ShopMill als volgt: 



6



Alle ver- 

vangen 

Geen ver- 

vangen 

alle werktuigcorrectiedata 

Eerst worden alle gegevens van het werktuigbeheer gewist en dan 

worden de beveiligde gegevens ingespeeld. 

alle in het programma gebruikte werktuigcorrectiegegevens 

Indien er ten minste één van de in te lezen werktuigen reeds in het 

werktuigbeheer bestaat, kunt u tussen de volgende mogelijkheden 

kiezen. 

Druk op de softkey "Alle vervangen“, als u alle werktuigdata wenst 

in te spelen. Ander reeds voorhanden werktuig wordt nu zonder 

ruggespraak overgeschreven. 

-of- 

Druk op de softkey "Geen vervangen", als u het inlezen van de 

gegevens wenst te onderbreken. 

-of- 

Druk op de softkey "Neen", als u het oude werktuig wenst te 

behouden. 

Als het oude werktuig niet op de opgeslagen magazijnplaats staat, 

wordt het daarheen verplaatst. 

-of- 

Druk op de softkey "Ja", als u het oude werktuig wenst te 

overschrijven. 

Bij het werktuigbeheer zonder laden/ontladen wordt het oude werktuig 

gewist, bij de variante met laden/ontladen wordt het oude werktuig 

voordien ontladen. 

Indien u voor de overname met "Ja" de werktuignaam wijzigt, wordt 

het werktuig bijkomend in de werktuiglijst geregistreerd. 


Voorhanden nulpuntverschuivingen worden bij het inlezen altijd 

overschreven. 

Magazijntoewijzing 

Als de magazijntoewijzing niet mee wordt ingelezen, wordt het 

werktuig zonder plaatsnummer in de werktuiglijst geregistreerd. 



6

7 08/2005 Vormenbouw 

Vormenbouw 

7.1 Voorwaarden ........................................................................................................ 7-376 

7.2 Machine instellen .................................................................................................. 7-378 

7.2.1 Werktuig meten..................................................................................................... 7-378 

7.3 Programma opstellen............................................................................................ 7-379 

7.3.1 Programma aanleggen ......................................................................................... 7-379 

7.3.2 Werktuig programmeren ....................................................................................... 7-379 

7.3.3 Cyclus "High Speed Settings" programmeren....................................................... 7-379 

7.3.4 Subprogramma oproepen ..................................................................................... 7-380 

7.4 Programma afwerken............................................................................................ 7-385 

7.4.1 Programma voor het afwerken kiezen................................................................... 7-385 

7.4.2 Bewerking starten bij bepaald programmapunt ..................................................... 7-385 

7.5 Voorbeeld ............................................................................................................. 7-387 



7

Vormenbouw 08/2005 

7 7.1 Voorwaarden 

7.1 Voorwaarden 

Programmastructuur en 

-bewaring 

In dit hoofdstuk worden alleen bijzonderheden m.b.t. de vormenbouw 

met ShopMill beschreven. Een gedetailleerde beschrijving van de 

ShopMill-functies vindt u in de voorgaande hoofdstukken. 

ShopMill kan naast arbeidsstappenprogramma's ook G-Codevormenbouwprogramma's 

bewerken. Hiervoor moeten de 

aandrijvingen geoptimaliseerd worden. 


Afhankelijk van het machinetype kunnen naast 3-assige 

vormenbouwtoepassingen ook dynamische 5-asbewerkingen worden 

uitgevoerd. 

De in ShopMill geïntegreerde functies kunnen voor het instellen van 

de machine, zoals nulpunt van het werkstuk bepalen of werktuigen 

meten, kunt u ook gebruiken voor vormenbouwprogramma's. 

Voor een optimale bewerkingssnelheid van uw 

vormenbouwprogramma's deelt u het vormenbouwprogramma op in 

een centraal technologieprogramma en afzonderlijke 

geometrieprogramma's. Stel geen volledig programma op. 

• Technologieprogramma 

Het technologieprogramma bevat basisinstellingen, zoals 

nulpuntverschuiving, werktuigoproep, aanvoerwaarden, 

spiltoerental en snelheidsgegevens. Bovendien worden de 

geometrieprogramma's door het technologieprogramma als 

subprogramma's opgeroepen. 

Het technologieprogramma kunt u opstellen in de G-Code-editor 

van ShopMill. 

• Geometrieprogramma 

De geometrieprogramma's van de verschillende bewerkingstypes 

(voorbewerking, voorbereidende nabewerking en nabewerking) 

bevatten uitsluitend de geometriewaarden van het te bewerken 

vlak. 

Geometrieprogramma's worden op een extern CAM-systeem 

aangemaakt in de vorm van G01-blokken. 

Afhankelijk van de toepassing hebben geometrieprogramma's een 

grootte van 500 KB tot 100 MB. Programma's met deze grootte 

kunnen niet meer direct in het NCK-werkgeheugen worden 

afgewerkt maar moeten van extern via EXTCALL worden 

afgewerkt. 

D.w.z. dat de geometrieprogramma's op de harddisk van de 

PCU 50.3 (HMI Advanced) of op een CompactFlash Card bij 

ShopMill op NCU (HMI Embedded) moet worden opgeslagen. 

Bij beide ShopMill-varianten kunnen de geometrieprogramma's 

bovendien op een netwerk-drive worden opgeslagen. 



7

08/2005 Vormenbouw 

7 7.1 Voorwaarden 

De functies "256 MB gebruikersgeheugen" voor de CompactFlash 

Card en "Netwerk-drives beheren" zijn software-opties. 

Programmastructuur technologieprogramma met geometrieprogramma's 

• Volledig programma 

Volledige programma's bevatten zowel de basisinstellingen, zoals 

nulpuntverschuiving, werktuigoproep, enz., als de 

geometriewaarden van de te bewerken vlakken. De 

programmering van de optimale snelheidswaarden is bij een 

volledig programma zeer moeilijk. 

Volledige programma's worden op externe CAM-systemen 

aangemaakt. Door hun omvang bevinden zich de complete 

programma's op de harddisk van de PCU 50.3 (HMI Advanced) of 

op de CompactFlash Card bij ShopMill op NCU (HMI Embedded). 

Bij beide ShopMill-varianten kunnen de complete programma's 

bovendien op een netwerk-drive worden opgeslagen. 

Programmastructuur volledig programma 



7


7 7.2 Machine instellen 

Datatransmissie Een vormenbouwprogramma kan van een netwerk-drive of een USBdrive 

direct naar de besturing worden gekopieerd. 

7.2 Machine instellen 

7.2.1 Werktuig meten 

• ShopMill op NCU (HMI Embedded) 

De programma's worden naar het gebruikersgeheugen van de 

CompactFlash Card gekopieerd. 

• PCU 50.3 (HMI Advanced) 

De programma's worden op de harddisk gekopieerd. 

Bij het aanmaken van het geometrieprogramma houdt het CAMsysteem 

reeds rekening met de werktuiggeometrie. De berekende 

werktuigbaan heeft daarbij betrekking op de werktuigspits of het 

werktuigmiddelpunt. Als u de lengte van uw werktuigen bepaalt, moet 

u hetzelfde referentiepunt (werktuigspits of werktuigmiddelpunt) 

gebruiken als het CAM-systeem. 

Als u een ShopMill-functie gebruikt om uw werktuigen te meten, heeft 

de werktuiglengte betrekking op de werktuigspits. Als in het CAMsysteem 

daarentegen het werktuigmiddelpunt werd gebruikt bij de 

berekening van de werktuigbaan, moet u in de werktuiglijst nog de 

radius van het werktuig aftrekken van de werktuiglengte. 

Voor de bewerking van vormenbouwprogramma's is de vermelding 

van de werktuigdiameter in de werktuiglijst niet relevant. Voor een 

beter overzicht adviseren wij echter de werktuigdiameter tot in de 

werktuiglijst op te nemen. 



7


7 7.3 Programma opstellen 

7.3 Programma opstellen 

7.3.1 Programma aanleggen 

7.3.2 Werktuig programmeren 

7.3.3 Cyclus "High Speed Settings" programmeren 

Voor het technologieprogramma left u in de programma-manager een 

nieuwe G-Code-programma aan, dat u vervolgens in de G-Codeeditor 

bewerkt. Een arbeidsstappenprogramma is niet geschikt als 

technologieprogramma. 

Het geometrieprogramma resp. het volledige programma maakt u aan 

met een extern CAM-systeem. Als u nadien bv. nog commentaren wilt 

opnemen in het geometrieprogramma of de werktuignaam in het 

volledige programma wilt wijzigen, kunt u ook hiervoor de G-Codeeditor 

van ShopMill gebruiken. 

Als u in het technologieprogramma een werktuig programmeert, moet 

u rekening houden met het volgende: 

De geometrie van het geprogrammeerde werktuig moet 

overeenstemmen met de werktuiggeometrie die door het CAMsysteem 

werd gebruikt bij het aanmaken van het 

geometrieprogramma. 

Bij de bewerking van vlakken met vrije vorm worden hoge eisen 

gesteld aan de snelheid, de precisie en de kwaliteit van het oppervlak. 

De optimale snelheidswaarden afhankelijk van de bewerkingswijze 

(voorbewerking, voorbereidende nabewerking, nabewerking) zijn 

makkelijk te bereiken met de cyclus "High Speed Settings". 

U kunt de cyclus via de cyclusondersteuning in de G-Code-editor 

oproepen. In de parameter "Tolerantie" voegt u in de regel de 

uitvoertolerantie van de postprocessor van het CAM-systeem in. 

Programmeer de cyclus in het technologieprogramma voor het 

geometrieprogramma wordt opgeroepen. 

Meer informatie over de cyclus vindt u in: 

Literatuur: /PGZ/, Programmeerhandleiding cycli 

SINUMERIK 840D sl/840D/840Di/810D 



7



7.3.4 Subprogramma oproepen 

PCU 50.3 

(HMI Advanced) 

ShopMill op NCU 

(HMI Embedded) 

Het geometrieprogramma roept u als subprogramma op vanuit het 

technologieprogramma. Daar de geometrieprogramma's niet in het 

NCK-werkgeheugen maar op de harddisk van de PCU 50.3 (HMI 

Advanced) of bij ShopMill op NCU (HMI Embedded) op de 

CompactFlash Card of een USB-/netwerk-drive opgeslagen zijn, moet 

het onderprogramma met het commando "EXTCALL" worden 

opgeroepen. 

Om programma's op het HMI-gebruikersgeheugen van de CF-Card of 

van een USB-drive af te werken, heeft u een optie nodig. 

Het technologieprogramma en de geometrieprogramma's liggen in 

dezelfde directory op de harddisk. 

U roept het programma op met EXTCALL "MYGEOPROG". 

Meer informatie vindt u in: 


SINUMERIK 840D sl/840D/840Di//810D 

Het technologieprogramma is opgeslagen in het NCK-werkgeheugen. 

Om het geometrieprogramma op te slaan, staan er verschillende 

locaties ter beschikking: 

• HMI-gebruikersgeheugen op de CompactFlash Card van de NCU 

• netwerk-drive 

• via USB aangesloten geheugenmedium 

Het opslaan op USB-apparaten is niet aan te bevelen, daar een veilig 

gebruik daarmee niet kan worden verzekerd. 

Opgelet 

In het EXTCALL-commando is het onderscheid tussen 

hoofdletters/kleine letters van betekenis. EXTCALL (“geoprog.spf“) en 

EXTCALL 

(“GeoProg.spf“) roepen verschillende programma's op. Oproepen in 

de NCK-notatie EXTCALL (“_N_GEOPROG_SPF“) worden net als 

oproepen in de vorm EXTCALL (“geoprog.spf“) behandeld. De 

hoofdletters worden omgezet in kleine letters. 

Als in een technologieprogramma het commando EXTCALL wordt 

gebruikt voor het oproepen van een geometrie-subprogramma, zoekt 

de besturing dit in een bepaalde volgorde op de mogelijke locaties. 

Als het opgeroepen programma niet gevonden wordt op een bepaalde 

locatie, wordt op basis van de zoekvolgorde de volgende locatie 

doorzocht. 



7



EXTCALL met gebruik 

van setting-data 

EXTCALL met 

gebruik van het HMIgebruikersgeheugen 

Bij het zoeken wordt de volgende zoekvolgorde gerespecteerd en 

beëindigd zodra het opgeroepen programma gevonden is. 

1. Zoeken op de via SD 42700 SC_EXT_PROG_PATH aangegeven 

locatie, indien er een pad aangegeven is. 

2. Zoeken in het HMI-gebruikersgeheugen van de CF-Card. 

3. Zoeken op netwerk-drives. 

4. Zoeken op USB-apparaten. 

Via de kanaalspecifieke setting-gegevenseenheid 42700 kan een 

locatie voor het oproepen via EXTCALL vastgelegd zijn. Als dit het 

geval is, wordt het met het commando EXTCALL opgeroepen 

programma direct op de aangegeven locatie gezocht. Opdat het 

programma gevonden wordt, moet op de aangegeven locatie een 

bestand met dezelfde naam bestaan. Als dit niet bestaat, wordt op de 

volgende locatie gezocht. 

Gelieve de gegevens van de machineproducent in acht te nemen. 

42700 SC_EXT_PROG_PATH = 

“/user/sinumerik/data/prog/kanal1“...EXTCALL "geoprog.spf". 

Er wordt een bestand “/user/sinumerik/data/prog/kanal1/ geoprog.spf“ 

gezocht. 

Door het gebruik de setting-data kan het zoeken naar een programma 

specifiek worden gestuurd. 

De volgende voorwaarden moeten vervuld zijn: 

• Het technologieprogramma is in het NCK-werkgeheugen 

geselecteerd voor bewerking. 

• De kanaalspecifieke SD 42700 SC_EXT_PROG_PATH is niet 

gezet met een directory-pad of bij het zoeken op de in de settingdata 

aangegeven locatie werd niets gevonden. 

• De optie HMI-gebruikersgeheugen is gezet. Daarmee staat in de 

bedieningsbereiken PROGRAMMA en DIENSTEN een softkey 

"Lokale drive" ter beschikking waarmee de inhoud van het HMIgebruikersgeheugen 

kan worden opgeroepen en beheerd. 

Het HMI-gebruikersgeheugen is onderverdeeld in 

- delenprogramma's (mpf.dir), 

- onderprogramma's (spf.dir) en 

- werkstukken (wks.dir) met de desbetreffende werkstukdirectories 

(.wpd). 



7



HMI-gebruikersgeheugen: 

het pad op de 

CF-Card naar het HMIgebruikersgeheugen 

(/user/sinumerik/data/ 

prog) 

Bij het oproepen van het geometrieprogramma met het EXTCALLcommando 

doorzoekt het systeem in een vastgelegde zoekvolgorde 

het HMI-gebruikersgeheugen om het aangegeven programma op te 

roepen. Het volgende zoekschema wordt in het HMIgebruikersgeheugen 

toegepast: 

Werkdirectory: 

EXTCALL-commando's: 

de directory waarin het EXTCALL "geoprog" Als het programma 

technologieprogramma zich EXTCALL 

zonder extensie 

bevindt (MPF.DIR, 

"geoprog.spf" (spf/mpf) in 

WKS.DIR/xxx.WPD). EXTCALL 

EXTCALL werd 

Als het programma in de "wks.dir/xxx.wpd/ aangegeven, wordt 

werkdirectory niet wordt geoprog.spf" eerst .spf 

gevonden, wordt in de spf.dir EXTCALL "spf.dir/ geprobeerd, daarna 

gezocht. 

geoprog.spf" .mpf. 

Als laatste wordt de root- EXTCALL 

directory van het HMI- "mydir.dir/ 

gebruikersgeheugen doorzocht. geoprog.spf" 

U gaat het best als volgt te werk: 

Sla het geometrieprogramma in het HMI-gebruikersgeheugen als 

subprogramma op in de directory /spf.dir. Gebruik daarbij 

ondubbelzinnige programmanamen, d.w.z. dat u verschillende 

geometrieprogramma's op de besturing ook verschillende namen 

geeft. 

Roep in het technologieprogramma het programma op met de 

volgende commando's: 

• EXTCALL ("geoprog"), 

• EXTCALL ("geoprog.spf"), of 

• EXTCALL ("_N_GEOPROG_SPF") 

Het programma "geoprog.spf" uit de directory /spf.dir wordt uitgevoerd 

in het HMI-gebruikersgeheugen. 

De drie oproepen hebben dezelfde betekenis: 

• Programmanamen zonder extensie (spf/mpf) worden automatisch 

uitgebreid met de extensie "spf’" (evt. ook "mpf"). 

• Programmanamen in NCK-notatie ("_N_GEOPROG_SPF") 

worden voor het zoeken automatisch omgezet in een notatie 

"geoprog.spf". 



7



EXTCALL met gebruik 

van netwerk-drives 

EXTCALL met gebruik van 

USB-drives 

Als de optie "Netwerk-drives" gezet is, worden de ingestelde netwerkdrives 

doorzocht in de volgorde waarin ze voorkomen in het bestand 

LOGDRIVE.INI. Het zoekdoel wordt daarbij altijd bepaald door de 

verbinding van het netwerkpad met het relatieve programmapad. 

Meer informatie vindt u in: 

Literatuur: /IAM1/ Ingebruiknamehandboek CNC Deel 2 (HMI) 

IM2 Ingebruikname HMI Embedded (sl) 

Als laatste in de zoekvolgorde worden de in het bestand 

LOGDRIVE.INI gedefinieerde globale USB-drives van de TCU’s 

doorzocht op dezelfde manier als de netwerk-drives. De volgorde van 

de ingaven in LOGDRIVE.INI bepaalt ook in dit geval de 

zoekvolgorde. 

USB-drives aan de voorzijde van de OP worden bij het zoeken niet in 

acht genomen. 



7



EXTCALL met gerichte 

oproep 

Naast het gebruik van het beschreven zoekmechanisme kunt u een 

subprogramma met het EXTCALL-commando ook gericht oproepen 

door in het EXTCALL-commando de locatie van het subprogramma 

aan te geven. 

Voorbeelden 

• HMI-gebruikersgeheugen: 

EXTCALL ("/user/sinumerik/data/prog/spf.dir 

/myextsub.spf") 

Het in het HMI-gebruikersgeheugen in de directory /spf.dir opgeslagen 

programma "myextsub.spf" wordt opgeroepen. 

. 

EXTCALL ("/user/sinumerik/data/prog/wpd.dir/ 

mywpd.dir/myextsub.spf") 

Het in het HMI-gebruikersgeheugen in de werkstuk-directory /wks.dir 

in het werkstuk "mywpd.dir" opgeslagen programma "myextsub.spf" 

wordt opgeroepen. 

EXTCALL ("/user/sinumerik/data/prog/mydir.dir/ 

myextsub.spf") 

Het in het HMI-gebruikersgeheugen in de zelf aangelegde directory 

/mydir.dir opgeslagen programma "myextsub.spf" wordt opgeroepen. 

• Netwerk-drives 

EXTCALL ("\\MyServer\MyDir\myextsub.spf") 

Het in de door de server "MyServer" vrijgegeven directory 

/MyDir opgeslagen programma "myextsub.spf" wordt opgeroepen 

Syntaxis: \\Computernaam\Vrijgavenaam\Programmapad 

• USB-drive aan TCU: 

EXTCALL ("//TCU_1/X203/MyDir/myextsub.spf") 

Het op het USB-apparaat, dat met de naam TCU_1 aangesloten is op 

de interface X203 van de TCU, in de directory /MyDir opgeslagen 

programma "myextsub.spf" wordt opgeroepen. 

Syntaxis: //TCU-naam/Naam USB-interface/Programmapad; 

USB-interface: X203 of X204 



7


7 7.4 Programma afwerken 

7.4 Programma afwerken 

7.4.1 Programma voor het afwerken kiezen 

7.4.2 Bewerking starten bij bepaald programmapunt 

Technologieprogramma 

met 

geometrieprogramma's 

Het technologieprogramma dat zich in het NCK-werkgeheugen 

bevindt, selecteert u zoals een normaal G-Code-programma voor de 

afwerking. De selectie van het geometrieprogramma gebeurt dan 

automatisch met het commando "EXTCALL". 

De selectie van een volledig programma, dat zich op de harddisk van 

de PCU 50.3 (HMI Advanced), op de CompactFlash Card bij ShopMill 

op NCU (HMI Embedded) of op een USB-/netwerk-drive bevindt, 

gebeurt met de softkey "Afwerk. harddisk" in de programma-manager. 

Om in een geometrieprogramma de afwerking van een bepaald 

programmagedeelte te starten, voert u het doel in de zoekpointer in. 

Niveau 1 (technologieprogramma): programmaregel met de oproep 

van het gewenste geometrieprogramma 

Niveau 2 (geometrieprogramma): programmaregel voor de start van 

de bewerking 

Als het geometrieprogramma op de Compact Flash Card ligt, moet u 

in niveau 2 in het invoerveld "Programma" niet alleen de 

programmanaam maar ook het pad aangeven. 

Kies de versnelde programmavariant "Extern – zonder berekening". 

De blok-zoek-run in het technologieprogramma gebeurt met 

berekening. Daarbij worden alle EXTCALL-commando's voor het 

gewenste geometrieprogramma overgeslagen. De blok-zoek-run in 

het gewenste technologieprogramma gebeurt zonder berekening. 

Deze berekeningsvarianten stelt echter voorop dat alle 

machinefuncties, zoals werktuigoproep, bewerkingsaanvoer, 

spiltoerental, spiltoerental enz. in het technologieprogramma staan. 

Het geometrieprogramma mag alleen de geometriewaarden voor het 

vlak met vrije vorm bevatten. 



7


7 7.4 Programma afwerken 

Volledig programma Om in een volledig programma de afwerking van een bepaald 

programmagedeelte te starten, plaatst u de cursor direct op het 

gewenste doelblok (evt. met behulp van "Zoeken"). 

Houd daarna bij de keuze van een berekeningsvariant rekening met 

het volgende: 

De variant "Extern zonder berekening" voert een zoek-run uit zonder 

inachtneming van de machinefuncties. Daarom kan de afwerking van 

het programma alleen worden gestart in blokken waarin alle relevante 

machinefuncties zoals aanvoer, spiltoerental enz. geactiveerd worden. 

Om veiligheidsredenen kiest u dus het best de varianten "Op contour" 

of "Op eindpunt". Deze berekeningsvarianten nemen echter meer tijd 

in beslag. 



7


7 7.5 Voorbeeld 

7.5 Voorbeeld 

Werkstuk Op een 3-asmachine moet een GSM-houder worden gemaakt. 

Aan te maken werkstuk 

Programmastructuur Het vormenbouwprogramma is onderverdeeld in een 

technologieprogramma en een geometrieprogramma. 

Technologieprogramma voor de bewerkingsstap nabewerking 



7



In het technologieprogramma wordt voor een optimale 

snelheidsbepaling de cyclus "High Speed Settings" opgeroepen. 

Cyclus "High Speed Settings" (CYCLE832) 

Geometrieprogramma voor de bewerkingsstap nabewerking 



7



Meetekenen Tijdens de afwerking van het vormenbouwprogramma kan de 

progressie worden gevolgd op het scherm. 

Grafische weergave van het werkstuk 



7



Voor notities 



7

8 08/2005 Alarmen en meldingen 

Alarmen en meldingen 

8.1 Meldingen ............................................................................................................. 8-392 

8.2 Alarmen ................................................................................................................ 8-392 

8.3 Gebruikersgegevens............................................................................................. 8-393 

8.4 Versie-indicatie ..................................................................................................... 8-395 



8

Alarmen en meldingen 08/2005 

8 8.1 Meldingen 

8.1 Meldingen 

8.2 Alarmen 

ShopMill toont in de dialoogregel meldingen die bedieningsinstructies 

geven of informatie bieden over de voortgang van de bewerking. De 

getoonde meldingen onderbreken de bewerking niet. 

Als bij ShopMill foute toestanden worden herkend, wordt er een alarm 

gegenereerd en wordt de bewerking evt. onderbroken. 

De fouttekst, die samen met het alarmnummer verschijnt, geeft meer 

informatie over de oorzaak van de fout. 

Waarschuwing 

Als u een optredend alarm niet in acht neemt en de oorzaak van het 

alarm niet repareert, kan gevaar voor de machine, het werkstuk, 

opgeslagen instellingen en eventueel zelfs voor uw gezondheid. 

De verschillende alarmnummers zijn toegewezen aan de volgende 

bereiken: 

61000-62999 Cycli 

100000-100999 Basissysteem 

101000-101999 Diagnose 

102000-102999 Diensten 

103000-103999 Machine 

104000-104999 Parameter 

105000-105999 Programmering 

106000-106999 Reserve 

107000-107999 OEM 

110000-110999 gereserveerd 

111000-112999 ShopMill 

120000-120999 gereserveerd 

Een beschrijving van alle alarmen vindt u in 

Literatuur: /DA/, Diagnosehandleiding SINUMERIK 840D sl/ 

840D/840Di/810D 



8

08/2005 Alarmen en meldingen 

8 8.3 Gebruikersgegevens 

Reset 

Cycle Start 

8.3 Gebruikersgegevens 

Druk op de softkey "Alarmlijst". 

De lijst met de actieve meldingen en alarmen wordt geopend. 

Controleer de machine zorgvuldig aan de hand van de 

alarmbeschrijving. 

Verwijder de oorzaak van het alarm. 

Druk op de toets die als symbool naast het alarm afgebeeld is als 

u het alarm wilt wissen. 

-of- 

Schakel de machine resp. de besturing uit en opnieuw in als het 

symbool van de hoofdschakelaar (POWER ON) naast het alarm 

verschijnt. 

Gebruikersgegevens zijn variabelen die door ShopMill- en ook 

G-code-programma's intern worden gebruikt. Deze 

gebruikersgegevens kunt u zich in een lijst laten tonen. 

De volgende verschillende variabelen zijn gedefinieerd: 

• Globale gebruikersgegevens (GUD) 

GUDs zijn geldig in alle programma's. 

De indicatie van de GUD's kan via een sleutelschakelaar resp. 

wachtwoord vergrendeld zijn. 

• Lokale gebruikersgegevens (LUD) 

LUDs gelden alleen in het programma of subprogramma, waarin 

ze gedefinieerd werden. 

ShopMill toont bij de afwerking van het programma de LUD's die 

beschikbaar zijn tussen het actuele blok en het einde van het 

programma. Als u op de toets "Cycle-Stop" drukt, wordt de lijst van 

de LUD's geactualiseerd. De waarden daarentegen worden 

voortdurend geactualiseerd. 

• Programmaglobale gebruikersgegevens (PUD) 

PUD's worden uit de in het hoofdprogramma gedefinieerde lokale 

variabelen (LUD) geproduceerd. 

D.w.z. de PUD's gelden in alle subprogramma's en kunnen daar 

geschreven en gelezen worden. 

Met de programmaglobale gebruikersgegevens worden ook de 

lokale getoond. 

• Kanaalspecifieke gebruikersgegevens 

De kanaalspecifieke gebruikersgegevens gelden telkens maar in 

één kanaal. 



8


8 8.3 Gebruikersgegevens 

Gebruikersgegevens 

tonen 

Globale 

gebr.gegeve ... 

GUD + 

-of- 

resp. 

Programma 

gebr.gegeve 

GUD - 

Gebruikersgegevens 

zoeken 

Zoeken 

Verder 

zoeken 

ShopMill toont de gebruikersgegevens van het type AXIS en FRAME 

niet aan. 

Welke variabelen door ShopMill worden getoond, vindt u in de 

gegevens van de machineproducent. 

Druk op de softkey "Werkt. nulp." of de toets "Offset". 

Druk op de toets "Uitbreiding". 

Druk op de softkey "Gebruikersgeg." 

Kies via de softkey, welke gebruikersgegevens u wenst te tonen. 

Druk op de softkeys "GUD +" resp. "GUD -", als u GUD 1 tot 

GUD 9 van de globale en kanaalspecifieke gebruikersgegevens 

wenst te tonen. 


Voer de tekst in die u wenst te zoeken. 

U kunt naar een willekeurige tekenreeks zoeken. 


Het gezochte gebruikersdatum wordt getoond. 


te zetten. 

Het volgende gebruikersdatum met de gezochte tekenreeks wordt 

getoond. 



8

08/2005 Alarmen en meldingen 

8 8.4 Versie-indicatie 

8.4 Versie-indicatie 

Diagnose 

Versie 

Service- 

indicaties 

NCU 

Versie 

HMI 

Version 

Op het opstartscherm kunt u de ShopMill-versie aflezen. 

De ShopMill- en de NCU-versie kunt u ook op het CNC-ISObedieningsoppervlak 

aflezen. 

Druk op de toets "Uitbreiding“ om de uitgebreide basismenubalk 

te openen. 

Druk op de softkeys "Diagnose" en "Service-indicaties". 

Druk op de softkeys "Versie" en "NCU versie". 

De NCU-versie ziet u bovenaan in het verschijnende venster: 

xx.yy.zz.nn. 

Druk op de softkey "HMI Version". 

De ShopMill-versie kunt u aflezen in de geopende lijst. 



8


8 8.4 Versie-indicatie 

Voor notities 



8

9 08/2005 Voorbeelden 

Voorbeelden 

9.1 Voorbeeld 1: Bewerking rechthoek-/cirkelkamer en ronde groef ........................... 9-398 

9.2 Voorbeeld 2: Verschuiven en spiegelen van een contour ..................................... 9-406 

9.3 Voorbeeld 3: Cilindermanteltransformatie ............................................................. 9-409 

9.4 Voorbeeld 4: Groefwandcorrectie.......................................................................... 9-413 

9.5 Voorbeeld 5: Zwenken .......................................................................................... 9-417 



9

Voorbeelden 08/2005 

9 9.1 Voorbeeld 1: Bewerking rechthoek-/cirkelkamer en ronde groef 

9.1 Voorbeeld 1: Bewerking rechthoek-/cirkelkamer en ronde groef 

Werkstuktekening 

Programma deel_4 

1. Programmakop • Basisdeel bepalen: 

X0 0 abs Y0 0 abs Z0 0 abs 

X1 180 abs Y1 180 abs Z1 -20 abs 

2. Vlakfrezen 

• Softkey indrukken 

• Selectie met softkey 

bewerkingsstrategie kiezen 

Vlak- 

frezen > en 

• Technologische gegevens als voorbeeld: 

T VLAKFREES F 0,1 mm/tand V 1200 m/min 

Bewerking Voorbewerken 

X0 0 abs 

Y0 0 abs 

Z0 1 abs 

X1 180 abs 

Y1 180 abs 



9

08/2005 Voorbeelden 


3. Buitencontour van het 

werkstuk 

Z1 0 abs 

DXY 80 % 

DZ 0,5 

UZ 0 

• Softkey indrukken. 

De buitencontour kan zoals hier als rechthoekige tap worden 

gedefinieerd. Principieel is het natuurlijk mogelijk, ook de functie van 

het contourfrezen te gebruiken. 




Tap 

> 

Rechthoekige 

tap 

• Technologische parameters T, F, S overeenkomstig invullen en de 

volgende parameters invoeren: 

Positie 


Bewerking 

onderaan links 

Positietype Afzonderlijke positie 

X0 0 abs 

Y0 0 abs 

Z0 0 abs 

W 180 abs 

L 180 abs 

R 10 abs 

α0 0 graden 

Z1 20 inc 

DZ 20 

UXY 0 

UZ 0 

W1 185 (fictieve basisdeelafmeting) 

L1 185 (fictieve basisdeelafmeting) 


4. Buitencontour eiland Om gemakkelijk het volledige vlak buiten het eiland te kunnen 

verspanen, wordt om het basisdeel een contourkamer gedefinieerd en 

vervolgens wordt het eiland geprogrammeerd. Hiermee wordt het 

volledige vlak verspaand en er blijft geen restmateriaal staan. 

a) Buitencontour van de 

kamer • Selectie met softkey Nieuwe 

contour > 

• Contournaam (hier: deel_4_kamer) invoeren en bevestigen 

• Startscherm van de contour invullen 

Werktuigas Z 

X -20 abs Y 0 abs 

en bedienen. 

9



• Volgende contourelementen invoeren en telkens met softkey 

bevestigen: 

1. X 200 abs 

2. Y 200 abs 

3. X -20 abs 

4. Contour 

sluiten 


b) Buitencontour van het 

eiland • Selectie met softkey 

Nieuwe 

contour > 

• Contournaam (hier: deel_4_eiland) invoeren en bevestigen 


Werktuigas Z 

X 90 abs Y 25 abs 

en bedienen. 


bevestigen: 

1. X 25 abs FS 15 

2. Y 115 abs R 20 

3. X 15 abs Y 135 abs 

4. Y 155 abs R 10 

5. X 60 abs R 15 

6. Y 135 abs R 20 

7. 

8. 

Tangente 

aan voorg. Draairichting 

R 25 X 110 abs 

Tangente 

aan voorg. 

9. R 0 

Y 155 abs R 15 

10. X 165 abs Y 95 abs α1 290 graden R 0 

11. X 155 abs α1 240 graden R 28 

12. FS 0 



9



c) Contourfrezen/Ruimen 

13. X 140 abs Y 25 abs α1 225 graden R 0 

14. Contour 

sluiten 


> 

• Technologische parameters T, F, S overeenkomstig invullen (bv. 

freesdiameter 10) en de volgende parameters invoeren: 

• 

Bewerking 



Ruimen 

Z0 0 abs 

Z1 10 inc 

DXY 4.5 mm 

DZ 10 

UXY 0 mm 

UZ 0 

Startpunt auto 

Induiken centrisch 

FZ 0.1 mm/tand 

Ophefmodus kiezen, bv. op terugtrekniveau 

Aanwijzingen: 

• Houd er bij de keuze van het freeswerktuig rekening mee dat de 

werktuigdiameter voldoende is om de geplande kamer te ruimen. 

In geval van een fout verschijnt er een melding. 

• Indien er gladgemaakt moet worden, moeten de parameter UXY 

en UZ overeenkomstig worden ingevuld en een tweede ruimcyclus 

voor het gladmaken worden toegevoegd. 

5. Rechthoekige kamer 

Kamer Rechthoeki- 

(groot) frezen • Selectie met softkey 

> ge kamer 


T FREES10 F 0.1 mm/tand V 200 m/min 

Positie 


Bewerking 

Midden 


X0 90 abs 

Y0 60 abs 

Z0 0 abs 

W 40 

L 70 

R 10 

α0 15 

Z1 4 inc 

9




(klein) frezen • Selectie met softkey 

7. Ronde groef frezen 

• 

DXY 4.5 mm 

DZ 4 

UXY 0 

UZ 0 

Induiken spiraalvormig 

EP 2 

ER 2 

Ruimen Volledige bewerking 

• Parameters invoeren: 

• 



Kamer 

X0 90 abs 

Y0 60 abs 

Z0 -4 abs 

W 20 

L 35 

R 5 

α0 15 

Z1 4 inc 

DXY 4.5 mm 

DZ 2 

UXY 0 

UZ 0 

Induiken pendelend 

EW 10 graden 



Groef 


> 

> 

Rechthoekige 

kamer 

Ronde 

groef 

T FREES8 F 0.5mm/tand FZ 0.02mm/tand 

V 150m/min 

Bewerking 

Volledige/deelcirkel Deelcirkel 

X0 85 abs 

Y0 135 abs 

Z0 0 abs 

W 10 

R 40 

α0 180 graden 

α1 180 graden 

9



8. Boren/Centreren 

9. Boren/Wrijven 

10. Posities 

11. Hindernis 

• 

α2 0 graden 

N 1 

Z1 3 inc 

DZ 3 

UXY 0 mm 


Centre- 

ren > 

• Technologische parameters T, F, S overeenkomstig invullen en de 

volgende parameters invoeren: 

• 

Diameter/Top Diameter 

∅ 16 


Boren 

Wrijven > 



Boren 


BOOR10) en de volgende parameters invoeren: 

• 

Diameter/Top Top 

Z1 -25 abs 

DT 0 



• 

rechthoekig 

Z0 -10 abs 

X0 15 abs 

Y0 15 abs 

X1 165 abs 

Y1 15 abs 



• 

Z 2 abs 

Posi- 

ties > 

Posi- 

ties > 

Hindernis 

9



12. Posities 

Aanwijzing: 

Als deze hinderniscyclus niet wordt ingevoegd, wordt met de boor de 

rechterhoek van de eilandcorrectie geschonden. Het verhogen van de 

veiligheidsafstand is een andere mogelijkheid. 



rechthoekig 

Z0 -10 abs 

X2 165 abs 

Y2 165 abs 

X3 15 abs 

Y3 165 abs 

13. Cirkelvormige kamer 

frezen • Selectie met softkey 

• 

Posi- 

ties > 



Kamer 


> 

Cirkelvormige 

kamer 

T FREES8 F 0.15 mm/tand V 300 m/min 


• 

Bewerking 


X0 85 abs 

Y0 135 abs 

Z0 -6 abs 

Diameter 30 

Z1 15 inc 

DXY 4 

DZ 5 

UXY 0 mm 

UZ 0 




9



Resultaat • Programmeergrafiek 

• ShopMill-programmaweergave 



9


9 9.2 Voorbeeld 2: Verschuiven en spiegelen van een contour 

9.2 Voorbeeld 2: Verschuiven en spiegelen van een contour 


Programma deel_1 

60 

40 

Y+ 

10 

10 

50 



120 

R3 

X+ 

10 

30 

In dit voorbeeld verschijnen de getoonde vormen herhaaldelijk in een 

programma. Bijkomend tot de verschuiving moet er een spiegeling 

worden uitgevoerd. De vormen worden met een ruimcyclus bewerkt. 


Hoekpunt: X0 0 abs Y0 0 abs Z0 2 abs 

Afmetingen: L 120 B 60 H -30 


2. Startmerk zetten om de 

contour te herhalen • Selectie met softkey 

• Startmarkering met "Merk1" zetten 

3. Contour definiëren 

• 

Merk 

zetten > 

• Selectie met softkey Nieuwe 

contour > 

• Contournaam (hier: DEEL_1_3HOEK) invoeren en bevestigen 


Werktuigas Z 

X 10 abs Y 10 abs 

en bedienen. 


bevestigen: 

Y+ 

Z+ 

9



4. Ruimen 

1. X 60 abs R 3 

2. X 10 abs Y 40 abs R 3 

3. X 10 abs Y 10 abs R 3 


• Selectie met softkey Ruimen 


freesdiameter 3) en de volgende parameters invoeren: 

• 

Bewerking 

Z0 0 abs 

Z1 10 inc 

DXY 1.5 mm 

DZ 2 

UXY 0.5 

UZ 0.5 

Startpunt auto 



Ophefmodus kiezen, bv. op terugtrekniveau 

5. Eindmerk zetten om de 

contour te herhalen • Selectie met softkey 

• Eindmarkering met "Merk2" zetten 

6. Verschuiving 

7. Spiegeling 

• 


• De volgende parameters instellen: 

• 

nieuw/additief nieuw 

X 120 

Y 60 

Z 0 


• De volgende parameters instellen: 

Merk 

zetten > 

Transfor- 

maties > 

Transfor- 

maties > 



> 

Verschui- 

ving > 

Spiege- 

ling > 

9



8. Herhaling van de contour 

• 

nieuw/additief Add 

X aan 

Y aan 

Z uit 


• De volgende markeringen zetten: 

Startmerk Merk1 

Eindmerk Merk2 

Aantal herhalingen 1 

Resultaat • Programmeergrafiek 

• 

• ShopMill-programmaweergave 

Her- 

haling > 



9


9 9.3 Voorbeeld 3: Cilindermanteltransformatie 

9.3 Voorbeeld 3: Cilindermanteltransformatie 

30° 

10° 

90° 

Voorwaarden • Er is een ronde as, bv. as A voorhanden en de transformatie is via 

de machinegegevens geconfigureerd. 

• De referentiepunten aan de cilinder zijn bepaald. 

De referentiepunten aan de cilinder zijn bepaald. De 

referentiepunten X0, Y0, Z0 en de gewenste nulpuntverschuiving 

legt u bv. onder "Machine manueel", "Nulpunt werkstuk" en "Kant" 

vast. De hieruit berekende nulpuntverschuiving wordt in de 

nulpuntverschuivingslijst geregistreerd. 

Programma 

1. Programmakop • De basisdeelafmetingen stemmen overeen met de afwikkeling van 

het cilindermantelvlak (L= ∅ x π). Basisdeel bepalen: 

Basisdeel bepalen: 

X0 0abs Y0 0abs Z0 40abs 

X1 -100abs Y1 251,327abs Z1 20abs RP 50 

Aanwijzing: Y1 wordt uit de diameter 80 vermenigvuldigd met π 

(3,14...) berekend 

2. Nulpuntverschuiving in het 

programma activeren 



Y 

Z 

o80mm 


X 

Nulpuntverschuiving voor cilindermanteltransformatie kiezen (bv. het 

nulpunt op het middelpunt van het voorvlak van de cilinder 

verschuiven). 


Y 

-100 

Transfor- 

maties > 

X 

-60 

-45 

Nulpunt 

versch. > 

• De gewenste nulpuntverschuiving selecteren en softkey 

indrukken. 

3. Y-as positioneren Het werktuig positioneert u in de Y-as via het midden van de cilinder, 

daar na selectie van de cilindermanteltransformatie de Y-as niet meer 

wordt verplaatst. 


Rechte lijn 

0 

90 o 

30 o 

10 o 

0 o 

360 o 

9



Softkey indrukken 

4. Cilindermanteltransformatie 

inschakelen • Selectie met softkey 


Transformatie aan 

∅ 80 

Groefwandcorr. uit 




Parameters invoeren: X 10 abs Y 0 abs Z 50 abs A 0 abs 

F *ijlgang* mm/min Radiuscorrectie uit 


Transfor- 

maties> 

Cilinder- 

mantel > 

De nulpuntverschuiving voor het bewerken op de afgewikkelde 

cilindermantel vastleggen. 


6. Contourinvoer met 

contourverwerking • Selectie met softkey 

Transfor- 

maties> 

Nulpunt 

versch. > 


indrukken. 

• Contournaam invoeren en bevestigen 

Nieuwe 

contour > 


Werktuigas Z 

Cilindermantel ja 

∅ 80 

X 0 Yα 10abs 

Aanwijzing: Y-waarde wissen, dan Yα - waarde invoeren 

(hier 10°). 


bevestigen: 

1. X -60 abs 

2. Yα 90 abs 

3. X -45 abs 

4. Yα 30 abs 

5. X 0 abs 




9



7. Baanfrezen 


• Parameters invoeren 

Baanfrezen 

T FREES8 F 0.2 mm/tand S 

R 

5000 o/min 

d 

Radiuscorrectie 

Bewerking 

Z0 40 abs Z1 10 inc DZ 10 

UZ 0 

UXY 0 

Aanlopen Rechte 

Diepte-instelling 

L1 2 

FZ 0,1 mm/tand 

Verwijderen Rechte 

Verwijderstrategie 

L2 2 

Optilmodus naar terugtrekvlak 



uitschakelen • Selectie met softkey 


Transformatie uit 


9. Resultaat • Programmeergrafiek 

Transfor- 

maties > 

Cilinder- 

mantel > 



9



• ShopMill-programma-afbeelding 


IJLG. 



Baanfrezen 



aan zonder sleufwandcorrectie 



uit 

FREES 

9


9 9.4 Voorbeeld 4: Groefwandcorrectie 

9.4 Voorbeeld 4: Groefwandcorrectie 

15 

12 

50 

35 o 

In een pijp wordt er een groef met parallelle groefwanden gefreesd. 

Hiervoor wordt niet de contour van de groef, maar de gedachte 

middelpuntbaan van een in de groef geleide bout geprogrammeerd. 

3 

35 o 

100 



50 

45 o 

y 

25 15 

Voorwaarden • Er is een ronde as, bv. as A voorhanden en de transformatie is via 

de machinegegevens geconfigureerd. 

• De referentiepunten aan de cilinder zijn bepaald. 

De referentiepunten aan de cilinder zijn bepaald. De 

referentiepunten X0, Y0, Z0 en de gewenste nulpuntverschuiving 

x 

9



Programma 

legt u bv. onder "Machine manueel", "Nulpunt werkstuk" en "Kant" 

vast. De hieruit berekende nulpuntverschuiving wordt in de 

nulpuntverschuivingslijst geregistreerd. 

1. Programmakop • De basisdeelafmetingen stemmen overeen met de afwikkeling van 

het cilindermantelvlak: 


X1 -130 abs Y1 157,08 abs Z1 22 abs 

RP 50 SC 1 

Aanwijzing: Y1 wordt berekend volgens de formule Y1 = ∅ • π 

hier: diameter 50 vermenigvuldigd met 3,14... 




Nulpuntverschuiving voor cilindermanteltransformatie kiezen (bv. het 

nulpunt op het middelpunt van het voorvlak van de cilinder 

verschuiven). 


Transfor- 

maties > 

Nulpunt 

versch. > 


indrukken. 

3. Y-as positioneren Het werktuig positioneert u in de Y-as via het midden van de cilinder, 

daar na selectie van de cilindermanteltransformatie de Y-as niet meer 

wordt verplaatst. 


Rechte lijn 


Parameters invoeren: X 10 abs Y 0 abs Z 40 abs 

F *ijlgang* mm/min Radiuscorrectie uit 


4. Cilindermantel- 

Transfor- Cilindertransformatie 

inschakelen • Selectie met softkey 


maties > mantel > 

Transformatie aan 

∅ 50 

Groefwandcorr. aan 

D 6 

Aanwijzing: D is de afstand van de gedachte middelpuntbaan tot 

de groefwand. 




9





De nulpuntverschuiving voor het bewerken op de afgewikkelde 

cilindermantel vastleggen (nulpunt op het nulpunt van de 

werkplaatstekening verschuiven). 


6. Contourinvoer met 

contourverwerking • Selectie met softkey 

7. Baanfrezen 

Transfor- 

maties > 

Nulpunt 

versch. > 


indrukken. 

Nieuwe 

contour > 

• Contournaam (hier: cilinder) invoeren en bevestigen 


Werktuigas Z 

Cilindermantel ja 

∅ 50 X -25 abs Yα 0 abs 

Aanwijzing: Y-waarde wissen, dan Yα - waarde invoeren (hier 0°). 



bevestigen: 

1. X -44 abs 

2. X -25 abs 

3. 

4. 

Alle 

parameters Yα -35 abs I 0 inc 

Dialoog 

selectie (α2 tang.) 

5. X -94 abs 

Dialoog 

overname β2 180° 

6. X -6 abs Yα 0 abs α1 45° 

7. X -25 abs 

• Contour overnemen met softkey . 


Baan- 

frezen 

• Parameters invoeren 

T FREES_8 F 0.2 mm/tand S 5000 o/min 

Radiuscorrectie Bewerking 

Z0 25 abs Z1 3 inc DZ 2 

UZ 0 UXY 0 



9



Aanvoeren kwartkring 

R1 1 

FZ 0,1 mm/tand 

Afvoeren kwartkring 

R2 1 

Optilmodus naar terugtrekvlak 



uitschakelen • Selectie met softkey 


Transformatie uit 


9. Resultaat • Programmeergrafiek 

SLEUFWAND 

• ShopMill-programma-afbeelding 

SLEUFWAND 

SLEUFWAND 

Transfor- 

maties > 

Cilinder- 

mantel > 


IJLG. 

Cilindermantel aan met sleufwandcorrectie 


SLEUFWANDCORREC_1 

Baanfrezen 

FREES 

Cilindermantel uit 




9


9 9.5 Voorbeeld 5: Zwenken 

9.5 Voorbeeld 5: Zwenken 

10 diep 

A 

10 

20 

R2 

vooraanzicht 

50 

R2 

20 

25 

10 45° 

25 

bovenaanzicht 

45° 

aanzicht A 

54,736° 

14,434 

25 

10 diep 

25 



50 

50 

10 diep 

10 diep 

10 

20 

linker zijaanzicht 

R5 

R2 

Y 

Z 

25 

45° 

X 

17,678 

90° 

20,413 10,206 

25 

9



Programma voorbeeld4 

In dit voorbeeld wordt het bewerkingsvlak meervoudig gezwenkt. 



X1 -50 abs Y1 -50 abs Z1 -50 abs 






Kamer 

> 

Rechthoekige 

kamer 


T FREES_4 D 1 F 0.1 mm/tand V 200 m/min 

• De volgende parameters invoeren: 

• 

Positie 

referentiepunt Midden 

Bewerkingstype Voorbewerken 


X0 -25 abs 

Y0 -25 abs 

Z0 0 abs 

W 10 

L 20 

R 2 

α0 -45° 

Z1 5 inc 

DXY 3 mm 

DZ 2.5 

UXY 0 mm 

UZ 0 

Induiken Centrisch 



9



3. Zwenken 



Transfor- 

maties 


T frees_4 D 1 


• 

Terugtrekken ja 

Zwenken ja 

Transformatie nieuw 

X0 0 

Y0 -50 

Z0 0 

Zwenken per as 

X 90° 

Y 0° 

Z 0° 

X1 0 

Y1 0 

Z1 0 

Richting - 


Zwenken 

> 



Kamer 

> 

Rechthoekigekamer 




Positie 




X0 -25 abs 

Y0 -25 abs 

Z0 0 abs 

W 10 

L 20 

R 2 

α0 45° 

Z1 5 inc 

DXY 3 mm 

DZ 2.5 

UXY 0 mm 

UZ 0 




9



5. Zwenken 


• 


Transfor- 

maties 


T frees_4 D 1 


• 


Zwenken ja 


X0 -50 

Y0 -50 

Z0 0 


Z -90° 

X 90° 

Y 0° 

X1 0 

Y1 0 

Z1 0 

Richting - 


Zwenken 

> 



Kamer 

> 

Rechthoekigekamer 




Positie 




X0 -25 abs 

Y0 -25 abs 

Z0 0 abs 

W 10 

L 20 

R 2 

α0 -45° 

Z1 5 inc 

DXY 3 mm 

DZ 2.5 

UXY 0 mm 

UZ 0 


9



• 



7. Instelling Ander basisdeel definiëren, opdat bij de simulatie in het zichtbare 

fragment de bewerking van het schuine vlak zou weergegeven 

worden: 

8. Zwenken 

9. Vlakfrezen 




Instel- 

lingen 

• Basisdeel bepalen: 

X0 -17.678 abs Y0 10.206 abs Z0 0 abs 

X1 17.678 abs Y1 -20.413 abs Z1 -10 abs 


• 


Transfor- 

maties > 


T VLAKFREES D 1 


• 


Zwenken ja 


X0 -50 

Y0 -50 

Z0 -25 


Z -45° 

X 54.736° 

Y 0° 

X1 0 

Y1 20.413 

Z1 0 

Richting - 


kiezen 

Zwenken 

> 

9 

Vlak- 

frezen > en bewerkingsstrategie 


T VLAKFREES D 1 F 0.1 mm/tand V 200 m/min



10. Boren 

11. Positiepatroon 


• 


X0 -17.678 abs 

Y0 -20.413 abs 

Z0 14.434 abs 

X1 17.678 abs 

Y1 10.206 abs 

Z1 0 abs 

DXY 80 % 

DZ 2.5 

UZ 0 


Boren 

Wrijven > Boren 


T BOOR_3 D 1 F 0.1 mm/o S 2000 o/min 


• 

Schacht/Top Schacht 

Z1 5 inc 

DT 0 s 



• 

Volledige/Deelcirkel volledige cirkel 

Z0 0 abs 

X0 0 abs 

Y0 0 abs 

α0 -90° 

R 5 

N 3 

positioneren Rechte lijn 

Posi- 

ties > 

12. Zwenken Zwenkkop resp. - tafel terug in de oorspronkelijke positie 

terugzwenken: 


Transfor- 

maties > 


T 0 D 1 

Zwenken 

> 



9




• 


Zwenken ja 


X0 0 

Y0 0 

Z0 0 


X 0° 

Y 0° 

Z 0° 

X1 0 

Y1 0 

Z1 0 

Richting - 

Resultaat • ShopMill-programma-afbeelding 

VOORBEELD4 

VOORBEELD4 

Rechthoekkamer 

Zwenken 


Zwenken 


Instelling 

Zwenken 

Vlakfrezen 

Boren 


Zwenken 


FREES 

FREES 

FREES 

Uitgangsmat. 

VLAKFREES 

BOOR 

FREES 

FREES 

VLAKFREES 



9



Voor notities 



9

A 08/2005 Bijlage 

Bijlage 

A Afkortingen............................................................................................................A-426 

B Index...................................................................................................................... I-429 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 A-425 

A

Bijlage 08/2005 

A A Afkortingen 

A Afkortingen 

ABS Absolute afmeting 

COM Communication: Communicatie 

Component van de NC-besturing die de communicatie uitvoert en 

coördineert. 

CNC Computerized Numerical Control: Computerondersteunde numerieke 

besturing 

D Snijkant 

DIN Duitse industrienorm 

DRF Differential Resolver Function: Differentiaal-draaimelderfunctie 

De functie verwekt samen met een elektronisch handwiel een 

incrementele nulpuntverschuiving in automatisch bedrijf. 

DRY Dry Run: Leegloopaanvoer 

F Aanvoer 

GUD Global User Data: Globale gebruikersdata 

HW Hardware 

INC Increment: Stappenmaat 

INI Initializing Data: Initialisatiedata 

INK Incrementele afmeting 

LED Light Emitting Diode: Lichtdiode 

M01 M-functie: Geprogrammeerde stop 

M17 M-functie: Subroutine-einde 

MCS Machine Coordinate System 

MD Machinedata 

MDA Manual Data Automatic 

MKS Machinecoördinatensysteem 

MLFB Machine-leesbare productbenaming 


A-426 SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

A

A 08/2005 Bijlage 

A Afkortingen 

MPF Main Program File: Hoofdprogramma 

NC Numerical Control: Numerieke besturing 

De NC-besturing omvat de componenten NCK, PLC, PCU en COM. 

NCK Numerical Control Kernel: Numerieke kern 

Component van de NC-besturing die programma's uitvoert en in 

hoofdzaak de bewegingsprocessen voor de werktuigmachine 

coördineert. 

NPV Nulpuntverschuiving 

OP Operator Panel: Bedieningspaneel 

PC Personal Computer 

PCU Personal Computer Unit 

Component van de NC-besturing die de communicatie tussen de 

operator en de machine mogelijk maakt. 

PLC Programmable Logic Control: Aanpasbesturing 

Componenten van de NC-besturing voor het bewerken van de 

regellogica van de werktuigmachine 

PRT Program Test 

REF Referentiepunt aanlopen 

REPOS Herpositioneren 

ROV Rapid Override: IJlgangcorrectie 

S Spindeltoerental 

SBL Single Block: Enkelvoudig blok 

SI Safety Integrated 

SK Softkey 

SKP Skip: Zin laten verdwijnen 

SPF Sub Program File: Subprogramma 

SW Software 

T Werktuig 

TMZ Tool Magazine Zero 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 A-427 

A


A A Afkortingen 

V Snijsnelheid 

WCS Work Piece Coordinate System 

WKS Werkstukcoördinatensysteem 

WPD Work Piece Directory: Werkstuklijst 

WZ Werktuig 


A-428 SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

A

08/2005 Bijlage 

I Index 

B Index 

3 

3D-weergave 5-332 

3D-werktuig 2-140 

3-vlakkenaanzicht 5-330 

A 

Aaneenschakeling 3-170 

Aantal 2-148, 3-181 

Aantal tanden 2-146 

Aantal werkstukken 3-181 

Aanvoer 3-169, 3-175 

Aanvoermodus 3-200 

Aanvoerstrategie 3-201 

Aanvoertoestand 1-30 

Aanzicht 

veranderen 5-333 

Absolute afmeting 1-43 

Absolute maatinvoer 3-167 

Aflvoerstrategie 3-201 

Afvoermodus 3-200 

Afwerken 2-109 

Afzonderlijk blok 2-126 

Alarm 8-392 

Alternatief 3-176 

Arbeidsplan 1-37 

As 

positioneren 2-100 

Assen 3-167 

verplaatsen 2-98 

Astoets 1-24 

Automatisch bedrijf 2-51, 2-109 

B 

Baanfrezen 3-200 

Basisblokindicatie 2-127 

Basisdeel 3-172 

Basisdeel-afmetingen 5-328 

Basisdraaiingshoek 3-249 

Basisverschuiving 2-54 


Bedieningsoppervlak 1-29 

Bedieningspaneel 1-20 

OP 010 1-20 

Toetsen 1-21 

Beeldschermtoetsen 1-31 

Begin 4-322 

Bewerking 

starten 2-112 

stoppen 2-112 

voortijdig beëindigen 2-112 

Bewerkingsaanvoer 3-169 

Bewerkingsdraairichting 3-173 

Bewerkingslijnen 5-326 

Bewerkingstijd 5-326 

Bijkomend commando 3-191 

Bijkomende functie 

Werktuig 2-146 

Bijkomende functies 3-309 

Binnencorrectie 3-191 

Binnenschroefdraad 3-235 

Boor 2-133, 2-134 

Boorschroefdraadtappen 3-239 

Boren 3-227, 3-229 

Boring automatisch meten 

1 boring meten 2-70 

2 boringen meten 2-71 



Bovenaanzicht 5-329 

Buitencontour 3-191 

Buitenschroefdraad 3-236 

C 

CAM-systeem 7-376 

Centreren 3-203, 3-204, 3-228 

Cilindermanteltransformatie 3-190, 3-301 

Cirkel 

met een bekend middelpunt 3-220 

met een bekende radius 3-221 

polair 3-225 

Cirkeltap automatisch meten 

1 cirkeltap meten 2-77 

2 cirkeltappen meten 2-77 



Cirkeltap manueel meten 

1 cirkeltap meten 2-76 

Cirkelvormige groef 3-276 

Cirkelvormige kamer 3-266 

Cirkelvormige tap 3-271 

CNC-ISO-bedrijf 2-163 

Contour 0-6 

aanleggen 3-188 

eiland 3-184 

herbenoemen 3-180 


SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 I-429 

I


I Index 

kamer 3-184 

kopiëren 3-179 

sluiten 3-193 

Tap 3-185 


Weergave 3-186 

contour frezen 3-183 

Contourbegin 3-188 

Contourcalculator 3-183 

Contoureinde 3-188 


aanhangen 3-195 

creëren 3-190 

invoegen 3-196 


wissen 3-197 

Contourkamer 

afkanten 3-212 

centreren 3-203 

frezen 3-206 

nabewerking 3-209 

Restmateriaal 3-207 

voorbewerking 3-206 

voorboren 3-203 

Contourovergangselement 3-191 

Contourtap 

afkanten 3-217 

nabewerking 3-216 

Restmateriaal 3-214 

voorbewerking 3-213 

Coördinatensysteem 1-19 

Coördinatentransformatie 2-157 

definiëren 3-298 

Correctiewaarde 2-145 

Cycli-ondersteuning 4-314 

Cyclus 0-6 

Cyclus starten 3-176 

D 

D 3-182 

Dialoogregel 1-29 

Dialoogselectie 3-192 


Diepboren 3-230 

Directory 

aanleggen 6-352, 6-368 

herbenoemen 6-355, 6-371 

kiezen 6-347, 6-361 

kopiëren 6-354, 6-370 

openen 6-347, 6-361 

verschuiven 6-371 

wissen 6-355, 6-372 

Diskdrive 6-366 

Doorsnede 5-334 

DR 3-183 

DRF-verschuiving 2-120 

Driedimensionale weergave 5-332 

Drijfwerktrap 3-309 

Duplonummer 2-136 

E 

E_COUNTER 3-310 

Eenheid kiezen 1-41 

Einde 4-322 

Enkelvoudig blok 

deselecteren 2-126 

fijn 2-126 

Equidistant 2-145 

F 

Fijnverschuiving 2-158 

FOR 3-310 

Fragment veranderen 5-333 

Frees 2-133, 2-134 

freesradiuscorrectie 3-168 

Frezen 3-259 

G 

G-Code 

in ShopMill-programma 3-310 


knippen 4-320 


markeren 4-320 

verbergen 2-120 

zoeken 4-321 

G-Code-blok 

nummeren 4-322 

G-Code-editor 4-319 


creëren 4-314 

simuleren 4-317 

uitvoeren 4-317, 6-351, 6-366 

Gebruikersgegevens 8-393 

Gebruikerstoestemming 2-50 

Geometrieprogramma 7-376 

Geprogrammeerde stop 2-119, 3-309 

G-functies 2-110 


I-430 ShopMill Bedienen/Programmeren SINUMERIK 840D sl (BAS) - Uitgave 08/2005 

I


I Index 

Gladmaken 2-94, 2-95, 3-176 

Gravure 3-282 

Groefwandcorrectie 3-301 

Grofverschuiving 2-158 

H 

Handbedrijf 2-51 

Assen verplaatsen 2-98 

Maateenheid 2-106 

M-functies 2-105 

Transmissietrap 2-105 

Voorinstellingen 2-107 

Werktuigas 2-106 

Handwerktuig 2-142 

Harde schijf 6-366 

Help-venster 1-39 

Herhaling 3-294 

H-functies 2-110 

High Speed Settings 7-379 

Hindernis 3-254 

H-nummer 2-136 

Hoek automatisch meten 

rechthoekige/willekeurige hoek meten 2-67 

Hoek manueel meten 

rechthoekige/willekeurige hoek meten 2-66 

Hoek meten 2-66 

Hoek voor kegelvormig freeswerktuig 2-140 

Hoekpunt 3-172 

Hoofdprogramma 3-292 

Hotline 0-3 

Hulpfuncties 2-110 

I 

Ijlgang 3-169 

IJlgang 2-100 

IJlgang-override 1-25 

inch/metrisch 3-167 

Inch/Metrisch-omschakeling 2-52 

Incrementele afmeting 1-43 

Incrementele maatinvoer 3-167 

Incrementmaat 1-43 

Induiken 3-264 

Inschakelen 2-47 

Instellingen 

Automatisch bedrijf 2-131 

Handbedrijf 2-105 


Instelvoeding 2-99 

Invoegmodus 1-41 

Invoerveld 1-40 

ISO-dialect 4-324 

ISO-dialecten 2-136 

J 

Jog 1-23 

K 

Kalibrering meetwerktuig 2-84 

Kamer automatisch meten 

Rechthoekige kamer meten 2-69 

Kamer meten 

Rechthoekige kamer manueel meten 2-69 

Kamer/boring meten 2-68 

Kanaalbedrijfsmeldingen 1-30 

Kanaaltoestand 1-30 

Kleine letters 3-283 

Koelmiddel 2-146, 3-309 

L 

Langsgroef 3-273 

Lege plaats zoeken 2-153, 2-155 

Lengteaanpassing 2-90, 3-289 

M 

Maateenheid 3-172 

Maatstaf 2-161 

Machinebedieningspaneel 1-23 

Machinecoördinatensysteem 2-53 

Machinelooptijden 2-129 

Machinenulpunt 1-19 

Magazijn 2-150 

Magazijnlijst 2-150 

Magazijnplaats 

blokkeren 2-151 


MCS/WCS 2-53 

MDA 2-51 

MDA-bedrijf 2-108 

Meervoudige opspanning 6-348, 6-363 

Meetcycli-ondersteuning 4-314 

Meetdoos 2-87 

Meetekenen 

tijdens het bewerken 2-125 

voor de bewerking 2-123 

Meettaster 2-90 

afstemmen 2-93, 3-291 

Meettaster kalibreren 2-84 

Meldingen 8-392 

Merk 3-294 

Meten 3-287 



I


I Index 

Werkstuknulpunt 2-56, 3-287 

Werktuig 2-86 

metrisch/inch 3-167 

Metrisch/Inch-omschakeling 2-52 

M-functies 2-110, 3-309 

Middelpuntbaan 3-201 

Mini-bedieningshandtoestel 1-27 

N 

Netwerk-diskdrive 6-351, 6-366 

Nieuwe contour 

frezen 3-188 

Niveaubenamingen 1-42 

Noodstop 1-23 

Nulpuntgegevens beveiligen 6-356, 6-372 

Nulpuntgegevens inlezen 6-356, 6-372 

Nulpuntverschuiving 2-157, 2-162 

Basis- 2-157 

Coördinatentransformatie 2-157 

definiëren 2-159 

deselecteren 2-162 

kiezen 2-162 

Totale 2-157 


oproepen 3-297 

Nulpuntverschuivingslijst 2-160 

O 

On line-hulp 4-314 

Ontspanen 3-230, 3-233 

Opnieuw naar de contour gaan 2-113 

Overmaat 3-183 

P 

Parameters 

berekenen 1-41 

invoeren 1-40 

overnemen 1-41 

selecteren 1-40 


wissen 1-41 

Parameterscherm 1-38 

Plaatsnummer 2-135 

Plaatstoewijzing 2-137 

Pool 3-223 

Poolcoördinaten 1-42, 3-223 

Positie 

willekeurige 3-242 

Positie 

herhalen 3-256 


deelcirkel 3-251 

Frezen 3-279 

lijn 3-246 

Raam 3-248 

rooster 3-247 

Ruit 3-247 

volledige cirkel 3-249 

Posities 3-241 

Positiewaarde 2-54 

Positioneerbewegingen 3-218 

POWER ON 8-393 

Programma 0-6 

aanleggen 6-352, 6-368 

corrigeren 2-128 

herbenoemen 6-355, 6-371 

inlopen 2-126 

kiezen voor afwerking 2-111 

kopiëren 6-354, 6-370 

laden 6-366 

meerdere markeren 6-353, 6-369 

nieuw 3-171 

onderbreken 2-113 

ontladen 6-365 

openen 6-347, 6-361 

overschrijven 2-121 

starten 2-112 

stoppen 2-112 

testen 2-122 

uitvoeren 6-348, 6-362 

verschuiven 6-371 

voortijdig beëindigen 2-112 

wissen 6-355, 6-372 

Programmabeheer 

PCU 50.3 (HMI Advanced) 6-359 

ShopMill op NCU (HMI Embedded) 6-345 

Programmabeïnvloeding 1-30 

Leegloopaanvoer 2-131 

Programmablok 

herhalen 3-294 

tonen 2-127 


Programmablokken 3-170 


knippen 3-179 


markeren 3-179 



I


I Index 

nieuw 3-175 

nummeren 3-180 

zoeken 3-180 

Programma-editor 3-178 

Programma-einde 3-181 

Programmakop 3-170, 3-171 

Programmamanager 6-345, 6-359 

Programmanaam 3-171 

Programmastructuur 3-170 

Programmeergrafiek 1-37 

R 

Rand automatisch meten 

Afstand 2 randen meten 2-65 

een punt meten 2-62 

twee punten meten 2-64 

Rand manueel meten 

Afstand 2 randen meten 2-64 

een punt meten 2-61 

twee punten meten 2-63 

Rand meten 2-60 

Rechte 3-218 

polair 3-224 

Radiuscorrectie 3-218 

Rechterhand-regel 1-19 

Rechthoekige kamer 3-262 

Rechthoekige tap 3-268 

Referentiepunt 2-47 

Rekenparameter 4-323 

Reset 1-23 

Restmateriaal 

Contourkamer 3-207 

Contourtap 3-214 

Rotatie 3-298 

R-parameter 4-323 

Ruimen 3-229 

S 

S 3-182 

S1 1-29 

S2 1-29 

S3 1-29 

Safety Integrated 2-50 

Scalering 3-299 

Schroefdraadfrezen 3-235 

Schroefdraadtappen 3-233 

ShopMill 1-16 

kiezen 2-163 

ShopMill Open 2-164 

Simulatie 5-326 

Snelle weergave 5-327 

Standaardsimulatie 5-326 

starten 5-327 

Sleutelschakelaar 1-26 

Slijtage 2-148 

Snelaanzicht 

2D kiezen 5-335 

3D kiezen 5-335 

Afstandsmeting 5-338 

Delenprogramma bewerken 5-340 

G-blokken zoeken 5-340 

Grafiek verschuiven 5-337 

Grootte aanpassen 5-337 

Positie in 3D wijzigen 5-336 

starten 5-335 

Weergaven 5-335 

Zoekfuncties 5-339 

Snijkant 3-182 

Snijsnelheid 3-168, 3-182 

Softkey 

Annuleren 1-35 


OK 1-35 

Terug 1-35 

Toepassen 1-35 

Spanen 3-230 

Spanen breken 3-234 

Speciale tekens 3-283 

Spiegeling 3-299 

Spiegelschrift 3-283 

Spil 


starten 2-97 

stoppen 2-97 

Spildraairichting 2-146, 3-309 

Spil-override 1-25 

Spilpositie 3-309 

spiltoerental 3-182 

Spiltoerental 2-98, 3-168 

Spiltoestand 1-31 

Spiraal 3-222 

Standtijd 2-148 

Stapbreedte 2-98 

Stappenreeksprogramma 3-167 

Stop 3-309 

Streepjesgrafiek 1-37 



I


I Index 

Subbedieningsmodus 1-30 

Subprogramma 3-292 

T 

T 3-182 

Tangente 3-192 

Tap automatisch meten 

Rechthoekige tap meten 2-76 

Tap manueel meten 

Rechthoekige tap meten 2-75 

Tap meten 2-74 

Technologieprogramma 7-376 

Telediagnose 2-164 

TEMP 6-355, 6-372 

Terugcompileren 4-316 

Terugtrekken bij positiepatronen 3-174 

Terugtrekniveau 3-172 

Tijdige waarschuwingsgrens 2-148 

Toegangsrechten 1-26 

Toetsen 1-21 


Totale verschuivng 2-157 

U 

Uitdraaien 3-232 

Uitschakelen 2-47 

V 

V 3-182 

Variabelen 8-393 

Vast punt 

afstemmen 2-89 

Veiligheidsafstand 3-172 

Veiligheidsniveaus 1-26 

Verbergen 2-120 

Verrondingsradius 2-140 

Verschuiving 3-298 

Versie-indicatie 8-395 

Vlak automatisch uitrichten 2-82 

Vlak manueel uitrichten 2-81 

Vlak uitrichten 2-81 

Vlakfrezen 2-104, 3-213 

Voedings-override 1-25 

Volledig programma 7-377 

Volledige bewerking 3-176 

Volumemodel 5-332 

Voorbeeld 

Boren 3-257 

Cilindermanteltransformatie 9-409 

Groefwandcorrectie 9-413 

Poolcoördinaten 3-226 

Positiepatroon frezen 3-280 

Rechthoekige kamer 3-265 

Schroefdraadfrezen 3-238 

Vlakfrezen 3-261 

vrije contourprogrammering 3-197 

Zwenken 3-307, 9-417 

Voorbeelden 9-398, 9-406 

Voorbewerken 2-94, 2-95, 3-176 

Voorboren 3-203, 3-205 

Voorinstellingen 


Vormenbouw 7-376 

W 

Wachtwoord 1-26 

WCS/MCS 2-53 

Weggaan van de contour 2-113 

Werkplek 1-18 

Werkstukcoördinatensysteem 2-53 

Werkstukken, aantal 3-181 

Werkstuknulpunt 1-19 

automatisch meten 2-56 

manueel meten 2-56 

meten 2-56, 3-287 

Werkstukteller 

G-Code programma's 2-131 

Werktuig 2-132 

laden 2-152 

meerder snijkanten 2-141 

meten 2-86, 2-90, 3-289 

nieuw 2-139 

ontladen 2-153 

programmeren 3-167, 3-182 

sorteren 2-156 

verplaatsen 2-154 

wissen 2-151 

Werktuigcontrole 2-148 

Werktuigcorrecties 2-132, 2-143 

Werktuiggegevens beveiligen 6-356, 6-372 

Werktuiggegevens inlezen 6-356, 6-372 

Werktuiglengtecorrectie 2-144, 2-145, 3-167, 3- 

168 

Werktuiglijst 2-133 

Werktuigmagazijn 2-137 

Werktuignaam 2-142 

Werktuigslijtagegevens 2-147 

Werktuigslijtagelijst 2-137 



I


I Index 

Werktuigtoestand 2-151 

Werktuigtype 2-136 

Werktuigtype veranderen 2-151 

Z 

Zijdelingse aanpassing 2-90, 3-289 

Zoeken 

blok 2-116 

tekst 2-118 

Zoom 5-331 

Zusterwerktuig 2-142 

Zwenken 

manueel 2-100 

onder Auto 3-304 



I


I Index 


I-436 SINUMERIK 840D sl Bedienen/Programmeren ShopMill (BAS) - Uitgave 08/2005 

I

Aan 

SIEMENS AG 

A&D MC BMS 

Postfach 3180 

D-91050 Erlangen 

Tel.: +49 (0) 180 5050 – 222 [Hotline] 

Fax: +49 (0) 9131 98 – 63315 [documentatie] 

Email:mailto:motioncontrol.docu@siemens.com 

Afzender 

Naam 

Adres van uw firma/bureau 

Straat: 

Postcode: Plaats: 

Telefoon: / / 

Telefax: / / 

Voorstellen en/of correcties 

Voorstellen 

Correcties 

voor gedrukt document: 

SINUMERIK 840D sl 

ShopMill 

Gebruikersdocumentatie 

Bedienen/Programmeren 

Bestelnr. 6FC5398-4AP10-0JA0 

Uitgave 08/2005 

Indien u tijdens het lezen van dit document drukfouten 

ontdekt, gelieve ons deze m.b.v. een formulier mee te 

delen. Ook voor tips en verbeteringsvoorstellen zijn wij 

zeer dankbaar.

2 - Boelens Machines BV

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?