Programmaboek Hand van de Meester - Het Nationale Ballet
Programmaboek Hand van de Meester - Het Nationale Ballet
Programmaboek Hand van de Meester - Het Nationale Ballet
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4<br />
grosse fuge<br />
Tijdloze erotiek<br />
Hans <strong>van</strong> Manens grote voorbeeld, George Balanchine, vond<br />
Beethoven niet dansbaar. Met Grosse Fuge liet Van Manen in<br />
1971 zien dat die opvatting achterhaald is. De choreografie<br />
werd meteen na <strong>de</strong> première uitgeroepen tot ‘meest<br />
belangwekken<strong>de</strong> Europese ballet <strong>van</strong> het <strong>de</strong>cennium’.<br />
In een wit <strong>de</strong>cor met een oplichten<strong>de</strong>, verschuiven<strong>de</strong> neonlijn<br />
aan <strong>de</strong> horizon (een magistraal ontwerp <strong>van</strong> Jean-Paul Vroom)<br />
tonen vier mannen op Beethovens Fuga hun viriele kracht aan<br />
vier vrouwen. Gehuld in zwarte, lange, door Van Manen zelf<br />
ontworpen rokken geven <strong>de</strong> mannen met hun gestrekte armen,<br />
gebal<strong>de</strong> vuisten en afgemeten bewegingen een nieuwe dimensie<br />
aan Beethovens imposante compositie. Wanneer <strong>de</strong> vrouwen in<br />
hun vleeskleurige korsetten – ‘alsof ze net uit hun avondjurk<br />
zijn gestapt’ – <strong>de</strong> dans overnemen, keren <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> thema’s terug,<br />
maar nu zijn <strong>de</strong> bewegingen zachter, ijler. Na een kort<br />
groeps<strong>de</strong>el volgen vier duetten waarin <strong>de</strong> partners elkaar<br />
uitdagen, soms on<strong>de</strong>rkoeld, soms speels, soms met een<br />
ingehou<strong>de</strong>n agressie.<br />
In het twee<strong>de</strong> <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong> choreografie, op Beethovens Cavatina,<br />
wordt <strong>de</strong> afstand tussen <strong>de</strong> seksen kleiner, <strong>de</strong> geagiteer<strong>de</strong><br />
spanning maakt plaats voor lyriek. De mannen dragen nu<br />
strakke shorts met daarop een bre<strong>de</strong> riem, die een bron <strong>van</strong><br />
bewegingsvondsten blijkt te zijn: <strong>de</strong> vrouwen trekken zich<br />
eraan op, wor<strong>de</strong>n eraan rond gesleept. De ensemblechoreografie<br />
a<strong>de</strong>mt erotiek in <strong>de</strong> puurste zin: te<strong>de</strong>r, maar ook krachtig en<br />
strak <strong>van</strong> lijn, waarbij <strong>de</strong> vrouwen – zoals altijd bij Van Manen –<br />
geen moment voor <strong>de</strong> mannen on<strong>de</strong>rdoen.<br />
Hoewel inmid<strong>de</strong>ls ruim veertig jaar oud lijkt Grosse Fuge tijdloos<br />
te zijn. Bij recente uitvoeringen, zoals tij<strong>de</strong>ns het gala voor<br />
Van Manens tachtigste, werd <strong>de</strong> choreografie met gejuich<br />
ont<strong>van</strong>gen en wereldwijd is het een <strong>van</strong> <strong>de</strong> meest gevraag<strong>de</strong> Van<br />
Manen-balletten.<br />
jeanette von<strong>de</strong>rsaar, coleen davis, valerie valentine, rachel beaujean, john wisman, leon koning, clint farha en lindsay fischer<br />
igone <strong>de</strong> jongh, marisa lopez, alexan<strong>de</strong>r zhembrovskyy en cédric ygnace<br />
5
Change language