2 - Laurentius Wonen, Breda
2 - Laurentius Wonen, Breda
2 - Laurentius Wonen, Breda
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Jubileumuitgave | Oktober 2009<br />
<strong>Laurentius</strong><br />
jaar
In In dit dit<br />
jubileumnummer<br />
jubileumnummer<br />
2 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
1<br />
3<br />
4<br />
7<br />
8<br />
13<br />
14<br />
16<br />
18<br />
19<br />
23<br />
24<br />
28<br />
29<br />
30<br />
34<br />
36<br />
38<br />
Cover: De winnaar van onze fotowedstrijd<br />
Column: De kunst van het ouder worden<br />
De uitslag van onze fotowedstrijd<br />
Het verhaal achter de heilige St. <strong>Laurentius</strong><br />
De ontwikkeling van <strong>Laurentius</strong><br />
De glazen bol van de toekomst<br />
Één van onze eerste medewerkers<br />
Wat een negentigjarige allemaal meemaakt!<br />
Vijf dingen die verdwenen<br />
<strong>Laurentius</strong>: de feiten door de jaren heen<br />
Vijf dingen die er nog steeds zijn<br />
Vier huurders die ook 90 jaar zijn<br />
Kleur de wereld in van <strong>Laurentius</strong><br />
Wie kent <strong>Laurentius</strong> het beste?<br />
In gesprek met onze directie<br />
Ons team in 2009<br />
Het jubileumgeschenk aan <strong>Breda</strong><br />
Twee verhalen achter het huisnummer 90
Column<br />
Walter Vermeulen-de Bie<br />
Algemeen directeur <strong>Laurentius</strong><br />
De kunst van het ouder worden<br />
Heeft u dat ook bij het vieren van uw verjaardag? Die<br />
gemengde gevoelens? “Zo’n feestje is best gezellig, maar<br />
eigenlijk wil ik niet ouder worden”. Of denkt u: “wat heb ik<br />
bereikt in al die jaren?”<br />
Wat is de kunst van het ouder worden? Gaat het om de jaren?<br />
Of om de ervaring? Ouder worden is een feit en gaat in ieder<br />
geval altijd samen met meer levenswijsheid en herinneringen<br />
waarop je kunt terugkijken.<br />
Soms hoor je mensen zeggen dat vroeger alles beter was.<br />
Maar als 90-jarige, weet <strong>Laurentius</strong> wel beter. In 1919 hadden<br />
weinig woningen sanitair of stromend water. In de jaren 50<br />
was er vaak geen douche of goede verwarming. Daarmee vergeleken<br />
zijn de huizen van nu luxe paleisjes. Die goede oude<br />
tijd zou je niemand meer toewensen.<br />
Is alles dan beter geworden? Nee, zeker niet. De solidariteit,<br />
de betrokkenheid met de straat en de wijk zijn nu minder. We<br />
zijn vrijer geworden, maar ook individueler. We leven langs<br />
elkaar heen. Het is vaak meer ‘ik’ dan ‘wij’.<br />
Prentbriefkaart uit 1921<br />
Dat maakt dat we soms de dagelijkse dingen die we zo<br />
belangrijk vinden, aan ons voorbij moeten laten gaan. Even<br />
stilstaan bij wat echt belangrijk is. Het oude terughalen kan<br />
niet. Dat willen we ook niet, maar ‘vroeger in een nieuw jasje’<br />
spreekt me wel aan. Iets voor een ander betekenen, is één<br />
van de belangrijkste zaken in je leven. Daarbij gaat het niet<br />
alleen om je eigen partner en kinderen, maar ook om de<br />
mensen te midden van wie je leeft.<br />
Prettig wonen in de wijk is iets wat we samen moeten<br />
opbouwen. Daarom trekt <strong>Laurentius</strong> jaarlijks ruim één<br />
miljoen uit voor projecten die in het teken staan van contact,<br />
ontmoeten en aangenaam leven.<br />
Want wat we allen willen, is simpel: kinderen die lekker buiten<br />
spelen, ouderen die veilig over straat gaan en mensen die<br />
wonen in frisse en verzorgde wijken. Nu en over 90 jaar.<br />
Walter Vermeulen-de Bie<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 3
En de winnaar is…<br />
Mevrouw Dokter<br />
Adriaan van Bergenstraat, <strong>Breda</strong><br />
Hoofdprijs: • De voorpagina van ons jubileumnummer<br />
• Irischeque van 90 euro<br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat mijn kat en ik dagelijks<br />
genieten van de ruimte die het balkon ons geeft met als<br />
extraatje het mooie uitzicht op de grote kerk!’<br />
4 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
In ons magazine van augustus,<br />
hebben wij een fotowedstrijd<br />
uitgeschreven voor onze<br />
huurders. Tenslotte weet u het<br />
beste wat ‘thuis’ echt inhoudt!<br />
We ontvingen vele enthousiaste<br />
reacties over hét speciale plekje<br />
in uw woning, straat en/of wijk<br />
dat u zo waardeert.<br />
2<br />
Mevrouw Dumee<br />
Heusdenhoutsestraat, <strong>Breda</strong><br />
De opdracht<br />
Wat spreekt u aan in uw huis,<br />
uw straat, uw wijk? Vertel ons<br />
door middel van uw foto welke<br />
beleving, emotie of bijzonder<br />
element uw thuis zo bijzonder<br />
maakt.<br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat er na een lange werkdag in<br />
Amsterdam, niets gaat boven nog een uurtje genieten van de<br />
heerlijke stilte op mijn balkon!’
4<br />
Mevrouw Riemslag–Snijders<br />
Overakkerstraat, <strong>Breda</strong><br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat<br />
het een heerlijk flat is, knus, huiselijk,<br />
mooie ligging, prima service. Gewoon<br />
een geweldige oude dag. Dank je wel.’<br />
Mevrouw Ermens<br />
Weilustlaan , <strong>Breda</strong><br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat<br />
wij van ons balkon kunnen kijken<br />
over de stad, naar de toren, en<br />
de ondergaande zon.’<br />
3<br />
5<br />
Plaats 2 t/m 9 winnen<br />
een Irischeque van<br />
25 euro<br />
Mevrouw Wijnandts<br />
Nieuweweg, <strong>Breda</strong><br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat hier altijd<br />
iets te zien, te horen en vooral te beleven<br />
valt. Wie heeft er ooit een mobiele tattoostudio<br />
voor de deur gehad? Wij dus!’<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 5
6<br />
7<br />
6: Mevrouw Weijers<br />
Damiaanstraat, <strong>Breda</strong>.<br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat ik<br />
weliswaar geen tuin heb, maar toch<br />
een bloemenzee op mijn balkon!’<br />
7: Mevrouw Van den Broek<br />
De Gouw, Ulvenhout<br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat “home<br />
is where the heart is … I’m home.”<br />
6 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
9<br />
8: Familie de Kanter<br />
Boerenerf, Bavel<br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat we een<br />
hele fijne tuin hebben. We kunnen er van<br />
alles doen, zoals met de hele familie eten.<br />
En de kleinkinderen kunnen zich ook goed<br />
vermaken bijvoorbeeld met picknicken<br />
en veilig fietsen in de ‘garagestraat’,<br />
schommelen in de tuin, bellenblazen<br />
achter het huis.’<br />
8<br />
9: De heer Jansen<br />
Omegaplein, <strong>Breda</strong><br />
‘Hierdoor voel ik me thuis, omdat het plein<br />
weer van de bewoners is. Dit dankzij de<br />
inspanningen van diverse organisaties. De<br />
subtropische palmen symboliseren voor mij<br />
‘warmte’, of het nu zomer is of winter. Als ik<br />
de palmen zie, weet ik: ik ben weer thuis! In<br />
mijn eigen “warme” en knusse huis.’
<strong>Laurentius</strong> – Martelaar<br />
De heilige martelaar <strong>Laurentius</strong> leefde<br />
in de derde eeuw na Christus in Rome<br />
tijdens de christenvervolgingen. Over het<br />
begin van zijn leven weten we weinig.<br />
In Rome was <strong>Laurentius</strong> aartsdiaken<br />
van de kerk. Op dat moment waren er<br />
in Rome nog maar 46 priesters en 14<br />
diakens. Zij zorgden voor meer dan 1.500<br />
weduwen en noodlijdenden. <strong>Laurentius</strong><br />
had naast de kerkelijke administratieve<br />
taken, ook het beheer over de giften voor<br />
de armen.<br />
Rijkdommen van de kerk<br />
In het jaar 257 verbood de Romeinse keizer<br />
Valerianus, de christenen te vergaderen en<br />
sloot hij al hun kerken. In 258 hield paus<br />
Sixtus II toch een mis in de catacomben.<br />
Het verhaal achter<br />
Het verhaal achter de heilige<br />
St. <strong>Laurentius</strong><br />
De naam <strong>Laurentius</strong> betekende eerst: “iemand afkomstig<br />
uit de stad Laurentum (een stad in Latium)”. Later werd<br />
de naam verbonden met het Latijnse woord ‘Laurus’, bij<br />
ons bekend als laurier en ook wel als lauwerkrans. De<br />
naam ‘<strong>Laurentius</strong>’ kreeg hierdoor de betekenis: “Iemand<br />
die een lauwerkrans draagt”.<br />
Hij werd verraden en met vier diakens<br />
gedood. <strong>Laurentius</strong> werd gevangen<br />
genomen, maar niet onmiddellijk<br />
gedood. Keizer Valerianus wilde van<br />
hem alle rijkdommen van de kerk: de<br />
kostbare gouden en zilveren vaten en<br />
zelfs de heilige boeken. De keizer had<br />
veel geld nodig voor de oorlog tegen de<br />
Germanen en voor zijn dure hofhouding.<br />
<strong>Laurentius</strong> gaf alles weg<br />
Toen <strong>Laurentius</strong> verlof kreeg om<br />
de schatten op te halen, gaf hij alles<br />
weg aan de armen. Met lege handen<br />
en met een grote groep arme mensen<br />
keerde hij terug naar de keizer. Wijzend<br />
op de stoet van mensen zei hij: “Zie<br />
daar de schatten van de kerk.”<br />
“Ik ben al gaar, keer mij om en<br />
eet me op.”<br />
Omdat de keizer en zijn rechters hem<br />
niet geloofden, werd <strong>Laurentius</strong> flink<br />
gegeseld. Maar ook dat maakte hem niet<br />
loslippig; <strong>Laurentius</strong> had tenslotte niets<br />
te verbergen. Dan besloten de rechters<br />
hem op een rooster boven een vuur te<br />
folteren. Een legende vertelt dat hij op dat<br />
moment heeft gezegd: “Ik ben al gaar,<br />
keer mij om en eet me op.” Waarschijnlijk<br />
is hij uiteindelijk onthoofd.<br />
Wijzend op de stoet van<br />
mensen, zei hij: “Zie daar<br />
de schatten van de kerk.”<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 7
Gemeenschappelijke<br />
watervoorziening op<br />
het erf in 1904.<br />
De ontwikkeling van<br />
<strong>Laurentius</strong><br />
8 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Slapende jongen op biezen bedje in 1903.<br />
Begin 1900 woonden veel mensen uit de lagere<br />
klasse in één-, soms tweekamerwoningen.<br />
Gemiddeld 25 m 2 vloeroppervlakte voor<br />
10 personen was eerder standaard dan uitzondering.<br />
Water en gas was er niet. Dit was<br />
‘centraal geregeld’ op het gemeenschappelijke<br />
erf. Het sanitair bestond uit een gezamenlijk<br />
buitenhok. De mensen waren arm en konden<br />
slechts enkele stuivers per week aan huurpenningen<br />
betalen.
1 2<br />
Zorg om ziekte en criminaliteit<br />
De arbeiderswijken werden verscholen<br />
achter een façade van de betere straten.<br />
Immers, je woonde naar gelang je<br />
maatschappelijke aanzien. Maar het<br />
wegstoppen van de sloppenwijken<br />
voorkwam niet dat ziekte, criminaliteit en<br />
drankmisbruik steeds dichterbij kwamen.<br />
Oplossing woonellende<br />
Uiteraard moest deze schrijnende woonsituatie<br />
veranderen. De landelijke overheid<br />
stimuleerde de oprichting van plaatselijke<br />
woningcorporaties. En met succes. Ten<br />
opzichte van 1904, met drie woning-<br />
corporaties, waren er in 1919 al 917<br />
corporaties. Allen hadden het doel het<br />
bouwen van woningen met ‘licht, lucht en<br />
ruimte’. Maar door de hoge woningnood<br />
werden de binnensteden compleet<br />
volgebouwd. Er kwam nauwelijks<br />
iets terecht van ‘licht, lucht en ruimte’.<br />
Aantal bewoners: 29.616<br />
Aantal woningen: 5.602<br />
• Huis: 2.605<br />
• Benedenwoningen: 1.401<br />
• Bovenwoningen: 1.591<br />
• Zolderverdieping: 5<br />
<strong>Breda</strong><br />
in<br />
1919<br />
Bron: www.volkstellingen.nl<br />
De arbeiderswijken begin 1900.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 9
De ontwikkeling van<br />
<strong>Laurentius</strong><br />
3 4<br />
R.K. Bouwvereeniging<br />
De oprichting van de RK Bouwvereeniging<br />
te Ginneken-Bavel op 9 oktober 1919,<br />
opgericht door de Rooms Katholieke<br />
Werklieden Vereeniging, was de start<br />
van <strong>Laurentius</strong>.<br />
10 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
In 1920 leverde de RK Bouwvereeniging de eerste<br />
woningen op met een huurprijs van 4 gulden per<br />
week. Deze woningen lagen in het Ginneken, onder<br />
andere aan de Ploegstraat en de Oude <strong>Breda</strong>seweg<br />
(inmiddels veranderd in Nieuw Wolfslaarlaan).<br />
Deze huizen maken vandaag de dag nog steeds<br />
deel uit van ons woningbezit.
5<br />
6<br />
Het einde?<br />
In 1937 was er serieuze twijfel bij het bestuur of de<br />
RK Bouwvereeniging nog moest blijven bestaan.<br />
Het accent van de overheid lag niet op de bouw<br />
van goedkope huisvesting.<br />
De Burgemeester en Wethouders hebben het<br />
verzoek tot opheffing afgekeurd waardoor de RK<br />
Bouwvereeniging bleef voortbestaan. Inmiddels<br />
zijn we 72 jaar verder en is onze organisatie uit-<br />
gegroeid tot een sterke en gezonde woningcorporatie.<br />
<strong>Laurentius</strong> staat open voor iedereen<br />
In 1948 ging de RK Bouwvereeniging officieel verder<br />
als St. <strong>Laurentius</strong>. Nog steeds vanuit een roomskatholieke<br />
identiteit, maar het had geen invloed op<br />
de toewijzing van woningen aan mensen met een<br />
andere religie. En dat is nu nog steeds zo. Wij zijn<br />
er voor alle mensen die graag in een plezierig en<br />
fijn woonklimaat willen leven.<br />
Aantal bewoners: 89.304<br />
Aantal woningen: 17.655<br />
Bron: Gemeente <strong>Breda</strong><br />
<strong>Breda</strong><br />
in<br />
1950<br />
7<br />
Naoorlogse jaren<br />
De jaren na de oorlog werden gekenmerkt door<br />
de enorme bevolkingsgroei. En dit betekende<br />
opnieuw een forse woningnood. Reden voor<br />
<strong>Laurentius</strong> om de bouw van de woningen fors<br />
op te schroeven, vooral ook buiten het<br />
Ginneken.<br />
De naoorlogse jaren stonden ook bekend om<br />
de bouw van de duplexwoning, een huis met<br />
twee voordeuren. Deze woningen zouden de<br />
woningnood extra aanpakken.<br />
Toch koos <strong>Laurentius</strong> er voor om meer eengezinswoningen<br />
te bouwen met de gedachte<br />
dat gezinnen hier beter zichzelf konden zijn.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 11
8<br />
De ontwikkeling van<br />
<strong>Laurentius</strong><br />
De lucht in<br />
Begin jaren 70 startte <strong>Laurentius</strong> met<br />
hoogbouw in de wijken IJpelaar en<br />
Heusdenhout. Dit zorgde voor een forse<br />
toename van onze woningvoorraad. Deze<br />
flats maken ook nog steeds deel uit van<br />
ons woningbezit, maar zijn of worden<br />
allemaal aangepast naar de woonwensen<br />
van deze tijd.<br />
Aantal bewoners: 117.259<br />
Aantal woningen: 40.707<br />
Bron: Gemeente <strong>Breda</strong><br />
<strong>Breda</strong><br />
in<br />
1980<br />
12 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Aantal bewoners: 172.085<br />
Aantal woningen: 75.866<br />
<strong>Breda</strong><br />
in<br />
2009<br />
Bron: Afdeling Onderzoek en<br />
informatie Gemeente <strong>Breda</strong><br />
9<br />
Van kwaliteit van wonen<br />
naar kwaliteit van leven<br />
De taak van de woningcorporatie is de laatste<br />
jaren flink veranderd. Anno 2009 is onze<br />
primaire taak nog steeds het beschikbaar<br />
stellen van betaalbare huisvesting aan<br />
personen die daarop zijn aangewezen.<br />
Maar daarnaast doen we nu veel meer op<br />
het gebied van prettig en veilig wonen.
Via bodysensoren in de tandenborstel<br />
worden hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur<br />
zichtbaar op de spiegel.<br />
Hulp bij het koken<br />
Voor het seniorenappartement heeft<br />
Living Tomorrow een keuken ontwikkeld<br />
waarbij de oven en afzuigkap zijn uitgerust<br />
met sensoren. Deze meten continu de<br />
temperatuur en het vochtgehalte van<br />
de etenswaren. Bij een abnormale situatie,<br />
bijvoorbeeld als er iets aanbrandt,<br />
registreren deze sensoren dit onmiddellijk<br />
en schakelen ze automatisch de<br />
apparatuur uit.<br />
Alarmsysteem via het tapijt<br />
Ook is het appartement uitgerust met<br />
een speciaal interactief tapijt. Wanneer de<br />
bewoner valt, detecteren de sensoren van<br />
het vloertapijt een langdurige druk.<br />
Al eens gehoord over een digitaal prikbord<br />
waarmee je de boodschappen direct doorstuurt<br />
naar de winkel? Of een slimme badkamerspiegel<br />
die je ’s ochtends vertelt wat voor weer het wordt?<br />
Met welke snufjes en technologieën leven wij<br />
over een aantal jaar? Living Tomorrow in België<br />
geeft ons alvast een kijkje in de glazen bol van de<br />
toekomst, waaronder het toekomstige senioren-<br />
appartement. Misschien toekomstmuziek,<br />
misschien fictie. Het blijft verbazingwekkend<br />
wat allemaal mogelijk is.<br />
De De glazen glazen bol bol<br />
van van de de toekomst toekomst<br />
Op dat moment maakt het tapijt verbinding<br />
met een alarmcentrale voor directe hulp.<br />
Deze snelle reactie kan een mensenleven<br />
redden.<br />
Telefoon met fototoetsen<br />
Contact met de omgeving is van groot<br />
belang voor ouderen. Zo heeft de bewoner<br />
in het appartement een continue internetverbinding<br />
met het huis van de kinderen.<br />
Elke avond een verhaaltje voorlezen aan<br />
een kleinkind, is hierdoor kinderspel.<br />
Daarnaast is de telefoon aangepast met<br />
cijfertoetsen en foto’s van de kinderen<br />
waardoor ouderen niet alle nummers<br />
hoeven te onthouden.<br />
Zorg vanuit de luie stoel<br />
Bij Living Tomorrow is het mogelijk om<br />
de bewoner vanuit thuis zorg te verlenen<br />
en meer te doen aan preventie. Via<br />
bodysensoren in de tandenborstel<br />
worden hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur<br />
van de bewoner gemeten en<br />
op een beveiligde manier doorgestuurd<br />
naar de huisarts. Bij een opvallende<br />
meting kan de arts meteen ingrijpen.<br />
Ook is gedacht aan het medicijngebruik.<br />
De intelligente health-spiegel vertelt je<br />
direct op welk tijdstip je welke medicatie<br />
dient in te nemen.<br />
Bron: Living Tomorrow België - seniorenflat<br />
(www.livingtomorrow.be)<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 13
Echt amateurwerk<br />
“In 1963 was ik de eerste opzichter bij<br />
<strong>Laurentius</strong>”, vervolgt Frans. “Verder was<br />
er een meisje, Rika, die in de avonduren de<br />
contracten tikte en was er een huurinner.<br />
Dat was alles! Het was toen nog echt<br />
amateurwerk. Mijn loon kreeg ik contant<br />
uitbetaald, maar ziektekosten en dergelijke<br />
waren niet geregeld. Ook hadden we geen<br />
kantoor. De huurders kwamen bij mij thuis<br />
langs en legden briefjes op de trap. Ik<br />
probeerde die dan te ontcijferen en<br />
ging de volgende dag bij ze langs.”<br />
14 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Één Één van van onze onze<br />
eerste eerste medewerkers<br />
medewerkers<br />
Zelfstandig bedrijf<br />
“Gedurende de jaren werd de corporatie<br />
professioneler. Vooral toen het strakke toezicht<br />
van het ministerie wegviel. Daardoor<br />
werd het een zelfstandig bedrijf. Al was<br />
het nog wel wennen om de zaken op de<br />
juiste manier aan te pakken”, zegt Frans.<br />
We ontmoeten Frans, 89 jaar, in zijn huis in<br />
Bavel. “Dit huis heb ik zelf gebouwd. Ik had<br />
al zo veel huizen voor anderen gebouwd; het<br />
werd tijd dat ik iets voor mezelf neerzette.<br />
Nu mijn vrouw in <strong>Breda</strong> wordt verpleegd,<br />
is het huis wel wat te groot. Het liefst ga ik<br />
in een aanleunwoning wonen bij haar in<br />
de buurt maar gezien het tekort aan deze<br />
woningen, kan dat nog wel even duren.”<br />
Frans Op de Beek<br />
“De huurders kwamen bij mij<br />
thuis langs en legden briefjes<br />
op de trap. Ik probeerde die<br />
dan te ontcijferen en ging de<br />
volgende dag bij ze langs.”<br />
Hoogbouw was het spannendst<br />
“<strong>Laurentius</strong> is altijd een prima club<br />
geweest waar ik met plezier voor heb<br />
gewerkt”, geeft Frans aan. “Het mooiste<br />
vond ik dat we in de jaren 70 startten met<br />
de nieuwbouw aan de Doenradestraat<br />
en Zorgvlietstraat. De hoogbouw met<br />
negen lagen was nieuw voor <strong>Breda</strong>, voor<br />
<strong>Laurentius</strong> en voor mij. Als opzichter was<br />
dat natuurlijk een echte uitdaging”, lacht<br />
Frans. “Terugkijkend op de jaren, kijk ik<br />
met veel genoegen en voldoening op mijn<br />
twintig jaren als ‘<strong>Laurentius</strong>man’.”
De oorlog was het ingrijpendst<br />
“Het meest ingrijpende in mijn leven was<br />
de oorlog”, vertelt Frans verder. “Ik was<br />
19 jaar en alles viel weg. Het werk, uitgaan,<br />
de studie. Ik moest voor de Duitsers<br />
werken aan de Oostzee. Dat viel wel mee.<br />
Alleen kregen we maar één broodje voor<br />
de hele week. Vlees heb ik daar nooit<br />
gezien. Het was een rare tijd, ook omdat<br />
je geen enkel idee had hoe lang de oorlog<br />
ging duren. Gelukkig kon ik na de oorlog<br />
de draad weer oppakken.”<br />
Ik laat haar nu niet alleen<br />
“Mijn vader stierf toen ik 8 jaar was. Dat<br />
bepaalt wel je leven. Ik ben gewend om<br />
alles zelf te doen. Dat gaat nu niet meer.<br />
Zonder extra zuurstoftoevoer ben ik al<br />
snel als een vis op het droge. Ouderdom<br />
leidt helaas tot beperkingen. Ik reed een<br />
groot deel van mijn leven een Volvo, maar<br />
nu ik last heb van duizelingen, rijd ik geen<br />
auto meer. Wel heb ik een scootmobiel en<br />
een snorfiets zodat ik mijn vrouw toch in<br />
<strong>Breda</strong> kan opzoeken. We hebben een heel<br />
leven samengewoond, ik laat haar nu niet<br />
alleen.”<br />
Correspondentie van Frans<br />
aan één van onze huurders<br />
in 1966.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 15
Wat is er veel veranderd<br />
Wat een negentigjarige allemaal meemaakt<br />
Wasmachine en ijskast<br />
Toen <strong>Laurentius</strong> in 1919 'geboren' werd,<br />
mochten vrouwen nog niet stemmen.<br />
Dat mocht pas in 1922. Vrouwen waren in<br />
die tijd niet te benijden. Ze moesten het<br />
huishouden draaien zonder wasmachine,<br />
stofzuiger en ijskast. De huizen hadden<br />
kelders om de groente koud te houden<br />
en de talloze wekpotten met ingemaakte<br />
groente en fruit in op te bergen.<br />
16 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
STEL, het is 1930:<br />
Er zit een man op een bankje in het park.<br />
Hij pakt iets uit zijn colbertje en zegt:<br />
“Even mijn broer in Australië bellen.”<br />
Hij zou meteen worden opgesloten.<br />
Iedereen wist dat er veel kon, maar<br />
dat niet!<br />
Televisie, auto en vakantie<br />
In de jaren na de Tweede Wereldoorlog<br />
veranderde er veel in onze woningen en<br />
in het leven. Er kwam centrale verwarming<br />
en bijna iedereen keeg een telefoon.<br />
De jaren 60 werden onder andere<br />
getypeerd door de tv-antennes op<br />
het dak. Ook werd de auto bereikbaar<br />
voor de ‘gewone man’ en gingen mensen<br />
naar het buitenland op vakantie.
STEL, het is 1950:<br />
Ooit gehoord van pizza, pasta of rijst? De<br />
Hollandse keuken met vlees, aardappels<br />
en groente is zó heilig, dat niemand er één<br />
seconde over nadenkt dat we 60 jaar later<br />
meer buitenlands eten klaarmaken dan de<br />
Hollandse pot.<br />
Computer en mobiele telefoon<br />
In de jaren 80 kwam de computer, later<br />
het internet en vervolgens de mobiele<br />
telefoon. Tegenwoordig kunnen we overal,<br />
altijd en met iedereen communiceren.<br />
Ook de afhankelijkheid van de apparaten<br />
wordt groter. De rekenmachine heeft<br />
het hoofdrekenen bijna tot het verleden<br />
verdrongen en ook e-mail en de sociale<br />
netwerksites, zoals Hyves, zorgen ervoor<br />
dat de handgeschreven brief naar het<br />
archief verhuist.<br />
Het is nu 2009:<br />
Je denkt toch snel “er komen nu geen<br />
grote uitvindingen meer”. En dan lijken<br />
interactieve tapijten realiteit te worden<br />
(zie pagina 6) en raadplegen we de<br />
dokter via het internet. Wat staat ons<br />
nog te wachten in de toekomst?<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 17
1. De kolenkit<br />
In de schuur stond de kolenkit. Met dure eierkolen<br />
voor de rijkeren en steenkolen voor wie minder geld<br />
had. Zo hielden we het huis warm. De kolenkachel<br />
werd al snel vervangen door de gaskachel, als<br />
voorloper op de centrale verwarming.<br />
18 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
jaar<br />
2. De melkman<br />
De melkflessen voor de deur waren het<br />
symbool voor de melkman. Dagelijks werden<br />
melk, boter, kaas en eieren aan huis afgeleverd.<br />
Met de komst van de koelkast en uiteindelijk de<br />
supermarkt, is dit beroep praktisch uitgestorven.<br />
3. De tv-antenne<br />
Op elk dak stond er wel eentje: de televisieantenne.<br />
Zo keken we naar Nederland 1 en 2 en<br />
soms zelfs naar “de Belg” of “de Duitser”. Met de<br />
komst van digitale televisie, is het aantal zenders<br />
van de oude tv-antenne inmiddels een<br />
lachertje geworden.<br />
<strong>Laurentius</strong> weet inmiddels veel van<br />
bouwen, maar onze passie ligt vooral<br />
bij onze bewoners. Samen met hen<br />
werken we aan leefbare straten en<br />
wijken. Zorgen dat iedereen de ruimte<br />
krijgt die nodig is om gelukkig te zijn.<br />
Klap de pagina’s open en beleef de<br />
afgelopen 90 jaar van <strong>Laurentius</strong><br />
in een vogelvlucht.<br />
Vijf Vijf dingen dingen<br />
die verdwenen<br />
4. Paard en wagen<br />
Er waren verschillende beroepsgroepen die nog<br />
lange tijd (ongeveer tot 1970) met paard en wagen<br />
de straat op gingen. Zo kwam de boer, melkboer,<br />
groenteboer en de bakker langs onze deuren om<br />
hun waren te bezorgen. Tegenwoordig wordt het<br />
paard en wagen alleen nog van stal gehaald voor<br />
recreatief gebruik.<br />
5. Bejaarden op kamers<br />
Oudere mensen hoeven zich nergens zorgen over<br />
te maken, was het idee. Tot we erachter kwamen<br />
dat ouderen helemaal niet alleen op een kamertje<br />
willen zitten. Ze willen juist in hun eigen omgeving<br />
zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen. De<br />
tegenwoordig gebouwde aanleunwoningen en<br />
zorgappartementen voldoen beter in de behoeften<br />
van oudere mensen.
1919<br />
Doelstelling woningcorporatie:<br />
Vanuit de statuten, artikel 2, overgenomen:<br />
“Zij tracht dat doel te bereiken door het bouwen en verhuren<br />
van hygiënische ingerichte woningen, welke voldoen aan de<br />
behoeften van de arbeidende klasse of daarmede gelijk te<br />
stellen personen alsmede door andere handelingen te verrichten<br />
ter bevordering van het bij uitsluitend gestelde doel.”<br />
1919<br />
1900 1910<br />
1920<br />
Huurcontract:<br />
Het huurcontract beslaat slechts<br />
enkele zinnen. De huurprijs van<br />
4,20 gulden per week is een<br />
gemiddelde huurprijs in 1922.<br />
Werkgebied:<br />
De woningcorporatie is actief in<br />
de gemeente Ginneken en Bavel.<br />
Kantoor:<br />
Er is geen kantoor; al het werk<br />
wordt vanuit thuis geregeld.<br />
2009<br />
19 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Huisstijl:<br />
Een eenvoudig stempel met<br />
onze naam en het werkgebied<br />
is in deze tijd al voldoende.<br />
Woningzoekenden:<br />
Woningzoekenden schrijven het<br />
bestuur persoonlijk aan voor de<br />
vraag naar een woning<br />
Aantal vrijwilligers: 3<br />
De organisatie bestaat alleen uit het bestuur, 3 man sterk. Om<br />
nieuwbouw te begeleiden, worden tijdelijke opzichters ingehuurd.<br />
Al het andere werk wordt uitbesteed aan vrijwilligers.<br />
Een deel van het huurcontract uit 1922.<br />
Een deel van een originele brief<br />
uit 1923, waarbij men vraagt om<br />
een woning in <strong>Breda</strong>.<br />
In 1920 wordt de eerste grond<br />
aangekocht; 21 aren en 15<br />
centiaren voor 634,50 gulden.<br />
Dat is 0,30 cent per m2 Aantal woningen: 0<br />
!<br />
Eind 1920 worden de eerste<br />
woningen opgeleverd.<br />
Wijze van huurbetaling:<br />
De bestuurders gaan persoonlijk<br />
bij alle huurders langs om de<br />
huur te incasseren.
1919<br />
Doelstelling woningcorporatie:<br />
Vanuit de statuten, artikel 2, overgenomen:<br />
“Zij tracht dit doel te bereiken door het bouwen en exploiteren van<br />
woningen en door andere handelingen te verrichten die bevorderlijk<br />
kunnen zijn aan het gestelde doel. Zij houdt daarbij in het bijzonder<br />
rekening met de belangen van grote gezinnen.”<br />
Ons logo vanaf 1948.<br />
1950<br />
1930 1940 1950<br />
Huurcontract:<br />
De huurprijs stijgt gedurende de<br />
jaren en ligt in 1950 tussen de vijf<br />
en tien gulden per week. Vanaf de<br />
jaren 50 worden huurcontracten<br />
ook geregistreerd. De kosten<br />
worden betaald via zegels.<br />
Werkgebied: Huisstijl:<br />
<strong>Laurentius</strong> heeft het werkgebied<br />
uitgebreid naar het toenmalige<br />
Nieuw-Ginneken en <strong>Breda</strong>.<br />
2009<br />
20 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Waardezegels voor registratie.<br />
In 1948 verandert onze naam naar<br />
RK Woningbouwvereniging<br />
St. <strong>Laurentius</strong>. Daarbij wordt ook<br />
de huisstijl aangepast.<br />
Aantal vrijwilligers: 3<br />
De eerste arbeidsovereenkomst wordt gesloten in 1954; een<br />
adjunct-opzichter. Hij ontvangt 68 gulden per week. Pas in<br />
de jaren 60 volgen er meer medewerkers.<br />
Aantal woningen: 112<br />
Het woningbezit in 1950 is gestegen<br />
naar 112 woningen. Door de oorlog<br />
en de beperkte aandacht van de<br />
overheid om goedkope huisvesting<br />
te bouwen, heeft <strong>Laurentius</strong> tussen<br />
1922 en 1947 geen huizen gebouwd.<br />
Kantoor:<br />
Alle activiteiten worden nog steeds<br />
vanuit thuis geregeld.<br />
Woningzoekenden:<br />
Het inschrijven voor een woning,<br />
gebeurt alleen schriftelijk. Ook<br />
komen er aanvragen binnen via<br />
werkgevers.<br />
Wijze van huurbetaling:<br />
De huur wordt persoonlijk opgehaald,<br />
alleen niet meer door de<br />
bestuurders. Speciale ‘huur-inners’<br />
halen de huur op.
1919<br />
Doelstelling woningcorporatie:<br />
Vanuit de statuten, artikel 2, overgenomen:<br />
“Zij beoogt daartoe aan de eisen des tijds beantwoordende woningen<br />
te stichten en andere handelingen te verrichten die bevorderlijk zijn voor<br />
het bij uitsluiting gestelde doel. Zij houdt daarbij in het bijzonder<br />
rekening met de belangen van minder daadkrachtigen.”<br />
Voor de gemiddelde huurprijs<br />
ligt tussen de 250 en 350 gulden<br />
per maand. De huurprijs voor de<br />
duplexwoningen uit de jaren 40<br />
zijn het laagst; 50 tot 100 gulden<br />
per maand.<br />
2009<br />
De ontwikkeling van onze huisstijl.<br />
1980<br />
1960 1970 1980<br />
Huurcontract: Werkgebied:<br />
<strong>Laurentius</strong> werkt nog steeds in de<br />
gemeenten <strong>Breda</strong> en Nieuw-Ginneken.<br />
1 2<br />
Aantal medewerkers: 23<br />
Woningzoekenden:<br />
Woningzoekenden komen naar<br />
kantoor om zich in te schrijven.<br />
In 1980 staan er 2837 personen<br />
ingeschreven. Slechts 15% is<br />
langer ingeschreven dan 3 jaar.<br />
Kantoor:<br />
<strong>Laurentius</strong> betrekt diverse locaties:<br />
3<br />
Huisstijl:<br />
De huisstijl is uitgebreid met een<br />
logo. Dit logo wordt later in de<br />
1. Dillenburgstraat<br />
2. Rijnauwenstraat<br />
jaren 80 verfijnd.<br />
3. Aardenhoek<br />
4. Konijnenberg<br />
4<br />
De organisatie is uitgebreid met verschillende afdelingen<br />
zoals bewonerszaken, huuradministratie, technische dienst, opzichters<br />
en huismeesters. Daarmee is de professionalisering in gang gezet.<br />
Mede door de ontwikkeling van<br />
hoogbouw en de overname van<br />
woningen, groeit ons woningbezit<br />
in 1980 uit tot meer dan 3.650<br />
woningen. In 1989 wordt de 5.000e Aantal woningen: 3.650<br />
woning opgeleverd.<br />
Wijze van huurbetaling:<br />
Het betalen van de huur vindt vooral<br />
plaats op kantoor en via acceptgiro.<br />
Later wordt automatische incasso<br />
steeds gangbaarder.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 21
1919<br />
Doelstelling woningcorporatie:<br />
Vanuit de statuten, artikel 2, overgenomen:<br />
“Zij tracht dit doel onder meer te bereiken door daartoe aan de eisen<br />
van de tijd beantwoordende woningen te stichten en te exploiteren,<br />
een goed woon- en leefklimaat te bevorderen en verder alle handelingen<br />
te verrichten die bevorderlijk zijn voor dit doel. Zij verhuurt haar woningen<br />
mede aan personen die daarvoor volgens het Besluit beheer socialehuursector<br />
en/of nader door de overheid uit te vaardigen wetten en<br />
besluiten in aanmerking komen.”<br />
Huurcontract:<br />
De gemiddelde huurprijs ligt op<br />
446,90 euro per maand. Met 88,5%<br />
aan bereikbare woningen, maken<br />
we ons nog steeds hard voor<br />
mensen met een laag inkomen.<br />
Werkgebied:<br />
Omdat onze ambitie groter<br />
is dan <strong>Breda</strong> aankan, bouwen<br />
we ook woningen in de rest<br />
van het land. In totaal hebben<br />
we tot 2013 3.000 woningen<br />
in voorbereiding of aanbouw.<br />
Hiervan staat meer dan de helft<br />
in <strong>Breda</strong>.<br />
2009<br />
Onze huisstijl in 2009.<br />
2009<br />
1990 2000 2010<br />
Huisstijl:<br />
Begin 21ste eeuw verkorten we<br />
onze naam naar <strong>Laurentius</strong>.<br />
Met onze paarse kleur, later<br />
aangevuld door de kleurenbalk,<br />
is onze huisstijl verweven in alle<br />
vormen van communicatie.<br />
Kantoor:<br />
In 1990 zijn we verhuisd naar de<br />
Doenradestraat 50, ons huidige<br />
kantoor.<br />
Aantal medewerkers: 75<br />
Na de reorganisatie in 2008, is <strong>Laurentius</strong> fors gegroeid.<br />
In 2009 staat de teller op 75 personen, waarvan 52% langer<br />
dan 5 jaar in dienst is bij <strong>Laurentius</strong>.<br />
Woningzoekenden:<br />
Het inschrijven voor een woning<br />
is in <strong>Breda</strong> geautomatiseerd<br />
via het Woonloket <strong>Breda</strong>. Eind<br />
2008 staan meer dan 27.000<br />
personen ingeschreven, waarvan<br />
30% actief. De gemiddelde<br />
wachttijd is 4 jaar en 2 maanden,<br />
mede door het tekort aan<br />
seniorenwoningen.<br />
Aantal woningen: 7.200<br />
Ons woningbezit telt meer dan<br />
7.200 woningen. Eind 2008<br />
hadden we meer dan 800<br />
woningen in aanbouw waarvan<br />
het resultaat al goed zichtbaar is<br />
in 2009. Ook maken we ons hard<br />
voor het onderhoud van onze onze<br />
huidige woningen.<br />
Wijze van huurbetaling:<br />
De meeste betalingen gaan via<br />
automatische incasso of via internetbankieren.<br />
Slecht vijf procent betaalt<br />
de huur nog op kantoor.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 22
Vijf Vijf dingen dingen die die<br />
er er nog nog steeds steeds zijn zijn<br />
1. Oma weet raad<br />
Hoe hard de fabrikanten ook proberen nieuwe<br />
producten voor het huishouden te ontwikkelen,<br />
“je oma” weet het altijd beter. Een aardbeienvlek?<br />
Scheerschuim doet wonderen. En last van wespen?<br />
Gebruik kruidnagel! Op www.omaweetraad.com<br />
staan nog veel meer tips uit de oude tijd.<br />
2. Koffiemolen<br />
Met de komst van de Senseo en Nespresso leek<br />
de koffieboon te verdwijnen. En zo ook de koffiemolen.<br />
Maar niets is minder waar. De nieuwste<br />
hype is een luxe koffiemachine die zelf de ‘oude’<br />
vertrouwde koffieboon maalt; de ouderwetse<br />
koffiemolen is terug, alleen in een modern jasje.<br />
3. De kachel<br />
Met de komst van de centrale verwarming, is de<br />
kachel uit veel woningen gesloopt. Toch komt de<br />
kachel weer terug. De (gas)openhaard, de<br />
houtkachel en de allesbrander brengen de kachel<br />
weer terug in ons huis.<br />
4. <strong>Wonen</strong> in de ‘jaren 30’<br />
Ondanks innovatieve nieuwbouwconcepten,<br />
blijven oudere woningen nog steeds in trek.<br />
Blijkbaar hebben glas-in-lood ramen,<br />
paneeldeuren, de granietenvloer en de<br />
kamer-en-suite hun charmes nog niet<br />
verloren.<br />
5. Tweedehands spullen<br />
U zult verbaasd zijn hoeveel handel er gedreven<br />
wordt in tweedehands spullen. De meest bekende<br />
‘plek’ is natuurlijk www.marktplaats.nl. Maar ook<br />
de braderie, antiek- en brocantemarkt worden<br />
druk bezocht. Denk dus goed na voordat u iets<br />
van vroeger weggooit; het kan in deze tijd nog een<br />
behoorlijke waarde hebben.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 23
1919<br />
Ze woonde 30 jaar in Den Haag, 30 jaar<br />
in Rotterdam en nu sinds 30 jaar in de wijk<br />
Heusdenhout, <strong>Breda</strong>. Met 90 jaar nog<br />
altijd een vrolijke, energieke verschijning.<br />
Wat is uw mooiste<br />
herinnering?<br />
“Iedereen antwoordt deze vraag natuurlijk<br />
Het jaar dat Duitsland het vredesverdrag van Versailles ondertekende,<br />
waarmee officieel een einde kwam aan de Eerste Wereldoorlog; de eerste<br />
radio-uitzending in Nederland, de oprichting van Fokker en natuurlijk de<br />
start van <strong>Laurentius</strong>.<br />
Maar er gebeurde nog meer in 1919, zoals de geboorte van de volgende<br />
vier huurders. We gingen bij ze langs en vroegen hen hoe zij de afgelopen<br />
90 jaar beleefden.<br />
4 huurders die ook 90 jaar zijn<br />
Mevrouw Barentz<br />
24 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
met de geboorte van de kinderen en dat<br />
geldt ook voor mij. Een andere bijzondere<br />
gebeurtenis in mijn leven was de tijd dat<br />
ik de Bijbel beter leerde begrijpen en me<br />
liet dopen tot Jehovagetuige. Dat gaf mij<br />
nieuwe inzichten in de wereld en grote<br />
hoop voor de toekomst.”<br />
Welke uitvinding heeft voor u<br />
de meeste waarde?<br />
“Ik heb altijd erg genoten van de ritjes<br />
die ik maakte met mijn man in onze<br />
auto. Mijn man reed graag en met onze<br />
kinderen achterin, reisden we door heel<br />
Europa. Zelf haalde ik nooit een rijbewijs.<br />
Na enkele rijlessen vroeg ik mijn rij-<br />
instructeur wat hij ervan dacht. Echt<br />
talent had ik niet, zei hij, dus ben ik er<br />
maar mee gestopt. Anders zou mijn man<br />
de rest van zijn leven in de zenuwen<br />
zitten”, lacht ze.<br />
Waar geniet u volop van?<br />
“Van mijn gezin en de warme band die we<br />
samen hebben. Nog altijd gaan we ieder<br />
jaar samen op vakantie. Tegenwoordig<br />
met een heel gezelschap: kinderen,<br />
kleinkinderen en achterkleinkinderen.<br />
Dan huren we een grote villa met zwembad<br />
en dan is het drie weken lang gezelligheid!<br />
Daar kijk ik het hele jaar naar uit.”<br />
“Echt talent voor autorijden<br />
had ik niet, dus<br />
toen ben ik er maar<br />
mee gestopt. Anders<br />
zou mijn man de rest<br />
van zijn leven in de<br />
zenuwen zitten.”
De heer en<br />
mevrouw Lolkema<br />
Hij wordt 90, zij 91. Ze ontmoetten elkaar<br />
toen ze werkten bij de politieke recherche<br />
in Amsterdam. Ze zijn al 59 jaar samen en<br />
wonen in de wijk IJpelaar.<br />
Wat is het geheim<br />
van zo’n lang<br />
huwelijk?<br />
“Geheim? Een echt<br />
geheim hebben we niet.<br />
Gewoon doorleven en<br />
niet te snel heibel maken.<br />
Dan word je vanzelf<br />
ouder. Aan de ene kant<br />
is het wel fijn dat je<br />
samen zo oud wordt.<br />
De keerzijde is dat<br />
ouderdom, hoe dan<br />
ook, met gebreken komt.<br />
Soms is het lastig dat<br />
je elkaar dan zo weinig<br />
kunt helpen”, vertelt<br />
mevrouw Lolkema.<br />
De heer Lolkema<br />
corrigeert haar: “Nou,<br />
ik kan anders nog best<br />
veel zelf.” “Ja, knoeien<br />
vooral!”, reageert<br />
mevrouw Lolkema<br />
lachend.<br />
Welke uitvinding heeft voor<br />
u de meeste waarde?<br />
“De televisie. Daardoor kregen we meer<br />
contact met de rest van de wereld. Je<br />
blijft gemakkelijk op de hoogte van wat<br />
er elders in de wereld gebeurt”,<br />
90 jaar<br />
zegt de heer Lolkema. “Toen de kinderen<br />
klein waren, wilden we nog wel eens een<br />
spelletje doen, maar nu is het ook wel<br />
eens leuk om ’s avonds wat televisie te<br />
kijken.”<br />
Waar bent u trots op?<br />
“Onze kinderen zijn onze grote trots”, gaat<br />
mevrouw Lolkema verder. “We hebben<br />
drie jongens. Dat op zich is al een wonder,<br />
omdat we eigenlijk geen kinderen konden<br />
krijgen. Toen het toch lukte, waren we<br />
dolgelukkig.” De heer Lolkema: “We<br />
hebben nooit grote reizen gemaakt zoals<br />
veel mensen deden. Belangrijk vonden we<br />
dat onze kinderen konden doorleren. En<br />
dat is gelukt. Daar zijn we erg trots op.”<br />
“De televisie. Daardoor<br />
kregen we meer<br />
contact met de<br />
rest van de wereld.”<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 25
Mevrouw Hendrikx<br />
Vaak is ze te vinden bij haar buren in<br />
Prinsenbeek. Lekker buiten in het zonnetje.<br />
Met drie 90‘ers op een rij, is het altijd een<br />
gezellige boel.<br />
26 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Wat is uw mooiste<br />
herinnering?<br />
“Mijn vader werkte<br />
vroeger bij het spoor.<br />
Dat betekende dat wij<br />
vrij mochten reizen.<br />
Elke zomervakantie<br />
treinden we naar het<br />
noorden. Lekker naar<br />
het strand van Hoek<br />
van Holland of met<br />
slecht weer naar<br />
Amsterdam. Als ik<br />
dan weer terug was<br />
op school, was ik<br />
hartstikke bruin van<br />
alle zon. Eén keer<br />
stuurden ze me zelfs<br />
naar huis met de<br />
mededeling dat ik<br />
me moest wassen!<br />
Mijn bruine kleur<br />
ging er natuurlijk<br />
niet van af, maar<br />
ik was hartstikke blij<br />
met de vrije dag.”<br />
Welke uitvinding heeft voor u<br />
de meeste waarde?<br />
“Verwarming, want ik ben een echte<br />
koukleum. In het begin had ik nog een<br />
kolenhaard. Die waaide vaak overdag uit<br />
en als ik dan thuiskwam van mijn werk,<br />
was het huis ijskoud.<br />
Ongeveer 40 jaar geleden kreeg ik een<br />
gashaard. Dat was een waar genot!”<br />
“Warm water is ook zo’n geweldige<br />
uitvinding. Toen ik hier kwam wonen,<br />
52 jaar geleden, was dit nieuwbouw. En<br />
het waren ook één van de weinige huizen<br />
met warm stromend water. Ik kreeg als<br />
eerste de sleutel omdat ik erg blij was met<br />
het warme water. De rest van mijn buren<br />
wilde daar eigenlijk niet aan.”<br />
Waar geniet u volop van?<br />
“Ik ga er nog iedere dag op uit met de fiets,<br />
lekker het buitengebied in. En als het slecht<br />
weer is, heb ik een hometrainer.<br />
Al dat fietsen houdt me jong!”<br />
“Toen ik hier kwam wonen,<br />
was dit nieuwbouw. Eén<br />
van de weinige huizen in<br />
die tijd met warm water.<br />
Ik was daar erg blij mee,<br />
maar de rest van mijn<br />
buren wilde daar eigenlijk<br />
niet aan.”<br />
90 jaar
De heer Cantrijn<br />
Hij zat 43 jaar in het onderwijs en werd<br />
geridderd in de orde van Oranje Nassau én<br />
in de Orde van Sint Sylvester. Geboren en<br />
getogen in <strong>Breda</strong>, en nu wonend in de wijk<br />
Overakker.<br />
Wat is u heel<br />
dierbaar?<br />
“De Zusters van<br />
Franciscanessen van<br />
de heilige Elizabeth.<br />
Zij zorgen al 120<br />
jaar voor de wijkverpleging.<br />
Ik ben<br />
nu al 75 jaar organist<br />
bij de zusters.”<br />
“Vorig jaar had ik<br />
afscheid genomen<br />
van de zusters. Ik<br />
was te ziek, hield<br />
het niet meer vol.<br />
Maar ik kwam er<br />
bovenop en nu<br />
neem ik weer elke<br />
zondag plaats<br />
achter mijn geliefde<br />
orgel. De zusters<br />
noemen mij onverslaanbaar<br />
en dat<br />
is ook wel een<br />
beetje zo. Ik had al<br />
heel vaak kunnen<br />
sterven.”<br />
Welke uitvinding heeft voor u<br />
de meeste waarde?<br />
“De radio. Dat was in mijn kinderogen het<br />
begin van moderne communicatie. In 1928<br />
kregen wij thuis een radio, als één van de<br />
eerste gezinnen in <strong>Breda</strong>. Daarvoor fietsten<br />
we altijd op zondag naar de drukkerij voor<br />
90 jaar<br />
de voetbaluitslagen. Die werden toen nog<br />
op grote vellen tegen de ramen geplakt.<br />
Tegenwoordig belt mijn kleindochter<br />
vanuit Azië om te vragen hoe NAC<br />
het heeft gedaan.”<br />
Hoe ziet u de wereld over<br />
90 jaar?<br />
“Ik zou het eerlijk gezegd niet weten, de<br />
wereld verandert razendsnel. Wel hoop<br />
ik dat jonge mensen zich blijven inzetten<br />
voor de hulpbehoevenden. Dat zie ik nu<br />
elke dag en vind het schitterend om te<br />
zien hoeveel jonge mensen zich inzetten<br />
om het ons oudjes naar de zin te maken.<br />
Daar heb ik grote bewondering voor. Ook<br />
hoop ik dat <strong>Laurentius</strong> blijft zorgen voor<br />
prachtige huisvesting en goede verzorging<br />
voor de bewoners. Ik wens <strong>Laurentius</strong> de<br />
komende 90 jaar en nog veel langer alle<br />
goeds toe”.<br />
“Vroeger fietsten we op<br />
zondag naar de drukkerij<br />
voor de voetbaluitslagen.<br />
Tegenwoordig belt mijn<br />
kleindochter me vanuit<br />
Azië om te vragen hoe<br />
NAC het heeft gedaan.”<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 27
Kleur de wereld in van <strong>Laurentius</strong><br />
28 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009
Wie Wie kent kent<br />
<strong>Laurentius</strong> <strong>Laurentius</strong> het het beste? beste?<br />
1 In welk land leefde de heilige<br />
<strong>Laurentius</strong>?<br />
a Spanje<br />
b Italie<br />
c Nederland<br />
d Vlaanderen<br />
2 Hoeveel medewerkers werken er in<br />
2009 voor <strong>Laurentius</strong>?<br />
a 25<br />
b 55<br />
c 75<br />
d 85<br />
3 Hoeveel investeert <strong>Laurentius</strong> jaarlijks<br />
in leefbaarheidsprojecten.<br />
a 10.000 euro<br />
b 50.000 euro<br />
c 250.000 euro<br />
d 1.000.000 euro<br />
Antwoorden<br />
Vraag 7: <strong>Laurentius</strong> heeft op dit moment meer dan<br />
7.200 woningen.<br />
Vraag 8: In de jaren vijftig was naast verwarming, een<br />
douche nog niet standaard in een woning.<br />
Vraag 9: Ter ere van onze verjaardag, steunen wij een<br />
speciaal project van het Stichting Maatschappelijk<br />
Opvang <strong>Breda</strong> e.o. voor de opvang en<br />
huisvesting van daklozen.<br />
Een reis door 90 jaar; er is ook zoveel gebeurd,<br />
ontwikkeld en veranderd. Test uw geheugen en<br />
kennis met deze leuke quiz.<br />
4 Hoe werd in 1920 de huur betaald?<br />
a Via ‘huurzakjes’ die gepost werden.<br />
b Via een geldbox die in de kerk stond.<br />
c De werkgever schoot de huur voor.<br />
d De bestuurders haalden persoonlijk<br />
de huur op.<br />
5 In welke wijk bouwde <strong>Laurentius</strong> voor<br />
het eerst flats?<br />
a In de IJpelaar.<br />
b In de Haagse Beemden.<br />
c In het Ginneken.<br />
d In de Heuvel.<br />
8. 6 <strong>Laurentius</strong> bouwt ook elk jaar enkele<br />
tientallen huizen in een derdewereldland.<br />
Welk land is dat:<br />
a Guatemala<br />
b Bhutan<br />
c Peru<br />
d Mali<br />
Vraag 4: De huur werd elke week door de bestuurders<br />
persoonlijk opgehaald.<br />
Vraag 5: De eerste hoogbouwflats zijn gebouwd in de<br />
wijk IJpelaar.<br />
Vraag 6: De laatste jaren heeft <strong>Laurentius</strong> al 200<br />
woningen gebouwd in Guatemala.<br />
7 Hoeveel woningen beheert <strong>Laurentius</strong><br />
in 2009?<br />
a Meer dan 6.750 woningen.<br />
b Meer dan 7.000 woningen.<br />
c Meer dan 7.200 woningen.<br />
d Meer dan 8.000 woningen.<br />
8 Wat was in veel huizen in de jaren vijftig<br />
nog niet aanwezig?<br />
a Een douche<br />
b Elektriciteit<br />
c Een wc<br />
d Warm water<br />
9 Welk speciaal project steunt <strong>Laurentius</strong><br />
ter ere van haar 90-jarige jubileum?<br />
a Artsen zonder grenzen<br />
b Guatemala<br />
c Project voor opvang en huisvesting van<br />
daklozen in <strong>Breda</strong><br />
c De Dierenbescherming<br />
Vraag 1: De heilige <strong>Laurentius</strong> leefde in Rome, Italië.<br />
Vraag 2: Op dit moment werken 75 mensen bij <strong>Laurentius</strong>.<br />
Vraag 3: <strong>Laurentius</strong> investeert jaarlijks één miljoen euro in<br />
projecten die de leefbaarheid verbeteren en<br />
onderhouden.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 29
1<br />
Hoe staat <strong>Laurentius</strong> er nu voor?<br />
Walter Vermeulen-de Bie trapt enthousiast af: “Ik vind <strong>Laurentius</strong><br />
veerkrachtig, vitaal en frivool. Hoewel er overal crisis is, liggen<br />
wij goed op koers. De nieuwe organisatie staat en we zijn met<br />
heel veel projecten bezig. In het verleden bouwden we 100 tot<br />
200 huizen per jaar. De komende jaren zijn dat er 1.200 tot<br />
1.500. Dat betekent natuurlijk niet dat we jarenlang niets hebben<br />
gedaan. Je moet eerst grond verwerven, aansluiten bij de<br />
bestemmingsplannen en goedkeuring krijgen van allerlei<br />
commissies. Nu kunnen we na jaren van zaaien, ook oogsten.”<br />
2<br />
“<strong>Laurentius</strong><br />
staat als<br />
een huis”<br />
N E G E N v r a G E N a a N d E d i r E c t i E<br />
<strong>Laurentius</strong> als een persoon, wie is dat<br />
voor iemand?<br />
“Onze oorsprong ligt in het Ginneken en hoewel we in de stad<br />
werken, zijn we altijd een dorpse corporatie gebleven, in de goede<br />
zin van het woord”, stelt Joop Peijen tevreden. “Degelijk, zonder<br />
fratsen en met beide benen op de grond. <strong>Laurentius</strong> is zakelijk,<br />
resultaatgericht, sociaal, maar geen geitenwollensokkentype.”<br />
André Heintjes vult aan: “We pakken soms met een naïef<br />
opportunisme dingen op waarvan het lijkt alsof het niet<br />
mogelijk is. Die uitdaging spreekt ons juist aan. Durven<br />
doen wat je denkt.”<br />
30 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
3<br />
Wat zijn de gevolgen van de crisis<br />
bij <strong>Laurentius</strong>?<br />
Walter Vermeulen-de Bie legt uit: “Het is voor ons nu moeilijker<br />
om projecten gefinancierd te krijgen. Onze projecten bestaan<br />
uit koop- én huurhuizen. De winst die we op de koopwoningen<br />
behalen, moet de huurwoningen betaalbaar houden. Nu<br />
de koopsector stilvalt, is dat lastig. Maar zelfs bij het meest<br />
negatieve scenario, hoge rente, geen verkoop en andere<br />
tegenslagen, blijven we overeind. <strong>Laurentius</strong> staat als een<br />
huis en heeft geen lekkend dak. Wij zijn altijd verantwoord<br />
met onze financiën omgegaan en daar hebben we nu veel<br />
voordeel van.”<br />
4<br />
Wat moet er zeker veranderen<br />
in de maatschappij?<br />
Alle drie zijn ze het erover eens: afgunst. André Heintjes geeft<br />
aan: “Ik vind het jammer dat mensen soms zo jaloers zijn. Als<br />
iemand iets meer heeft, een nieuw huis krijgt of een nieuwe<br />
keuken, dan zijn er vaak meer negatieve reacties dan dat men<br />
blij is voor de ander.”<br />
5<br />
Waar staat <strong>Laurentius</strong><br />
bij het 100-jarig jubileum?<br />
“Over 10 jaar zijn we gegroeid van 7.000 naar 12.000 woningen”,<br />
geeft André Heintjes trots aan. “Dat betekent dat we dan ook<br />
meer medewerkers hebben. Door onze automatisering winnen<br />
we aan efficiëntie, maar leefbaarheid en het werk in de wijken<br />
vragen meer energie van ons. Ik verwacht ook dat we tegen<br />
die tijd verhuisd zijn. Ons huidige kantoor is nu al te klein.<br />
Waarschijnlijk zitten we dan in de nieuwe locatie, zo’n 300<br />
meter van waar we nu zitten.”
“Hoewel er overal crisis is,<br />
liggen wij goed op koers”<br />
<strong>Laurentius</strong> on the road: André Heintjes, Walter Vermeulen-de Bie en Joop Peijen.<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 31
“<strong>Laurentius</strong> staat als een huis”<br />
Wat kunnen de huurders de<br />
6 komende jaren verwachten? 8<br />
“De energielasten worden in vergelijking met de woonlasten<br />
voor onze huurders steeds hoger”, legt Joop Peijen uit. “De<br />
woonlasten stegen de laatste jaren met ongeveer 2 procent.<br />
De energieprijzen stegen met wel 20 procent. We gaan dus<br />
veel investeren om onze bestaande woningen energiezuiniger<br />
te maken. Want we willen niet dat de woonlasten voor onze<br />
huurders de pan uit rijzen. Betaalbaar wonen, betekent ook een<br />
betaalbare energierekening.” André Heintjes vult aan: “Verder<br />
blijven we fors investeren in leefbaarheid. Zodat onze huurders<br />
aangenaam en veilig wonen in de eigen straat en wijk.”<br />
Waar zal de nadruk op liggen bij de<br />
7 bouwproductie?<br />
9<br />
“De vraag naar seniorenwoningen blijft bestaan en zal nog<br />
verder toenemen,” schetst Walter Vermeulen-de Bie. “Dat<br />
betekent dat we moeten zorgen voor meer appartementen met<br />
een ruim, fraai balkon zodat senioren de kans krijgen zelfstandig<br />
te blijven wonen met eventueel directe toegang tot de zorg die<br />
zij nodig hebben. Zo horen bij een seniorencomplex ook een<br />
Grand Café en de faciliteiten voor zorgorganisaties. We gaan<br />
dus meer denken in concepten en niet zozeer in losse units”.<br />
32 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Welk project gaat <strong>Laurentius</strong> nu<br />
extra steunen?<br />
André Heintjes: “Vanwege ons negentigjarig bestaan, stellen<br />
we 90.000 euro beschikbaar aan de Stichting Maatschappelijke<br />
Opvang (SMO) voor de opvang en huisvesting van daklozen.<br />
Tenslotte is naast het zorgen voor betaalbare huizen, de zorg,<br />
leefbaarheid en het maatschappelijk welzijn een belangrijke taak<br />
voor <strong>Laurentius</strong>.”<br />
Op pagina 36 vertelt Lieke Jansen, directeur van het SMO, meer<br />
over het speciale woonbegeleidingsproject dat <strong>Laurentius</strong> mede<br />
helpt uit te voeren.”<br />
Vertel iets over <strong>Laurentius</strong> wat bijna<br />
niemand weet.<br />
“We zijn niet zo bijzonder”, zeggen de drie heren lachend.<br />
“Maar dat we de laatste jaren 200 huizen in Guatemala hebben<br />
gebouwd, is toch wel speciaal. Eigenlijk is het delen van wat je<br />
hebt, niet iets nobels. Het is gewoon doen wat je moet doen.”
Walter Vermeulen-de Bie<br />
Functie: algemeen directeur<br />
Bij <strong>Laurentius</strong> sinds: 2001<br />
Hobby’s: wonen, dansen, zingen, auto’s.<br />
Trots op <strong>Laurentius</strong> omdat:<br />
“In de laatste jaren hebben we honderden<br />
woningen gebouwd voor mensen met een<br />
verstandelijke of lichamelijke beperking.<br />
Dat is echt waardevol.”<br />
Joop Peijen<br />
Functie: directeur Financiën en<br />
Vastgoedprojecten<br />
Bij <strong>Laurentius</strong> sinds: 1981<br />
Hobby’s: motorrijden, golfen en fotograferen.<br />
Trots op <strong>Laurentius</strong> omdat:<br />
“Bij <strong>Laurentius</strong> werk je in een team en het<br />
werk doet er echt toe. Je zorgt dat mensen<br />
de ruimte krijgen om té leven zoals zij willen.<br />
Dat maatschappelijke maakt voor mij het<br />
verschil.”<br />
Nieuw kantoor <strong>Laurentius</strong><br />
Op de kruising van de Mathenessetraat, Loevesteinstraat en<br />
de Valkenierslaan start eind 2009 de bouw van het project<br />
Stack. Dit project omvat een aantal mooie stadsvilla’s en<br />
luxueuze appartementen die gekenmerkt worden door<br />
mooie en grote balkons. Onderin het wooncomplex willen<br />
we ons nieuwe kantoor vestigen.<br />
Stack zal in 2012 worden opgeleverd.<br />
André Heintjes<br />
Functie: directeur Klant en markt<br />
Bij <strong>Laurentius</strong> sinds: 1986<br />
Hobby’s: mijn 7 poolhonden en lezen<br />
(science fiction).<br />
Trots op <strong>Laurentius</strong> omdat:<br />
“Van een oubollig clubje zijn we nu<br />
een moderne, professionele organisatie<br />
geworden. En dat zonder té zakelijk te<br />
zijn. Vroeger dachten we in stenen, nu<br />
in mensen. Dat spreekt me aan.”<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 33
Ons Ons team team<br />
in 2009<br />
34 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
in 2009
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 35
Jubileumgeschenk<br />
<strong>Laurentius</strong><br />
<strong>Laurentius</strong> bestaat 90 jaar. We gaan geen groot feest organiseren. Maar we willen<br />
wel iets speciaals doen. Daarom geven we de Stichting Maatschappelijke Opvang<br />
<strong>Breda</strong> e.o. (SMO) een financiële steun van 90.000 euro. Hierdoor kunnen we hen<br />
helpen om de plannen te realiseren voor mensen die uit een crisisopvang komen.<br />
Recht op zorg en welzijn<br />
“Door allerlei oorzaken kan iemand in een crisis<br />
belanden. Men is dan vaak (tijdelijk) niet in staat<br />
zijn zich staande te houden. Het vinden van een<br />
oplossing is dan erg moeilijk. Vanuit SMO geven<br />
wij deze mensen het recht op zorg en welzijn<br />
terug. Daarvoor bieden wij hen een plek, waar zij<br />
zichzelf kunnen zijn en samen met onze betrokken<br />
medewerkers, werken aan een beter bestaan.”<br />
Aan het woord is Lieke Jansen, directeur van SMO.<br />
“Voor de directe crisisopvang gaan we uit van zes<br />
tot twaalf weken,” vertelt Lieke verder. “Daarna<br />
moet er doorstroming zijn zodat er weer plaats is<br />
voor mensen die dan directe hulp nodig hebben.”<br />
Leren op jezelf te vertrouwen<br />
“Maar niet iedereen is na deze periode klaar om<br />
zelfstandig te gaan wonen. Daarom gaan we een<br />
speciaal project starten waarbij mensen, die uit<br />
de crisisopvang komen, gedurende zes tot acht<br />
maanden begeleid kunnen wonen. Op deze manier<br />
kunnen zij leren opnieuw zelfstandig op zichzelf<br />
te vertrouwen. De financiële steun van <strong>Laurentius</strong><br />
gebruiken we om de beschikbare huizen voor dit<br />
project in te richten tot een vertrouwd huiselijk<br />
thuis.”<br />
36 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
“De kracht en de kwaliteit van een<br />
samenleving kun je bepalen door<br />
te kijken naar hoe ze met de<br />
zwakkeren omgaat.”<br />
Als de stap net te groot is, moet je helpen<br />
Walter Vermeulen-de Bie, directeur van <strong>Laurentius</strong>,<br />
is erg enthousiast over het nieuwe project. “Iedereen<br />
kan ooit in een crisis komen. Dan is het goed dat er<br />
professionals zijn die je kunnen helpen. Maar voor<br />
sommigen is de stap van acute crisisopvang naar<br />
zelfstandig wonen, net te groot. Daarom geven we<br />
SMO met deze gift van 90.000 euro, extra steunt<br />
om deze kwetsbare groep te begeleiden. Ook kijken<br />
we samen met SMO naar een geschikte woonruimte<br />
voor deze opvang op te zetten.”<br />
“Als corporatie ben je er niet alleen voor de ‘gewone’<br />
huurders, maar ook voor mensen die (even) buiten<br />
de boot vallen. De kracht en de kwaliteit van een<br />
samenleving kun je bepalen door te kijken naar hoe<br />
ze met de zwakkeren omgaat. <strong>Laurentius</strong> heeft het<br />
vermogen om daar iets aan te doen en dat doet we<br />
dan ook van harte.”
Lieke Jansen en Walter Vermeulen-de Bie<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 37
“Nr. 90 was een<br />
geschenk uit de hemel.” Twee<br />
Ad en Ricky Voesenek wonen in de wijk<br />
Brabantpark, zes hoog op nr. 90. Samen<br />
met hun twee katten Donny en Buffy.<br />
Vanuit hun raam kijken ze uit op hun<br />
oude woning. Daar konden ze niet<br />
blijven omdat Ricky moeite kreeg<br />
met traplopen.<br />
“Op dat moment konden we nergens<br />
anders heen, dus huurden we tijdelijk een<br />
gelijkvloerse woning in de buurt”, vertelt<br />
Ad. “Dat was geen fijne tijd. We hadden<br />
dubbele woonlasten en gezondheidsproblemen.<br />
Het was een groot geluk toen<br />
we deze woning kregen. Nr. 90 was voor<br />
ons een geschenk uit de hemel.”<br />
Leven vol plezier<br />
Ondanks dat Ad en Ricky niet meer<br />
werken, blijven ze altijd lekker actief. Ad<br />
schildert en restaureert oude schilderijen.<br />
Ricky is dol op countrymuziek. Ze vertelt<br />
lachend: “Ik reisde ooit mee met een<br />
linedance-club uit België door Amerika;<br />
tenslotte is dat het ‘thuis’ van het linedancen.<br />
Onderweg stopten ze geregeld<br />
in Westernwinkels om helemaal in stijl de<br />
bars te betreden. Zo ook in Texas. Maar<br />
toen ze begonnen met linedancen,<br />
38 | <strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009<br />
Twee verhale verhale<br />
huisnummer<br />
huisnummer<br />
stopte de band met spelen. Of ze wilden<br />
vertrekken. Linedancing is absoluut ‘not<br />
done’ in Texas!”
n achter achter het het<br />
90<br />
In de wijk Wisselaar op nr. 90 wonen<br />
Piet en Ely Remeijsen. Piet is bestuurslid<br />
en actief vrijwilliger in het gemeenschaps-<br />
huis ‘de Wegwijzer’. Daarnaast is hij<br />
heerlijk druk met zijn kleinkinderen.<br />
“Nooit meer weg van<br />
nr. 90.”<br />
Piet en Ely woonden voorheen in het<br />
Ginneken en later boven de oma van Ely in<br />
Tuinzigt. “Maar met onze twee kinderen in<br />
een kleine bovenwoning, ging dat op een<br />
gegeven moment niet meer”, legt Ely uit.<br />
“Toen kregen we deze woning aangeboden<br />
via Piets werkgever. Eigenlijk wilde we niet<br />
naar de Wisselaar. Die wijk stond slecht<br />
bekend. Daar zijn we inmiddels wel op<br />
teruggekomen! We hebben hier zo veel<br />
leuke contacten, dat we er niet over<br />
piekeren om nog weg te gaan.”<br />
Groot feest in de wijk<br />
“Met onze buren hebben we ook echt<br />
geluk gehad”, vertelt Piet. “Toch verandert<br />
de omgeving wel snel. Er komen veel<br />
nieuwe mensen van buitenaf bij. Dat is<br />
wel even wennen. Vroeger kenden we<br />
iedereen. We richtten zelfs onze eigen<br />
veteranenvoetbalclub op ‘VOP’ (Voor<br />
Ons Plezier). Eén keer werden we zelfs<br />
kampioen! En dat hebben we uitgebreid<br />
gevierd. Een gekkenhuis van jewelste<br />
was het!”<br />
<strong>Laurentius</strong> > Jubileumuitgave oktober 2009 | 39
In oktober 2009 bestaan wij 90 jaar. Een moment om bij stil te staan. Toen wij in 1919 startten,<br />
was de volkshuisvesting erbarmelijk. Mensen woonden in kleine, vaak vochtige huizen met<br />
amper sanitair.<br />
Terugkijkend op al die jaren is er veel bereikt, maar ook veel veranderd. Centraal staat nu<br />
onder meer het woonplezier en de leefbaarheid in de wijk. Een lekker huis, in een vertrouwde<br />
straat, in een buurt waar je je veilig voelt.<br />
Wij zijn en blijven een maatschappelijke ondernemer die midden in de samenleving staat.<br />
Met onze huurders en anderen werken we samen aan leefbare wijken waarin onze huurders<br />
graag leven. Nu en in de toekomst.<br />
Doenradestraat 50<br />
4834 GH <strong>Breda</strong><br />
Telefoon: 076 – 5 644 644<br />
Fax: 076 – 5 644 645<br />
info@laurentiuswonen.nl<br />
www.laurentiuswonen.nl