WATERVAL twee

WATERVAL twee WATERVAL twee

16.09.2013 Views

1. Als je bovenstaande tekst goed leest kun je concluderen a. dat Nederland vóór 1815 geen koninkrijk was. b. dat Nederland vóór 1815 geen koloniën had. c. dat Indonesië in 1815 niet tot Nederland behoorde. 2. De Nederlandse Antillen en Aruba a. zijn nu nog steeds koloniën van Nederland b. zijn zoals alle koloniën onafhankelijk geworden c. hebben een aparte status binnen Nederland Tijdens de Gouden Eeuw was de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, via de Verenigde Oost-Indische Compagnie en de Verenigde West-Indische Compagnie, een koloniale grootmacht. Sommige van de handelsposten der compagnieën, bijvoorbeeld die op Kaap de Goede Hoop en in Nederlands-Indië, evolueerden tot echte kolonies. Anderen gingen verloren of bleven kleine pleisterplaatsen voor Nederlandse schepen. De koloniën werden enkel gebruikt om de rijkdom van Nederland te vergroten. Uit Nederlands-Indië werden grote hoeveelheden kruiden, koffie en thee naar Europa verscheept. De "inlanders" werden onderdrukt en uitgebuit op plantages. Er werd op de lokale bevolking neergekeken, en er werden ook geen pogingen gedaan om haar (bijvoorbeeld via onderwijs) te "verheffen". Op de Surinaamse plantages bestond zelfs een systeem van slavernij. De Nederlanders, die een belangrijke rol speelden in de internationale slavenhandel, voerden de arbeiders uit Afrika aan: de lokale ("Indiaanse") bevolking kon het werk niet aan. Veel slaven ontsnapten naar de jungle (=het oerwoud). Later werden ook arbeiders uit Indonesië (Javanen) en India (hindoestanen) gecontracteerd. 3. Veel van de overzeese gebiedsdelen a. waren eerst private handelsposten. b. waren altijd al koloniën. c. waren eerst privébezit. 4. Op de Surinaamse plantages a. hebben alleen maar Afrikaanse arbeiders gewerkt. b. hebben zowel Amerikaanse, Afrikaanse als Aziatische mensen gewerkt. c. hebben enkel en alleen slaven gewerkt. Nederlandse Handelsposten tijdens de Gouden Eeuw Tijdens de Engels-Nederlandse Oorlogen (17de en 18de eeuw) verloor Nederland een groot deel van zijn koloniën aan Engeland. Het won er echter ook enkele bij. In ruil voor Nieuw-Amsterdam, dat nu New York heet, en dat Nederland opgaf aan het eind van de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog, kreeg Nederland gebied in Zuid-Amerika terug ("Nederlands Guyana"). Na de oorlogen tussen het Verenigd Koninkrijk en Napoleon verloor Nederland echter weer kolonies aan Engeland: Ceylon, de Kaap en de helft van Nederlands Guyana, Engels Guyana, dat Nederland oorspronkelijk van Engeland had ontvangen. Nederland hield de andere helft, "Suriname", in bezit. Zuid-Afrika was een VOC-gebied van 1652 tot 1806, waarna het in Engelse handen viel. De taal Afrikaans is een hieruit voortgekomen mengeling van verbasterd Nederlands, Engels en oorspronkelijke Afrikaanse talen. Réunion en Mauritius werden veroverd door Frankrijk; Nederlands Brazilië, enkele handelsposten op de Braziliaanse kust, werd veroverd door Portugal, Tobago werd een Engelse kolonie, net als Singapore. Formosa (nu Taiwan) werd in 1662 veroverd door de Chinezen na sinds 1624 eigendom geweest te zijn van de VOC. Verder waren er Nederlandse handelsposten in Malakka (Maleisië), Goudkust (Ghana), en Dejima (Japan). 98

5. Door wie is New York gesticht? a. Door de Engelsen b. Door de Amerikanen c. Door de Nederlanders 6. In Zuid-Afrika a. was tot 1806 een officiële Nederlandse kolonie b. werd en wordt een soort Nederlands gesproken Net als alle andere koloniale rijken begon ook het Nederlandse te verbrokkelen na de Tweede Wereldoorlog: de dekolonisatie. Nederlands-Indië verklaarde zich na de terugtrekking van de Japanse bezettingstroepen eenzijdig onafhankelijk, maar Nederland verzette zich ("Indië verloren, rampspoed geboren.") Na een dubbele oorlog met vele duizenden doden - door Nederland "politionele acties" genoemd - werd de onafhankelijkheid door het moederland erkend in 1949, en het land heet nu Indonesië. De Nederlanders behielden echter Nederlands Nieuw-Guinea. In 1963 werd, opnieuw onder druk van de Verenigde Staten en de Verenigde Naties, ook deze laatste Nederlandse kolonie in het gebied overgedragen aan Indonesië. Suriname werd onafhankelijk in 1975, maar de dekolonisatie werd een ramp. Een-derde van de bevolking emigreerde meteen naar Nederland, en het land zakte steeds verder weg in een chaos. De corruptie bij politici en overheidsdienaren nam bijvoorbeeld enorme proporties aan, en ontwikkelingshulp verdween als sneeuw voor de zon. Het ergste was echter dat Suriname een eigen leger wilde hebben, en dat pleegde in 1980 een staatsgreep. Tijdens de dictatuur van "bevel" Desi Bouterse, die tot 1988 duurde, werden veel oppositieleiders vermoord, en brak een binnenlandse jungleoorlog uit met bosneger-stammen. 7. Wat waren de "politionele acties"? a. Oorlogen die Nederland voerde om het koloniaal bezit te behouden. b. Drie pogingen om de Indonesische opstand te beteugelen. c. Nederland probeerde met militaire middelen Nieuw-Guinea niet te verliezen. 8. Wat verklaart de mislukking van Surinames dekolonisering? a. Nederland gaf te weinig hulp. b. Corruptie en militair ingrijpen. c. De emigratie naar Nederland. d. a en b zijn beide goed. e. a en c zijn beide goed. f. b en c zijn beide goed. De gevolgen van Nederlands koloniaal verleden zijn nu nog in Nederland te zien, bijvoorbeeld in de pracht van de Amsterdamse grachten. Ook kun je, met name in de Randstad, mensen zien lopen die afstammen van Afrikaanse creolen, Indonesiërs, of van de hindoestaanse contractarbeiders. Nederland heeft nog steeds een band met de voormalige koloniën, geeft hun hulp en bemoeit zich met hen. En de Nederlandse Antillen zijn nog steeds een "overzees gebied" van het Koninkrijk der Nederlanden, met een vorm van zelfstandigheid. Het eiland Aruba hoort niet meer bij de Nederlandse Antillen, omdat het een status aparte heeft gekregen. 9. Waar zie je Nederlands koloniaal verleden terug in het straatbeeld? a. Overal zie je het terug in de gebouwen. b. Aan de hulp die Nederland aan ex-koloniën biedt. c. In Holland: aan de gebouwen en aan de mensen. 66. Woorden met vaste prepositie 8. Vul in en controleer de antwoorden. 1. Ik schaam me niet _____________ mijn gedrag. 2. Ik leef nu gescheiden _____________ mijn man. 3. Hij schold altijd _____________ mij. 4. Ik schrok vaak _____________ het gescheld. 5. Ik vroeg hem wel eens: "Waar slaat dat nu _____________?" 6. Hij was slecht _____________ communiceren, _____________ zeggen wat hij voelde. 7. Heb je wel eens spijt _____________ een beslissing? 8. Hij kon niet stoppen _____________ het geweld. 9. Ik wilde best strijden (vechten) _____________ het huwelijk. 10. Maar ik kon niet _____________ hem steunen. 11. Ik was zo teleurgesteld _____________ hem. 12. Je bent niet meer tevreden _____________ je situatie. 13. Dat is beroerd, als je _____________ iemand getrouwd bent. 14. Je kunt gaan twijfelen _____________ alles, ook _____________ jezelf. 15. Toen nam ik een beslissing, en ik kwam niet er_____________ terug. 16. Je moet je afvragen: wat voegt dit toe _____________ mijn leven? 17. Niets. Dit is tegengesteld _____________ alles waarin ik geloof. 18. Ik kan nu niet meer treuren _____________ ons huwelijk. 19. Nu ben ik weer trots _____________ mezelf en wat ik doe. 20. En ik breng een toost uit _____________ iedereen die hetzelfde doet! 99

1. Als je bovenstaande tekst goed leest kun je concluderen<br />

a. dat Nederland vóór 1815 geen koninkrijk was.<br />

b. dat Nederland vóór 1815 geen koloniën had.<br />

c. dat Indonesië in 1815 niet tot Nederland behoorde.<br />

2. De Nederlandse Antillen en Aruba<br />

a. zijn nu nog steeds koloniën van Nederland<br />

b. zijn zoals alle koloniën onafhankelijk geworden<br />

c. hebben een aparte status binnen Nederland<br />

Tijdens de Gouden Eeuw was de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, via de Verenigde Oost-Indische Compagnie en<br />

de Verenigde West-Indische Compagnie, een koloniale grootmacht. Sommige van de handelsposten der compagnieën,<br />

bijvoorbeeld die op Kaap de Goede Hoop en in Nederlands-Indië, evolueerden tot echte kolonies. Anderen gingen verloren of<br />

bleven kleine pleisterplaatsen voor Nederlandse schepen.<br />

De koloniën werden enkel gebruikt om de rijkdom van Nederland te vergroten. Uit Nederlands-Indië werden grote<br />

hoeveelheden kruiden, koffie en thee naar Europa verscheept. De "inlanders" werden onderdrukt en uitgebuit op plantages. Er<br />

werd op de lokale bevolking neergekeken, en er werden ook geen pogingen gedaan om haar (bijvoorbeeld via onderwijs) te<br />

"verheffen".<br />

Op de Surinaamse plantages bestond zelfs een systeem van slavernij. De Nederlanders, die een belangrijke rol speelden in de<br />

internationale slavenhandel, voerden de arbeiders uit Afrika aan: de lokale ("Indiaanse") bevolking kon het werk niet aan. Veel<br />

slaven ontsnapten naar de jungle (=het oerwoud). Later werden ook arbeiders uit Indonesië (Javanen) en India (hindoestanen)<br />

gecontracteerd.<br />

3. Veel van de overzeese gebiedsdelen<br />

a. waren eerst private handelsposten.<br />

b. waren altijd al koloniën.<br />

c. waren eerst privébezit.<br />

4. Op de Surinaamse plantages<br />

a. hebben alleen maar Afrikaanse arbeiders gewerkt.<br />

b. hebben zowel Amerikaanse, Afrikaanse als Aziatische mensen gewerkt.<br />

c. hebben enkel en alleen slaven gewerkt.<br />

Nederlandse Handelsposten tijdens de Gouden Eeuw<br />

Tijdens de Engels-Nederlandse Oorlogen (17de en 18de eeuw) verloor Nederland een groot deel van zijn koloniën aan Engeland.<br />

Het won er echter ook enkele bij. In ruil voor Nieuw-Amsterdam, dat nu New York heet, en dat Nederland opgaf aan het eind<br />

van de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog, kreeg Nederland gebied in Zuid-Amerika terug ("Nederlands Guyana"). Na de<br />

oorlogen tussen het Verenigd Koninkrijk en Napoleon verloor Nederland echter weer kolonies aan Engeland: Ceylon, de Kaap<br />

en de helft van Nederlands Guyana, Engels Guyana, dat Nederland oorspronkelijk van Engeland had ontvangen. Nederland hield<br />

de andere helft, "Suriname", in bezit.<br />

Zuid-Afrika was een VOC-gebied van 1652 tot 1806, waarna het in Engelse handen viel. De taal Afrikaans is een hieruit<br />

voortgekomen mengeling van verbasterd Nederlands, Engels en oorspronkelijke Afrikaanse talen. Réunion en Mauritius werden<br />

veroverd door Frankrijk; Nederlands Brazilië, enkele handelsposten op de Braziliaanse kust, werd veroverd door Portugal,<br />

Tobago werd een Engelse kolonie, net als Singapore. Formosa (nu Taiwan) werd in 1662 veroverd door de Chinezen na sinds<br />

1624 eigendom geweest te zijn van de VOC. Verder waren er Nederlandse handelsposten in Malakka (Maleisië), Goudkust<br />

(Ghana), en Dejima (Japan).<br />

98

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!