You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. Sinds wanneer is A'dam een stad?<br />
a. sinds rond 1300<br />
b. sinds 1602<br />
c. sinds er tol was op bier<br />
2. De Nederlandse opstand tegen de Spanjaarden<br />
a. werd door Amsterdam tegengewerkt<br />
b. begon in Amsterdam<br />
c. werd door de stad pas in <strong>twee</strong>de instantie gesteund<br />
3. Hoe ontstond de Gouden Eeuw?<br />
a. door de groei van de handel<br />
b. door de val van Antwerpen<br />
c. door beide<br />
4. De demografische groei in de Gouden Eeuw maakte nodig<br />
a. dat de stad uitgelegd, verklaard moest worden<br />
b. dat de stad zich in steeds grotere cirkels uitbreidde<br />
c. dat de stad moest worden gesystematiseerd<br />
In het rampjaar 1672 voerde Nederland oorlog met de hele rest van de wereld, en werd in Den Haag Jan de Witt<br />
(raadspensionaris, een soort minister-president) vermoord. Daarna begon een periode van economische neergang, de Gouden<br />
Eeuw was over zijn hoogtepunt heen. De groei van Amsterdam vertoonde ook een zekere stagnatie: rijke Amsterdammers<br />
gingen rentenieren in plaats van investeren, nieuwelingen kregen weinig kans (de "Pruikentijd").<br />
Pas omstreeks 1850 begon Amsterdam zich uit te breiden buiten de zeventiende-eeuwse grachten. Toen brak de industriële<br />
revolutie door en begon een nieuw tijdperk van expansie. Vernieuwing van de handel (Noordzeekanaal), er kwam nieuwe<br />
industrie, en een bevolkingsexplosie die opgevangen werd in de negentiende-eeuwse gordel. De bevolking groeide, van circa<br />
250.000 omstreeks 1850, tot 510.000 in 1900.<br />
Maar Amsterdam raakte zijn reputatie van "armenhuis", met bijbehorende prostitutie en slechte gezondheidssituatie, niet kwijt.<br />
Deze sociale misstanden maakten Amsterdam tot het centrum van het Nederlandse socialisme. Ze leidden bovendien begin<br />
twintigste eeuw tot een grootschalige stadsuitbreiding, Het Algemeen UitbreidingsPlan, vooral in Zuid.<br />
De Tweede Wereldoorlog bezorgde de stad echter een grote dreun. Veel joodse Amsterdammers, die hun "Mokum" als een<br />
<strong>twee</strong>de Jeruzalem zagen, werden door de Duitse bezetter weggevoerd. Die werd daarbij geholpen door de Nederlandse politie<br />
en ambtenarij. De vroegrijpe tiener Anne Frank schreef over haar "onderduik" een prachtig dagboek. Na de oorlog was<br />
Amsterdam niet meer hetzelfde.<br />
De stad begon pas weer echt te leven in de jaren zestig, toen provo's en hippies een andere, niet-burgerlijke manier van leven<br />
propageerden. Daarbij namen ze tijdelijk bezit van de straten, pleinen, het Vondelpark en het oorlogsmonument op de Dam.<br />
Krakers bezetten vanaf eind jaren zestig leegstaande huizen, waarbij het rond 1980 steeds vaker tot straatgeweld tussen hen en<br />
de politie kwam. De metro-aanleg en de kroning van Beatrix zorgden voor opstanden. Tegelijk kreeg de stad internationaal<br />
steeds meer het twijfelachtige imago een Sodom vol seks en drugs te zijn.<br />
Aan het einde van de twintigste eeuw werd de stad een centrum van tolerantie en emancipatie, van nieuwe media en<br />
kenniseconomie, en van diversiteit (cultureel, economisch, etnisch). Op dit moment is Amsterdam een erg kleurrijke stad, met<br />
alle charmes en problemen van dien. Er zijn veel jeugdige allochtonen, die deels geen werk hebben en dan uit frustratie de<br />
criminaliteit of het fundamentalisme omarmen. De moord op regisseur Theo van Gogh was schokkend. De stad probeert van<br />
alles te doen om polarisatie tegen te gaan.<br />
5. Wat is er nu te zien op het Amsterdamse Damplein?<br />
a. een dam<br />
b. een monument<br />
c. hippies<br />
6. Waarom heet(te) de Pruikentijd de Pruikentijd, denk je?<br />
a. alle Nederlanders droegen pruiken<br />
b. de Franse bezetters droegen later pruiken<br />
c. die stofnesten waren een mooi symbool<br />
7. De negentiende eeuw was een periode waarin Amsterdam<br />
a. sterk groeide en zijn sociale problemen oploste.<br />
b. deels arm bleef, maar wel expandeerde.<br />
c. systematisch uitbreidde.<br />
8. Volgens de schrijver is de deportatie van Anne Frank te danken aan<br />
a. de Duitse bezetter, die de joden vervolgde.<br />
b. de vreemde bezetting en Nederlandse hulp.<br />
c. de Nederlandse politie en ambtenaren.<br />
82
Change language