WATERVAL twee

4e. Door de stad
Lijn elf rijdt van Vrijburg, een buitenwijk, naar het centrum van de stad.
In Vrijburg was het tamelijk druk, maar nu is er niet veel verkeer: de
ochtendspits valt mee. Er zijn geen files.
Sara ziet de gebouwen: woonhuizen en flats, kerken, kantoren en
bioscopen, warenhuizen en winkels, fabrieken en scholen, de bruggen,
het stadhuis, het theater. In haar geboortedorp was alles nogal klein; in
deze stad heb je best grote gebouwen. Haar ouders viel dat tegen: de
overgang van het dorp naar de stad was vrij groot voor hen. Maar Sara
voelt zich hier thuis, ze zou de stad missen.
Erg groot is de stad niet, ze heeft maar honderdduizend inwoners. Er zijn
geen wolkenkrabbers, zoals in Rotterdam; zelfs geen echt hoge flats.
"Dit is maar een gezellig stadje", peinst Sara, als de bus de brug over de
gracht neemt en naar het Stationsplein rijdt.
"Hoe zou het zijn om in een grote stad te wonen?
Of zou ik liever in een dorp wonen, zoals vroeger?" Sara denkt na en rilt:
ze wil niet terug. "Ik pakte meteen mijn koffers."
65. Streep de foute zin door:
1. Je denkt dat het mooi weer wordt, maar het regent. Wat kun je zeggen?
Dat valt mee: beter dan verwacht. / Dat valt tegen: een teleurstelling, een deceptie.
2. Je denkt dat je ziek bent maar je bent gezond. Wat kun je zeggen?
Dat valt mee. / Dat valt tegen.
3. Iedereen zegt dat Amsterdam saai (=vervelend) is, maar het blijkt (=is) leuk.
Dat valt mee. / Dat valt tegen.
4. Je denkt dat je acht weken vakantie hebt, maar je krijgt er maar drie.
Dat valt mee. / Dat valt tegen.
5. Je springt van een flat omdat je denkt dat je kunt vliegen, maar je valt omlaag.
Dat valt mee. / Dat valt tegen. / Dat valt hard. / Dat valt hard tegen.
Regel: de conditionalis
"Ik zou liever in een dorp wonen."
"Nou, ik pakte meteen mijn koffers."
36
nieuwe woorden
peinzen=denken
meevallen < > tegenvallen
dat valt mee < > dat valt tegen
rillen=bibberen
helemaal niet = niet
niet zo = niet echt = niet erg
nogal = tamelijk = wel
redelijk = best = vrij
erg = heel
heel erg = ontzettend = geweldig =
vreselijk = hartstikke...
de buitenwijk het centrum=de binnenstad
de spits=het spitsuur
het gebouw
het woonhuis de flat
de kerk het kantoor
de bioscoop de fabriek
de brug het stadhuis
het theater de overgang
het dorp < > de stad
de inwoner de wolkenkrabber
de gracht het plein
Soms wil je dingen zeggen die niet werkelijk zijn, maar werkelijk zouden kunnen zijn.
Ze zijn niet actueel, maar potentieel. Onder bepaalde voorwaarden (= condities) kunnen ze reëel (=werkelijk, echt) worden.
Bijvoorbeeld:
"Ik woon niet in een dorp, maar ik zou er graag wonen."
"Ik pak mijn koffers niet, maar als ik in een dorp woonde ging ik meteen pakken."
De voorbeelden tonen hoe het Nederlands de conditionalis vormt:
1. Met "zou" en "zouden":
"Wat ík zou doen? Ik zou gaan."
"Jij neemt de bus? Wij zouden de trein nemen."
2. Door gewoon het imperfectum te nemen:
"Wat ík deed? Ik ging."
"Jij neemt de bus? Wij namen de trein."