Milieueffectrapport Windpark Bouwdokken

MER Windpark Bouwdokken
7 Licht en slagschaduw
7.1 Inleiding
Zonlicht veroorzaakt bij heldere hemel en bij niet transparante voorwerpen (zichtbare)
schaduw. De schaduw beweegt bij stilstaande objecten zeer langzaam over het
aardoppervlak als gevolg van het draaien van de aarde. Bij bewegende objecten verplaatst
de schaduw zich tenminste met de snelheid van het object. De grootte van het
schaduwgebied wordt bepaald door de stand van de zon en de grootte van het object.
Grote verschillen in lichtintensiteit binnen en buiten het schaduwgebied vergen
aanpassingen van het menselijk oog. Naarmate het aantal wisselingen tussen donkere en
lichte gebieden groter is, neemt de belasting voor het oog door deze opeenvolgende
aanpassingen toe. Bij een bewolkte hemel is geen sprake van zichtbare schaduw en treedt
dit effect dus niet op.
Afhankelijk van de stand van de zon en de zoninstraling kunnen de draaiende rotorbladen
van de windturbines bewegende schaduwen veroorzaken. Dit effect wordt slagschaduw
genoemd.
Bij sterk reflecterende oppervlakken wordt het zonlicht weerkaatst. De mate waarin dit
gebeurt, is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de mate van reflectie van het
oppervlak en de afstand tot de waarnemer. In het verleden trad bij nieuwe windturbines soms
overmatige reflectie van zonlicht op de draaiende rotorbladen op. Na verloop van tijd werden
de rotorbladen vuil en was er geen sprake meer van overmatige reflectie. De huidige
windturbines worden voorzien van een niet-reflecterende toplaag, waardoor dit probleem niet
meer voorkomt. Ook de rotorbladen van de windturbines van Windpark Bouwdokken zullen
voorzien zijn van een niet-reflecterende toplaag.
7.2 Slagschaduw
Slagschaduw als gevolg van draaiende rotorbladen kan, vooral op plaatsen waar mensen
permanent verblijven (zoals woningen), als hinderlijk worden ervaren.
Het aantal wisselingen tussen schaduw en zonlicht wordt de passeerfrequentie genoemd en
wordt uitgedrukt in Hz (Hertz). 1 Hz komt overeen met één lichtwisseling per seconde.
Passeerfrequenties van de slagschaduw in de bandbreedte van 2,5 tot 14 Hz kunnen bij
sommige mensen leiden tot fotosensitieve epilepsie en psychische problemen [Haskoning,
1999].
Het toerental van grotere windturbines is lager dan van kleinere windturbines. De maximale
passeerfrequentie bij grote windturbines van 3,6 en 6 MW is ongeveer 0,7 Hz. De
passeerfrequentie is dus beduidend lager dan de kritische ondergrens van 2,5 Hz.
De mate waarin gedurende een periode van een jaar slagschaduw op kan treden, wordt
verder bepaald door het aantal uren zonneschijn, het aantal uren dat de windturbine in bedrijf
is, de verdeling van de windrichting (het aantal uren dat de wind uit een bepaalde richting
waait) en de positie van de waarnemer ten opzichte van de windturbine en de zon. Of het
schaduweffect wordt waargenomen, is uiteraard ook afhankelijk van eventuele obstakels
tussen de rotorbladen en de waarnemer.
Het aantal uren, dat een windturbine in bedrijf is, wordt hoofdzakelijk bepaald door het
windaanbod ter plaatse.
70