Milieueffectrapport Windpark Bouwdokken

________
Op voorhand is aangenomen dat het slachtofferonderzoek wel indicatieve maar geen statistisch
significante resultaten kan opleveren voor kleine vogels die door de massale aanwezigheid van
meeuwen en kraaien worden gegeten of verplaatst.
Bij dit onderzoek is van 2004 tot en met 2008, twee maal per week gezocht naar slachtoffers
van de windturbines. Alle gevonden vogels zijn verzameld, opgeslagen in diepvries en postmortaal
onderzocht op doodsoorzaak. Tevens is onderzocht of dode vogels op het werkeiland
verdwijnen en is gekeken naar de hoogteverdeling van de vliegende vogels.
De hoofdvraag bij de autopsie is of de vogel een turbineslachtoffer is of niet.
- Aan de hand van het trauma wordt ingeschat of de vogel op slag is gedood of zich na een
ongeluk nog heeft kunnen verplaatsen. Vogels die op slag dood zijn geweest en hebben vaak
lijnvormige trauma’s die over verschillende delen van de vogel lopen. Deze vogels zijn direct
als turbineslachtoffer gekenmerkt.
- Pulli (kunnen niet vliegen) en voorts alle vogels zonder trauma die sterk zijn vermagerd,
groene poep hebben, vreemde substanties in de keel hebben etcetera, kortom vogels (zonder
trauma) waarbij een andere waarschijnlijke en aanwijsbare doodsoorzaak is vast te stellen zijn
als niet-turbineslachtoffers gekenmerkt.
- Vogels zonder trauma die ogenschijnlijk gezond zijn worden er van verdacht zogslachtoffer te
zijn. Bij deze vogels wordt een (letterlijk) diepgaander autopsie gepleegd. Wanneer geen
duidelijke andere doodsoorzaak wordt aangetroffen, is de vogel als een zogslachtoffer
gekenmerkt.
- Van vogels die wel een uitwendig trauma vertonen en kennelijk niet op slag dood waren,
worden alle gegevens bij elkaar gevoegd, dat wil zeggen de resultaten van de ‘autopsie’, de
vindplaats en de eventuele foto’s van de vondst. Aan de hand daarvan wordt ingeschat wat er
aan de hand was.
- Vogels die zwaar zijn gewond en in de wegberm zijn gevonden, worden als
verkeersslachtoffer genoteerd.
- Vogels die zwaar zijn gewond en ver van de weg zijn aangetroffen worden als
turbineslachtoffers genoteerd.
- Vogels waarvan een vleugel compleet is afgeslagen zijn als turbineslachtoffer
gekenmerkt. Dit op basis van eigen kennis van verkeersslachtoffers onder meeuwen,
waarbij nimmer is waargenomen dat een meeuw zodanig werd aangereden dat een
vleugel werd afgerukt en de vogel vervolgens doorliep. Het is natuurlijk mogelijk dat
dit in een zeldzaam geval wel voorkomt.
- Er blijven een aantal twijfelgevallen over. Dit zijn vooral meeuwen met verwondingen die na
het ongeval zich hebben kunnen verplaatsen. Vanuit een vorm van voorzorgprincipe zijn deze
vogels als turbineslachtoffer gezien.
Bij een aantal vogels kon geen conclusie worden getrokken. Dit zijn vooral vogels die al
langere tijd dood waren voor ze zijn gevonden (b.v. aangespoelde lijken). Formeel kan geen
conclusie worden getrokken, maar het meestal duidelijk herkenbare trauma van
turbineslachtoffers was hier zeker afwezig. Een deel van deze dieren kan zogslachtoffer zijn. In
ieder geval is de conclusie verdedigbaar dat slechts een klein deel van deze dieren
turbineslachtoffers zijn.
Omdat het van belang is inzicht te hebben in de kans een dode meeuw te vinden is een
‘verdwijnonderzoek’ gedaan. Hierbij zijn 15, eerder onderzochte, verse kadavers uit de
diepvries, verspreid over het gehele werkeiland weggelegd.
_________________________________________________________
Natuureffect windturbines Bouwdokken, Neeltje Jans
45