ComMotie 19 april 2010 verslag
ComMotie 19 april 2010 verslag ComMotie 19 april 2010 verslag
Massaoudi en Jihane el Fahidi. A tribute to Angela verwees naar de zwarte activiste Angela Davis. Volgens recensent Wilfred Takken, die de discussie volgend op de fragmenten opende, zal Davis bij de meeste mensen in het publiek niet bekend zijn. ‘Het valt buiten de mainstream.’ Hij vond Dors’ dans modern, met invloeden uit de streetdance. Al werd het hem niet helemaal duidelijk wat een en ander met Davis te maken had. Doorbraak was wat Takken betreft een duidelijkere voorstelling, al was het maar omdat daar tekst in zat. Kijkende naar de theatertaal van deze voorstellingen merkte Takken op dat ‘beide voorstellingen gewoon deel uitmaken van de Westerse theatercultuur. Dat bedoel ik als waardevrije opmerking. Zo moest ik bij Doorbraak, wat heel erg gaat over uithoudingsvermogen en spelletjes met de pijngrens, denken aan Artaud en Fabre.’ Lorianne van Gelder had bij de voorstelling van Dors associaties met het leger. Ook waardeerde ze de combinatie van verschillende dansstijlen. ‘Wat ook spannend was, was hoe Dors ons als publiek uitdaagde. Het was bijna gevaarlijk.’ Net als Takken was Van Gelder bij Doorbraak ook het zoeken naar catharsis opgevallen. En maakte ze zich zorgen over het fysieke welzijn van de actrices. ‘Maar ik zag ook twee jonge vrouwen van mijn leeftijd die aan het zoeken zijn naar een doorbraak ik hun leven. Daar herkende ik me wel in. Maar ik vroeg me ook af hoe dat halfnaakt valt, als je het voor een publiek met een Marokkaanse achtergrond speelt.’ Het viel Alida Dors vooral op dat beide recensenten haar dans ‘modern’ noemden. ‘Daar heb ik niet voor doorgeleerd. Het is mooi dat ze de voorstelling begrijpen, al vind ik het wel mager dat ze niet weten wie Angela Davis is. Voor mij gaat de voorstelling over de strijd van een zwarte vrouw. Ik wilde een link maken tussen de strijd die zij voerde voor haar community en de strijd van mijn community binnen het theater en binnen de samenleving.’ Massaoudi legde uit dat eindregisseur Lucas de Man heel belangrijk voor de voorstelling was geweest. Zeker als het ging om het zoeken van grenzen. Verder merkte ze op dat ze het jammer vond dat Van Gelder over de Marokkaanse achtergrond begon. ‘Jihane en ik hebben allebei Marokkaanse roots, maar we wonen hier. Ik ben wie ik ben. Dat Marokkanen bloot niet leuk vinden, dat zal best. Dat is hun cultuur.’ Van Gelder: ‘Maar je zingt in de voorstelling toch ook een Arabisch nummer?’ Massaoudi: ‘Mijn bronnen zijn mijzelf en de wereld om mij heen. Ik vraag aan het publiek in welke taal ze een liedje willen horen. Dat had dus ook Duits of Frans kunnen zijn. Dat is mijn multiculturaliteit.’ Dors merkte op dat ze het vervelend vond dat haar dans als ‘modern’ werd bestempeld. ‘Je krijgt dan een soort stamp of approval. Wat ik wil doen is een deconstructie maken van het hiphopvocabulaire, waardoor weer iets anders ontstaat.’ Takken: ‘Maar ik ben er als criticus juist om jou in een hokje te stoppen. En het is jouw taak om daar vervolgens weer uit te breken.’ Benji Reid mengde zich in de discussie door op te merken dat de combinatie van politiek en vrouwelijkheid de voorstelling van Dors voor hem een extra laag gaf. ‘De kracht van je dans zat hem in de politisering van de vrouwelijke vorm.’ Volgens Takken gaat hiphop ook heel erg over bravoure, over kunstjes. ‘Alida laat dat los.’
Dors: ‘Battles gaan inderdaad over virtuositeit. Maar de onderlaag in mijn dans, die voor een kleine groep leesbaar is, is de freestyle: niet alles staat vast. Ik vertel steeds een ander verhaal binnen een bepaalde context. Mijn uitgangspunt is uiteindelijk ook mijn wereld, net als bij Khadija. Het is wat ik voel, waar ik me boos over maak.’ Massaoudi: ‘De wereld is de wereld, maar ook dat wat er om de hoek gebeurt.’ Tabarki vroeg zich af hoe belangrijk het voor de recensenten is om alle bronnen van de makers te kennen. Van Gelder: ‘Het geeft een extra laag als je die bronnen snapt. Maar je moet de voorstelling ook kunnen begrijpen als je de bronnen niet kent. Hoe een ander de wereld ziet, zal altijd anders zijn dan hoe ik hem zie. Hoewel ze de voorstelling interessanter maken, zijn de bronnen niet van essentieel belang.’ Massaoudi vroeg zich af wat precies met bron werd bedoeld. ‘Een bron kan alles zijn. Ook een Japans popliedje. Ik ben dan wel Marokkaanse, maar dat zie ik juist weer niet als bron.’ Dors: ‘Toch kun je daar wel mee spelen. Als twee Nederlandse meisjes in een voorstelling elkaar liggen op te vrijen, betekent dat toch wat anders dan als twee Marokkaanse meisjes dat doen.’ Massaoudi: ‘Dat zal best, maar dat is niet van waaruit ik werk. Het zal misschien heus wel wat bij het publiek oproepen.’ Takken: ‘De kunstenaar maakt iets persoonlijks, maar moet dat uiteindelijk ook weer universeel zien te maken. Het helpt dus wel als je wat weet van de bronnen en achtergronden: dat zo’n opgestoken vuist naar de Black Panthers verwijst, bijvoorbeeld. Maar ik kan ook van een voorstelling genieten als ik dat niet weet. Aan de andere kant kun je als maker niet wegkomen met: “Dat snap jij als recensent toch niet, want jij bent blank, veertig en rooms-katholiek.”’ Tabarki kwam even terug op de strijd die Dors eerder noemde. Welke strijd bedoelde ze precies? Dors: ‘Hiphop is heel conservatief. In breakdance mag je bepaalde dingen wel doen of niet. Zo mag je als b-girl niet sexy en vrouwelijk zijn. Als ik in een hotpants bepaalde freezes maak, wordt ik verketterd. Maar als je in het theater werkt, dan heb je niet alleen te maken met de incrowd, maar ook met de witte gevestigde orde. Die kijken met een andere bril. En dan heb je ineens twee brillen. En er zit echt heel veel tijd tussen het maar beginnen te zoeken naar een nieuwe danstaal en het moment dat Takken mij moderne dans vindt maken.’ Massaoudi: ‘Mijn strijd is met de hokjesmaatschappij. Daar kan ik niet tegen. Omdat het dan niet meer over mijn individu gaat. Je moet open staan voor dingen die niet in een hokje passen.’ Van Gelder: ‘Toch zal de recensent wel de laatste zijn die van hokjes afkomt. Al worden groepen als MC en Ish inmiddels als mainstream gezien.’ Dors: ‘Toch is er nog een lange tijd te gaan, zolang je MC en Ish in een zin blijft noemen. Dat is Nederland vergelijken met Japan.’ Van Gelder: ‘Ik bedoelde te zeggen dat het goed is dat er in het huidige mainstream theateraanbod groepen zijn als Ish en MC.’ Op een vraag uit het publiek waar deze artiesten volgens de recensenten zouden moeten spelen, gaf Van Gelder aan dat zij de voorstellingen prima in zalen als Frascati of de Rabozaal zag staan. Iemand anders uit het publiek merkte op dat als het gaat om hiphop recensenten nog veel moeten leren. ‘Als je het volgens hen niet goed doet, dan mag je weet terug naar je buurthuis, om het overdreven te zeggen.
Massaoudi en Jihane el Fahidi.<br />
A tribute to Angela verwees naar de zwarte activiste Angela Davis. Volgens recensent Wilfred<br />
Takken, die de discussie volgend op de fragmenten opende, zal Davis bij de meeste mensen in het<br />
publiek niet bekend zijn. ‘Het valt buiten de mainstream.’ Hij vond Dors’ dans modern, met invloeden<br />
uit de streetdance. Al werd het hem niet helemaal duidelijk wat een en ander met Davis te maken had.<br />
Doorbraak was wat Takken betreft een duidelijkere voorstelling, al was het maar omdat daar tekst in<br />
zat. Kijkende naar de theatertaal van deze voorstellingen merkte Takken op dat ‘beide voorstellingen<br />
gewoon deel uitmaken van de Westerse theatercultuur. Dat bedoel ik als waardevrije opmerking. Zo<br />
moest ik bij Doorbraak, wat heel erg gaat over uithoudingsvermogen en spelletjes met de pijngrens,<br />
denken aan Artaud en Fabre.’<br />
Lorianne van Gelder had bij de voorstelling van Dors associaties met het leger. Ook waardeerde ze de<br />
combinatie van verschillende dansstijlen. ‘Wat ook spannend was, was hoe Dors ons als publiek<br />
uitdaagde. Het was bijna gevaarlijk.’ Net als Takken was Van Gelder bij Doorbraak ook het zoeken<br />
naar catharsis opgevallen. En maakte ze zich zorgen over het fysieke welzijn van de actrices. ‘Maar ik<br />
zag ook twee jonge vrouwen van mijn leeftijd die aan het zoeken zijn naar een doorbraak ik hun leven.<br />
Daar herkende ik me wel in. Maar ik vroeg me ook af hoe dat halfnaakt valt, als je het voor een<br />
publiek met een Marokkaanse achtergrond speelt.’<br />
Het viel Alida Dors vooral op dat beide recensenten haar dans ‘modern’ noemden. ‘Daar heb ik niet<br />
voor doorgeleerd. Het is mooi dat ze de voorstelling begrijpen, al vind ik het wel mager dat ze niet<br />
weten wie Angela Davis is. Voor mij gaat de voorstelling over de strijd van een zwarte vrouw. Ik<br />
wilde een link maken tussen de strijd die zij voerde voor haar community en de strijd van mijn<br />
community binnen het theater en binnen de samenleving.’<br />
Massaoudi legde uit dat eindregisseur Lucas de Man heel belangrijk voor de voorstelling was geweest.<br />
Zeker als het ging om het zoeken van grenzen. Verder merkte ze op dat ze het jammer vond dat Van<br />
Gelder over de Marokkaanse achtergrond begon. ‘Jihane en ik hebben allebei Marokkaanse roots,<br />
maar we wonen hier. Ik ben wie ik ben. Dat Marokkanen bloot niet leuk vinden, dat zal best. Dat is<br />
hun cultuur.’ Van Gelder: ‘Maar je zingt in de voorstelling toch ook een Arabisch nummer?’<br />
Massaoudi: ‘Mijn bronnen zijn mijzelf en de wereld om mij heen. Ik vraag aan het publiek in welke<br />
taal ze een liedje willen horen. Dat had dus ook Duits of Frans kunnen zijn. Dat is mijn<br />
multiculturaliteit.’<br />
Dors merkte op dat ze het vervelend vond dat haar dans als ‘modern’ werd bestempeld. ‘Je krijgt dan<br />
een soort stamp of approval. Wat ik wil doen is een deconstructie maken van het hiphopvocabulaire,<br />
waardoor weer iets anders ontstaat.’ Takken: ‘Maar ik ben er als criticus juist om jou in een hokje te<br />
stoppen. En het is jouw taak om daar vervolgens weer uit te breken.’ Benji Reid mengde zich in de<br />
discussie door op te merken dat de combinatie van politiek en vrouwelijkheid de voorstelling van Dors<br />
voor hem een extra laag gaf. ‘De kracht van je dans zat hem in de politisering van de vrouwelijke<br />
vorm.’ Volgens Takken gaat hiphop ook heel erg over bravoure, over kunstjes. ‘Alida laat dat los.’
Change language