juni 2011 - Anton de Kom University of Suriname

Jaargang 13 | Nr. 2 | juni 2011 | AdeKUS Infobulletin
De promotie van dr. ir. Ferdinand E. Klas
p woensdag 6 april 2011 promoveerde ir.
Ferdinand Klas cum laude aan de Anton
de Kom Universiteit tot Doctor in de
Technologische Wetenschappen. Zijn proefschrift
was getiteld: VIRUS-RESISTANT TRANSGENIC
SQUASH (Cucurbita pepo L.):
a Crop Protection Tool that Alters the Dynamics of
Cucurbit Viruses
Dr. ir. Klas heeft na de B-richting van de Algemene
Middelbare School te Paramaribo, van 1966-1972
Phytopathologie (met specialisatie de Plantenvirologie)
gestudeerd aan de Landbouwuniversiteit te Wageningen
in Nederland. Zijn afstudeerpakket omvatte de vakken
Virologie (hoofdvak), Biochemie en de Wiskundige
Statistiek (verzwaard).
Van 1973-1990 werkte hij als viroloog en biometricus
op het Landbouwproefstation in Paramaribo. Daarnaast
heeft hij ruime internationale onderzoekservaring
opgedaan aan diverse instituten en universiteiten.
Zo was hij in 1975 werkzaam aan de Biologische
Bundesanstalt für Land- und Forstwirtschaft te
Braunschweig (Duitsland) waar hij zich bekwaamde in
de virusserologie. In 1990 vertrok hij naar de Verenigde
Staten van Amerika waar hij aan de universiteit van
Idaho in teamverband een bijdrage heeft geleverd
aan het ontwikkelen van een stochastisch model voor
de simulatie van de verspreiding van de virussen
PVY(Potato Virus Y) en PLRV (Potato Leafroll
Virus). Hierna stapte hij in 1991 over naar de Cornell
University, om op de afdeling Plant Pathology de
verbetering van een mechanistisch simulatiemodel
voor de bestudering van de verspreiding van de
schimmelziekte Banana Sigatoka ter hand te nemen.
Het duurde niet lang of zijn biomathematische
skills werden ook opgemerkt door de werkgroep
voor virusepidemiologie van de afdeling Plant
Pathology and Plant-Microbe Biology van de Cornell
University, die hem aantrok. Hij werd belast met de
opdracht om binnen het project “Risk Assessment
of the Release of Transgenic Cucurbits in the
Environment” vergelijkende studies te doen m.b.t. de
verspreidingsdynamiek van cucurbitaceae-virussen in
transgene en niet-transgene cucurbitaceae-genotypen.
De resultaten van dit werk liggen ten grondslag aan zijn
proefschrift.
DE PROBLEEMSTELLING
Tot voor kort bestond de virusbestrijding voornamelijk
AdeKUS
INFOBULLETIN
uit de aanwending van cultuurmaatregelen, waarbij
virusreservoirs in het veld werden verwijderd en
virusvectorpopulaties werden gereduceerd. Laatstbedoelde
reductie vond plaats m.b.v. insecticiden (tegen
vectorinsecten) en mineraalolie, die een barrière vormde
voor insecten om op het blad te landen en schade aan
te richten. Het is evenwel haast onmogelijk om de
insectenvectorpopulatie volledig uit te roeien, ongeacht de
hoeveelheid insecticide die wordt toegediend. Anderzijds
is mineraalolie niet in staat om voor de volle 100% te
voorkomen dat bladluisvirusvectoren virussen kunnen
overbrengen, omdat na een mineraaloliebespuiting de plant
gewoon doorgroeit; hetgeen betekent dat nieuwe bladeren
niet bedekt zullen zijn met mineraalolie en derhalve niet
beschermd zijn tegen insectenbezoek en virusoverdracht
door virusvectoren. Hierbij komt nog, dat de olie de
huidmondjes van het blad kan binnendringen, waardoor de
fotosynthese afneemt en daarmee ook de productie van het
gewas.
AANPAK VAN DE PROBLEEMSTELLING
Naarmate de insectenvector-(bladluis-) populatie
gedurende het groeiseizoen toeneemt worden voornoemde
virusbestrijdingsmethoden ineffectief. Er moest daarom
naar betere virusbestrijdingsmethoden worden omgezien.
Die heeft men gevonden in de Coat Protein-Mediated
Protection, zoals ontdekt en verder ontwikkel door Powel-
Abel en Beachy. Hierbij wordt het manteleiwitgen van
het virus ingebouwd in het genoom (chromosoom) van de
plant. Hierdoor verkrijgt men een transgene plant die het
virusmanteleiwit kan aanmaken; hetgeen de ontmanteling
en replicatie (vermeerdering) van het virus afremt. Op deze
afremming (afweer) van het virus door de plant berust nu
3