blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

In de prognose wordt de slakkendichtheid, de weersomstandigheden en de neerslag een belangrijke
rol. Eventueel zouden slachthuisgegevens gebruikt kunnen worden, maar dat is tegenwoordig niet
meer het geval.
In de prognose worden de maanden november-maart niet meegenomen omdat de temperatuur te
laag is. Bovendien is de slak in winterslaap en speelt dan geen rol. De slakken staan op dat moment
stil in de ontwikkeling. De gegevens van het najaar van het vorige jaar wordt wel meegenomen
omdat deze in een warme natte herfst in het jaar erna veel slakken zal geven. De slakken kunnen in
principe in de winter overleven, mits in “overwintering”. De neerslag in april-juni is van belang omdat
wanneer deze hoog is, er veel meer slakken kunnen voortplanten, wat dan een nieuwe generatie
slakken geeft met nieuwe metacercaria. Er zijn dus voor de winter twee generaties geweest. Een
vochtige omgeving geeft ook veel algen, dat het voedsel voor de slak is.
De prognose wordt uiteindelijk weergegeven in een voorspellende waarde welke negatief is bij een
(voor de schapen) gunstige prognose en positief is voor een slechtere prognose. Naast het tellen van
de slakken moet je ook kijken of de slakken geïnfecteerd zijn. Dit omdat de ontwikkeling in een slak 2
maanden duurt dus in die zin de infectiedruk pas 2 maanden na het hoge aantal slakken het hoogst
is.
Metacercaria in mei op het weiland is een voorjaarsinfectie van het weiland en dus een gevolg van
een winterinfectie van de slak. Metacercaria in het voorjaar zorgen voor micarcidia in het najaar en
dus een winter infectie in de slakken.
Een najaarsinfectie van het weiland is het gevolg van een zomerinfectie van de slak.
In het najaar en winter wordt het koud, maar er kunnen wel metacercaria aanwezig zijn die
overwinteren maar je vind geen nieuwe metacercaria op je cellofaandrijvers. Op het gras verwacht je
dus wel metacercaria.
Bestrijding en preventie:
De levenscyclus van Dicrocoelium dendriticum (kleine leverbot): de koe scheidt eieren uit die komen
in een landslak terecht, waarbinnen een cercaria wordt gevormd. Deze gaat naar de tweede
gastheer, de mier, en de koe eet deze mier op en wordt zo geïnfecteerd. Het verschil met de F.
Hepatica is dat er een tweede tussengastheer is en we te maken met een landslak. De PPP is 10-12
weken.
Opistorchis felineus: de eieren gaan naar de zoetwaterslak, deze produceert vrij rondzwemmende
cercaria. Deze worden opgenomen door de zoetwatervis en deze worden door de eindgastheer
gegeten. Hier zijn dus ook twee tussen gastheren, weer een ander soort slak: zoetwaterslakken. De
PPP is sneller, 2-3 weken.
Er is dus geen directe trektocht dus geen opbouw van immuniteit, er zijn twee tussengastheren, de
omstandigheden nodig voor de slakken zijn heel anders.
De fasciola hepatica is bovendien veel pathogener door de trektochten door de lever. Bovendien is
de grote leverbot groter en richt dus meer schade aan en heeft bovendien weerhaken en grote
zuignappen.
De O. Felineus is eveneens schadelijke dan de kleine leverbot (D. dendriticum) omdat deze intrahepatisch
gaat zitten en ook stekels heeft en dus mechanische irritatie geeft. De D. Dendriticum
heeft een glad oppervlak.
In de warme en droge zomer verwacht je meer infecties met D. Dendriticum en minder met Fasciola,
terwijl de invloed op de O. Felineus geen invloed ondervindt. Dit komt omdat de tussengastheren
van de Felineus geen invloed ondervind van weersomstandigheden (onder water) en die van de