blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

Met bloedonderzoek zou je nader onderzoek kunnen verrichten. Hiermee kun je geen oorzaak
onderzoeken, maar alleen dat er een afwijking is. Het wordt standaard gedaan, maar over het nut
hiervan valt te discussiëren. Je weet immers al dat het dier geel is en dat er dus iets met de lever is.
Het bloedbeel levert dus eigenlijk iets op wat je al weet. Een toevoeging is mogelijk de mate van
beschadiging. Bovendien geeft het een base-line meting om de therapie mee te kunnen vergelijken.
Van alle enzymen die je kunt doen, doe je ze niet allemaal (2 enzymen + galzuren). Gamma GT zit
bijvoorbeeld in galgangen, dus dat is in dit geval wel nuttig. Andere mogelijkheden zijn ALT, AF,
galzuren en meer. (AST = lever en Spier; ALT = Lever). Om de functie van de lever te testen gebruik je
de galzuren, iets wat je zeker weten moet doen. Bij dit onderzoek wordt er vanuit gegaan dat als ze
alle drie normaal zijn (2 gekozen enzymen en galzuren) is er geen leverprobleem.
Na het bloedonderzoek blijkt alles verhoogd. Om verder te komen in de diagnostiek kun je gebruik
maken van echo en een biopt. Je begint altijd met een echo, wat goede informatie geeft over de
grootte, verspreiding van het probleem, dichtheid van de lever en het oppervlak van de lever. Ook de
galwegen en de v. porta kunnen met de echo goed beoordeeld worden. De echo heb je bovendien
nodig om een biopt te doen. Vaak heb je echter het dier al doorgestuurd naar een specialist voor het
nemen van een biopt en het beoordelen van de histologie. Voorafgaand aan het biopt moet
bovendien de stolling worden bepaald, en dit kan niet standaard in de praktijk.
In de meeste landen worden voor het aantonen van shunts een galzuurmeting te doen, in Nederland
is het gebruikelijker om ammoniak aan te tonen. Ammoniak komt uit de darm (door bacteriële
omzetting en uit glutamine) en wordt in de lever uit het bloed gehaald, omgezet in ureum en door de
nieren uitgescheden. Voor wat betreft de sensitiviteit (dier heeft de ziekte en test positief) is de test
voor ammoniak tegen de 100%, dus heel sensitief. De specificiteit (je bent negatief en je test
negatief)is 89%. Voor wat betreft galzuren: deze worden in de lever uit cholesterol gemaakt en gaan
via de galwegen geconjugeerd naar de darm, worden daar weer opgenomen en naar de lever
gebracht. De sensitiviteit voor de galzuren bij een shunt is 89-92%, dus wat minder. Dit is wegens de
variëteit in metingen, bijvoorbeeld net gegeten of niet. De specificiteit is heel laag, rond de 68%,
omdat er heel erg veel andere redenen zijn voor het hebben van een verhoogde galzuren.
De bloeduitslag is vervolgens licht afwijkend, maar niet overtuigend. Een ammoniak-tolerantietest
kun je hier nu doen. Daarbij brengt je een capsule ammonium-chloride (salmiak) diep-rectaal in, het
uiteinde van het rectum gaat immers niet via de poortader, en pas diepere delen wel.
Wanneer er sprake is van een shunt kun je een onderscheid maken tussen aangeboren en
verkregen. Bij deze patiënt verwacht je een verkregen shunt, gezien de leeftijd van de hond.
Congenitaal ontdekte shunts kunnen echter ook op latere leeftijd pas ontdekt worden. Een andere
reden om te denken dat het verkregen is omdat het verloop nu heel dramatisch is. Je vindt nooit
icterus bij een aangeboren shunt, er zijn immers voldoende hepatocyten.
De gouden standaard bij leveronderzoek is een leverbiopt. De standaard kleuring hierop in HE.
Verder zou je ook reticuline kleuring doen voor een eventuele verbindweefseling. Tot slot is er nog
een koperkleuring waarbij een koperstapeling aan te tonen is. Na deze kleuring blijkt ongeveer 1/3
van de honden met een idiopathische hepatitis wel degelijk koperstapeling te hebben.
De totale stappen in de leverdiagnostiek is: anamnese, lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek, echo,
biopt.
Casus 2: de meest waarschijnlijke oorzaak van HE bij het paard is SintJacobskruiskruid (JKK
intoxicatie). Eén paard op een manege wordt verdacht van een vergiftiging hiermee.
De symptomen met chronische JKK intoxicatie zijn die van een hepatopathie zoals: lusteloos, sloom,
anorexie, symptomen van hepato-encephalopathie, koliek, diarree, epistaxis (bloedneus) en verder