blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

van een hypertensie in de vene porta en bovendien een hypoalbuminemie vochtuittreding en
verminderde terugresorptie.
De prognose van dit dier is heel slecht, dit is ongeveer het eindstadium van de hond.
Werkcollege 6: leverdiagnostiek
Op een aantal infectieziekten na worden leverziekten bij LH niet veel als zodanig gediagnosticeerd en
bovendien wordt er beperkt aanvullend onderzoek gedaan.
De lever heeft een grote reservecapaciteit en een regeneratievermogen, het duurt dus lang voordat
er verschijnselen zijn. Als er verschijnselen zijn dan zijn deze bovendien veelal aspecifiek, omdat er
vaak ook andere orgaansystemen zijn aangetast.
Het is gebruikelijker bij de landbouwhuisdieren op pathologisch onderzoek te doen dan
bloedonderzoek. Meestal kijken ze pas na een aantal sterfgevallen en dan naar het hele dier. Het is
altijd een kosten / baten afweging, zo ook bij de diagnostiek. De lever specifiek voor één enkel dier is
niet rendabel. Een tweede probleem is dat de referentiewaarden van aanvullend onderzoek
ontbreken bij landbouwhuisdieren, in het bijzonder schapen en geiten.
Voor wat betreft het verloop van de ziekte is er vaak een reden om geen nadere diagnostiek te doen.
Het chronische verloop dat we vaak zien is niet zo opvallend. Gezien de levensverwachting, die kort
is, zijn de dieren meestal al dood voordat er iets opvallends is aan de lever. Vaak zijn de dieren
eerder weg wegens klauwproblemen, mastitis etc., maar niet vanwege de leverproblemen.
Voor het aanvullend onderzoek kan gebruik gemaakt worden van leverenzymen. Het idee achter
deze bepaling is aan te geven of de hepatocyten beschadigd zijn, en eventueel waar. De
functionaliteit is hiermee niet aan te tonen. Bij chronische leveraandoeningen zijn de enzymen soms
niet meer verhoogd, dit komt omdat er op dat moment niet meer zo heel veel hepatocyten kapot
gaan. Bovendien zijn er in een vergevorderd stadium minder hepatocyten om kapot te gaan.
Leverziekten kunnen veel klinische verschijnselen geven, een aantal hiervan is:
- Icterus: het bilirubine hoopt op in de lever vanwege cholestase. Het bilrubine wordt niet
afgevoerd, en lekt naar de grote circulatie. Een andere reden voor icterus is algehele
hemolytisch anemie. Door de hypoxie van de lever ontstaat leverschade, en de ophoping van
bilirubine zorgt uiteindelijk voor de icterus. Bovendien beschadigen de galzuren de
erytrocyten membraan, waardoor deze sneller kapot gaan. (Bij het paard heb je nog een
reden voor icterus, namelijk vasten. De theorie erachter is dat er een ligandine ontbreekt om
het ongeconjugeerd bilirubine te klaren.)
- Diarree: een reden voor het ontstaan van diarree is de acholische feces, het vet wordt niet
afgebroken door gebrek aan gal. Hierdoor krijg je een disbacteriose, vocht vast houden en
dus (osmotische) diarree. Acholische feces kan ook zonder diarree. Een andere reden om
diarree te krijgen is stuwing in het gehele portale gebied als gevolg van cholestase. Hierdoor
kan er ook stuwing in de darmwand zijn, en dat geeft een mindere functie van de darmwand
diarree. Bij paarden en runderen wordt overigens zelden diarree gezien.
- Vergroting lever: oorzaken hiervoor kunnen zijn stuwing, stapeling, ontsteking, vervetting,
neoplasieën. De leverpercussie doe je bij het rund en vertelt je iets over de leverdemping en
niet direct iets over de grootte van de lever. Voor veranderende leverdemping zjin ook
andere oorzaken dan een vergrote lever.
Casus 1: 4 jaar oude Labrador reu wordt ziek. De hond wordt sinds 4 weken slomer, sneller moe,
minder eten, en braakt af en toe. De hond vermagert en is 4kg afgevallen, de hond drinkt mogelijk
meer. De slijmvliezen zijn wat bleek en icterisch, de undulatieproef is negatief.
De icterisch slijmvliezen kunnen ontstaan door cholestase of hemolytische anemie. Het meest
waarschijnlijk bij deze hond is cholestase, omdat de pols normaal is, de slijmvliezen zijn bovendien
niet heel erg bleek en het is geleidelijk ontstaan. Je hebt twee soorten cholestase: extra- en intrahepatisch,
waarvan intra-hepatisch het meest voorkomt.