blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

Aangeboren porto-systemische shunt
Het is bij een aangeboren afwijking één groot vat dat de shunt veroorzaakt en dus verschillend van
de verkregen vorm, waarbij veel kleine vaatjes de oorzaak zijn. Er is geen portale hypertensie en de
lever krijgt nagenoeg geen enkel portaal bloed. Het komt veel voor bij honden, minder bij katten en
zelden bij de andere dieren. Er is een erfelijke factor. Het zijn steeds persisterende venen die normaal
in de embryonale ontwikkeling daar horen en dan weer horen te verdwijnen. Het veroorzaakt een
minder goed ontwikkelde en een minder goed functionerende lever. Verschijnselen ontstaan vaak
pas na een aantal maanden en soms zelfs jaren. Zelfs als de leverfunctie nog goed zou zijn, gaan de
stoffen eerst door de grote circulatie en kunnen daar schade veroorzaken. Vooral ammoniak en
aromatische aminozuren kunnen zo voor een HE zorgen. Circulatie van endotoxinen kunnen
braakklachten veroorzaken door directe prikkeling van de chemoreceptor trigger zone bij het 4 e
hersenventrikel.
De verschijnselen zijn die van een HE. In vrijwel alle gevallen is er sprake van apathie, veel slapen,
snel vermoeid zijn, maar daartussen kunnen perioden van normale activiteit zijn. Meestal is het dier
te mager, polydipsie, anorexie en braken komen ook voor. De neurologische verschijnselen zijn
meestal (wisselend) aanwezig. Regelmatig treedt periodieke blindheid op en zeer kenmerkend is dat
alle klachten worden afgewisseld met maanden zonder verschijnselen.
De diagnose kan worden gesteld door een verhoogde ammoniakwaarde en een echo. Met de echo
kan meestal de lokatie van de shunt zichtbaar worden gemaakt, wat van belang is voor de chirurgie.
Een permanent herstel kan alleen optreden met een chirurgische ingreep. Na een gedeeltelijke
sluiting (niet geheel omdat dan de portale bloeddruk te snel oploopt) gaan er meestal al genoeg
hepatotrofe factoren naar de lever om deze te laten uitgroeien. De weerstand voor de portale
bloeding neemt af en de bloedstroom verbetert verder. De stroom door de shunt wordt na een tijd
zo gering dat deze dicht tromboseert en vol granuleert. Na 3-4 weken is de lever op normale grootte
en de shunting verdwenen.
Neoplasieën van de lever
Primaire neoplasieën
Levercelcarcinoom en leverceladenoom
Bij de hond zijn de meest voorkomende de levercelcarcinoom en de leverceladenoom. Beiden zijn
solitair en epitheliaal. Ze groeien erg langzaam maar kunnen wel groot worden waardoor er een
vergroting van de lever in één lob ontstaat. Ze metastaseren zelden en zijn histologisch slecht
herkenbaar door goede differentiatie. Ze komen alleen voor bij oudere honden, > 9 jaar. De
neoplasieën kunnen symptoomloos aanwezig zijn maar door hun grootte ook de maag verplaatsen
en dan braken veroorzaken. Ze hebben zelden gevolgen voor de leverfunctie. De diagnose wordt
gesteld door een biopt en de therapie is chirurgisch en de prognose gunstig. Bij vergroeiingen of als
de galblaas of leverhillus betrokken is, is chirurgie niet mogelijk.
Hemangiosarcoom
Van de mesenchymale neoplasieën is dit de enige die regelmatig voorkomt, met name bij oudere
dieren. Het zijn meestal multipele kleine neoplasieën, waardoor meer celverval en cholestase kan
optreden. Ze kunnen primair in de lever ontstaan maar zijn vaak metastasen van de milt. Rupturen in
de broze neoplasieën kunnen bloedingen in de buikholte veroorzaken, met bloederige ascites. Het
verloop is ernstiger dan bij bovenstaande neoplasieën en geeft verschijnselen van braken, icterus,
anorexie, vermageren en DIS. De aandoening is onbehandelbaar en de prognose infaust.
Secundaire neoplasieën (metastasen)