16.09.2013 Views

blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

In de hilus van de <strong>lever</strong> vindt de aanvoer <strong>en</strong> afvoer van de <strong>lever</strong> plaats (a. Hepatica, v<strong>en</strong>a porta,<br />

lymfeban<strong>en</strong>, lymfeknop<strong>en</strong>, z<strong>en</strong>uwban<strong>en</strong>). De v<strong>en</strong>a cava hoort hier echter niet bij, omdat deze de<br />

<strong>lever</strong> passeert <strong>en</strong> alle<strong>en</strong> de v<strong>en</strong>a hepatica in zich opneemt op weg naar craniaal<br />

De v<strong>en</strong>a porta zorgt voor de afvoer van v<strong>en</strong>eus bloed uit het MDK naar de <strong>lever</strong>. Dit gaat eig<strong>en</strong>lijk<br />

over de maag <strong>en</strong> het rectum. Afvoer van de mond <strong>en</strong> het laatste deel van het rectum <strong>en</strong> anus word<strong>en</strong><br />

direct naar de v<strong>en</strong>a cava caudalis overgevoerd, <strong>en</strong> gaat dus niet via de <strong>lever</strong>. Van belang bij<br />

medicatie!<br />

Tijd<strong>en</strong>s de ontwikkeling is er vanuit de vitellina vat<strong>en</strong> e<strong>en</strong> shunt, ductus v<strong>en</strong>osus. Wanneer deze<br />

shunt blijft bestaan wordt het bloed direct in de v<strong>en</strong>a cava gedaan, zonder via de <strong>lever</strong> te gaan. Dit<br />

noem<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> intra-hepatische shunt, waardoor o.a. ammoniak ophoping kan ontstaan.<br />

De v<strong>en</strong>e vitellinae vorm<strong>en</strong> de poortader, de vv. hepaticae <strong>en</strong> het voorste deel van de v<strong>en</strong>a cava<br />

caudalis. In deze ontwikkeling kunn<strong>en</strong> allerlei problem<strong>en</strong> ontstaan, zoals st<strong>en</strong>oses, die tot shunts<br />

kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> het poortader <strong>systeem</strong> <strong>en</strong> het grote vat<strong>en</strong><strong>systeem</strong>. Hierbij is er sprake van<br />

portosystemische shunts, <strong>en</strong> zijn dus extra-hepatisch. Het overige deel van de v<strong>en</strong>a cava caudalis<br />

wordt door de eig<strong>en</strong> vat<strong>en</strong> gevormd, maar ontstaan uit de …<br />

De histologie van de <strong>lever</strong> kan op 3 wijz<strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong> word<strong>en</strong>:<br />

1. Klassieke anatomische lobulus (anatomie): de morfologische opbouw van e<strong>en</strong> lobulus. de<br />

terminale v<strong>en</strong>ule ligt c<strong>en</strong>traal, het afvoerpunt van de lobulus. Op de hoekpunt ligg<strong>en</strong> juist de<br />

aanvoer<strong>en</strong>de del<strong>en</strong>. De portale driehoek is de galgang, de v<strong>en</strong>a porta <strong>en</strong> de hepatische<br />

arterie. De twee ader<strong>en</strong> gaan dus de <strong>lever</strong> in, richting het terminale v<strong>en</strong>ule. De galgang loopt<br />

juist uit de <strong>lever</strong> weg, richting de portale driehoek. Zie cirkel bij WC1.<br />

2. portale acinus (functioneel): deze indeling is veel praktischer voor het verklar<strong>en</strong> van klinische<br />

verschijnsel<strong>en</strong>. Het middelpunt is hier de portale driehoek, <strong>en</strong> juist de terminale v<strong>en</strong>ule als<br />

eindpunt. Door dit punt als middelpunt te nem<strong>en</strong> kun je veel beter de reactie van het<br />

weefsel verklar<strong>en</strong>, op bijvoorbeeld zuurstof tekort of gevoeligheid voor toxische stoff<strong>en</strong>. De<br />

<strong>lever</strong> is op die manier in meerdere zones te del<strong>en</strong>, welke respectievelijk meer of minder<br />

aangetast zull<strong>en</strong> zijn. Verder weg van de portale driehoek is er minder zuurstof <strong>en</strong><br />

hormon<strong>en</strong>, maar juist meer van andere functies zoals glycolyse. Tuss<strong>en</strong> de weefselstr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />

vind<strong>en</strong> we sinuss<strong>en</strong>, gevormd uit de vitellinae vat<strong>en</strong>, welke onder de capillair<strong>en</strong> vall<strong>en</strong>. Ze<br />

hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> basaal membraan die niet over de hele wand mee lop<strong>en</strong> <strong>en</strong> verschill<strong>en</strong> daardoor<br />

van andere capillair<strong>en</strong>. Gef<strong>en</strong>estreerde capillair<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> kleine op<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, maar word<strong>en</strong><br />

nog wel bedekt door e<strong>en</strong> basaalmembraan, waardoor de doorlaatbaarheid toch minder is.<br />

De <strong>lever</strong> is uniek, deze zijn namelijk gef<strong>en</strong>estreerd <strong>en</strong> zonder bedekking van<br />

basaalmembraan. Hierdoor kunn<strong>en</strong> veel grotere stoff<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, zoals vettransport.<br />

Kupffer cell<strong>en</strong> zijn macrofaag achtige cell<strong>en</strong> in de sinusoïd<strong>en</strong> die voor de afweer in de <strong>lever</strong><br />

zorg<strong>en</strong>. Verder zi<strong>en</strong> we ook stellate cell<strong>en</strong>, welke zich buit<strong>en</strong> de sinusoïd<strong>en</strong> bevind<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />

de <strong>lever</strong>cel <strong>en</strong> de basaalmembraan in de ruimte van Disse <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vett<strong>en</strong> opslaan. Zie<br />

ovaal in WC1.<br />

3. portale lobulus (combinatie van anatomisch <strong>en</strong> functioneel): De galgang<strong>en</strong> word<strong>en</strong> als<br />

middelpunt g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> lop<strong>en</strong> vandaar uit naar de terminale v<strong>en</strong>e. Direhoek in WC1.<br />

Vanuit de galafvoergang<strong>en</strong> gaat het gal naar de galblaas wanneer deze aanwezig is. In de galblaas<br />

ondervindt het gal wat bewerking, indikking <strong>en</strong> komt dan in het duod<strong>en</strong>um via de ductus<br />

choledochus sam<strong>en</strong> op de afvoergang<strong>en</strong> van de pancreas. Paard, rat <strong>en</strong> duif hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> galblaas<br />

maar wel gal. De galgang is wel verwijd dus er is beperkte opslag mogelijk in de galgang<strong>en</strong> zelf.<br />

Werkcollege 1:<br />

Opmerkelijk is dat de veelvuldigheid aan functies van de <strong>lever</strong> eig<strong>en</strong>lijk maar door twee celtyp<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> vervuld, <strong>nl</strong>. de <strong>lever</strong>cel of hepatocyt <strong>en</strong> de stellate macrofaag (de zgn. cel van Von Kupffer of

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!