blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

Een leverparenchym necrose met de daarbij behorende, meestal secundaire ontstekingsreactie,
noemen we een hepatitis. Wanneer het reticulinenetwerk intact blijft kan de lever geheel herstellen.
Dit gebeurt vanuit de stamcellen die rondom het portale gebied liggen. Het zijn de epitheelcellen van
de kleinste galkanaaltjes die stamcelcapaciteit hebben.
Als de hepatitis chronsich wordt is er een voortdurende levercelbeschadiging. De lever heeft een
verminderd regeneratievermogen en er treedt verbindweefseling op. De lever wordt daarbij kleiner
dan normaal en fibrotisch, met als gevolg functieverlies en portale hypertensie. Door de verminderde
doorbloeding als gevolg hiervan neemt het regeneratievermogen nog verder af. Dit komt omdat de
groeifactoren die nodig zijn voor herstel via het portale bloed worden aangevoerd, o.a. uit de
pancreas. Fibrose wordt gedefinieerd als de aanwezigheid van een toegenomen hoeveelheid
reticuline en collagene vezels op basis van nieuwvorming.
Naar mate de verbindweefseling toeneemt kan het de leverlobuli doorkruisen en zo een verstoring in
de normale opbouw veroorzaken, cirrhose. Cirrose wordt gedefinieerd als een na levercelverval
optredend diffuus proces, gekenmerkt door fibrose en ombouw van de normale structuur in
hyperplastische noduli. Er zijn twee soorten cirrose:
• Micro-nodulaire cirrose: de lever heeft een fijnknobbelig aspect, waarbij de noduli sterke
uniformiteit vertonen en kleiner zijn dan 3 mm. De lever is normaal van grootte of vergroot.
Bij langer bestaan vertoont deze vorm de gewoonte over de gaan in:
• Macro-nodulaire cirrose: de lever heeft een grof en knobbelig aspect, de noduli zijn niet
even groot en groter dan 3 mm. De lever is vaak kleiner, maar kan normaal zijn.
Naast deze reacties kan er in de lever dan ook een ontsteking, een galgangproliferatie en een necrose
van het parenchym gevonden worden. Dit kan komen door de oorzaak van cirrose, of secundair als
gevolg van onvoldoende bloedcircluatie in de hyperplastische noduli. Cholestase komt eveneens
regelmatig voor.
Doordat de architectuur van de lever ernstig verstoord is kan een gestoorde bloedcirculatie tot
portale hypertensie leiden. Als gevolg hiervan kunnen weer verkregen collateralen ontstaan. Portale
hypertensie en shunts kunnen bij alle diersoorten weer leiden tot HE en vormen van ascites.
Acute hepatitis
Het komt bij alle diersoorten voor, maar vaker bij konijnen, paarden en honden (duiven en
papegaaien). Bij een kat komt een primaire hepatitis vrijwel niet voor. De meest voorkomende
oorzaken zijn infecties, toxinen en hypoxie. Qua infectieuze aandoeningen spelen bij de hond vooral
het canine adenovirus type 1 een rol, bij het paard equine arteriïtisvirus en infectieuze anemievirus.
Het kan dus ook ontstaat door toxische stoffen zoals mycotoxinen (alpha- en rubratoxinen) op
beschimmeld voer, kuilvoer en in pinda’s. Ook zijn plantenalkaloïden zoals Sint Jacobskruiskruid
levertoxisch, evenals blauwalgen en paddenstoelen bij de hond.
Organische oplosmiddelen zijn bij alle diersoorten zeer levertoxisch, welke een fulminante hepatitis
geven. Deze komen echter weinig voor.
Paracetamol is voor de hond met name toxisch door oxidatieve celschade. Ook voor de kat is
paracetamol toxisch maar daar staat de leverschade niet bij op de voorgrond. Koper veroorzaakt
eveneens oxidatieve celschade. Bij varkens zien we een acute hepatitis bij een seleen of vitamine E
tekort in combinatie met veel onverzadigde vetzuren en bij het schaap juist een vitamine B12 /
kobalt deficiëntie.
De verschijnselen treden acuut op en kenmerkt zich vaak, maar niet altijd, door icterus. Verder is er
een verminderde activiteit, apathie en misselijkheid. Bij herkauwers en paarden kan een
leverstoornis leiden tot problemen met de omzetting van phylloerytrine, een stof dat word gevormd
bij de afbraak van chlorofyl. Deze stoornis veroorzaakt dan fotosensibiliteit met in zonlicht een
verbrandingsdermatitis van ongepigmenteerde huiddelen. De verschijnselen van een acute hepatitis
variëren van gering tot ernstig.