blok 15 lever en hepatobiliair systeem.pdf - VETserieus.nl

hierbij een rol spelen. Dioxine is een voorbeeld van een stof wat dit hele regulatiemechanisme door
elkaar brengt en heeft dus drastisch uiteenlopende werkingen.
Leverschade ontstaat door congenitale aandoeningen (shunts), infectieus (koorts en ontsteking
verlaagt p450 activiteit) of toxisch (celschade).
De lever is een eerste filterorgaan voor alles wat je eet, via het poortadersysteem komen ook
toxische stoffen binnen. Via andere blootstellingsroutes kan het ook via de circulatie bij de lever
komen. Hierdoor heeft de lever een grote barrièrefucntie nodig. Dit om micro-organismen, of
toxinen, te blokkeren of om te zetten = handling voor geneesmiddelen of toxinen, detoxificatie.
Uitzonderingen hierop zijn natuurlijke toxinen die door biotransformatie niet geïnactiveerd worden,
maar juist geactiveerd worden ziekte. Deze aandoeningen kunnen levensbedreigende situaties
veroorzaken. Voorbeelden van deze stoffen zijn: alpha-toxinen gevormd door schimmels (in pinda’s,
graan en sojaproducten); benzo(a)pyrenen (in verbrand vlees of vis en zijn kankerverwekkend),
paracetamol, pyrrolizidine alkaloïden (paarden hebben hier als enige last van, Sint Jacobskruid).
Zolang Sint Jacobskruid niet in de bloei is, is het niet toxisch, maar in bloei met gele bloemen wel.
Andere planten zijn blauwalgen. Al deze stoffen geven zware schade aan de lever. En
geneesmiddelen kunnen ook je lever aantasten: paracetamol. Ketoconazole, benzimidazolen,
chloroform etc.
Alpha-toxinen B1 (pinda’s) geven dus schade. Deze stoffen worden omgezet door verschillende
biotransformaties, met 4 mogelijke metabolieten. Drie van deze metabolieten zijn niet toxisch dus
detoxificatie. Eén van de metabolieten is epoxine en wel heel schadelijk. Deze zijn zeer reactief en
binden aan eiwit en aan DNA en veroorzaken op deze manier DNA-adducten en mutaties en
uiteindelijk kanker. Het evenwicht tussen de giftige vorm en de onschadelijke vorm bepaald de
toxiciteit. De kip is na de mens het meest gevoelig hiervoor evenals de kleine parkiet en kanarie. Een
intoxicatie geeft anorexie, …
De CYP P450 bevinden zich met name in zone 3, het verst weg van de portaal driehoek. Hierdoor
Bij de behandeling van een leverintoxicatie hebben we een aantal aspecten:
1. opwekken van braken, verwijderen van het toxine. Hiervoor kun je keukenzout, apomorfine
en emetine gebruiken.
2. voorkomen van absorptie – adsorpbantie gebruiken. Een voorbeeld hiervan is
houtskoolpoeder, Norit, dat water en chemische stoffen kan binden. Een uitzondering hierop
zijn oplosmiddelen. Hier heb je een gram voor nodig en staat gelijk aan een heel kopje koffie
en heeft een oppervlak van 1500m2! Je geeft het in poedervorm, als een popje met water,
zoveel mogelijk. Andere adsorbantia zijn bentoniten en gistcelwanden. Dit laatste kan als
veevoeder additief worden toegediend. Ook is het mogelijk het dier te laxeren.
3. bevordering van de eliminatie
Naast deze maatregelen kunnen we de lever beschermen met anti-oxidantia of de biotransformatie
aanpassen. Anti-oxidantia kun je in dure fruitsappen vinden, maar het beste oxidantium is
zachtgekookte broccoli, maar ook nog andere soorten planten (1800 producten). In de
diergeneeskunde gebruiken we Sylimarin. Anti-oxidantia vangen de gevormde radicalen, of
stimuleren de cel-specifieke anti-oxidantia (glutaat-ion peroxide (GSH), GSH-px, GPx). De antioxidantia
grijpen met name in zone 1 aan, waarbij het glutaat-ion helpt om de lever te beschermen.
Sylimarin (mariadistel) geven we om acute leveraandoeningen tegen te gaan, maar ook bij
chronische leveraandoeningen en anti-tumoreffecten. Bij een overdosis is dit middel toxisch!
De leverfunctie kan ook verbeterd door GSH te verbeteren middels N-acetyl-cysteïne, welke de GSH
synthese stimuleert. Dit geeft een bescherming van de lever. Bovendien helpt het bij een
paracetamol intoxicatie, mucolytisch, hepato-protectief, nefro-protectief, chelaat (metalen)
vormend.