F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

www.cgfdejong.nl
ningen gemaakt en er met de hoogleraar Oude Testament dr. G.Ch. Aalders
over gecorrespondeerd. 111 Omdat hij echter een goede voorbereiding op zijn
nieuwe taak op Sumba belangrijker vond dan promoveren, had hij besloten
hiervan af te zien. 112 De generale deputaten voor de zending bleven echter
aandringen. 113 Deze aandrang gevoegd bij de gunstige uitslag van het doctorale
examen en de – (te) optimistisch gebleken – verwachting, dat hij slechts
negen à twaalf maanden voor het schrijven van zijn dissertatie nodig zou
hebben, brachten hem ertoe om zich te storten op de promotiestudie. 114
Het onderwerp van de dissertatie was blijkens de ondertitel “een onderzoek
naar de verhouding van Schriftopenbaring en traditie betreffende den boom
des levens binnen het kader der Oud-Testamentische wetenschap”. Het
oordeel over het resultaat van dit onderzoek neergelegd in De boom des
levens in Schrift en Historie laat ik aan anderen over. Het komt elders in dit
boek aan de orde. Ik beperk mij tot hetgeen Bergema zelf over het schrijven
van de dissertatie en over de promotie heeft meegedeeld. Het werk aan de
dissertatie kostte meer tijd dan hij had gedacht. De datum van de promotie
moest hierdoor herhaaldelijk worden verschoven, eerst van juni 1937 naar
november 1937 en uiteindelijk naar 8 juli 1938. 115 Ondanks zijn enorme
werkkracht – hij nam geen vakantie en ging vrijwel nooit voor 3 uur ’s
nachts naar bed! – moest hij vele malen aan deputaten meedelen, dat hij
meer tijd nodig had. Dit vond hij zo vervelend, dat hij in september 1937
schreef, dat zijn vertrek niet langer uitgesteld kon worden dan tot januari
1938. Als het boek op die datum nog niet klaar was, zou hij zonder gepromoveerd
te zijn naar Sumba vertrekken. 116 In december werd hij echter
getroffen door maagklachten als gevolg van het overmatige werken. Hij
hield enige tijd rust, waarna het beter ging. Het leek erop, dat de promotie
plaats zou kunnen vinden in juni 1938. In mei kwam hij echter in het ziekenhuis
terecht met ernstige nier- en darmklachten. Gelukkig leidde het ditmaal
111 Zie voor G.Ch. Aalders, hoogleraar aan de VU in de oud-testamentische wetenschap en
promotor van Bergema: BLGNP III (1988) 11-13. In het GTT (Geref. Theol. Tijdschrift)
XII (1911-1912) 241-249 schreef Aalders over: “De boom des levens”.
112 Bergema aan GDZ, Kebumen 11 febr. 1935, AGDZ 426.
113 Bergema aan GDZ, 18 aug. 1935, AGDZ 426.
114 Bergema aan GDZ, 18 aug. 1935 en 16 sept. 1936, AGDZ 426.
115 Bergema aan GDZ, 7 febr., 1 juli, 27 aug., 22 sept., 13 dec. 1937, 28 jan., 9 febr., 3 mrt,
2 mei, 11, 18 en 23 juni 1938.
116 Hij had op 21 september 1937 zelfs al afscheid genomen van Sumba-deputaten, die hem
staande Ps. 121: 4 hadden toegezongen. Zie: Vergadering Sumba-dep., 21 september 1937,
ADS7.
91