F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

www.cgfdejong.nl
van haar. 65 Dit was ook een van de redenen, waarom hij de resultaten van
zijn studie niet voor zichzelf hield, maar met anderen deelde. 66
Wanneer wij de bibliografie van Bergema overzien, blijkt dat hij met name
in deze periode van zijn leven veel heeft gepubliceerd. Hij schreef in Uit
Keboemen, het maandblad van de Friese zending, in het zendingstijdschrift
De Opwekker, in het interacademiale theologische tijdschrift Vox Theologica,
in het Javaanse theologische tijdschrift Woersitagama, in het Kerkblad
van de Gereformeerde Kerken in Nederlandsch-Indië, in het gereformeerde
zendingstijdschrift De Macedoniër en in Antirevolutionaire Staatkunde. 67
Deze publicaties getuigen van een brede belangstelling en grote belezenheid.
Men zou de onderwerpen, waarover hij schreef, kunnen onderbrengen in de
volgende drie groepen: zending en oecumene, Javaanse cultuur en mentaliteit,
en Indonesisch nationalisme. Wij kunnen natuurlijk niet ingaan op alles,
wat hij toen geschreven heeft. Toch wil ik graag de belangrijkste trends in
deze publicaties vermelden.
Over de zending en de oecumenische beweging 68
Op 3 april 1934 hield Bergema voor de algemene vergadering van zendingsarbeiders
te Yogya een lezing over de samenhang van zending en kerkelijke
eenheid. Waarschijnlijk had men hem hiervoor gevraagd, omdat zijn grote
belangstelling en deskundigheid op dit gebied inmiddels bekend waren
geworden. In het Kerkblad van de Gereformeerde Kerken in Nederlandsch-
Indië schreef hij in de jaren 1931-1933 bijna wekelijks over de oecumenische
beweging en over allerlei aspecten van de kerkelijke eenheid. Bergema
was één van de weinige gereformeerde theologen die zich in dit vraagstuk
verdiepten en met het oog daarop de kerkgeschiedenis bestudeerde. Hij had
een grote belangstelling voor alles wat in de wereldkerk gaande was. Verkuyl
heeft hem na zijn overlijden terecht gekarakteriseerd als “een oecume-
65 Zie: J.A.C. Rullmann in diens artikel over “De betekenis van Prof. Dr. H. Bergema voor
de zending”, Theologische Hogeschool Kampen, juni 1969.
66 Zie voor zijn motieven om te publiceren ook: Bergema, “Javaansche cultuur en levensvisie”,
De Opwekker, 80e jrg., nr 5 (mei 1935) 225-226.
67 Zie de bibliografie van Bergema.
68 Zie de artikelenreeks “Over de kerkelijke eenheidsbeweging”, in het Kerkblad van de
GKNI, jrg. 17 (1931), 18 (1932), 19 (1933) en “Over den nauwen samenhang tusschen
Zending en Oecumenisme”, in De Opwekker, jrg. 79 (1934).
79