F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

54www.cgfdejong.nl
dat beeld verschuiven, mede onder de invloed van de Shoah en van de
oprichting van de staat Israël. In die verschuiving heeft Bergema een rol
gespeeld.
In de brochure Rondom Israël van 1957 geeft Bergema eerst een helder
overzicht van de geschiedenis van het Zionisme, van de situatie van het
Midden-Oosten na de ontbinding van het Osmaanse rijk en van het ontstaan
van de staat Israël.
Reeds in de Balfour Declaration van 1917, waarin de regering van het
Verenigd Koninkrijk (Engeland) de joden uitzicht gaf op een nationaal
tehuis in Palestina, ziet Bergema een vervulling van Gods heilsplan. De
overwinningen die de joden op de Arabieren behaalden in de hachelijke
oorlog van 1948 zijn wonderen van Gods hand. En ook in het militaire
succes van Israël in de aanval op Egypte in 1957 ziet hij een wonder van
God.
Maar in één opzicht wijkt Bergema af van de toenmaals in Nederlandse
protestantse kring gebruikelijke bewondering voor de staat Israël. Hij heeft
ook oog voor de situatie van de Palestijnen. Zelf schrijft hij dat hij door zijn
langdurige omgang met islamieten zich beter dan menigeen, die over het
huidige Israël schreef, kan verplaatsen in de gedachtewereld van de islam (p.
6). Hij betreurt het dat joden geen begrip en respect hebben voor de Arabieren.
Hoewel hij bij een bezoek aan Israël geen spoor van haat tegen de
Arabieren heeft kunnen ontdekken, toch is er bij de joden in Israël wel
onbegrip en minachting. Bergema wijst de beruchte uitspraak dat een volk
zonder land (de joden) zich heeft gevestigd in een land zonder volk (Palestina)
af (p. 17).
Waarin moet de oplossing van het conflict tussen Israël en de Arabieren
bestaan? Bergema pleit voor een gemeenschappelijk overleg, eventueel via
een derde instantie. Dat was in 1957 een vooruitziende blik! Hij vindt dat in
de harten van joden en Arabieren beiden het wederzijdse wantrouwen moet
worden overwonnen. De islamieten (over Palestijnse christenen spreekt
Bergema hier niet) zullen zich moeten verzoenen met de gedachte dat Israël
als staat in het nabije Oosten zal blijven bestaan. En de joden zullen moeten
leren het Arabische zelfbewustzijn te eerbiedigen en de Arabische emancipatie
te steunen. Dan kunnen ze door samenwerking iets groots in het Midden-
Oosten tot stand brengen (p. 40).
Hier ziet Bergema een taak liggen voor de christelijke zending. Hij beseft
ten volle dat de christelijke kerk zware schuld heeft om wat zij in het verleden
tegenover de joden misdreven heeft. Niettemin kan een oplossing voor