F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

www.cgfdejong.nl
Henny ging meteen weer aan het werk: verslagen, rapporten, nota’s schrijven
en bespreken, vergaderen in de zendingscentra Baarn en Oegstgeest, het
Bijbelgenootschap, de Nederlandse Zendingsraad enz. enz. Kris kras door
Nederland preekte hij; vaak in kleine gemeenten. Ook sprak hij veel op zendingsavonden;
een opkomst van 80 mensen vond hij “slecht”. Op deze
zendingsavonden kwam de verhouding tussen zending en nationalisme in
Indonesië vaak ter sprake. De aandacht van de toehoorders was groot; de
sfeer vaak gespannen. De vragen die werden gesteld waren confronterend.
Van het nationalisme in Indonesië moest men niet veel hebben. Verder was
men bevreesd voor het communisme. Henny kreeg bijvoorbeeld vóór een
van die lezingen te horen, dat er 25 communisten in de zaal zaten. Hij kreeg
vragen als: “Hoe is het Uws inziens mogelijk dat een overtuigd Christen als
Amir Sjarifoeddin in communistische wateren verzeild raakte?” De zendingsmensen
dachten vaak anders over de dekolonisatie dan de achterban in
de kerken.
De gesprekken met de ARP-topfiguren Schouten en Bruins Slot werden na
de kontakten in Makassar voortgezet, nu in Den Haag en Baarn. Ze leverden
niets op. Ze respecteerden elkaar wel, maar de standpunten bleven hetzelfde.
Henny respecteerde de felle prof. dr. S.U. Zuidema niet. Hij vond de confrontatie
met hem een dieptepunt in zijn verlofperiode. In een aantekening
van Henny staat: “er is veel goeds in onze Gereformeerde kerken, maar nog
te veel teren op oude krachten. Dreigt leeg omhulsel te worden. Prachtige
tijd voor demagogen ... Zuidema had toch ook heel andere kanten en zou
onze kerken tot zegen kunnen zijn. Nu dreigt groot gevaar. Speculeert op
zwakke zijden van ons gereformeerd kerkelijk leven”. Als in Trouw stukken
van Zuidema staan waarin over “onvaderlandse zending” (24 mei 1949)
wordt gesproken, komt Henny in actie. Hij wil dat die uitspraken worden
ingetrokken. (Van hervormde zijde schrijft prof. E. Jansen Schoonhoven nog
een stuk in Trouw tegen de uitspraken van Zuidema, waar Trouw onder zet
dat zijn argumenten niet steekhoudend zijn, maar dat ze die toch plaatsen.)
Henny stelt een stuk op voor Generale Deputaten voor de zending met het
verzoek Zuidema tot de orde te roepen. Later, in 1950, trekt Zuidema zijn
woorden in.
Een meer vredelievende beweging zocht in deze verlofperiode contact met
Henny: de Morele Herbewapening. Tijdens de Ronde Tafel Conferentie (augustus
1949 in Nederland) trad hij als contactpersoon op tussen deze beweging
en Indonesiërs als Hatta, Soekawati en Ide Anak Agung Gde Agung.
Henny had goede relaties met invloedrijke Indonesische politici èn met de
23