F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

220www.cgfdejong.nl
Wanneer echter Dr. Firet in zijn inaugurele oratie van de vorige week
spreekt van theologische futurologie zal hij daarmee waarschijnlijk wel geen
integratie bedoelen omdat de theologie en de futurologie daarvoor te veel
verschillen in uitgangspunt, doelstelling en wetenschappelijke methodiek.
Hij zal er mee willen zeggen, gezien zijn dissertatie over het agogisch moment
in het pastoraal optreden dat de praktische theologie dynamisch moet
zijn ingesteld op mogelijke toekomstige ontwikkelingen in de wereld, eventueel
met gebruikmaking van futurologische gegevens. En daarmee kunnen
wij van harte instemmen. Maar van een toekomstkunde in de zin van de
futurologie, buiten Gods openbaring om, kan in de theologie geen sprake
zijn. Over de en de der geschiedenis heeft de Vader de
beschikking aan zich gehouden. Zulk een toekomstkunde zou ook in strijd
zijn met het eschatologisch karakter van de zending.
Wij willen daarom nu in het derde en het slotgedeelte van ons afscheidscollege
de vraag onder het oog zien, wat wij onder het eschatologisch karakter
van de zending hebben te verstaan.
In 1965 heeft P. Wiedenmann een samenvattende studie geschreven over
“Mission und Eschatologie”. Hij begint zijn boek met te herinneren aan een
uitspraak van Hans Urs von Balthasar in zijn “Umrisse der Eschatologie”
(p. 276): “Wenn für den Liberalismus des 19. Jahrhundert das Wort von
Troeltsch gelten konnte: ‘das eschatologische Bureau ist meist geschlossen’,
so macht dieses im Gegenteil seit der Jahrhundertwechsel Überstunden”.
Het is inderdaad merkwaardig en ook verblijdend, dat wij in een tijd van
ontmythologisering en God-is-dood-theologie zulk een hernieuwde belangstelling
niet alleen voor de futurologie, maar ook voor de eschatologie, die
toch zo nauw met wat men dan de mythologie van de bijbel noemt samenhangt,
kunnen constateren.
En deze belangstelling voor eschatologie vragen, begonnen bij theologen als
Joh. Weiss en Albert Schweitzer en later ook bij Barth en Bultmann,
Cullmann en Althaus en bij Jürgen Moltmann in zijn “Theologie der Hoffnung”
van 1964, Lohmeyer en Schlier, Stählin en Jeremias, en in ons land
bij Berkhof en Ridderbos, bij Heering en Berkouwer, heeft ook de missiologen
gestimuleerd zich te bezinnen op het eschatologisch karakter van de
zending. Ik denk aan missiologen zoals Hans Dürr en Karl Hartenstein, Prof.
Kraemer en David Bosch, Walter Freytag en Dr. Rosenkranz, Walter Holsten
en Wilhelm -William - Anderson, Max Warren en Norman Goodall,
Newbigin en Stephen Neil, Vicedom en Hans Joachim Margull. De meeste