F:\Wpdocs\WZOK\Kleine Reeks\Bundel Bergema\BundelBergema ...

190www.cgfdejong.nl
pen. Van een definitieve opheffing van de zending onder de joden wilde hij
echter niet weten. 67 Bergema verwierp de traditionele vervangingstheologie,
volgens welke het joodse volk in heilshistorisch opzicht heeft afgedaan en de
kerk in de plaats van het ontrouwe Israël is gekomen. Het joodse volk is
volgens hem het uitverkoren volk van God gebleven. Het heeft nog een
bepaalde taak bij de realisering van Zijn heilsplan te vervullen. Dit bracht
Bergema ertoe rekening te houden met de mogelijkheid, dat wij in de stichting
van de staat Israël te maken hebben met de vervulling van de goddelijke
profetie. Zelf meende hij in gebeurtenissen van 1917, 1948 en 1956 een goddelijk
ingrijpen te bespeuren. 68 Ondanks zijn bewondering voor de staat
Israël stond Bergema echter kritisch ten aanzien van het onbegrip en de
minachting van veel joden jegens de Arabieren. Als voormalig missionair
predikant onder islamieten had hij hier meer oog voor dan veel van zijn
geloofsgenoten. Volgens hem zou juist de christelijke zending het wederzijdse
wantrouwen tussen joden en Arabieren moeten doorbreken. 69
Besluit
Ook als hoogleraar en rector toonde Bergema ondanks zijn zwakke gezondheid
een onstuimige energie en werkkracht. Hij trad op in een tijd, waarin
zich veel veranderingen voltrokken in de Gereformeerde Kerken, de Gereformeerde
zending, de ARP, de Theologische Hogeschool en het zendingsseminarie.
Op zijn bescheiden en tactvolle wijze heeft Bergema door deel te
nemen aan de discussie, door het houden van lezingen en het schrijven van
talloze nota’s en rapporten een belangrijke bijdrage geleverd aan het vinden
van nieuwe wegen. In Kampen dacht hij mee over de vormgeving van het
meer op de praktijk gerichte theologische onderwijs. Hij bouwde het zendingsseminarie
uit, perfectioneerde de opleiding, ving het groeiende aantal
cursisten op en werkte toe naar de volledige integratie met de zendingshogeschool
in Oegstgeest. Binnen de ARP leverde hij een belangrijke bijdrage
aan de oplossing van de kwestie Nieuw-Guinea; samen met anderen legde
hij de basis voor een nieuwe koers op het terrein van de buitenlandse politiek.
67 Van Klinken, Opvattingen, 561; Verbroken eenheid, 37.
68 Van Stegeren-Keizer, Een kerk op zoek naar Israël, 195, 196; Van Klinken, Opvattingen,
522-524.
69 Bergema, Rondom Israël, 40, 41; Van Klinken, Opvattingen, 540-541.